| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๙. ภิกฺขุนีสุตฺตวณฺณนา
9. Bhikkhunīsuttavaṇṇanā
๑๕๙. นวเม เอหิ ตฺวนฺติ เถเร ปฎิพทฺธจิตฺตา ตํ ปหิณิตุํ เอวมาหฯ สสีสํ ปารุปิตฺวาติ สห สีเสน กายํ ปารุปิตฺวาฯ มญฺจเก นิปชฺชีติ เวเคน มญฺจกํ ปญฺญาเปตฺวา ตตฺถ นิปชฺชิฯ เอตทโวจาติ ตสฺสาการํ สลฺลเกฺขตฺวา โลภปฺปหานตฺถาย สเณฺหเนว อสุภกถํ กเถตุํ เอตํ อโวจฯ อาหารสมฺภูโตติ อาหาเรน สมฺภูโต อาหารํ นิสฺสาย วฑฺฒิโตฯ อาหารํ นิสฺสาย อาหารํ ปชหตีติ ปจฺจุปฺปนฺนํ กพฬีการาหารํ นิสฺสาย ตํ เอวํ โยนิโส เสวมาโน ปุพฺพกมฺมสงฺขาตํ อาหารํ ปชหติฯ ปจฺจุปฺปเนฺนปิ ปน กพฬีการาหาเร นิกนฺติตณฺหา ปชหิตพฺพาฯ
159. Navame ehi tvanti there paṭibaddhacittā taṃ pahiṇituṃ evamāha. Sasīsaṃ pārupitvāti saha sīsena kāyaṃ pārupitvā. Mañcake nipajjīti vegena mañcakaṃ paññāpetvā tattha nipajji. Etadavocāti tassākāraṃ sallakkhetvā lobhappahānatthāya saṇheneva asubhakathaṃ kathetuṃ etaṃ avoca. Āhārasambhūtoti āhārena sambhūto āhāraṃ nissāya vaḍḍhito. Āhāraṃ nissāya āhāraṃ pajahatīti paccuppannaṃ kabaḷīkārāhāraṃ nissāya taṃ evaṃ yoniso sevamāno pubbakammasaṅkhātaṃ āhāraṃ pajahati. Paccuppannepi pana kabaḷīkārāhāre nikantitaṇhā pajahitabbā.
ตณฺหํ ปชหตีติ อิทานิ เอวํ ปวตฺตํ ปจฺจุปฺปนฺนตณฺหํ นิสฺสาย วฎฺฎมูลิกํ ปุพฺพตณฺหํ ปชหติฯ อยํ ปน ปจฺจุปฺปนฺนตณฺหา กุสลา อกุสลาติ? อกุสลาฯ เสวิตพฺพา น เสวิตพฺพาติ? เสวิตพฺพาฯ ปฎิสนฺธิํ อากฑฺฒติ นากฑฺฒตีติ? นากฑฺฒติฯ เอติสฺสาปิ ปน ปจฺจุปฺปนฺนาย เสวิตพฺพตณฺหาย นิกนฺติ ปชหิตพฺพาเยวฯ โส หิ นาม อายสฺมา อาสวานํ ขยา อุปสมฺปชฺช วิหริสฺสติ, กิมงฺคํ ปนาหนฺติ เอตฺถ กิมงฺคํ ปนาติ การณปริวิตกฺกนเมตํฯ อิทํ วุตฺตํ โหติ – โส อายสฺมา อรหตฺตผลํ สจฺฉิกตฺวา วิหริสฺสติ, อหํ เกน การเณน น สจฺฉิกตฺวา วิหริสฺสามิฯ โสปิ หิ อายสฺมา สมฺมาสมฺพุทฺธเสฺสว ปุโตฺต, อหมฺปิ สมฺมาสมฺพุทฺธเสฺสว ปุโตฺต, มยฺหเมฺปตํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติฯ มานํ นิสฺสายาติ อิทํ เอวํ อุปฺปนฺนเสวิตพฺพมานํ นิสฺสายฯ มานํ ปชหตีติ วฎฺฎมูลกํ ปุพฺพมานํ ปชหติฯ ยํ นิสฺสาย ปเนส ตํ ปชหติ, โสปิ ตณฺหา วิย อกุสโล เจว เสวิตโพฺพ จ, โน จ ปฎิสนฺธิํ อากฑฺฒติฯ นิกนฺติ ปน ตสฺมิมฺปิ ปชหิตพฺพาวฯ
Taṇhaṃ pajahatīti idāni evaṃ pavattaṃ paccuppannataṇhaṃ nissāya vaṭṭamūlikaṃ pubbataṇhaṃ pajahati. Ayaṃ pana paccuppannataṇhā kusalā akusalāti? Akusalā. Sevitabbā na sevitabbāti? Sevitabbā. Paṭisandhiṃ ākaḍḍhati nākaḍḍhatīti? Nākaḍḍhati. Etissāpi pana paccuppannāya sevitabbataṇhāya nikanti pajahitabbāyeva. So hi nāma āyasmā āsavānaṃ khayā upasampajja viharissati, kimaṅgaṃ panāhanti ettha kimaṅgaṃ panāti kāraṇaparivitakkanametaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – so āyasmā arahattaphalaṃ sacchikatvā viharissati, ahaṃ kena kāraṇena na sacchikatvā viharissāmi. Sopi hi āyasmā sammāsambuddhasseva putto, ahampi sammāsambuddhasseva putto, mayhampetaṃ uppajjissatīti. Mānaṃ nissāyāti idaṃ evaṃ uppannasevitabbamānaṃ nissāya. Mānaṃpajahatīti vaṭṭamūlakaṃ pubbamānaṃ pajahati. Yaṃ nissāya panesa taṃ pajahati, sopi taṇhā viya akusalo ceva sevitabbo ca, no ca paṭisandhiṃ ākaḍḍhati. Nikanti pana tasmimpi pajahitabbāva.
เสตุฆาโต วุโตฺต ภควตาติ ปทฆาโต ปจฺจยฆาโต พุเทฺธน ภควตา กถิโตฯ อิติ อิเมหิ จตูหิ อเงฺคหิ เถเร เทสนํ วินิวเฎฺฎเนฺต ตสฺสา ภิกฺขุนิยา เถรํ อารพฺภ อุปฺปโนฺน ฉนฺทราโค อปคญฺฉิฯ สาปิ เถรํ ขมาเปตุํ อจฺจยํ เทเสสิ, เถโรปิสฺสา ปฎิคฺคณฺหิฯ ตํ ทเสฺสตุํ อถ โข สา ภิกฺขุนีติอาทิ วุตฺตํฯ
Setughātovutto bhagavatāti padaghāto paccayaghāto buddhena bhagavatā kathito. Iti imehi catūhi aṅgehi there desanaṃ vinivaṭṭente tassā bhikkhuniyā theraṃ ārabbha uppanno chandarāgo apagañchi. Sāpi theraṃ khamāpetuṃ accayaṃ desesi, theropissā paṭiggaṇhi. Taṃ dassetuṃ atha kho sā bhikkhunītiādi vuttaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๙. ภิกฺขุนีสุตฺตํ • 9. Bhikkhunīsuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๙. ภิกฺขุนีสุตฺตวณฺณนา • 9. Bhikkhunīsuttavaṇṇanā
