Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਾਨવਤ੍ਥੁ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā |
੬. ਭਿਕ੍ਖਾਦਾਯਕવਿਮਾਨવਣ੍ਣਨਾ
6. Bhikkhādāyakavimānavaṇṇanā
ਉਚ੍ਚਮਿਦਂ ਮਣਿਥੂਣਂ વਿਮਾਨਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖਾਦਾਯਕવਿਮਾਨਂ। ਤਸ੍ਸ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਭਗવਾ ਰਾਜਗਹੇ વਿਹਰਤਿ વੇਲ਼ੁવਨੇ। ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਗਾਮਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪવਿਟ੍ਠੋ ਏਕਸ੍ਸ ਘਰਦ੍ਧਾਰੇ ਅਟ੍ਠਾਸਿ। ਤਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਪੁਰਿਸੋ ਧੋਤਹਤ੍ਥਪਾਦੋ ‘‘ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਭੋਜਨਂ ਉਪਨੇਤ੍વਾ ਪਾਤਿਯਾ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪਾਤਿਯਾ ਭਤ੍ਤਂ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਤ੍ਤੇ ਆਕਿਰਨ੍ਤੋ ਤੇਨ ‘‘ਏਕਦੇਸਮੇવ ਦੇਹੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋਪਿ ਸਬ੍ਬਮੇવ ਆਕਿਰਿ। ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨੁਮੋਦਨਂ વਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਸੋ ਪੁਰਿਸੋ ‘‘ਛਾਤਜ੍ਝਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਮਯਾ ਅਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਭਤ੍ਤਂ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੋ ਉਲ਼ਾਰਂ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਲਭਿ। ਸੋ ਅਪਰਭਾਗੇ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਤਾવਤਿਂਸੇਸੁ ਦ੍વਾਦਸਯੋਜਨਿਕੇ ਕਨਕવਿਮਾਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ। ਤਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਤ੍ਥੇਰੋ ਦੇવਚਾਰਿਕਂ ਚਰਨ੍ਤੋ ਮਹਤਿਯਾ ਦੇવਿਦ੍ਧਿਯਾ વਿਰੋਚਮਾਨਂ ਦਿਸ੍વਾ ਇਮਾਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਿ –
Uccamidaṃ maṇithūṇaṃ vimānanti bhikkhādāyakavimānaṃ. Tassa kā uppatti? Bhagavā rājagahe viharati veḷuvane. Tena samayena aññataro bhikkhu addhānamaggapaṭipanno aññataraṃ gāmaṃ piṇḍāya paviṭṭho ekassa gharaddhāre aṭṭhāsi. Tattha aññataro puriso dhotahatthapādo ‘‘bhuñjissāmī’’ti nisinno bhojanaṃ upanetvā pātiyā pakkhitte taṃ bhikkhuṃ disvā pātiyā bhattaṃ tassa bhikkhuno patte ākiranto tena ‘‘ekadesameva dehī’’ti vuttopi sabbameva ākiri. So bhikkhu anumodanaṃ vatvā pakkāmi. So puriso ‘‘chātajjhattassa bhikkhuno mayā abhuñjitvā bhattaṃ dinna’’nti anussaranto uḷāraṃ pītisomanassaṃ paṭilabhi. So aparabhāge kālaṃ katvā tāvatiṃsesu dvādasayojanike kanakavimāne nibbatti. Taṃ āyasmā mahāmoggallānatthero devacārikaṃ caranto mahatiyā deviddhiyā virocamānaṃ disvā imāhi gāthāhi paṭipucchi –
੧੦੮੧.
1081.
‘‘ਉਚ੍ਚਮਿਦਂ ਮਣਿਥੂਣਂ વਿਮਾਨਂ, ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਦ੍વਾਦਸ ਯੋਜਨਾਨਿ।
‘‘Uccamidaṃ maṇithūṇaṃ vimānaṃ, samantato dvādasa yojanāni;
ਕੂਟਾਗਾਰਾ ਸਤ੍ਤਸਤਾ ਉਲ਼ਾਰਾ, વੇਲ਼ੁਰਿਯਥਮ੍ਭਾ ਰੁਚਕਤ੍ਥਤਾ ਸੁਭਾ॥
Kūṭāgārā sattasatā uḷārā, veḷuriyathambhā rucakatthatā subhā.
