Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
ဘိက္ခုနီဥပသမ္ပဒာနုဇာနနကထာဝဏ္ဏနာ
Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
၄၀၄. ယဒဂ္ဂေန ယံ ဒိဝသံ အာဒိံ ကတ္ဝာ။ တဒေဝာတိ တသ္မိံ ဧဝ ဒိဝသေ။ ‘‘အနုဉတ္တိယာ’’တိ ပာဌော။ ‘‘အနုပညတ္တိယာ’’တိ န သုန္ဒရံ။
404.Yadaggena yaṃ divasaṃ ādiṃ katvā. Tadevāti tasmiṃ eva divase. ‘‘Anuñattiyā’’ti pāṭho. ‘‘Anupaññattiyā’’ti na sundaraṃ.
၄၀၅. ‘‘ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာမိ ယာဝဇီဝံ အနတိက္ကမနီယော’’တိ ဝတ္ဝာ ဣဒာနိ ကိံ ကာရဏာ ဝရံ ယာစတီတိ စေ? ပရူပဝာဒဝိဝဇ္ဇနတ္ထံ။ ဒုဗ္ဗုဒ္ဓိနော ဟိ ကေစိ ဝဒေယ္ယုံ ‘‘မဟာပဇာပတိယာ ပဌမံ သမ္ပဋိစ္ဆိတတ္တာ ဥဘတောသင္ဃသ္သ ယထာဝုဍ္ဎအဘိဝာဒနံ န ဇာတံ။ ဂောတမီ စေ ဝရံ ယာစေယ္ယ, ဘဂဝာ အနုဇာနေယ္ယာ’’တိ။
405. ‘‘Paṭiggaṇhāmi yāvajīvaṃ anatikkamanīyo’’ti vatvā idāni kiṃ kāraṇā varaṃ yācatīti ce? Parūpavādavivajjanatthaṃ. Dubbuddhino hi keci vadeyyuṃ ‘‘mahāpajāpatiyā paṭhamaṃ sampaṭicchitattā ubhatosaṅghassa yathāvuḍḍhaabhivādanaṃ na jātaṃ. Gotamī ce varaṃ yāceyya, bhagavā anujāneyyā’’ti.
၄၀၈. ဝိမာနေတ္ဝာတိ အပရဇ္ဈိတ္ဝာ။
408.Vimānetvāti aparajjhitvā.
၄၁၀-၃. ကမ္မပ္ပတ္တာယောပီတိ ကမ္မာရဟာပိ။ အာပတ္တိဂာမိနိယောပီတိ အာပတ္တိံ အာပန္နာယောပိ။ ဒ္ဝေ တိသ္သော ဘိက္ခုနိယောတိ ဒ္ဝီဟိ တီဟိ ဘိက္ခုနီဟိ။ ‘‘မနောသိလိကာယာ’’တိ ပာဌော။
410-3.Kammappattāyopīti kammārahāpi. Āpattigāminiyopīti āpattiṃ āpannāyopi. Dve tisso bhikkhuniyoti dvīhi tīhi bhikkhunīhi. ‘‘Manosilikāyā’’ti pāṭho.
၄၂၀. ‘‘တေန စ ဘိက္ခု နိမန္တေတဗ္ဗော’’တိ သာမီစိဝသေန ဝုတ္တံ။
420. ‘‘Tena ca bhikkhu nimantetabbo’’ti sāmīcivasena vuttaṃ.
၄၂၂-၃. ‘‘အနုဇာနာမိ။ပေ.။ တာဝကာလိက’’န္တိ ပုဂ္ဂလိကံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ, န သင္ဃိကန္တိ အာစရိယော။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥတုနိယာ ကဋိသုတ္တက’’န္တိ ဝစနတော ဘိက္ခုသ္သ ဝိနိဗန္ဓံ ကဋိသုတ္တကံ န ဝဋ္ဋတိ။ ပဂ္ဃရန္တီ ဝိသဝိဏာ။ ဝေပုရိသိကာ မသ္သုဒာဌီ။
422-3. ‘‘Anujānāmi…pe… tāvakālika’’nti puggalikaṃ sandhāya vuttaṃ, na saṅghikanti ācariyo. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, utuniyā kaṭisuttaka’’nti vacanato bhikkhussa vinibandhaṃ kaṭisuttakaṃ na vaṭṭati. Paggharantī visaviṇā. Vepurisikā massudāṭhī.
