Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മിലിന്ദപഞ്ഹപാളി • Milindapañhapāḷi

    ൭. ഭിക്ഖുസങ്ഘപരിഹരണപഞ്ഹോ

    7. Bhikkhusaṅghapariharaṇapañho

    . ‘‘ഭന്തേ നാഗസേന, ഭാസിതമ്പേതം ഭഗവതാ ‘തഥാഗതസ്സ ഖോ, ആനന്ദ, ന ഏവം ഹോതി ‘‘അഹം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരിസ്സാമീ’’’തി വാ, ‘‘മമുദ്ദേസികോ ഭിക്ഖുസങ്ഘോ’’തി വാ’തി. പുന ച മേത്തേയ്യസ്സ ഭഗവതോ സഭാവഗുണം പരിദീപയമാനേന ഭഗവതാ ഏവം ഭണിതം ‘‘സോ അനേകസഹസ്സം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരിസ്സതി, സേയ്യഥാപി അഹം ഏതരഹി അനേകസതം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരാമീ’’തി. യദി, ഭന്തേ നാഗസേന, ഭഗവതാ ഭണിതം ‘തഥാഗതസ്സ ഖോ, ആനന്ദ, ന ഏവം ഹോതി ‘‘അഹം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരിസ്സാമീ’’തി വാ, ‘‘മമുദ്ദേസികോ ഭിക്ഖുസങ്ഘോ’’തി വാ’തി, തേന ഹി അനേകസതം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരാമീതി യം വചനം, തം മിച്ഛാ. യദി തഥാഗതേന ഭണിതം ‘സോ അനേകസഹസ്സം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരിസ്സതി, സേയ്യഥാപി അഹം ഏതരഹി അനേകസതം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരാമീ’തി, തേന ഹി തഥാഗതസ്സ ഖോ, ആനന്ദ, ന ഏവം ഹോതി ‘അഹം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരിസ്സാമീ’തി വാ, ‘മമുദ്ദേസികോ ഭിക്ഖുസങ്ഘോ’തി വാതി തമ്പി വചനം മിച്ഛാ, അയമ്പി ഉഭതോ കോടികോ പഞ്ഹോ തവാനുപ്പത്തോ, സോ തയാ നിബ്ബാഹിതബ്ബോ’’തി.

    7. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ bhagavatā ‘tathāgatassa kho, ānanda, na evaṃ hoti ‘‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’’’ti vā, ‘‘mamuddesiko bhikkhusaṅgho’’ti vā’ti. Puna ca metteyyassa bhagavato sabhāvaguṇaṃ paridīpayamānena bhagavatā evaṃ bhaṇitaṃ ‘‘so anekasahassaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissati, seyyathāpi ahaṃ etarahi anekasataṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharāmī’’ti. Yadi, bhante nāgasena, bhagavatā bhaṇitaṃ ‘tathāgatassa kho, ānanda, na evaṃ hoti ‘‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’’ti vā, ‘‘mamuddesiko bhikkhusaṅgho’’ti vā’ti, tena hi anekasataṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharāmīti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi tathāgatena bhaṇitaṃ ‘so anekasahassaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissati, seyyathāpi ahaṃ etarahi anekasataṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharāmī’ti, tena hi tathāgatassa kho, ānanda, na evaṃ hoti ‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’ti vā, ‘mamuddesiko bhikkhusaṅgho’ti vāti tampi vacanaṃ micchā, ayampi ubhato koṭiko pañho tavānuppatto, so tayā nibbāhitabbo’’ti.

    ‘‘ഭാസിതമ്പേതം, മഹാരാജ, ഭഗവതാ ‘തഥാഗതസ്സ ഖോ, ആനന്ദ, ന ഏവം ഹോതി ‘‘അഹം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരിസ്സാമീ’’തി വാ, ‘‘മമുദ്ദേസികോ ഭിക്ഖുസങ്ഘോ’’തി വാ’തി. പുന ച മേത്തേയ്യസ്സാപി ഭഗവതോ സഭാവഗുണം പരിദീപയമാനേന ഭഗവതാ ഭണിതം ‘സോ അനേകസഹസ്സം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരിസ്സതി, സേയ്യഥാപി അഹം ഏതരഹി അനേകസതം ഭിക്ഖുസങ്ഘം പരിഹരാമീ’തി. ഏതസ്മിഞ്ച, മഹാരാജ, പഞ്ഹേ ഏകോ അത്ഥോ സാവസേസോ, ഏകോ അത്ഥോ നിരവസേസോ. ന, മഹാരാജ, തഥാഗതോ പരിസായ അനുഗാമികോ, പരിസാ പന തഥാഗതസ്സ അനുഗാമികാ . സമ്മുതി, മഹാരാജ, ഏസാ ‘അഹ’ന്തി ‘മമാ’തി, ന പരമത്ഥോ ഏസോ, വിഗതം, മഹാരാജ, തഥാഗതസ്സ പേമം, വിഗതോ സിനേഹോ, ‘മയ്ഹ’ന്തിപി തഥാഗതസ്സ ഗഹണം നത്ഥി, ഉപാദായ പന അവസ്സയോ ഹോതി.

    ‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘tathāgatassa kho, ānanda, na evaṃ hoti ‘‘ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’’ti vā, ‘‘mamuddesiko bhikkhusaṅgho’’ti vā’ti. Puna ca metteyyassāpi bhagavato sabhāvaguṇaṃ paridīpayamānena bhagavatā bhaṇitaṃ ‘so anekasahassaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissati, seyyathāpi ahaṃ etarahi anekasataṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharāmī’ti. Etasmiñca, mahārāja, pañhe eko attho sāvaseso, eko attho niravaseso. Na, mahārāja, tathāgato parisāya anugāmiko, parisā pana tathāgatassa anugāmikā . Sammuti, mahārāja, esā ‘aha’nti ‘mamā’ti, na paramattho eso, vigataṃ, mahārāja, tathāgatassa pemaṃ, vigato sineho, ‘mayha’ntipi tathāgatassa gahaṇaṃ natthi, upādāya pana avassayo hoti.

    ‘‘യഥാ, മഹാരാജ, പഥവീ ഭൂമട്ഠാനം സത്താനം പതിട്ഠാ ഹോതി ഉപസ്സയം, പഥവിട്ഠാ ചേതേ സത്താ, ന ച മഹാപഥവിയാ ‘മയ്ഹേതേ’തി അപേക്ഖാ ഹോതി, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, തഥാഗതോ സബ്ബസത്താനം പതിട്ഠാ ഹോതി ഉപസ്സയം, തഥാഗതട്ഠാ 1 ചേതേ സത്താ, ന ച തഥാഗതസ്സ ‘മയ്ഹേതേ’തി അപേക്ഖാ ഹോതി. യഥാ വാ പന, മഹാരാജ, മഹതിമഹാമേഘോ അഭിവസ്സന്തോ തിണരുക്ഖപസുമനുസ്സാനം വുഡ്ഢിം ദേതി സന്തതിം അനുപാലേതി. വുട്ഠൂപജീവിനോ ചേതേ സത്താ സബ്ബേ, ന ച മഹാമേഘസ്സ ‘മയ്ഹേതേ’തി അപേക്ഖാ ഹോതി. ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, തഥാഗതോ സബ്ബസത്താനം കുസലധമ്മേ ജനേതി അനുപാലേതി, സത്ഥൂപജീവിനോ ചേതേ സത്താ സബ്ബേ, ന ച തഥാഗതസ്സ ‘മയ്ഹേതേ’തി അപേക്ഖാ ഹോതി. തം കിസ്സ ഹേതു? അത്താനുദിട്ഠിയാ പഹീനത്താ’’തി.

    ‘‘Yathā, mahārāja, pathavī bhūmaṭṭhānaṃ sattānaṃ patiṭṭhā hoti upassayaṃ, pathaviṭṭhā cete sattā, na ca mahāpathaviyā ‘mayhete’ti apekkhā hoti, evameva kho, mahārāja, tathāgato sabbasattānaṃ patiṭṭhā hoti upassayaṃ, tathāgataṭṭhā 2 cete sattā, na ca tathāgatassa ‘mayhete’ti apekkhā hoti. Yathā vā pana, mahārāja, mahatimahāmegho abhivassanto tiṇarukkhapasumanussānaṃ vuḍḍhiṃ deti santatiṃ anupāleti. Vuṭṭhūpajīvino cete sattā sabbe, na ca mahāmeghassa ‘mayhete’ti apekkhā hoti. Evameva kho, mahārāja, tathāgato sabbasattānaṃ kusaladhamme janeti anupāleti, satthūpajīvino cete sattā sabbe, na ca tathāgatassa ‘mayhete’ti apekkhā hoti. Taṃ kissa hetu? Attānudiṭṭhiyā pahīnattā’’ti.

    ‘‘സാധു, ഭന്തേ നാഗസേന, സുനിബ്ബേഠിതോ പഞ്ഹോ ബഹുവിധേഹി കാരണേഹി, ഗമ്ഭീരോ ഉത്താനീകതോ, ഗണ്ഠി ഭിന്നോ, ഗഹനം അഗഹനം കതം, അന്ധകാരോ ആലോകോ കതോ, ഭഗ്ഗാ പരവാദാ, ജിനപുത്താനം ചക്ഖും ഉപ്പാദിത’’ന്തി.

    ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, sunibbeṭhito pañho bahuvidhehi kāraṇehi, gambhīro uttānīkato, gaṇṭhi bhinno, gahanaṃ agahanaṃ kataṃ, andhakāro āloko kato, bhaggā paravādā, jinaputtānaṃ cakkhuṃ uppādita’’nti.

    ഭിക്ഖുസങ്ഘപരിഹരണപഞ്ഹോ സത്തമോ.

    Bhikkhusaṅghapariharaṇapañho sattamo.







    Footnotes:
    1. തഥാഗതപതിട്ഠാ ഏവ (സീ॰)
    2. tathāgatapatiṭṭhā eva (sī.)

    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact