| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ภิกฺขุนีอุปสมฺปนฺนานุชานนกถาวณฺณนา
Bhikkhunīupasampannānujānanakathāvaṇṇanā
๔๐๔-๔๐๕. ยทเคฺคนาติ ยํ ทิวสํ อาทิํ กตฺวาฯ ตเทวาติ ตสฺมิเญฺญว ทิวเสฯ อนุญฺญตฺติยาติ อนุญฺญายฯ เอกาหํ, ภเนฺต อานนฺท, ภควนฺตํ วรํ ยาจามีติ ‘‘เอวเมว โข อหํ, ภเนฺต อานนฺท, อิเม อฎฺฐ ครุธเมฺม ปฎิคฺคณฺหามิ ยาวชีวํ อนติกฺกมนีเย’’ติ ปฎิชานิตฺวา อิทานิ กสฺมา วรํ ยาจตีติ เจ? ปรูปวาทวิวชฺชนตฺถํฯ เอวญฺหิ เกจิ วเทยฺยุํ ‘‘มหาปชาปติยา ปฐมํ สมฺปฎิจฺฉิตตฺตา ภิกฺขูนํ ภิกฺขุนีนญฺจ ยถาวุฑฺฒํ อภิวาทนํ นาโหสิ, สา เจ วรํ ยาเจยฺย, ภควา อนุชาเนยฺยา’’ติฯ
404-405.Yadaggenāti yaṃ divasaṃ ādiṃ katvā. Tadevāti tasmiññeva divase. Anuññattiyāti anuññāya. Ekāhaṃ, bhante ānanda, bhagavantaṃ varaṃ yācāmīti ‘‘evameva kho ahaṃ, bhante ānanda, ime aṭṭha garudhamme paṭiggaṇhāmi yāvajīvaṃ anatikkamanīye’’ti paṭijānitvā idāni kasmā varaṃ yācatīti ce? Parūpavādavivajjanatthaṃ. Evañhi keci vadeyyuṃ ‘‘mahāpajāpatiyā paṭhamaṃ sampaṭicchitattā bhikkhūnaṃ bhikkhunīnañca yathāvuḍḍhaṃ abhivādanaṃ nāhosi, sā ce varaṃ yāceyya, bhagavā anujāneyyā’’ti.
๔๐๖. สราคายาติ สราคภาวาย กามราคภวราคปริพฺรูหนายฯ สโญฺญคายาติ วเฎฺฎ สํโยชนตฺถายฯ อาจยายาติ วฎฺฎสฺส วฑฺฒนตฺถายฯ มหิจฺฉตายาติ มหิจฺฉภาวายฯ อสนฺตุฎฺฐิยาติ อสนฺตุฎฺฐิภาวายฯ สงฺคณิกายาติ กิเลสสงฺคณคณสงฺคณวิหารายฯ โกสชฺชายาติ กุสีตภาวายฯ ทุพฺภรตายาติ ทุโปฺปสตายฯ วิราคายาติ สกลวฎฺฎโต วิรชฺชนตฺถายฯ วิสโญฺญคายาติ กามราคาทีหิ วิสํยุชฺชนตฺถายฯ อปจยายาติ สพฺพสฺสปิ วฎฺฎสฺส อปจยตฺถาย, นิพฺพานายาติ อโตฺถฯ อปฺปิจฺฉตายาติ ปจฺจยปฺปิจฺฉตาทิวเสน สพฺพโส อิจฺฉาปคมายฯ สนฺตุฎฺฐิยาติ ทฺวาทสวิธสนฺตุฎฺฐิภาวายฯ ปวิเวกายาติ ปวิวิตฺตภาวาย กายวิเวกาทิตทงฺควิเวกาทิวิเวกสิทฺธิยาฯ วีริยารมฺภายาติ กายิกสฺส เจว เจตสิกสฺส จ วีริยสฺส ปคฺคณฺหนตฺถายฯ สุภรตายาติ สุขโปสนตฺถายฯ เอวํ โย ปริยตฺติธโมฺม อุคฺคหณธารณปริปุจฺฉามนสิการวเสน โยนิโส ปฎิปชฺชนฺตสฺส สราคาทิภาวปริวชฺชนสฺส การณํ หุตฺวา วิราคาทิภาวาย สํวตฺตติ, เอกํสโต เอโส ธโมฺม, เอโส วินโย สมฺมเทว อปายาทีสุ อปตนวเสน ธารณโต กิเลสานํ วินยนโต, สตฺถุ สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส โอวาทานุสิฎฺฐิภาวโต เอตํ สตฺถุสาสนนฺติ ธาเรยฺยาสิ ชาเนยฺยาสิ, อวพุเชฺฌยฺยาสีติ อโตฺถฯ อิมสฺมิํ สุเตฺต ปฐมวาเรน วฎฺฎํ, ทุติยวาเรน วิวฎฺฎํ กถิตํฯ