၄၂၅. တယော နိသ္သယေတိ ရုက္ခမူလဉ္ဟိ သာ န လဘတိ။
425.Tayo nissayeti rukkhamūlañhi sā na labhati.
၄၂၆. ဘတ္တဂ္ဂေ သစေ ဒာယကာ ဘိက္ခုနိသင္ဃသ္သ ဘုတ္တဝတော စတုပစ္စယေ ဒာတုကာမာ ဟောန္တိ, ယထာဝုဍ္ဎမေဝ။
426. Bhattagge sace dāyakā bhikkhunisaṅghassa bhuttavato catupaccaye dātukāmā honti, yathāvuḍḍhameva.
၄၂၇. ဝိကာလေတိ ယာဝ ဝိကာလေ ဟောန္တိ, တာဝ ပဝာရေသုန္တိ အတ္ထော။ အဇ္ဇတ္တနာတိ အဇ္ဇတနာ။
427.Vikāleti yāva vikāle honti, tāva pavāresunti attho. Ajjattanāti ajjatanā.
၄၂၈. အနုဝာဒန္တိ ဣသ္သရိယဋ္ဌာနံ။ ဣဒံ သဗ္ဗံ ‘‘အဇ္ဇတဂ္ဂေ ဩဝဋော ဘိက္ခုနီနံ ဘိက္ခူသု ဝစနပထော’’တိ ပညတ္တသ္သ ဂရုဓမ္မသ္သ ဝီတိက္ကမအာပတ္တိပညာပနတ္ထံ ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ, အညထာ ယေသံ ဂရုဓမ္မာနံ ပဋိဂ္ဂဟဏေန ဘိက္ခုနီနံ ဥပသမ္ပဒာ အနုညာတာ, တေသံ ဝီတိက္ကမေ အနုပသမ္ပန္နာဝ သိယာတိ အာသင္ကာ ဘဝေယ္ယ။
428.Anuvādanti issariyaṭṭhānaṃ. Idaṃ sabbaṃ ‘‘ajjatagge ovaṭo bhikkhunīnaṃ bhikkhūsu vacanapatho’’ti paññattassa garudhammassa vītikkamaāpattipaññāpanatthaṃ vuttanti veditabbaṃ, aññathā yesaṃ garudhammānaṃ paṭiggahaṇena bhikkhunīnaṃ upasampadā anuññātā, tesaṃ vītikkame anupasampannāva siyāti āsaṅkā bhaveyya.
၄၂၉. ဣတ္ထိယုတ္တေနာတိ ဣတ္ထီဟိ ဂာဝီအာဒီဟိ ဓုရဋ္ဌာနေ ယုတ္တေန။ ပုရိသန္တရေနာတိ ပုရိသေန အန္တရိကေန။ ‘‘ပုရိသဒုတိယေနာ’’တိ လိခိတံ, ပုရိသသာရထိနာတိ အဓိပ္ပာယော။ ‘‘ဗာဠ္ဟတရံ အဖာသူ’’တိ ဝစနတော ဂိလာနာယ ဝဋ္ဋတိစ္စေဝ သိဒ္ဓံ, ဘဂဝန္တံ အာပုစ္ဆိတ္ဝာ အနုညာတဋ္ဌာနေ ဥပသမ္ပဇ္ဇိသ္သာမီတိ အဓိပ္ပာယော။
429.Itthiyuttenāti itthīhi gāvīādīhi dhuraṭṭhāne yuttena. Purisantarenāti purisena antarikena. ‘‘Purisadutiyenā’’ti likhitaṃ, purisasārathināti adhippāyo. ‘‘Bāḷhataraṃ aphāsū’’ti vacanato gilānāya vaṭṭaticceva siddhaṃ, bhagavantaṃ āpucchitvā anuññātaṭṭhāne upasampajjissāmīti adhippāyo.
၄၃၀. သာ ကေနစိဒေဝ အန္တရာယေနာတိ သဗ္ဗန္တရာယသင္ဂဟနဝစနံ, တသ္မာ တံ န အန္တရာယံ ကိတ္တေတ္ဝာ, ဝုတ္တန္တရာယေန ‘‘ရာဇန္တရာယေနာ’’တိ သာဓေတဗ္ဗန္တိ အာစရိယော။
430.Sā kenacideva antarāyenāti sabbantarāyasaṅgahanavacanaṃ, tasmā taṃ na antarāyaṃ kittetvā, vuttantarāyena ‘‘rājantarāyenā’’ti sādhetabbanti ācariyo.
၄၃၁-၂. ‘‘နဝကမ္မန္တိ ကတ္ဝာ ‘ဧတ္တကာနိ ဝသ္သာနိ ဝသတူ’တိ အပလောကေတ္ဝာ သင္ဃိကဘူမိဒာန’’န္တိ လိခိတံ။ ‘‘သာဂာရ’’န္တိ ဝုတ္တတ္တာ အဂာရပဋိသံယုတ္တရဟောနိသဇ္ဇသိက္ခာဒိဝဇ္ဇိတာတိ ကေစိ, ယုတ္တမေတံ။ ကသ္မာ? ‘‘သဟာဂာရသေယ္ယမတ္တံ ဌပေတ္ဝာ’’တိ အဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တတ္တာ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပောသေတု’’န္တိ ဝစနတော ပောသနယုတ္တကမ္မံ သဗ္ဗံ ဝဋ္ဋတိ မာတုယာ, န အညေသံ။ ဝသိတုံ စေ န သက္ကောတိ ဒုတိယံ ဝိနာ, သမ္မန္နိတ္ဝာဝ ဒာတဗ္ဗာ တာယ ဣတိ နော မတိ။ ကိတ္တကံ ကာလံ? ဝသိတ္ဝာ စေ ဒုတိယာ ဂန္တုမိစ္ဆတိ, အညံ သမ္မန္နိတုံ ယုတ္တာဝ။ သာ ဝိဇာတာ လဘေတိ အာစရိယော။
431-2. ‘‘Navakammanti katvā ‘ettakāni vassāni vasatū’ti apaloketvā saṅghikabhūmidāna’’nti likhitaṃ. ‘‘Sāgāra’’nti vuttattā agārapaṭisaṃyuttarahonisajjasikkhādivajjitāti keci, yuttametaṃ. Kasmā? ‘‘Sahāgāraseyyamattaṃ ṭhapetvā’’ti aṭṭhakathāyaṃ vuttattā. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, posetu’’nti vacanato posanayuttakammaṃ sabbaṃ vaṭṭati mātuyā, na aññesaṃ. Vasituṃ ce na sakkoti dutiyaṃ vinā, sammannitvāva dātabbā tāya iti no mati. Kittakaṃ kālaṃ? Vasitvā ce dutiyā gantumicchati, aññaṃ sammannituṃ yuttāva. Sā vijātā labheti ācariyo.
၄၃၄. ‘‘ဣဒံ ဩဒိသ္သ အနုညာတံ ဝဋ္ဋတီတိ ဧကတော ဝာ ဥဘတော ဝာ အဝသ္သဝေ သတိပိ ဝဋ္ဋတီ’’တိ လိခိတံ။ ‘‘ကေသစ္ဆေဒာဒိကံ ကမ္မံ အနုဇာနာမိ သာဒိတုံ ’’ဣစ္စေဝ ဝုတ္တတ္တာ ဝုတ္တံ ‘‘တဒညေ သာဒိတု’’န္တိ။ ‘‘ကေသစ္ဆေဒာဒိကံ ကမ္မံ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ’’တိ အဝတ္ဝာ ဧတ္တကံ ယသ္မာ ‘‘သာဒိတု’’န္တိ ဘာသိတံ, တသ္မာ သာ ဝိစိကိစ္ဆာယ ဥဘတောပိ အဝသ္သဝေ အပိ ပာရာဇိကခေတ္တေန သာ ပာရာဇိကံ ဖုသတိ။ ဣတိ အဋ္ဌကထာသ္ဝေတံ သဗ္ဗာသုပိ ဝိနိစ္ဆိတံ။ ဩဒိသ္သကာဘိလာပော ဟိ အညထာ နိဗ္ဗိသေသတော တံ ပမာဏံ။ ယဒိ တထာ ဘိက္ခုသ္သ ကပ္ပတိ ဝိစိကိစ္ဆာ။
434. ‘‘Idaṃ odissa anuññātaṃ vaṭṭatīti ekato vā ubhato vā avassave satipi vaṭṭatī’’ti likhitaṃ. ‘‘Kesacchedādikaṃ kammaṃ anujānāmi sādituṃ ’’icceva vuttattā vuttaṃ ‘‘tadaññe sāditu’’nti. ‘‘Kesacchedādikaṃ kammaṃ anujānāmi, bhikkhave’’ti avatvā ettakaṃ yasmā ‘‘sāditu’’nti bhāsitaṃ, tasmā sā vicikicchāya ubhatopi avassave api pārājikakhettena sā pārājikaṃ phusati. Iti aṭṭhakathāsvetaṃ sabbāsupi vinicchitaṃ. Odissakābhilāpo hi aññathā nibbisesato taṃ pamāṇaṃ. Yadi tathā bhikkhussa kappati vicikicchā.
