Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
பூ⁴மட்ட²கதா²வண்ணனா
Bhūmaṭṭhakathāvaṇṇanā
94. ப²ந்தா³பேதி, ஸப்³ப³த்த² து³க்கடமேவாதி எத்த² ‘‘உட்ட²ஹிஸ்ஸாமீ’’தி ப²ந்தா³பெத்வா புன அனுட்ட²ஹித்வா தத்தே²வ ஸயந்தஸ்ஸபி அங்க³பச்சங்க³ங் அப²ந்தா³பெத்வா ஏகபயோகே³ன உட்ட²ஹந்தஸ்ஸபி து³க்கடமேவாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். அஞ்ஞஸ்மிங் வா க³மனஸ்ஸ அனுபகாரேதி யதா² த்³வாரபித³ஹனே கும்பி⁴ட்டா²னக³மனஸ்ஸ அனுபகாரத்தா அனாபத்தி, ஏவங் அஞ்ஞஸ்மிங் வா க³மனஸ்ஸ அனுபகாரே காயவசீகம்மே அனாபத்தி. வாசாய வாசாயாதி ஏகேகத்த²தீ³பிகாய வாசாய வாசாய. உபலத்³தோ⁴தி ஞாதோ. புஞ்ஞானி ச கரிஸ்ஸாமாதி எத்த² ‘‘முஸாவாத³ங் கத்வா புஞ்ஞானி கரிஸ்ஸாமாதி வத³ந்தஸ்ஸ து³க்கடமேவா’’தி தீஸுபி க³ண்டி²பதே³ஸு வுத்தங், தங் இமஸ்மிங்யேவ பதே³ஸே அட்ட²கதா²வசனேன விருஜ்ஜ²தி. ததா² ஹி ‘‘யங் யங் வசனங் முஸா, தத்த² தத்த² பாசித்திய’’ந்தி ச ‘‘ந ஹி அதி³ன்னாதா³னஸ்ஸ புப்³ப³பயோகே³ பாசித்தியட்டா²னே து³க்கடங் நாம அத்தீ²’’தி ச வக்க²தி. ஏவங் பன வுத்தே ந விருஜ்ஜ²தி ‘‘முஸாவாத³ங் கத்வா புஞ்ஞானி ச கரிஸ்ஸாமாதி வத³ந்தஸ்ஸ பாசித்தியேன ஸத்³தி⁴ங் து³க்கட’’ந்தி. ததா² ஹி ‘‘அகப்பியபத²விங் க²ணந்தானங் து³க்கடேஹி ஸத்³தி⁴ங் பாசித்தியானீதி மஹாபச்சரியங் வுத்த’’ந்தி ச ‘‘யதா² ச இத⁴, ஏவங் ஸப்³ப³த்த² பாசித்தியட்டா²னே து³க்கடா ந முச்சதீ’’தி ச வக்க²தி. ஸசே பன குஸலசித்தோ ‘‘புஞ்ஞானி கரிஸ்ஸாமா’’தி வத³தி, அனாபத்தி ‘‘பு³த்³த⁴பூஜங் வா த⁴ம்மபூஜங் வா ஸங்க⁴ப⁴த்தங் வா கரிஸ்ஸாமாதி குஸலங் உப்பாதே³தி, குஸலசித்தேன க³மனே அனாபத்தீ’’தி ச ‘‘யதா² ச இத⁴, ஏவங் ஸப்³ப³த்த² அதெ²ய்யசித்தஸ்ஸ அனாபத்தீ’’தி ச வக்க²மானத்தா.
94.Phandāpeti, sabbattha dukkaṭamevāti ettha ‘‘uṭṭhahissāmī’’ti phandāpetvā puna anuṭṭhahitvā tattheva sayantassapi aṅgapaccaṅgaṃ aphandāpetvā ekapayogena uṭṭhahantassapi dukkaṭamevāti daṭṭhabbaṃ. Aññasmiṃ vā gamanassaanupakāreti yathā dvārapidahane kumbhiṭṭhānagamanassa anupakārattā anāpatti, evaṃ aññasmiṃ vā gamanassa anupakāre kāyavacīkamme anāpatti. Vācāya vācāyāti ekekatthadīpikāya vācāya vācāya. Upaladdhoti ñāto. Puññāni ca karissāmāti ettha ‘‘musāvādaṃ katvā puññāni karissāmāti vadantassa dukkaṭamevā’’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ, taṃ imasmiṃyeva padese aṭṭhakathāvacanena virujjhati. Tathā hi ‘‘yaṃ yaṃ vacanaṃ musā, tattha tattha pācittiya’’nti ca ‘‘na hi adinnādānassa pubbapayoge pācittiyaṭṭhāne dukkaṭaṃ nāma atthī’’ti ca vakkhati. Evaṃ pana vutte na virujjhati ‘‘musāvādaṃ katvā puññāni ca karissāmāti vadantassa pācittiyena saddhiṃ dukkaṭa’’nti. Tathā hi ‘‘akappiyapathaviṃ khaṇantānaṃ dukkaṭehi saddhiṃ pācittiyānīti mahāpaccariyaṃ vutta’’nti ca ‘‘yathā ca idha, evaṃ sabbattha pācittiyaṭṭhāne dukkaṭā na muccatī’’ti ca vakkhati. Sace pana kusalacitto ‘‘puññāni karissāmā’’ti vadati, anāpatti ‘‘buddhapūjaṃ vā dhammapūjaṃ vā saṅghabhattaṃ vā karissāmāti kusalaṃ uppādeti, kusalacittena gamane anāpattī’’ti ca ‘‘yathā ca idha, evaṃ sabbattha atheyyacittassa anāpattī’’ti ca vakkhamānattā.
பமாத³லிகி²தந்தி வேதி³தப்³ப³ந்தி அபரபா⁴கே³ பொத்த²காருள்ஹகாலே பமஜ்ஜித்வா லிகி²தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். பாளியங் ஸேஸஅட்ட²கதா²ஸு ச ‘‘குதா³லங் வா பிடகங் வா’’தி இத³மேவ த்³வயங் வத்வா வாஸிப²ரஸூனங் அவுத்தத்தா தேஸம்பி ஸங்கே²பட்ட²கதா²தீ³ஸு ஆக³தபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஸங்கே²பட்ட²கதா²யங் பன மஹாபச்சரியஞ்சா’’திஆதி³ வுத்தங். தெ²ய்யசித்தேன கதத்தா ‘‘து³க்கடேஹி ஸத்³தி⁴ங் பாசித்தியானீ’’தி வுத்தங். ததோ பரங் ஸப்³ப³கிரியாஸூதி பீ³ஜக்³க³ஹணதோ பரங் கத்தப்³ப³கிரியாஸு. ஸப்³ப³ங் புரிமனயேனேவாதி யாவ பிடகபரியோஸானா ஹத்த²வாரபத³வாரேஸு து³க்கடங்.
Pamādalikhitanti veditabbanti aparabhāge potthakāruḷhakāle pamajjitvā likhitanti veditabbaṃ. Pāḷiyaṃ sesaaṭṭhakathāsu ca ‘‘kudālaṃ vā piṭakaṃ vā’’ti idameva dvayaṃ vatvā vāsipharasūnaṃ avuttattā tesampi saṅkhepaṭṭhakathādīsu āgatabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘saṅkhepaṭṭhakathāyaṃ pana mahāpaccariyañcā’’tiādi vuttaṃ. Theyyacittena katattā ‘‘dukkaṭehi saddhiṃ pācittiyānī’’ti vuttaṃ. Tato paraṃ sabbakiriyāsūti bījaggahaṇato paraṃ kattabbakiriyāsu. Sabbaṃ purimanayenevāti yāva piṭakapariyosānā hatthavārapadavāresu dukkaṭaṃ.
