| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๕. ภีตาสุตฺตวณฺณนา
5. Bhītāsuttavaṇṇanā
๗๕. กิํ สูธ ภีตาติ เอตฺถ สุ-อิธาติ นิปาตมตฺตนฺติ อาห ‘‘กิํ ภีตา’’ติ? มโคฺค จ เนกายตนปฺปวุโตฺตติ อเนกการณํ นานาวิธาธิคโมกาสํ กตฺวา ปวุโตฺต กถิโตฯ เตนาห ‘‘อฎฺฐติํสารมฺมณวเสนา’’ติอาทิฯ เอวํ สเนฺตติ เอวํ สพฺพสาธารณาเนกายตเนหิ นิพฺพานคามิมคฺคสฺส ตุเมฺหหิ ปเวทิตตฺตา ลพฺภมาเน เขเม มเคฺค กิํ ภีตายํ ชนตา อุปฺปถภูตา วิปรีตทิฎฺฐิโต คณฺหีติ อโตฺถ? เอวํ เทวตา ยถิจฺฉาย ปุริมเทฺธน อตฺตนา ยถาจินฺติตมตฺถํ สตฺถุ ปเวทิตา, ปจฺฉิมเทฺธน อตฺตโน สํสยํ ปุจฺฉติฯ พหุปญฺญาติ ปุถุปญฺญฯ อุสฺสนฺนปญฺญาติ อธิกปญฺญาฯ ฐเปตฺวาติ สํยเมตฺวาฯ สํวิภาคีติ อาหารปริโภเค สมฺมเทว วิภชนสีโลฯ เตนาห ‘‘อจฺฉรายา’’ติอาทิฯ วุตฺตตฺถเมว เหฎฺฐาฯ
75.Kiṃ sūdha bhītāti ettha su-idhāti nipātamattanti āha ‘‘kiṃ bhītā’’ti? Maggo ca nekāyatanappavuttoti anekakāraṇaṃ nānāvidhādhigamokāsaṃ katvā pavutto kathito. Tenāha ‘‘aṭṭhatiṃsārammaṇavasenā’’tiādi. Evaṃ santeti evaṃ sabbasādhāraṇānekāyatanehi nibbānagāmimaggassa tumhehi paveditattā labbhamāne kheme magge kiṃ bhītāyaṃ janatā uppathabhūtā viparītadiṭṭhito gaṇhīti attho? Evaṃ devatā yathicchāya purimaddhena attanā yathācintitamatthaṃ satthu paveditā, pacchimaddhena attano saṃsayaṃ pucchati. Bahupaññāti puthupañña. Ussannapaññāti adhikapaññā. Ṭhapetvāti saṃyametvā. Saṃvibhāgīti āhāraparibhoge sammadeva vibhajanasīlo. Tenāha ‘‘accharāyā’’tiādi. Vuttatthameva heṭṭhā.
มเนนาติ มโนคหเณนฯ ปุพฺพสุทฺธิองฺคนฺติ ปุพฺพภาคสุทฺธิภูตํ องฺคํฯ จตูสูติ วุตฺตองฺคปริยาปนฺนํฯ ยญฺญอุปกฺขโรติ ทานสฺส สาธนํฯ เอเตสุ ธเมฺมสูติ เอเตสุ สทฺธาทิคุเณสุฯ ยถา หิ สโทฺธ ปจฺจยํ ปจฺจุปฎฺฐเปตฺวา วตฺถุปริจฺจาคสฺส วิเสสปจฺจโย กมฺมผลสฺส ปรโลกสฺส จ ปจฺจกฺขโต วิย ปตฺติยายนโต, เอวํ มุทุหทโยฯ มุทุหทโย หิ อนุทยํ ปตฺวา ยํ กิญฺจิ อตฺตโน สนฺตกํ ปเรสํ เทติฯ โย จ สํวิภาคสีโล, โส อปฺปกสฺมิมฺปิ อตฺตโน สนฺตเก ปเรหิ สาธารณโภคี โหติฯ วทญฺญู วทานิยตาย ยาคิโนว ยุตฺตํ ยุตฺตกาลํ ญตฺวา อตฺถิกานํ มโนรถํ ปูเรตีติ วุตฺตํ ‘‘อิติ…เป.… จตูสูติ อาหา’’ติฯ
Manenāti manogahaṇena. Pubbasuddhiaṅganti pubbabhāgasuddhibhūtaṃ aṅgaṃ. Catūsūti vuttaaṅgapariyāpannaṃ. Yaññaupakkharoti dānassa sādhanaṃ. Etesu dhammesūti etesu saddhādiguṇesu. Yathā hi saddho paccayaṃ paccupaṭṭhapetvā vatthupariccāgassa visesapaccayo kammaphalassa paralokassa ca paccakkhato viya pattiyāyanato, evaṃ muduhadayo. Muduhadayo hi anudayaṃ patvā yaṃ kiñci attano santakaṃ paresaṃ deti. Yo ca saṃvibhāgasīlo, so appakasmimpi attano santake parehi sādhāraṇabhogī hoti. Vadaññū vadāniyatāya yāginova yuttaṃ yuttakālaṃ ñatvā atthikānaṃ manorathaṃ pūretīti vuttaṃ ‘‘iti…pe… catūsūti āhā’’ti.
วาจนฺติอาทีนิ ตีณิ องฺคานิ ติวิธสีลสมฺปตฺติทีปนโตฯ สมฺปนฺนสีโล หิ ปรโลกํ น ภาเสยฺยฯ สโทฺธ เอกํ องฺคํ ปโยคาสยสุทฺธิทีปนโตฯ สุทฺธาสยสฺส สมฺมาปโยเค ฐิตสฺส กถํ ปรโลกโต ภยนฺติฯ ทุกวเสน จตุรงฺคโยชนา ทุกนโยฯ เอเตสุ จตูสุ ธเมฺมสุ ฐิโตติ เอเตสุ ยถาวุตฺตทุกสงฺคเหสุ จตูสุ คุเณสุ ปติฎฺฐิโตฯ
Vācantiādīni tīṇi aṅgāni tividhasīlasampattidīpanato. Sampannasīlo hi paralokaṃ na bhāseyya. Saddho ekaṃ aṅgaṃ payogāsayasuddhidīpanato. Suddhāsayassa sammāpayoge ṭhitassa kathaṃ paralokato bhayanti. Dukavasena caturaṅgayojanā dukanayo. Etesu catūsu dhammesu ṭhitoti etesu yathāvuttadukasaṅgahesu catūsu guṇesu patiṭṭhito.
ภีตาสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Bhītāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๕. ภีตาสุตฺตํ • 5. Bhītāsuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๕. ภีตาสุตฺตวณฺณนา • 5. Bhītāsuttavaṇṇanā
