Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya |
౯. భిక్ఖునీసుత్తం
9. Bhikkhunīsuttaṃ
౧౫౯. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం ఆయస్మా ఆనన్దో కోసమ్బియం విహరతి ఘోసితారామే . అథ ఖో అఞ్ఞతరా భిక్ఖునీ అఞ్ఞతరం పురిసం ఆమన్తేసి – ‘‘ఏహి త్వం, అమ్భో పురిస, యేనయ్యో ఆనన్దో తేనుపసఙ్కమ; ఉపసఙ్కమిత్వా మమ వచనేన అయ్యస్స ఆనన్దస్స పాదే సిరసా వన్ద – ‘ఇత్థన్నామా, భన్తే, భిక్ఖునీ ఆబాధికినీ దుక్ఖితా బాళ్హగిలానా. సా అయ్యస్స ఆనన్దస్స పాదే సిరసా వన్దతీ’తి. ఏవఞ్చ వదేహి – ‘సాధు కిర, భన్తే, అయ్యో ఆనన్దో యేన భిక్ఖునుపస్సయో యేన సా భిక్ఖునీ తేనుపసఙ్కమతు అనుకమ్పం ఉపాదాయా’’’తి . ‘‘ఏవం, అయ్యే’’తి ఖో సో పురిసో తస్సా భిక్ఖునియా పటిస్సుత్వా యేనాయస్మా ఆనన్దో తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా ఆయస్మన్తం ఆనన్దం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో సో పురిసో ఆయస్మన్తం ఆనన్దం ఏతదవోచ –
159. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando kosambiyaṃ viharati ghositārāme . Atha kho aññatarā bhikkhunī aññataraṃ purisaṃ āmantesi – ‘‘ehi tvaṃ, ambho purisa, yenayyo ānando tenupasaṅkama; upasaṅkamitvā mama vacanena ayyassa ānandassa pāde sirasā vanda – ‘itthannāmā, bhante, bhikkhunī ābādhikinī dukkhitā bāḷhagilānā. Sā ayyassa ānandassa pāde sirasā vandatī’ti. Evañca vadehi – ‘sādhu kira, bhante, ayyo ānando yena bhikkhunupassayo yena sā bhikkhunī tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’’ti . ‘‘Evaṃ, ayye’’ti kho so puriso tassā bhikkhuniyā paṭissutvā yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so puriso āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca –
‘‘ఇత్థన్నామా, భన్తే, భిక్ఖునీ ఆబాధికినీ దుక్ఖితా బాళ్హగిలానా. సా ఆయస్మతో ఆనన్దస్స పాదే సిరసా వన్దతి, ఏవఞ్చ వదేతి – ‘సాధు కిర, భన్తే, ఆయస్మా ఆనన్దో యేన భిక్ఖునుపస్సయో యేన సా భిక్ఖునీ తేనుపసఙ్కమతు అనుకమ్పం ఉపాదాయా’’’తి. అధివాసేసి ఖో ఆయస్మా ఆనన్దో తుణ్హీభావేన.
‘‘Itthannāmā, bhante, bhikkhunī ābādhikinī dukkhitā bāḷhagilānā. Sā āyasmato ānandassa pāde sirasā vandati, evañca vadeti – ‘sādhu kira, bhante, āyasmā ānando yena bhikkhunupassayo yena sā bhikkhunī tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’’ti. Adhivāsesi kho āyasmā ānando tuṇhībhāvena.
అథ ఖో ఆయస్మా ఆనన్దో నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ యేన భిక్ఖునుపస్సయో యేన సా భిక్ఖునీ తేనుపసఙ్కమి. అద్దసా ఖో సా భిక్ఖునీ ఆయస్మన్తం ఆనన్దం దూరతోవ ఆగచ్ఛన్తం. దిస్వా ససీసం పారుపిత్వా మఞ్చకే నిపజ్జి. అథ ఖో ఆయస్మా ఆనన్దో యేన సా భిక్ఖునీ తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా పఞ్ఞత్తే ఆసనే నిసీది. నిసజ్జ ఖో ఆయస్మా ఆనన్దో తం భిక్ఖునిం ఏతదవోచ –
Atha kho āyasmā ānando nivāsetvā pattacīvaramādāya yena bhikkhunupassayo yena sā bhikkhunī tenupasaṅkami. Addasā kho sā bhikkhunī āyasmantaṃ ānandaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvā sasīsaṃ pārupitvā mañcake nipajji. Atha kho āyasmā ānando yena sā bhikkhunī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho āyasmā ānando taṃ bhikkhuniṃ etadavoca –
‘‘ఆహారసమ్భూతో అయం, భగిని, కాయో ఆహారం నిస్సాయ. ఆహారో పహాతబ్బో. తణ్హాసమ్భూతో అయం, భగిని, కాయో తణ్హం నిస్సాయ. తణ్హా పహాతబ్బా. మానసమ్భూతో అయం, భగిని, కాయో మానం నిస్సాయ. మానో పహాతబ్బో. మేథునసమ్భూతో అయం, భగిని, కాయో. మేథునే చ సేతుఘాతో వుత్తో భగవతా.
