Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
བྷིཀྑུནཱིཨུཔསམྤདཱནུཛཱནནཀཐཱཝཎྞནཱ
Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
༤༠༤. ཡདགྒེན ཡཾ དིཝསཾ ཨཱདིཾ ཀཏྭཱ། ཏདེཝཱཏི ཏསྨིཾ ཨེཝ དིཝསེ། ‘‘ཨནུཉཏྟིཡཱ’’ཏི པཱཋོ། ‘‘ཨནུཔཉྙཏྟིཡཱ’’ཏི ན སུནྡརཾ།
404.Yadaggena yaṃ divasaṃ ādiṃ katvā. Tadevāti tasmiṃ eva divase. ‘‘Anuñattiyā’’ti pāṭho. ‘‘Anupaññattiyā’’ti na sundaraṃ.
༤༠༥. ‘‘པཊིགྒཎྷཱམི ཡཱཝཛཱིཝཾ ཨནཏིཀྐམནཱིཡོ’’ཏི ཝཏྭཱ ཨིདཱནི ཀིཾ ཀཱརཎཱ ཝརཾ ཡཱཙཏཱིཏི ཙེ? པརཱུཔཝཱདཝིཝཛྫནཏྠཾ། དུབྦུདྡྷིནོ ཧི ཀེཙི ཝདེཡྻུཾ ‘‘མཧཱཔཛཱཔཏིཡཱ པཋམཾ སམྤཊིཙྪིཏཏྟཱ ཨུབྷཏོསངྒྷསྶ ཡཐཱཝུཌྜྷཨབྷིཝཱདནཾ ན ཛཱཏཾ། གོཏམཱི ཙེ ཝརཾ ཡཱཙེཡྻ, བྷགཝཱ ཨནུཛཱནེཡྻཱ’’ཏི།
405. ‘‘Paṭiggaṇhāmi yāvajīvaṃ anatikkamanīyo’’ti vatvā idāni kiṃ kāraṇā varaṃ yācatīti ce? Parūpavādavivajjanatthaṃ. Dubbuddhino hi keci vadeyyuṃ ‘‘mahāpajāpatiyā paṭhamaṃ sampaṭicchitattā ubhatosaṅghassa yathāvuḍḍhaabhivādanaṃ na jātaṃ. Gotamī ce varaṃ yāceyya, bhagavā anujāneyyā’’ti.
༤༠༨. ཝིམཱནེཏྭཱཏི ཨཔརཛ྄ཛྷིཏྭཱ།
408.Vimānetvāti aparajjhitvā.
༤༡༠-༣. ཀམྨཔྤཏྟཱཡོཔཱིཏི ཀམྨཱརཧཱཔི། ཨཱཔཏྟིགཱམིནིཡོཔཱིཏི ཨཱཔཏྟིཾ ཨཱཔནྣཱཡོཔི། དྭེ ཏིསྶོ བྷིཀྑུནིཡོཏི དྭཱིཧི ཏཱིཧི བྷིཀྑུནཱིཧི། ‘‘མནོསིལིཀཱཡཱ’’ཏི པཱཋོ།
410-3.Kammappattāyopīti kammārahāpi. Āpattigāminiyopīti āpattiṃ āpannāyopi. Dve tisso bhikkhuniyoti dvīhi tīhi bhikkhunīhi. ‘‘Manosilikāyā’’ti pāṭho.
༤༢༠. ‘‘ཏེན ཙ བྷིཀྑུ ནིམནྟེཏབྦོ’’ཏི སཱམཱིཙིཝསེན ཝུཏྟཾ།
420. ‘‘Tena ca bhikkhu nimantetabbo’’ti sāmīcivasena vuttaṃ.