406.Sarāgāyāti sarāgabhāvāya kāmarāgabhavarāgaparibrūhanāya. Saññogāyāti vaṭṭe saṃyojanatthāya. Ācayāyāti vaṭṭassa vaḍḍhanatthāya. Mahicchatāyāti mahicchabhāvāya. Asantuṭṭhiyāti asantuṭṭhibhāvāya. Saṅgaṇikāyāti kilesasaṅgaṇagaṇasaṅgaṇavihārāya. Kosajjāyāti kusītabhāvāya. Dubbharatāyāti dupposatāya. Virāgāyāti sakalavaṭṭato virajjanatthāya. Visaññogāyāti kāmarāgādīhi visaṃyujjanatthāya. Apacayāyāti sabbassapi vaṭṭassa apacayatthāya, nibbānāyāti attho. Appicchatāyāti paccayappicchatādivasena sabbaso icchāpagamāya. Santuṭṭhiyāti dvādasavidhasantuṭṭhibhāvāya. Pavivekāyāti pavivittabhāvāya kāyavivekāditadaṅgavivekādivivekasiddhiyā. Vīriyārambhāyāti kāyikassa ceva cetasikassa ca vīriyassa paggaṇhanatthāya. Subharatāyāti sukhaposanatthāya. Evaṃ yo pariyattidhammo uggahaṇadhāraṇaparipucchāmanasikāravasena yoniso paṭipajjantassa sarāgādibhāvaparivajjanassa kāraṇaṃ hutvā virāgādibhāvāya saṃvattati, ekaṃsato eso dhammo, eso vinayo sammadeva apāyādīsu apatanavasena dhāraṇato kilesānaṃ vinayanato, satthu sammāsambuddhassa ovādānusiṭṭhibhāvato etaṃ satthusāsananti dhāreyyāsi jāneyyāsi, avabujjheyyāsīti attho. Imasmiṃ sutte paṭhamavārena vaṭṭaṃ, dutiyavārena vivaṭṭaṃ kathitaṃ.
๔๐๙-๔๑๐. วิมาเนตฺวาติ อปรชฺฌิตฺวาฯ กมฺมปฺปตฺตาโยปีติ กมฺมารหาปิฯ อาปตฺติคามินิโยปีติ อาปตฺติอาปนฺนาโยปิฯ วุตฺตนเยเนว กาเรตพฺพตํ อาปชฺชนฺตีติ ตถากรณสฺส ปฎิกฺขิตฺตตฺตา ทุกฺกเฎน กาเรตพฺพตํ อาปชฺชนฺติฯ
409-410.Vimānetvāti aparajjhitvā. Kammappattāyopīti kammārahāpi. Āpattigāminiyopīti āpattiāpannāyopi. Vuttanayeneva kāretabbataṃ āpajjantīti tathākaraṇassa paṭikkhittattā dukkaṭena kāretabbataṃ āpajjanti.
๔๑๓-๕. เทฺว ติโสฺส ภิกฺขุนิโยติ ทฺวีหิ ตีหิ ภิกฺขุนีหิฯ น อาโรเจนฺตีติ ปาติโมกฺขุเทฺทสกสฺส น อาโรเจนฺติฯ น ปจฺจาหรนฺตีติ ภิกฺขุนีนํ น ปจฺจาหรนฺติฯ วิเสสกนฺติ วตฺตภงฺคํฯ
413-5.Dve tisso bhikkhuniyoti dvīhi tīhi bhikkhunīhi. Na ārocentīti pātimokkhuddesakassa na ārocenti. Na paccāharantīti bhikkhunīnaṃ na paccāharanti. Visesakanti vattabhaṅgaṃ.
๔๒๐. เตน จ ภิกฺขุ นิมเนฺตตโพฺพติ สามีจิทสฺสนเมตํ, น ปน อนิมนฺติยา อาปตฺติฯ
420.Tena ca bhikkhu nimantetabboti sāmīcidassanametaṃ, na pana animantiyā āpatti.
๔๒๕. ตโย นิสฺสเยติ เสนาสนนิสฺสยํ อปเนตฺวา อปเร ตโย นิสฺสเยฯ รุกฺขมูลเสนาสนญฺหิ สา น ลภติฯ
425.Tayo nissayeti senāsananissayaṃ apanetvā apare tayo nissaye. Rukkhamūlasenāsanañhi sā na labhati.
๔๒๘. อนุวาทํ ปฎฺฐเปนฺตีติ อิสฺสริยํ ปวเตฺตนฺติฯ
428.Anuvādaṃ paṭṭhapentīti issariyaṃ pavattenti.
๔๓๐. ภิกฺขุทูเตน อุปสมฺปาเทนฺตีติ ภิกฺขุเยว ทูโต ภิกฺขุทูโต, เตน ภิกฺขุทูเตน, ภิกฺขุทูตํ กตฺวา อุปสมฺปาเทนฺตีติ อโตฺถฯ
430.Bhikkhudūtena upasampādentīti bhikkhuyeva dūto bhikkhudūto, tena bhikkhudūtena, bhikkhudūtaṃ katvā upasampādentīti attho.
๔๓๑. น สมฺมตีติ นปฺปโหติฯ นวกมฺมนฺติ นวกมฺมํ กตฺวา ‘‘เอตฺตกานิ วสฺสานิ วสตู’’ติ อปโลเกตฺวา สงฺฆิกภูมิทานํฯ
431.Na sammatīti nappahoti. Navakammanti navakammaṃ katvā ‘‘ettakāni vassāni vasatū’’ti apaloketvā saṅghikabhūmidānaṃ.
๔๓๒. สนฺนิสินฺนคพฺภาติ ปติฎฺฐิตคพฺภาฯ
432.Sannisinnagabbhāti patiṭṭhitagabbhā.
๔๓๔. ปพฺพชฺชมฺปิ น ลภตีติ ติตฺถายตนสงฺกนฺตาย อภพฺพภาวูปคมนโต น ลภติฯ อิทํ โอทิสฺส อนุญฺญาตํ วฎฺฎตีติ เอกโต วา อุภโต วา อวสฺสเว สติปิ โอทิสฺส อนุญฺญาตตฺตา วฎฺฎติฯ เสสเมตฺถ ปาฬิโต อฎฺฐกถาโต จ สุวิเญฺญยฺยเมวาติฯ
434.Pabbajjampi na labhatīti titthāyatanasaṅkantāya abhabbabhāvūpagamanato na labhati. Idaṃ odissa anuññātaṃ vaṭṭatīti ekato vā ubhato vā avassave satipi odissa anuññātattā vaṭṭati. Sesamettha pāḷito aṭṭhakathāto ca suviññeyyamevāti.
ภิกฺขุนีอุปสมฺปนฺนานุชานนกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Bhikkhunīupasampannānujānanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ภิกฺขุนิกฺขนฺธกวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Bhikkhunikkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / จูฬวคฺคปาฬิ • Cūḷavaggapāḷi
ภิกฺขุนีอุปสมฺปทานุชานนํ • Bhikkhunīupasampadānujānanaṃ
๒. ทุติยภาณวาโร • 2. Dutiyabhāṇavāro
๓. ตติยภาณวาโร • 3. Tatiyabhāṇavāro
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / จูฬวคฺค-อฎฺฐกถา • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ภิกฺขุนีอุปสมฺปทานุชานนกถา • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ภิกฺขุนีอุปสมฺปทานุชานนกถาวณฺณนา • Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ภิกฺขุนีอุปสมฺปทานุชานนกถาวณฺณนา • Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ภิกฺขุนีอุปสมฺปทานุชานนกถา • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā
