Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਉਪਸਮ੍ਪਦਾਨੁਜਾਨਨਕਥਾ
Bhikkhunīupasampadānujānanakathā
੪੦੪. ਇਮਾਯ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਮਹਾਪਜਾਪਤਿਯਾ ਅਟ੍ਠਗਰੁਧਮ੍ਮਪਟਿਗ੍ਗਹਣੂਪਸਮ੍ਪਦਂ ਉਪਨਿਧਾਯ ਅਯਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ, ਤਾਯ ਅਨੁਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਮਹਾਪਜਾਪਤਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਨਿਯੋ ਕਤ੍વਾਤਿ ਮਹਾਪਜਾਪਤਿਂ ਉਪਜ੍ਝਂ ਕਤ੍વਾ ਪਞ੍ਚਸਤਾ ਸਾਕਿਯਾਨਿਯੋ ਤਸ੍ਸਾ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਨਿਯੋ ਕਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਾ ਅਹੇਸੁਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਇਮਿਨਾ ਓવਾਦੇਨਾਤਿ ਭਗવਤੋ ਇਮਿਨਾ ਓવਾਦੇਨ।
404.Imāya anupaññattiyāti mahāpajāpatiyā aṭṭhagarudhammapaṭiggahaṇūpasampadaṃ upanidhāya ayaṃ paññatti anupaññatti nāma, tāya anupaññattiyā upasampādetunti attho. Mahāpajāpatiyā saddhivihāriniyo katvāti mahāpajāpatiṃ upajjhaṃ katvā pañcasatā sākiyāniyo tassā saddhivihāriniyo katvāti attho. Itīti tasmā ahesunti sambandho. Iminā ovādenāti bhagavato iminā ovādena.
੪੧੦. ਏਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤਿਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ। ਤਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਮਂ। ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਕਮ੍ਮੇ। ਅਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਰੋਪਿਤਬ੍ਬਕਮ੍ਮਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਕਮ੍ਮਂ।
410.Etissāti etissā bhikkhuniyā. Tanti kammaṃ. Aññasminti aññasmiṃ kamme. Aññanti ropitabbakammato aññaṃ kammaṃ.
੪੧੧. ਕਦ੍ਦਮੋਦਕੇਨਾਤਿ ਕਦ੍ਦਮੇਨ ਆਲੁਲ਼ਿਤੇਨ ਉਦਕੇਨੇવ। ਕਦ੍ਦਮਾਦੀਸੁਪੀਤਿ ਪੀਸਦ੍ਦੋ ‘‘ਯੇਨ ਕੇਨਚੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ। ਯੇਨ ਕੇਨਚਿਪੀਤਿ ਹਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍વਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘੇਨ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍વਾ। ਅਪਸਾਦਨੀਯਨ੍ਤਿ ਅਪਸਾਦੇਤਬ੍ਬਂ ਕਮ੍ਮਂ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾਤਿ ਏਤ੍ਤਕੇਨ ਸਾવਨਮਤ੍ਤੇਨ। ਅવਨ੍ਦਿਯੋਤਿ ਨ વਨ੍ਦੇਤਬ੍ਬੋ, વਨ੍ਦਿਤੁਂ ਨ ਅਰਹੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਤੋਤਿ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਸਾવੇਤਬ੍ਬਤੋ। ਨ વਨ੍ਦਨ੍ਤੀਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਨ વਨ੍ਦਨ੍ਤਿ। ਦਿਸ੍વਾਪੀਤਿ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਦਿਸ੍વਾਪਿ। ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾਤਿ ਅਪਸਾਦਨੀਯਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ, ਖਮਾਪੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। વਿਹਾਰੇਯੇવਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ વਿਹਾਰੇਯੇવ। ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾਤਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ, વਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਤਤੋਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਕਾਲਤੋ। ਸੋਤਿ ਅਪਸਾਦਨੀਯਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ। ਕਮ੍ਮવਿਭਙ੍ਗੇਤਿ ਪਰਿવਾਰਾવਸਾਨੇ ਕਮ੍ਮਾਨਂ વਿਭਙ੍ਗਟ੍ਠਾਨੇ (ਪਰਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੪੯੫-੪੯੬)।