༤༢༢-༣. ‘‘ཨནུཛཱནཱམི…པེ॰… ཏཱཝཀཱལིཀ’’ནྟི པུགྒལིཀཾ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟཾ, ན སངྒྷིཀནྟི ཨཱཙརིཡོ། ‘‘ཨནུཛཱནཱམི, བྷིཀྑཝེ, ཨུཏུནིཡཱ ཀཊིསུཏྟཀ’’ནྟི ཝཙནཏོ བྷིཀྑུསྶ ཝིནིབནྡྷཾ ཀཊིསུཏྟཀཾ ན ཝཊྚཏི། པགྒྷརནྟཱི ཝིསཝིཎཱ། ཝེཔུརིསིཀཱ མསྶུདཱཋཱི།
422-3. ‘‘Anujānāmi…pe… tāvakālika’’nti puggalikaṃ sandhāya vuttaṃ, na saṅghikanti ācariyo. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, utuniyā kaṭisuttaka’’nti vacanato bhikkhussa vinibandhaṃ kaṭisuttakaṃ na vaṭṭati. Paggharantī visaviṇā. Vepurisikā massudāṭhī.
༤༢༥. ཏཡོ ནིསྶཡེཏི རུཀྑམཱུལཉྷི སཱ ན ལབྷཏི།
425.Tayo nissayeti rukkhamūlañhi sā na labhati.
༤༢༦. བྷཏྟགྒེ སཙེ དཱཡཀཱ བྷིཀྑུནིསངྒྷསྶ བྷུཏྟཝཏོ ཙཏུཔཙྩཡེ དཱཏུཀཱམཱ ཧོནྟི, ཡཐཱཝུཌྜྷམེཝ།
426. Bhattagge sace dāyakā bhikkhunisaṅghassa bhuttavato catupaccaye dātukāmā honti, yathāvuḍḍhameva.
༤༢༧. ཝིཀཱལེཏི ཡཱཝ ཝིཀཱལེ ཧོནྟི, ཏཱཝ པཝཱརེསུནྟི ཨཏྠོ། ཨཛྫཏྟནཱཏི ཨཛྫཏནཱ།
427.Vikāleti yāva vikāle honti, tāva pavāresunti attho. Ajjattanāti ajjatanā.
༤༢༨. ཨནུཝཱདནྟི ཨིསྶརིཡཊྛཱནཾ། ཨིདཾ སབྦཾ ‘‘ཨཛྫཏགྒེ ཨོཝཊོ བྷིཀྑུནཱིནཾ བྷིཀྑཱུསུ ཝཙནཔཐོ’’ཏི པཉྙཏྟསྶ གརུདྷམྨསྶ ཝཱིཏིཀྐམཨཱཔཏྟིཔཉྙཱཔནཏྠཾ ཝུཏྟནྟི ཝེདིཏབྦཾ, ཨཉྙཐཱ ཡེསཾ གརུདྷམྨཱནཾ པཊིགྒཧཎེན བྷིཀྑུནཱིནཾ ཨུཔསམྤདཱ ཨནུཉྙཱཏཱ, ཏེསཾ ཝཱིཏིཀྐམེ ཨནུཔསམྤནྣཱཝ སིཡཱཏི ཨཱསངྐཱ བྷཝེཡྻ།
428.Anuvādanti issariyaṭṭhānaṃ. Idaṃ sabbaṃ ‘‘ajjatagge ovaṭo bhikkhunīnaṃ bhikkhūsu vacanapatho’’ti paññattassa garudhammassa vītikkamaāpattipaññāpanatthaṃ vuttanti veditabbaṃ, aññathā yesaṃ garudhammānaṃ paṭiggahaṇena bhikkhunīnaṃ upasampadā anuññātā, tesaṃ vītikkame anupasampannāva siyāti āsaṅkā bhaveyya.
