| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi |
४५२. भूरिपञ्ञजातकं (१४)
452. Bhūripaññajātakaṃ (14)
१४५.
145.
सच्चं किर त्वं अपि 1 भूरिपञ्ञ, या तादिसी सीरि धिती मती च।
Saccaṃ kira tvaṃ api 2 bhūripañña, yā tādisī sīri dhitī matī ca;
न तायतेभाववसूपनितं, यो यवकं भुञ्जसि अप्पसूपं॥
Na tāyatebhāvavasūpanitaṃ, yo yavakaṃ bhuñjasi appasūpaṃ.
१४६.
146.
सुखं दुक्खेन परिपाचयन्तो, काला कालं विचिनं छन्दछन्नो।
Sukhaṃ dukkhena paripācayanto, kālā kālaṃ vicinaṃ chandachanno;
अत्थस्स द्वारानि अवापुरन्तो, तेनाहं तुस्सामि यवोदनेन॥
Atthassa dvārāni avāpuranto, tenāhaṃ tussāmi yavodanena.
१४७.
147.
कालञ्च ञत्वा अभिजीहनाय, मन्तेहि अत्थं परिपाचयित्वा।
Kālañca ñatvā abhijīhanāya, mantehi atthaṃ paripācayitvā;
विजम्भिस्सं सीहविजम्भितानि, तायिद्धिया दक्खसि मं पुनापि॥
Vijambhissaṃ sīhavijambhitāni, tāyiddhiyā dakkhasi maṃ punāpi.
१४८.
148.
सुखीपि हेके 3 न करोन्ति पापं, अवण्णसंसग्गभया पुनेके।
Sukhīpi heke 4 na karonti pāpaṃ, avaṇṇasaṃsaggabhayā puneke;
पहू समानो विपुलत्थचिन्ती, किंकारणा मे न करोसि दुक्खं॥
Pahū samāno vipulatthacintī, kiṃkāraṇā me na karosi dukkhaṃ.
१४९.
149.
न पण्डिता अत्तसुखस्स हेतु, पापानि कम्मानि समाचरन्ति।
Na paṇḍitā attasukhassa hetu, pāpāni kammāni samācaranti;
दुक्खेन फुट्ठा खलितापि सन्ता, छन्दा च दोसा न जहन्ति धम्मं॥
Dukkhena phuṭṭhā khalitāpi santā, chandā ca dosā na jahanti dhammaṃ.
१५०.
150.
येन केनचि वण्णेन, मुदुना दारुणेन वा।
Yena kenaci vaṇṇena, mudunā dāruṇena vā;
उद्धरे दीनमत्तानं, पच्छा धम्मं समाचरे॥
Uddhare dīnamattānaṃ, pacchā dhammaṃ samācare.
१५१.
151.
यस्स रुक्खस्स छायाय, निसीदेय्य सयेय्य वा।
Yassa rukkhassa chāyāya, nisīdeyya sayeyya vā;
न तस्स साखं भञ्जेय्य, मित्तदुब्भो हि पापको॥
Na tassa sākhaṃ bhañjeyya, mittadubbho hi pāpako.
१५२.
152.
तं हिस्स दीपञ्च परायनञ्च, न तेन मेत्तिं जरयेथ पञ्ञो॥
Taṃ hissa dīpañca parāyanañca, na tena mettiṃ jarayetha pañño.
१५३.
153.
अलसो गिही कामभोगी न साधु, असञ्ञतो पब्बजितो न साधु।
Alaso gihī kāmabhogī na sādhu, asaññato pabbajito na sādhu;
राजा न साधु अनिसम्मकारी, यो पण्डितो कोधनो तं न साधु॥
Rājā na sādhu anisammakārī, yo paṇḍito kodhano taṃ na sādhu.
१५४.
154.
निसम्म खत्तियो कयिरा, नानिसम्म दिसम्पति।
Nisamma khattiyo kayirā, nānisamma disampati;
निसम्मकारिनो राज, यसो कित्ति च वड्ढतीति॥
Nisammakārino rāja, yaso kitti ca vaḍḍhatīti.
भूरिपञ्ञजातकं चुद्दसमं।
Bhūripaññajātakaṃ cuddasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [४५२] १४. भूरिपञ्ञजातकवण्णना • [452] 14. Bhūripaññajātakavaṇṇanā
