| Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / པཊིསམྦྷིདཱམགྒཔཱལི༹ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
༡༨. བྷཱུམིནཱནཏྟཉཱཎནིདྡེསོ
18. Bhūminānattañāṇaniddeso
༧༢. ཀཐཾ ཙཏུདྷམྨཝཝཏྠཱནེ པཉྙཱ བྷཱུམིནཱནཏྟེ ཉཱཎཾ? ཙཏསྶོ བྷཱུམིཡོ – ཀཱམཱཝཙརཱ བྷཱུམི, རཱུཔཱཝཙརཱ བྷཱུམི, ཨརཱུཔཱཝཙརཱ བྷཱུམི, ཨཔརིཡཱཔནྣཱ བྷཱུམི། ཀཏམཱ ཀཱམཱཝཙརཱ བྷཱུམི? ཧེཊྛཏོ ཨཝཱིཙིནིརཡཾ པརིཡནྟཾ ཀརིཏྭཱ ཨུཔརིཏོ པརནིམྨིཏཝསཝཏྟཱི དེཝེ 1 ཨནྟོཀརིཏྭཱ ཡཾ ཨེཏསྨིཾ ཨནྟརེ ཨེཏྠཱཝཙརཱ ཨེཏྠ པརིཡཱཔནྣཱ ཁནྡྷདྷཱཏུཨཱཡཏནཱ རཱུཔཾ ཝེདནཱ སཉྙཱ སངྑཱརཱ ཝིཉྙཱཎཾ – ཨཡཾ ཀཱམཱཝཙརཱ བྷཱུམི།
72. Kathaṃ catudhammavavatthāne paññā bhūminānatte ñāṇaṃ? Catasso bhūmiyo – kāmāvacarā bhūmi, rūpāvacarā bhūmi, arūpāvacarā bhūmi, apariyāpannā bhūmi. Katamā kāmāvacarā bhūmi? Heṭṭhato avīcinirayaṃ pariyantaṃ karitvā uparito paranimmitavasavattī deve 2 antokaritvā yaṃ etasmiṃ antare etthāvacarā ettha pariyāpannā khandhadhātuāyatanā rūpaṃ vedanā saññā saṅkhārā viññāṇaṃ – ayaṃ kāmāvacarā bhūmi.
ཀཏམཱ རཱུཔཱཝཙརཱ བྷཱུམི? ཧེཊྛཏོ བྲཧྨལོཀཾ པརིཡནྟཾ ཀརིཏྭཱ ཨུཔརིཏོ ཨཀནིཊྛེ དེཝེ ཨནྟོཀརིཏྭཱ ཡཾ ཨེཏསྨིཾ ཨནྟརེ ཨེཏྠཱཝཙརཱ ཨེཏྠ པརིཡཱཔནྣཱ སམཱཔནྣསྶ ཝཱ ཨུཔཔནྣསྶ ཝཱ དིཊྛདྷམྨསུཁཝིཧཱརིསྶ ཝཱ ཙིཏྟཙེཏསིཀཱ དྷམྨཱ – ཨཡཾ རཱུཔཱཝཙརཱ བྷཱུམི།
Katamā rūpāvacarā bhūmi? Heṭṭhato brahmalokaṃ pariyantaṃ karitvā uparito akaniṭṭhe deve antokaritvā yaṃ etasmiṃ antare etthāvacarā ettha pariyāpannā samāpannassa vā upapannassa vā diṭṭhadhammasukhavihārissa vā cittacetasikā dhammā – ayaṃ rūpāvacarā bhūmi.
ཀཏམཱ ཨརཱུཔཱཝཙརཱ བྷཱུམི? ཧེཊྛཏོ ཨཱཀཱསཱནཉྩཱཡཏནཱུཔགེ དེཝེ པརིཡནྟཾ ཀརིཏྭཱ ཨུཔརིཏོ ནེཝསཉྙཱནཱསཉྙཱཡཏནཱུཔགེ དེཝེ ཨནྟོཀརིཏྭཱ ཡཾ ཨེཏསྨིཾ ཨནྟརེ ཨེཏྠཱཝཙརཱ ཨེཏྠ པརིཡཱཔནྣཱ སམཱཔནྣསྶ ཝཱ ཨུཔཔནྣསྶ ཝཱ དིཊྛདྷམྨསུཁཝིཧཱརིསྶ ཝཱ ཙིཏྟཙེཏསིཀཱ དྷམྨཱ – ཨཡཾ ཨརཱུཔཱཝཙརཱ བྷཱུམི།
Katamā arūpāvacarā bhūmi? Heṭṭhato ākāsānañcāyatanūpage deve pariyantaṃ karitvā uparito nevasaññānāsaññāyatanūpage deve antokaritvā yaṃ etasmiṃ antare etthāvacarā ettha pariyāpannā samāpannassa vā upapannassa vā diṭṭhadhammasukhavihārissa vā cittacetasikā dhammā – ayaṃ arūpāvacarā bhūmi.
ཀཏམཱ ཨཔརིཡཱཔནྣཱ བྷཱུམི? ཨཔརིཡཱཔནྣཱ མགྒཱ ཙ མགྒཕལཱནི ཙ ཨསངྑཏཱ ཙ དྷཱཏུ – ཨཡཾ ཨཔརིཡཱཔནྣཱ བྷཱུམི། ཨིམཱ ཙཏསྶོ བྷཱུམིཡོ།
Katamā apariyāpannā bhūmi? Apariyāpannā maggā ca maggaphalāni ca asaṅkhatā ca dhātu – ayaṃ apariyāpannā bhūmi. Imā catasso bhūmiyo.
ཨཔརཱཔི ཙཏསྶོ བྷཱུམིཡོ ཙཏྟཱརོ སཏིཔཊྛཱནཱ ཙཏྟཱརོ སམྨཔྤདྷཱནཱ, ཙཏྟཱརོ ཨིདྡྷིཔཱདཱ, ཙཏྟཱརི ཛྷཱནཱནི, ཙཏསྶོ ཨཔྤམཉྙཱཡོ, ཙཏསྶོ ཨརཱུཔསམཱཔཏྟིཡོ, ཙཏསྶོ པཊིསམྦྷིདཱ, ཙཏསྶོ པཊིཔདཱ, ཙཏྟཱརི ཨཱརམྨཎཱནི, ཙཏྟཱརོ ཨརིཡཝཾསཱ, ཙཏྟཱརི སངྒཧཝཏྠཱུནི , ཙཏྟཱརི ཙཀྐཱནི, ཙཏྟཱརི དྷམྨཔདཱནི – ཨིམཱ ཙཏསྶོ བྷཱུམིཡོ། ཏཾ ཉཱཏཊྛེན ཉཱཎཾ, པཛཱནནཊྛེན པཉྙཱ། ཏེན ཝུཙྩཏི – ‘‘ཙཏུདྷམྨཝཝཏྠཱནེ པཉྙཱ བྷཱུམིནཱནཏྟེ ཉཱཎཾ’’།
Aparāpi catasso bhūmiyo cattāro satipaṭṭhānā cattāro sammappadhānā, cattāro iddhipādā, cattāri jhānāni, catasso appamaññāyo, catasso arūpasamāpattiyo, catasso paṭisambhidā, catasso paṭipadā, cattāri ārammaṇāni, cattāro ariyavaṃsā, cattāri saṅgahavatthūni , cattāri cakkāni, cattāri dhammapadāni – imā catasso bhūmiyo. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘catudhammavavatthāne paññā bhūminānatte ñāṇaṃ’’.
བྷཱུམིནཱནཏྟཉཱཎནིདྡེསོ ཨཊྛཱརསམོ།
Bhūminānattañāṇaniddeso aṭṭhārasamo.
Footnotes:
Related texts:
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / སུཏྟཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ཁུདྡཀནིཀཱཡ (ཨཊྛཀཐཱ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / པཊིསམྦྷིདཱམགྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ༡༨. བྷཱུམིནཱནཏྟཉཱཎནིདྡེསཝཎྞནཱ • 18. Bhūminānattañāṇaniddesavaṇṇanā
