| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๔. ภิสาลุวทายกเตฺถรอปทานวณฺณนา
4. Bhisāluvadāyakattheraapadānavaṇṇanā
กานนํ วนโมคฺคยฺหาติอาทิกํ อายสฺมโต ภิสาลุวทายกเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุเทฺธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฎฺฎูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินโนฺต วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล หิมวนฺตสฺส สมีเป อรญฺญาวาเส วสโนฺต วนมูลผลาหาโร วิเวกวเสนาคตํ วิปสฺสิํ ภควนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส ปญฺจภิสาลุเว อทาสิฯ ภควา ตสฺส จิตฺตํ ปสาเทตุํ ปสฺสนฺตเสฺสว ปริภุญฺชิฯ โส เตน จิตฺตปฺปสาเทน กาลํ กตฺวา ตุสิตาทีสุ สมฺปตฺติมนุภวิตฺวา ปจฺฉา มนุสฺสสมฺปตฺติญฺจ อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท เอกสฺมิํ กุลเคเห นิพฺพโตฺต วิภวสมฺปตฺติํ ปโตฺต ตํ ปหาย สาสเน ปพฺพชิโต นจิรเสฺสว อรหตฺตํ ปาปุณิฯ
Kānanaṃvanamoggayhātiādikaṃ āyasmato bhisāluvadāyakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto vipassissa bhagavato kāle himavantassa samīpe araññāvāse vasanto vanamūlaphalāhāro vivekavasenāgataṃ vipassiṃ bhagavantaṃ disvā pasannamānaso pañcabhisāluve adāsi. Bhagavā tassa cittaṃ pasādetuṃ passantasseva paribhuñji. So tena cittappasādena kālaṃ katvā tusitādīsu sampattimanubhavitvā pacchā manussasampattiñca anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde ekasmiṃ kulagehe nibbatto vibhavasampattiṃ patto taṃ pahāya sāsane pabbajito nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi.
๑๓. โส ตโต อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต กานนํ วนโมคฺคยฺหาติอาทิมาหฯ ตํ เหฎฺฐา วุตฺตตฺถเมวฯ วสามิ วิปิเน อหนฺติ วิเวกวาโส อหํ วสามีติ สมฺพโนฺธฯ เสสํ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ
13. So tato attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento kānanaṃ vanamoggayhātiādimāha. Taṃ heṭṭhā vuttatthameva. Vasāmi vipine ahanti vivekavāso ahaṃ vasāmīti sambandho. Sesaṃ uttānatthamevāti.
ภิสาลุวทายกเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Bhisāluvadāyakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
ฉฎฺฐภาณวารวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Chaṭṭhabhāṇavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๔. ภิสาลุวทายกเตฺถรอปทานํ • 4. Bhisāluvadāyakattheraapadānaṃ