411.Kaddamodakenāti kaddamena āluḷitena udakeneva. Kaddamādīsupīti pīsaddo ‘‘yena kenacī’’ti ettha yojetabbo. Yena kenacipīti hi attho. Sannipatitvāti bhikkhunisaṅghena sannipatitvā. Apasādanīyanti apasādetabbaṃ kammaṃ. Ettāvatāti ettakena sāvanamattena. Avandiyoti na vandetabbo, vandituṃ na arahoti attho. Tatoti tikkhattuṃ sāvetabbato. Na vandantīti bhikkhuniyo na vandanti. Disvāpīti taṃ bhikkhuṃ disvāpi. Tena bhikkhunāti apasādanīyaṃ dassentena bhikkhunā, khamāpetabbanti sambandho. Vihāreyevāti bhikkhūnaṃ vihāreyeva. Tena bhikkhunāti upasaṅkamitabbena bhikkhunā, vattabbanti sambandho. Tatoti vattabbakālato. Soti apasādanīyaṃ dassento bhikkhu. Etthāti bhikkhunikkhandhake. Kammavibhaṅgeti parivārāvasāne kammānaṃ vibhaṅgaṭṭhāne (pari. aṭṭha. 495-496).
ਓਭਾਸਨ੍ਤੀਤਿ ਅવ ਹੀਨੇਨ ਭਾਸਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇਨ ਓਭਾਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਪਯੋਜੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਕਰਣੇ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਪੁਰਿਸੇ ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇਨਾ’’ਤਿ। ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪੁਰਿਸੇ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਮ੍ਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ‘‘ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮੇਨਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਰਣਂ। વਿਹਾਰਪ੍ਪવੇਸਨੇਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ વਿਹਾਰਪ੍ਪવੇਸਨੇ। ਓવਾਦਂ ਠਪੇਤੁਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਓવਾਦਟ੍ਠਪਨਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੁਪਸ੍ਸਯ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ। ਓવਾਦਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਓવਾਦਪਟਿਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਾਯ। ਮਾ ਕਰਿਤ੍ਥਾਤਿ ਮਾ ਕਰੇਯ੍ਯਾਥ।
Obhāsantīti ava hīnena bhāsantīti dassento āha ‘‘asaddhammena obhāsantī’’ti. ‘‘Bhikkhunīhi saddhiṃ sampayojentī’’ti ettha kammakaraṇe dassento āha ‘‘purise asaddhammenā’’ti. Ettha ‘‘purise’’ti iminā kammaṃ dasseti, ‘‘asaddhammenā’’ti iminā karaṇaṃ. Vihārappavesaneti bhikkhūnaṃ vihārappavesane. Ovādaṃ ṭhapetunti ettha ovādaṭṭhapanākāraṃ dassento āha ‘‘na bhikkhunupassaya’’ntiādi. Ovādatthāyāti ovādapaṭiggahaṇatthāya. Mā karitthāti mā kareyyātha.
੪੧੬. ਗਿਹਿਦਾਰਿਕਾਯੋਤਿ ਗਿਹਿਭੂਤਾ ਦਾਰਿਕਾਯੋ ਬਨ੍ਧਨ੍ਤਿ વਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਘਨਪਟ੍ਟਕੇਨਾਤਿ ਘਨਭੂਤੇਨ ਪਟ੍ਟੇਨ ਨਿਯੁਤ੍ਤੇਨ। ਏਕਪਰਿਯਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਕવਾਰਂ ਕਟਿਯਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਕਤਂ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਂ ਏਕਪਰਿਯਕਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਏਕવਾਰਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਨਕ’’ਨ੍ਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਨਕਨ੍ਤਿ ਕਟਿਯਂ ਪਰਿਕ੍ਖਿਪਨਾਰਹਂ।
416.Gihidārikāyoti gihibhūtā dārikāyo bandhanti viyāti yojanā. Ghanapaṭṭakenāti ghanabhūtena paṭṭena niyuttena. Ekapariyakanti ettha ekavāraṃ kaṭiyaṃ parikkhipitvā kataṃ kāyabandhanaṃ ekapariyakanti dassento āha ‘‘ekavāraṃ parikkhipanaka’’nti. Tattha parikkhipanakanti kaṭiyaṃ parikkhipanārahaṃ.
વਿਲੀવੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬਹੁਤ੍ਥੇ ਏਕવਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਣ੍ਹੇਹਿ વਿਲੀવੇਹੀ’’ਤਿ। ‘‘ਕਤਪਟ੍ਟੇਨਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਕਤੇਨਾ’’ਤਿ ਪਾਠਸੇਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਸੇਤવਤ੍ਥਪਟ੍ਟੇਨਾਤਿ ਸੇਤવਤ੍ਥੇਨ ਕਤੇਨ ਪਟ੍ਟੇਨ। ਕਤવੇਣਿਯਾਤਿ ਕਤਾਯ વੇਣਿਯਾ। ਇਮਿਨਾ ਦੁਸ੍ਸੇਨ ਕਤਾ વੇਣਿ ਦੁਸ੍ਸવੇਣੀਤਿ વਚਨਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਏਸੇવ ਨਯੋ ਪੁਰਿਮਪਚ੍ਛਿਮਪਦੇਸੁਪਿ। ਚੋਲ਼ਕਾਸਾવਨ੍ਤਿ ਚੋਲ਼ਮੇવ ਕਸਾવੇਨ ਰਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚੋਲ਼ਕਾਸਾવਂ।
Vilīvenāti ettha bahutthe ekavacananti āha ‘‘saṇhehi vilīvehī’’ti. ‘‘Katapaṭṭenā’’ti iminā pāḷiyaṃ ‘‘katenā’’ti pāṭhasesaṃ dasseti. Setavatthapaṭṭenāti setavatthena katena paṭṭena. Kataveṇiyāti katāya veṇiyā. Iminā dussena katā veṇi dussaveṇīti vacanatthaṃ dasseti. Eseva nayo purimapacchimapadesupi. Coḷakāsāvanti coḷameva kasāvena rattattā coḷakāsāvaṃ.
ਅਟ੍ਠਿਲ੍ਲੇਨਾਤਿ ਅਦ੍ਦੇਨ ਅਟ੍ਠਿਨਾ। ‘‘ਗੋਜਙ੍ਘਟ੍ਠਿਕੇ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਟ੍ਠਿਨੋ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਹਤ੍ਥਂ ਕੋਟ੍ਟਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਹਤ੍ਥਂ ਨਾਮ ਅਗ੍ਗਬਾਹਮੇવਾਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਨ ਕਪ੍ਪਰਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਗ੍ਗਬਾਹ’’ਨ੍ਤਿ। ਪਿਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥਪਿਟ੍ਠਿਂ। ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਦਨ੍ਤਿ ਪਾਦਪਿਟ੍ਠਿਂ।
Aṭṭhillenāti addena aṭṭhinā. ‘‘Gojaṅghaṭṭhike’’ti iminā aṭṭhino sambandhaṃ dasseti. Hatthaṃ koṭṭāpentīti ettha hatthaṃ nāma aggabāhamevādhippetaṃ, na kapparato paṭṭhāyāti dassento āha ‘‘aggabāha’’nti. Piṭṭhihatthanti hatthapiṭṭhiṃ. Piṭṭhipādanti pādapiṭṭhiṃ.
