Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā |
భిక్ఖునీఉపసమ్పదానుజాననకథావణ్ణనా
Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
౪౦౪. యదగ్గేన యం దివసం ఆదిం కత్వా. తదేవాతి తస్మిం ఏవ దివసే. ‘‘అనుఞత్తియా’’తి పాఠో. ‘‘అనుపఞ్ఞత్తియా’’తి న సున్దరం.
404.Yadaggena yaṃ divasaṃ ādiṃ katvā. Tadevāti tasmiṃ eva divase. ‘‘Anuñattiyā’’ti pāṭho. ‘‘Anupaññattiyā’’ti na sundaraṃ.
౪౦౫. ‘‘పటిగ్గణ్హామి యావజీవం అనతిక్కమనీయో’’తి వత్వా ఇదాని కిం కారణా వరం యాచతీతి చే? పరూపవాదవివజ్జనత్థం. దుబ్బుద్ధినో హి కేచి వదేయ్యుం ‘‘మహాపజాపతియా పఠమం సమ్పటిచ్ఛితత్తా ఉభతోసఙ్ఘస్స యథావుడ్ఢఅభివాదనం న జాతం. గోతమీ చే వరం యాచేయ్య, భగవా అనుజానేయ్యా’’తి.
405. ‘‘Paṭiggaṇhāmi yāvajīvaṃ anatikkamanīyo’’ti vatvā idāni kiṃ kāraṇā varaṃ yācatīti ce? Parūpavādavivajjanatthaṃ. Dubbuddhino hi keci vadeyyuṃ ‘‘mahāpajāpatiyā paṭhamaṃ sampaṭicchitattā ubhatosaṅghassa yathāvuḍḍhaabhivādanaṃ na jātaṃ. Gotamī ce varaṃ yāceyya, bhagavā anujāneyyā’’ti.
౪౦౮. విమానేత్వాతి అపరజ్ఝిత్వా.
408.Vimānetvāti aparajjhitvā.
౪౧౦-౩. కమ్మప్పత్తాయోపీతి కమ్మారహాపి. ఆపత్తిగామినియోపీతి ఆపత్తిం ఆపన్నాయోపి. ద్వే తిస్సో భిక్ఖునియోతి ద్వీహి తీహి భిక్ఖునీహి. ‘‘మనోసిలికాయా’’తి పాఠో.
410-3.Kammappattāyopīti kammārahāpi. Āpattigāminiyopīti āpattiṃ āpannāyopi. Dve tisso bhikkhuniyoti dvīhi tīhi bhikkhunīhi. ‘‘Manosilikāyā’’ti pāṭho.
౪౨౦. ‘‘తేన చ భిక్ఖు నిమన్తేతబ్బో’’తి సామీచివసేన వుత్తం.
420. ‘‘Tena ca bhikkhu nimantetabbo’’ti sāmīcivasena vuttaṃ.
౪౨౨-౩. ‘‘అనుజానామి…పే॰… తావకాలిక’’న్తి పుగ్గలికం సన్ధాయ వుత్తం, న సఙ్ఘికన్తి ఆచరియో. ‘‘అనుజానామి, భిక్ఖవే, ఉతునియా కటిసుత్తక’’న్తి వచనతో భిక్ఖుస్స వినిబన్ధం కటిసుత్తకం న వట్టతి. పగ్ఘరన్తీ విసవిణా. వేపురిసికా మస్సుదాఠీ.
422-3. ‘‘Anujānāmi…pe… tāvakālika’’nti puggalikaṃ sandhāya vuttaṃ, na saṅghikanti ācariyo. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, utuniyā kaṭisuttaka’’nti vacanato bhikkhussa vinibandhaṃ kaṭisuttakaṃ na vaṭṭati. Paggharantī visaviṇā. Vepurisikā massudāṭhī.
౪౨౫. తయో నిస్సయేతి రుక్ఖమూలఞ్హి సా న లభతి.
425.Tayo nissayeti rukkhamūlañhi sā na labhati.
౪౨౬. భత్తగ్గే సచే దాయకా భిక్ఖునిసఙ్ఘస్స భుత్తవతో చతుపచ్చయే దాతుకామా హోన్తి, యథావుడ్ఢమేవ.
426. Bhattagge sace dāyakā bhikkhunisaṅghassa bhuttavato catupaccaye dātukāmā honti, yathāvuḍḍhameva.
౪౨౭. వికాలేతి యావ వికాలే హోన్తి, తావ పవారేసున్తి అత్థో. అజ్జత్తనాతి అజ్జతనా.
427.Vikāleti yāva vikāle honti, tāva pavāresunti attho. Ajjattanāti ajjatanā.
౪౨౮. అనువాదన్తి ఇస్సరియట్ఠానం. ఇదం సబ్బం ‘‘అజ్జతగ్గే ఓవటో భిక్ఖునీనం భిక్ఖూసు వచనపథో’’తి పఞ్ఞత్తస్స గరుధమ్మస్స వీతిక్కమఆపత్తిపఞ్ఞాపనత్థం వుత్తన్తి వేదితబ్బం, అఞ్ఞథా యేసం గరుధమ్మానం పటిగ్గహణేన భిక్ఖునీనం ఉపసమ్పదా అనుఞ్ఞాతా, తేసం వీతిక్కమే అనుపసమ్పన్నావ సియాతి ఆసఙ్కా భవేయ్య.
