Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదాన-అట్ఠకథా • Apadāna-aṭṭhakathā |
౫. భిసదాయకత్థేరఅపదానవణ్ణనా
5. Bhisadāyakattheraapadānavaṇṇanā
వేస్సభూ నామ నామేనాతిఆదికం ఆయస్మతో భిసదాయకత్థేరస్స అపదానం. అయమ్పి పురిమబుద్ధేసు కతాధికారో తత్థ తత్థ భవే వివట్టూపనిస్సయాని పుఞ్ఞాని ఉపచినన్తో వేస్సభుస్స భగవతో కాలే హిమవన్తస్మిం హత్థియోనియం నిబ్బత్తో తస్మిం పటివసతి. తస్మిం సమయే వేస్సభూ భగవా వివేకకామో హిమవన్తమగమాసి. తం దిస్వా సో హత్థినాగో పసన్నమానసో భిసముళాలం గహేత్వా భగవన్తం భోజేసి. సో తేన పుఞ్ఞకమ్మేన హత్థియోనితో చుతో దేవలోకే ఉప్పజ్జిత్వా తత్థ ఛ కామావచరసమ్పత్తియో అనుభవిత్వా మనుస్సత్తమాగతో మనుస్సేసు చక్కవత్తిసమ్పత్తిఆదయో అనుభవిత్వా ఇమస్మిం బుద్ధుప్పాదే మహాభోగే అఞ్ఞతరస్మిం కులే నిబ్బత్తో పుబ్బవాసనాబలేన సత్థరి పసన్నో పబ్బజిత్వా నచిరస్సేవ అరహా అహోసి, సో పుబ్బే కతకుసలనామేన భిసదాయకత్థేరోతి పాకటో.
Vessabhūnāma nāmenātiādikaṃ āyasmato bhisadāyakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto vessabhussa bhagavato kāle himavantasmiṃ hatthiyoniyaṃ nibbatto tasmiṃ paṭivasati. Tasmiṃ samaye vessabhū bhagavā vivekakāmo himavantamagamāsi. Taṃ disvā so hatthināgo pasannamānaso bhisamuḷālaṃ gahetvā bhagavantaṃ bhojesi. So tena puññakammena hatthiyonito cuto devaloke uppajjitvā tattha cha kāmāvacarasampattiyo anubhavitvā manussattamāgato manussesu cakkavattisampattiādayo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde mahābhoge aññatarasmiṃ kule nibbatto pubbavāsanābalena satthari pasanno pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi, so pubbe katakusalanāmena bhisadāyakattheroti pākaṭo.
౨౯. సో అత్తనో పుబ్బకమ్మం సరిత్వా పుబ్బచరితాపదానం దస్సేన్తో వేస్సభూ నామ నామేనాతిఆదిమాహ. తత్థ వేస్సభూతి వేస్సం భునాతి అతిక్కమతీతి వేస్సభూ. అథ వా వేస్సే వాణిజకమ్మే వా కామరాగాదికే వా కుసలాదికమ్మే వా వత్థుకామకిలేసకామే వా భునాతి అభిభవతీతి వేస్సభూ, సో నామేన వేస్సభూ నామ భగవా. ఇసీనం తతియో అహూతి కుసలధమ్మే ఏసతి గవేసతీతి ఇసి, ‘‘విపస్సీ, సిఖీ, వేస్సభూ’’తి వుత్తత్తా తతియో ఇసి తతియో భగవా అహు అహోసీతి అత్థో. కాననం వనమోగ్గయ్హాతి కాననసఙ్ఖాతం వనం ఓగయ్హ ఓగహేత్వా పావిసీతి అత్థో.
29. So attano pubbakammaṃ saritvā pubbacaritāpadānaṃ dassento vessabhū nāma nāmenātiādimāha. Tattha vessabhūti vessaṃ bhunāti atikkamatīti vessabhū. Atha vā vesse vāṇijakamme vā kāmarāgādike vā kusalādikamme vā vatthukāmakilesakāme vā bhunāti abhibhavatīti vessabhū, so nāmena vessabhū nāma bhagavā. Isīnaṃ tatiyo ahūti kusaladhamme esati gavesatīti isi, ‘‘vipassī, sikhī, vessabhū’’ti vuttattā tatiyo isi tatiyo bhagavā ahu ahosīti attho. Kānanaṃ vanamoggayhāti kānanasaṅkhātaṃ vanaṃ ogayha ogahetvā pāvisīti attho.
౩౦. భిసముళాలం గణ్హిత్వాతి ద్విపదచతుప్పదానం ఛాతకం భిసతి హింసతి వినాసేతీతి భిసం, కో సో? పదుమకన్దో, భిసఞ్చ ముళాలఞ్చ భిసముళాలం, తం భిసముళాలం గహేత్వాతి అత్థో.
30.Bhisamuḷālaṃ gaṇhitvāti dvipadacatuppadānaṃ chātakaṃ bhisati hiṃsati vināsetīti bhisaṃ, ko so? Padumakando, bhisañca muḷālañca bhisamuḷālaṃ, taṃ bhisamuḷālaṃ gahetvāti attho.
౩౧. కరేన చ పరామట్ఠోతి తం మయా దిన్నదానం, వేస్సభూవరబుద్ధినా ఉత్తమబుద్ధినా వేస్సభునా కరేన హత్థతలేన పరామట్ఠో కతసమ్ఫస్సో అహోసి. సుఖాహం నాభిజానామి, సమం తేన కుతోత్తరిన్తి తేన సుఖేన సమం సుఖం నాభిజానామి, తతో ఉత్తరిం తతో పరం తతో అధికం సుఖం కుతోతి అత్థో. సేసం నయానుసారేన సువిఞ్ఞేయ్యన్తి.
31.Karena ca parāmaṭṭhoti taṃ mayā dinnadānaṃ, vessabhūvarabuddhinā uttamabuddhinā vessabhunā karena hatthatalena parāmaṭṭho katasamphasso ahosi. Sukhāhaṃ nābhijānāmi, samaṃ tena kutottarinti tena sukhena samaṃ sukhaṃ nābhijānāmi, tato uttariṃ tato paraṃ tato adhikaṃ sukhaṃ kutoti attho. Sesaṃ nayānusārena suviññeyyanti.
భిసదాయకత్థేరఅపదానవణ్ణనా సమత్తా.
Bhisadāyakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / అపదానపాళి • Apadānapāḷi / ౫. భిసదాయకత్థేరఅపదానం • 5. Bhisadāyakattheraapadānaṃ