| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ชาตกปาฬิ • Jātakapāḷi |
๔๕๒. ภูริปญฺญชาตกํ (๑๔)
452. Bhūripaññajātakaṃ (14)
๑๔๕.
145.
สจฺจํ กิร ตฺวํ อปิ 1 ภูริปญฺญ, ยา ตาทิสี สีริ ธิตี มตี จ;
Saccaṃ kira tvaṃ api 2 bhūripañña, yā tādisī sīri dhitī matī ca;
น ตายเตภาววสูปนิตํ, โย ยวกํ ภุญฺชสิ อปฺปสูปํฯ
Na tāyatebhāvavasūpanitaṃ, yo yavakaṃ bhuñjasi appasūpaṃ.
๑๔๖.
146.
สุขํ ทุเกฺขน ปริปาจยโนฺต, กาลา กาลํ วิจินํ ฉนฺทฉโนฺน;
Sukhaṃ dukkhena paripācayanto, kālā kālaṃ vicinaṃ chandachanno;
อตฺถสฺส ทฺวารานิ อวาปุรโนฺต, เตนาหํ ตุสฺสามิ ยโวทเนนฯ
Atthassa dvārāni avāpuranto, tenāhaṃ tussāmi yavodanena.
๑๔๗.
147.
กาลญฺจ ญตฺวา อภิชีหนาย, มเนฺตหิ อตฺถํ ปริปาจยิตฺวา;
Kālañca ñatvā abhijīhanāya, mantehi atthaṃ paripācayitvā;
วิชมฺภิสฺสํ สีหวิชมฺภิตานิ, ตายิทฺธิยา ทกฺขสิ มํ ปุนาปิฯ
Vijambhissaṃ sīhavijambhitāni, tāyiddhiyā dakkhasi maṃ punāpi.
๑๔๘.
148.
สุขีปิ เหเก 3 น กโรนฺติ ปาปํ, อวณฺณสํสคฺคภยา ปุเนเก;
Sukhīpi heke 4 na karonti pāpaṃ, avaṇṇasaṃsaggabhayā puneke;
ปหู สมาโน วิปุลตฺถจินฺตี, กิํการณา เม น กโรสิ ทุกฺขํฯ
Pahū samāno vipulatthacintī, kiṃkāraṇā me na karosi dukkhaṃ.
๑๔๙.
149.
น ปณฺฑิตา อตฺตสุขสฺส เหตุ, ปาปานิ กมฺมานิ สมาจรนฺติ;
Na paṇḍitā attasukhassa hetu, pāpāni kammāni samācaranti;
ทุเกฺขน ผุฎฺฐา ขลิตาปิ สนฺตา, ฉนฺทา จ โทสา น ชหนฺติ ธมฺมํฯ
Dukkhena phuṭṭhā khalitāpi santā, chandā ca dosā na jahanti dhammaṃ.
๑๕๐.
150.
เยน เกนจิ วเณฺณน, มุทุนา ทารุเณน วา;
Yena kenaci vaṇṇena, mudunā dāruṇena vā;
อุทฺธเร ทีนมตฺตานํ, ปจฺฉา ธมฺมํ สมาจเรฯ
Uddhare dīnamattānaṃ, pacchā dhammaṃ samācare.
๑๕๑.
151.
ยสฺส รุกฺขสฺส ฉายาย, นิสีเทยฺย สเยยฺย วา;
Yassa rukkhassa chāyāya, nisīdeyya sayeyya vā;
น ตสฺส สาขํ ภเญฺชยฺย, มิตฺตทุโพฺภ หิ ปาปโกฯ
Na tassa sākhaṃ bhañjeyya, mittadubbho hi pāpako.
๑๕๒.
152.
ตํ หิสฺส ทีปญฺจ ปรายนญฺจ, น เตน เมตฺติํ ชรเยถ ปโญฺญฯ
Taṃ hissa dīpañca parāyanañca, na tena mettiṃ jarayetha pañño.
๑๕๓.
153.
อลโส คิหี กามโภคี น สาธุ, อสญฺญโต ปพฺพชิโต น สาธุ;
Alaso gihī kāmabhogī na sādhu, asaññato pabbajito na sādhu;
ราชา น สาธุ อนิสมฺมการี, โย ปณฺฑิโต โกธโน ตํ น สาธุฯ
Rājā na sādhu anisammakārī, yo paṇḍito kodhano taṃ na sādhu.
๑๕๔.
154.
นิสมฺม ขตฺติโย กยิรา, นานิสมฺม ทิสมฺปติ;
Nisamma khattiyo kayirā, nānisamma disampati;
นิสมฺมการิโน ราช, ยโส กิตฺติ จ วฑฺฒตีติฯ
Nisammakārino rāja, yaso kitti ca vaḍḍhatīti.
ภูริปญฺญชาตกํ จุทฺทสมํฯ
Bhūripaññajātakaṃ cuddasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ชาตก-อฎฺฐกถา • Jātaka-aṭṭhakathā / [๔๕๒] ๑๔. ภูริปญฺญชาตกวณฺณนา • [452] 14. Bhūripaññajātakavaṇṇanā