੪੧੭. વੁਤ੍ਤਨਯਾਨੇવਾਤਿ ਛਬ੍ਬਗ੍ਗਿਯਾਨਂ ਮੁਖਲਿਮ੍ਪਨਾਦੀਸੁ (ਚੂਲ਼વ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨੪੭) વੁਤ੍ਤਨਯਾਨੇવ। ਅਙ੍ਗਦੇਸੇਤਿ ਸਰੀਰਪ੍ਪਦੇਸੇ। ਗਣ੍ਡਪ੍ਪਦੇਸੇਤਿ ਕਪੋਲਪ੍ਪਦੇਸੇ। ਸਾਲੋਕੇ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਂવਿਜ੍ਜਤਿ ਆਲੋਕੋ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਸਾਲੋਕਨ੍ਤਿ ਕਤ੍વਾ ਦ੍વਾਰਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦ੍વਾਰਂ વਿવਰਿਤ੍વਾ’’ਤਿ। વੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਿ। ਸੂਨਂ ਠਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੂਨਾਸਦ੍ਦੋ ਮਂਸਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਂਸਂ વਿਕ੍ਕਿਣਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਤੇਨਾਤਿ ਦਾਸੇਨ। ਇਦਂ ਪਦਂ ‘‘ਕਾਰੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪਦੇ ਕਾਰਿਤਕਮ੍ਮਂ। ‘‘ਹਰਿਤਕਞ੍ਚੇવ ਪਕ੍ਕਞ੍ਚਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਹਰਿਤਕਪਕ੍ਕਿਕਨ੍ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਦ੍વਨ੍ਦવਾਕ੍ਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਹਰਿਤਕਨ੍ਤਿ ਹਰਿਤਮੇવ ਪਣ੍ਣਂ। ਪਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਸੇਦਿਤਂ ਪਣ੍ਣਂ।
417.Vuttanayānevāti chabbaggiyānaṃ mukhalimpanādīsu (cūḷava. aṭṭha. 247) vuttanayāneva. Aṅgadeseti sarīrappadese. Gaṇḍappadeseti kapolappadese. Sāloke tiṭṭhantīti ettha saṃvijjati āloko etthāti sālokanti katvā dvāraṃ gahetabbaṃ. Tena vuttaṃ ‘‘dvāraṃ vivaritvā’’ti. Vuṭṭhāpentīti upasampādenti. Sūnaṃ ṭhapentīti ettha sūnāsaddo maṃsapariyāyoti āha ‘‘maṃsaṃ vikkiṇantī’’ti. Tenāti dāsena. Idaṃ padaṃ ‘‘kārentī’’ti pade kāritakammaṃ. ‘‘Haritakañceva pakkañcā’’ti iminā haritakapakkikanti padassa dvandavākyaṃ dasseti. Tattha haritakanti haritameva paṇṇaṃ. Pakkanti seditaṃ paṇṇaṃ.
੪੧੮. ਕਥਿਤਾਯੇવਾਤਿ ਚੀવਰਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਕਥਿਤਾਯੇવ।
418.Kathitāyevāti cīvarakkhandhake kathitāyeva.
