| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๙. พิฬาลิทายกเตฺถรอปทานวณฺณนา
9. Biḷālidāyakattheraapadānavaṇṇanā
หิมวนฺตสฺสาวิทูเรติอาทิกํ อายสฺมโต พิฬาลิทายกเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมชินวเรสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฎฺฎูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินโนฺต ปทุมุตฺตรสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพโตฺต วิญฺญุตํ ปโตฺต ฆราวาสํ วสโนฺต ตตฺถาทีนวํ ทิสฺวา ฆราวาสํ ปหาย ตาปสปพฺพชฺชํ ปพฺพชิตฺวา หิมวเนฺต วสโนฺต อตีว อปฺปิจฺฉสนฺตุโฎฺฐ อาลุวาทีหิ ยาเปโนฺต วสติฯ ตทา ปทุมุตฺตโร ภควา ตสฺส อนุกมฺปาย ตํ หิมวนฺตํ อคมาสิ ฯ ตํ ทิสฺวา ปสโนฺน วนฺทิตฺวา พิฬาลิโย คเหตฺวา ปเตฺต โอกิริฯ ตํ ตถาคโต ตสฺสานุกมฺปาย โสมนสฺสุปฺปาทยโนฺต ปริภุญฺชิฯ โส เตน กเมฺมน ตโต จุโต เทวมนุเสฺสสุ อุภยสมฺปตฺติโย อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท กุลเคเห นิพฺพตฺติตฺวา วุทฺธิมนฺวาย สตฺถริ ปสโนฺน สาสเน ปพฺพชิตฺวา นจิรเสฺสว อรหา อโหสิฯ
Himavantassāvidūretiādikaṃ āyasmato biḷālidāyakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimajinavaresu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle kulagehe nibbatto viññutaṃ patto gharāvāsaṃ vasanto tatthādīnavaṃ disvā gharāvāsaṃ pahāya tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā himavante vasanto atīva appicchasantuṭṭho āluvādīhi yāpento vasati. Tadā padumuttaro bhagavā tassa anukampāya taṃ himavantaṃ agamāsi . Taṃ disvā pasanno vanditvā biḷāliyo gahetvā patte okiri. Taṃ tathāgato tassānukampāya somanassuppādayanto paribhuñji. So tena kammena tato cuto devamanussesu ubhayasampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbattitvā vuddhimanvāya satthari pasanno sāsane pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi.
๕๓. โส อปรภาเค อตฺตโน กุสลกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต หิมวนฺตสฺสาวิทูเรติอาทิมาหฯ ตํ สพฺพํ เหฎฺฐา วุตฺตนยตฺตา อุตฺตานตฺถเมวฯ อาลุวกรมฺภาทโย เตสํ เตสํ กนฺทชาตีนํ นามาเนวาติฯ
53. So aparabhāge attano kusalakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento himavantassāvidūretiādimāha. Taṃ sabbaṃ heṭṭhā vuttanayattā uttānatthameva. Āluvakarambhādayo tesaṃ tesaṃ kandajātīnaṃ nāmānevāti.
พิฬาลิทายกเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Biḷālidāyakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๙. พิฬาลิทายกเตฺถรอปทานํ • 9. Biḷālidāyakattheraapadānaṃ
