Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / द्वेमातिकापाळि • Dvemātikāpāḷi |
॥ नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स॥
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
द्वेमातिकापाळि
Dvemātikāpāḷi
भिक्खुपातिमोक्खपाळि
Bhikkhupātimokkhapāḷi
पुब्बकरणं-४
Pubbakaraṇaṃ-4
सम्मज्जनी पदीपो च, उदकं आसनेन च।
Sammajjanī padīpo ca, udakaṃ āsanena ca;
उपोसथस्स एतानि, ‘‘पुब्बकरण’’न्ति वुच्चति॥
Uposathassa etāni, ‘‘pubbakaraṇa’’nti vuccati.
पुब्बकिच्चं-५
Pubbakiccaṃ-5
छन्द, पारिसुद्धि, उतुक्खानं, भिक्खुगणना च ओवादो।
Chanda, pārisuddhi, utukkhānaṃ, bhikkhugaṇanā ca ovādo;
उपोसथस्स एतानि, ‘‘पुब्बकिच्च’’न्ति वुच्चति॥
Uposathassa etāni, ‘‘pubbakicca’’nti vuccati.
पत्तकल्लअङ्गा-४
Pattakallaaṅgā-4
उपोसथो , यावतिका च भिक्खू कम्मप्पत्ता।
Uposatho , yāvatikā ca bhikkhū kammappattā;
सभागापत्तियो च न विज्जन्ति।
Sabhāgāpattiyo ca na vijjanti;
वज्जनीया च पुग्गला तस्मिं न होन्ति, ‘‘पत्तकल्ल’’न्ति वुच्चति॥
Vajjanīyā ca puggalā tasmiṃ na honti, ‘‘pattakalla’’nti vuccati.
पुब्बकरणपुब्बकिच्चानि समापेत्वा देसितापत्तिकस्स समग्गस्स भिक्खुसङ्घस्स अनुमतिया पातिमोक्खं उद्दिसितुं आराधनं करोम।
Pubbakaraṇapubbakiccāni samāpetvā desitāpattikassa samaggassa bhikkhusaṅghassa anumatiyā pātimokkhaṃ uddisituṃ ārādhanaṃ karoma.
निदानुद्देसो
Nidānuddeso
सुणातु मे भन्ते सङ्घो? अज्जुपोसथो पन्नरसो, यदि सङ्घस्स पत्तकल्लं, सङ्घो उपोसथं करेय्य, पातिमोक्खं उद्दिसेय्य।
Suṇātu me bhante saṅgho? Ajjuposatho pannaraso, yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho uposathaṃ kareyya, pātimokkhaṃ uddiseyya.
किं सङ्घस्स पुब्बकिच्चं? पारिसुद्धिं आयस्मन्तो आरोचेथ, पातिमोक्खं उद्दिसिस्सामि, तं सब्बेव सन्ता साधुकं सुणोम मनसि करोम। यस्स सिया आपत्ति, सो आविकरेय्य, असन्तिया आपत्तिया तुण्ही भवितब्बं, तुण्हीभावेन खो पनायस्मन्ते ‘‘परिसुद्धा’’ति वेदिस्सामि। यथा खो पन पच्चेकपुट्ठस्स वेय्याकरणं होति, एवमेवं एवरूपाय परिसाय यावततियं अनुसावितं होति। यो पन भिक्खु यावततियं अनुसावियमाने सरमानो सन्तिं आपत्तिं नाविकरेय्य, सम्पजानमुसावादस्स होति। सम्पजानमुसावादो खो पनायस्मन्तो अन्तरायिको धम्मो वुत्तो भगवता, तस्मा सरमानेन भिक्खुना आपन्नेन विसुद्धापेक्खेन सन्ती आपत्ति आविकातब्बा, आविकता हिस्स फासु होति।
Kiṃ saṅghassa pubbakiccaṃ? Pārisuddhiṃ āyasmanto ārocetha, pātimokkhaṃ uddisissāmi, taṃ sabbeva santā sādhukaṃ suṇoma manasi karoma. Yassa siyā āpatti, so āvikareyya, asantiyā āpattiyā tuṇhī bhavitabbaṃ, tuṇhībhāvena kho panāyasmante ‘‘parisuddhā’’ti vedissāmi. Yathā kho pana paccekapuṭṭhassa veyyākaraṇaṃ hoti, evamevaṃ evarūpāya parisāya yāvatatiyaṃ anusāvitaṃ hoti. Yo pana bhikkhu yāvatatiyaṃ anusāviyamāne saramāno santiṃ āpattiṃ nāvikareyya, sampajānamusāvādassa hoti. Sampajānamusāvādo kho panāyasmanto antarāyiko dhammo vutto bhagavatā, tasmā saramānena bhikkhunā āpannena visuddhāpekkhena santī āpatti āvikātabbā, āvikatā hissa phāsu hoti.
उद्दिट्ठं खो आयस्मन्तो निदानं। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
Uddiṭṭhaṃ kho āyasmanto nidānaṃ. Tatthāyasmante pucchāmi, kaccittha parisuddhā, dutiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, tatiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, parisuddhetthāyasmanto, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
निदानं निट्ठितं।
Nidānaṃ niṭṭhitaṃ.
पाराजिकुद्देसो
Pārājikuddeso
तत्रिमे चत्तारो पाराजिका धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
Tatrime cattāro pārājikā dhammā uddesaṃ āgacchanti.
मेथुनधम्म सिक्खापदं
Methunadhamma sikkhāpadaṃ
१. यो पन भिक्खु भिक्खूनं सिक्खासाजीवसमापन्नो सिक्खं अप्पच्चक्खाय दुब्बल्यं अनाविकत्वा मेथुनं धम्मं पटिसेवेय्य, अन्तमसो तिरच्छानगतायपि, पाराजिको होति असंवासो।
1. Yo pana bhikkhu bhikkhūnaṃ sikkhāsājīvasamāpanno sikkhaṃ appaccakkhāya dubbalyaṃ anāvikatvā methunaṃ dhammaṃ paṭiseveyya, antamaso tiracchānagatāyapi, pārājiko hoti asaṃvāso.
अदिन्नादानसिक्खापदं
Adinnādānasikkhāpadaṃ
२. यो पन भिक्खु गामा वा अरञ्ञा वा अदिन्नं थेय्यसङ्खातं आदियेय्य, यथारूपे अदिन्नादाने राजानो चोरं गहेत्वा हनेय्युं वा बन्धेय्युं वा पब्बाजेय्युं वा चोरोसि बालोसि मूळ्होसि थेनोसीति, तथारूपं भिक्खु अदिन्नं आदियमानो अयम्पि पाराजिको होति असंवासो।
2. Yo pana bhikkhu gāmā vā araññā vā adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyeyya, yathārūpe adinnādāne rājāno coraṃ gahetvā haneyyuṃ vā bandheyyuṃ vā pabbājeyyuṃ vā corosi bālosi mūḷhosi thenosīti, tathārūpaṃ bhikkhu adinnaṃ ādiyamāno ayampi pārājiko hoti asaṃvāso.
मनुस्सविग्गहसिक्खापदं
Manussaviggahasikkhāpadaṃ
३. यो पन भिक्खु सञ्चिच्च मनुस्सविग्गहं जीविता वोरोपेय्य, सत्थहारकं वास्स परियेसेय्य, मरणवण्णं वा संवण्णेय्य, मरणाय वा समादपेय्य ‘‘अम्भो पुरिस किं तुय्हिमिना पापकेन दुज्जीवितेन, मतं ते जीविता सेय्यो’’ति, इति चित्तमनो चित्तसङ्कप्पो अनेकपरियायेन मरणवण्णं वा संवण्णेय्य, मरणाय वा समादपेय्य, अयम्पि पाराजिको होति असंवासो।
3. Yo pana bhikkhu sañcicca manussaviggahaṃ jīvitā voropeyya, satthahārakaṃ vāssa pariyeseyya, maraṇavaṇṇaṃ vā saṃvaṇṇeyya, maraṇāya vā samādapeyya ‘‘ambho purisa kiṃ tuyhiminā pāpakena dujjīvitena, mataṃ te jīvitā seyyo’’ti, iti cittamano cittasaṅkappo anekapariyāyena maraṇavaṇṇaṃ vā saṃvaṇṇeyya, maraṇāya vā samādapeyya, ayampi pārājiko hoti asaṃvāso.
उत्तरिमनुस्सधम्मसिक्खापदं
Uttarimanussadhammasikkhāpadaṃ
४. यो पन भिक्खु अनभिजानं उत्तरिमनुस्सधम्मं अत्तुपनायिकं अलमरियञाणदस्सनं समुदाचरेय्य ‘‘इति जानामि, इति पस्सामी’’ति, ततो अपरेन समयेन समनुग्गाहीयमानो वा असमनुग्गाहीयमानो वा आपन्नो विसुद्धापेक्खो एवं वदेय्य ‘‘अजानमेवं आवुसो अवचं जानामि, अपस्सं पस्सामि, तुच्छं मुसा विलपि’’न्ति, अञ्ञत्र अधिमाना, अयम्पि पाराजिको होति असंवासो।
4. Yo pana bhikkhu anabhijānaṃ uttarimanussadhammaṃ attupanāyikaṃ alamariyañāṇadassanaṃ samudācareyya ‘‘iti jānāmi, iti passāmī’’ti, tato aparena samayena samanuggāhīyamāno vā asamanuggāhīyamāno vā āpanno visuddhāpekkho evaṃ vadeyya ‘‘ajānamevaṃ āvuso avacaṃ jānāmi, apassaṃ passāmi, tucchaṃ musā vilapi’’nti, aññatra adhimānā, ayampi pārājiko hoti asaṃvāso.
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो चत्तारो पाराजिका धम्मा। येसं भिक्खु अञ्ञतरं वा अञ्ञतरं वा आपज्जित्वा न लभति भिक्खूहि सद्धिं संवासं यथा पुरे, तथा पच्छा, पाराजिको होति असंवासो। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
Uddiṭṭhā kho āyasmanto cattāro pārājikā dhammā. Yesaṃ bhikkhu aññataraṃ vā aññataraṃ vā āpajjitvā na labhati bhikkhūhi saddhiṃ saṃvāsaṃ yathā pure, tathā pacchā, pārājiko hoti asaṃvāso. Tatthāyasmante pucchāmi, kaccittha parisuddhā, dutiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, tatiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, parisuddhetthāyasmanto, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
पाराजिकं निट्ठितं।
Pārājikaṃ niṭṭhitaṃ.
सङ्घादिसेसुद्देसो
Saṅghādisesuddeso
इमे खो पनायस्मन्तो तेरस सङ्घादिसेसा
Ime kho panāyasmanto terasa saṅghādisesā
धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
Dhammā uddesaṃ āgacchanti.
सुक्कविस्सट्ठिसिक्खापदं
Sukkavissaṭṭhisikkhāpadaṃ
१. सञ्चेतनिका सुक्कविस्सट्ठि अञ्ञत्र सुपिनन्ता सङ्घादिसेसो।
1. Sañcetanikā sukkavissaṭṭhi aññatra supinantā saṅghādiseso.
कायसंसग्गसिक्खापदं
Kāyasaṃsaggasikkhāpadaṃ
२. यो पन भिक्खु ओतिण्णो विपरिणतेन चित्तेन मातुगामेन सद्धिं कायसंसग्गं समापज्जेय्य हत्थग्गाहं वा वेणिग्गाहं वा अञ्ञतरस्स वा अञ्ञतरस्स वा अङ्गस्स परामसनं, सङ्घादिसेसो।
2. Yo pana bhikkhu otiṇṇo vipariṇatena cittena mātugāmena saddhiṃ kāyasaṃsaggaṃ samāpajjeyya hatthaggāhaṃ vā veṇiggāhaṃ vā aññatarassa vā aññatarassa vā aṅgassa parāmasanaṃ, saṅghādiseso.
दुट्ठुल्लवाचासिक्खापदं
Duṭṭhullavācāsikkhāpadaṃ
३. यो पन भिक्खु ओतिण्णो विपरिणतेन चित्तेन मातुगामं दुट्ठुल्लाहि वाचाहि ओभासेय्य यथा तं युवा युवतिं मेथुनुपसंहिताहि, सङ्घादिसेसो।
3. Yo pana bhikkhu otiṇṇo vipariṇatena cittena mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhi obhāseyya yathā taṃ yuvā yuvatiṃ methunupasaṃhitāhi, saṅghādiseso.
अत्तकामपारिचरियसिक्खापदं
Attakāmapāricariyasikkhāpadaṃ
४. यो पन भिक्खु ओतिण्णो विपरिणतेन चित्तेन मातुगामस्स सन्तिके अत्तकामपारिचरियाय वण्णं भासेय्य ‘‘एतदग्गं भगिनि पारिचरियानं या मादिसं सीलवन्तं कल्याणधम्मं ब्रह्मचारिं एतेन धम्मेन परिचरेय्या’’ति मेथुनुपसंहितेन, सङ्घादिसेसो।
4. Yo pana bhikkhu otiṇṇo vipariṇatena cittena mātugāmassa santike attakāmapāricariyāya vaṇṇaṃ bhāseyya ‘‘etadaggaṃ bhagini pāricariyānaṃ yā mādisaṃ sīlavantaṃ kalyāṇadhammaṃ brahmacāriṃ etena dhammena paricareyyā’’ti methunupasaṃhitena, saṅghādiseso.
सञ्चरित्तसिक्खापदं
Sañcarittasikkhāpadaṃ
५. यो पन भिक्खु सञ्चरित्तं समापज्जेय्य इत्थिया वा पुरिसमतिं पुरिसस्स वा इत्थिमतिं, जायत्तने वा जारत्तने वा, अन्तमसो तङ्खणिकायपि, सङ्घादिसेसो।
5. Yo pana bhikkhu sañcarittaṃ samāpajjeyya itthiyā vā purisamatiṃ purisassa vā itthimatiṃ, jāyattane vā jārattane vā, antamaso taṅkhaṇikāyapi, saṅghādiseso.
कुटिकारसिक्खापदं
Kuṭikārasikkhāpadaṃ
६. सञ्ञाचिकाय पन भिक्खुना कुटिं कारयमानेन अस्सामिकं अत्तुद्देसं पमाणिका कारेतब्बा, तत्रिदं पमाणं, दीघसो द्वादस विदत्थियो सुगतविदत्थिया, तिरियं सत्तन्तरा, भिक्खू अभिनेतब्बा वत्थुदेसनाय, तेहि भिक्खूहि वत्थु देसेतब्बं अनारम्भं सपरिक्कमनं। सारम्भे चे भिक्खु वत्थुस्मिं अपरिक्कमने सञ्ञाचिकाय कुटिं कारेय्य, भिक्खू वा अनभिनेय्य वत्थुदेसनाय, पमाणं वा अतिक्कामेय्य, सङ्घादिसेसो।
6. Saññācikāya pana bhikkhunā kuṭiṃ kārayamānena assāmikaṃ attuddesaṃ pamāṇikā kāretabbā, tatridaṃ pamāṇaṃ, dīghaso dvādasa vidatthiyo sugatavidatthiyā, tiriyaṃ sattantarā, bhikkhū abhinetabbā vatthudesanāya, tehi bhikkhūhi vatthu desetabbaṃ anārambhaṃ saparikkamanaṃ. Sārambhe ce bhikkhu vatthusmiṃ aparikkamane saññācikāya kuṭiṃ kāreyya, bhikkhū vā anabhineyya vatthudesanāya, pamāṇaṃ vā atikkāmeyya, saṅghādiseso.
विहारकारसिक्खापदं
Vihārakārasikkhāpadaṃ
७. महल्लकं पन भिक्खुना विहारं कारयमानेन सस्सामिकं अत्तुद्देसं भिक्खू अभिनेतब्बा वत्थुदेसनाय, तेहि भिक्खूहि वत्थु देसेतब्बं अनारम्भं सपरिक्कमनं। सारम्भे चे भिक्खु वत्थुस्मिं अपरिक्कमने महल्लकं विहारं कारेय्य, भिक्खू वा अनभिनेय्य वत्थुदेसनाय, सङ्घादिसेसो।
7. Mahallakaṃ pana bhikkhunā vihāraṃ kārayamānena sassāmikaṃ attuddesaṃ bhikkhū abhinetabbā vatthudesanāya, tehi bhikkhūhi vatthu desetabbaṃ anārambhaṃ saparikkamanaṃ. Sārambhe ce bhikkhu vatthusmiṃ aparikkamane mahallakaṃ vihāraṃ kāreyya, bhikkhū vā anabhineyya vatthudesanāya, saṅghādiseso.
दुट्ठदोससिक्खापदं
Duṭṭhadosasikkhāpadaṃ
८. यो पन भिक्खु भिक्खुं दुट्ठो दोसो अप्पतीतो अमूलकेन पाराजिकेन धम्मेन अनुद्धंसेय्य ‘‘अप्पेव नाम नं इमम्हा ब्रह्मचरिया चावेय्य’’न्ति , ततो अपरेन समयेन समनुग्गाहीयमानो वा असमनुग्गाहीयमानो वा अमूलकञ्चेव तं अधिकरणं होति, भिक्खु च दोसं पतिट्ठाति, सङ्घादिसेसो।
8. Yo pana bhikkhu bhikkhuṃ duṭṭho doso appatīto amūlakena pārājikena dhammena anuddhaṃseyya ‘‘appeva nāma naṃ imamhā brahmacariyā cāveyya’’nti , tato aparena samayena samanuggāhīyamāno vā asamanuggāhīyamāno vā amūlakañceva taṃ adhikaraṇaṃ hoti, bhikkhu ca dosaṃ patiṭṭhāti, saṅghādiseso.
अञ्ञभागियसिक्खापदं
Aññabhāgiyasikkhāpadaṃ
९. यो पन भिक्खु भिक्खुं दुट्ठो दोसो अप्पतीतो अञ्ञभागियस्स अधिकरणस्स किञ्चिदेसं लेसमत्तं उपादाय पाराजिकेन धम्मेन अनुद्धंसेय्य ‘‘अप्पेव नाम नं इमम्हा ब्रह्मचरिया चावेय्य’’न्ति, ततो अपरेन समयेन समनुग्गाहीयमानो वा असमनुग्गाहीयमानो वा अञ्ञभागियञ्चेव तं अधिकरणं होति कोचिदेसो लेसमत्तो उपादिन्नो, भिक्खु च दोसं पतिट्ठाति, सङ्घादिसेसो।
9. Yo pana bhikkhu bhikkhuṃ duṭṭho doso appatīto aññabhāgiyassa adhikaraṇassa kiñcidesaṃ lesamattaṃ upādāya pārājikena dhammena anuddhaṃseyya ‘‘appeva nāma naṃ imamhā brahmacariyā cāveyya’’nti, tato aparena samayena samanuggāhīyamāno vā asamanuggāhīyamāno vā aññabhāgiyañceva taṃ adhikaraṇaṃ hoti kocideso lesamatto upādinno, bhikkhu ca dosaṃ patiṭṭhāti, saṅghādiseso.