‘‘Āhārasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo āhāraṃ nissāya. Āhāro pahātabbo. Taṇhāsambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo taṇhaṃ nissāya. Taṇhā pahātabbā. Mānasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo mānaṃ nissāya. Māno pahātabbo. Methunasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo. Methune ca setughāto vutto bhagavatā.
‘‘‘ఆహారసమ్భూతో అయం, భగిని, కాయో ఆహారం నిస్సాయ. ఆహారో పహాతబ్బో’తి, ఇతి ఖో పనేతం వుత్తం. కిఞ్చేతం పటిచ్చ వుత్తం? ఇధ, భగిని, భిక్ఖు పటిసఙ్ఖా యోనిసో ఆహారం ఆహారేతి – ‘నేవ దవాయ న మదాయ న మణ్డనాయ న విభూసనాయ, యావదేవ ఇమస్స కాయస్స ఠితియా యాపనాయ విహింసూపరతియా బ్రహ్మచరియానుగ్గహాయ. ఇతి పురాణఞ్చ వేదనం పటిహఙ్ఖామి, నవఞ్చ వేదనం న ఉప్పాదేస్సామి. యాత్రా చ మే భవిస్సతి అనవజ్జతా చ ఫాసువిహారో చా’తి. సో అపరేన సమయేన ఆహారం నిస్సాయ ఆహారం పజహతి. ‘ఆహారసమ్భూతో అయం, భగిని, కాయో ఆహారం నిస్సాయ. ఆహారో పహాతబ్బో’తి, ఇతి యం తం వుత్తం ఇదమేతం పటిచ్చ వుత్తం.
‘‘‘Āhārasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo āhāraṃ nissāya. Āhāro pahātabbo’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhagini, bhikkhu paṭisaṅkhā yoniso āhāraṃ āhāreti – ‘neva davāya na madāya na maṇḍanāya na vibhūsanāya, yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyā yāpanāya vihiṃsūparatiyā brahmacariyānuggahāya. Iti purāṇañca vedanaṃ paṭihaṅkhāmi, navañca vedanaṃ na uppādessāmi. Yātrā ca me bhavissati anavajjatā ca phāsuvihāro cā’ti. So aparena samayena āhāraṃ nissāya āhāraṃ pajahati. ‘Āhārasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo āhāraṃ nissāya. Āhāro pahātabbo’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
‘‘‘తణ్హాసమ్భూతో అయం, భగిని, కాయో తణ్హం నిస్సాయ. తణ్హా పహాతబ్బా’తి, ఇతి ఖో పనేతం వుత్తం. కిఞ్చేతం పటిచ్చ వుత్తం? ఇధ, భగిని, భిక్ఖు సుణాతి – ‘ఇత్థన్నామో కిర భిక్ఖు ఆసవానం ఖయా అనాసవం చేతోవిముత్తిం పఞ్ఞావిముత్తిం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహరతీ’తి. తస్స ఏవం హోతి – ‘కుదాస్సు నామ అహమ్పి ఆసవానం ఖయా అనాసవం చేతోవిముత్తిం పఞ్ఞావిముత్తిం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహరిస్సామీ’తి! సో అపరేన సమయేన తణ్హం నిస్సాయ తణ్హం పజహతి. ‘తణ్హాసమ్భూతో అయం, భగిని, కాయో తణ్హం నిస్సాయ. తణ్హా పహాతబ్బా’తి, ఇతి యం తం వుత్తం ఇదమేతం పటిచ్చ వుత్తం.
‘‘‘Taṇhāsambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo taṇhaṃ nissāya. Taṇhā pahātabbā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhagini, bhikkhu suṇāti – ‘itthannāmo kira bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’ti. Tassa evaṃ hoti – ‘kudāssu nāma ahampi āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissāmī’ti! So aparena samayena taṇhaṃ nissāya taṇhaṃ pajahati. ‘Taṇhāsambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo taṇhaṃ nissāya. Taṇhā pahātabbā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
‘‘‘మానసమ్భూతో అయం, భగిని, కాయో మానం నిస్సాయ. మానో పహాతబ్బో’తి, ఇతి ఖో పనేతం వుత్తం. కిఞ్చేతం పటిచ్చ వుత్తం? ఇధ, భగిని, భిక్ఖు సుణాతి – ‘ఇత్థన్నామో కిర భిక్ఖు ఆసవానం ఖయా అనాసవం చేతోవిముత్తిం పఞ్ఞావిముత్తిం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహరతీ’తి. తస్స ఏవం హోతి – ‘సో హి నామ ఆయస్మా ఆసవానం ఖయా అనాసవం చేతోవిముత్తిం పఞ్ఞావిముత్తిం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహరిస్సతి; కిమఙ్గం 1 పనాహ’న్తి! సో అపరేన సమయేన మానం నిస్సాయ మానం పజహతి. ‘మానసమ్భూతో అయం, భగిని, కాయో మానం నిస్సాయ. మానో పహాతబ్బో’తి, ఇతి యం తం వుత్తం ఇదమేతం పటిచ్చ వుత్తం.
‘‘‘Mānasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo mānaṃ nissāya. Māno pahātabbo’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhagini, bhikkhu suṇāti – ‘itthannāmo kira bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’ti. Tassa evaṃ hoti – ‘so hi nāma āyasmā āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissati; kimaṅgaṃ 2 panāha’nti! So aparena samayena mānaṃ nissāya mānaṃ pajahati. ‘Mānasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo mānaṃ nissāya. Māno pahātabbo’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
‘‘మేథునసమ్భూతో అయం, భగిని, కాయో. మేథునే చ సేతుఘాతో వుత్తో భగవతా’’తి.
‘‘Methunasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo. Methune ca setughāto vutto bhagavatā’’ti.
అథ ఖో సా భిక్ఖునీ మఞ్చకా వుట్ఠహిత్వా ఏకంసం ఉత్తరాసఙ్గం కరిత్వా ఆయస్మతో ఆనన్దస్స పాదేసు సిరసా నిపతిత్వా ఆయస్మన్తం ఆనన్దం ఏతదవోచ – ‘‘అచ్చయో మం, భన్తే, అచ్చగమా, యథాబాలం యథామూళ్హం యథాఅకుసలం, యాహం ఏవమకాసిం. తస్సా మే, భన్తే, అయ్యో ఆనన్దో అచ్చయం అచ్చయతో పటిగ్గణ్హాతు, ఆయతిం సంవరాయా’’తి. ‘‘తగ్ఘ తం 3, భగిని, అచ్చయో అచ్చగమా, యథాబాలం యథామూళ్హం యథాఅకుసలం, యా త్వం ఏవమకాసి. యతో చ ఖో త్వం, భగిని, అచ్చయం అచ్చయతో దిస్వా యథాధమ్మం పటికరోసి, తం తే మయం పటిగ్గణ్హామ. వుద్ధి హేసా, భగిని, అరియస్స వినయే యో అచ్చయం అచ్చయతో దిస్వా యథాధమ్మం పటికరోతి ఆయతిం సంవరం ఆపజ్జతీ’’తి. నవమం.
Atha kho sā bhikkhunī mañcakā vuṭṭhahitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā āyasmato ānandassa pādesu sirasā nipatitvā āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘accayo maṃ, bhante, accagamā, yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yāhaṃ evamakāsiṃ. Tassā me, bhante, ayyo ānando accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu, āyatiṃ saṃvarāyā’’ti. ‘‘Taggha taṃ 4, bhagini, accayo accagamā, yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yā tvaṃ evamakāsi. Yato ca kho tvaṃ, bhagini, accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarosi, taṃ te mayaṃ paṭiggaṇhāma. Vuddhi hesā, bhagini, ariyassa vinaye yo accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikaroti āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjatī’’ti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౯. భిక్ఖునీసుత్తవణ్ణనా • 9. Bhikkhunīsuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౯. భిక్ఖునీసుత్తవణ్ణనా • 9. Bhikkhunīsuttavaṇṇanā