༤༢༩. ཨིཏྠིཡུཏྟེནཱཏི ཨིཏྠཱིཧི གཱཝཱིཨཱདཱིཧི དྷུརཊྛཱནེ ཡུཏྟེན། པུརིསནྟརེནཱཏི པུརིསེན ཨནྟརིཀེན། ‘‘པུརིསདུཏིཡེནཱ’’ཏི ལིཁིཏཾ, པུརིསསཱརཐིནཱཏི ཨདྷིཔྤཱཡོ། ‘‘བཱལ༹ྷཏརཾ ཨཕཱསཱུ’’ཏི ཝཙནཏོ གིལཱནཱཡ ཝཊྚཏིཙྩེཝ སིདྡྷཾ, བྷགཝནྟཾ ཨཱཔུཙྪིཏྭཱ ཨནུཉྙཱཏཊྛཱནེ ཨུཔསམྤཛྫིསྶཱམཱིཏི ཨདྷིཔྤཱཡོ།
429.Itthiyuttenāti itthīhi gāvīādīhi dhuraṭṭhāne yuttena. Purisantarenāti purisena antarikena. ‘‘Purisadutiyenā’’ti likhitaṃ, purisasārathināti adhippāyo. ‘‘Bāḷhataraṃ aphāsū’’ti vacanato gilānāya vaṭṭaticceva siddhaṃ, bhagavantaṃ āpucchitvā anuññātaṭṭhāne upasampajjissāmīti adhippāyo.
༤༣༠. སཱ ཀེནཙིདེཝ ཨནྟརཱཡེནཱཏི སབྦནྟརཱཡསངྒཧནཝཙནཾ, ཏསྨཱ ཏཾ ན ཨནྟརཱཡཾ ཀིཏྟེཏྭཱ, ཝུཏྟནྟརཱཡེན ‘‘རཱཛནྟརཱཡེནཱ’’ཏི སཱདྷེཏབྦནྟི ཨཱཙརིཡོ།
430.Sā kenacideva antarāyenāti sabbantarāyasaṅgahanavacanaṃ, tasmā taṃ na antarāyaṃ kittetvā, vuttantarāyena ‘‘rājantarāyenā’’ti sādhetabbanti ācariyo.
༤༣༡-༢. ‘‘ནཝཀམྨནྟི ཀཏྭཱ ‘ཨེཏྟཀཱནི ཝསྶཱནི ཝསཏཱུ’ཏི ཨཔལོཀེཏྭཱ སངྒྷིཀབྷཱུམིདཱན’’ནྟི ལིཁིཏཾ། ‘‘སཱགཱར’’ནྟི ཝུཏྟཏྟཱ ཨགཱརཔཊིསཾཡུཏྟརཧོནིསཛྫསིཀྑཱདིཝཛྫིཏཱཏི ཀེཙི, ཡུཏྟམེཏཾ། ཀསྨཱ? ‘‘སཧཱགཱརསེཡྻམཏྟཾ ཋཔེཏྭཱ’’ཏི ཨཊྛཀཐཱཡཾ ཝུཏྟཏྟཱ། ‘‘ཨནུཛཱནཱམི, བྷིཀྑཝེ, པོསེཏུ’’ནྟི ཝཙནཏོ པོསནཡུཏྟཀམྨཾ སབྦཾ ཝཊྚཏི མཱཏུཡཱ, ན ཨཉྙེསཾ། ཝསིཏུཾ ཙེ ན སཀྐོཏི དུཏིཡཾ ཝིནཱ, སམྨནྣིཏྭཱཝ དཱཏབྦཱ ཏཱཡ ཨིཏི ནོ མཏི། ཀིཏྟཀཾ ཀཱལཾ? ཝསིཏྭཱ ཙེ དུཏིཡཱ གནྟུམིཙྪཏི, ཨཉྙཾ སམྨནྣིཏུཾ ཡུཏྟཱཝ། སཱ ཝིཛཱཏཱ ལབྷེཏི ཨཱཙརིཡོ།
431-2. ‘‘Navakammanti katvā ‘ettakāni vassāni vasatū’ti apaloketvā saṅghikabhūmidāna’’nti likhitaṃ. ‘‘Sāgāra’’nti vuttattā agārapaṭisaṃyuttarahonisajjasikkhādivajjitāti keci, yuttametaṃ. Kasmā? ‘‘Sahāgāraseyyamattaṃ ṭhapetvā’’ti aṭṭhakathāyaṃ vuttattā. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, posetu’’nti vacanato posanayuttakammaṃ sabbaṃ vaṭṭati mātuyā, na aññesaṃ. Vasituṃ ce na sakkoti dutiyaṃ vinā, sammannitvāva dātabbā tāya iti no mati. Kittakaṃ kālaṃ? Vasitvā ce dutiyā gantumicchati, aññaṃ sammannituṃ yuttāva. Sā vijātā labheti ācariyo.