सङ्घभेदसिक्खापदं
Saṅghabhedasikkhāpadaṃ
१०. यो पन भिक्खु समग्गस्स सङ्घस्स भेदाय परक्कमेय्य, भेदनसंवत्तनिकं वा अधिकरणं समादाय पग्गय्ह तिट्ठेय्य, सो भिक्खु भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘मायस्मा समग्गस्स सङ्घस्स भेदाय परक्कमि, भेदनसंवत्तनिकं वा अधिकरणं समादाय पग्गय्ह अट्ठासि, समेतायस्मा सङ्घेन, समग्गो हि सङ्घो सम्मोदमानो अविवदमानो एकुद्देसो फासु विहरती’’ति, एवञ्च सो भिक्खु भिक्खूहि वुच्चमानो तथेव पग्गण्हेय्य, सो भिक्खु भिक्खूहि यावततियं समनुभासितब्बो तस्स पटिनिस्सग्गाय, यावततियञ्चे समनुभासियमानो तं पटिनिस्सज्जेय्य, इच्चेतं कुसलं, नो चे पटिनिस्सज्जेय्य, सङ्घादिसेसो।
10. Yo pana bhikkhu samaggassa saṅghassa bhedāya parakkameyya, bhedanasaṃvattanikaṃ vā adhikaraṇaṃ samādāya paggayha tiṭṭheyya, so bhikkhu bhikkhūhi evamassa vacanīyo ‘‘māyasmā samaggassa saṅghassa bhedāya parakkami, bhedanasaṃvattanikaṃ vā adhikaraṇaṃ samādāya paggayha aṭṭhāsi, sametāyasmā saṅghena, samaggo hi saṅgho sammodamāno avivadamāno ekuddeso phāsu viharatī’’ti, evañca so bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno tatheva paggaṇheyya, so bhikkhu bhikkhūhi yāvatatiyaṃ samanubhāsitabbo tassa paṭinissaggāya, yāvatatiyañce samanubhāsiyamāno taṃ paṭinissajjeyya, iccetaṃ kusalaṃ, no ce paṭinissajjeyya, saṅghādiseso.
भेदानुवत्तकसिक्खापदं
Bhedānuvattakasikkhāpadaṃ
११. तस्सेव खो पन भिक्खुस्स भिक्खू होन्ति अनुवत्तका वग्गवादका एको वा द्वे वा तयो वा, ते एवं वदेय्युं ‘‘मायस्मन्तो एतं भिक्खुं किञ्चि अवचुत्थ, धम्मवादी चेसो भिक्खु, विनयवादी चेसो भिक्खु, अम्हाकञ्चेसो भिक्खु छन्दञ्च रुचिञ्च आदाय वोहरति, जानाति, नो भासति, अम्हाकम्पेतं खमती’’ति, ते भिक्खू भिक्खूहि एवमस्सु वचनीया ‘‘मायस्मन्तो एवं अवचुत्थ, न चेसो भिक्खु धम्मवादी, न चेसो भिक्खु विनयवादी, मायस्मन्तानम्पि सङ्घभेदो रुच्चित्थ, समेतायस्मन्तानं सङ्घेन, समग्गो हि सङ्घो सम्मोदमानो अविवदमानो एकुद्देसो फासु विहरती’’ति , एवञ्च ते भिक्खू भिक्खूहि वुच्चमाना तथेव पग्गण्हेय्युं, ते भिक्खू भिक्खूहि यावततियं समनुभासितब्बा तस्स पटिनिस्सग्गाय, यावततियञ्चे समनुभासियमाना तं पटिनिस्सज्जेय्युं, इच्चेतं कुसलं, नो चे पटिनिस्सज्जेय्युं, सङ्घादिसेसो।
11. Tasseva kho pana bhikkhussa bhikkhū honti anuvattakā vaggavādakā eko vā dve vā tayo vā, te evaṃ vadeyyuṃ ‘‘māyasmanto etaṃ bhikkhuṃ kiñci avacuttha, dhammavādī ceso bhikkhu, vinayavādī ceso bhikkhu, amhākañceso bhikkhu chandañca ruciñca ādāya voharati, jānāti, no bhāsati, amhākampetaṃ khamatī’’ti, te bhikkhū bhikkhūhi evamassu vacanīyā ‘‘māyasmanto evaṃ avacuttha, na ceso bhikkhu dhammavādī, na ceso bhikkhu vinayavādī, māyasmantānampi saṅghabhedo ruccittha, sametāyasmantānaṃ saṅghena, samaggo hi saṅgho sammodamāno avivadamāno ekuddeso phāsu viharatī’’ti , evañca te bhikkhū bhikkhūhi vuccamānā tatheva paggaṇheyyuṃ, te bhikkhū bhikkhūhi yāvatatiyaṃ samanubhāsitabbā tassa paṭinissaggāya, yāvatatiyañce samanubhāsiyamānā taṃ paṭinissajjeyyuṃ, iccetaṃ kusalaṃ, no ce paṭinissajjeyyuṃ, saṅghādiseso.
दुब्बचसिक्खापदं
Dubbacasikkhāpadaṃ
१२. भिक्खु पनेव दुब्बचजातिको होति उद्देसपरियापन्नेसु सिक्खापदेसु भिक्खूहि सहधम्मिकं वुच्चमानो अत्तानं अवचनीयं करोति ‘‘मा मं आयस्मन्तो किञ्चि अवचुत्थ कल्याणं वा पापकं वा, अहम्पायस्मन्ते न किञ्चि वक्खामि कल्याणं वा पापकं वा, विरमथायस्मन्तो मम वचनाया’’ति, सो भिक्खु भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘मायस्मा अत्तानं अवचनीयं अकासि, वचनीयमेवायस्मा अत्तानं करोतु, आयस्मापि भिक्खू वदतु सहधम्मेन, भिक्खूपि आयस्मन्तं वक्खन्ति सहधम्मेन, एवं संवद्धा हि तस्स भगवतो परिसा यदिदं अञ्ञमञ्ञवचनेन अञ्ञमञ्ञवुट्ठापनेना’’ति, एवञ्च सो भिक्खु भिक्खूहि वुच्चमानो तथेव पग्गण्हेय्य, सो भिक्खु भिक्खूहि यावततियं समनुभासितब्बो तस्स पटिनिस्सग्गाय , यावततियञ्चे समनुभासियमानो तं पटिनिस्सज्जेय्य, इच्चेतं कुसलं, नो चे पटिनिस्सज्जेय्य, सङ्घादिसेसो।
12. Bhikkhu paneva dubbacajātiko hoti uddesapariyāpannesu sikkhāpadesu bhikkhūhi sahadhammikaṃ vuccamāno attānaṃ avacanīyaṃ karoti ‘‘mā maṃ āyasmanto kiñci avacuttha kalyāṇaṃ vā pāpakaṃ vā, ahampāyasmante na kiñci vakkhāmi kalyāṇaṃ vā pāpakaṃ vā, viramathāyasmanto mama vacanāyā’’ti, so bhikkhu bhikkhūhi evamassa vacanīyo ‘‘māyasmā attānaṃ avacanīyaṃ akāsi, vacanīyamevāyasmā attānaṃ karotu, āyasmāpi bhikkhū vadatu sahadhammena, bhikkhūpi āyasmantaṃ vakkhanti sahadhammena, evaṃ saṃvaddhā hi tassa bhagavato parisā yadidaṃ aññamaññavacanena aññamaññavuṭṭhāpanenā’’ti, evañca so bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno tatheva paggaṇheyya, so bhikkhu bhikkhūhi yāvatatiyaṃ samanubhāsitabbo tassa paṭinissaggāya , yāvatatiyañce samanubhāsiyamāno taṃ paṭinissajjeyya, iccetaṃ kusalaṃ, no ce paṭinissajjeyya, saṅghādiseso.
कुलदूसकसिक्खापदं
Kuladūsakasikkhāpadaṃ
१३. भिक्खु पनेव अञ्ञतरं गामं वा निगमं वा उपनिस्साय विहरति कुलदूसको पापसमाचारो, तस्स खो पापका समाचारा दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च, कुलानि च तेन दुट्ठानि दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च, सो भिक्खु भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘आयस्मा खो कुलदूसको पापसमाचारो, आयस्मतो खो पापका समाचारा दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च, कुलानि चायस्मता दुट्ठानि दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च, पक्कमतायस्मा इमम्हा आवासा, अलं ते इध वासेना’’ति, एवञ्च सो भिक्खु भिक्खूहि वुच्चमानो ते भिक्खू एवं वदेय्य ‘‘छन्दगामिनो च भिक्खू, दोसगामिनो च भिक्खू, मोहगामिनो च भिक्खू, भयगामिनो च भिक्खू तादिसिकाय आपत्तिया एकच्चं पब्बाजेन्ति, एकच्चं न पब्बाजेन्ती’’ति, सो भिक्खु भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘मायस्मा एवं अवच, न च भिक्खू छन्दगामिनो, न च भिक्खू दोसगामिनो, न च भिक्खू मोहगामिनो, न च भिक्खू भयगामिनो, आयस्मा खो कुलदूसको पापसमाचारो, आयस्मतो खो पापका समाचारा दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च, कुलानि चायस्मता दुट्ठानि दिस्सन्ति चेव सुय्यन्ति च, पक्कमतायस्मा इमम्हा आवासा, अलं ते इध वासेना’’ति, एवञ्च सो भिक्खु भिक्खूहि वुच्चमानो तथेव पग्गण्हेय्य, सो भिक्खु भिक्खूहि यावततियं समनुभासितब्बो तस्स पटिनिस्सग्गाय, यावततियञ्चे समनुभासियमानो तं पटिनिस्सज्जेय्य, इच्चेतं कुसलं, नो चे पटिनिस्सज्जेय्य, सङ्घादिसेसो।
13. Bhikkhu paneva aññataraṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharati kuladūsako pāpasamācāro, tassa kho pāpakā samācārā dissanti ceva suyyanti ca, kulāni ca tena duṭṭhāni dissanti ceva suyyanti ca, so bhikkhu bhikkhūhi evamassa vacanīyo ‘‘āyasmā kho kuladūsako pāpasamācāro, āyasmato kho pāpakā samācārā dissanti ceva suyyanti ca, kulāni cāyasmatā duṭṭhāni dissanti ceva suyyanti ca, pakkamatāyasmā imamhā āvāsā, alaṃ te idha vāsenā’’ti, evañca so bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno te bhikkhū evaṃ vadeyya ‘‘chandagāmino ca bhikkhū, dosagāmino ca bhikkhū, mohagāmino ca bhikkhū, bhayagāmino ca bhikkhū tādisikāya āpattiyā ekaccaṃ pabbājenti, ekaccaṃ na pabbājentī’’ti, so bhikkhu bhikkhūhi evamassa vacanīyo ‘‘māyasmā evaṃ avaca, na ca bhikkhū chandagāmino, na ca bhikkhū dosagāmino, na ca bhikkhū mohagāmino, na ca bhikkhū bhayagāmino, āyasmā kho kuladūsako pāpasamācāro, āyasmato kho pāpakā samācārā dissanti ceva suyyanti ca, kulāni cāyasmatā duṭṭhāni dissanti ceva suyyanti ca, pakkamatāyasmā imamhā āvāsā, alaṃ te idha vāsenā’’ti, evañca so bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno tatheva paggaṇheyya, so bhikkhu bhikkhūhi yāvatatiyaṃ samanubhāsitabbo tassa paṭinissaggāya, yāvatatiyañce samanubhāsiyamāno taṃ paṭinissajjeyya, iccetaṃ kusalaṃ, no ce paṭinissajjeyya, saṅghādiseso.
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो तेरस सङ्घादिसेसा धम्मा नव पठमापत्तिका, चत्तारो यावततियका। येसं भिक्खु अञ्ञतरं वा अञ्ञतरं वा आपज्जित्वा यावतीहं जानं पटिच्छादेति, तावतीहं तेन भिक्खुना अकामा परिवत्थब्बं। परिवुत्थपरिवासेन भिक्खुना उत्तरि छारत्तं भिक्खुमानत्ताय पटिपज्जितब्बं, चिण्णमानत्तो भिक्खु यत्थ सिया वीसतिगणो भिक्खुसङ्घो, तत्थ सो भिक्खु अब्भेतब्बो। एकेनपि चे ऊनो वीसतिगणो भिक्खुसङ्घो तं भिक्खुं अब्भेय्य, सो च भिक्खु अनब्भितो, ते च भिक्खू गारय्हा, अयं तत्थ सामीचि। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
Uddiṭṭhā kho āyasmanto terasa saṅghādisesā dhammā nava paṭhamāpattikā, cattāro yāvatatiyakā. Yesaṃ bhikkhu aññataraṃ vā aññataraṃ vā āpajjitvā yāvatīhaṃ jānaṃ paṭicchādeti, tāvatīhaṃ tena bhikkhunā akāmā parivatthabbaṃ. Parivutthaparivāsena bhikkhunā uttari chārattaṃ bhikkhumānattāya paṭipajjitabbaṃ, ciṇṇamānatto bhikkhu yattha siyā vīsatigaṇo bhikkhusaṅgho, tattha so bhikkhu abbhetabbo. Ekenapi ce ūno vīsatigaṇo bhikkhusaṅgho taṃ bhikkhuṃ abbheyya, so ca bhikkhu anabbhito, te ca bhikkhū gārayhā, ayaṃ tattha sāmīci. Tatthāyasmante pucchāmi, kaccittha parisuddhā, dutiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, tatiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, parisuddhetthāyasmanto, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
सङ्घादिसेसो निट्ठितो।
Saṅghādiseso niṭṭhito.
अनियतुद्देसो
Aniyatuddeso
इमे खो पनायस्मन्तो द्वे अनियता धम्मा
Ime kho panāyasmanto dve aniyatā dhammā
उद्देसं आगच्छन्ति।
Uddesaṃ āgacchanti.
पठमअनियतसिक्खापदं
Paṭhamaaniyatasikkhāpadaṃ
१. यो पन भिक्खु मातुगामेन सद्धिं एको एकाय रहो पटिच्छन्ने आसने अलंकम्मनिये निसज्जं कप्पेय्य, तमेनं सद्धेय्यवचसा उपासिका दिस्वा तिण्णं धम्मानं अञ्ञतरेन वदेय्य पाराजिकेन वा सङ्घादिसेसेन वा पाचित्तियेन वा, निसज्जं भिक्खु पटिजानमानो तिण्णं धम्मानं अञ्ञतरेन कारेतब्बो पाराजिकेन वा सङ्घादिसेसेन वा पाचित्तियेन वा, येन वा सा सद्धेय्यवचसा उपासिका वदेय्य, तेन सो भिक्खु कारेतब्बो, अयं धम्मो अनियतो।
1. Yo pana bhikkhu mātugāmena saddhiṃ eko ekāya raho paṭicchanne āsane alaṃkammaniye nisajjaṃ kappeyya, tamenaṃ saddheyyavacasā upāsikā disvā tiṇṇaṃ dhammānaṃ aññatarena vadeyya pārājikena vā saṅghādisesena vā pācittiyena vā, nisajjaṃ bhikkhu paṭijānamāno tiṇṇaṃ dhammānaṃ aññatarena kāretabbo pārājikena vā saṅghādisesena vā pācittiyena vā, yena vā sā saddheyyavacasā upāsikā vadeyya, tena so bhikkhu kāretabbo, ayaṃ dhammo aniyato.
दुतियअनियतसिक्खापदं
Dutiyaaniyatasikkhāpadaṃ
२. न हेव खो पन पटिच्छन्नं आसनं होति नालंकम्मनियं, अलञ्च खो होति मातुगामं दुट्ठुल्लाहि वाचाहि ओभासितुं, यो पन भिक्खु तथारूपे आसने मातुगामेन सद्धिं एको एकाय रहो निसज्जं कप्पेय्य, तमेनं सद्धेय्यवचसा उपासिका दिस्वा द्विन्नं धम्मानं अञ्ञतरेन वदेय्य सङ्घादिसेसेन वा पाचित्तियेन वा, निसज्जं भिक्खु पटिजानमानो द्विन्नं धम्मानं अञ्ञतरेन कारेतब्बो सङ्घादिसेसेन वा पाचित्तियेन वा, येन वा सा सद्धेय्यवचसा उपासिका वदेय्य, तेन सो भिक्खु कारेतब्बो, अयम्पि धम्मो अनियतो।
2. Na heva kho pana paṭicchannaṃ āsanaṃ hoti nālaṃkammaniyaṃ, alañca kho hoti mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhi obhāsituṃ, yo pana bhikkhu tathārūpe āsane mātugāmena saddhiṃ eko ekāya raho nisajjaṃ kappeyya, tamenaṃ saddheyyavacasā upāsikā disvā dvinnaṃ dhammānaṃ aññatarena vadeyya saṅghādisesena vā pācittiyena vā, nisajjaṃ bhikkhu paṭijānamāno dvinnaṃ dhammānaṃ aññatarena kāretabbo saṅghādisesena vā pācittiyena vā, yena vā sā saddheyyavacasā upāsikā vadeyya, tena so bhikkhu kāretabbo, ayampi dhammo aniyato.
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो द्वे अनियता धम्मा। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
Uddiṭṭhā kho āyasmanto dve aniyatā dhammā. Tatthāyasmante pucchāmi, kaccittha parisuddhā, dutiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, tatiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, parisuddhetthāyasmanto, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
अनियतो निट्ठितो।
Aniyato niṭṭhito.
निस्सग्गियपाचित्तिया
Nissaggiyapācittiyā
इमे खो पनायस्मन्तो तिंस निस्सग्गिया पाचित्तिया
Ime kho panāyasmanto tiṃsa nissaggiyā pācittiyā
धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
Dhammā uddesaṃ āgacchanti.
