Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi |
भिक्खुनोवादवग्गवण्णना
Bhikkhunovādavaggavaṇṇanā
४५०. भिक्खुनिवग्गे अलाभायाति एत्थ लभधातुया कम्मं, सम्पदानवचनस्स च तदत्थं दस्सेन्तो आह ‘‘चतुन्नं पच्चयानं अलाभत्थाया’’ति। ‘‘वायमती’’ति इमिना परिसक्कतीति एत्थ सक्कधातुया समत्थत्थं पटिक्खिपित्वा वायमत्थं दस्सेति। कलिसासनन्ति पापपराजयआणं। नीहरणत्थायाति निद्धरित्वा अपनयनत्थाय।
450. Bhikkhunivagge alābhāyāti ettha labhadhātuyā kammaṃ, sampadānavacanassa ca tadatthaṃ dassento āha ‘‘catunnaṃ paccayānaṃ alābhatthāyā’’ti. ‘‘Vāyamatī’’ti iminā parisakkatīti ettha sakkadhātuyā samatthatthaṃ paṭikkhipitvā vāyamatthaṃ dasseti. Kalisāsananti pāpaparājayaāṇaṃ. Nīharaṇatthāyāti niddharitvā apanayanatthāya.
४५१. ‘‘कम्म’’न्ति सामञ्ञतो वुत्तत्ता ‘‘सत्तन्नं कम्मानं अञ्ञतर’’न्ति।
451. ‘‘Kamma’’nti sāmaññato vuttattā ‘‘sattannaṃ kammānaṃ aññatara’’nti.
४५४. न साकच्छातब्बोति एत्थ को नाम कथामग्गो न साकच्छातब्बो, ननु विनयोयेवाति आह ‘‘कप्पिया…पे॰… कथामग्गो’’ति। ‘‘न कथेतब्बो’’ति इमिना कच्छसद्दस्स कथधातुया निप्फन्नभावं दीपेति। कस्मा पन पठमपञ्चके ‘‘न असेक्खेना’’ति पटिक्खिपित्वा दुतियपञ्चके ‘‘असेक्खेना’’तिआदि वुत्तन्ति आह ‘‘यस्मा पना’’तिआदि। इतरो पुथुज्जनो न कथेतीति योजना।
454.Nasākacchātabboti ettha ko nāma kathāmaggo na sākacchātabbo, nanu vinayoyevāti āha ‘‘kappiyā…pe… kathāmaggo’’ti. ‘‘Na kathetabbo’’ti iminā kacchasaddassa kathadhātuyā nipphannabhāvaṃ dīpeti. Kasmā pana paṭhamapañcake ‘‘na asekkhenā’’ti paṭikkhipitvā dutiyapañcake ‘‘asekkhenā’’tiādi vuttanti āha ‘‘yasmā panā’’tiādi. Itaro puthujjano na kathetīti yojanā.
न अत्थपटिसम्भिदापत्तोति एत्थ अत्थो नाम अट्ठकथायेवाधिप्पेताति आह ‘‘अट्ठकथाया’’ति। ‘‘पभेदगतञाणप्पत्तो’’ति इमिना अत्थादीसु पति विसुं सम्भिज्जतीति पटिसम्भिदा, पञ्ञा, तं पत्तोति पटिसम्भिदापत्तो । अत्थे पटिसम्भिदापत्तो अत्थपटिसम्भिदापत्तोति दस्सेति। ‘‘पाळिधम्मे’’ति इमिना धम्मपटिसम्भिदापत्तोति एत्थ धम्मसरूपं दस्सेति। वोहारनिरुत्तियन्ति पञ्ञत्तिनिरुत्तियं। इमिना निरुत्तिपटिसम्भिदापत्तोति एत्थ निरुत्तिसरूपं दस्सेति। पटिभानपटिसम्भिदापत्तोति एत्थ पटिभानं नाम हेट्ठिमञाणत्तयमेवाति आह ‘‘अत्थपटिसम्भिदादीनि ञाणानी’’ति, तेसूति ञाणेसु, यं यं विमुत्तं यथाविमुत्तं, चित्तं। पच्चवेक्खिताति पुनप्पुनं ओलोकिता। सब्बत्थाति भिक्खुनिवग्गे।
Na atthapaṭisambhidāpattoti ettha attho nāma aṭṭhakathāyevādhippetāti āha ‘‘aṭṭhakathāyā’’ti. ‘‘Pabhedagatañāṇappatto’’ti iminā atthādīsu pati visuṃ sambhijjatīti paṭisambhidā, paññā, taṃ pattoti paṭisambhidāpatto. Atthe paṭisambhidāpatto atthapaṭisambhidāpattoti dasseti. ‘‘Pāḷidhamme’’ti iminā dhammapaṭisambhidāpattoti ettha dhammasarūpaṃ dasseti. Vohāraniruttiyanti paññattiniruttiyaṃ. Iminā niruttipaṭisambhidāpattoti ettha niruttisarūpaṃ dasseti. Paṭibhānapaṭisambhidāpattoti ettha paṭibhānaṃ nāma heṭṭhimañāṇattayamevāti āha ‘‘atthapaṭisambhidādīni ñāṇānī’’ti, tesūti ñāṇesu, yaṃ yaṃ vimuttaṃ yathāvimuttaṃ, cittaṃ. Paccavekkhitāti punappunaṃ olokitā. Sabbatthāti bhikkhunivagge.
इति भिक्खुनोवादवग्गवण्णनाय योजना समत्ता।
Iti bhikkhunovādavaggavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / परिवारपाळि • Parivārapāḷi / ८. भिक्खुनोवादवग्गो • 8. Bhikkhunovādavaggo
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / परिवार-अट्ठकथा • Parivāra-aṭṭhakathā / भिक्खुनोवादवग्गवण्णना • Bhikkhunovādavaggavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / भिक्खुनोवादवग्गवण्णना • Bhikkhunovādavaggavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / भिक्खुनोवादवग्गवण्णना • Bhikkhunovādavaggavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / वोहारवग्गादिवण्णना • Vohāravaggādivaṇṇanā