੧੦੮੨.
1082.
‘‘ਦੇવਿਦ੍ਧਿਪਤ੍ਤੋਸਿ ਮਹਾਨੁਭਾવੋ…ਪੇ॰…
‘‘Deviddhipattosi mahānubhāvo…pe…
વਣ੍ਣੋ ਚ ਤੇ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾ ਪਭਾਸਤੀ’’ਤਿ॥
Vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
ਸੋਪਿ ਤਸ੍ਸ ਇਮਾਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ –
Sopi tassa imāhi gāthāhi byākāsi –
੧੦੮੩.
1083.
‘‘ਸੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਮਨੋ…ਪੇ॰… ਯਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ’’॥
‘‘So devaputto attamano…pe… yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.
੧੦੮੪.
1084.
‘‘ਅਹਂ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤੋ, ਦਿਸ੍વਾਨ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਤਸਿਤਂ ਕਿਲਨ੍ਤਂ।
‘‘Ahaṃ manussesu manussabhūto, disvāna bhikkhuṃ tasitaṃ kilantaṃ;
ਏਕਾਹਂ ਭਿਕ੍ਖਂ ਪਟਿਪਾਦਯਿਸ੍ਸਂ, ਸਮਙ੍ਗਿ ਭਤ੍ਤੇਨ ਤਦਾ ਅਕਾਸਿਂ॥
Ekāhaṃ bhikkhaṃ paṭipādayissaṃ, samaṅgi bhattena tadā akāsiṃ.
੧੦੮੫.
1085.
‘‘ਤੇਨ ਮੇਤਾਦਿਸੋ વਣ੍ਣੋ…ਪੇ॰… વਣ੍ਣੋ ਚ ਮੇ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾ ਪਭਾਸਤੀ’’ਤਿ॥
‘‘Tena metādiso vaṇṇo…pe… vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī’’ti.
੧੦੮੪. ਤਤ੍ਥ ਏਕਾਹਂ ਭਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਏਕਂ ਅਹਂ ਭਿਕ੍ਖਾਮਤ੍ਤਂ, ਏਕਂ ਭਤ੍ਤવਡ੍ਢਿਤਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਟਿਪਾਦਯਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਪਟਿਪਾਦੇਸਿਂ ਅਦਾਸਿਂ। ਸਮਙ੍ਗਿ ਭਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਭਤ੍ਤੇਨ ਸਮਙ੍ਗੀਭੂਤਂ, ਲਦ੍ਧਭਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏવਂ ਮਹਾਥੇਰੋ ਤੇਨ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੁਚਰਿਤਕਮ੍ਮੇ ਪਕਾਸਿਤੇ ਸਪਰਿવਾਰਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤ੍વਾ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਮਾਗਤੋ, ਤਂ ਪવਤ੍ਤਿਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਕਥੇਸਿ। ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਕਤ੍વਾ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ। ਸਾ ਦੇਸਨਾ ਮਹਾਜਨਸ੍ਸ ਸਾਤ੍ਥਿਕਾ ਅਹੋਸੀਤਿ।
1084. Tattha ekāhaṃ bhikkhanti ekaṃ ahaṃ bhikkhāmattaṃ, ekaṃ bhattavaḍḍhitakanti attho. Paṭipādayissanti paṭipādesiṃ adāsiṃ. Samaṅgi bhattenāti bhattena samaṅgībhūtaṃ, laddhabhikkhanti attho. Evaṃ mahāthero tena devaputtena attano sucaritakamme pakāsite saparivārassa tassa dhammaṃ desetvā manussalokamāgato, taṃ pavattiṃ sammāsambuddhassa kathesi. Satthā taṃ aṭṭhuppattiṃ katvā sampattamahājanassa dhammaṃ desesi. Sā desanā mahājanassa sātthikā ahosīti.
ਭਿਕ੍ਖਾਦਾਯਕવਿਮਾਨવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Bhikkhādāyakavimānavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / વਿਮਾਨવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Vimānavatthupāḷi / ੬. ਭਿਕ੍ਖਾਦਾਯਕવਿਮਾਨવਤ੍ਥੁ • 6. Bhikkhādāyakavimānavatthu