कथिनसिक्खापदं
Kathinasikkhāpadaṃ
१. निट्ठितचीवरस्मिं भिक्खुना उब्भतस्मिं कथिने दसाहपरमं अतिरेकचीवरं धारेतब्बं, तं अतिक्कामयतो निस्सग्गियं पाचित्तियं।
1. Niṭṭhitacīvarasmiṃ bhikkhunā ubbhatasmiṃ kathine dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabbaṃ, taṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
उदोसितसिक्खापदं
Udositasikkhāpadaṃ
२. निट्ठितचीवरस्मिं भिक्खुना उब्भतस्मिं कथिने एकरत्तम्पि चे भिक्खु तिचीवरेन विप्पवसेय्य, अञ्ञत्र भिक्खुसम्मुतिया निस्सग्गियं पाचित्तियं।
2. Niṭṭhitacīvarasmiṃ bhikkhunā ubbhatasmiṃ kathine ekarattampi ce bhikkhu ticīvarena vippavaseyya, aññatra bhikkhusammutiyā nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
अकालचीवरसिक्खापदं
Akālacīvarasikkhāpadaṃ
३. निट्ठितचीवरस्मिं भिक्खुना उब्भतस्मिं कथिने भिक्खुनो पनेव अकालचीवरं उप्पज्जेय्य, आकङ्खमानेन भिक्खुना पटिग्गहेतब्बं, पटिग्गहेत्वा खिप्पमेव कारेतब्बं, नो चस्स पारिपूरि, मासपरमं तेन भिक्खुना तं चीवरं निक्खिपितब्बं ऊनस्स पारिपूरिया सतिया पच्चासाय। ततो चे उत्तरि निक्खिपेय्य सतियापि पच्चासाय, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
3. Niṭṭhitacīvarasmiṃ bhikkhunā ubbhatasmiṃ kathine bhikkhuno paneva akālacīvaraṃ uppajjeyya, ākaṅkhamānena bhikkhunā paṭiggahetabbaṃ, paṭiggahetvā khippameva kāretabbaṃ, no cassa pāripūri, māsaparamaṃ tena bhikkhunā taṃ cīvaraṃ nikkhipitabbaṃ ūnassa pāripūriyā satiyā paccāsāya. Tato ce uttari nikkhipeyya satiyāpi paccāsāya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
पुराणचीवरसिक्खापदं
Purāṇacīvarasikkhāpadaṃ
४. यो पन भिक्खु अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया पुराणचीवरं धोवापेय्य वा रजापेय्य वा आकोटापेय्य वा, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
4. Yo pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā purāṇacīvaraṃ dhovāpeyya vā rajāpeyya vā ākoṭāpeyya vā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
चीवरपटिग्गहणसिक्खापदं
Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadaṃ
५. यो पन भिक्खु अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया हत्थतो चीवरं पटिग्गण्हेय्य अञ्ञत्र पारिवत्तका, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
5. Yo pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā hatthato cīvaraṃ paṭiggaṇheyya aññatra pārivattakā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
अञ्ञातकविञ्ञत्तिसिक्खापदं
Aññātakaviññattisikkhāpadaṃ
६. यो पन भिक्खु अञ्ञातकं गहपतिं वा गहपतानिं वा चीवरं विञ्ञापेय्य अञ्ञत्र समया, निस्सग्गियं पाचित्तियं। तत्थायं समयो, अच्छिन्नचीवरो वा होति भिक्खु, नट्ठचीवरो वा, अयं तत्थ समयो।
6. Yo pana bhikkhu aññātakaṃ gahapatiṃ vā gahapatāniṃ vā cīvaraṃ viññāpeyya aññatra samayā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Tatthāyaṃ samayo, acchinnacīvaro vā hoti bhikkhu, naṭṭhacīvaro vā, ayaṃ tattha samayo.
ततुत्तरिसिक्खापदं
Tatuttarisikkhāpadaṃ
७. तञ्चे अञ्ञातको गहपति वा गहपतानी वा बहूहि चीवरेहि अभिहट्ठुं पवारेय्य, सन्तरुत्तरपरमं तेन भिक्खुना ततो चीवरं सादितब्बं। ततो चे उत्तरि सादियेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
7. Tañce aññātako gahapati vā gahapatānī vā bahūhi cīvarehi abhihaṭṭhuṃ pavāreyya, santaruttaraparamaṃ tena bhikkhunā tato cīvaraṃ sāditabbaṃ. Tato ce uttari sādiyeyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
पठमउपक्खटसिक्खापदं
Paṭhamaupakkhaṭasikkhāpadaṃ
८. भिक्खुं पनेव उद्दिस्स अञ्ञातकस्स गहपतिस्स वा गहपतानिया वा चीवरचेतापन्नं उपक्खटं होति ‘‘इमिना चीवरचेतापन्नेन चीवरं चेतापेत्वा इत्थन्नामं भिक्खुं चीवरेन अच्छादेस्सामी’’ति, तत्र चे सो भिक्खु पुब्बे अप्पवारितो उपसङ्कमित्वा चीवरे विकप्पं आपज्जेय्य ‘‘साधु वत मं आयस्मा इमिना चीवरचेतापन्नेन एवरूपं वा एवरूपं वा चीवरं चेतापेत्वा अच्छादेही’’ति कल्याणकम्यतं उपादाय, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
8. Bhikkhuṃ paneva uddissa aññātakassa gahapatissa vā gahapatāniyā vā cīvaracetāpannaṃ upakkhaṭaṃ hoti ‘‘iminā cīvaracetāpannena cīvaraṃ cetāpetvā itthannāmaṃ bhikkhuṃ cīvarena acchādessāmī’’ti, tatra ce so bhikkhu pubbe appavārito upasaṅkamitvā cīvare vikappaṃ āpajjeyya ‘‘sādhu vata maṃ āyasmā iminā cīvaracetāpannena evarūpaṃ vā evarūpaṃ vā cīvaraṃ cetāpetvā acchādehī’’ti kalyāṇakamyataṃ upādāya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
दुतियउपक्खटसिक्खापदं
Dutiyaupakkhaṭasikkhāpadaṃ
९. भिक्खुं पनेव उद्दिस्स उभिन्नं अञ्ञातकानं गहपतीनं वा गहपतानीनं वा पच्चेकचीवरचेतापन्नानि उपक्खटानि होन्ति ‘‘इमेहि मयं पच्चेकचीवरचेतापन्नेहि पच्चेकचीवरानि चेतापेत्वा इत्थन्नामं भिक्खुं चीवरेहि अच्छादेस्सामा’’ति, तत्र चे सो भिक्खु पुब्बे अप्पवारितो उपसङ्कमित्वा चीवरे विकप्पं आपज्जेय्य ‘‘साधु वत मं आयस्मन्तो इमेहि पच्चेकचीवरचेतापन्नेहि एवरूपं वा एवरूपं वा चीवरं चेतापेत्वा अच्छादेथ उभोव सन्ता एकेना’’ति कल्याणकम्यतं उपादाय, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
9. Bhikkhuṃ paneva uddissa ubhinnaṃ aññātakānaṃ gahapatīnaṃ vā gahapatānīnaṃ vā paccekacīvaracetāpannāni upakkhaṭāni honti ‘‘imehi mayaṃ paccekacīvaracetāpannehi paccekacīvarāni cetāpetvā itthannāmaṃ bhikkhuṃ cīvarehi acchādessāmā’’ti, tatra ce so bhikkhu pubbe appavārito upasaṅkamitvā cīvare vikappaṃ āpajjeyya ‘‘sādhu vata maṃ āyasmanto imehi paccekacīvaracetāpannehi evarūpaṃ vā evarūpaṃ vā cīvaraṃ cetāpetvā acchādetha ubhova santā ekenā’’ti kalyāṇakamyataṃ upādāya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
राजसिक्खापदं
Rājasikkhāpadaṃ
१०. भिक्खुं पनेव उद्दिस्स राजा वा राजभोग्गो वा ब्राह्मणो वा गहपतिको वा दूतेन चीवरचेतापन्नं पहिणेय्य ‘‘इमिना चीवरचेतापन्नेन चीवरं चेतापेत्वा इत्थन्नामं भिक्खुं चीवरेन अच्छादेही’’ति। सो चे दूतो तं भिक्खुं उपसङ्कमित्वा एवं वदेय्य ‘‘इदं खो, भन्ते, आयस्मन्तं उद्दिस्स चीवरचेतापन्नं आभतं, पटिग्गण्हातु आयस्मा चीवरचेतापन्न’’न्ति। तेन भिक्खुना सो दूतो एवमस्स वचनीयो ‘‘न खो मयं, आवुसो, चीवरचेतापन्नं पटिग्गण्हाम, चीवरञ्च खो मयं पटिग्गण्हाम कालेन कप्पिय’’न्ति। सो चे दूतो तं भिक्खुं एवं वदेय्य ‘‘अत्थि पनायस्मतो कोचि वेय्यावच्चकरो’’ति। चीवरत्थिकेन, भिक्खवे, भिक्खुना वेय्यावच्चकरो निद्दिसितब्बो आरामिको वा उपासको वा ‘‘एसो खो, आवुसो, भिक्खूनं वेय्यावच्चकरो’’ति। सो चे दूतो तं वेय्यावच्चकरं सञ्ञापेत्वा तं भिक्खुं उपसङ्कमित्वा एवं वदेय्य ‘‘यं खो, भन्ते, आयस्मा वेय्यावच्चकरं निद्दिसि, सञ्ञत्तो सो मया, उपसङ्कमतायस्मा कालेन, चीवरेन तं अच्छादेस्सती’’ति। चीवरत्थिकेन, भिक्खवे, भिक्खुना वेय्यावच्चकरो उपसङ्कमित्वा द्वत्तिक्खत्तुं चोदेतब्बो सारेतब्बो ‘‘अत्थो मे, आवुसो, चीवरेना’’ति, द्वत्तिक्खत्तुं चोदयमानो सारयमानो तं चीवरं अभिनिप्फादेय्य, इच्चेतं कुसलं, नो चे अभिनिप्फादेय्य, चतुक्खत्तुं पञ्चक्खत्तुं छक्खत्तुपरमं तुण्हीभूतेन उद्दिस्स ठातब्बं, चतुक्खत्तुं पञ्चक्खत्तुं छक्खत्तुपरमं तुण्हीभूतो उद्दिस्स तिट्ठमानो तं चीवरं अभिनिप्फादेय्य, इच्चेतं कुसलं, ततो चे उत्तरि वायममानो तं चीवरं अभिनिप्फादेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं। नो चे अभिनिप्फादेय्य, यतस्स चीवरचेतापन्नं आभतं, तत्थ सामं वा गन्तब्बं, दूतो वा पाहेतब्बो ‘‘यं खो तुम्हे आयस्मन्तो भिक्खुं उद्दिस्स चीवरचेतापन्नं पहिणित्थ, न तं तस्स भिक्खुनो किञ्चि अत्थं अनुभोति, युञ्जन्तायस्मन्तो सकं, मा वो सकं विनस्सा’’ति, अयं तत्थ सामीचि।
10. Bhikkhuṃ paneva uddissa rājā vā rājabhoggo vā brāhmaṇo vā gahapatiko vā dūtena cīvaracetāpannaṃ pahiṇeyya ‘‘iminā cīvaracetāpannena cīvaraṃ cetāpetvā itthannāmaṃ bhikkhuṃ cīvarena acchādehī’’ti. So ce dūto taṃ bhikkhuṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadeyya ‘‘idaṃ kho, bhante, āyasmantaṃ uddissa cīvaracetāpannaṃ ābhataṃ, paṭiggaṇhātu āyasmā cīvaracetāpanna’’nti. Tena bhikkhunā so dūto evamassa vacanīyo ‘‘na kho mayaṃ, āvuso, cīvaracetāpannaṃ paṭiggaṇhāma, cīvarañca kho mayaṃ paṭiggaṇhāma kālena kappiya’’nti. So ce dūto taṃ bhikkhuṃ evaṃ vadeyya ‘‘atthi panāyasmato koci veyyāvaccakaro’’ti. Cīvaratthikena, bhikkhave, bhikkhunā veyyāvaccakaro niddisitabbo ārāmiko vā upāsako vā ‘‘eso kho, āvuso, bhikkhūnaṃ veyyāvaccakaro’’ti. So ce dūto taṃ veyyāvaccakaraṃ saññāpetvā taṃ bhikkhuṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadeyya ‘‘yaṃ kho, bhante, āyasmā veyyāvaccakaraṃ niddisi, saññatto so mayā, upasaṅkamatāyasmā kālena, cīvarena taṃ acchādessatī’’ti. Cīvaratthikena, bhikkhave, bhikkhunā veyyāvaccakaro upasaṅkamitvā dvattikkhattuṃ codetabbo sāretabbo ‘‘attho me, āvuso, cīvarenā’’ti, dvattikkhattuṃ codayamāno sārayamāno taṃ cīvaraṃ abhinipphādeyya, iccetaṃ kusalaṃ, no ce abhinipphādeyya, catukkhattuṃ pañcakkhattuṃ chakkhattuparamaṃ tuṇhībhūtena uddissa ṭhātabbaṃ, catukkhattuṃ pañcakkhattuṃ chakkhattuparamaṃ tuṇhībhūto uddissa tiṭṭhamāno taṃ cīvaraṃ abhinipphādeyya, iccetaṃ kusalaṃ, tato ce uttari vāyamamāno taṃ cīvaraṃ abhinipphādeyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. No ce abhinipphādeyya, yatassa cīvaracetāpannaṃ ābhataṃ, tattha sāmaṃ vā gantabbaṃ, dūto vā pāhetabbo ‘‘yaṃ kho tumhe āyasmanto bhikkhuṃ uddissa cīvaracetāpannaṃ pahiṇittha, na taṃ tassa bhikkhuno kiñci atthaṃ anubhoti, yuñjantāyasmanto sakaṃ, mā vo sakaṃ vinassā’’ti, ayaṃ tattha sāmīci.
कथिनवग्गो पठमो।
Kathinavaggo paṭhamo.
कोसियसिक्खापदं
Kosiyasikkhāpadaṃ
११. यो पन भिक्खु कोसियमिस्सकं सन्थतं कारापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
11. Yo pana bhikkhu kosiyamissakaṃ santhataṃ kārāpeyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
सुद्धकाळकसिक्खापदं
Suddhakāḷakasikkhāpadaṃ
१२. यो पन भिक्खु सुद्धकाळकानं एळकलोमानं सन्थतं कारापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
12. Yo pana bhikkhu suddhakāḷakānaṃ eḷakalomānaṃ santhataṃ kārāpeyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
द्वेभागसिक्खापदं
Dvebhāgasikkhāpadaṃ
१३. नवं पन भिक्खुना सन्थतं कारयमानेन द्वे भागा सुद्धकाळकानं एळकलोमानं आदातब्बा, ततियं ओदातानं, चतुत्थं गोचरियानं। अनादा चे भिक्खु द्वे भागे सुद्धकाळकानं एळकलोमानं, ततियं ओदातानं, चतुत्थं गोचरियानं, नवं सन्थतं कारापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
13. Navaṃ pana bhikkhunā santhataṃ kārayamānena dve bhāgā suddhakāḷakānaṃ eḷakalomānaṃ ādātabbā, tatiyaṃ odātānaṃ, catutthaṃ gocariyānaṃ. Anādā ce bhikkhu dve bhāge suddhakāḷakānaṃ eḷakalomānaṃ, tatiyaṃ odātānaṃ, catutthaṃ gocariyānaṃ, navaṃ santhataṃ kārāpeyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
छब्बस्ससिक्खापदं
Chabbassasikkhāpadaṃ
१४. नवं पन भिक्खुना सन्थतं कारापेत्वा छब्बस्सानि धारेतब्बं, ओरेन चे छन्नं वस्सानं तं सन्थतं विस्सज्जेत्वा वा अविस्सज्जेत्वा वा अञ्ञं नवं सन्थतं कारापेय्य अञ्ञत्र भिक्खुसम्मुतिया, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
14. Navaṃ pana bhikkhunā santhataṃ kārāpetvā chabbassāni dhāretabbaṃ, orena ce channaṃ vassānaṃ taṃ santhataṃ vissajjetvā vā avissajjetvā vā aññaṃ navaṃ santhataṃ kārāpeyya aññatra bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
निसीदनसन्थतसिक्खापदं
Nisīdanasanthatasikkhāpadaṃ
१५. निसीदनसन्थतं पन भिक्खुना कारयमानेन पुराणसन्थतस्स सामन्ता सुगतविदत्थि आदातब्बा दुब्बण्णकरणाय। अनादा चे भिक्खु पुराणसन्थ तस्स सामन्ता सुगतविदत्थिं, नवं निसीदनसन्थतं कारापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
15. Nisīdanasanthataṃ pana bhikkhunā kārayamānena purāṇasanthatassa sāmantā sugatavidatthi ādātabbā dubbaṇṇakaraṇāya. Anādā ce bhikkhu purāṇasantha tassa sāmantā sugatavidatthiṃ, navaṃ nisīdanasanthataṃ kārāpeyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
एळकलोमसिक्खापदं
Eḷakalomasikkhāpadaṃ
१६. भिक्खुनो पनेव अद्धानमग्गप्पटिपन्नस्स एळकलोमानि उप्पज्जेय्युं, आकङ्खमानेन भिक्खुना पटिग्गहेतब्बानि, पटिग्गहेत्वा तियोजनपरमं सहत्था हरितब्बानि असन्ते हारके। ततो चे उत्तरि हरेय्य, असन्तेपि हारके, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
16. Bhikkhuno paneva addhānamaggappaṭipannassa eḷakalomāni uppajjeyyuṃ, ākaṅkhamānena bhikkhunā paṭiggahetabbāni, paṭiggahetvā tiyojanaparamaṃ sahatthā haritabbāni asante hārake. Tato ce uttari hareyya, asantepi hārake, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
एळकलोमधोवापनसिक्खापदं
Eḷakalomadhovāpanasikkhāpadaṃ
१७. यो पन भिक्खु अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया एळकलोमानि धोवापेय्य वा रजापेय्य वा विजटापेय्य वा, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
17. Yo pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā eḷakalomāni dhovāpeyya vā rajāpeyya vā vijaṭāpeyya vā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
रूपियसिक्खापदं
Rūpiyasikkhāpadaṃ
१८. यो पन भिक्खु जातरूपरजतं उग्गण्हेय्य वा उग्गण्हापेय्य वा उपनिक्खित्तं वा सादियेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
18. Yo pana bhikkhu jātarūparajataṃ uggaṇheyya vā uggaṇhāpeyya vā upanikkhittaṃ vā sādiyeyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
रूपियसंवोहारसिक्खापदं
Rūpiyasaṃvohārasikkhāpadaṃ
१९. यो पन भिक्खु नानप्पकारकं रूपियसंवोहारं समापज्जेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
19. Yo pana bhikkhu nānappakārakaṃ rūpiyasaṃvohāraṃ samāpajjeyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
कयविक्कयसिक्खापदं
Kayavikkayasikkhāpadaṃ
२०. यो पन भिक्खु नानप्पकारकं कयविक्कयं समापज्जेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
20. Yo pana bhikkhu nānappakārakaṃ kayavikkayaṃ samāpajjeyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
कोसियवग्गो दुतियो।
Kosiyavaggo dutiyo.
पत्तसिक्खापदं
Pattasikkhāpadaṃ
२१. दसाहपरमं अतिरेकपत्तो धारेतब्बो, तं अतिक्कामयतो निस्सग्गियं पाचित्तियं।
21. Dasāhaparamaṃ atirekapatto dhāretabbo, taṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
ऊनपञ्चबन्धनसिक्खापदं
Ūnapañcabandhanasikkhāpadaṃ
२२. यो पन भिक्खु ऊनपञ्चबन्धनेन पत्तेन अञ्ञं नवं पत्तं चेतापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं। तेन भिक्खुना सो पत्तो भिक्खुपरिसाय निस्सज्जितब्बो , यो च तस्सा भिक्खुपरिसाय पत्तपरियन्तो, सो तस्स भिक्खुनो पदातब्बो ‘‘अयं ते भिक्खु पत्तो याव भेदनाय धारेतब्बो’’ति, अयं तत्थ सामीचि।
22. Yo pana bhikkhu ūnapañcabandhanena pattena aññaṃ navaṃ pattaṃ cetāpeyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Tena bhikkhunā so patto bhikkhuparisāya nissajjitabbo , yo ca tassā bhikkhuparisāya pattapariyanto, so tassa bhikkhuno padātabbo ‘‘ayaṃ te bhikkhu patto yāva bhedanāya dhāretabbo’’ti, ayaṃ tattha sāmīci.
भेसज्जसिक्खापदं
Bhesajjasikkhāpadaṃ
२३. यानि खो पन तानि गिलानानं भिक्खूनं पटिसायनीयानि भेसज्जानि, सेय्यथिदं – सप्पि नवनीतं तेलं मधु फाणितं, तानि पटिग्गहेत्वा सत्ताहपरमं सन्निधिकारकं परिभुञ्जितब्बानि, तं अतिक्कामयतो निस्सग्गियं पाचित्तियं।
23. Yāni kho pana tāni gilānānaṃ bhikkhūnaṃ paṭisāyanīyāni bhesajjāni, seyyathidaṃ – sappi navanītaṃ telaṃ madhu phāṇitaṃ, tāni paṭiggahetvā sattāhaparamaṃ sannidhikārakaṃ paribhuñjitabbāni, taṃ atikkāmayato nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
वस्सिकसाटिकसिक्खापदं
Vassikasāṭikasikkhāpadaṃ
२४. ‘‘मासो सेसो गिम्हान’’न्ति भिक्खुना वस्सिकसाटिकचीवरं परियेसितब्बं, ‘‘अद्धमासो सेसो गिम्हान’’न्ति कत्वा निवासेतब्बं। ओरेन चे ‘‘मासो सेसो गिम्हान’’न्ति वस्सिकसाटिकचीवरं परियेसेय्य, ओरेन‘‘द्धमासो सेसो गिम्हान’’न्ति कत्वा निवासेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
24. ‘‘Māso seso gimhāna’’nti bhikkhunā vassikasāṭikacīvaraṃ pariyesitabbaṃ, ‘‘addhamāso seso gimhāna’’nti katvā nivāsetabbaṃ. Orena ce ‘‘māso seso gimhāna’’nti vassikasāṭikacīvaraṃ pariyeseyya, orena‘‘ddhamāso seso gimhāna’’nti katvā nivāseyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
चीवरअच्छिन्दनसिक्खापदं
Cīvaraacchindanasikkhāpadaṃ
२५. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स सामं चीवरं दत्वा कुपितो अनत्तमनो अच्छिन्देय्य वा अच्छिन्दापेय्य वा, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
25. Yo pana bhikkhu bhikkhussa sāmaṃ cīvaraṃ datvā kupito anattamano acchindeyya vā acchindāpeyya vā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
सुत्तविञ्ञत्तिसिक्खापदं
Suttaviññattisikkhāpadaṃ
२६. यो पन भिक्खु सामं सुत्तं विञ्ञापेत्वा तन्तवायेहि चीवरं वायापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
26. Yo pana bhikkhu sāmaṃ suttaṃ viññāpetvā tantavāyehi cīvaraṃ vāyāpeyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
महापेसकारसिक्खापदं
Mahāpesakārasikkhāpadaṃ
२७. भिक्खुं पनेव उद्दिस्स अञ्ञातको गहपति वा गहपतानी वा तन्तवायेहि चीवरं वायापेय्य, तत्र चे सो भिक्खु पुब्बे अप्पवारितो तन्तवाये उपसङ्कमित्वा चीवरे विकप्पं आपज्जेय्य ‘‘इदं खो, आवुसो, चीवरं मं उद्दिस्स विय्यति, आयतञ्च करोथ, वित्थतञ्च, अप्पितञ्च, सुवीतञ्च, सुप्पवायितञ्च, सुविलेखितञ्च, सुवितच्छितञ्च करोथ, अप्पेव नाम मयम्पि आयस्मन्तानं किञ्चिमत्तं अनुपदज्जेय्यामा’’ति। एवञ्च सो भिक्खु वत्वा किञ्चिमत्तं अनुपदज्जेय्य अन्तमसो पिण्डपातमत्तम्पि, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
27. Bhikkhuṃ paneva uddissa aññātako gahapati vā gahapatānī vā tantavāyehi cīvaraṃ vāyāpeyya, tatra ce so bhikkhu pubbe appavārito tantavāye upasaṅkamitvā cīvare vikappaṃ āpajjeyya ‘‘idaṃ kho, āvuso, cīvaraṃ maṃ uddissa viyyati, āyatañca karotha, vitthatañca, appitañca, suvītañca, suppavāyitañca, suvilekhitañca, suvitacchitañca karotha, appeva nāma mayampi āyasmantānaṃ kiñcimattaṃ anupadajjeyyāmā’’ti. Evañca so bhikkhu vatvā kiñcimattaṃ anupadajjeyya antamaso piṇḍapātamattampi, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
अच्चेकचीवरसिक्खापदं
Accekacīvarasikkhāpadaṃ
२८. दसाहानागतं कत्तिकतेमासिकपुण्णमं भिक्खुनो पनेव अच्चेकचीवरं उप्पज्जेय्य, अच्चेकं मञ्ञमानेन भिक्खुना पटिग्गहेतब्बं, पटिग्गहेत्वा याव चीवरकालसमयं निक्खिपितब्बं। ततो चे उत्तरि निक्खिपेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
28. Dasāhānāgataṃ kattikatemāsikapuṇṇamaṃ bhikkhuno paneva accekacīvaraṃ uppajjeyya, accekaṃ maññamānena bhikkhunā paṭiggahetabbaṃ, paṭiggahetvā yāva cīvarakālasamayaṃ nikkhipitabbaṃ. Tato ce uttari nikkhipeyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
सासङ्कसिक्खापदं
Sāsaṅkasikkhāpadaṃ
२९. उपवस्सं खो पन कत्तिकपुण्णमं यानि खो पन तानि आरञ्ञकानि सेनासनानि सासङ्कसम्मतानि सप्पटिभयानि, तथारूपेसु भिक्खु सेनासनेसु विहरन्तो आकङ्खमानो तिण्णं चीवरानं अञ्ञतरं चीवरं अन्तरघरे निक्खिपेय्य, सिया च तस्स भिक्खुनो कोचिदेव पच्चयो तेन चीवरेन विप्पवासाय, छारत्तपरमं तेन भिक्खुना तेन चीवरेन विप्पवसितब्बं। ततो चे उत्तरि विप्पवसेय्य अञ्ञत्र भिक्खुसम्मुतिया, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
29. Upavassaṃ kho pana kattikapuṇṇamaṃ yāni kho pana tāni āraññakāni senāsanāni sāsaṅkasammatāni sappaṭibhayāni, tathārūpesu bhikkhu senāsanesu viharanto ākaṅkhamāno tiṇṇaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ antaraghare nikkhipeyya, siyā ca tassa bhikkhuno kocideva paccayo tena cīvarena vippavāsāya, chārattaparamaṃ tena bhikkhunā tena cīvarena vippavasitabbaṃ. Tato ce uttari vippavaseyya aññatra bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
परिणतसिक्खापदं
Pariṇatasikkhāpadaṃ
३०. यो पन भिक्खु जानं सङ्घिकं लाभं परिणतं अत्तनो परिणामेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
30. Yo pana bhikkhu jānaṃ saṅghikaṃ lābhaṃ pariṇataṃ attano pariṇāmeyya, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
पत्तवग्गो ततियो।
Pattavaggo tatiyo.
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो तिंस निस्सग्गिया पाचित्तिया धम्मा। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
Uddiṭṭhā kho āyasmanto tiṃsa nissaggiyā pācittiyā dhammā. Tatthāyasmante pucchāmi, kaccittha parisuddhā, dutiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, tatiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, parisuddhetthāyasmanto, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
निस्सग्गियपाचित्तिया निट्ठिता।
Nissaggiyapācittiyā niṭṭhitā.
सुद्धपाचित्तिया
Suddhapācittiyā
इमे खो पनायस्मन्तो द्वेनवुति पाचित्तिया
Ime kho panāyasmanto dvenavuti pācittiyā
धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
Dhammā uddesaṃ āgacchanti.
मुसावादसिक्खापदं
Musāvādasikkhāpadaṃ
१. सम्पजानमुसावादे पाचित्तियं।
1. Sampajānamusāvāde pācittiyaṃ.
ओमसवादसिक्खापदं
Omasavādasikkhāpadaṃ
२. ओमसवादे पाचित्तियं।
2. Omasavāde pācittiyaṃ.
पेसुञ्ञसिक्खापदं
Pesuññasikkhāpadaṃ
३. भिक्खुपेसुञ्ञे पाचित्तियं।
3. Bhikkhupesuññe pācittiyaṃ.
पदसोधम्मसिक्खापदं
Padasodhammasikkhāpadaṃ
४. यो पन भिक्खु अनुपसम्पन्नं पदसो धम्मं वाचेय्य, पाचित्तियं।
4. Yo pana bhikkhu anupasampannaṃ padaso dhammaṃ vāceyya, pācittiyaṃ.
पठमसहसेय्यसिक्खापदं
Paṭhamasahaseyyasikkhāpadaṃ
५. यो पन भिक्खु अनुपसम्पन्नेन उत्तरिदिरत्ततिरत्तं सहसेय्यं कप्पेय्य, पाचित्तियं।
5. Yo pana bhikkhu anupasampannena uttaridirattatirattaṃ sahaseyyaṃ kappeyya, pācittiyaṃ.
दुतियसहसेय्यसिक्खापदं
Dutiyasahaseyyasikkhāpadaṃ
६. यो पन भिक्खु मातुगामेन सहसेय्यं कप्पेय्य, पाचित्तियं।
6. Yo pana bhikkhu mātugāmena sahaseyyaṃ kappeyya, pācittiyaṃ.
धम्मदेसनासिक्खापदं
Dhammadesanāsikkhāpadaṃ
७. यो पन भिक्खु मातुगामस्स उत्तरिछप्पञ्चवाचाहि धम्मं देसेय्य अञ्ञत्र विञ्ञुना पुरिसविग्गहेन, पाचित्तियं।
7. Yo pana bhikkhu mātugāmassa uttarichappañcavācāhi dhammaṃ deseyya aññatra viññunā purisaviggahena, pācittiyaṃ.
भूतारोचनसिक्खापदं
Bhūtārocanasikkhāpadaṃ
८. यो पन भिक्खु अनुपसम्पन्नस्स उत्तरिमनुस्सधम्मं आरोचेय्य, भूतस्मिं पाचित्तियं।
8. Yo pana bhikkhu anupasampannassa uttarimanussadhammaṃ āroceyya, bhūtasmiṃ pācittiyaṃ.
दुट्ठुल्लारोचनसिक्खापदं
Duṭṭhullārocanasikkhāpadaṃ
९. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स दुट्ठुल्लं आपत्तिं अनुपसम्पन्नस्स आरोचेय्य अञ्ञत्र भिक्खुसम्मुतिया, पाचित्तियं।
9. Yo pana bhikkhu bhikkhussa duṭṭhullaṃ āpattiṃ anupasampannassa āroceyya aññatra bhikkhusammutiyā, pācittiyaṃ.
पथवीखणनसिक्खापदं
Pathavīkhaṇanasikkhāpadaṃ
१०. यो पन भिक्खु पथविं खणेय्य वा खणापेय्य वा पाचित्तियं।
10. Yo pana bhikkhu pathaviṃ khaṇeyya vā khaṇāpeyya vā pācittiyaṃ.
मुसावादवग्गो पठमो।
Musāvādavaggo paṭhamo.
भूतगामसिक्खापदं
Bhūtagāmasikkhāpadaṃ
११. भूतगामपातब्यताय पाचित्तियं।
11. Bhūtagāmapātabyatāya pācittiyaṃ.
अञ्ञवादकसिक्खापदं
Aññavādakasikkhāpadaṃ
१२. अञ्ञवादके, विहेसके पाचित्तियं।
12. Aññavādake, vihesake pācittiyaṃ.
उज्झापनकसिक्खापदं
Ujjhāpanakasikkhāpadaṃ
१३. उज्झापनके , खिय्यनके पाचित्तियं।
13. Ujjhāpanake , khiyyanake pācittiyaṃ.
पठमसेनासनसिक्खापदं
Paṭhamasenāsanasikkhāpadaṃ
१४. यो पन भिक्खु सङ्घिकं मञ्चं वा पीठं वा भिसिं वा कोच्छं वा अज्झोकासे सन्थरित्वा वा सन्थरापेत्वा वा तं पक्कमन्तो नेव उद्धरेय्य, न उद्धरापेय्य, अनापुच्छं वा गच्छेय्य, पाचित्तियं।
14. Yo pana bhikkhu saṅghikaṃ mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā bhisiṃ vā kocchaṃ vā ajjhokāse santharitvā vā santharāpetvā vā taṃ pakkamanto neva uddhareyya, na uddharāpeyya, anāpucchaṃ vā gaccheyya, pācittiyaṃ.
दुतियसेनासनसिक्खापदं
Dutiyasenāsanasikkhāpadaṃ
१५. यो पन भिक्खु सङ्घिके विहारे सेय्यं सन्थरित्वा वा सन्थरापेत्वा वा तं पक्कमन्तो नेव उद्धरेय्य, न उद्धरापेय्य, अनापुच्छं वा गच्छेय्य, पाचित्तियं।
15. Yo pana bhikkhu saṅghike vihāre seyyaṃ santharitvā vā santharāpetvā vā taṃ pakkamanto neva uddhareyya, na uddharāpeyya, anāpucchaṃ vā gaccheyya, pācittiyaṃ.
अनुपखज्जसिक्खापदं
Anupakhajjasikkhāpadaṃ
१६. यो पन भिक्खु सङ्घिके विहारे जानं पुब्बुपगतं भिक्खुं अनुपखज्ज सेय्यं कप्पेय्य ‘‘यस्स सम्बाधो भविस्सति, सो पक्कमिस्सती’’ति एतदेव पच्चयं करित्वा अनञ्ञं, पाचित्तियं।
16. Yo pana bhikkhu saṅghike vihāre jānaṃ pubbupagataṃ bhikkhuṃ anupakhajja seyyaṃ kappeyya ‘‘yassa sambādho bhavissati, so pakkamissatī’’ti etadeva paccayaṃ karitvā anaññaṃ, pācittiyaṃ.
निक्कड्ढनसिक्खापदं
Nikkaḍḍhanasikkhāpadaṃ
१७. यो पन भिक्खु भिक्खुं कुपितो अनत्तमनो सङ्घिका विहारा निक्कड्ढेय्य वा निक्कड्ढापेय्य वा, पाचित्तियं।
17. Yo pana bhikkhu bhikkhuṃ kupito anattamano saṅghikā vihārā nikkaḍḍheyya vā nikkaḍḍhāpeyya vā, pācittiyaṃ.
वेहासकुटिसिक्खापदं
Vehāsakuṭisikkhāpadaṃ
१८. यो पन भिक्खु सङ्घिके विहारे उपरिवेहासकुटिया आहच्चपादकं मञ्चं वा पीठं वा अभिनिसीदेय्य वा अभिनिपज्जेय्य वा, पाचित्तियं।
18. Yo pana bhikkhu saṅghike vihāre uparivehāsakuṭiyā āhaccapādakaṃ mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā abhinisīdeyya vā abhinipajjeyya vā, pācittiyaṃ.
महल्लकविहारसिक्खापदं
Mahallakavihārasikkhāpadaṃ
१९. महल्लकं पन भिक्खुना विहारं कारयमानेन याव द्वारकोसा अग्गळट्ठपनाय आलोकसन्धिपरिकम्माय द्वत्तिच्छदनस्स परियायं अप्पहरिते ठितेन अधिट्ठातब्बं, ततो चे उत्तरि अप्पहरितेपि ठितो अधिट्ठहेय्य, पाचित्तियं।
19. Mahallakaṃ pana bhikkhunā vihāraṃ kārayamānena yāva dvārakosā aggaḷaṭṭhapanāya ālokasandhiparikammāya dvatticchadanassa pariyāyaṃ appaharite ṭhitena adhiṭṭhātabbaṃ, tato ce uttari appaharitepi ṭhito adhiṭṭhaheyya, pācittiyaṃ.
सप्पाणकसिक्खापदं
Sappāṇakasikkhāpadaṃ
२०. यो पन भिक्खु जानं सप्पाणकं उदकं तिणं वा मत्तिकं वा सिञ्चेय्य वा सिञ्चापेय्य वा, पाचित्तियं।
20. Yo pana bhikkhu jānaṃ sappāṇakaṃ udakaṃ tiṇaṃ vā mattikaṃ vā siñceyya vā siñcāpeyya vā, pācittiyaṃ.
भूतगामवग्गो दुतियो।
Bhūtagāmavaggo dutiyo.
ओवादसिक्खापदं
Ovādasikkhāpadaṃ
२१. यो पन भिक्खु असम्मतो भिक्खुनियो ओवदेय्य, पाचित्तियं।
21. Yo pana bhikkhu asammato bhikkhuniyo ovadeyya, pācittiyaṃ.
अत्थङ्गतसिक्खापदं
Atthaṅgatasikkhāpadaṃ
२२. सम्मतोपि चे भिक्खु अत्थङ्गते सूरिये भिक्खुनियो ओवदेय्य, पाचित्तियं।
22. Sammatopi ce bhikkhu atthaṅgate sūriye bhikkhuniyo ovadeyya, pācittiyaṃ.
भिक्खुनुपस्सयसिक्खापदं
Bhikkhunupassayasikkhāpadaṃ
२३. यो पन भिक्खु भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा भिक्खुनियो ओवदेय्य अञ्ञत्र समया, पाचित्तियं। तत्थायं समयो, गिलाना होति भिक्खुनी, अयं तत्थ समयो।
23. Yo pana bhikkhu bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā bhikkhuniyo ovadeyya aññatra samayā, pācittiyaṃ. Tatthāyaṃ samayo, gilānā hoti bhikkhunī, ayaṃ tattha samayo.
आमिससिक्खापदं
Āmisasikkhāpadaṃ
२४. यो पन भिक्खु एवं वदेय्य ‘‘आमिसहेतु थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदन्ती’’ति, पाचित्तियं।
24. Yo pana bhikkhu evaṃ vadeyya ‘‘āmisahetu therā bhikkhū bhikkhuniyo ovadantī’’ti, pācittiyaṃ.
चीवरदानसिक्खापदं
Cīvaradānasikkhāpadaṃ
२५. यो पन भिक्खु अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया चीवरं ददेय्य अञ्ञत्र पारिवत्तका, पाचित्तियं।
25. Yo pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ dadeyya aññatra pārivattakā, pācittiyaṃ.
चीवरसिब्बनसिक्खापदं
Cīvarasibbanasikkhāpadaṃ
२६. यो पन भिक्खु अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया चीवरं सिब्बेय्य वा सिब्बापेय्य वा, पाचित्तियं।
26. Yo pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ sibbeyya vā sibbāpeyya vā, pācittiyaṃ.
संविधानसिक्खापदं
Saṃvidhānasikkhāpadaṃ
२७. यो पन भिक्खु भिक्खुनिया सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्जेय्य अन्तमसो गामन्तरम्पि अञ्ञत्र समया, पाचित्तियं। तत्थायं समयो, सत्थगमनीयो होति मग्गो, सासङ्कसम्मतो, सप्पटिभयो, अयं तत्थ समयो।
27. Yo pana bhikkhu bhikkhuniyā saddhiṃ saṃvidhāya ekaddhānamaggaṃ paṭipajjeyya antamaso gāmantarampi aññatra samayā, pācittiyaṃ. Tatthāyaṃ samayo, satthagamanīyo hoti maggo, sāsaṅkasammato, sappaṭibhayo, ayaṃ tattha samayo.
नावाभिरुहनसिक्खापदं
Nāvābhiruhanasikkhāpadaṃ
२८. यो पन भिक्खु भिक्खुनिया सद्धिं संविधाय एकं नावं अभिरुहेय्य उद्धंगामिनिं वा अधोगामिनिं वा अञ्ञत्र तिरियं तरणाय, पाचित्तियं।
28. Yo pana bhikkhu bhikkhuniyā saddhiṃ saṃvidhāya ekaṃ nāvaṃ abhiruheyya uddhaṃgāminiṃ vā adhogāminiṃ vā aññatra tiriyaṃ taraṇāya, pācittiyaṃ.
परिपाचितसिक्खापदं
Paripācitasikkhāpadaṃ
२९. यो पन भिक्खु जानं भिक्खुनिपरिपाचितं पिण्डपातं भुञ्जेय्य अञ्ञत्र पुब्बे गिहिसमारम्भा, पाचित्तियं।
29. Yo pana bhikkhu jānaṃ bhikkhuniparipācitaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjeyya aññatra pubbe gihisamārambhā, pācittiyaṃ.
रहोनिसज्जसिक्खापदं
Rahonisajjasikkhāpadaṃ
३०. यो पन भिक्खु भिक्खुनिया सद्धिं एको एकाय रहो निसज्जं कप्पेय्य, पाचित्तियं।
30. Yo pana bhikkhu bhikkhuniyā saddhiṃ eko ekāya raho nisajjaṃ kappeyya, pācittiyaṃ.
ओवादवग्गो ततियो।
Ovādavaggo tatiyo.
आवसथपिण्डसिक्खापदं
Āvasathapiṇḍasikkhāpadaṃ
३१. अगिलानेन भिक्खुना एको आवसथपिण्डो भुञ्जितब्बो। ततो चे उत्तरि भुञ्जेय्य, पाचित्तियं।
31. Agilānena bhikkhunā eko āvasathapiṇḍo bhuñjitabbo. Tato ce uttari bhuñjeyya, pācittiyaṃ.
गणभोजनसिक्खापदं
Gaṇabhojanasikkhāpadaṃ
३२. गणभोजने अञ्ञत्र समया पाचित्तियं। तत्थायं समयो, गिलानसमयो, चीवरदानसमयो, चीवरकारसमयो, अद्धानगमनसमयो, नावाभिरुहनसमयो, महासमयो, समणभत्तसमयो, अयं तत्थ समयो।
32. Gaṇabhojane aññatra samayā pācittiyaṃ. Tatthāyaṃ samayo, gilānasamayo, cīvaradānasamayo, cīvarakārasamayo, addhānagamanasamayo, nāvābhiruhanasamayo, mahāsamayo, samaṇabhattasamayo, ayaṃ tattha samayo.
परम्परभोजनसिक्खापदं
Paramparabhojanasikkhāpadaṃ
३३. परम्परभोजने अञ्ञत्र समया पाचित्तियं। तत्थायं समयो, गिलानसमयो, चीवरदानसमयो, चीवरकारसमयो, अयं तत्थ समयो।
33. Paramparabhojane aññatra samayā pācittiyaṃ. Tatthāyaṃ samayo, gilānasamayo, cīvaradānasamayo, cīvarakārasamayo, ayaṃ tattha samayo.
काणमातुसिक्खापदं
Kāṇamātusikkhāpadaṃ
३४. भिक्खुं पनेव कुलं उपगतं पूवेहि वा मन्थेहि वा अभिहट्ठुं पवारेय्य, आकङ्खमानेन भिक्खुना द्वत्तिपत्तपूरा पटिग्गहेतब्बा। ततो चे उत्तरि पटिग्गण्हेय्य, पाचित्तियं। द्वत्तिपत्तपूरे पटिग्गहेत्वा ततो नीहरित्वा भिक्खूहि सद्धिं संविभजितब्बं, अयं तत्थ सामीचि।
34. Bhikkhuṃ paneva kulaṃ upagataṃ pūvehi vā manthehi vā abhihaṭṭhuṃ pavāreyya, ākaṅkhamānena bhikkhunā dvattipattapūrā paṭiggahetabbā. Tato ce uttari paṭiggaṇheyya, pācittiyaṃ. Dvattipattapūre paṭiggahetvā tato nīharitvā bhikkhūhi saddhiṃ saṃvibhajitabbaṃ, ayaṃ tattha sāmīci.
पठमपवारणासिक्खापदं
Paṭhamapavāraṇāsikkhāpadaṃ
३५. यो पन भिक्खु भुत्तावी पवारितो अनतिरित्तं खादनीयं वा भोजनीयं वा खादेय्य वा भुञ्जेय्य वा, पाचित्तियं।
35. Yo pana bhikkhu bhuttāvī pavārito anatirittaṃ khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā khādeyya vā bhuñjeyya vā, pācittiyaṃ.
दुतियपवारणासिक्खापदं
Dutiyapavāraṇāsikkhāpadaṃ
३६. यो पन भिक्खु भिक्खुं भुत्ताविं पवारितं अनतिरित्तेन खादनीयेन वा भोजनीयेन वा अभिहट्ठुं पवारेय्य ‘‘हन्द भिक्खु खाद वा भुञ्ज वा’’ति जानं आसादनापेक्खो, भुत्तस्मिं पाचित्तियं।
36. Yo pana bhikkhu bhikkhuṃ bhuttāviṃ pavāritaṃ anatirittena khādanīyena vā bhojanīyena vā abhihaṭṭhuṃ pavāreyya ‘‘handa bhikkhu khāda vā bhuñja vā’’ti jānaṃ āsādanāpekkho, bhuttasmiṃ pācittiyaṃ.
विकालभोजनसिक्खापदं
Vikālabhojanasikkhāpadaṃ
३७. यो पन भिक्खु विकाले खादनीयं वा भोजनीयं वा खादेय्य वा भुञ्जेय्य वा, पाचित्तियं।
37. Yo pana bhikkhu vikāle khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā khādeyya vā bhuñjeyya vā, pācittiyaṃ.
सन्निधिकारकसिक्खापदं
Sannidhikārakasikkhāpadaṃ
३८. यो पन भिक्खु सन्निधिकारकं खादनीयं वा भोजनीयं वा खादेय्य वा भुञ्जेय्य वा, पाचित्तियं।
38. Yo pana bhikkhu sannidhikārakaṃ khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā khādeyya vā bhuñjeyya vā, pācittiyaṃ.
पणीतभोजनसिक्खापदं
Paṇītabhojanasikkhāpadaṃ
३९. यानि खो पन तानि पणीतभोजनानि, सेय्यथिदं – सप्पि, नवनीतं, तेलं, मधु, फाणितं, मच्छो, मंसं, खीरं, दधि। यो पन भिक्खु एवरूपानि पणीतभोजनानि अगिलानो अत्तनो अत्थाय विञ्ञापेत्वा भुञ्जेय्य, पाचित्तियं।
39. Yāni kho pana tāni paṇītabhojanāni, seyyathidaṃ – sappi, navanītaṃ, telaṃ, madhu, phāṇitaṃ, maccho, maṃsaṃ, khīraṃ, dadhi. Yo pana bhikkhu evarūpāni paṇītabhojanāni agilāno attano atthāya viññāpetvā bhuñjeyya, pācittiyaṃ.
दन्तपोनसिक्खापदं
Dantaponasikkhāpadaṃ
४०. यो पन भिक्खु अदिन्नं मुखद्वारं आहारं आहरेय्य अञ्ञत्र उदकदन्तपोना, पाचित्तियं।
40. Yo pana bhikkhu adinnaṃ mukhadvāraṃ āhāraṃ āhareyya aññatra udakadantaponā, pācittiyaṃ.
भोजनवग्गो चतुत्थो।
Bhojanavaggo catuttho.
अचेलकसिक्खापदं
Acelakasikkhāpadaṃ
४१. यो पन भिक्खु अचेलकस्स वा परिब्बाजकस्स वा परिब्बाजिकाय वा सहत्था खादनीयं वा भोजनीयं वा ददेय्य, पाचित्तियं।
41. Yo pana bhikkhu acelakassa vā paribbājakassa vā paribbājikāya vā sahatthā khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā dadeyya, pācittiyaṃ.
उय्योजनसिक्खापदं
Uyyojanasikkhāpadaṃ
४२. यो पन भिक्खु भिक्खुं ‘‘एहावुसो, गामं वा निगमं वा पिण्डाय पविसिस्सामा’’ति तस्स दापेत्वा वा अदापेत्वा वा उय्योजेय्य ‘‘गच्छावुसो, न मे तया सद्धिं कथा वा निसज्जा वा फासु होति, एककस्स मे कथा वा निसज्जा वा फासु होती’’ति एतदेव पच्चयं करित्वा अनञ्ञं, पाचित्तियं।
42. Yo pana bhikkhu bhikkhuṃ ‘‘ehāvuso, gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisissāmā’’ti tassa dāpetvā vā adāpetvā vā uyyojeyya ‘‘gacchāvuso, na me tayā saddhiṃ kathā vā nisajjā vā phāsu hoti, ekakassa me kathā vā nisajjā vā phāsu hotī’’ti etadeva paccayaṃ karitvā anaññaṃ, pācittiyaṃ.
सभोजनसिक्खापदं
Sabhojanasikkhāpadaṃ
४३. यो पन भिक्खु सभोजने कुले अनुपखज्ज निसज्जं कप्पेय्य, पाचित्तियं।
43. Yo pana bhikkhu sabhojane kule anupakhajja nisajjaṃ kappeyya, pācittiyaṃ.
रहोपटिच्छन्नसिक्खापदं
Rahopaṭicchannasikkhāpadaṃ
४४. यो पन भिक्खु मातुगामेन सद्धिं रहो पटिच्छन्ने आसने निसज्जं कप्पेय्य, पाचित्तियं।
44. Yo pana bhikkhu mātugāmena saddhiṃ raho paṭicchanne āsane nisajjaṃ kappeyya, pācittiyaṃ.
रहोनिसज्जसिक्खापदं
Rahonisajjasikkhāpadaṃ
४५. यो पन भिक्खु मातुगामेन सद्धिं एको एकाय रहो निसज्जं कप्पेय्य, पाचित्तियं।
45. Yo pana bhikkhu mātugāmena saddhiṃ eko ekāya raho nisajjaṃ kappeyya, pācittiyaṃ.
चारित्तसिक्खापदं
Cārittasikkhāpadaṃ
४६. यो पन भिक्खु निमन्तितो सभत्तो समानो सन्तं भिक्खुं अनापुच्छा पुरेभत्तं वा पच्छाभत्तं वा कुलेसु चारित्तं आपज्जेय्य अञ्ञत्र समया, पाचित्तियं। तत्थायं समयो, चीवरदानसमयो, चीवरकारसमयो, अयं तत्थ समयो।
46. Yo pana bhikkhu nimantito sabhatto samāno santaṃ bhikkhuṃ anāpucchā purebhattaṃ vā pacchābhattaṃ vā kulesu cārittaṃ āpajjeyya aññatra samayā, pācittiyaṃ. Tatthāyaṃ samayo, cīvaradānasamayo, cīvarakārasamayo, ayaṃ tattha samayo.
महानामसिक्खापदं
Mahānāmasikkhāpadaṃ
४७. अगिलानेन भिक्खुना चतुमासप्पच्चयपवारणा सादितब्बा अञ्ञत्र पुनपवारणाय, अञ्ञत्र निच्चपवारणाय। ततो चे उत्तरि सादियेय्य, पाचित्तियं।
47. Agilānena bhikkhunā catumāsappaccayapavāraṇā sāditabbā aññatra punapavāraṇāya, aññatra niccapavāraṇāya. Tato ce uttari sādiyeyya, pācittiyaṃ.
उय्युत्तसेनासिक्खापदं
Uyyuttasenāsikkhāpadaṃ
४८. यो पन भिक्खु उय्युत्तं सेनं दस्सनाय गच्छेय्य अञ्ञत्र तथारूपप्पच्चया, पाचित्तियं।
48. Yo pana bhikkhu uyyuttaṃ senaṃ dassanāya gaccheyya aññatra tathārūpappaccayā, pācittiyaṃ.
सेनावाससिक्खापदं
Senāvāsasikkhāpadaṃ
४९. सिया च तस्स भिक्खुनो कोचिदेव पच्चयो सेनं गमनाय, दिरत्ततिरत्तं तेन भिक्खुना सेनाय वसितब्बं। ततो चे उत्तरि वसेय्य, पाचित्तियं।
49. Siyā ca tassa bhikkhuno kocideva paccayo senaṃ gamanāya, dirattatirattaṃ tena bhikkhunā senāya vasitabbaṃ. Tato ce uttari vaseyya, pācittiyaṃ.
उय्योधिकसिक्खापदं
Uyyodhikasikkhāpadaṃ
५०. दिरत्ततिरत्तं चे भिक्खु सेनाय वसमानो उय्योधिकं वा बलग्गं वा सेनाब्यूहं वा अनीकदस्सनं वा गच्छेय्य, पाचित्तियं।
50. Dirattatirattaṃ ce bhikkhu senāya vasamāno uyyodhikaṃ vā balaggaṃ vā senābyūhaṃ vā anīkadassanaṃ vā gaccheyya, pācittiyaṃ.
अचेलकवग्गो पञ्चमो।
Acelakavaggo pañcamo.
सुरापानसिक्खापदं
Surāpānasikkhāpadaṃ
५१. सुरामेरयपाने पाचित्तियं।
51. Surāmerayapāne pācittiyaṃ.
अङ्गुलिपतोदकसिक्खापदं
Aṅgulipatodakasikkhāpadaṃ
५२. अङ्गुलिपतोदके पाचित्तियं।
52. Aṅgulipatodake pācittiyaṃ.
हसधम्मसिक्खापदं
Hasadhammasikkhāpadaṃ
५३. उदके हसधम्मे पाचित्तियं।
53. Udake hasadhamme pācittiyaṃ.
अनादरियसिक्खापदं
Anādariyasikkhāpadaṃ
५४. अनादरिये पाचित्तियं।
54. Anādariye pācittiyaṃ.
भिंसापनसिक्खापदं
Bhiṃsāpanasikkhāpadaṃ
५५. यो पन भिक्खु भिक्खुं भिंसापेय्य, पाचित्तियं।
55. Yo pana bhikkhu bhikkhuṃ bhiṃsāpeyya, pācittiyaṃ.
जोतिसिक्खापदं
Jotisikkhāpadaṃ
५६. यो पन भिक्खु अगिलानो विसिब्बनापेक्खो जोतिं समादहेय्य वा समादहापेय्य वा अञ्ञत्र तथारूपप्पच्चया, पाचित्तियं।
56. Yo pana bhikkhu agilāno visibbanāpekkho jotiṃ samādaheyya vā samādahāpeyya vā aññatra tathārūpappaccayā, pācittiyaṃ.
नहानसिक्खापदं
Nahānasikkhāpadaṃ
५७. यो पन भिक्खु ओरेनद्धमासं नहायेय्य अञ्ञत्र समया, पाचित्तियं। तत्थायं समयो ‘‘दियड्ढो मासो सेसो गिम्हान’’न्ति ‘‘वस्सानस्स पठमो मासो’’ इच्चेते अड्ढतेय्यमासा उण्हसमयो, परिळाहसमयो, गिलानसमयो, कम्मसमयो, अद्धानगमनसमयो, वातवुट्ठिसमयो, अयं तत्थ समयो।
57. Yo pana bhikkhu orenaddhamāsaṃ nahāyeyya aññatra samayā, pācittiyaṃ. Tatthāyaṃ samayo ‘‘diyaḍḍho māso seso gimhāna’’nti ‘‘vassānassa paṭhamo māso’’ iccete aḍḍhateyyamāsā uṇhasamayo, pariḷāhasamayo, gilānasamayo, kammasamayo, addhānagamanasamayo, vātavuṭṭhisamayo, ayaṃ tattha samayo.
