Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya |
൯. ഭിക്ഖുനീസുത്തം
9. Bhikkhunīsuttaṃ
൧൫൯. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ആയസ്മാ ആനന്ദോ കോസമ്ബിയം വിഹരതി ഘോസിതാരാമേ . അഥ ഖോ അഞ്ഞതരാ ഭിക്ഖുനീ അഞ്ഞതരം പുരിസം ആമന്തേസി – ‘‘ഏഹി ത്വം, അമ്ഭോ പുരിസ, യേനയ്യോ ആനന്ദോ തേനുപസങ്കമ; ഉപസങ്കമിത്വാ മമ വചനേന അയ്യസ്സ ആനന്ദസ്സ പാദേ സിരസാ വന്ദ – ‘ഇത്ഥന്നാമാ, ഭന്തേ, ഭിക്ഖുനീ ആബാധികിനീ ദുക്ഖിതാ ബാള്ഹഗിലാനാ. സാ അയ്യസ്സ ആനന്ദസ്സ പാദേ സിരസാ വന്ദതീ’തി. ഏവഞ്ച വദേഹി – ‘സാധു കിര, ഭന്തേ, അയ്യോ ആനന്ദോ യേന ഭിക്ഖുനുപസ്സയോ യേന സാ ഭിക്ഖുനീ തേനുപസങ്കമതു അനുകമ്പം ഉപാദായാ’’’തി . ‘‘ഏവം, അയ്യേ’’തി ഖോ സോ പുരിസോ തസ്സാ ഭിക്ഖുനിയാ പടിസ്സുത്വാ യേനായസ്മാ ആനന്ദോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ സോ പുരിസോ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ഏതദവോച –
159. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ āyasmā ānando kosambiyaṃ viharati ghositārāme . Atha kho aññatarā bhikkhunī aññataraṃ purisaṃ āmantesi – ‘‘ehi tvaṃ, ambho purisa, yenayyo ānando tenupasaṅkama; upasaṅkamitvā mama vacanena ayyassa ānandassa pāde sirasā vanda – ‘itthannāmā, bhante, bhikkhunī ābādhikinī dukkhitā bāḷhagilānā. Sā ayyassa ānandassa pāde sirasā vandatī’ti. Evañca vadehi – ‘sādhu kira, bhante, ayyo ānando yena bhikkhunupassayo yena sā bhikkhunī tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’’ti . ‘‘Evaṃ, ayye’’ti kho so puriso tassā bhikkhuniyā paṭissutvā yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so puriso āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca –
‘‘ഇത്ഥന്നാമാ, ഭന്തേ, ഭിക്ഖുനീ ആബാധികിനീ ദുക്ഖിതാ ബാള്ഹഗിലാനാ. സാ ആയസ്മതോ ആനന്ദസ്സ പാദേ സിരസാ വന്ദതി, ഏവഞ്ച വദേതി – ‘സാധു കിര, ഭന്തേ, ആയസ്മാ ആനന്ദോ യേന ഭിക്ഖുനുപസ്സയോ യേന സാ ഭിക്ഖുനീ തേനുപസങ്കമതു അനുകമ്പം ഉപാദായാ’’’തി. അധിവാസേസി ഖോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ തുണ്ഹീഭാവേന.
‘‘Itthannāmā, bhante, bhikkhunī ābādhikinī dukkhitā bāḷhagilānā. Sā āyasmato ānandassa pāde sirasā vandati, evañca vadeti – ‘sādhu kira, bhante, āyasmā ānando yena bhikkhunupassayo yena sā bhikkhunī tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’’ti. Adhivāsesi kho āyasmā ānando tuṇhībhāvena.
അഥ ഖോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ നിവാസേത്വാ പത്തചീവരമാദായ യേന ഭിക്ഖുനുപസ്സയോ യേന സാ ഭിക്ഖുനീ തേനുപസങ്കമി. അദ്ദസാ ഖോ സാ ഭിക്ഖുനീ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ദൂരതോവ ആഗച്ഛന്തം. ദിസ്വാ സസീസം പാരുപിത്വാ മഞ്ചകേ നിപജ്ജി. അഥ ഖോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ യേന സാ ഭിക്ഖുനീ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ പഞ്ഞത്തേ ആസനേ നിസീദി. നിസജ്ജ ഖോ ആയസ്മാ ആനന്ദോ തം ഭിക്ഖുനിം ഏതദവോച –
Atha kho āyasmā ānando nivāsetvā pattacīvaramādāya yena bhikkhunupassayo yena sā bhikkhunī tenupasaṅkami. Addasā kho sā bhikkhunī āyasmantaṃ ānandaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvā sasīsaṃ pārupitvā mañcake nipajji. Atha kho āyasmā ānando yena sā bhikkhunī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho āyasmā ānando taṃ bhikkhuniṃ etadavoca –
‘‘ആഹാരസമ്ഭൂതോ അയം, ഭഗിനി, കായോ ആഹാരം നിസ്സായ. ആഹാരോ പഹാതബ്ബോ. തണ്ഹാസമ്ഭൂതോ അയം, ഭഗിനി, കായോ തണ്ഹം നിസ്സായ. തണ്ഹാ പഹാതബ്ബാ. മാനസമ്ഭൂതോ അയം, ഭഗിനി, കായോ മാനം നിസ്സായ. മാനോ പഹാതബ്ബോ. മേഥുനസമ്ഭൂതോ അയം, ഭഗിനി, കായോ. മേഥുനേ ച സേതുഘാതോ വുത്തോ ഭഗവതാ.
‘‘Āhārasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo āhāraṃ nissāya. Āhāro pahātabbo. Taṇhāsambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo taṇhaṃ nissāya. Taṇhā pahātabbā. Mānasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo mānaṃ nissāya. Māno pahātabbo. Methunasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo. Methune ca setughāto vutto bhagavatā.
‘‘‘ആഹാരസമ്ഭൂതോ അയം, ഭഗിനി, കായോ ആഹാരം നിസ്സായ. ആഹാരോ പഹാതബ്ബോ’തി, ഇതി ഖോ പനേതം വുത്തം. കിഞ്ചേതം പടിച്ച വുത്തം? ഇധ, ഭഗിനി, ഭിക്ഖു പടിസങ്ഖാ യോനിസോ ആഹാരം ആഹാരേതി – ‘നേവ ദവായ ന മദായ ന മണ്ഡനായ ന വിഭൂസനായ, യാവദേവ ഇമസ്സ കായസ്സ ഠിതിയാ യാപനായ വിഹിംസൂപരതിയാ ബ്രഹ്മചരിയാനുഗ്ഗഹായ. ഇതി പുരാണഞ്ച വേദനം പടിഹങ്ഖാമി, നവഞ്ച വേദനം ന ഉപ്പാദേസ്സാമി. യാത്രാ ച മേ ഭവിസ്സതി അനവജ്ജതാ ച ഫാസുവിഹാരോ ചാ’തി. സോ അപരേന സമയേന ആഹാരം നിസ്സായ ആഹാരം പജഹതി. ‘ആഹാരസമ്ഭൂതോ അയം, ഭഗിനി, കായോ ആഹാരം നിസ്സായ. ആഹാരോ പഹാതബ്ബോ’തി, ഇതി യം തം വുത്തം ഇദമേതം പടിച്ച വുത്തം.
‘‘‘Āhārasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo āhāraṃ nissāya. Āhāro pahātabbo’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhagini, bhikkhu paṭisaṅkhā yoniso āhāraṃ āhāreti – ‘neva davāya na madāya na maṇḍanāya na vibhūsanāya, yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyā yāpanāya vihiṃsūparatiyā brahmacariyānuggahāya. Iti purāṇañca vedanaṃ paṭihaṅkhāmi, navañca vedanaṃ na uppādessāmi. Yātrā ca me bhavissati anavajjatā ca phāsuvihāro cā’ti. So aparena samayena āhāraṃ nissāya āhāraṃ pajahati. ‘Āhārasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo āhāraṃ nissāya. Āhāro pahātabbo’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
‘‘‘തണ്ഹാസമ്ഭൂതോ അയം, ഭഗിനി, കായോ തണ്ഹം നിസ്സായ. തണ്ഹാ പഹാതബ്ബാ’തി, ഇതി ഖോ പനേതം വുത്തം. കിഞ്ചേതം പടിച്ച വുത്തം? ഇധ, ഭഗിനി, ഭിക്ഖു സുണാതി – ‘ഇത്ഥന്നാമോ കിര ഭിക്ഖു ആസവാനം ഖയാ അനാസവം ചേതോവിമുത്തിം പഞ്ഞാവിമുത്തിം ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതീ’തി. തസ്സ ഏവം ഹോതി – ‘കുദാസ്സു നാമ അഹമ്പി ആസവാനം ഖയാ അനാസവം ചേതോവിമുത്തിം പഞ്ഞാവിമുത്തിം ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരിസ്സാമീ’തി! സോ അപരേന സമയേന തണ്ഹം നിസ്സായ തണ്ഹം പജഹതി. ‘തണ്ഹാസമ്ഭൂതോ അയം, ഭഗിനി, കായോ തണ്ഹം നിസ്സായ. തണ്ഹാ പഹാതബ്ബാ’തി, ഇതി യം തം വുത്തം ഇദമേതം പടിച്ച വുത്തം.
‘‘‘Taṇhāsambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo taṇhaṃ nissāya. Taṇhā pahātabbā’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhagini, bhikkhu suṇāti – ‘itthannāmo kira bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’ti. Tassa evaṃ hoti – ‘kudāssu nāma ahampi āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissāmī’ti! So aparena samayena taṇhaṃ nissāya taṇhaṃ pajahati. ‘Taṇhāsambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo taṇhaṃ nissāya. Taṇhā pahātabbā’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
‘‘‘മാനസമ്ഭൂതോ അയം, ഭഗിനി, കായോ മാനം നിസ്സായ. മാനോ പഹാതബ്ബോ’തി, ഇതി ഖോ പനേതം വുത്തം. കിഞ്ചേതം പടിച്ച വുത്തം? ഇധ, ഭഗിനി, ഭിക്ഖു സുണാതി – ‘ഇത്ഥന്നാമോ കിര ഭിക്ഖു ആസവാനം ഖയാ അനാസവം ചേതോവിമുത്തിം പഞ്ഞാവിമുത്തിം ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതീ’തി. തസ്സ ഏവം ഹോതി – ‘സോ ഹി നാമ ആയസ്മാ ആസവാനം ഖയാ അനാസവം ചേതോവിമുത്തിം പഞ്ഞാവിമുത്തിം ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരിസ്സതി; കിമങ്ഗം 1 പനാഹ’ന്തി! സോ അപരേന സമയേന മാനം നിസ്സായ മാനം പജഹതി. ‘മാനസമ്ഭൂതോ അയം, ഭഗിനി, കായോ മാനം നിസ്സായ. മാനോ പഹാതബ്ബോ’തി, ഇതി യം തം വുത്തം ഇദമേതം പടിച്ച വുത്തം.
‘‘‘Mānasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo mānaṃ nissāya. Māno pahātabbo’ti, iti kho panetaṃ vuttaṃ. Kiñcetaṃ paṭicca vuttaṃ? Idha, bhagini, bhikkhu suṇāti – ‘itthannāmo kira bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’ti. Tassa evaṃ hoti – ‘so hi nāma āyasmā āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissati; kimaṅgaṃ 2 panāha’nti! So aparena samayena mānaṃ nissāya mānaṃ pajahati. ‘Mānasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo mānaṃ nissāya. Māno pahātabbo’ti, iti yaṃ taṃ vuttaṃ idametaṃ paṭicca vuttaṃ.
‘‘മേഥുനസമ്ഭൂതോ അയം, ഭഗിനി, കായോ. മേഥുനേ ച സേതുഘാതോ വുത്തോ ഭഗവതാ’’തി.
‘‘Methunasambhūto ayaṃ, bhagini, kāyo. Methune ca setughāto vutto bhagavatā’’ti.
അഥ ഖോ സാ ഭിക്ഖുനീ മഞ്ചകാ വുട്ഠഹിത്വാ ഏകംസം ഉത്തരാസങ്ഗം കരിത്വാ ആയസ്മതോ ആനന്ദസ്സ പാദേസു സിരസാ നിപതിത്വാ ആയസ്മന്തം ആനന്ദം ഏതദവോച – ‘‘അച്ചയോ മം, ഭന്തേ, അച്ചഗമാ, യഥാബാലം യഥാമൂള്ഹം യഥാഅകുസലം, യാഹം ഏവമകാസിം. തസ്സാ മേ, ഭന്തേ, അയ്യോ ആനന്ദോ അച്ചയം അച്ചയതോ പടിഗ്ഗണ്ഹാതു, ആയതിം സംവരായാ’’തി. ‘‘തഗ്ഘ തം 3, ഭഗിനി, അച്ചയോ അച്ചഗമാ, യഥാബാലം യഥാമൂള്ഹം യഥാഅകുസലം, യാ ത്വം ഏവമകാസി. യതോ ച ഖോ ത്വം, ഭഗിനി, അച്ചയം അച്ചയതോ ദിസ്വാ യഥാധമ്മം പടികരോസി, തം തേ മയം പടിഗ്ഗണ്ഹാമ. വുദ്ധി ഹേസാ, ഭഗിനി, അരിയസ്സ വിനയേ യോ അച്ചയം അച്ചയതോ ദിസ്വാ യഥാധമ്മം പടികരോതി ആയതിം സംവരം ആപജ്ജതീ’’തി. നവമം.
Atha kho sā bhikkhunī mañcakā vuṭṭhahitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā āyasmato ānandassa pādesu sirasā nipatitvā āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca – ‘‘accayo maṃ, bhante, accagamā, yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yāhaṃ evamakāsiṃ. Tassā me, bhante, ayyo ānando accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu, āyatiṃ saṃvarāyā’’ti. ‘‘Taggha taṃ 4, bhagini, accayo accagamā, yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yā tvaṃ evamakāsi. Yato ca kho tvaṃ, bhagini, accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarosi, taṃ te mayaṃ paṭiggaṇhāma. Vuddhi hesā, bhagini, ariyassa vinaye yo accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikaroti āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjatī’’ti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൯. ഭിക്ഖുനീസുത്തവണ്ണനാ • 9. Bhikkhunīsuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൯. ഭിക്ഖുനീസുത്തവണ്ണനാ • 9. Bhikkhunīsuttavaṇṇanā