Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಪದಾನ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Apadāna-aṭṭhakathā |
೫. ಭಿಸದಾಯಕತ್ಥೇರಅಪದಾನವಣ್ಣನಾ
5. Bhisadāyakattheraapadānavaṇṇanā
ವೇಸ್ಸಭೂ ನಾಮ ನಾಮೇನಾತಿಆದಿಕಂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಭಿಸದಾಯಕತ್ಥೇರಸ್ಸ ಅಪದಾನಂ। ಅಯಮ್ಪಿ ಪುರಿಮಬುದ್ಧೇಸು ಕತಾಧಿಕಾರೋ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಭವೇ ವಿವಟ್ಟೂಪನಿಸ್ಸಯಾನಿ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಉಪಚಿನನ್ತೋ ವೇಸ್ಸಭುಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಕಾಲೇ ಹಿಮವನ್ತಸ್ಮಿಂ ಹತ್ಥಿಯೋನಿಯಂ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ತಸ್ಮಿಂ ಪಟಿವಸತಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ವೇಸ್ಸಭೂ ಭಗವಾ ವಿವೇಕಕಾಮೋ ಹಿಮವನ್ತಮಗಮಾಸಿ। ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಸೋ ಹತ್ಥಿನಾಗೋ ಪಸನ್ನಮಾನಸೋ ಭಿಸಮುಳಾಲಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಭೋಜೇಸಿ। ಸೋ ತೇನ ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮೇನ ಹತ್ಥಿಯೋನಿತೋ ಚುತೋ ದೇವಲೋಕೇ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ತತ್ಥ ಛ ಕಾಮಾವಚರಸಮ್ಪತ್ತಿಯೋ ಅನುಭವಿತ್ವಾ ಮನುಸ್ಸತ್ತಮಾಗತೋ ಮನುಸ್ಸೇಸು ಚಕ್ಕವತ್ತಿಸಮ್ಪತ್ತಿಆದಯೋ ಅನುಭವಿತ್ವಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದೇ ಮಹಾಭೋಗೇ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ಪುಬ್ಬವಾಸನಾಬಲೇನ ಸತ್ಥರಿ ಪಸನ್ನೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಅರಹಾ ಅಹೋಸಿ, ಸೋ ಪುಬ್ಬೇ ಕತಕುಸಲನಾಮೇನ ಭಿಸದಾಯಕತ್ಥೇರೋತಿ ಪಾಕಟೋ।
Vessabhūnāma nāmenātiādikaṃ āyasmato bhisadāyakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto vessabhussa bhagavato kāle himavantasmiṃ hatthiyoniyaṃ nibbatto tasmiṃ paṭivasati. Tasmiṃ samaye vessabhū bhagavā vivekakāmo himavantamagamāsi. Taṃ disvā so hatthināgo pasannamānaso bhisamuḷālaṃ gahetvā bhagavantaṃ bhojesi. So tena puññakammena hatthiyonito cuto devaloke uppajjitvā tattha cha kāmāvacarasampattiyo anubhavitvā manussattamāgato manussesu cakkavattisampattiādayo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde mahābhoge aññatarasmiṃ kule nibbatto pubbavāsanābalena satthari pasanno pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi, so pubbe katakusalanāmena bhisadāyakattheroti pākaṭo.
೨೯. ಸೋ ಅತ್ತನೋ ಪುಬ್ಬಕಮ್ಮಂ ಸರಿತ್ವಾ ಪುಬ್ಬಚರಿತಾಪದಾನಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ವೇಸ್ಸಭೂ ನಾಮ ನಾಮೇನಾತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ವೇಸ್ಸಭೂತಿ ವೇಸ್ಸಂ ಭುನಾತಿ ಅತಿಕ್ಕಮತೀತಿ ವೇಸ್ಸಭೂ। ಅಥ ವಾ ವೇಸ್ಸೇ ವಾಣಿಜಕಮ್ಮೇ ವಾ ಕಾಮರಾಗಾದಿಕೇ ವಾ ಕುಸಲಾದಿಕಮ್ಮೇ ವಾ ವತ್ಥುಕಾಮಕಿಲೇಸಕಾಮೇ ವಾ ಭುನಾತಿ ಅಭಿಭವತೀತಿ ವೇಸ್ಸಭೂ, ಸೋ ನಾಮೇನ ವೇಸ್ಸಭೂ ನಾಮ ಭಗವಾ। ಇಸೀನಂ ತತಿಯೋ ಅಹೂತಿ ಕುಸಲಧಮ್ಮೇ ಏಸತಿ ಗವೇಸತೀತಿ ಇಸಿ, ‘‘ವಿಪಸ್ಸೀ, ಸಿಖೀ, ವೇಸ್ಸಭೂ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ತತಿಯೋ ಇಸಿ ತತಿಯೋ ಭಗವಾ ಅಹು ಅಹೋಸೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಾನನಂ ವನಮೋಗ್ಗಯ್ಹಾತಿ ಕಾನನಸಙ್ಖಾತಂ ವನಂ ಓಗಯ್ಹ ಓಗಹೇತ್ವಾ ಪಾವಿಸೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
29. So attano pubbakammaṃ saritvā pubbacaritāpadānaṃ dassento vessabhū nāma nāmenātiādimāha. Tattha vessabhūti vessaṃ bhunāti atikkamatīti vessabhū. Atha vā vesse vāṇijakamme vā kāmarāgādike vā kusalādikamme vā vatthukāmakilesakāme vā bhunāti abhibhavatīti vessabhū, so nāmena vessabhū nāma bhagavā. Isīnaṃ tatiyo ahūti kusaladhamme esati gavesatīti isi, ‘‘vipassī, sikhī, vessabhū’’ti vuttattā tatiyo isi tatiyo bhagavā ahu ahosīti attho. Kānanaṃ vanamoggayhāti kānanasaṅkhātaṃ vanaṃ ogayha ogahetvā pāvisīti attho.
೩೦. ಭಿಸಮುಳಾಲಂ ಗಣ್ಹಿತ್ವಾತಿ ದ್ವಿಪದಚತುಪ್ಪದಾನಂ ಛಾತಕಂ ಭಿಸತಿ ಹಿಂಸತಿ ವಿನಾಸೇತೀತಿ ಭಿಸಂ, ಕೋ ಸೋ? ಪದುಮಕನ್ದೋ, ಭಿಸಞ್ಚ ಮುಳಾಲಞ್ಚ ಭಿಸಮುಳಾಲಂ, ತಂ ಭಿಸಮುಳಾಲಂ ಗಹೇತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
30.Bhisamuḷālaṃ gaṇhitvāti dvipadacatuppadānaṃ chātakaṃ bhisati hiṃsati vināsetīti bhisaṃ, ko so? Padumakando, bhisañca muḷālañca bhisamuḷālaṃ, taṃ bhisamuḷālaṃ gahetvāti attho.
೩೧. ಕರೇನ ಚ ಪರಾಮಟ್ಠೋತಿ ತಂ ಮಯಾ ದಿನ್ನದಾನಂ, ವೇಸ್ಸಭೂವರಬುದ್ಧಿನಾ ಉತ್ತಮಬುದ್ಧಿನಾ ವೇಸ್ಸಭುನಾ ಕರೇನ ಹತ್ಥತಲೇನ ಪರಾಮಟ್ಠೋ ಕತಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಅಹೋಸಿ। ಸುಖಾಹಂ ನಾಭಿಜಾನಾಮಿ, ಸಮಂ ತೇನ ಕುತೋತ್ತರಿನ್ತಿ ತೇನ ಸುಖೇನ ಸಮಂ ಸುಖಂ ನಾಭಿಜಾನಾಮಿ, ತತೋ ಉತ್ತರಿಂ ತತೋ ಪರಂ ತತೋ ಅಧಿಕಂ ಸುಖಂ ಕುತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೇಸಂ ನಯಾನುಸಾರೇನ ಸುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯನ್ತಿ।
31.Karena ca parāmaṭṭhoti taṃ mayā dinnadānaṃ, vessabhūvarabuddhinā uttamabuddhinā vessabhunā karena hatthatalena parāmaṭṭho katasamphasso ahosi. Sukhāhaṃ nābhijānāmi, samaṃ tena kutottarinti tena sukhena samaṃ sukhaṃ nābhijānāmi, tato uttariṃ tato paraṃ tato adhikaṃ sukhaṃ kutoti attho. Sesaṃ nayānusārena suviññeyyanti.
ಭಿಸದಾಯಕತ್ಥೇರಅಪದಾನವಣ್ಣನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Bhisadāyakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಅಪದಾನಪಾಳಿ • Apadānapāḷi / ೫. ಭಿಸದಾಯಕತ್ಥೇರಅಪದಾನಂ • 5. Bhisadāyakattheraapadānaṃ