தே²ரேஹி த³ஸ்ஸிதந்தி புப்³ப³பயோக³ஸஹபயோக³து³க்கடேஸு அஸம்மோஹத்த²ங் ஸமோதா⁴னெத்வா த⁴ம்மஸங்கா³ஹகத்தே²ரேஹி த³ஸ்ஸிதங். ‘‘ஸப்³பே³ஸம்பி து³க்கடானங் இமேஸுயேவ அட்ட²ஸு ஸங்க³ஹேதப்³ப³பா⁴வதோ இதரேஹி ஸத்தஹி து³க்கடேஹி வினிமுத்தங் வினயது³க்கடேயேவ ஸங்க³ஹேதப்³ப³’’ந்தி வத³ந்தி. த³ஸவித⁴ங் ரதனந்தி ‘‘முத்தா மணி வேளுரியோ ஸங்கோ² ஸிலா பவாளங் ரஜதங் ஜாதரூபங் லோஹிதங்கோ³ மஸாரக³ல்ல’’ந்தி ஏவமாக³தங் த³ஸவித⁴ங் ரதனங்.
Therehi dassitanti pubbapayogasahapayogadukkaṭesu asammohatthaṃ samodhānetvā dhammasaṅgāhakattherehi dassitaṃ. ‘‘Sabbesampi dukkaṭānaṃ imesuyeva aṭṭhasu saṅgahetabbabhāvato itarehi sattahi dukkaṭehi vinimuttaṃ vinayadukkaṭeyeva saṅgahetabba’’nti vadanti. Dasavidhaṃ ratananti ‘‘muttā maṇi veḷuriyo saṅkho silā pavāḷaṃ rajataṃ jātarūpaṃ lohitaṅgo masāragalla’’nti evamāgataṃ dasavidhaṃ ratanaṃ.
‘‘மணி முத்தா வேளுரியோ ச ஸங்கோ²,
‘‘Maṇi muttā veḷuriyo ca saṅkho,
ஸிலா பவாளங் ரஜதஞ்ச ஹேமங்;
Silā pavāḷaṃ rajatañca hemaṃ;
ஸலோஹிதங்க³ஞ்ச மஸாரக³ல்லங்,
Salohitaṅgañca masāragallaṃ,
த³ஸேதி தீ⁴ரோ ரதனானி ஜஞ்ஞா’’தி. –
Daseti dhīro ratanāni jaññā’’ti. –
ஹி வுத்தங்.
Hi vuttaṃ.
ஸத்தவித⁴ங் த⁴ஞ்ஞந்தி ஸாலி வீஹி யவோ கங்கு³ குத்³ரூஸோ வரகோ கோ³து⁴மோதி இத³ங் ஸத்தவித⁴ங் த⁴ஞ்ஞங். ஆவுத⁴ப⁴ண்டா³தி³ந்தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன தூரியப⁴ண்ட³இத்தி²ரூபாதி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி. அனாமஸிதப்³பே³ வத்து²ம்ஹி து³க்கடங் அனாமாஸது³க்கடங். து³ருபசிண்ணது³க்கடந்தி ‘‘ந கத்தப்³ப³’’ந்தி வாரிதஸ்ஸ கதத்தா து³ட்டு² ஆசிண்ணங் சரிதந்தி து³ருபசிண்ணங், தஸ்மிங் து³க்கடங் து³ருபசிண்ணது³க்கடங். வினயே பஞ்ஞத்தங் து³க்கடங் வினயது³க்கடங். ‘‘ஸங்க⁴பே⁴தா³ய பரக்கமதீ’’தி ஸுத்வா தங்னிவாரணத்தா²ய ஞாதே அத்தே² அவத³ந்தஸ்ஸ ஞாதது³க்கடங். ஏகாத³ஸ ஸமனுபா⁴ஸனா நாம பி⁴க்கு²பாதிமொக்கே² சத்தாரோ யாவததியகா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸா, அரிட்ட²ஸிக்கா²பத³ந்தி பஞ்ச, பி⁴க்கு²னீபாதிமொக்கே² ஏகங் யாவததியகங் பாராஜிகங், சத்தாரோ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸா, சண்ட³காளீஸிக்கா²பத³ந்தி ச². வஸ்ஸாவாஸாதி³ங் படிஸ்ஸுணித்வா ந ஸம்பாதெ³ந்தஸ்ஸ படிஸ்ஸவனிமித்தங் து³க்கடங் படிஸ்ஸவது³க்கடங்.
Sattavidhaṃdhaññanti sāli vīhi yavo kaṅgu kudrūso varako godhumoti idaṃ sattavidhaṃ dhaññaṃ. Āvudhabhaṇḍādinti ādi-saddena tūriyabhaṇḍaitthirūpādiṃ saṅgaṇhāti. Anāmasitabbe vatthumhi dukkaṭaṃ anāmāsadukkaṭaṃ. Durupaciṇṇadukkaṭanti ‘‘na kattabba’’nti vāritassa katattā duṭṭhu āciṇṇaṃ caritanti durupaciṇṇaṃ, tasmiṃ dukkaṭaṃ durupaciṇṇadukkaṭaṃ. Vinaye paññattaṃ dukkaṭaṃ vinayadukkaṭaṃ. ‘‘Saṅghabhedāya parakkamatī’’ti sutvā taṃnivāraṇatthāya ñāte atthe avadantassa ñātadukkaṭaṃ. Ekādasa samanubhāsanā nāma bhikkhupātimokkhe cattāro yāvatatiyakā saṅghādisesā, ariṭṭhasikkhāpadanti pañca, bhikkhunīpātimokkhe ekaṃ yāvatatiyakaṃ pārājikaṃ, cattāro saṅghādisesā, caṇḍakāḷīsikkhāpadanti cha. Vassāvāsādiṃ paṭissuṇitvā na sampādentassa paṭissavanimittaṃ dukkaṭaṃ paṭissavadukkaṭaṃ.
புப்³ப³ஸஹபயோகே³ ச, அனாமாஸது³ருபசிண்ணே;
Pubbasahapayoge ca, anāmāsadurupaciṇṇe;
வினயே சேவ ஞாதே ச, ஞத்தியா ச படிஸ்ஸவே;
Vinaye ceva ñāte ca, ñattiyā ca paṭissave;
அட்டே²தே து³க்கடா வுத்தா, வினயே வினயஞ்ஞுனா.
Aṭṭhete dukkaṭā vuttā, vinaye vinayaññunā.
ஸஹபயோக³தோ பட்டா²ய செத்த² புரிமா புரிமா ஆபத்தியோ படிப்பஸ்ஸம்ப⁴ந்தீதி ஆஹ ‘‘அத² து⁴ரனிக்கே²பங் அகத்வா’’திஆதி³. தத்த² ‘‘து⁴ரனிக்கே²பங் அகத்வா’’தி வுத்தத்தா து⁴ரனிக்கே²பங் கத்வா க²ணந்தஸ்ஸ புரிமாபத்தியோ ந படிப்பஸ்ஸம்ப⁴ந்தீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். வியூஹனது³க்கடங் படிப்பஸ்ஸம்ப⁴தி, உத்³த⁴ரணது³க்கடே பதிட்டா²தீதி இத³ங் பாளியங் ஆக³தானுக்கமேன த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங். யதி³ பன பங்ஸுங் உத்³த⁴ரித்வா ஸஉஸ்ஸாஹோவ புன க²ணதி, உத்³த⁴ரணது³க்கடங் படிப்பஸ்ஸம்ப⁴தி, க²ணனது³க்கடே பதிட்டா²தி.
Sahapayogato paṭṭhāya cettha purimā purimā āpattiyo paṭippassambhantīti āha ‘‘atha dhuranikkhepaṃ akatvā’’tiādi. Tattha ‘‘dhuranikkhepaṃ akatvā’’ti vuttattā dhuranikkhepaṃ katvā khaṇantassa purimāpattiyo na paṭippassambhantīti daṭṭhabbaṃ. Viyūhanadukkaṭaṃ paṭippassambhati, uddharaṇadukkaṭe patiṭṭhātīti idaṃ pāḷiyaṃ āgatānukkamena dassetuṃ vuttaṃ. Yadi pana paṃsuṃ uddharitvā saussāhova puna khaṇati, uddharaṇadukkaṭaṃ paṭippassambhati, khaṇanadukkaṭe patiṭṭhāti.
கதங் கரணங் கிரியாதி அத்த²தோ ஏகந்தி ஆஹ ‘‘விரூபா ஸா கிரியா’’தி. இதா³னி வுத்தமேவத்த²ங் பரிவாரபாளியா நித³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘வுத்தம்பி சேத’’ந்திஆதி³மாஹ. தத்த² அபரத்³த⁴ங் விரத்³த⁴ங் க²லிதந்தி ஸப்³ப³மேதங் யஞ்ச து³க்கடந்தி எத்த² வுத்தஸ்ஸ து³க்கடஸ்ஸ பரியாயவசனங். யஞ்ஹி து³ட்டு² கதங், விரூபங் வா கதங் , தங் து³க்கடங். தங் பனேதங் யதா² ஸத்தா²ரா வுத்தங், ஏவங் அகதத்தா அபரத்³த⁴ங், குஸலங் விரஜ்ஜி²த்வா பவத்தத்தா விரத்³த⁴ங், அரியவங்ஸப்படிபத³ங் அனாருள்ஹத்தா க²லிதங். யங் மனுஸ்ஸோ கரேதி இத³ங் பனெத்த² ஓபம்மனித³ஸ்ஸனங். தஸ்ஸத்தோ² – யதா² யங் லோகே மனுஸ்ஸோ ஆவி வா யதி³ வா ரஹோ பாபங் கரோதி, தங் து³க்கடந்தி பவேதெ³ந்தி, ஏவமித³ம்பி பு³த்³த⁴படிகுட்டே²ன லாமகபா⁴வேன பாபங், தஸ்மா து³க்கடந்தி வேதி³தப்³ப³ந்தி.
Kataṃ karaṇaṃ kiriyāti atthato ekanti āha ‘‘virūpā sā kiriyā’’ti. Idāni vuttamevatthaṃ parivārapāḷiyā nidassento ‘‘vuttampi ceta’’ntiādimāha. Tattha aparaddhaṃ viraddhaṃ khalitanti sabbametaṃ yañca dukkaṭanti ettha vuttassa dukkaṭassa pariyāyavacanaṃ. Yañhi duṭṭhu kataṃ, virūpaṃ vā kataṃ , taṃ dukkaṭaṃ. Taṃ panetaṃ yathā satthārā vuttaṃ, evaṃ akatattā aparaddhaṃ, kusalaṃ virajjhitvā pavattattā viraddhaṃ, ariyavaṃsappaṭipadaṃ anāruḷhattā khalitaṃ. Yaṃ manusso kareti idaṃ panettha opammanidassanaṃ. Tassattho – yathā yaṃ loke manusso āvi vā yadi vā raho pāpaṃ karoti, taṃ dukkaṭanti pavedenti, evamidampi buddhapaṭikuṭṭhena lāmakabhāvena pāpaṃ, tasmā dukkaṭanti veditabbanti.
யதா² து³க்கா², குச்சி²தா வா க³தி து³க³தீதி வத்தப்³பே³ ‘‘து³க்³க³தீ’’தி வுத்தங், யதா² ச கடுகங் ப²லமேதஸ்ஸாதி கடுகப²லந்தி வத்தப்³பே³ ‘‘கடுகப்ப²ல’’ந்தி வுத்தங், ஏவமிதா⁴பி தூ²லத்தா அச்சயத்தா ச தூ²லச்சயந்தி வத்தப்³பே³ ‘‘து²ல்லச்சய’’ந்தி வுத்தந்தி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஸம்பராயே ச து³க்³க³தீ’’திஆதி³மாஹ. ஸங்யோகே³ பன கதே ஸங்யோக³பரஸ்ஸ ரஸ்ஸத்தங் ஸித்³த⁴மேவாதி மனஸி கத்வா ‘‘ஸங்யோக³பா⁴வோ வேதி³தப்³போ³’’தி எத்தகமேவ வுத்தங். ஏகஸ்ஸ மூலேதி ஏகஸ்ஸ ஸந்திகே. அச்சயோ தேன ஸமோ நத்தீ²தி தே³ஸனாகா³மீஸு அச்சயேஸு தேன ஸமோ தூ²லோ அச்சயோ நத்தி². தேனேதங் இதி வுச்சதீதி தூ²லத்தா அச்சயஸ்ஸ ஏதங் து²ல்லச்சயந்தி வுச்சதீதி அத்தோ².
Yathā dukkhā, kucchitā vā gati dugatīti vattabbe ‘‘duggatī’’ti vuttaṃ, yathā ca kaṭukaṃ phalametassāti kaṭukaphalanti vattabbe ‘‘kaṭukapphala’’nti vuttaṃ, evamidhāpi thūlattā accayattā ca thūlaccayanti vattabbe ‘‘thullaccaya’’nti vuttanti dassetuṃ ‘‘samparāye ca duggatī’’tiādimāha. Saṃyoge pana kate saṃyogaparassa rassattaṃ siddhamevāti manasi katvā ‘‘saṃyogabhāvo veditabbo’’ti ettakameva vuttaṃ. Ekassa mūleti ekassa santike. Accayo tena samo natthīti desanāgāmīsu accayesu tena samo thūlo accayo natthi. Tenetaṃ iti vuccatīti thūlattā accayassa etaṃ thullaccayanti vuccatīti attho.
‘‘ஸப்³ப³த்தா²பி ஆமஸனே து³க்கடங் ப²ந்தா³பனே து²ல்லச்சயஞ்ச விஸுங் விஸுங் தெ²ய்யசித்தேன ஆமஸனப²ந்தா³பனபயோக³ங் கரொந்தஸ்ஸேவ ஹோதி, ஏகபயோகே³ன க³ண்ஹந்தஸ்ஸ பன உத்³தா⁴ரே பாராஜிகமேவ, ந து³க்கடது²ல்லச்சயானீ’’தி வத³ந்தி. ஸஹபயோக³ங் பன அகத்வாதி எத்த² ‘‘புப்³ப³பயோகே³ ஆபன்னாபத்தீனங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴யா அபா⁴வதோ ஸஹபயோக³ங் கத்வாபி லஜ்ஜித⁴ம்மங் ஓக்கந்தேன புப்³ப³பயோகே³ ஆபன்னாபத்தியோ தே³ஸேதப்³பா³’’தி தீஸுபி க³ண்டி²பதே³ஸு வுத்தங். அட்ட²கதா²வசனங் பன கதே ஸஹபயோகே³ புப்³ப³பயோகே³ ஆபன்னாபத்தீனம்பி படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴ங் தீ³பேதி, அஞ்ஞதா² ‘‘ஸஹபயோக³ங் பன அகத்வா’’தி இத³ங் விஸேஸனமேவ நிரத்த²கங் ஸியா. யஞ்ச ஹெட்டா² வுத்தங் ‘‘ஸசே பனஸ்ஸ தத்த²ஜாதகே திணருக்க²லதாதி³ம்ஹி சி²ன்னேபி லஜ்ஜித⁴ம்மோ ஓக்கமதி, ஸங்வரோ உப்பஜ்ஜதி, சே²த³னபச்சயா து³க்கடங் தே³ஸெத்வா முச்சதீ’’தி, தம்பி ஸஹபயோகே³ கதே புப்³ப³பயோகே³ ஆபன்னாபத்தீனங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴மேவ தீ³பேதி ஸஹபயோகே³ சே²த³னபச்சயா ஆபன்னது³க்கடஸ்ஸேவ தே³ஸனாய வுத்தத்தா. ஸஹபயோக³தோ பட்டா²யேவாதி ச இத³ங் ஸஹபயோக³ங் பத்தஸ்ஸ ததோ புப்³பே³ ஆபன்னானங் புப்³ப³பயோகா³பத்தீனம்பி படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴ங் தீ³பேதி. தேன ஹி அயமத்தோ² விஞ்ஞாயதி ‘‘யாவ ஸஹபயோக³ங் ந பாபுணாதி, தாவ புப்³பே³ ஆபன்னாபத்தீனங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴ ந ஹோதி, ஸஹபயோக³ங் பத்தகாலதோ பன பட்டா²ய தாஸம்பி படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴ ஹோதீ’’தி, தஸ்மா ஸுட்டு² உபபரிக்கி²த்வா யுத்ததரங் க³ஹேதப்³ப³ங்.
‘‘Sabbatthāpi āmasane dukkaṭaṃ phandāpane thullaccayañca visuṃ visuṃ theyyacittena āmasanaphandāpanapayogaṃ karontasseva hoti, ekapayogena gaṇhantassa pana uddhāre pārājikameva, na dukkaṭathullaccayānī’’ti vadanti. Sahapayogaṃ pana akatvāti ettha ‘‘pubbapayoge āpannāpattīnaṃ paṭippassaddhiyā abhāvato sahapayogaṃ katvāpi lajjidhammaṃ okkantena pubbapayoge āpannāpattiyo desetabbā’’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Aṭṭhakathāvacanaṃ pana kate sahapayoge pubbapayoge āpannāpattīnampi paṭippassaddhiṃ dīpeti, aññathā ‘‘sahapayogaṃ pana akatvā’’ti idaṃ visesanameva niratthakaṃ siyā. Yañca heṭṭhā vuttaṃ ‘‘sace panassa tatthajātake tiṇarukkhalatādimhi chinnepi lajjidhammo okkamati, saṃvaro uppajjati, chedanapaccayā dukkaṭaṃ desetvā muccatī’’ti, tampi sahapayoge kate pubbapayoge āpannāpattīnaṃ paṭippassaddhimeva dīpeti sahapayoge chedanapaccayā āpannadukkaṭasseva desanāya vuttattā. Sahapayogato paṭṭhāyevāti ca idaṃ sahapayogaṃ pattassa tato pubbe āpannānaṃ pubbapayogāpattīnampi paṭippassaddhiṃ dīpeti. Tena hi ayamattho viññāyati ‘‘yāva sahapayogaṃ na pāpuṇāti, tāva pubbe āpannāpattīnaṃ paṭippassaddhi na hoti, sahapayogaṃ pattakālato pana paṭṭhāya tāsampi paṭippassaddhi hotī’’ti, tasmā suṭṭhu upaparikkhitvā yuttataraṃ gahetabbaṃ.
ப³ஹுகாபி ஆபத்தியோ ஹொந்து, ஏகமேவ தே³ஸெத்வா முச்சதீதி எத்தா²யமதி⁴ப்பாயோ – ஸசே க²ணனவியூஹனுத்³த⁴ரணேஸு த³ஸ த³ஸ கத்வா ஆபத்தியோ ஆபன்னா, தாஸு உத்³த⁴ரணே த³ஸ ஆபத்தியோ தே³ஸெத்வா முச்சதி விஸபா⁴க³கிரியங் பத்வா புரிமாபுரிமாபத்தீனங் படிப்பஸ்ஸத்³த⁴த்தாதி. ஜாதிவஸேன பன ஸமானகிரியாய ஆபன்னாபத்தியோ ஏகத்தேன க³ஹெத்வா ‘‘ஏகமேவ தே³ஸெத்வா’’தி வுத்தங், தஸ்மா இமினாபி குருந்த³ட்ட²கதா²வசனேன பட²மங் மஹாஅட்ட²கதா²யங் வுத்தபுரிமாபத்திபடிப்பஸ்ஸத்³தி⁴மேவ ஸமத்த²யதி, ந பன உபி⁴ன்னங் அட்ட²கதா²னங் அத்த²தோ நானாகரணங் அத்தி². அபரம்பெத்த² பகாரங் வண்ணயந்தி ‘‘ஸமானகிரியாஸுபி புரிமபுரிமக²ணனபச்சயா ஆபன்னாபத்தியோ பச்சி²மபச்சி²மக²ணனங் பத்வா படிப்பஸ்ஸம்ப⁴ந்தீதி இமினா அதி⁴ப்பாயேன ‘பங்ஸுக²ணனாதீ³ஸு ச லஜ்ஜித⁴ம்மே உப்பன்னே ப³ஹுகாபி ஆபத்தியோ ஹொந்து, ஏகமேவ தே³ஸெத்வா முச்சதீதி குருந்த³ட்ட²கதா²யங் வுத்த’’’ந்தி. ‘‘ஏவஞ்ச ஸதி ‘ப³ஹுகாபி ஆபத்தியோ ஹொந்தூ’தி ந வத்தப்³ப³ங் ப⁴வெய்ய, வுத்தஞ்ச, தஸ்மா விஸபா⁴க³கிரியமேவ பத்வா புரிமாபத்தீனங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴ங் இச்ச²ந்தேனேவ ப³ஹுகாஸுபி ஆபத்தீஸு ஏகமேவ தே³ஸெத்வா முச்சதீதி இமஸ்மிங் டா²னே விஸுங்யேவேகோ தே³ஸனாக்கமோ த³ஸ்ஸிதோ’’திபி வத³ந்தி. அயமேதேஸங் அதி⁴ப்பாயோ – யதா² இத⁴ புரிமாபத்தீனங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴ அட்ட²கதா²சரியப்பமாணேன க³ஹிதா, ஏவங் ப³ஹுகாஸுபி ஆபத்தீஸு ஏகமேவ தே³ஸெத்வா முச்சதீதி இத³ம்பி இத⁴ அட்ட²கதா²சரியப்பமாணதோயேவ வேதி³தப்³ப³ங். யதா² ச பாளியங் பாசித்தியட்டா²னேபி து³க்கடமேவ ஹோதீதி இத⁴ ஆவேணிகங் கத்வா ஆபத்திவிஸேஸோ த³ஸ்ஸிதோ, ஏவங் புரிமாபத்தீனங் படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴விஸேஸோ ச தே³ஸனாவிஸேஸோ ச அட்ட²கதா²சரியேஹி த³ஸ்ஸிதோதி.
Bahukāpi āpattiyo hontu, ekameva desetvā muccatīti etthāyamadhippāyo – sace khaṇanaviyūhanuddharaṇesu dasa dasa katvā āpattiyo āpannā, tāsu uddharaṇe dasa āpattiyo desetvā muccati visabhāgakiriyaṃ patvā purimāpurimāpattīnaṃ paṭippassaddhattāti. Jātivasena pana samānakiriyāya āpannāpattiyo ekattena gahetvā ‘‘ekameva desetvā’’ti vuttaṃ, tasmā imināpi kurundaṭṭhakathāvacanena paṭhamaṃ mahāaṭṭhakathāyaṃ vuttapurimāpattipaṭippassaddhimeva samatthayati, na pana ubhinnaṃ aṭṭhakathānaṃ atthato nānākaraṇaṃ atthi. Aparampettha pakāraṃ vaṇṇayanti ‘‘samānakiriyāsupi purimapurimakhaṇanapaccayā āpannāpattiyo pacchimapacchimakhaṇanaṃ patvā paṭippassambhantīti iminā adhippāyena ‘paṃsukhaṇanādīsu ca lajjidhamme uppanne bahukāpi āpattiyo hontu, ekameva desetvā muccatīti kurundaṭṭhakathāyaṃ vutta’’’nti. ‘‘Evañca sati ‘bahukāpi āpattiyo hontū’ti na vattabbaṃ bhaveyya, vuttañca, tasmā visabhāgakiriyameva patvā purimāpattīnaṃ paṭippassaddhiṃ icchanteneva bahukāsupi āpattīsu ekameva desetvā muccatīti imasmiṃ ṭhāne visuṃyeveko desanākkamo dassito’’tipi vadanti. Ayametesaṃ adhippāyo – yathā idha purimāpattīnaṃ paṭippassaddhi aṭṭhakathācariyappamāṇena gahitā, evaṃ bahukāsupi āpattīsu ekameva desetvā muccatīti idampi idha aṭṭhakathācariyappamāṇatoyeva veditabbaṃ. Yathā ca pāḷiyaṃ pācittiyaṭṭhānepi dukkaṭameva hotīti idha āveṇikaṃ katvā āpattiviseso dassito, evaṃ purimāpattīnaṃ paṭippassaddhiviseso ca desanāviseso ca aṭṭhakathācariyehi dassitoti.
ஹெட்ட²தோ ஓஸீதெ³ந்தோதி ‘‘ஸாமிகேஸு ஆக³ந்த்வா அபஸ்ஸித்வா க³தேஸு க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி தெ²ய்யசித்தேன ஹெட்டா²பூ⁴மியங் ஓஸீதெ³ந்தோ. பு³ந்தே³னாதி கும்பி⁴யா ஹெட்டி²மதலேன. ஏவங் ஏகட்டா²னே டி²தாய கும்பி⁴யா டா²னாசாவனங் ச²ஹி ஆகாரேஹி வேதி³தப்³ப³ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. வலயங் நீஹரதி, பாராஜிகந்தி ஆகாஸக³தங் அகத்வா க⁴ங்ஸித்வா நீஹரந்தஸ்ஸ சி²ன்னகோடிதோ நீஹடமத்தே பாராஜிகங். இதோ சிதோ ச ஸாரேதீதி க⁴ங்ஸந்தோயேவ ஆகாஸக³தங் அகத்வா ஸாரேதி.
Heṭṭhato osīdentoti ‘‘sāmikesu āgantvā apassitvā gatesu gaṇhissāmī’’ti theyyacittena heṭṭhābhūmiyaṃ osīdento. Bundenāti kumbhiyā heṭṭhimatalena. Evaṃ ekaṭṭhāne ṭhitāya kumbhiyā ṭhānācāvanaṃ chahi ākārehi veditabbanti sambandho. Valayaṃ nīharati, pārājikanti ākāsagataṃ akatvā ghaṃsitvā nīharantassa chinnakoṭito nīhaṭamatte pārājikaṃ. Ito cito ca sāretīti ghaṃsantoyeva ākāsagataṃ akatvā sāreti.
சி²ன்னமத்தே பாராஜிகந்தி அவஸ்ஸங் சே பததி, சி²ன்னமத்தே பாராஜிகங். பரிச்சே²தோ³தி ‘‘பஞ்சமாஸகங் வா அதிரேகபஞ்சமாஸகங் வா’’தி வுத்தக³ணனபரிச்சே²தோ³. அபப்³யூஹந்தோதி ‘‘ஹெட்டா² டி²தங் க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி ஹத்தே²ன த்³விதா⁴ கரொந்தோ. உபட்³ட⁴கும்பி⁴யந்தி உபட்³ட⁴புண்ணாய கும்பி⁴யா. நனு ச அட்ட²கதா²சரியப்பமாணேன ஸங்கே²பட்ட²கதா²தீ³ஸு வுத்தம்பி கஸ்மா ந க³ஹேதப்³ப³ந்தி ஆஹ – ‘‘வினயவினிச்ச²யே ஹி ஆக³தே க³ருகே டா²தப்³ப³’’ந்தி. வினயத⁴ம்மதாதி வினயக³ருகானங் த⁴ம்மதா. வினயக³ருகா ஹி வினயவினிச்ச²யே ஆக³தே க³ருகே திட்ட²ந்தி. வினயக³ருகதாப்³யாபனத்த²ஞ்ஹி வினயக³ருகோயேவெத்த² வினய-ஸத்³தே³ன வுத்தோ, வினயஸ்ஸ வா ஏஸா த⁴ம்மதா தேஸங் க³ருகா³ரவட்டா²னஸ்ஸ வினயவிஸயத்தா.
Chinnamattepārājikanti avassaṃ ce patati, chinnamatte pārājikaṃ. Paricchedoti ‘‘pañcamāsakaṃ vā atirekapañcamāsakaṃ vā’’ti vuttagaṇanaparicchedo. Apabyūhantoti ‘‘heṭṭhā ṭhitaṃ gaṇhissāmī’’ti hatthena dvidhā karonto. Upaḍḍhakumbhiyanti upaḍḍhapuṇṇāya kumbhiyā. Nanu ca aṭṭhakathācariyappamāṇena saṅkhepaṭṭhakathādīsu vuttampi kasmā na gahetabbanti āha – ‘‘vinayavinicchaye hi āgate garuke ṭhātabba’’nti. Vinayadhammatāti vinayagarukānaṃ dhammatā. Vinayagarukā hi vinayavinicchaye āgate garuke tiṭṭhanti. Vinayagarukatābyāpanatthañhi vinayagarukoyevettha vinaya-saddena vutto, vinayassa vā esā dhammatā tesaṃ garugāravaṭṭhānassa vinayavisayattā.
இதா³னி ஸங்கே²பட்ட²கதா²தீ³ஸு வுத்தங் பாளியாபி ந ஸமேதீதி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அபிசா’’திஆதி³. பா⁴ஜனந்தி பத்தாதி³பா⁴ஜனங். பத்தாதி³ங் அபூரெத்வா க³ண்ஹந்தஸ்ஸ அனுத்³த⁴டேபி முக²வட்டிபரிச்சே²தோ³ ஹோதி, பூரெத்வா க³ண்ஹந்தஸ்ஸ பன உத்³த⁴ரணகாலே ஹோதீதி ஆஹ ‘‘முக²வட்டிபரிச்சே²தே³ன வா உத்³தா⁴ரேன வா’’தி. யதா³ பன தேலகும்பீ⁴ஆதீ³ஸு தேலாதீ³னங் அப³ஹுபா⁴வதோ பா⁴ஜனங் நிமுஜ்ஜாபெத்வா க³ண்ஹிதுங் ந ஸக்கா ஹோதி, ததா³ முக²வட்டிபரிச்சே²தே³னேவ ஹோதி. சிக்கனந்தி த²த்³த⁴ங். ஆகட்³ட⁴னவிகட்³ட⁴னயொக்³க³ந்தி எத்த² அபி⁴முக²ங் கட்³ட⁴னங் ஆகட்³ட⁴னங், பரதோ கட்³ட⁴னங் விகட்³ட⁴னங். படினீஹரிதுந்தி அத்தனோ பா⁴ஜனதோ படினீஹரிதுங். ஹத்த²தோ முத்தமத்தே பாராஜிகந்தி தெ²ய்யசித்தேன பரஸந்தகக்³க³ஹணபயோக³ஸ்ஸ கதத்தா. மஹாஅட்ட²கதா²யமேவ ‘‘ஸசேபி மரியாத³ங் து³ப்³ப³லங் கத்வா ஸுக்க²தளாகஸ்ஸ உத³கனிப்³ப³ஹனட்டா²னங் உத³கனித்³த⁴மனதும்ப³ங் வா பித³ஹதி, அஞ்ஞதோ ச க³மனமக்³கே³ வா பாளிங் ப³ந்த⁴தி, ஸுக்க²மாதிகங் வா உஜுங் கரோதி, பச்சா² தே³வே வுட்டே² உத³கங் ஆக³ந்த்வா மரியாத³ங் பி⁴ந்த³தி, ஸப்³ப³த்த² ப⁴ண்ட³தெ³ய்ய’’ந்தி வுத்தத்தா ‘‘தங் பன தத்தே²வ ஸுக்க²தளாகே ஸுக்க²மாதிகாய உஜுகரணவினிச்ச²யேன விருஜ்ஜ²தீ’’தி வுத்தங்.
