| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
५. भीतासुत्तवण्णना
5. Bhītāsuttavaṇṇanā
७५. पञ्चमे किंसूध भीताति किं भीता? मग्गो चनेकायतनप्पवुत्तोति अट्ठतिंसारम्मणवसेन अनेकेहि कारणेहि कथितो। एवं सन्ते किस्स भीता हुत्वा अयं जनता द्वासट्ठि दिट्ठियो अग्गहेसीति वदति। भूरिपञ्ञाति बहुपञ्ञ उस्सन्नपञ्ञ। परलोकं न भायेति इमस्मा लोका परं लोकं गच्छन्तो न भायेय्य। पणिधायाति ठपेत्वा। बह्वन्नपानं घरमावसन्तोति अनाथपिण्डिकादयो विय बह्वन्नपाने घरे वसन्तो। संविभागीति अच्छराय गहितम्पि नखेन फालेत्वा परस्स दत्वाव भुञ्जनसीलो। वदञ्ञूति वुत्तत्थमेव।
75. Pañcame kiṃsūdha bhītāti kiṃ bhītā? Maggo canekāyatanappavuttoti aṭṭhatiṃsārammaṇavasena anekehi kāraṇehi kathito. Evaṃ sante kissa bhītā hutvā ayaṃ janatā dvāsaṭṭhi diṭṭhiyo aggahesīti vadati. Bhūripaññāti bahupañña ussannapañña. Paralokaṃ na bhāyeti imasmā lokā paraṃ lokaṃ gacchanto na bhāyeyya. Paṇidhāyāti ṭhapetvā. Bahvannapānaṃ gharamāvasantoti anāthapiṇḍikādayo viya bahvannapāne ghare vasanto. Saṃvibhāgīti accharāya gahitampi nakhena phāletvā parassa datvāva bhuñjanasīlo. Vadaññūti vuttatthameva.
इदानि गाथाय अङ्गानि उद्धरित्वा दस्सेतब्बानि – ‘‘वाच’’न्ति हि इमिना चत्तारि वचीसुचरितानि गहितानि, ‘‘मनेना’’तिपदेन तीणि मनोसुचरितानि, ‘‘कायेना’’ति पदेन तीणि कायसुचरितानि। इति इमे दस कुसलकम्मपथा पुब्बसुद्धिअङ्गं नाम। बह्वन्नपानं घरमावसन्तोति इमिना यञ्ञउपक्खरो गहितो। सद्धोति एकमङ्गं, मुदूति एकं, संविभागीति एकं, वदञ्ञूति एकं। इति इमानि चत्तारि अङ्गानि सन्धाय ‘‘एतेसु धम्मेसु ठितो चतूसू’’ति आह।
Idāni gāthāya aṅgāni uddharitvā dassetabbāni – ‘‘vāca’’nti hi iminā cattāri vacīsucaritāni gahitāni, ‘‘manenā’’tipadena tīṇi manosucaritāni, ‘‘kāyenā’’ti padena tīṇi kāyasucaritāni. Iti ime dasa kusalakammapathā pubbasuddhiaṅgaṃ nāma. Bahvannapānaṃ gharamāvasantoti iminā yaññaupakkharo gahito. Saddhoti ekamaṅgaṃ, mudūti ekaṃ, saṃvibhāgīti ekaṃ, vadaññūti ekaṃ. Iti imāni cattāri aṅgāni sandhāya ‘‘etesu dhammesu ṭhito catūsū’’ti āha.
अपरोपि परियायो – वाचन्तिआदीनि तीणि अङ्गानि, बह्वन्नपानन्ति इमिना यञ्ञउपक्खरोव गहितो, सद्धो मुदू संविभागी वदञ्ञूति एकं अङ्गं। अपरो दुकनयो नाम होति। ‘‘वाचं मनञ्चा’’ति इदमेकं अङ्गं, ‘‘कायेन पापानि अकुब्बमानो, बह्वन्नपानं घरमावसन्तो’’ति एकं, ‘‘सद्धो मुदू’’ति एकं, ‘‘संविभागी वदञ्ञू’’ति एकं। एतेसु चतूसु धम्मेसु ठितो धम्मे ठितो नाम होति। सो इतो परलोकं गच्छन्तो न भायति। पञ्चमं।
Aparopi pariyāyo – vācantiādīni tīṇi aṅgāni, bahvannapānanti iminā yaññaupakkharova gahito, saddho mudū saṃvibhāgī vadaññūti ekaṃ aṅgaṃ. Aparo dukanayo nāma hoti. ‘‘Vācaṃ manañcā’’ti idamekaṃ aṅgaṃ, ‘‘kāyena pāpāni akubbamāno, bahvannapānaṃ gharamāvasanto’’ti ekaṃ, ‘‘saddho mudū’’ti ekaṃ, ‘‘saṃvibhāgī vadaññū’’ti ekaṃ. Etesu catūsu dhammesu ṭhito dhamme ṭhito nāma hoti. So ito paralokaṃ gacchanto na bhāyati. Pañcamaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ५. भीतासुत्तं • 5. Bhītāsuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ५. भीतासुत्तवण्णना • 5. Bhītāsuttavaṇṇanā