ကာလမောဒိသ္သ နံ ပဒံ၊ န သတ္တောဒိသ္သကဉ္ဟိ တံ။
Kālamodissa naṃ padaṃ, na sattodissakañhi taṃ;
အထ ဘိက္ခုနိယာ ဧဝ၊ ကာလမောဒိသ္သ ဘာသိတံ။
Atha bhikkhuniyā eva, kālamodissa bhāsitaṃ.
ဧဝံ ပာရာဇိကာပတ္တိ၊ သိထိလာဝ ကတာ သိယာ။
Evaṃ pārājikāpatti, sithilāva katā siyā;
သဗ္ဗသော ပိဟိတံ ဒ္ဝာရံ၊ သဗ္ဗပာရာဇိကသ္မိန္တိ။
Sabbaso pihitaṃ dvāraṃ, sabbapārājikasminti.
နိရတ္ထကဘာဝတော၊ ဥဗ္ဘဇာဏုမဏ္ဍလေ။
Niratthakabhāvato, ubbhajāṇumaṇḍale;
တသ္မာ န သာဒိယန္တီတိ၊ နိဒာနဝစနက္ကမံ။
Tasmā na sādiyantīti, nidānavacanakkamaṃ.
နိသ္သာယ သတ္ထုနာ ဝုတ္တံ၊ သာဒိတုန္တိ န အညထာ။
Nissāya satthunā vuttaṃ, sāditunti na aññathā;
အတ္တနော ပဏ္ဟိသမ္ဖသ္သံ၊ သာဒိတုံ ယေန ဝာရိတံ။
Attano paṇhisamphassaṃ, sādituṃ yena vāritaṃ.
အပိ ပာရာဇိကက္ခေတ္တေ၊ ကထံ ဒ္ဝာရံ ဒဒေယ္ယ သော။
Api pārājikakkhette, kathaṃ dvāraṃ dadeyya so;
တထာပိ ဗုဒ္ဓပုတ္တာနံ၊ ဗုဒ္ဓဘာသိတဘာသိတံ။
Tathāpi buddhaputtānaṃ, buddhabhāsitabhāsitaṃ.
ဝစနဉ္စ သမာနေန္တော၊ နော စေတ္ထ ယုတ္တိကထာ ဓီရာ။
Vacanañca samānento, no cettha yuttikathā dhīrā;
ကေသစ္ဆေဒာဒိကမ္မသ္သ၊ အဝသ္သံ ကရဏီယတော။
Kesacchedādikammassa, avassaṃ karaṇīyato.
စိတ္တသ္သ စာတိလောလတ္တာ၊ ဂဏသ္သ စ အင္ဂသမ္ပဒာ-
Cittassa cātilolattā, gaṇassa ca aṅgasampadā-
ဘာဝာ ဘိက္ခုနီနံ မဟေသိနာ၊ ရက္ခိတုဉ္စ အသင္ကတ္တာ။
Bhāvā bhikkhunīnaṃ mahesinā, rakkhituñca asaṅkattā;
နနု မောဒိသ္သကံ ကတန္တိ။
Nanu modissakaṃ katanti.
ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓကဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Bhikkhunikkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / စူဠဝဂ္ဂပာဠိ • Cūḷavaggapāḷi
ဘိက္ခုနီဥပသမ္ပဒာနုဇာနနံ • Bhikkhunīupasampadānujānanaṃ
၂. ဒုတိယဘာဏဝာရော • 2. Dutiyabhāṇavāro
၃. တတိယဘာဏဝာရော • 3. Tatiyabhāṇavāro
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / စူဠဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ဘိက္ခုနီဥပသမ္ပဒာနုဇာနနကထာ • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ဘိက္ခုနီဥပသမ္ပန္နာနုဇာနနကထာဝဏ္ဏနာ • Bhikkhunīupasampannānujānanakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ဘိက္ခုနီဥပသမ္ပဒာနုဇာနနကထာဝဏ္ဏနာ • Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ဘိက္ခုနီဥပသမ္ပဒာနုဇာနနကထာ • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā