| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
១០. ភិក្ខុនុបស្សយសុត្តវណ្ណនា
10. Bhikkhunupassayasuttavaṇṇanā
៣៧៦. ទសមេ តេនុបសង្កមីតិ តស្មិំ ឧបស្សយេ កម្មដ្ឋានកម្មិកា ភិក្ខុនិយោ អត្ថិ, តាសំ ឧស្សុក្កាបេត្វា កម្មដ្ឋានំ កថេស្សាមីតិ ឧបសង្កមិ។ ឧឡារំ បុព្ពេនាបរំ វិសេសន្តិ បុព្ពវិសេសតោ អបរំ ឧឡារវិសេសំ។ តត្ថ មហាភូតបរិគ្គហោ បុព្ពវិសេសោ, ឧបាទារូបបរិគ្គហោ អបរវិសេសោ នាម។ តថា សកលរូបបរិគ្គហោ បុព្ពវិសេសោ, អរូបបរិគ្គហោ អបរវិសេសោ នាម។ រូបារូបបរិគ្គហោ បុព្ពវិសេសោ, បច្ចយបរិគ្គហោ អបរវិសេសោ នាម សប្បច្ចយនាមរូបទស្សនំ បុព្ពវិសេសោ, តិលក្ខណារោបនំ អបរវិសេសោ នាម។ ឯវំ បុព្ពេនាបរំ ឧឡារវិសេសំ ជានាតីតិ អត្ថោ។
376. Dasame tenupasaṅkamīti tasmiṃ upassaye kammaṭṭhānakammikā bhikkhuniyo atthi, tāsaṃ ussukkāpetvā kammaṭṭhānaṃ kathessāmīti upasaṅkami. Uḷāraṃ pubbenāparaṃ visesanti pubbavisesato aparaṃ uḷāravisesaṃ. Tattha mahābhūtapariggaho pubbaviseso, upādārūpapariggaho aparaviseso nāma. Tathā sakalarūpapariggaho pubbaviseso, arūpapariggaho aparaviseso nāma. Rūpārūpapariggaho pubbaviseso, paccayapariggaho aparaviseso nāma sappaccayanāmarūpadassanaṃ pubbaviseso, tilakkhaṇāropanaṃ aparaviseso nāma. Evaṃ pubbenāparaṃ uḷāravisesaṃ jānātīti attho.
កាយារម្មណោតិ យំ កាយំ អនុបស្សតិ, តមេវ អារម្មណំ កត្វា ឧប្បជ្ជតិ កិលេសបរិឡាហោ។ ពហិទ្ធា វា ចិត្តំ វិក្ខិបតីតិ ពហិទ្ធា វា បុថុត្តារម្មណេ ចិត្តុប្បាទោ វិក្ខិបតិ។ កិស្មិញ្ចិទេវ បសាទនីយេ និមិត្តេ ចិត្តំ បណិទហិតព្ពន្តិ ឯវំ កិលេសបរិឡាហេ ច លីនត្តេ ច ពហិទ្ធាវិក្ខេបេ ច ឧប្បន្នេ កិលេសានុរញ្ជិតេន ន វត្តិតព្ពំ, កិស្មិញ្ចិទេវ បសាទនីយេ បសាទាវហេ ពុទ្ធាទីសុ អញ្ញតរស្មិំ ឋានេ កម្មដ្ឋានចិត្តំ ឋបេតព្ពំ។ ចិត្តំ សមាធិយតីតិ អារម្មណេ សម្មា អាធិយតិ សុដ្ឋុ ឋបិតំ ឋបិយតិ។ បដិសំហរាមីតិ បសាទនីយដ្ឋានតោ បដិសំហរាមិ, មូលកម្មដ្ឋានាភិមុខំយេវ នំ ករោមីតិ អត្ថោ។ សោ បដិសំហរតិ ចេវាតិ មូលកម្មដ្ឋានាភិមុខញ្ច បេសេតិ។ ន ច វិតក្កេតិ ន ច វិចារេតីតិ កិលេសវិតក្កំ ន វិតក្កេតិ, កិលេសវិចារំ ន វិចារេតិ។ អវិតក្កោម្ហិ អវិចារោតិ កិលេសវិតក្កវិចារេហិ អវិតក្កាវិចារោ។ អជ្ឈត្តំ សតិមា សុខមស្មីតិ គោចរជ្ឈត្តេ បវត្តាយ សតិយា ‘‘សតិមាហមស្មិ សុខិតោ ចា’’តិ បជានាតិ។
Kāyārammaṇoti yaṃ kāyaṃ anupassati, tameva ārammaṇaṃ katvā uppajjati kilesapariḷāho. Bahiddhā vā cittaṃ vikkhipatīti bahiddhā vā puthuttārammaṇe cittuppādo vikkhipati. Kismiñcideva pasādanīye nimitte cittaṃ paṇidahitabbanti evaṃ kilesapariḷāhe ca līnatte ca bahiddhāvikkhepe ca uppanne kilesānurañjitena na vattitabbaṃ, kismiñcideva pasādanīye pasādāvahe buddhādīsu aññatarasmiṃ ṭhāne kammaṭṭhānacittaṃ ṭhapetabbaṃ. Cittaṃ samādhiyatīti ārammaṇe sammā ādhiyati suṭṭhu ṭhapitaṃ ṭhapiyati. Paṭisaṃharāmīti pasādanīyaṭṭhānato paṭisaṃharāmi, mūlakammaṭṭhānābhimukhaṃyeva naṃ karomīti attho. So paṭisaṃharati cevāti mūlakammaṭṭhānābhimukhañca peseti. Na ca vitakketi na ca vicāretīti kilesavitakkaṃ na vitakketi, kilesavicāraṃ na vicāreti. Avitakkomhi avicāroti kilesavitakkavicārehi avitakkāvicāro. Ajjhattaṃ satimā sukhamasmīti gocarajjhatte pavattāya satiyā ‘‘satimāhamasmi sukhito cā’’ti pajānāti.
ឯវំ ខោ, អានន្ទ, បណិធាយ ភាវនា ហោតីតិ ឯវំ, អានន្ទ, ឋបេត្វា ភាវនា ហោតិ។ ឥមស្ស ហិ ភិក្ខុនោ យថា នាម បុរិសស្ស មហន្តំ ឧច្ឆុភារំ ឧក្ខិបិត្វា យន្តសាលំ នេន្តស្ស កិលន្តកិលន្តកាលេ ភូមិយំ ឋបេត្វា ឧច្ឆុខណ្ឌំ ខាទិត្វា បុន ឧក្ខិបិត្វា គមនំ ហោតិ; ឯវមេវ អរហត្តំ បាបុណិតុំ ឧគ្គហិតកម្មដ្ឋានស្ស កាយបរិឡាហាទីសុ ឧប្បន្នេសុ តំ កម្មដ្ឋានំ ឋបេត្វា ពុទ្ធគុណាទិអនុស្សរណេន ចិត្តំ បសាទេត្វា កម្មនិយំ កត្វា ភាវនា បវត្តា, តស្មា ‘‘បណិធាយ ភាវនា ហោតី’’តិ វុត្តំ។ តស្ស បន បុរិសស្ស ឧច្ឆុភារំ យន្តសាលំ នេត្វា បីឡេត្វា រសបានំ វិយ ឥមស្ស ភិក្ខុនោ កម្មដ្ឋានំ មត្ថកំ បាបេត្វា អរហត្តំ បត្តស្ស ផលសមាបត្តិសុខានុភវនំ វេទិតព្ពំ។
Evaṃ kho, ānanda, paṇidhāya bhāvanā hotīti evaṃ, ānanda, ṭhapetvā bhāvanā hoti. Imassa hi bhikkhuno yathā nāma purisassa mahantaṃ ucchubhāraṃ ukkhipitvā yantasālaṃ nentassa kilantakilantakāle bhūmiyaṃ ṭhapetvā ucchukhaṇḍaṃ khāditvā puna ukkhipitvā gamanaṃ hoti; evameva arahattaṃ pāpuṇituṃ uggahitakammaṭṭhānassa kāyapariḷāhādīsu uppannesu taṃ kammaṭṭhānaṃ ṭhapetvā buddhaguṇādianussaraṇena cittaṃ pasādetvā kammaniyaṃ katvā bhāvanā pavattā, tasmā ‘‘paṇidhāya bhāvanā hotī’’ti vuttaṃ. Tassa pana purisassa ucchubhāraṃ yantasālaṃ netvā pīḷetvā rasapānaṃ viya imassa bhikkhuno kammaṭṭhānaṃ matthakaṃ pāpetvā arahattaṃ pattassa phalasamāpattisukhānubhavanaṃ veditabbaṃ.
ពហិទ្ធាតិ មូលកម្មដ្ឋានំ បហាយ ពហិ អញ្ញស្មិំ អារម្មណេ។ អប្បណិធាយាតិ អដ្ឋបេត្វា។ អថ បច្ឆា បុរេ អសំខិត្តំ វិមុត្តំ អប្បណិហិតន្តិ បជានាតីតិ ឯត្ថ កម្មដ្ឋានវសេន វា សរីរវសេន វា ទេសនាវសេន វា អត្ថោ វេទិតព្ពោ។
Bahiddhāti mūlakammaṭṭhānaṃ pahāya bahi aññasmiṃ ārammaṇe. Appaṇidhāyāti aṭṭhapetvā. Atha pacchā pure asaṃkhittaṃ vimuttaṃ appaṇihitanti pajānātīti ettha kammaṭṭhānavasena vā sarīravasena vā desanāvasena vā attho veditabbo.
តត្ថ កម្មដ្ឋានេ តាវ កម្មដ្ឋានស្ស អភិនិវេសោ បុរេ នាម, អរហត្តំ បច្ឆា នាម។ តត្ថ យោ ភិក្ខុ មូលកម្មដ្ឋានំ គហេត្វា កិលេសបរិឡាហស្ស វា លីនត្តស្ស វា ពហិទ្ធាវិក្ខេបស្ស វា ឧប្បជ្ជិតុំ ឱកាសំ អទេន្តោ សុទន្តគោណេ យោជេត្វា សារេន្តោ វិយ ចតុរស្សច្ឆិទ្ទេ សុតច្ឆិតំ ចតុរស្សឃដិកំ បក្ខិបន្តោ វិយ វិបស្សនំ បដ្ឋបេត្វា អតិដ្ឋន្តោ អលគ្គន្តោ អរហត្តំ បាបុណាតិ, សោ បុរេសង្ខាតស្ស កម្មដ្ឋានាភិនិវេសស្ស បច្ឆាសង្ខាតស្ស អរហត្តស្ស ច វសេន បច្ឆា បុរេ អសំខិត្តំ វិមុត្តំ អប្បណិហិតន្តិ បជានាតិ នាម។
Tattha kammaṭṭhāne tāva kammaṭṭhānassa abhiniveso pure nāma, arahattaṃ pacchā nāma. Tattha yo bhikkhu mūlakammaṭṭhānaṃ gahetvā kilesapariḷāhassa vā līnattassa vā bahiddhāvikkhepassa vā uppajjituṃ okāsaṃ adento sudantagoṇe yojetvā sārento viya caturassacchidde sutacchitaṃ caturassaghaṭikaṃ pakkhipanto viya vipassanaṃ paṭṭhapetvā atiṭṭhanto alagganto arahattaṃ pāpuṇāti, so puresaṅkhātassa kammaṭṭhānābhinivesassa pacchāsaṅkhātassa arahattassa ca vasena pacchā pure asaṃkhittaṃ vimuttaṃ appaṇihitanti pajānāti nāma.
សរីរេ បន បាទង្គុលីនំ អគ្គបព្ពានិ បុរេ នាម, សីសកដាហំ បច្ឆា នាម។ តត្ថ យោ ភិក្ខុ បាទង្គុលីនំ អគ្គបព្ពអដ្ឋិកេសុ អភិនិវិសិត្វា ព្យាភង្គិយា យវកលាបំ មោចេន្តោ វិយ វណ្ណសណ្ឋានទិសោកាសបរិច្ឆេទវសេន អដ្ឋីនិ បរិគ្គណ្ហន្តោ អន្តរា កិលេសបរិឡាហាទីនំ ឧប្បត្តិំ វារេត្វា យាវ សីសកដាហា ភាវនំ បាបេតិ, សោ បុរេសង្ខាតានំ អគ្គបាទង្គុលិបព្ពានំ បច្ឆាសង្ខាតស្ស សីសកដាហស្ស ច វសេន បច្ឆា បុរេ អសំខិត្តំ វិមុត្តំ អប្បណិហិតន្តិ បជានាតិ នាម។
Sarīre pana pādaṅgulīnaṃ aggapabbāni pure nāma, sīsakaṭāhaṃ pacchā nāma. Tattha yo bhikkhu pādaṅgulīnaṃ aggapabbaaṭṭhikesu abhinivisitvā byābhaṅgiyā yavakalāpaṃ mocento viya vaṇṇasaṇṭhānadisokāsaparicchedavasena aṭṭhīni pariggaṇhanto antarā kilesapariḷāhādīnaṃ uppattiṃ vāretvā yāva sīsakaṭāhā bhāvanaṃ pāpeti, so puresaṅkhātānaṃ aggapādaṅgulipabbānaṃ pacchāsaṅkhātassa sīsakaṭāhassa ca vasena pacchā pure asaṃkhittaṃ vimuttaṃ appaṇihitanti pajānāti nāma.
ទេសនាយបិ ទ្វត្តិំសាការទេសនាយ កេសា បុរេ នាម, មត្ថលុង្គំ បច្ឆា នាម។ តត្ថ យោ ភិក្ខុ កេសេសុ អភិនិវិសិត្វា វណ្ណសណ្ឋានទិសោកាសវសេន កេសាទយោ បរិគ្គណ្ហន្តោ អន្តរា កិលេសបរិឡាហាទីនំ ឧប្បត្តិំ វារេត្វា យាវ មត្ថលុង្គា ភាវនំ បាបេតិ។ សោ បុរេសង្ខាតានំ កេសានំ បច្ឆាសង្ខាតស្ស មត្ថលុង្គស្ស ច វសេន បច្ឆា បុរេ អសំខិត្តំ វិមុត្តំ អប្បណិហិតន្តិ បជានាតិ នាម។
Desanāyapi dvattiṃsākāradesanāya kesā pure nāma, matthaluṅgaṃ pacchā nāma. Tattha yo bhikkhu kesesu abhinivisitvā vaṇṇasaṇṭhānadisokāsavasena kesādayo pariggaṇhanto antarā kilesapariḷāhādīnaṃ uppattiṃ vāretvā yāva matthaluṅgā bhāvanaṃ pāpeti. So puresaṅkhātānaṃ kesānaṃ pacchāsaṅkhātassa matthaluṅgassa ca vasena pacchā pure asaṃkhittaṃ vimuttaṃ appaṇihitanti pajānāti nāma.
ឯវំ ខោ, អានន្ទ, អប្បណិធាយ ភាវនា ហោតីតិ ឯវំ, អានន្ទ, អដ្ឋបេត្វា ភាវនា ហោតិ។ ឥមស្ស ហិ ភិក្ខុនោ យថា នាម បុរិសស្ស គុឡភារំ លភិត្វា អត្តនោ គាមំ អតិហរន្តស្ស អន្តរា អដ្ឋបេត្វាវ ឧច្ចង្គេ បក្ខិត្តានិ គុឡខណ្ឌាទីនិ ខាទនីយានិ ខាទន្តស្ស អត្តនោ គាមេយេវ ឱតរណំ ហោតិ, ឯវមេវ អរហត្តំ បាបុណិតុំ អារទ្ធភាវនស្ស កាយបរិឡាហាទីនំ ឧប្បត្តិំ វារេត្វា កម្មដ្ឋានភាវនា បវត្តា, តស្មា ‘‘អប្បណិធាយ ភាវនា’’តិ វុត្តា។ តស្ស បន បុរិសស្ស តំ គុឡភារំ អត្តនោ គាមំ នេត្វា ញាតីហិ សទ្ធិំ បរិភោគោ វិយ ឥមស្ស ភិក្ខុនោ កម្មដ្ឋានំ មត្ថកំ បាបេត្វា អរហត្តំ បត្តស្ស ផលសមាបត្តិសុខានុភវនំ វេទិតព្ពំ។ ឥមស្មិំ សុត្តេ បុព្ពភាគវិបស្សនា កថិតា។ សេសំ សព្ពត្ថ ឧត្តានមេវាតិ។
Evaṃ kho, ānanda, appaṇidhāya bhāvanā hotīti evaṃ, ānanda, aṭṭhapetvā bhāvanā hoti. Imassa hi bhikkhuno yathā nāma purisassa guḷabhāraṃ labhitvā attano gāmaṃ atiharantassa antarā aṭṭhapetvāva uccaṅge pakkhittāni guḷakhaṇḍādīni khādanīyāni khādantassa attano gāmeyeva otaraṇaṃ hoti, evameva arahattaṃ pāpuṇituṃ āraddhabhāvanassa kāyapariḷāhādīnaṃ uppattiṃ vāretvā kammaṭṭhānabhāvanā pavattā, tasmā ‘‘appaṇidhāya bhāvanā’’ti vuttā. Tassa pana purisassa taṃ guḷabhāraṃ attano gāmaṃ netvā ñātīhi saddhiṃ paribhogo viya imassa bhikkhuno kammaṭṭhānaṃ matthakaṃ pāpetvā arahattaṃ pattassa phalasamāpattisukhānubhavanaṃ veditabbaṃ. Imasmiṃ sutte pubbabhāgavipassanā kathitā. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
អម្ពបាលិវគ្គោ បឋមោ។
Ambapālivaggo paṭhamo.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១០. ភិក្ខុនុបស្សយសុត្តំ • 10. Bhikkhunupassayasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១០. ភិក្ខុនុបស្សយសុត្តវណ្ណនា • 10. Bhikkhunupassayasuttavaṇṇanā