428.Anuvādanti issariyaṭṭhānaṃ. Idaṃ sabbaṃ ‘‘ajjatagge ovaṭo bhikkhunīnaṃ bhikkhūsu vacanapatho’’ti paññattassa garudhammassa vītikkamaāpattipaññāpanatthaṃ vuttanti veditabbaṃ, aññathā yesaṃ garudhammānaṃ paṭiggahaṇena bhikkhunīnaṃ upasampadā anuññātā, tesaṃ vītikkame anupasampannāva siyāti āsaṅkā bhaveyya.
౪౨౯. ఇత్థియుత్తేనాతి ఇత్థీహి గావీఆదీహి ధురట్ఠానే యుత్తేన. పురిసన్తరేనాతి పురిసేన అన్తరికేన. ‘‘పురిసదుతియేనా’’తి లిఖితం, పురిససారథినాతి అధిప్పాయో. ‘‘బాళ్హతరం అఫాసూ’’తి వచనతో గిలానాయ వట్టతిచ్చేవ సిద్ధం, భగవన్తం ఆపుచ్ఛిత్వా అనుఞ్ఞాతట్ఠానే ఉపసమ్పజ్జిస్సామీతి అధిప్పాయో.
429.Itthiyuttenāti itthīhi gāvīādīhi dhuraṭṭhāne yuttena. Purisantarenāti purisena antarikena. ‘‘Purisadutiyenā’’ti likhitaṃ, purisasārathināti adhippāyo. ‘‘Bāḷhataraṃ aphāsū’’ti vacanato gilānāya vaṭṭaticceva siddhaṃ, bhagavantaṃ āpucchitvā anuññātaṭṭhāne upasampajjissāmīti adhippāyo.
౪౩౦. సా కేనచిదేవ అన్తరాయేనాతి సబ్బన్తరాయసఙ్గహనవచనం, తస్మా తం న అన్తరాయం కిత్తేత్వా, వుత్తన్తరాయేన ‘‘రాజన్తరాయేనా’’తి సాధేతబ్బన్తి ఆచరియో.
430.Sā kenacideva antarāyenāti sabbantarāyasaṅgahanavacanaṃ, tasmā taṃ na antarāyaṃ kittetvā, vuttantarāyena ‘‘rājantarāyenā’’ti sādhetabbanti ācariyo.
౪౩౧-౨. ‘‘నవకమ్మన్తి కత్వా ‘ఏత్తకాని వస్సాని వసతూ’తి అపలోకేత్వా సఙ్ఘికభూమిదాన’’న్తి లిఖితం. ‘‘సాగార’’న్తి వుత్తత్తా అగారపటిసంయుత్తరహోనిసజ్జసిక్ఖాదివజ్జితాతి కేచి, యుత్తమేతం. కస్మా? ‘‘సహాగారసేయ్యమత్తం ఠపేత్వా’’తి అట్ఠకథాయం వుత్తత్తా. ‘‘అనుజానామి, భిక్ఖవే, పోసేతు’’న్తి వచనతో పోసనయుత్తకమ్మం సబ్బం వట్టతి మాతుయా, న అఞ్ఞేసం. వసితుం చే న సక్కోతి దుతియం వినా, సమ్మన్నిత్వావ దాతబ్బా తాయ ఇతి నో మతి. కిత్తకం కాలం? వసిత్వా చే దుతియా గన్తుమిచ్ఛతి, అఞ్ఞం సమ్మన్నితుం యుత్తావ. సా విజాతా లభేతి ఆచరియో.
431-2. ‘‘Navakammanti katvā ‘ettakāni vassāni vasatū’ti apaloketvā saṅghikabhūmidāna’’nti likhitaṃ. ‘‘Sāgāra’’nti vuttattā agārapaṭisaṃyuttarahonisajjasikkhādivajjitāti keci, yuttametaṃ. Kasmā? ‘‘Sahāgāraseyyamattaṃ ṭhapetvā’’ti aṭṭhakathāyaṃ vuttattā. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, posetu’’nti vacanato posanayuttakammaṃ sabbaṃ vaṭṭati mātuyā, na aññesaṃ. Vasituṃ ce na sakkoti dutiyaṃ vinā, sammannitvāva dātabbā tāya iti no mati. Kittakaṃ kālaṃ? Vasitvā ce dutiyā gantumicchati, aññaṃ sammannituṃ yuttāva. Sā vijātā labheti ācariyo.
౪౩౪. ‘‘ఇదం ఓదిస్స అనుఞ్ఞాతం వట్టతీతి ఏకతో వా ఉభతో వా అవస్సవే సతిపి వట్టతీ’’తి లిఖితం. ‘‘కేసచ్ఛేదాదికం కమ్మం అనుజానామి సాదితుం ’’ఇచ్చేవ వుత్తత్తా వుత్తం ‘‘తదఞ్ఞే సాదితు’’న్తి. ‘‘కేసచ్ఛేదాదికం కమ్మం అనుజానామి, భిక్ఖవే’’తి అవత్వా ఏత్తకం యస్మా ‘‘సాదితు’’న్తి భాసితం, తస్మా సా విచికిచ్ఛాయ ఉభతోపి అవస్సవే అపి పారాజికఖేత్తేన సా పారాజికం ఫుసతి. ఇతి అట్ఠకథాస్వేతం సబ్బాసుపి వినిచ్ఛితం. ఓదిస్సకాభిలాపో హి అఞ్ఞథా నిబ్బిసేసతో తం పమాణం. యది తథా భిక్ఖుస్స కప్పతి విచికిచ్ఛా.
434. ‘‘Idaṃ odissa anuññātaṃ vaṭṭatīti ekato vā ubhato vā avassave satipi vaṭṭatī’’ti likhitaṃ. ‘‘Kesacchedādikaṃ kammaṃ anujānāmi sādituṃ ’’icceva vuttattā vuttaṃ ‘‘tadaññe sāditu’’nti. ‘‘Kesacchedādikaṃ kammaṃ anujānāmi, bhikkhave’’ti avatvā ettakaṃ yasmā ‘‘sāditu’’nti bhāsitaṃ, tasmā sā vicikicchāya ubhatopi avassave api pārājikakhettena sā pārājikaṃ phusati. Iti aṭṭhakathāsvetaṃ sabbāsupi vinicchitaṃ. Odissakābhilāpo hi aññathā nibbisesato taṃ pamāṇaṃ. Yadi tathā bhikkhussa kappati vicikicchā.
కాలమోదిస్స నం పదం, న సత్తోదిస్సకఞ్హి తం;
Kālamodissa naṃ padaṃ, na sattodissakañhi taṃ;
అథ భిక్ఖునియా ఏవ, కాలమోదిస్స భాసితం.
Atha bhikkhuniyā eva, kālamodissa bhāsitaṃ.
ఏవం పారాజికాపత్తి, సిథిలావ కతా సియా;
Evaṃ pārājikāpatti, sithilāva katā siyā;
సబ్బసో పిహితం ద్వారం, సబ్బపారాజికస్మిన్తి.
Sabbaso pihitaṃ dvāraṃ, sabbapārājikasminti.
నిరత్థకభావతో, ఉబ్భజాణుమణ్డలే;
Niratthakabhāvato, ubbhajāṇumaṇḍale;
తస్మా న సాదియన్తీతి, నిదానవచనక్కమం.
Tasmā na sādiyantīti, nidānavacanakkamaṃ.
నిస్సాయ సత్థునా వుత్తం, సాదితున్తి న అఞ్ఞథా;
Nissāya satthunā vuttaṃ, sāditunti na aññathā;
అత్తనో పణ్హిసమ్ఫస్సం, సాదితుం యేన వారితం.
Attano paṇhisamphassaṃ, sādituṃ yena vāritaṃ.
అపి పారాజికక్ఖేత్తే, కథం ద్వారం దదేయ్య సో;
Api pārājikakkhette, kathaṃ dvāraṃ dadeyya so;
తథాపి బుద్ధపుత్తానం, బుద్ధభాసితభాసితం.
Tathāpi buddhaputtānaṃ, buddhabhāsitabhāsitaṃ.
వచనఞ్చ సమానేన్తో, నో చేత్థ యుత్తికథా ధీరా;
Vacanañca samānento, no cettha yuttikathā dhīrā;
కేసచ్ఛేదాదికమ్మస్స, అవస్సం కరణీయతో.
Kesacchedādikammassa, avassaṃ karaṇīyato.
చిత్తస్స చాతిలోలత్తా, గణస్స చ అఙ్గసమ్పదా-
Cittassa cātilolattā, gaṇassa ca aṅgasampadā-
భావా భిక్ఖునీనం మహేసినా, రక్ఖితుఞ్చ అసఙ్కత్తా;
Bhāvā bhikkhunīnaṃ mahesinā, rakkhituñca asaṅkattā;
నను మోదిస్సకం కతన్తి.
Nanu modissakaṃ katanti.
భిక్ఖునిక్ఖన్ధకవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Bhikkhunikkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / చూళవగ్గపాళి • Cūḷavaggapāḷi
భిక్ఖునీఉపసమ్పదానుజాననం • Bhikkhunīupasampadānujānanaṃ
౨. దుతియభాణవారో • 2. Dutiyabhāṇavāro
౩. తతియభాణవారో • 3. Tatiyabhāṇavāro
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / చూళవగ్గ-అట్ఠకథా • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / భిక్ఖునీఉపసమ్పదానుజాననకథా • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / భిక్ఖునీఉపసమ్పన్నానుజాననకథావణ్ణనా • Bhikkhunīupasampannānujānanakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / భిక్ఖునీఉపసమ్పదానుజాననకథావణ్ణనా • Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / భిక్ఖునీఉపసమ్పదానుజాననకథా • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā