| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஹாவக்³க³-அட்ட²கதா² • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
பி³ம்பி³ஸாரஸமாக³மகதா²
Bimbisārasamāgamakathā
55. லட்டி²வனேதி தாலுய்யானே. ஸுப்பதிட்டே² சேதியேதி அஞ்ஞதரஸ்மிங் வடருக்கே²; தஸ்ஸ கிரேதங் நாமங். த்³வாத³ஸனஹுதேஹீதி எத்த² ஏகங் நஹுதங் த³ஸஸஹஸ்ஸானி. அஜ்ஜ²பா⁴ஸீதி தேஸங் கங்கா²ச்சே²த³னத்த²ங் அபா⁴ஸி.
55.Laṭṭhivaneti tāluyyāne. Suppatiṭṭhe cetiyeti aññatarasmiṃ vaṭarukkhe; tassa kiretaṃ nāmaṃ. Dvādasanahutehīti ettha ekaṃ nahutaṃ dasasahassāni. Ajjhabhāsīti tesaṃ kaṅkhācchedanatthaṃ abhāsi.
கிஸகோவதா³னோதி தாபஸசரியாய கிஸஸரீரத்தா ‘‘கிஸகோ’’தி லத்³த⁴னாமானங் தாபஸானங் ஓவாத³கோ அனுஸாஸகோ ஸமானோதி அத்தோ². அத² வா ஸயங் கிஸகோ தாபஸோ ஸமானோ வதா³னோ ச அஞ்ஞே ஓவத³ந்தோ அனுஸாஸந்தோதிபி அத்தோ². கத²ங் பஹீனந்தி கேன காரணேன பஹீனங். இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – ‘‘த்வங் உருவேலவாஸிஅக்³கி³பரிசாரகானங் தாபஸானங் ஸயங் ஓவாதா³சரியோ ஸமானோ கிங் தி³ஸ்வா பஹாஸி, புச்சா²மி தங் ஏதமத்த²ங் கேன காரணேன தவ அக்³கி³ஹுத்தங் பஹீன’’ந்தி.
Kisakovadānoti tāpasacariyāya kisasarīrattā ‘‘kisako’’ti laddhanāmānaṃ tāpasānaṃ ovādako anusāsako samānoti attho. Atha vā sayaṃ kisako tāpaso samāno vadāno ca aññe ovadanto anusāsantotipi attho. Kathaṃ pahīnanti kena kāraṇena pahīnaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – ‘‘tvaṃ uruvelavāsiaggiparicārakānaṃ tāpasānaṃ sayaṃ ovādācariyo samāno kiṃ disvā pahāsi, pucchāmi taṃ etamatthaṃ kena kāraṇena tava aggihuttaṃ pahīna’’nti.
து³தியகா³தா²ய அயமத்தோ² – ஏதே ரூபாதி³கே காமே இத்தி²யோ ச யஞ்ஞா அபி⁴வத³ந்தி, ஸ்வாஹங் ஏதங் ஸப்³ப³ம்பி ரூபாதி³கங் காமப்பபே⁴த³ங் க²ந்து⁴பதீ⁴ஸு மலந்தி ஞத்வா யஸ்மா இமே யிட்ட²ஹுதப்பபே⁴தா³ யஞ்ஞா மலமேவ வத³ந்தி, தஸ்மா ந யிட்டே² ந ஹுதே அரஞ்ஜிங்; யிட்டே² வா ஹுதே வா நாபி⁴ரமிந்தி அத்தோ².
Dutiyagāthāya ayamattho – ete rūpādike kāme itthiyo ca yaññā abhivadanti, svāhaṃ etaṃ sabbampi rūpādikaṃ kāmappabhedaṃ khandhupadhīsu malanti ñatvā yasmā ime yiṭṭhahutappabhedā yaññā malameva vadanti, tasmā na yiṭṭhe na hute arañjiṃ; yiṭṭhe vā hute vā nābhiraminti attho.
ததியகா³தா²ய – அத² கோசரஹீதி அத² க்வசரஹி. ஸேஸங் உத்தானமேவ.
Tatiyagāthāya – atha kocarahīti atha kvacarahi. Sesaṃ uttānameva.
சதுத்த²கா³தா²ய – பத³ந்தி நிப்³பா³னபத³ங். ஸந்தஸபா⁴வதாய ஸந்தங். உபதீ⁴னங் அபா⁴வேன அனுபதி⁴கங். ராக³கிஞ்சனாதீ³னங் அபா⁴வேன அகிஞ்சனங். தீஸு ப⁴வேஸு அலக்³க³தாய யங் காமப⁴வங் யஞ்ஞா வத³ந்தி, தஸ்மிம்பி காமப⁴வே அஸத்தங். ஜாதிஜராமரணானங் அபா⁴வேன அனஞ்ஞதா²பா⁴விங். அத்தனா பா⁴விதேன மக்³கே³னேவ அதி⁴க³ந்தப்³ப³ங், ந அஞ்ஞேன கேனசி அதி⁴க³மேதப்³ப³ந்தி அனஞ்ஞனெய்யங். யஸ்மா ஈதி³ஸங் பத³மத்³த³ஸங், தஸ்மா ந யிட்டே² ந ஹுதே அரஞ்ஜிங். தேன கிங் த³ஸ்ஸேதி? யோ அஹங் தே³வமனுஸ்ஸலோகஸம்பத்திஸாத⁴கே ந யிட்டே² ந ஹுதே அரஞ்ஜிங், ஸோ கிங் வக்கா²மி ‘‘எத்த² நாம மே தே³வமனுஸ்ஸலோகே ரதோ மனோ’’தி.
Catutthagāthāya – padanti nibbānapadaṃ. Santasabhāvatāya santaṃ. Upadhīnaṃ abhāvena anupadhikaṃ. Rāgakiñcanādīnaṃ abhāvena akiñcanaṃ. Tīsu bhavesu alaggatāya yaṃ kāmabhavaṃ yaññā vadanti, tasmimpi kāmabhave asattaṃ. Jātijarāmaraṇānaṃ abhāvena anaññathābhāviṃ. Attanā bhāvitena maggeneva adhigantabbaṃ, na aññena kenaci adhigametabbanti anaññaneyyaṃ. Yasmā īdisaṃ padamaddasaṃ, tasmā na yiṭṭhe na hute arañjiṃ. Tena kiṃ dasseti? Yo ahaṃ devamanussalokasampattisādhake na yiṭṭhe na hute arañjiṃ, so kiṃ vakkhāmi ‘‘ettha nāma me devamanussaloke rato mano’’ti.
56. ஏவங் ஸப்³ப³லோகே அனபி⁴ரதிபா⁴வங் பகாஸெத்வா அத² கோ² ஆயஸ்மா உருவேலகஸ்ஸபோ ‘‘ஸாவகோஹமஸ்மீ’’தி ஏவங் ப⁴க³வதோ ஸாவகபா⁴வங் பகாஸேஸி. தஞ்ச கோ² ஆகாஸே விவிதா⁴னி பாடிஹாரியானி த³ஸ்ஸெத்வா. த⁴ம்மசக்கு²ந்தி ஸோதாபத்திமக்³க³ஞாணங்.
56. Evaṃ sabbaloke anabhiratibhāvaṃ pakāsetvā atha kho āyasmā uruvelakassapo ‘‘sāvakohamasmī’’ti evaṃ bhagavato sāvakabhāvaṃ pakāsesi. Tañca kho ākāse vividhāni pāṭihāriyāni dassetvā. Dhammacakkhunti sotāpattimaggañāṇaṃ.
57. அஸ்ஸாஸகாதி ஆஸீஸனா; பத்த²னாதி அத்தோ². ஏஸாஹங் ப⁴ந்தேதி எத்த² பன கிஞ்சாபி மக்³க³ப்படிவேதே⁴னேவஸ்ஸ ஸித்³த⁴ங் ஸரணக³மனங், தத்த² பன நிச்ச²யக³மனமேவ க³தோ, இதா³னி வாசாய அத்தஸன்னிய்யாதனங் கரோதி. மக்³க³வஸேனேவாயங் நியதஸரணதங் பத்தோ, தங் பரேஸங் வாசாய பாகடங் கரொந்தோ பணிபாதக³மனஞ்ச க³ச்ச²ந்தோ ஏவங் வத³தி.
57.Assāsakāti āsīsanā; patthanāti attho. Esāhaṃ bhanteti ettha pana kiñcāpi maggappaṭivedhenevassa siddhaṃ saraṇagamanaṃ, tattha pana nicchayagamanameva gato, idāni vācāya attasanniyyātanaṃ karoti. Maggavasenevāyaṃ niyatasaraṇataṃ patto, taṃ paresaṃ vācāya pākaṭaṃ karonto paṇipātagamanañca gacchanto evaṃ vadati.
58. ஸிங்கீ³னிக்க²ஸவண்ணோதி ஸிங்கீ³ஸுவண்ணனிக்கே²ன ஸமானவண்ணோ. த³ஸவாஸோதி த³ஸஸு அரியவாஸேஸு வுத்த²வாஸோ. த³ஸத⁴ம்மவிதூ³தி த³ஸகம்மபத²விதூ³. த³ஸபி⁴ சுபேதோதி த³ஸஹி அஸெக்கே²ஹி அங்கே³ஹி உபேதோ. ஸப்³ப³தி⁴த³ந்தோதி ஸப்³பே³ஸு த³ந்தோ; ப⁴க³வதோ ஹி சக்கு²ஆதீ³ஸு கிஞ்சி அத³ந்தங் நாம நத்தி².
58.Siṅgīnikkhasavaṇṇoti siṅgīsuvaṇṇanikkhena samānavaṇṇo. Dasavāsoti dasasu ariyavāsesu vutthavāso. Dasadhammavidūti dasakammapathavidū. Dasabhi cupetoti dasahi asekkhehi aṅgehi upeto. Sabbadhidantoti sabbesu danto; bhagavato hi cakkhuādīsu kiñci adantaṃ nāma natthi.
59. ப⁴க³வந்தங் பு⁴த்தாவிங் ஓனீதபத்தபாணிங் ஏகமந்தங் நிஸீதீ³தி ப⁴க³வந்தங் பு⁴த்தவந்தங் பத்ததோ ச அபனீதபாணிங் ஸல்லக்கெ²த்வா ஏகஸ்மிங் பதே³ஸே நிஸீதீ³தி அத்தோ². அத்தி²கானந்தி பு³த்³தா⁴பி⁴வாத³னக³மனேன ச த⁴ம்மஸவனேன ச அத்தி²கானங். அபி⁴க்கமனீயந்தி அபி⁴க³ந்துங் ஸக்குணெய்யங். அப்பாகிண்ணந்தி அனாகிண்ணங். அப்பஸத்³த³ந்தி வசனஸத்³தே³ன அப்பஸத்³த³ங். அப்பனிக்³கோ⁴ஸந்தி நக³ரனிக்³கோ⁴ஸஸத்³தே³ன அப்பனிக்³கோ⁴ஸங். விஜனவாதந்தி அனுஸஞ்சரணஜனஸ்ஸ ஸரீரவாதேன விரஹிதங். ‘‘விஜனவாத³’’ந்திபி பாடோ²; அந்தோ ஜனவாதே³ன ரஹிதந்தி அத்தோ². ‘‘விஜனபாத’’ந்திபி பாடோ²; ஜனஸஞ்சாரவிரஹிதந்தி அத்தோ². மனுஸ்ஸராஹஸெய்யகந்தி மனுஸ்ஸானங் ரஹஸ்ஸகிரியட்டா²னியங். படிஸல்லானஸாருப்பந்தி விவேகானுரூபங்.
59.Bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ ekamantaṃ nisīdīti bhagavantaṃ bhuttavantaṃ pattato ca apanītapāṇiṃ sallakkhetvā ekasmiṃ padese nisīdīti attho. Atthikānanti buddhābhivādanagamanena ca dhammasavanena ca atthikānaṃ. Abhikkamanīyanti abhigantuṃ sakkuṇeyyaṃ. Appākiṇṇanti anākiṇṇaṃ. Appasaddanti vacanasaddena appasaddaṃ. Appanigghosanti nagaranigghosasaddena appanigghosaṃ. Vijanavātanti anusañcaraṇajanassa sarīravātena virahitaṃ. ‘‘Vijanavāda’’ntipi pāṭho; anto janavādena rahitanti attho. ‘‘Vijanapāta’’ntipi pāṭho; janasañcāravirahitanti attho. Manussarāhaseyyakanti manussānaṃ rahassakiriyaṭṭhāniyaṃ. Paṭisallānasāruppanti vivekānurūpaṃ.
விம்விஸாரஸமாக³மகதா² நிட்டி²தா.
Vimvisārasamāgamakathā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவக்³க³பாளி • Mahāvaggapāḷi / 13. பி³ம்பி³ஸாரஸமாக³மகதா² • 13. Bimbisārasamāgamakathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / பி³ம்பி³ஸாரஸமாக³மகதா²வண்ணனா • Bimbisārasamāgamakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / பி³ம்பி³ஸாரஸமாக³மகதா²வண்ணனா • Bimbisārasamāgamakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / பி³ம்பி³ஸாரஸமாக³மகதா²வண்ணனா • Bimbisārasamāgamakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi / 13. பி³ம்பி³ஸாரஸமாக³மகதா² • 13. Bimbisārasamāgamakathā