੪੧੯. ਪਾਲ਼ਿਮੁਤ੍ਤਕવਿਨਿਚ੍ਛਯੋਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ વੁਤ੍ਤવਿਨਿਚ੍ਛਯਤੋ ਮੁਤ੍ਤੋ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ। ਪਾਲ਼ਿਮੁਤ੍ਤਕવਿਨਿਚ੍ਛਯਂ વਿਤ੍ਥਾਰੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਸਚੇ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਯੋ ਕੋਚਿ ਕਾਲਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ વਦਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਮਮਚ੍ਚਯੇਨਾਤਿ ਮਮ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਨ। ਅਞ੍ਞਸ੍ਸਾਤਿ વੁਤ੍ਤੇਹਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯਾਦੀਹਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ । ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯਾਦੀਨਂ। ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੋ ਨ ਹੋਤਿ। ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ, ਯਸ੍ਮਾ વਾ। ਅਚ੍ਚਯਦਾਨਨ੍ਤਿ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਹੋਤੂਤਿ ਦਾਨਂ। ਨ ਰੁਹਤੀਤਿ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ વਾ ਗਹਟ੍ਠਸ੍ਸ વਾ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਚ੍ਚਯਦਾਨਂ ਤੇਸਂ ਨ ਰੁਹਤਿ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸੇવ ਰੁਹਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਗਿਹੀਨਂ ਪਨ ਅਚ੍ਚਯਦਾਨਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਰੁਹਤੀਤਿ ਗਿਹੀਨਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸ੍ਸ વਾ ਗਹਟ੍ਠਸ੍ਸ વਾ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਚ੍ਚਯਦਾਨਂ ਤੇਸਂ ਰੁਹਤਿ, ਤੇਸਂਯੇવ ਸਨ੍ਤਕੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
419.Pāḷimuttakavinicchayoti pāḷiyaṃ vuttavinicchayato mutto vinicchayo. Pāḷimuttakavinicchayaṃ vitthārento āha ‘‘sace hī’’tiādi. Yo koci kālaṃ karonto vadatīti sambandho. Mamaccayenāti mama atikkamena. Aññassāti vuttehi upajjhāyādīhi aññassa . Tesanti upajjhāyādīnaṃ. Na hotīti parikkhāro na hoti. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Accayadānanti accayena hotūti dānaṃ. Na ruhatīti pañcannaṃ sahadhammikānaṃ pabbajitassa vā gahaṭṭhassa vā yassa kassaci accayadānaṃ tesaṃ na ruhati, saṅghasseva ruhatīti adhippāyo. Gihīnaṃ pana accayadānanti sambandho. Ruhatīti gihīnaṃ pabbajitassa vā gahaṭṭhassa vā yassa kassaci accayadānaṃ tesaṃ ruhati, tesaṃyeva santako hotīti adhippāyo.
੪੨੦. ਪੁਰਾਣਮਲ੍ਲੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਲ੍ਲਸ੍ਸ ਭਰਿਯਾ ਮਲ੍ਲੀ, ਪੁਰਾਣੇ ਮਲ੍ਲੀ ਪੁਰਾਣਮਲ੍ਲੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਪੁਰਾਣੇ’’ਤਿਆਦਿ। ‘‘ਗਿਹਿਕਾਲੇ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਪੁਰਾਣੇ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਣਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਸਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਮਲ੍ਲਸ੍ਸਾਤਿ ਮੁਟ੍ਠਿਮਲ੍ਲਸ੍ਸ। ਪੁਰਿਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਦ੍ਦੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪੁਰਿਸਨਿਮਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਰਾਗਚਿਤ੍ਤਂ।
420.Purāṇamallīti ettha mallassa bhariyā mallī, purāṇe mallī purāṇamallīti dassento āha ‘‘purāṇe’’tiādi. ‘‘Gihikāle’’ti iminā ‘‘purāṇe’’ti ettha ṇapaccayassa sarūpaṃ dasseti. Mallassāti muṭṭhimallassa. Purisabyañjananti ettha byañjanasaddo nimittapariyāyoti āha ‘‘purisanimitta’’nti. Cittanti rāgacittaṃ.
੪੨੧. ਯਨ੍ਤਿ ਯਂ વਤ੍ਥੁ, ਅਗ੍ਗਨ੍ਤਿ ਪਠਮਭਾਗਂ। ਅਸਪ੍ਪਾਯਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਸਪ੍ਪਾਯਂ।
421.Yanti yaṃ vatthu, agganti paṭhamabhāgaṃ. Asappāyanti attano asappāyaṃ.
ਹਿਯ੍ਯੋਤਿ ਅਤੀਤਾਨਨ੍ਤਰਾਹਨਿ। ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ। ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹੀ’’ਤਿ ਪਦਂ ‘‘ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਾਪੇਤ੍વਾ’’ਤਿ ਪਦੇ ਕਾਰਿਤਕਮ੍ਮਂ। ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ, ਯਸ੍ਮਾ વਾ।
Hiyyoti atītānantarāhani. Aññasminti bhikkhunīhi aññasmiṃ. ‘‘Bhikkhunīhī’’ti padaṃ ‘‘paṭiggāhāpetvā’’ti pade kāritakammaṃ. Hīti saccaṃ, yasmā vā.
੪੨੬. ‘‘ਭੋਜਨਕਾਲ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਕਾਲਂ વੀਤਿਨਾਮੇਸੁ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਲવਿਸੇਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
426. ‘‘Bhojanakāla’’nti iminā ‘‘kālaṃ vītināmesu’’nti ettha kālavisesaṃ dasseti.
ਪੁਰੇਤਿ ਆਦਿਮ੍ਹਿ। ਤਾਸਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ। ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਿਮਾਤਿ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ। ਅਞ੍ਞਾਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਅਞ੍ਞਾ। ਨવਕਤਰਾ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ‘‘ਠਪੇਤ੍વਾ ਭਤ੍ਤਗ੍ਗ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਯਥਾવੁਡ੍ਢਂ ਨ ਪਟਿਬਾਹਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਞ੍ਞਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਪਾਦਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸ੍ਮਿਂવਚਨੇਨ ਤ੍ਥਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਚਤੁਪਚ੍ਚਯਭਾਜਨੀਯਟ੍ਠਾਨੇ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
Pureti ādimhi. Tāsanti aṭṭhannaṃ bhikkhunīnaṃ. Abbhantarimāti abbhantare pariyāpannā. Aññāti aṭṭhahi bhikkhunīhi aññā. Navakatarā hotīti sambandho. ‘‘Ṭhapetvā bhattagga’’nti iminā aññattha sabbattha yathāvuḍḍhaṃ na paṭibāhitabbanti ettha aññasaddassa apādānaṃ dasseti. Aññasminti ettha smiṃvacanena tthapaccayassa atthaṃ dasseti. ‘‘Catupaccayabhājanīyaṭṭhāne’’ti iminā sarūpaṃ dasseti.
੪੩੦. ਦੂਤੇਨਪਿ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤੁਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਂ ਸਬ੍ਬਥਾ ਦੂਤੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਦੂਤੇਨ…ਪੇ॰… વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ। ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇਨਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ, ਅਸਤਿ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇ ਨ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਕਮ੍ਮવਾਚਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾવ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਤਾવਦੇવਾਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਕ੍ਖਣੇਯੇવ।
430.Dūtenapi upasampādetunti ettha kiṃ sabbathā dūtena upasampadā vaṭṭatīti āha ‘‘dūtena…pe… vaṭṭatī’’ti. Yena kenaci antarāyenāti sambandho, asati antarāye na vaṭṭatīti adhippāyo. Kammavācāpariyosāne upasampannāva hotīti sambandho. Tāvadevāti upasampannakkhaṇeyeva.
੪੩੧. ਨવਕਮ੍ਮਮ੍ਪੀਤਿ ਪਿਸਦ੍ਦੋ ਉਦੋਸਿਤਉਪਸ੍ਸਯੇ ਅਪੇਕ੍ਖਤਿ।
431.Navakammampīti pisaddo udositaupassaye apekkhati.
੪੩੨. ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਇਤ੍ਥਿਯਾ। ਯਾવ ਸੋ ਦਾਰਕੋ વਿਞ੍ਞੁਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਥਂ વਿਞ੍ਞੁਭਾવੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਾવ ਖਾਦਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ।
432.Tassāti tassā itthiyā. Yāva so dārako viññutaṃ pāpuṇātīti ettha kathaṃ viññubhāvo gahetabboti āha ‘‘yāva khāditu’’ntiādi.
ਠਪੇਤ੍વਾ ਸਾਗਾਰਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਕਾਰੋ ਸਹਸਦ੍ਦਕਾਰਿਯੋ, ਅਗਾਰਨ੍ਤਿ ਚ ਸੇਯ੍ਯਾਗਾਰਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਸਹਾਗਾਰਸੇਯ੍ਯਮਤ੍ਤਂ ਠਪੇਤ੍વਾ’’ਤਿ। ਯਥਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਪੁਰਿਸੇ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ, ਏવਂ ਤਥਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਞ੍ਞੇ ਪੁਰਿਸੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸ੍ਮਿਂવਚਨਸ੍ਸ ਸਬ੍ਬਨਾਮਤੋ ਏਕਾਰਾਦੇਸੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ, ਤਂਦਸ੍ਸਨੇਨ ਚ ਕਚ੍ਚਾਯਨੇ (ਕਚ੍ਚਾਯਨੇ ੧੧੦ ਸੁਤ੍ਤੇ) ਸਬ੍ਬਨਾਮਤੋ ਸ੍ਮਿਂવਚਨਸ੍ਸ ਏਕਾਰਾਦੇਸਨਿਸੇਧਨਂ ਅਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
Ṭhapetvā sāgāranti ettha sakāro sahasaddakāriyo, agāranti ca seyyāgāranti dassento āha ‘‘sahāgāraseyyamattaṃ ṭhapetvā’’ti. Yathā aññasmiṃ purise paṭipajjitabbaṃ, evaṃ tathāti yojanā. ‘‘Aññasmi’’nti iminā pāḷiyaṃ aññe puriseti ettha smiṃvacanassa sabbanāmato ekārādeso dassito, taṃdassanena ca kaccāyane (kaccāyane 110 sutte) sabbanāmato smiṃvacanassa ekārādesanisedhanaṃ aniccanti dasseti.
੪੩੪. ‘‘ਯਦੇવ ਸਾ વਿਬ੍ਭਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਦਸ੍ਸੇਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ‘‘ਯਸ੍ਮਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਯਦੇવਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਂਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਕਾਰਣਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਓਦਾਤਾਨਿ વਤ੍ਥਾਨਿ ਨਿવਤ੍ਥਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ‘‘ਤਸ੍ਮਾਯੇવਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤਦੇવਾਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਕਾਰਣਤ੍ਥਮੇવ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਨੇਨਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਏવਤ੍ਥਫਲਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਸਾ ਪੁਨ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਨ ਲਭਤੀਤਿ ਸਾ વਿਬ੍ਭਨ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਪੁਨ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਨ ਲਭਤਿ।
434.‘‘Yadeva sā vibbhantā’’ti iminā dassetīti sambandho. ‘‘Yasmā’’ti iminā yadevāti ettha yaṃsaddassa kāraṇatthaṃ dasseti. Odātāni vatthāni nivatthāti sambandho. ‘‘Tasmāyevā’’ti iminā tadevāti padassa kāraṇatthameva dasseti. ‘‘Na sikkhāpaccakkhānenā’’ti iminā evatthaphalaṃ dasseti. Sā puna upasampadaṃ na labhatīti sā vibbhantā bhikkhunī puna upasampadaṃ na labhati.
ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਮ੍ਪਿ ਨ ਲਭਤੀਤਿ ਤਿਤ੍ਥਾਯਤਨਸਙ੍ਕਨ੍ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਮ੍ਪਿ ਨ ਲਭਤਿ, ਪਗੇવ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ।
Pabbajjampi na labhatīti titthāyatanasaṅkantā bhikkhunī pabbajjampi na labhati, pageva upasampadaṃ.
ਪਾਦੇ ਸਮ੍ਬਾਹਨ੍ਤਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਪਾਦੇ ਸਮ੍ਬਾਹਨ੍ਤਾ। ਕੇਸੇਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਕੇਸੇ। ਤਤ੍ਰਾਤਿ ‘‘ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਯਨ੍ਤਾ ਨ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ વਚਨੇ। ਏਕੇ ਆਚਰਿਯਾ વਦਨ੍ਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਸਾਰਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਅਭਿવਾਦਨਾਦੀਸੁ। ਇਦਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਅਭਿવਾਦਨਾਦਿ, ‘‘ਅਨੁਞ੍ਞਾਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦੇ વੁਤ੍ਤਕਮ੍ਮਂ ‘‘વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਪਦੇ વੁਤ੍ਤਕਤ੍ਤਾ। ਅਥ વਾ ਓਦਿਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਇਦਂ ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਅਭਿવਾਦਨਾਦਿ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏવਞ੍ਹਿ ਸਤਿ ‘‘ਓਦਿਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਂ ਹੇਤੁਅਨ੍ਤੋਗਧવਿਸੇਸਨਂ, ਓਦਿਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਤਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ વੁਤ੍ਤવਚਨਂ। ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ, ਯਸ੍ਮਾ વਾ।
Pāde sambāhantāti bhikkhunīnaṃ pāde sambāhantā. Keseti bhikkhunīnaṃ kese. Tatrāti ‘‘kukkuccayantā na sādiyantī’’ti vacane. Eke ācariyā vadantīti sambandho. Sārattā hontīti yojanā. Etthāti purisānaṃ abhivādanādīsu. Idanti purisānaṃ abhivādanādi, ‘‘anuññāta’’nti pade vuttakammaṃ ‘‘vaṭṭatī’’ti pade vuttakattā. Atha vā odissa anuññātaṃ idaṃ purisānaṃ abhivādanādi vaṭṭatīti yojanā. Evañhi sati ‘‘odissa anuññāta’’nti padaṃ hetuantogadhavisesanaṃ, odissa anuññātattā vaṭṭatīti adhippāyo. Tanti aṭṭhakathāsu vuttavacanaṃ. Hīti saccaṃ, yasmā vā.
੪੩੫. ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਸਨਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਆਭੁਜਿਤ੍વਾਤਿ ਆਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ। ਕੂਪੋਤਿ વਚ੍ਚਕੂਪੋ। ਉਪਰੀਤਿ ਕੂਪਤੋ ਉਪਰਿ। ‘‘ਸਬ੍ਬਦਿਸਾਸੁ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਮੇવ ਅਤ੍ਥਿ, ਨ ਉਪਰਿ ਛਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
435.Pallaṅkena nisīdantīti ettha āsanapallaṅkaṃ paṭikkhipanto āha ‘‘pallaṅkaṃ ābhujitvā nisīdantī’’ti. Tattha ābhujitvāti ābandhitvā. Kūpoti vaccakūpo. Uparīti kūpato upari. ‘‘Sabbadisāsu paññāyatī’’ti iminā paṭicchannameva atthi, na upari channanti dasseti.
੪੩੬. ਕੁਣ੍ਡਕਨ੍ਤਿ ਕਣਂ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ।
436.Kuṇḍakanti kaṇaṃ. Etthāti bhikkhunikkhandhake.
ਇਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਕ੍ਖਨ੍ਧਕવਣ੍ਣਨਾਯ ਯੋਜਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ।
Iti bhikkhunikkhandhakavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi
ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਉਪਸਮ੍ਪਦਾਨੁਜਾਨਨਂ • Bhikkhunīupasampadānujānanaṃ
੨. ਦੁਤਿਯਭਾਣવਾਰੋ • 2. Dutiyabhāṇavāro
੩. ਤਤਿਯਭਾਣવਾਰੋ • 3. Tatiyabhāṇavāro
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਉਪਸਮ੍ਪਦਾਨੁਜਾਨਨਕਥਾ • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨੁਜਾਨਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Bhikkhunīupasampannānujānanakathāvaṇṇanā