दुब्बण्णकरणसिक्खापदं
Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadaṃ
५८. नवं पन भिक्खुना चीवरलाभेन तिण्णं दुब्बण्णकरणानं अञ्ञतरं दुब्बण्णकरणं आदातब्बं नीलं वा कद्दमं वा काळसामं वा। अनादा चे भिक्खु तिण्णं दुब्बण्णकरणानं अञ्ञतरं दुब्बण्णकरणं नवं चीवरं परिभुञ्जेय्य, पाचित्तियं।
58. Navaṃ pana bhikkhunā cīvaralābhena tiṇṇaṃ dubbaṇṇakaraṇānaṃ aññataraṃ dubbaṇṇakaraṇaṃ ādātabbaṃ nīlaṃ vā kaddamaṃ vā kāḷasāmaṃ vā. Anādā ce bhikkhu tiṇṇaṃ dubbaṇṇakaraṇānaṃ aññataraṃ dubbaṇṇakaraṇaṃ navaṃ cīvaraṃ paribhuñjeyya, pācittiyaṃ.
विकप्पनसिक्खापदं
Vikappanasikkhāpadaṃ
५९. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स वा भिक्खुनिया वा सिक्खमानाय वा सामणेरस्स वा सामणेरिया वा सामं चीवरं विकप्पेत्वा अप्पच्चुद्धारणं परिभुञ्जेय्य, पाचित्तियं।
59. Yo pana bhikkhu bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā sikkhamānāya vā sāmaṇerassa vā sāmaṇeriyā vā sāmaṃ cīvaraṃ vikappetvā appaccuddhāraṇaṃ paribhuñjeyya, pācittiyaṃ.
अपनिधानसिक्खापदं
Apanidhānasikkhāpadaṃ
६०. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स पत्तं वा चीवरं वा निसीदनं वा सूचिघरं वा कायबन्धनं वा अपनिधेय्य वा अपनिधापेय्य वा अन्तमसो हसापेक्खोपि, पाचित्तियं।
60. Yo pana bhikkhu bhikkhussa pattaṃ vā cīvaraṃ vā nisīdanaṃ vā sūcigharaṃ vā kāyabandhanaṃ vā apanidheyya vā apanidhāpeyya vā antamaso hasāpekkhopi, pācittiyaṃ.
सुरापानवग्गो छट्ठो।
Surāpānavaggo chaṭṭho.
सञ्चिच्चसिक्खापदं
Sañciccasikkhāpadaṃ
६१. यो पन भिक्खु सञ्चिच्च पाणं जीविता वोरोपेय्य, पाचित्तियं।
61. Yo pana bhikkhu sañcicca pāṇaṃ jīvitā voropeyya, pācittiyaṃ.
सप्पाणकसिक्खापदं
Sappāṇakasikkhāpadaṃ
६२. यो पन भिक्खु जानं सप्पाणकं उदकं परिभुञ्जेय्य, पाचित्तियं।
62. Yo pana bhikkhu jānaṃ sappāṇakaṃ udakaṃ paribhuñjeyya, pācittiyaṃ.
उक्कोटनसिक्खापदं
Ukkoṭanasikkhāpadaṃ
६३. यो पन भिक्खु जानं यथाधम्मं निहताधिकरणं पुनकम्माय उक्कोटेय्य, पाचित्तियं।
63. Yo pana bhikkhu jānaṃ yathādhammaṃ nihatādhikaraṇaṃ punakammāya ukkoṭeyya, pācittiyaṃ.
दुट्ठुल्लसिक्खापदं
Duṭṭhullasikkhāpadaṃ
६४. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स जानं दुट्ठुल्लं आपत्तिं पटिच्छादेय्य, पाचित्तियं।
64. Yo pana bhikkhu bhikkhussa jānaṃ duṭṭhullaṃ āpattiṃ paṭicchādeyya, pācittiyaṃ.
ऊनवीसतिवस्ससिक्खापदं
Ūnavīsativassasikkhāpadaṃ
६५. यो पन भिक्खु जानं ऊनवीसतिवस्सं पुग्गलं उपसम्पादेय्य, सो च पुग्गलो अनुपसम्पन्नो, ते च भिक्खू गारय्हा, इदं तस्मिं पाचित्तियं।
65. Yo pana bhikkhu jānaṃ ūnavīsativassaṃ puggalaṃ upasampādeyya, so ca puggalo anupasampanno, te ca bhikkhū gārayhā, idaṃ tasmiṃ pācittiyaṃ.
थेय्यसत्थसिक्खापदं
Theyyasatthasikkhāpadaṃ
६६. यो पन भिक्खु जानं थेय्यसत्थेन सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्जेय्य अन्तमसो गामन्तरम्पि, पाचित्तियं।
66. Yo pana bhikkhu jānaṃ theyyasatthena saddhiṃ saṃvidhāya ekaddhānamaggaṃ paṭipajjeyya antamaso gāmantarampi, pācittiyaṃ.
संविधानसिक्खापदं
Saṃvidhānasikkhāpadaṃ
६७. यो पन भिक्खु मातुगामेन सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्जेय्य अन्तमसो गामन्तरम्पि, पाचित्तियं।
67. Yo pana bhikkhu mātugāmena saddhiṃ saṃvidhāya ekaddhānamaggaṃ paṭipajjeyya antamaso gāmantarampi, pācittiyaṃ.
अरिट्ठसिक्खापदं
Ariṭṭhasikkhāpadaṃ
६८. यो पन भिक्खु एवं वदेय्य ‘‘तथाहं भगवता धम्मं देसितं आजानामि, यथा येमे अन्तरायिका धम्मा वुत्ता भगवता, ते पटिसेवतो नालं अन्तरायाया’’ति, सो भिक्खु भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘मायस्मा एवं अवच, मा भगवन्तं अब्भाचिक्खि, न हि साधु भगवतो अब्भक्खानं, न हि भगवा एवं वदेय्य, अनेकपरियायेनावुसो अन्तरायिका धम्मा अन्तरायिका वुत्ता भगवता, अलञ्च पन ते पटिसेवतो अन्तरायाया’’ति। एवञ्च सो भिक्खु भिक्खूहि वुच्चमानो तथेव पग्गण्हेय्य, सो भिक्खु भिक्खूहि यावततियं समनुभासितब्बो तस्स पटिनिस्सग्गाय। यावततियञ्चे समनुभासियमानो तं पटिनिस्सज्जेय्य, इच्चेतं कुसलं। नो चे पटिनिस्सज्जेय्य, पाचित्तियं।
68. Yo pana bhikkhu evaṃ vadeyya ‘‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi, yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā, te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’’ti, so bhikkhu bhikkhūhi evamassa vacanīyo ‘‘māyasmā evaṃ avaca, mā bhagavantaṃ abbhācikkhi, na hi sādhu bhagavato abbhakkhānaṃ, na hi bhagavā evaṃ vadeyya, anekapariyāyenāvuso antarāyikā dhammā antarāyikā vuttā bhagavatā, alañca pana te paṭisevato antarāyāyā’’ti. Evañca so bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno tatheva paggaṇheyya, so bhikkhu bhikkhūhi yāvatatiyaṃ samanubhāsitabbo tassa paṭinissaggāya. Yāvatatiyañce samanubhāsiyamāno taṃ paṭinissajjeyya, iccetaṃ kusalaṃ. No ce paṭinissajjeyya, pācittiyaṃ.
उक्खित्तसम्भोगसिक्खापदं
Ukkhittasambhogasikkhāpadaṃ
६९. यो पन भिक्खु जानं तथावादिना भिक्खुना अकटानुधम्मेन तं दिट्ठिं अप्पटिनिस्सट्ठेन सद्धिं सम्भुञ्जेय्य वा, संवसेय्य वा, सह वा सेय्यं कप्पेय्य, पाचित्तियं।
69. Yo pana bhikkhu jānaṃ tathāvādinā bhikkhunā akaṭānudhammena taṃ diṭṭhiṃ appaṭinissaṭṭhena saddhiṃ sambhuñjeyya vā, saṃvaseyya vā, saha vā seyyaṃ kappeyya, pācittiyaṃ.
कण्टकसिक्खापदं
Kaṇṭakasikkhāpadaṃ
७०. समणुद्देसोपि चे एवं वदेय्य ‘‘तथाहं भगवता धम्मं देसितं आजानामि, यथा येमे अन्तरायिका धम्मा वुत्ता भगवता, ते पटिसेवतो नालं अन्तरायाया’’ति, सो समणुद्देसो भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘मावुसो, समणुद्देस एवं अवच, मा भगवन्तं अब्भाचिक्खि, न हि साधु भगवतो अब्भक्खानं, न हि भगवा एवं वदेय्य, अनेकपरियायेनावुसो, समणुद्देस अन्तरायिका धम्मा अन्तरायिका वुत्ता भगवता, अलञ्च पन ते पटिसेवतो अन्तरायाया’’ति, एवञ्च सो समणुद्देसो भिक्खूहि वुच्चमानो तथेव पग्गण्हेय्य, सो समणुद्देसो भिक्खूहि एवमस्स वचनीयो ‘‘अज्जतग्गे ते, आवुसो, समणुद्देस न चेव सो भगवा सत्था अपदिसितब्बो, यम्पि चञ्ञे समणुद्देसा लभन्ति भिक्खूहि सद्धिं दिरत्ततिरत्तं सहसेय्यं, सापि ते नत्थि, चर पिरे, विनस्सा’’ति। यो पन भिक्खु जानं तथानासितं समणुद्देसं उपलापेय्य वा, उपट्ठापेय्य वा, सम्भुञ्जेय्य वा, सह वा सेय्यं कप्पेय्य, पाचित्तियं।
70. Samaṇuddesopi ce evaṃ vadeyya ‘‘tathāhaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi, yathā yeme antarāyikā dhammā vuttā bhagavatā, te paṭisevato nālaṃ antarāyāyā’’ti, so samaṇuddeso bhikkhūhi evamassa vacanīyo ‘‘māvuso, samaṇuddesa evaṃ avaca, mā bhagavantaṃ abbhācikkhi, na hi sādhu bhagavato abbhakkhānaṃ, na hi bhagavā evaṃ vadeyya, anekapariyāyenāvuso, samaṇuddesa antarāyikā dhammā antarāyikā vuttā bhagavatā, alañca pana te paṭisevato antarāyāyā’’ti, evañca so samaṇuddeso bhikkhūhi vuccamāno tatheva paggaṇheyya, so samaṇuddeso bhikkhūhi evamassa vacanīyo ‘‘ajjatagge te, āvuso, samaṇuddesa na ceva so bhagavā satthā apadisitabbo, yampi caññe samaṇuddesā labhanti bhikkhūhi saddhiṃ dirattatirattaṃ sahaseyyaṃ, sāpi te natthi, cara pire, vinassā’’ti. Yo pana bhikkhu jānaṃ tathānāsitaṃ samaṇuddesaṃ upalāpeyya vā, upaṭṭhāpeyya vā, sambhuñjeyya vā, saha vā seyyaṃ kappeyya, pācittiyaṃ.
सप्पाणकवग्गो सत्तमो।
Sappāṇakavaggo sattamo.
सहधम्मिकसिक्खापदं
Sahadhammikasikkhāpadaṃ
७१. यो पन भिक्खु भिक्खूहि सहधम्मिकं वुच्चमानो एवं वदेय्य ‘‘न तावाहं, आवुसो, एतस्मिं सिक्खापदे सिक्खिस्सामि, याव न अञ्ञं भिक्खुं ब्यत्तं विनयधरं परिपुच्छामी’’ति, पाचित्तियं। सिक्खमानेन, भिक्खवे, भिक्खुना अञ्ञातब्बं परिपुच्छितब्बं परिपञ्हितब्बं, अयं तत्थ सामीचि।
71. Yo pana bhikkhu bhikkhūhi sahadhammikaṃ vuccamāno evaṃ vadeyya ‘‘na tāvāhaṃ, āvuso, etasmiṃ sikkhāpade sikkhissāmi, yāva na aññaṃ bhikkhuṃ byattaṃ vinayadharaṃ paripucchāmī’’ti, pācittiyaṃ. Sikkhamānena, bhikkhave, bhikkhunā aññātabbaṃ paripucchitabbaṃ paripañhitabbaṃ, ayaṃ tattha sāmīci.
विलेखनसिक्खापदं
Vilekhanasikkhāpadaṃ
७२. यो पन भिक्खु पातिमोक्खे उद्दिस्समाने एवं वदेय्य ‘‘किं पनिमेहि खुद्दानुखुद्दकेहि सिक्खापदेहि उद्दिट्ठेहि, यावदेव कुक्कुच्चाय विहेसाय विलेखाय संवत्तन्ती’’ति, सिक्खापदविवण्णके पाचित्तियं।
72. Yo pana bhikkhu pātimokkhe uddissamāne evaṃ vadeyya ‘‘kiṃ panimehi khuddānukhuddakehi sikkhāpadehi uddiṭṭhehi, yāvadeva kukkuccāya vihesāya vilekhāya saṃvattantī’’ti, sikkhāpadavivaṇṇake pācittiyaṃ.
मोहनसिक्खापदं
Mohanasikkhāpadaṃ
७३. यो पन भिक्खु अन्वद्धमासं पातिमोक्खे उद्दिस्समाने एवं वदेय्य ‘‘इदानेव खो अहं जानामि, अयम्पि किर धम्मो सुत्तागतो सुत्तपरियापन्नो अन्वद्धमासं उद्देसं आगच्छती’’ति। तञ्चे भिक्खुं अञ्ञे भिक्खू जानेय्युं निसिन्नपुब्बं इमिना भिक्खुना द्वत्तिक्खत्तुं पातिमोक्खे उद्दिस्समाने, को पन वादो भिय्यो, न च तस्स भिक्खुनो अञ्ञाणकेन मुत्ति अत्थि, यञ्च तत्थ आपत्तिं आपन्नो, तञ्च यथाधम्मो कारेतब्बो, उत्तरि चस्स मोहो आरोपेतब्बो ‘‘तस्स ते, आवुसो, अलाभा, तस्स ते दुल्लद्धं, यं त्वं पातिमोक्खे उद्दिस्समानेन साधुकं अट्ठिं कत्वा मनसि करोसी’’ति, इदं तस्मिं मोहनके पाचित्तियं।
73. Yo pana bhikkhu anvaddhamāsaṃ pātimokkhe uddissamāne evaṃ vadeyya ‘‘idāneva kho ahaṃ jānāmi, ayampi kira dhammo suttāgato suttapariyāpanno anvaddhamāsaṃ uddesaṃ āgacchatī’’ti. Tañce bhikkhuṃ aññe bhikkhū jāneyyuṃ nisinnapubbaṃ iminā bhikkhunā dvattikkhattuṃ pātimokkhe uddissamāne, ko pana vādo bhiyyo, na ca tassa bhikkhuno aññāṇakena mutti atthi, yañca tattha āpattiṃ āpanno, tañca yathādhammo kāretabbo, uttari cassa moho āropetabbo ‘‘tassa te, āvuso, alābhā, tassa te dulladdhaṃ, yaṃ tvaṃ pātimokkhe uddissamānena sādhukaṃ aṭṭhiṃ katvā manasi karosī’’ti, idaṃ tasmiṃ mohanake pācittiyaṃ.
पहारसिक्खापदं
Pahārasikkhāpadaṃ
७४. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स कुपितो अनत्तमनो पहारं ददेय्य, पाचित्तियं।
74. Yo pana bhikkhu bhikkhussa kupito anattamano pahāraṃ dadeyya, pācittiyaṃ.
तलसत्तिकसिक्खापदं
Talasattikasikkhāpadaṃ
७५. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स कुपितो अनत्तमनो तलसत्तिकं उग्गिरेय्य, पाचित्तियं।
75. Yo pana bhikkhu bhikkhussa kupito anattamano talasattikaṃ uggireyya, pācittiyaṃ.
अमूलकसिक्खापदं
Amūlakasikkhāpadaṃ
७६. यो पन भिक्खु भिक्खुं अमूलकेन सङ्घादिसेसेन अनुद्धंसेय्य, पाचित्तियं।
76. Yo pana bhikkhu bhikkhuṃ amūlakena saṅghādisesena anuddhaṃseyya, pācittiyaṃ.
सञ्चिच्चसिक्खापदं
Sañciccasikkhāpadaṃ
७७. यो पन भिक्खु भिक्खुस्स सञ्चिच्च कुक्कुच्चं उपदहेय्य ‘‘इतिस्स मुहुत्तम्पि अफासु भविस्सती’’ति एतदेव पच्चयं करित्वा अनञ्ञं, पाचित्तियं।
77. Yo pana bhikkhu bhikkhussa sañcicca kukkuccaṃ upadaheyya ‘‘itissa muhuttampi aphāsu bhavissatī’’ti etadeva paccayaṃ karitvā anaññaṃ, pācittiyaṃ.
उपस्सुतिसिक्खापदं
Upassutisikkhāpadaṃ
७८. यो पन भिक्खु भिक्खूनं भण्डनजातानं कलहजातानं विवादापन्नानं उपस्सुतिं तिट्ठेय्य ‘‘यं इमे भणिस्सन्ति, तं सोस्सामी’’ति एतदेव पच्चयं करित्वा अनञ्ञं, पाचित्तियं।
78. Yo pana bhikkhu bhikkhūnaṃ bhaṇḍanajātānaṃ kalahajātānaṃ vivādāpannānaṃ upassutiṃ tiṭṭheyya ‘‘yaṃ ime bhaṇissanti, taṃ sossāmī’’ti etadeva paccayaṃ karitvā anaññaṃ, pācittiyaṃ.
कम्मप्पटिबाहनसिक्खापदं
Kammappaṭibāhanasikkhāpadaṃ
७९. यो पन भिक्खु धम्मिकानं कम्मानं छन्दं दत्वा पच्छा खीयनधम्मं आपज्जेय्य, पाचित्तियं।
79. Yo pana bhikkhu dhammikānaṃ kammānaṃ chandaṃ datvā pacchā khīyanadhammaṃ āpajjeyya, pācittiyaṃ.
छन्दंअदत्वागमनसिक्खापदं
Chandaṃadatvāgamanasikkhāpadaṃ
८०. यो पन भिक्खु सङ्घे विनिच्छयकथाय वत्तमानाय छन्दं अदत्वा उट्ठायासना पक्कमेय्य, पाचित्तियं।
80. Yo pana bhikkhu saṅghe vinicchayakathāya vattamānāya chandaṃ adatvā uṭṭhāyāsanā pakkameyya, pācittiyaṃ.
दुब्बलसिक्खापदं
Dubbalasikkhāpadaṃ
८१. यो पन भिक्खु समग्गेन सङ्घेन चीवरं दत्वा पच्छा खीयनधम्मं आपज्जेय्य ‘‘यथासन्थुतं भिक्खू सङ्घिकं लाभं परिणामेन्ती’’ति, पाचित्तियं।
81. Yo pana bhikkhu samaggena saṅghena cīvaraṃ datvā pacchā khīyanadhammaṃ āpajjeyya ‘‘yathāsanthutaṃ bhikkhū saṅghikaṃ lābhaṃ pariṇāmentī’’ti, pācittiyaṃ.
परिणामनसिक्खापदं
Pariṇāmanasikkhāpadaṃ
८२. यो पन भिक्खु जानं सङ्घिकं लाभं परिणतं पुग्गलस्स परिणामेय्य, पाचित्तियं।
82. Yo pana bhikkhu jānaṃ saṅghikaṃ lābhaṃ pariṇataṃ puggalassa pariṇāmeyya, pācittiyaṃ.
सहधम्मिकवग्गो अट्ठमो।
Sahadhammikavaggo aṭṭhamo.
अन्तेपुरसिक्खापदं
Antepurasikkhāpadaṃ
८३. यो पन भिक्खु रञ्ञो खत्तियस्स मुद्धाभिसित्तस्स अनिक्खन्तराजके अनिग्गतरतनके पुब्बे अप्पटिसंविदितो इन्दखीलं अतिक्कामेय्य, पाचित्तियं।
83. Yo pana bhikkhu rañño khattiyassa muddhābhisittassa anikkhantarājake aniggataratanake pubbe appaṭisaṃvidito indakhīlaṃ atikkāmeyya, pācittiyaṃ.
रतनसिक्खापदं
Ratanasikkhāpadaṃ
८४. यो पन भिक्खु रतनं वा रतनसम्मतं वा अञ्ञत्र अज्झारामा वा अज्झावसथा वा उग्गण्हेय्य वा उग्गण्हापेय्य वा, पाचित्तियं। रतनं वा पन भिक्खुना रतनसम्मतं वा अज्झारामे वा अज्झावसथे वा उग्गहेत्वा वा उग्गहापेत्वा वा निक्खिपितब्बं ‘‘यस्स भविस्सति, सो हरिस्सती’’ति, अयं तत्थ सामीचि।
84. Yo pana bhikkhu ratanaṃ vā ratanasammataṃ vā aññatra ajjhārāmā vā ajjhāvasathā vā uggaṇheyya vā uggaṇhāpeyya vā, pācittiyaṃ. Ratanaṃ vā pana bhikkhunā ratanasammataṃ vā ajjhārāme vā ajjhāvasathe vā uggahetvā vā uggahāpetvā vā nikkhipitabbaṃ ‘‘yassa bhavissati, so harissatī’’ti, ayaṃ tattha sāmīci.
विकालगामप्पवेसनसिक्खापदं
Vikālagāmappavesanasikkhāpadaṃ
८५. यो पन भिक्खु सन्तं भिक्खुं अनापुच्छाविकाले गामं पविसेय्य अञ्ञत्र तथारूपा अच्चायिका करणीया, पाचित्तियं।
85. Yo pana bhikkhu santaṃ bhikkhuṃ anāpucchāvikāle gāmaṃ paviseyya aññatra tathārūpā accāyikā karaṇīyā, pācittiyaṃ.
सूचिघरसिक्खापदं
Sūcigharasikkhāpadaṃ
८६. यो पन भिक्खु अट्ठिमयं वा दन्तमयं वा विसाणमयं वा सूचिघरं कारापेय्य, भेदनकं पाचित्तियं।
86. Yo pana bhikkhu aṭṭhimayaṃ vā dantamayaṃ vā visāṇamayaṃ vā sūcigharaṃ kārāpeyya, bhedanakaṃ pācittiyaṃ.
मञ्चपीठसिक्खापदं
Mañcapīṭhasikkhāpadaṃ
८७. नवं पन भिक्खुना मञ्चं वा पीठं वा कारयमानेन अट्ठङ्गुलपादकं कारेतब्बं सुगतङ्गुलेन अञ्ञत्र हेट्ठिमाय अटनिया। तं अतिक्कामयतो छेदनकं पाचित्तियं।
87. Navaṃ pana bhikkhunā mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā kārayamānena aṭṭhaṅgulapādakaṃ kāretabbaṃ sugataṅgulena aññatra heṭṭhimāya aṭaniyā. Taṃ atikkāmayato chedanakaṃ pācittiyaṃ.
तूलोनद्धसिक्खापदं
Tūlonaddhasikkhāpadaṃ
८८. यो पन भिक्खु मञ्चं वा पीठं वा तूलोनद्धं कारापेय्य, उद्दालनकं पाचित्तियं।
88. Yo pana bhikkhu mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā tūlonaddhaṃ kārāpeyya, uddālanakaṃ pācittiyaṃ.
निसीदनसिक्खापदं
Nisīdanasikkhāpadaṃ
८९. निसीदनं पन भिक्खुना कारयमानेन पमाणिकं कारेतब्बं, तत्रिदं पमाणं, दीघसो द्वे विदत्थियो सुगतविदत्थिया, तिरियं दियड्ढं, दसा विदत्थि। तं अतिक्कामयतो छेदनकं पाचित्तियं।
89. Nisīdanaṃ pana bhikkhunā kārayamānena pamāṇikaṃ kāretabbaṃ, tatridaṃ pamāṇaṃ, dīghaso dve vidatthiyo sugatavidatthiyā, tiriyaṃ diyaḍḍhaṃ, dasā vidatthi. Taṃ atikkāmayato chedanakaṃ pācittiyaṃ.
कण्डुप्पटिच्छादिसिक्खापदं
Kaṇḍuppaṭicchādisikkhāpadaṃ
९०. कण्डुप्पटिच्छादिं पन भिक्खुना कारयमानेन पमाणिका कारेतब्बा, तत्रिदं पमाणं, दीघसो चतस्सो विदत्थियो सुगतविदत्थिया, तिरियं द्वे विदत्थियो। तं अतिक्कामयतो छेदनकं पाचित्तियं।
90. Kaṇḍuppaṭicchādiṃ pana bhikkhunā kārayamānena pamāṇikā kāretabbā, tatridaṃ pamāṇaṃ, dīghaso catasso vidatthiyo sugatavidatthiyā, tiriyaṃ dve vidatthiyo. Taṃ atikkāmayato chedanakaṃ pācittiyaṃ.
वस्सिकसाटिकसिक्खापदं
Vassikasāṭikasikkhāpadaṃ
९१. वस्सिकसाटिकं पन भिक्खुना कारयमानेन पमाणिका कारेतब्बा, तत्रिदं पमाणं, दीघसो छ विदत्थियो सुगतविदत्थिया, तिरियं अड्ढतेय्या। तं अतिक्कामयतो छेदनकं पाचित्तियं।
91. Vassikasāṭikaṃ pana bhikkhunā kārayamānena pamāṇikā kāretabbā, tatridaṃ pamāṇaṃ, dīghaso cha vidatthiyo sugatavidatthiyā, tiriyaṃ aḍḍhateyyā. Taṃ atikkāmayato chedanakaṃ pācittiyaṃ.
नन्दसिक्खापदं
Nandasikkhāpadaṃ
९२. यो पन भिक्खु सुगतचीवरप्पमाणं चीवरं कारापेय्य, अतिरेकं वा, छेदनकं पाचित्तियं । तत्रिदं सुगतस्स सुगतचीवरप्पमाणं, दीघसो नव विदत्थियो सुगतविदत्थिया, तिरियं छ विदत्थियो, इदं सुगतस्स सुगतचीवरप्पमाणन्ति।
92. Yo pana bhikkhu sugatacīvarappamāṇaṃ cīvaraṃ kārāpeyya, atirekaṃ vā, chedanakaṃ pācittiyaṃ . Tatridaṃ sugatassa sugatacīvarappamāṇaṃ, dīghaso nava vidatthiyo sugatavidatthiyā, tiriyaṃ cha vidatthiyo, idaṃ sugatassa sugatacīvarappamāṇanti.
रतनवग्गो नवमो।
Ratanavaggo navamo.
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो द्वेनवुति पाचित्तिया धम्मा। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
Uddiṭṭhā kho āyasmanto dvenavuti pācittiyā dhammā. Tatthāyasmante pucchāmi, kaccittha parisuddhā, dutiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, tatiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, parisuddhetthāyasmanto, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
पाचित्तिया निट्ठिता।
Pācittiyā niṭṭhitā.
पाटिदेसनीया
Pāṭidesanīyā
इमे खो पनायस्मन्तो चत्तारो पाटिदेसनीया
Ime kho panāyasmanto cattāro pāṭidesanīyā
धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
Dhammā uddesaṃ āgacchanti.
पठमपाटिदेसनीयसिक्खापदं
Paṭhamapāṭidesanīyasikkhāpadaṃ
१. यो पन भिक्खु अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया अन्तरघरं पविट्ठाय हत्थतो खादनीयं वा भोजनीयं वा सहत्था पटिग्गहेत्वा खादेय्य वा भुञ्जेय्य वा, पटिदेसेतब्बं तेन भिक्खुना ‘‘गारय्हं, आवुसो, धम्मं आपज्जिं असप्पायं पाटिदेसनीयं, तं पटिदेसेमी’’ति।
1. Yo pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā antaragharaṃ paviṭṭhāya hatthato khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā sahatthā paṭiggahetvā khādeyya vā bhuñjeyya vā, paṭidesetabbaṃ tena bhikkhunā ‘‘gārayhaṃ, āvuso, dhammaṃ āpajjiṃ asappāyaṃ pāṭidesanīyaṃ, taṃ paṭidesemī’’ti.
दुतियपाटिदेसनीयसिक्खापदं
Dutiyapāṭidesanīyasikkhāpadaṃ
२. भिक्खू पनेव कुलेसु निमन्तिता भुञ्जन्ति, तत्र चे सा भिक्खुनी वोसासमानरूपा ठिता होति ‘‘इध सूपं देथ, इध ओदनं देथा’’ति। तेहि भिक्खूहि सा भिक्खुनी अपसादेतब्बा ‘‘अपसक्क ताव भगिनि, याव भिक्खू भुञ्जन्ती’’ति। एकस्सपि चे भिक्खुनो न पटिभासेय्य तं भिक्खुनिं अपसादेतुं ‘‘अपसक्क ताव भगिनि, याव भिक्खू भुञ्जन्ती’’ति, पटिदेसेतब्बं तेहि भिक्खूहि ‘‘गारय्हं, आवुसो, धम्मं आपज्जिम्हा असप्पायं पाटिदेसनीयं, तं पटिदेसेमा’’ति।
2. Bhikkhū paneva kulesu nimantitā bhuñjanti, tatra ce sā bhikkhunī vosāsamānarūpā ṭhitā hoti ‘‘idha sūpaṃ detha, idha odanaṃ dethā’’ti. Tehi bhikkhūhi sā bhikkhunī apasādetabbā ‘‘apasakka tāva bhagini, yāva bhikkhū bhuñjantī’’ti. Ekassapi ce bhikkhuno na paṭibhāseyya taṃ bhikkhuniṃ apasādetuṃ ‘‘apasakka tāva bhagini, yāva bhikkhū bhuñjantī’’ti, paṭidesetabbaṃ tehi bhikkhūhi ‘‘gārayhaṃ, āvuso, dhammaṃ āpajjimhā asappāyaṃ pāṭidesanīyaṃ, taṃ paṭidesemā’’ti.
ततियपाटिदेसनीयसिक्खापदं
Tatiyapāṭidesanīyasikkhāpadaṃ
३. यानि खो पन तानि सेक्खसम्मतानि कुलानि, यो पन भिक्खु तथारूपेसु सेक्खसम्मतेसु कुलेसु पुब्बे अनिमन्तितो अगिलानो खादनीयं वा, भोजनीयं वा सहत्था पटिग्गहेत्वा खादेय्य वा, भुञ्जेय्य वा, पटिदेसेतब्बं तेन भिक्खुना ‘‘गारय्हं, आवुसो, धम्मं आपज्जिं असप्पायं पाटिदेसनीयं, तं पटिदेसेमी’’ति।
3. Yāni kho pana tāni sekkhasammatāni kulāni, yo pana bhikkhu tathārūpesu sekkhasammatesu kulesu pubbe animantito agilāno khādanīyaṃ vā, bhojanīyaṃ vā sahatthā paṭiggahetvā khādeyya vā, bhuñjeyya vā, paṭidesetabbaṃ tena bhikkhunā ‘‘gārayhaṃ, āvuso, dhammaṃ āpajjiṃ asappāyaṃ pāṭidesanīyaṃ, taṃ paṭidesemī’’ti.
चतुत्थपाटिदेसनीयसिक्खापदं
Catutthapāṭidesanīyasikkhāpadaṃ
४. यानि खो पन तानि आरञ्ञकानि सेनासनानि सासङ्कसम्मतानि सप्पटिभयानि, यो पन भिक्खु तथारूपेसु सेनासनेसु पुब्बे अप्पटिसंविदितं खादनीयं वा, भोजनीयं वा अज्झारामे सहत्था पटिग्गहेत्वा अगिलानो खादेय्य वा, भुञ्जेय्य वा, पटिदेसेतब्बं तेन भिक्खुना ‘‘गारय्हं, आवुसो, धम्मं आपज्जिं असप्पायं पाटिदेसनीयं, तं पटिदेसेमी’’ति।
4. Yāni kho pana tāni āraññakāni senāsanāni sāsaṅkasammatāni sappaṭibhayāni, yo pana bhikkhu tathārūpesu senāsanesu pubbe appaṭisaṃviditaṃ khādanīyaṃ vā, bhojanīyaṃ vā ajjhārāme sahatthā paṭiggahetvā agilāno khādeyya vā, bhuñjeyya vā, paṭidesetabbaṃ tena bhikkhunā ‘‘gārayhaṃ, āvuso, dhammaṃ āpajjiṃ asappāyaṃ pāṭidesanīyaṃ, taṃ paṭidesemī’’ti.
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो चत्तारो पाटिदेसनीया धम्मा। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
Uddiṭṭhā kho āyasmanto cattāro pāṭidesanīyā dhammā. Tatthāyasmante pucchāmi, kaccittha parisuddhā, dutiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, tatiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, parisuddhetthāyasmanto, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
पाटिदेसनीया निट्ठिता।
Pāṭidesanīyā niṭṭhitā.
सेखिया
Sekhiyā
इमे खो पनायस्मन्तो सेखिया धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
Ime kho panāyasmanto sekhiyā dhammā uddesaṃ āgacchanti.
परिमण्डलसिक्खापदं
Parimaṇḍalasikkhāpadaṃ
१. परिमण्डलं निवासेस्सामीति सिक्खा करणीया।
1. Parimaṇḍalaṃ nivāsessāmīti sikkhā karaṇīyā.
२. परिमण्डलं पारुपिस्सामीति सिक्खा करणीया।
2. Parimaṇḍalaṃ pārupissāmīti sikkhā karaṇīyā.
सुप्पटिच्छन्नसिक्खापदं
Suppaṭicchannasikkhāpadaṃ
३. सुप्पटिच्छन्नो अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
3. Suppaṭicchanno antaraghare gamissāmīti sikkhā karaṇīyā.
४. सुप्पटिच्छन्नो अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
4. Suppaṭicchanno antaraghare nisīdissāmīti sikkhā karaṇīyā.
सुसंवुतसिक्खापदं
Susaṃvutasikkhāpadaṃ
५. सुसंवुतो अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
5. Susaṃvuto antaraghare gamissāmīti sikkhā karaṇīyā.
६. सुसंवुतो अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
6. Susaṃvuto antaraghare nisīdissāmīti sikkhā karaṇīyā.
ओक्खित्तचक्खुसिक्खापदं
Okkhittacakkhusikkhāpadaṃ
७. ओक्खित्तचक्खु अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
7. Okkhittacakkhu antaraghare gamissāmīti sikkhā karaṇīyā.
८. ओक्खित्तचक्खु अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
8. Okkhittacakkhu antaraghare nisīdissāmīti sikkhā karaṇīyā.
उक्खित्तकसिक्खापदं
Ukkhittakasikkhāpadaṃ
९. न उक्खित्तकाय अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
9. Na ukkhittakāya antaraghare gamissāmīti sikkhā karaṇīyā.
१०. न उक्खित्तकाय अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
10. Na ukkhittakāya antaraghare nisīdissāmīti sikkhā karaṇīyā.
परिमण्डलवग्गो पठमो।
Parimaṇḍalavaggo paṭhamo.
उज्जग्घिकसिक्खापदं
Ujjagghikasikkhāpadaṃ
११. न उज्जग्घिकाय अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
11. Na ujjagghikāya antaraghare gamissāmīti sikkhā karaṇīyā.
१२. न उज्जग्घिकाय अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
12. Na ujjagghikāya antaraghare nisīdissāmīti sikkhā karaṇīyā.
उच्चसद्दसिक्खापदं
Uccasaddasikkhāpadaṃ
१३. अप्पसद्दो अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
13. Appasaddo antaraghare gamissāmīti sikkhā karaṇīyā.
१४. अप्पसद्दो अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
14. Appasaddo antaraghare nisīdissāmīti sikkhā karaṇīyā.
कायप्पचालकसिक्खापदं
Kāyappacālakasikkhāpadaṃ
१५. न कायप्पचालकं अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
15. Na kāyappacālakaṃ antaraghare gamissāmīti sikkhā karaṇīyā.
१६. न कायप्पचालकं अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
16. Na kāyappacālakaṃ antaraghare nisīdissāmīti sikkhā karaṇīyā.
बाहुप्पचालकसिक्खापदं
Bāhuppacālakasikkhāpadaṃ
१७. न बाहुप्पचालकं अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
17. Na bāhuppacālakaṃ antaraghare gamissāmīti sikkhā karaṇīyā.
१८. न बाहुप्पचालकं अन्तरघरेनिसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
18. Na bāhuppacālakaṃ antaragharenisīdissāmīti sikkhā karaṇīyā.
सीसप्पचालकसिक्खापदं
Sīsappacālakasikkhāpadaṃ
१९. न सीसप्पचालकं अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
19. Na sīsappacālakaṃ antaraghare gamissāmīti sikkhā karaṇīyā.
२०. न सीसप्पचालकं अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
20. Na sīsappacālakaṃ antaraghare nisīdissāmīti sikkhā karaṇīyā.
उज्जग्घिकवग्गो दुतियो।
Ujjagghikavaggo dutiyo.
खम्भकतसिक्खापदं
Khambhakatasikkhāpadaṃ
२१. न खम्भकतो अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
21. Na khambhakato antaraghare gamissāmīti sikkhā karaṇīyā.
२२. न खम्भकतो अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
22. Na khambhakato antaraghare nisīdissāmīti sikkhā karaṇīyā.
ओगुण्ठितसिक्खापदं
Oguṇṭhitasikkhāpadaṃ
२३. न ओगुण्ठितो अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
23. Na oguṇṭhito antaraghare gamissāmīti sikkhā karaṇīyā.
२४. न ओगुण्ठितो अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
24. Na oguṇṭhito antaraghare nisīdissāmīti sikkhā karaṇīyā.
उक्कुटिकसिक्खापदं
Ukkuṭikasikkhāpadaṃ
२५. न उक्कुटिकाय अन्तरघरे गमिस्सामीति सिक्खा करणीया।
25. Na ukkuṭikāya antaraghare gamissāmīti sikkhā karaṇīyā.
पल्लत्थिकसिक्खापदं
Pallatthikasikkhāpadaṃ
२६. न पल्लत्थिकाय अन्तरघरे निसीदिस्सामीति सिक्खा करणीया।
26. Na pallatthikāya antaraghare nisīdissāmīti sikkhā karaṇīyā.
सक्कच्चपटिग्गहणसिक्खापदं
Sakkaccapaṭiggahaṇasikkhāpadaṃ
२७. सक्कच्चं पिण्डपातं पटिग्गहेस्सामीति सिक्खा करणीया।
27. Sakkaccaṃ piṇḍapātaṃ paṭiggahessāmīti sikkhā karaṇīyā.
पत्तसञ्ञीपटिग्गहणसिक्खापदं
Pattasaññīpaṭiggahaṇasikkhāpadaṃ
२८. पत्तसञ्ञी पिण्डपातं पटिग्गहेस्सामीति सिक्खा करणीया।
28. Pattasaññī piṇḍapātaṃ paṭiggahessāmīti sikkhā karaṇīyā.
समसूपकपटिग्गहणसिक्खापदं
Samasūpakapaṭiggahaṇasikkhāpadaṃ
२९. समसूपकं पिण्डपातं पटिग्गहेस्सामीति सिक्खा करणीया।
29. Samasūpakaṃ piṇḍapātaṃ paṭiggahessāmīti sikkhā karaṇīyā.
समतित्तिकसिक्खापदं
Samatittikasikkhāpadaṃ
३०. समतित्तिकं पिण्डपातं पटिग्गहेस्सामीति सिक्खा करणीया।
30. Samatittikaṃ piṇḍapātaṃ paṭiggahessāmīti sikkhā karaṇīyā.
खम्भकतवग्गो ततियो।
Khambhakatavaggo tatiyo.
सक्कच्चभुञ्जनसिक्खापदं
Sakkaccabhuñjanasikkhāpadaṃ
३१. सक्कच्चं पिण्डपातं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
31. Sakkaccaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
पत्तसञ्ञीभुञ्जनसिक्खापदं
Pattasaññībhuñjanasikkhāpadaṃ
३२. पत्तसञ्ञी पिण्डपातं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
32. Pattasaññī piṇḍapātaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
सपदानसिक्खापदं
Sapadānasikkhāpadaṃ
३३. सपदानं पिण्डपातं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
33. Sapadānaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
समसूपकसिक्खापदं
Samasūpakasikkhāpadaṃ
३४. समसूपकं पिण्डपातं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
34. Samasūpakaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
नथूपकतसिक्खापदं
Nathūpakatasikkhāpadaṃ
३५. न थूपकतो ओमद्दित्वा पिण्डपातं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
35. Na thūpakato omadditvā piṇḍapātaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
ओदनप्पटिच्छादनसिक्खापदं
Odanappaṭicchādanasikkhāpadaṃ
३६. न सूपं वा ब्यञ्जनं वा ओदनेन पटिच्छादेस्सामि भिय्योकम्यतं उपादायाति सिक्खा करणीया।
36. Na sūpaṃ vā byañjanaṃ vā odanena paṭicchādessāmi bhiyyokamyataṃ upādāyāti sikkhā karaṇīyā.
सूपोदनविञ्ञत्तिसिक्खापदं
Sūpodanaviññattisikkhāpadaṃ
३७. न सूपं वा ओदनं वा अगिलानो अत्तनो अत्थाय विञ्ञापेत्वा भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
37. Na sūpaṃ vā odanaṃ vā agilāno attano atthāya viññāpetvā bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
उज्झानसञ्ञीसिक्खापदं
Ujjhānasaññīsikkhāpadaṃ
३८. न उज्झानसञ्ञी परेसं पत्तं ओलोकेस्सामीति सिक्खा करणीया।
38. Na ujjhānasaññī paresaṃ pattaṃ olokessāmīti sikkhā karaṇīyā.
कबळसिक्खापदं
Kabaḷasikkhāpadaṃ
३९. नातिमहन्तं कबळं करिस्सामीति सिक्खा करणीया।
39. Nātimahantaṃ kabaḷaṃ karissāmīti sikkhā karaṇīyā.
आलोपसिक्खापदं
Ālopasikkhāpadaṃ
४०. परिमण्डलं आलोपं करिस्सामीति सिक्खा करणीया।
40. Parimaṇḍalaṃ ālopaṃ karissāmīti sikkhā karaṇīyā.
सक्कच्चवग्गो चतुत्थो।
Sakkaccavaggo catuttho.
अनाहटसिक्खापदं
Anāhaṭasikkhāpadaṃ
४१. न अनाहटे कबळे मुखद्वारं विवरिस्सामीति सिक्खा करणीया।
41. Na anāhaṭe kabaḷe mukhadvāraṃ vivarissāmīti sikkhā karaṇīyā.
भुञ्जमानसिक्खापदं
Bhuñjamānasikkhāpadaṃ
४२. न भुञ्जमानो सब्बहत्थं मुखे पक्खिपिस्सामीति सिक्खा करणीया।
42. Na bhuñjamāno sabbahatthaṃ mukhe pakkhipissāmīti sikkhā karaṇīyā.
सकबळसिक्खापदं
Sakabaḷasikkhāpadaṃ
४३. न सकबळेन मुखेन ब्याहरिस्सामीति सिक्खा करणीया।
43. Na sakabaḷena mukhena byāharissāmīti sikkhā karaṇīyā.
पिण्डुक्खेपकसिक्खापदं
Piṇḍukkhepakasikkhāpadaṃ
४४. न पिण्डुक्खेपकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
44. Na piṇḍukkhepakaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
कबळावच्छेदकसिक्खापदं
Kabaḷāvacchedakasikkhāpadaṃ
४५. न कबळावच्छेदकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
45. Na kabaḷāvacchedakaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
अवगण्डकारकसिक्खापदं
Avagaṇḍakārakasikkhāpadaṃ
४६. न अवगण्डकारकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
46. Na avagaṇḍakārakaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
हत्थनिद्धुनकसिक्खापदं
Hatthaniddhunakasikkhāpadaṃ
४७. न हत्थनिद्धुनकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
47. Na hatthaniddhunakaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
सित्थावकारकसिक्खापदं
Sitthāvakārakasikkhāpadaṃ
४८. न सित्थावकारकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
48. Na sitthāvakārakaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
जिव्हानिच्छारकसिक्खापदं
Jivhānicchārakasikkhāpadaṃ
४९. न जिव्हानिच्छारकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
49. Na jivhānicchārakaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
चपुचपुकारकसिक्खापदं
Capucapukārakasikkhāpadaṃ
५०. न चपुचपुकारकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
50. Na capucapukārakaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
कबळवग्गो पञ्चमो।
Kabaḷavaggo pañcamo.
सुरुसुरुकारकसिक्खापदं
Surusurukārakasikkhāpadaṃ
५१. न सुरुसुरुकारकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
51. Na surusurukārakaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
हत्थनिल्लेहकसिक्खापदं
Hatthanillehakasikkhāpadaṃ
५२. न हत्थनिल्लेहकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
52. Na hatthanillehakaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
पत्तनिल्लेहकसिक्खापदं
Pattanillehakasikkhāpadaṃ
५३. न पत्तनिल्लेहकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
53. Na pattanillehakaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
ओट्ठनिल्लेहकसिक्खापदं
Oṭṭhanillehakasikkhāpadaṃ
५४. न ओट्ठनिल्लेहकं भुञ्जिस्सामीति सिक्खा करणीया।
54. Na oṭṭhanillehakaṃ bhuñjissāmīti sikkhā karaṇīyā.
सामिससिक्खापदं
Sāmisasikkhāpadaṃ
५५. न सामिसेन हत्थेन पानीयथालकं पटिग्गहेस्सामीति सिक्खा करणीया।
55. Na sāmisena hatthena pānīyathālakaṃ paṭiggahessāmīti sikkhā karaṇīyā.
ससित्थकसिक्खापदं
Sasitthakasikkhāpadaṃ
५६. न ससित्थकं पत्तधोवनं अन्तरघरे छड्डेस्सामीति सिक्खा करणीया।
56. Na sasitthakaṃ pattadhovanaṃ antaraghare chaḍḍessāmīti sikkhā karaṇīyā.
छत्तपाणिसिक्खापदं
Chattapāṇisikkhāpadaṃ
५७. न छत्तपाणिस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
57. Na chattapāṇissa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
दण्डपाणिसिक्खापदं
Daṇḍapāṇisikkhāpadaṃ
५८. न दण्डपाणिस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
58. Na daṇḍapāṇissa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
सत्थपाणिसिक्खापदं
Satthapāṇisikkhāpadaṃ
५९. न सत्थपाणिस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
59. Na satthapāṇissa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
आवुधपाणिसिक्खापदं
Āvudhapāṇisikkhāpadaṃ
६०. न आवुधपाणिस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
60. Na āvudhapāṇissa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
सुरुसुरुवग्गो छट्ठो।
Surusuruvaggo chaṭṭho.
पादुकसिक्खापदं
Pādukasikkhāpadaṃ
६१. न पादुकारुळ्हस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
61. Na pādukāruḷhassa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
उपाहनसिक्खापदं
Upāhanasikkhāpadaṃ
६२. न उपाहनारुळ्हस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
62. Na upāhanāruḷhassa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
यानसिक्खापदं
Yānasikkhāpadaṃ
६३. न यानगतस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
63. Na yānagatassa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
सयनसिक्खापदं
Sayanasikkhāpadaṃ
६४. न सयनगतस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
64. Na sayanagatassa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
पल्लत्थिकसिक्खापदं
Pallatthikasikkhāpadaṃ
६५. न पल्लत्थिकाय निसिन्नस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
65. Na pallatthikāya nisinnassa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
वेठितसिक्खापदं
Veṭhitasikkhāpadaṃ
६६. न वेठितसीसस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
66. Na veṭhitasīsassa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
ओगुण्ठितसिक्खापदं
Oguṇṭhitasikkhāpadaṃ
६७. न ओगुण्ठितसीसस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
67. Na oguṇṭhitasīsassa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
छमासिक्खापदं
Chamāsikkhāpadaṃ
६८. न छमायं निसीदित्वा आसने निसिन्नस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
68. Na chamāyaṃ nisīditvā āsane nisinnassa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
नीचासनसिक्खापदं
Nīcāsanasikkhāpadaṃ
६९. न नीचे आसने निसीदित्वा उच्चे आसने निसिन्नस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
69. Na nīce āsane nisīditvā ucce āsane nisinnassa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
ठितसिक्खापदं
Ṭhitasikkhāpadaṃ
७०. न ठितो निसिन्नस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
70. Na ṭhito nisinnassa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
पच्छतोगमनसिक्खापदं
Pacchatogamanasikkhāpadaṃ
७१. न पच्छतो गच्छन्तो पुरतो गच्छन्तस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
71. Na pacchato gacchanto purato gacchantassa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
उप्पथेनगमनसिक्खापदं
Uppathenagamanasikkhāpadaṃ
७२. न उप्पथेन गच्छन्तो पथेन गच्छन्तस्स अगिलानस्स धम्मं देसेस्सामीति सिक्खा करणीया।
72. Na uppathena gacchanto pathena gacchantassa agilānassa dhammaṃ desessāmīti sikkhā karaṇīyā.
ठितोउच्चारसिक्खापदं
Ṭhitouccārasikkhāpadaṃ
७३. न ठितो अगिलानो उच्चारं वा पस्सावं वा करिस्सामीति सिक्खा करणीया।
73. Na ṭhito agilāno uccāraṃ vā passāvaṃ vā karissāmīti sikkhā karaṇīyā.
हरितेउच्चारसिक्खापदं
Hariteuccārasikkhāpadaṃ
७४. न हरिते अगिलानो उच्चारं वा पस्सावं वा खेळं वा करिस्सामीति सिक्खा करणीया।
74. Na harite agilāno uccāraṃ vā passāvaṃ vā kheḷaṃ vā karissāmīti sikkhā karaṇīyā.
उदकेउच्चारसिक्खापदं
Udakeuccārasikkhāpadaṃ
७५. न उदके अगिलानो उच्चारं वा पस्सावं वा खेळं वा करिस्सामीति सिक्खा करणीया।
75. Na udake agilāno uccāraṃ vā passāvaṃ vā kheḷaṃ vā karissāmīti sikkhā karaṇīyā.
पादुकवग्गो सत्तमो।
Pādukavaggo sattamo.
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो सेखिया धम्मा। तत्थायस्मन्ते पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
Uddiṭṭhā kho āyasmanto sekhiyā dhammā. Tatthāyasmante pucchāmi, kaccittha parisuddhā, dutiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, tatiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, parisuddhetthāyasmanto, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
सेखिया निट्ठिता।
Sekhiyā niṭṭhitā.
अधिकरणसमथा
Adhikaraṇasamathā
इमे खो पनायस्मन्तो सत्त अधिकरणसमथा
Ime kho panāyasmanto satta adhikaraṇasamathā
धम्मा उद्देसं आगच्छन्ति।
Dhammā uddesaṃ āgacchanti.
उप्पन्नुप्पन्नानं अधिकरणानं समथाय वूपसमाय सम्मुखाविनयो दातब्बो।
Uppannuppannānaṃ adhikaraṇānaṃ samathāya vūpasamāya sammukhāvinayo dātabbo.
सतिविनयो दातब्बो।
Sativinayo dātabbo.
अमूळ्हविनयो दातब्बो।
Amūḷhavinayo dātabbo.
पटिञ्ञाय कारेतब्बं।
Paṭiññāya kāretabbaṃ.
येभुय्यसिका।
Yebhuyyasikā.
तस्सपापियसिका।
Tassapāpiyasikā.
तिणवत्थारकोति।
Tiṇavatthārakoti.
उद्दिट्ठा खो आयस्मन्तो सत्त अधिकरणसमथा धम्मा। तत्थायस्मन्ते, पुच्छामि कच्चित्थ परिसुद्धा, दुतियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, ततियम्पि पुच्छामि, कच्चित्थ परिसुद्धा, परिसुद्धेत्थायस्मन्तो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
Uddiṭṭhā kho āyasmanto satta adhikaraṇasamathā dhammā. Tatthāyasmante, pucchāmi kaccittha parisuddhā, dutiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, tatiyampi pucchāmi, kaccittha parisuddhā, parisuddhetthāyasmanto, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
अधिकरणसमथा निट्ठिता।
Adhikaraṇasamathā niṭṭhitā.
उद्दिट्ठं खो आयस्मन्तो निदानं,
Uddiṭṭhaṃ kho āyasmanto nidānaṃ,
उद्दिट्ठा चत्तारो पाराजिका धम्मा,
Uddiṭṭhā cattāro pārājikā dhammā,
उद्दिट्ठा तेरस सङ्घादिसेसा धम्मा,
Uddiṭṭhā terasa saṅghādisesā dhammā,
उद्दिट्ठा द्वे अनियता धम्मा,
Uddiṭṭhā dve aniyatā dhammā,
उद्दिट्ठा तिंस निस्सग्गिया पाचित्तिया धम्मा,
Uddiṭṭhā tiṃsa nissaggiyā pācittiyā dhammā,
उद्दिट्ठा द्वेनवुति पाचित्तिया धम्मा,
Uddiṭṭhā dvenavuti pācittiyā dhammā,
उद्दिट्ठा चत्तारो पाटिदेसनीया धम्मा,
Uddiṭṭhā cattāro pāṭidesanīyā dhammā,
उद्दिट्ठा सेखिया धम्मा,
Uddiṭṭhā sekhiyā dhammā,
उद्दिट्ठा सत्त अधिकरणसमथा धम्मा, एत्तकं तस्स भगवतो सुत्तागतं सुत्तपरियापन्नं अन्वद्धमासं उद्देसं आगच्छति, तत्थ सब्बेहेव समग्गेहि सम्मोदमानेहि अविवदमानेहि सिक्खितब्बन्ति।
Uddiṭṭhā satta adhikaraṇasamathā dhammā, ettakaṃ tassa bhagavato suttāgataṃ suttapariyāpannaṃ anvaddhamāsaṃ uddesaṃ āgacchati, tattha sabbeheva samaggehi sammodamānehi avivadamānehi sikkhitabbanti.
वित्थारुद्देसो पञ्चमो।
Vitthāruddeso pañcamo.
भिक्खुपातिमोक्खं निट्ठितं।
Bhikkhupātimokkhaṃ niṭṭhitaṃ.