༤༣༤. ‘‘ཨིདཾ ཨོདིསྶ ཨནུཉྙཱཏཾ ཝཊྚཏཱིཏི ཨེཀཏོ ཝཱ ཨུབྷཏོ ཝཱ ཨཝསྶཝེ སཏིཔི ཝཊྚཏཱི’’ཏི ལིཁིཏཾ། ‘‘ཀེསཙྪེདཱདིཀཾ ཀམྨཾ ཨནུཛཱནཱམི སཱདིཏུཾ ’’ཨིཙྩེཝ ཝུཏྟཏྟཱ ཝུཏྟཾ ‘‘ཏདཉྙེ སཱདིཏུ’’ནྟི། ‘‘ཀེསཙྪེདཱདིཀཾ ཀམྨཾ ཨནུཛཱནཱམི, བྷིཀྑཝེ’’ཏི ཨཝཏྭཱ ཨེཏྟཀཾ ཡསྨཱ ‘‘སཱདིཏུ’’ནྟི བྷཱསིཏཾ, ཏསྨཱ སཱ ཝིཙིཀིཙྪཱཡ ཨུབྷཏོཔི ཨཝསྶཝེ ཨཔི པཱརཱཛིཀཁེཏྟེན སཱ པཱརཱཛིཀཾ ཕུསཏི། ཨིཏི ཨཊྛཀཐཱསྭེཏཾ སབྦཱསུཔི ཝིནིཙྪིཏཾ། ཨོདིསྶཀཱབྷིལཱཔོ ཧི ཨཉྙཐཱ ནིབྦིསེསཏོ ཏཾ པམཱཎཾ། ཡདི ཏཐཱ བྷིཀྑུསྶ ཀཔྤཏི ཝིཙིཀིཙྪཱ།
434. ‘‘Idaṃ odissa anuññātaṃ vaṭṭatīti ekato vā ubhato vā avassave satipi vaṭṭatī’’ti likhitaṃ. ‘‘Kesacchedādikaṃ kammaṃ anujānāmi sādituṃ ’’icceva vuttattā vuttaṃ ‘‘tadaññe sāditu’’nti. ‘‘Kesacchedādikaṃ kammaṃ anujānāmi, bhikkhave’’ti avatvā ettakaṃ yasmā ‘‘sāditu’’nti bhāsitaṃ, tasmā sā vicikicchāya ubhatopi avassave api pārājikakhettena sā pārājikaṃ phusati. Iti aṭṭhakathāsvetaṃ sabbāsupi vinicchitaṃ. Odissakābhilāpo hi aññathā nibbisesato taṃ pamāṇaṃ. Yadi tathā bhikkhussa kappati vicikicchā.
ཀཱལམོདིསྶ ནཾ པདཾ, ན སཏྟོདིསྶཀཉྷི ཏཾ།
Kālamodissa naṃ padaṃ, na sattodissakañhi taṃ;
ཨཐ བྷིཀྑུནིཡཱ ཨེཝ, ཀཱལམོདིསྶ བྷཱསིཏཾ༎
Atha bhikkhuniyā eva, kālamodissa bhāsitaṃ.