Idāni saṅkhepaṭṭhakathādīsu vuttaṃ pāḷiyāpi na sametīti dassento āha ‘‘apicā’’tiādi. Bhājananti pattādibhājanaṃ. Pattādiṃ apūretvā gaṇhantassa anuddhaṭepi mukhavaṭṭiparicchedo hoti, pūretvā gaṇhantassa pana uddharaṇakāle hotīti āha ‘‘mukhavaṭṭiparicchedena vā uddhārena vā’’ti. Yadā pana telakumbhīādīsu telādīnaṃ abahubhāvato bhājanaṃ nimujjāpetvā gaṇhituṃ na sakkā hoti, tadā mukhavaṭṭiparicchedeneva hoti. Cikkananti thaddhaṃ. Ākaḍḍhanavikaḍḍhanayogganti ettha abhimukhaṃ kaḍḍhanaṃ ākaḍḍhanaṃ, parato kaḍḍhanaṃ vikaḍḍhanaṃ. Paṭinīharitunti attano bhājanato paṭinīharituṃ. Hatthato muttamatte pārājikanti theyyacittena parasantakaggahaṇapayogassa katattā. Mahāaṭṭhakathāyameva ‘‘sacepi mariyādaṃ dubbalaṃ katvā sukkhataḷākassa udakanibbahanaṭṭhānaṃ udakaniddhamanatumbaṃ vā pidahati, aññato ca gamanamagge vā pāḷiṃ bandhati, sukkhamātikaṃ vā ujuṃ karoti, pacchā deve vuṭṭhe udakaṃ āgantvā mariyādaṃ bhindati, sabbattha bhaṇḍadeyya’’nti vuttattā ‘‘taṃ pana tattheva sukkhataḷāke sukkhamātikāya ujukaraṇavinicchayena virujjhatī’’ti vuttaṃ.
அவஹாரலக்க²ணந்தி பஞ்சவீஸதியா அவஹாரேஸு ஏகம்பி அவஹாரலக்க²ணங், டா²னாசாவனபயோகோ³ ஏவ வா. உத்³தா⁴ரேதி கும்பி⁴யா பு²ட்ட²ட்டா²னதோ கேஸக்³க³மத்தேபி உத்³த⁴டே. யுத்தந்தி டா²னாசாவனபயோக³ஸப்³பா⁴வதோ யுத்தங். ஸங்கோ³பனத்தா²யாதி இமினா ஸுத்³த⁴சித்ததங் த³ஸ்ஸேதி. பலிபு³ஜ்ஜி²ஸ்ஸதீதி நிவாரெஸ்ஸதி. வுத்தனயேனேவ பாராஜிகந்தி ஹத்த²தோ முத்தமத்தேயேவ பாராஜிகங். ஸுத்³த⁴சித்தோவ உத்³த⁴ரதீதி கும்பி⁴யங் தேலஸ்ஸ ஆகிரணதோ புரேதரமேவ ஸுத்³த⁴சித்தோ நிக்கி²பித்வா பச்சா² ஸுத்³த⁴சித்தோவ உத்³த⁴ரதி. நேவ அவஹாரோதி தெ²ய்யசித்தேன அவஹரணபயோக³ஸ்ஸ அகதத்தா. அத்தனோ பா⁴ஜனத்தா பன ‘‘ந கீ³வா’’தி வுத்தங், அனாபத்திமத்தமேவ வுத்தங், ந பன ஏவங் விசாரிதந்தி அதி⁴ப்பாயோ. அத² வா அனாபத்திமத்தமேவ வுத்தந்தி இமினாபி தத்த² ‘‘கீ³வா’’தி வசனாபா⁴வதோ ‘‘ந கீ³வா’’தி புப்³பே³ வுத்தமஹாஅட்ட²கதா²வாத³மேவ பதிட்டா²பேதி, பச்சா² த³ஸ்ஸிதேன குருந்தி³வாதே³னபி மஹாஅட்ட²கதா²வாதோ³வ ஸமத்தி²தோ. அத்தனோ ப⁴ண்ட³ந்தி தேலாகிரணதோ புரேதரமேவ அத்தனோ கும்பி⁴யங் ஸுத்³த⁴சித்தேன ட²பிதங் பீததேலங் அத்தனோ பரிக்கா²ரங். ஸம்மோஹட்டா²னந்தி ஆபத்திவினிச்ச²யவஸேன ஸம்மோஹட்டா²னங்.
Avahāralakkhaṇanti pañcavīsatiyā avahāresu ekampi avahāralakkhaṇaṃ, ṭhānācāvanapayogo eva vā. Uddhāreti kumbhiyā phuṭṭhaṭṭhānato kesaggamattepi uddhaṭe. Yuttanti ṭhānācāvanapayogasabbhāvato yuttaṃ. Saṅgopanatthāyāti iminā suddhacittataṃ dasseti. Palibujjhissatīti nivāressati. Vuttanayeneva pārājikanti hatthato muttamatteyeva pārājikaṃ. Suddhacittovauddharatīti kumbhiyaṃ telassa ākiraṇato puretarameva suddhacitto nikkhipitvā pacchā suddhacittova uddharati. Neva avahāroti theyyacittena avaharaṇapayogassa akatattā. Attano bhājanattā pana ‘‘na gīvā’’ti vuttaṃ, anāpattimattameva vuttaṃ, na pana evaṃ vicāritanti adhippāyo. Atha vā anāpattimattameva vuttanti imināpi tattha ‘‘gīvā’’ti vacanābhāvato ‘‘na gīvā’’ti pubbe vuttamahāaṭṭhakathāvādameva patiṭṭhāpeti, pacchā dassitena kurundivādenapi mahāaṭṭhakathāvādova samatthito. Attano bhaṇḍanti telākiraṇato puretarameva attano kumbhiyaṃ suddhacittena ṭhapitaṃ pītatelaṃ attano parikkhāraṃ. Sammohaṭṭhānanti āpattivinicchayavasena sammohaṭṭhānaṃ.
ப³ஹிக³தங் நாம ஹோதீதி ததோ பட்டா²ய தேலஸ்ஸ அட்டா²னபா⁴வதோ அதோ⁴முக²பா⁴வதோ ச ப³ஹிக³தங் நாம ஹோதி. அந்தோ பட்டா²ய சி²த்³தே³ கரியமானே தேலஸ்ஸ நிக்க²மித்வா க³தக³தட்டா²னங் பா⁴ஜனஸங்க்²யமேவ க³ச்ச²தீதி ஆஹ – ‘‘பா³ஹிரந்ததோ பாத³க்³க⁴னகே க³ளிதே பாராஜிக’’ந்தி. யதா² ததா² வா கதஸ்ஸாதி பா³ஹிரந்ததோ அப்³ப⁴ந்தரதோ வா பட்டா²ய கதஸ்ஸ. மஜ்ஜே² ட²பெத்வா கதசி²த்³தே³தி மஜ்ஜே² தோ²கங் கபாலங் ட²பெத்வா பச்சா² தங் சி²ந்த³ந்தேன கதசி²த்³தே³. ‘‘மரியாத³ச்சே²த³னே அந்தோ ட²த்வா ப³ஹிமுகோ² சி²ந்த³ந்தோ ப³ஹி அந்தேன காரேதப்³போ³, ப³ஹி ட²த்வா அந்தோமுகோ² சி²ந்த³ந்தோ அந்தோ அந்தேன காரேதப்³போ³, அந்தோ ச ப³ஹி ச சி²ந்தி³த்வா மஜ்ஜே² ட²பெத்வா தங் சி²ந்த³ந்தோ மஜ்ஜே²ன காரேதப்³போ³’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.108) வுத்தத்தா ‘‘தளாகஸ்ஸ ச மரியாத³பே⁴தே³ன ஸமேதீ’’தி வுத்தங். இத³மெத்த² யுத்தந்தி அந்தோ ச ப³ஹி ச பட்டா²ய கதசி²த்³தே³ மஜ்ஜே²ன காரேதப்³போ³. அந்தோ பட்டா²ய கதே பன பா³ஹிரந்தேன, ப³ஹி பட்டா²ய கதே அப்³ப⁴ந்தரேன காரேதப்³போ³தி அயங் திப்பகாரோபி எத்த² வேமட்ட²சி²த்³தே³ யுத்தோ. உத³கே கதபயோக³ஸ்ஸ அபா⁴வதோ ‘‘டா²னாசாவனபயோக³ஸ்ஸ அபா⁴வா’’தி வுத்தங்.
Bahigataṃ nāma hotīti tato paṭṭhāya telassa aṭṭhānabhāvato adhomukhabhāvato ca bahigataṃ nāma hoti. Anto paṭṭhāya chidde kariyamāne telassa nikkhamitvā gatagataṭṭhānaṃ bhājanasaṅkhyameva gacchatīti āha – ‘‘bāhirantato pādagghanake gaḷite pārājika’’nti. Yathā tathā vā katassāti bāhirantato abbhantarato vā paṭṭhāya katassa. Majjhe ṭhapetvā katachiddeti majjhe thokaṃ kapālaṃ ṭhapetvā pacchā taṃ chindantena katachidde. ‘‘Mariyādacchedane anto ṭhatvā bahimukho chindanto bahi antena kāretabbo, bahi ṭhatvā antomukho chindanto anto antena kāretabbo, anto ca bahi ca chinditvā majjhe ṭhapetvā taṃ chindanto majjhena kāretabbo’’ti (pārā. aṭṭha. 1.108) vuttattā ‘‘taḷākassa ca mariyādabhedena sametī’’ti vuttaṃ. Idamettha yuttanti anto ca bahi ca paṭṭhāya katachidde majjhena kāretabbo. Anto paṭṭhāya kate pana bāhirantena, bahi paṭṭhāya kate abbhantarena kāretabboti ayaṃ tippakāropi ettha vemaṭṭhachidde yutto. Udake katapayogassa abhāvato ‘‘ṭhānācāvanapayogassa abhāvā’’ti vuttaṃ.
அட்ட²கதா²யங் தாவ வுத்தந்தி மஹாஅட்ட²கதா²யங் வுத்தங். பத்தி²ன்னஸ்ஸ கா²த³னங் இதரஸ்ஸ பானஞ்ச ஸப்பிஆதீ³னங் பரிபோ⁴கோ³தி ஆஹ – ‘‘அகா²தி³தப்³ப³ங் வா அபாதப்³ப³ங் வா கரோதீ’’தி. கத²ங் பன ததா² கரோதீதி ஆஹ ‘‘உச்சாரங் வா பஸ்ஸாவங் வா’’திஆதி³. கஸ்மா பனெத்த² து³க்கடங் வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘டா²னாசாவனஸ்ஸ நத்தி²தாய து³க்கட’’ந்தி. புரிமத்³வயந்தி பே⁴த³னங் ச²ட்³ட³னஞ்ச. கஸ்மா ந ஸமேதீதி ஆஹ ‘‘தஞ்ஹீ’’திஆதி³. கும்பி⁴ஜஜ்ஜரகரணேனாதி புண்ணகும்பி⁴யா ஜஜ்ஜரகரணேன. மாதிகாஉஜஉகரணேனாதி உத³கபுண்ணாய மாதிகாய உஜுகரணேன. ஏகலக்க²ணந்தி பே⁴த³னங் கும்பி⁴ஜஜ்ஜரகரணேன ச²ட்³ட³னங் மாதிகாய உஜுகரணேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகஸபா⁴வங் டா²னாசாவனபயோக³ஸப்³பா⁴வதோ. பச்சி²மங் பன த்³வயந்தி ஜா²பனங் அபரிபோ⁴க³கரணஞ்ச.
Aṭṭhakathāyaṃ tāva vuttanti mahāaṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Patthinnassa khādanaṃ itarassa pānañca sappiādīnaṃ paribhogoti āha – ‘‘akhāditabbaṃ vā apātabbaṃ vā karotī’’ti. Kathaṃ pana tathā karotīti āha ‘‘uccāraṃ vā passāvaṃ vā’’tiādi. Kasmā panettha dukkaṭaṃ vuttanti āha ‘‘ṭhānācāvanassa natthitāya dukkaṭa’’nti. Purimadvayanti bhedanaṃ chaḍḍanañca. Kasmā na sametīti āha ‘‘tañhī’’tiādi. Kumbhijajjarakaraṇenāti puṇṇakumbhiyā jajjarakaraṇena. Mātikāujaukaraṇenāti udakapuṇṇāya mātikāya ujukaraṇena. Ekalakkhaṇanti bhedanaṃ kumbhijajjarakaraṇena chaḍḍanaṃ mātikāya ujukaraṇena saddhiṃ ekasabhāvaṃ ṭhānācāvanapayogasabbhāvato. Pacchimaṃ pana dvayanti jhāpanaṃ aparibhogakaraṇañca.
எத்த² ஏவங் வினிச்ச²யங் வத³ந்தீதி எத்த² மஹாஅட்ட²கதா²யங் வுத்தே ஏகே ஆசரியா ஏவங் வினிச்ச²யங் வத³ந்தி. பச்சி²மத்³வயங் ஸந்தா⁴ய வுத்தந்தி எத்த² புரிமத்³வயே வினிச்ச²யோ ஹெட்டா² வுத்தானுஸாரேன ஸக்கா விஞ்ஞாதுந்தி தத்த² கிஞ்சி அவத்வா பச்சி²மத்³வயங் ஸந்தா⁴ய டா²னாசாவனஸ்ஸ நத்தி²தாய து³க்கடந்தி இத³ங் வுத்தந்தி அதி⁴ப்பாயோ. தெ²ய்யசித்தேனாதி அத்தனோ வா பரஸ்ஸ வா காதுகாமதாவஸேன உப்பன்னதெ²ய்யசித்தேன. வினாஸேதுகாமதாயாதி ஹத்த²பாதா³தி³ங் சி²ந்த³ந்தோ விய கேவலங் வினாஸேதுகாமதாய. புரிமத்³வயே கிங் ஹோதி, கிங் அதி⁴ப்பாயேன ந கிஞ்சி வுத்தந்தி ஆஹ – ‘‘புரிமத்³வயே பன…பே॰… பாராஜிக’’ந்தி. தத்த² வுத்தனயேன பி⁴ந்த³ந்தஸ்ஸ வா ச²ட்³டெ³ந்தஸ்ஸ வாதி முக்³க³ரேன போதெ²த்வா பி⁴ந்த³ந்தஸ்ஸ உத³கங் வா வாலிகங் வா ஆகிரித்வா உத்தராபெந்தஸ்ஸாதி அத்தோ². அயுத்தந்தி சேதி பாளியங் புரிமபத³த்³வயேபி து³க்கடஸ்ஸேவ வுத்தத்தா ‘‘புரிமத்³வயே…பே॰… பாராஜிகந்தி இத³ங் அயுத்த’’ந்தி யதி³ தும்ஹாகங் ஸியாதி அத்தோ². நாதி அயுத்தபா⁴வப்பஸங்க³ங் நிஸேதெ⁴த்வா தத்த² காரணமாஹ ‘‘அஞ்ஞதா² க³ஹேதப்³ப³த்த²தோ’’தி. கத²ங் பனெத்த² அத்தோ² க³ஹேதப்³போ³தி ஆஹ ‘‘பாளியங் ஹீ’’திஆதி³. நாஸேதுகாமதாபக்கே² ஹெட்டா² வுத்தனயேனேவ அத்த²ஸ்ஸ அவிருஜ்ஜ²னதோ ‘‘தெ²ய்யசித்தபக்கே²’’தி வுத்தங். ‘‘ஏவங் வினிச்ச²யங் வத³ந்தீ’’தி இதோ பட்டா²ய வுத்தஸ்ஸ ஸப்³ப³ஸ்ஸபி ஏகஸ்ஸேவ வசனத்தா ‘‘ஏவமேகே வத³ந்தீ’’தி நிக³மனவஸேன வுத்தங்.
Ettha evaṃ vinicchayaṃ vadantīti ettha mahāaṭṭhakathāyaṃ vutte eke ācariyā evaṃ vinicchayaṃ vadanti. Pacchimadvayaṃ sandhāya vuttanti ettha purimadvaye vinicchayo heṭṭhā vuttānusārena sakkā viññātunti tattha kiñci avatvā pacchimadvayaṃ sandhāya ṭhānācāvanassa natthitāya dukkaṭanti idaṃ vuttanti adhippāyo. Theyyacittenāti attano vā parassa vā kātukāmatāvasena uppannatheyyacittena. Vināsetukāmatāyāti hatthapādādiṃ chindanto viya kevalaṃ vināsetukāmatāya. Purimadvaye kiṃ hoti, kiṃ adhippāyena na kiñci vuttanti āha – ‘‘purimadvaye pana…pe… pārājika’’nti. Tattha vuttanayena bhindantassa vā chaḍḍentassa vāti muggarena pothetvā bhindantassa udakaṃ vā vālikaṃ vā ākiritvā uttarāpentassāti attho. Ayuttanti ceti pāḷiyaṃ purimapadadvayepi dukkaṭasseva vuttattā ‘‘purimadvaye…pe… pārājikanti idaṃ ayutta’’nti yadi tumhākaṃ siyāti attho. Nāti ayuttabhāvappasaṅgaṃ nisedhetvā tattha kāraṇamāha ‘‘aññathā gahetabbatthato’’ti. Kathaṃ panettha attho gahetabboti āha ‘‘pāḷiyaṃ hī’’tiādi. Nāsetukāmatāpakkhe heṭṭhā vuttanayeneva atthassa avirujjhanato ‘‘theyyacittapakkhe’’ti vuttaṃ. ‘‘Evaṃ vinicchayaṃ vadantī’’ti ito paṭṭhāya vuttassa sabbassapi ekasseva vacanattā ‘‘evameke vadantī’’ti nigamanavasena vuttaṃ.
இதா³னி யதா²வுத்தவஸேன பாளியா அத்தே² க³ய்ஹமானே மஹாஅட்ட²கதா²யங் சதுன்னம்பி ஸாமஞ்ஞதோ வுத்தஸ்ஸ பச்சி²மத்³வயங் ஸந்தா⁴ய வுத்தந்தி வசனே விஸேஸாபா⁴வதோ பாளியங் வுத்தேஸு சதூஸு பதே³ஸு ‘‘ச²ட்³டே³தி வா அபரிபோ⁴க³ங் வா கரோதீ’’தி இமேஸங் பதா³னங் விஸேஸாபா⁴வப்பஸங்க³தோ ச ஸயங் அஞ்ஞதா² பாளிங் அட்ட²கத²ஞ்ச ஸங்ஸந்தி³த்வா அத்த²ங் த³ஸ்ஸேதுகாமோ ‘‘அயங் பனெத்த² ஸாரோ’’திஆதி³மாஹ. வினீதவத்து²ம்ஹி ‘‘ஸங்க⁴ஸ்ஸ புஞ்ஜகிதங் திணங் தெ²ய்யசித்தோ ஜா²பேஸீ’’ஸி (பாரா॰ 156) வுத்தத்தா வினீதவத்து²ம்ஹி திணஜ்ஜா²பகோ வியாதி இமினாவ டா²னா அசாவேதுகாமோவாதி எத்தா²பி தெ²ய்யசித்தேன டா²னா அசாவேதுகாமோதி இத³ங் வுத்தமேவ ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். அச²ட்³டே³துகாமோயேவாதி எத்தா²பி தெ²ய்யசித்தேனாதி ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். இத³ஞ்ஹி தெ²ய்யசித்தபக்க²ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங் நாஸேதுகாமதாபக்க²ஸ்ஸ வக்க²மானத்தா. தேனேவாஹ ‘‘நாஸேதுகாமதாபக்கே² பனா’’திஆதி³. இதரதா²பி யுஜ்ஜதீதி தெ²ய்யசித்தாபா⁴வா டா²னா சாவேதுகாமஸ்ஸபி து³க்கடங் யுஜ்ஜதீதி வுத்தங் ஹோதி.
Idāni yathāvuttavasena pāḷiyā atthe gayhamāne mahāaṭṭhakathāyaṃ catunnampi sāmaññato vuttassa pacchimadvayaṃ sandhāya vuttanti vacane visesābhāvato pāḷiyaṃ vuttesu catūsu padesu ‘‘chaḍḍeti vā aparibhogaṃ vā karotī’’ti imesaṃ padānaṃ visesābhāvappasaṅgato ca sayaṃ aññathā pāḷiṃ aṭṭhakathañca saṃsanditvā atthaṃ dassetukāmo ‘‘ayaṃ panettha sāro’’tiādimāha. Vinītavatthumhi ‘‘saṅghassa puñjakitaṃ tiṇaṃ theyyacitto jhāpesī’’si (pārā. 156) vuttattā vinītavatthumhi tiṇajjhāpako viyāti imināva ṭhānā acāvetukāmovāti etthāpi theyyacittena ṭhānā acāvetukāmoti idaṃ vuttameva hotīti daṭṭhabbaṃ. Achaḍḍetukāmoyevāti etthāpi theyyacittenāti sambandhitabbaṃ. Idañhi theyyacittapakkhaṃ sandhāya vuttaṃ nāsetukāmatāpakkhassa vakkhamānattā. Tenevāha ‘‘nāsetukāmatāpakkhe panā’’tiādi. Itarathāpi yujjatīti theyyacittābhāvā ṭhānā cāvetukāmassapi dukkaṭaṃ yujjatīti vuttaṃ hoti.
பூ⁴மட்ட²கதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Bhūmaṭṭhakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 2. து³தியபாராஜிகங் • 2. Dutiyapārājikaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 2. து³தியபாராஜிகங் • 2. Dutiyapārājikaṃ
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / பூ⁴மட்ட²கதா²தி³வண்ணனா • Bhūmaṭṭhakathādivaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / பூ⁴மட்ட²கதா²வண்ணனா • Bhūmaṭṭhakathāvaṇṇanā