Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
९. भिक्खुनीसुत्तवण्णना
9. Bhikkhunīsuttavaṇṇanā
१५९. नवमे एहि त्वन्ति थेरे पटिबद्धचित्ता तं पहिणितुं एवमाह। ससीसं पारुपित्वाति सह सीसेन कायं पारुपित्वा। मञ्चके निपज्जीति वेगेन मञ्चकं पञ्ञापेत्वा तत्थ निपज्जि। एतदवोचाति तस्साकारं सल्लक्खेत्वा लोभप्पहानत्थाय सण्हेनेव असुभकथं कथेतुं एतं अवोच। आहारसम्भूतोति आहारेन सम्भूतो आहारं निस्साय वड्ढितो। आहारं निस्साय आहारं पजहतीति पच्चुप्पन्नं कबळीकाराहारं निस्साय तं एवं योनिसो सेवमानो पुब्बकम्मसङ्खातं आहारं पजहति। पच्चुप्पन्नेपि पन कबळीकाराहारे निकन्तितण्हा पजहितब्बा।
159. Navame ehi tvanti there paṭibaddhacittā taṃ pahiṇituṃ evamāha. Sasīsaṃ pārupitvāti saha sīsena kāyaṃ pārupitvā. Mañcake nipajjīti vegena mañcakaṃ paññāpetvā tattha nipajji. Etadavocāti tassākāraṃ sallakkhetvā lobhappahānatthāya saṇheneva asubhakathaṃ kathetuṃ etaṃ avoca. Āhārasambhūtoti āhārena sambhūto āhāraṃ nissāya vaḍḍhito. Āhāraṃ nissāya āhāraṃ pajahatīti paccuppannaṃ kabaḷīkārāhāraṃ nissāya taṃ evaṃ yoniso sevamāno pubbakammasaṅkhātaṃ āhāraṃ pajahati. Paccuppannepi pana kabaḷīkārāhāre nikantitaṇhā pajahitabbā.
तण्हं पजहतीति इदानि एवं पवत्तं पच्चुप्पन्नतण्हं निस्साय वट्टमूलिकं पुब्बतण्हं पजहति। अयं पन पच्चुप्पन्नतण्हा कुसला अकुसलाति? अकुसला। सेवितब्बा न सेवितब्बाति? सेवितब्बा। पटिसन्धिं आकड्ढति नाकड्ढतीति? नाकड्ढति। एतिस्सापि पन पच्चुप्पन्नाय सेवितब्बतण्हाय निकन्ति पजहितब्बायेव। सो हि नाम आयस्मा आसवानं खया उपसम्पज्ज विहरिस्सति, किमङ्गं पनाहन्ति एत्थ किमङ्गं पनाति कारणपरिवितक्कनमेतं। इदं वुत्तं होति – सो आयस्मा अरहत्तफलं सच्छिकत्वा विहरिस्सति, अहं केन कारणेन न सच्छिकत्वा विहरिस्सामि। सोपि हि आयस्मा सम्मासम्बुद्धस्सेव पुत्तो, अहम्पि सम्मासम्बुद्धस्सेव पुत्तो, मय्हम्पेतं उप्पज्जिस्सतीति। मानं निस्सायाति इदं एवं उप्पन्नसेवितब्बमानं निस्साय। मानं पजहतीति वट्टमूलकं पुब्बमानं पजहति। यं निस्साय पनेस तं पजहति, सोपि तण्हा विय अकुसलो चेव सेवितब्बो च, नो च पटिसन्धिं आकड्ढति। निकन्ति पन तस्मिम्पि पजहितब्बाव।
Taṇhaṃ pajahatīti idāni evaṃ pavattaṃ paccuppannataṇhaṃ nissāya vaṭṭamūlikaṃ pubbataṇhaṃ pajahati. Ayaṃ pana paccuppannataṇhā kusalā akusalāti? Akusalā. Sevitabbā na sevitabbāti? Sevitabbā. Paṭisandhiṃ ākaḍḍhati nākaḍḍhatīti? Nākaḍḍhati. Etissāpi pana paccuppannāya sevitabbataṇhāya nikanti pajahitabbāyeva. So hi nāma āyasmā āsavānaṃ khayā upasampajja viharissati, kimaṅgaṃ panāhanti ettha kimaṅgaṃ panāti kāraṇaparivitakkanametaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – so āyasmā arahattaphalaṃ sacchikatvā viharissati, ahaṃ kena kāraṇena na sacchikatvā viharissāmi. Sopi hi āyasmā sammāsambuddhasseva putto, ahampi sammāsambuddhasseva putto, mayhampetaṃ uppajjissatīti. Mānaṃ nissāyāti idaṃ evaṃ uppannasevitabbamānaṃ nissāya. Mānaṃpajahatīti vaṭṭamūlakaṃ pubbamānaṃ pajahati. Yaṃ nissāya panesa taṃ pajahati, sopi taṇhā viya akusalo ceva sevitabbo ca, no ca paṭisandhiṃ ākaḍḍhati. Nikanti pana tasmimpi pajahitabbāva.
सेतुघातो वुत्तो भगवताति पदघातो पच्चयघातो बुद्धेन भगवता कथितो। इति इमेहि चतूहि अङ्गेहि थेरे देसनं विनिवट्टेन्ते तस्सा भिक्खुनिया थेरं आरब्भ उप्पन्नो छन्दरागो अपगञ्छि। सापि थेरं खमापेतुं अच्चयं देसेसि, थेरोपिस्सा पटिग्गण्हि। तं दस्सेतुं अथ खो सा भिक्खुनीतिआदि वुत्तं।
Setughātovutto bhagavatāti padaghāto paccayaghāto buddhena bhagavatā kathito. Iti imehi catūhi aṅgehi there desanaṃ vinivaṭṭente tassā bhikkhuniyā theraṃ ārabbha uppanno chandarāgo apagañchi. Sāpi theraṃ khamāpetuṃ accayaṃ desesi, theropissā paṭiggaṇhi. Taṃ dassetuṃ atha kho sā bhikkhunītiādi vuttaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / ९. भिक्खुनीसुत्तं • 9. Bhikkhunīsuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ९. भिक्खुनीसुत्तवण्णना • 9. Bhikkhunīsuttavaṇṇanā