ཨེཝཾ པཱརཱཛིཀཱཔཏྟི, སིཐིལཱཝ ཀཏཱ སིཡཱ།
Evaṃ pārājikāpatti, sithilāva katā siyā;
སབྦསོ པིཧིཏཾ དྭཱརཾ, སབྦཔཱརཱཛིཀསྨིནྟི༎
Sabbaso pihitaṃ dvāraṃ, sabbapārājikasminti.
ནིརཏྠཀབྷཱཝཏོ, ཨུབྦྷཛཱཎུམཎྜལེ།
Niratthakabhāvato, ubbhajāṇumaṇḍale;
ཏསྨཱ ན སཱདིཡནྟཱིཏི, ནིདཱནཝཙནཀྐམཾ༎
Tasmā na sādiyantīti, nidānavacanakkamaṃ.
ནིསྶཱཡ སཏྠུནཱ ཝུཏྟཾ, སཱདིཏུནྟི ན ཨཉྙཐཱ།
Nissāya satthunā vuttaṃ, sāditunti na aññathā;
ཨཏྟནོ པཎྷིསམྥསྶཾ, སཱདིཏུཾ ཡེན ཝཱརིཏཾ༎
Attano paṇhisamphassaṃ, sādituṃ yena vāritaṃ.
ཨཔི པཱརཱཛིཀཀྑེཏྟེ, ཀཐཾ དྭཱརཾ དདེཡྻ སོ།
Api pārājikakkhette, kathaṃ dvāraṃ dadeyya so;
ཏཐཱཔི བུདྡྷཔུཏྟཱནཾ, བུདྡྷབྷཱསིཏབྷཱསིཏཾ༎
Tathāpi buddhaputtānaṃ, buddhabhāsitabhāsitaṃ.
ཝཙནཉྩ སམཱནེནྟོ, ནོ ཙེཏྠ ཡུཏྟིཀཐཱ དྷཱིརཱ།
Vacanañca samānento, no cettha yuttikathā dhīrā;
ཀེསཙྪེདཱདིཀམྨསྶ, ཨཝསྶཾ ཀརཎཱིཡཏོ༎
Kesacchedādikammassa, avassaṃ karaṇīyato.
ཙིཏྟསྶ ཙཱཏིལོལཏྟཱ, གཎསྶ ཙ ཨངྒསམྤདཱ-
Cittassa cātilolattā, gaṇassa ca aṅgasampadā-
བྷཱཝཱ བྷིཀྑུནཱིནཾ མཧེསིནཱ, རཀྑིཏུཉྩ ཨསངྐཏྟཱ།
Bhāvā bhikkhunīnaṃ mahesinā, rakkhituñca asaṅkattā;
ནནུ མོདིསྶཀཾ ཀཏནྟི༎
Nanu modissakaṃ katanti.
བྷིཀྑུནིཀྑནྡྷཀཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Bhikkhunikkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / ཙཱུལ༹ཝགྒཔཱལི༹ • Cūḷavaggapāḷi
བྷིཀྑུནཱིཨུཔསམྤདཱནུཛཱནནཾ • Bhikkhunīupasampadānujānanaṃ
༢. དུཏིཡབྷཱཎཝཱརོ • 2. Dutiyabhāṇavāro
༣. ཏཏིཡབྷཱཎཝཱརོ • 3. Tatiyabhāṇavāro
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ཙཱུལ༹ཝགྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / བྷིཀྑུནཱིཨུཔསམྤདཱནུཛཱནནཀཐཱ • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / བྷིཀྑུནཱིཨུཔསམྤནྣཱནུཛཱནནཀཐཱཝཎྞནཱ • Bhikkhunīupasampannānujānanakathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / བྷིཀྑུནཱིཨུཔསམྤདཱནུཛཱནནཀཐཱཝཎྞནཱ • Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi / བྷིཀྑུནཱིཨུཔསམྤདཱནུཛཱནནཀཐཱ • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā