Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā |
நமோ தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ அரஹதோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
மஹாவக்³க³வண்ணனா
Mahāvaggavaṇṇanā
1. மஹாக²ந்த⁴கோ
1. Mahākhandhako
போ³தி⁴கதா²வண்ணனா
Bodhikathāvaṇṇanā
மஹாவக்³கே³ உபி⁴ன்னங் பாதிமொக்கா²னந்தி உபி⁴ன்னங் பாதிமொக்க²விப⁴ங்கா³னங். யங் க²ந்த⁴கங் ஸங்கா³யிங்ஸூதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. க²ந்தா⁴னங் ஸமூஹோ, க²ந்தா⁴னங் வா பகாஸனதோ க²ந்த⁴கோ. க²ந்தா⁴தி செத்த² பப்³ப³ஜ்ஜாதி³சாரித்தவாரித்தஸிக்கா²பத³பஞ்ஞத்திஸமூஹோ அதி⁴ப்பேதோ. பத³பா⁴ஜனீயே யேஸங் பதா³னங் அத்தா² யேஹி அட்ட²கதா²னயேஹி பகாஸிதாதி யோஜனா. அத² வா யே அத்தா²தி யோஜேதப்³ப³ங். ஹி-ஸத்³தோ³ செத்த² பத³பூரணே த³ட்ட²ப்³போ³.
Mahāvagge ubhinnaṃ pātimokkhānanti ubhinnaṃ pātimokkhavibhaṅgānaṃ. Yaṃ khandhakaṃ saṅgāyiṃsūti sambandho. Khandhānaṃ samūho, khandhānaṃ vā pakāsanato khandhako. Khandhāti cettha pabbajjādicārittavārittasikkhāpadapaññattisamūho adhippeto. Padabhājanīye yesaṃ padānaṃ atthā yehi aṭṭhakathānayehi pakāsitāti yojanā. Atha vā ye atthāti yojetabbaṃ. Hi-saddo cettha padapūraṇe daṭṭhabbo.
1. விஸேஸகாரணந்தி ‘‘யேன ஸமயேன ஆயஸ்மதோ ஸாரிபுத்தத்தே²ரஸ்ஸ ஸிக்கா²பத³பஞ்ஞத்தியாசனஹேதுபூ⁴தோ பரிவிதக்கோ உத³பாதி³, தேன ஸமயேனா’’திஆதி³னா வுத்தகாரணங் விய விஸேஸகாரணங் பு⁴ம்மவசனநிவத்தனககாரணந்தி அத்தோ². ஏதஸ்ஸாதி அபி⁴ஸம்போ³தி⁴தோ பட்டா²ய ஸத்து² சரியாவிபா⁴வனஸ்ஸ வினயபஞ்ஞத்தியங் கிங் பயோஜனங்? யதி³ விஸேஸகாரணங் நத்தீ²தி அதி⁴ப்பாயோ. நிதா³னத³ஸ்ஸனங் பயோஜனந்தி யோஜனா. நிதா³னந்திசெத்த² ஸிக்கா²பத³பஞ்ஞத்திஹேதுபூ⁴தங் வத்து²புக்³க³லாதி³காரணங் அதி⁴ப்பேதங், ந பஞ்ஞத்திட்டா²னமேவ. தேனாஹ ‘‘யா ஹீ’’திஆதி³.
1.Visesakāraṇanti ‘‘yena samayena āyasmato sāriputtattherassa sikkhāpadapaññattiyācanahetubhūto parivitakko udapādi, tena samayenā’’tiādinā vuttakāraṇaṃ viya visesakāraṇaṃ bhummavacananivattanakakāraṇanti attho. Etassāti abhisambodhito paṭṭhāya satthu cariyāvibhāvanassa vinayapaññattiyaṃ kiṃ payojanaṃ? Yadi visesakāraṇaṃ natthīti adhippāyo. Nidānadassanaṃ payojananti yojanā. Nidānanticettha sikkhāpadapaññattihetubhūtaṃ vatthupuggalādikāraṇaṃ adhippetaṃ, na paññattiṭṭhānameva. Tenāha ‘‘yā hī’’tiādi.
உருவேலாயந்தி எத்த² உரு-ஸத்³தோ³ மஹந்தவாசீ. வேலா-ஸத்³தோ³ தீரபரியாயோ. உன்னதத்தாதி³னா வேலா விய வேலா. உரு மஹந்தீ வேலா உருவேலா, தஸ்ஸங். தேனாஹ ‘‘மஹாவேலாய’’ந்திஆதி³. மரியாதா³தி ஸீலாதி³கு³ணஸீமா. பத்தபுடேனாதி தாலாதீ³னங் பண்ணபுடேன.
Uruvelāyanti ettha uru-saddo mahantavācī. Velā-saddo tīrapariyāyo. Unnatattādinā velā viya velā. Uru mahantī velā uruvelā, tassaṃ. Tenāha ‘‘mahāvelāya’’ntiādi. Mariyādāti sīlādiguṇasīmā. Pattapuṭenāti tālādīnaṃ paṇṇapuṭena.
‘‘பட²மாபி⁴ஸம்பு³த்³தோ⁴’’தி அனுனாஸிகலோபேனாயங் நித்³தே³ஸோதி ஆஹ ‘‘பட²மங் அபி⁴ஸம்பு³த்³தோ⁴’’தி. பட²மந்தி ச பா⁴வனபுங்ஸகனித்³தே³ஸோ. தஸ்மா அபி⁴ஸம்பு³த்³தோ⁴ ஹுத்வா ஸப்³ப³பட²மங் போ³தி⁴ருக்க²மூலே விஹரதீதி யோஜனா த³ட்ட²ப்³பா³.
‘‘Paṭhamābhisambuddho’’ti anunāsikalopenāyaṃ niddesoti āha ‘‘paṭhamaṃ abhisambuddho’’ti. Paṭhamanti ca bhāvanapuṃsakaniddeso. Tasmā abhisambuddho hutvā sabbapaṭhamaṃ bodhirukkhamūle viharatīti yojanā daṭṭhabbā.
பாளியங் அத² கோ²தி எத்த² அதா²தி ஏதஸ்மிங் ஸமயேதி அத்தோ² அனேகத்த²த்தா நிபாதானங். ஸத்தாஹந்தி அச்சந்தஸங்யோகே³ ஏதங் உபயோக³வசனங். அத² கோ²தி அதி⁴காரந்தரத³ஸ்ஸனே நிபாதோ. தேன விமுத்திஸுக²படிஸங்வேத³னங் பஹாய படிச்சஸமுப்பாத³மனஸிகாரே அதி⁴கதபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. படிச்சாதி படிமுக²ங் க³ந்த்வா, அஞ்ஞமஞ்ஞங் அபெக்கி²த்வாதி அத்தோ². ஏதேன காரணப³ஹுதா த³ஸ்ஸிதா. ஸஹிதேதி காரியப³ஹுதா. அனுலோமந்தி பா⁴வனபுங்ஸகனித்³தே³ஸோ. ஸ்வேவாதி ஸோ ஏவ பச்சயாகாரோ. புரிமனயேன வா வுத்தோதி ‘‘அவிஜ்ஜாபச்சயா ஸங்கா²ரா’’திஆதி³னா நயேன வுத்தோ பச்சயாகாரோ. பவத்தியாதி ஸங்ஸாரப்பவத்தியா.
Pāḷiyaṃ atha khoti ettha athāti etasmiṃ samayeti attho anekatthattā nipātānaṃ. Sattāhanti accantasaṃyoge etaṃ upayogavacanaṃ. Atha khoti adhikārantaradassane nipāto. Tena vimuttisukhapaṭisaṃvedanaṃ pahāya paṭiccasamuppādamanasikāre adhikatabhāvaṃ dasseti. Paṭiccāti paṭimukhaṃ gantvā, aññamaññaṃ apekkhitvāti attho. Etena kāraṇabahutā dassitā. Sahiteti kāriyabahutā. Anulomanti bhāvanapuṃsakaniddeso. Svevāti so eva paccayākāro. Purimanayena vā vuttoti ‘‘avijjāpaccayā saṅkhārā’’tiādinā nayena vutto paccayākāro. Pavattiyāti saṃsārappavattiyā.
பாளியங் ‘‘அவிஜ்ஜாபச்சயா’’திஆதீ³ஸு து³க்கா²தீ³ஸு அஞ்ஞாணங் அவிஜ்ஜா. லோகியகுஸலாகுஸலசேதனா ஸங்கா²ரா. லோகியவிபாகமேவ விஞ்ஞாணங். லோகியவேத³னாதி³க்க²ந்த⁴த்தயங் நாமங், பூ⁴துபாதா³யபே⁴த³ங் ரூபங். பஸாத³விஞ்ஞாணபே⁴த³ங் ஸளாயதனங். விபாகபூ⁴தோ ஸப்³போ³ ப²ஸ்ஸோ, வேத³னா ச. ராகோ³ தண்ஹா. ப³லவராகோ³, திவிதா⁴ ச தி³ட்டி² உபாதா³னங். ப⁴வோ பன து³விதோ⁴ கம்மப⁴வோ, உபபத்திப⁴வோ ச. தத்த² கம்மப⁴வோ ஸாஸவகுஸலாகுஸலசேதனாவ, உபபத்திப⁴வோ உபாதி³ன்னகக்க²ந்தா⁴. தேஸங் உபபத்தி ஜாதி. பாகோ ஜரா. பே⁴தோ³ மரணங். தே ஏவ நிஸ்ஸாய ஸோசனங் ஸோகோ. கந்த³னங் பரிதே³வோ. து³க்க²ங் காயிகங். தோ³மனஸ்ஸங் சேதஸிகங். அதிவிய ஸோகோ உபாயாஸோ.
Pāḷiyaṃ ‘‘avijjāpaccayā’’tiādīsu dukkhādīsu aññāṇaṃ avijjā. Lokiyakusalākusalacetanā saṅkhārā. Lokiyavipākameva viññāṇaṃ. Lokiyavedanādikkhandhattayaṃ nāmaṃ, bhūtupādāyabhedaṃ rūpaṃ. Pasādaviññāṇabhedaṃ saḷāyatanaṃ. Vipākabhūto sabbo phasso, vedanā ca. Rāgo taṇhā. Balavarāgo, tividhā ca diṭṭhi upādānaṃ. Bhavo pana duvidho kammabhavo, upapattibhavo ca. Tattha kammabhavo sāsavakusalākusalacetanāva, upapattibhavo upādinnakakkhandhā. Tesaṃ upapatti jāti. Pāko jarā. Bhedo maraṇaṃ. Te eva nissāya socanaṃ soko. Kandanaṃ paridevo. Dukkhaṃ kāyikaṃ. Domanassaṃ cetasikaṃ. Ativiya soko upāyāso.
பச்சேகஞ்ச ஸம்ப⁴வதி-ஸத்³தோ³ யோஜேதப்³போ³. தேனாஹ ‘‘இமினா நயேனா’’திஆதி³. ‘‘து³க்க²ராஸிஸ்ஸா’’தி இமினா ந ஸத்தஸ்ஸ. நாபி ஸுப⁴ஸுகா²தீ³னந்தி த³ஸ்ஸேதி.
Paccekañca sambhavati-saddo yojetabbo. Tenāha ‘‘iminā nayenā’’tiādi. ‘‘Dukkharāsissā’’ti iminā na sattassa. Nāpi subhasukhādīnanti dasseti.
ஹவேதி ப்³யத்தந்தி இமஸ்மிங் அத்தே² நிபாதோ. ‘‘அனுலோமபச்சயாகாரபடிவேத⁴ஸாத⁴கா போ³தி⁴பக்கி²யத⁴ம்மா’’தி இத³ங் பட²மவாரே கிஞ்சாபி ‘‘அவிஜ்ஜாயத்வேவ அஸேஸவிராக³னிரோதா⁴’’திஆதி³னா படிலோமபச்சயாகாரோபி ஆக³தோ, ததா²பி ‘‘யதோ பஜானாதி ஸஹேதுத⁴ம்ம’’ந்தி அனுலோமபச்சயாகாரபடிவேத⁴ஸ்ஸேவ காரணத்தேன வுத்தந்தி. யதா² செத்த², ஏவங் து³தியவாரேபி ‘‘யதோ க²யங் பச்சயானங் அவேதீ³’’தி கா³தா²ய வுத்தத்தா ‘‘பச்சயானங் க²யஸங்கா²த’’ந்திஆதி³ வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். நோ கல்லோ பஞ்ஹோதி அயுத்தோ ந ப்³யாகாதப்³போ³, அவிஜ்ஜமானங் அத்தானங் ஸித்³த⁴ங் கத்வா ‘‘கோ பு²ஸதீ’’தி தஸ்ஸ கிரியாய புட்ட²த்தா ‘‘கோ வஞ்ஜா²புத்தோ பு²ஸதீ’’திஆதி³ வியாதி அதி⁴ப்பாயோ. ஸோளஸ கங்கா²தி ‘‘அஹோஸிங் நு கோ² அஹமதீதமத்³தா⁴னங், நனு கோ² அஹோஸிங், கிங் நு கோ² அஹோஸிங், கத²ங் நு கோ² அஹோஸிங், கிங் ஹுத்வா கிங் அஹோஸிங் நு கோ² அஹமதீதமத்³தா⁴னங், ப⁴விஸ்ஸாமி நு கோ² அஹங் அனாக³தமத்³தா⁴னங், நனு கோ² ப⁴விஸ்ஸாமி, கிங் நு கோ² ப⁴விஸ்ஸாமி, கத²ங் நு கோ² ப⁴விஸ்ஸாமி, கிங் ஹுத்வா கிங் ப⁴விஸ்ஸாமி நு கோ² அஹங் அனாக³தமத்³தா⁴னங், அஹங் நு கொ²ஸ்மி, நோ நு கொ²ஸ்மி, கிங் நு கொ²ஸ்மி, கத²ங் நு கொ²ஸ்மி, அயங் நு கோ² ஸத்தோ குதோ ஆக³தோ, ஸோ குஹிங் கா³மீ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி (ம॰ நி॰ 1.18; ஸங்॰ நி॰ 2.20) ஏவங் ஆக³தா அதீதே பஞ்ச, அனாக³தே பஞ்ச, பச்சுப்பன்னே சா²தி ஸோளஸவிதா⁴ கங்கா².
Haveti byattanti imasmiṃ atthe nipāto. ‘‘Anulomapaccayākārapaṭivedhasādhakā bodhipakkhiyadhammā’’ti idaṃ paṭhamavāre kiñcāpi ‘‘avijjāyatveva asesavirāganirodhā’’tiādinā paṭilomapaccayākāropi āgato, tathāpi ‘‘yato pajānāti sahetudhamma’’nti anulomapaccayākārapaṭivedhasseva kāraṇattena vuttanti. Yathā cettha, evaṃ dutiyavārepi ‘‘yato khayaṃ paccayānaṃ avedī’’ti gāthāya vuttattā ‘‘paccayānaṃ khayasaṅkhāta’’ntiādi vuttanti veditabbaṃ. No kallo pañhoti ayutto na byākātabbo, avijjamānaṃ attānaṃ siddhaṃ katvā ‘‘ko phusatī’’ti tassa kiriyāya puṭṭhattā ‘‘ko vañjhāputto phusatī’’tiādi viyāti adhippāyo. Soḷasa kaṅkhāti ‘‘ahosiṃ nu kho ahamatītamaddhānaṃ, nanu kho ahosiṃ, kiṃ nu kho ahosiṃ, kathaṃ nu kho ahosiṃ, kiṃ hutvā kiṃ ahosiṃ nu kho ahamatītamaddhānaṃ, bhavissāmi nu kho ahaṃ anāgatamaddhānaṃ, nanu kho bhavissāmi, kiṃ nu kho bhavissāmi, kathaṃ nu kho bhavissāmi, kiṃ hutvā kiṃ bhavissāmi nu kho ahaṃ anāgatamaddhānaṃ, ahaṃ nu khosmi, no nu khosmi, kiṃ nu khosmi, kathaṃ nu khosmi, ayaṃ nu kho satto kuto āgato, so kuhiṃ gāmī bhavissatī’’ti (ma. ni. 1.18; saṃ. ni. 2.20) evaṃ āgatā atīte pañca, anāgate pañca, paccuppanne chāti soḷasavidhā kaṅkhā.
தத்த² கிங் நு கோ²தி மனுஸ்ஸதே³வாதீ³ஸு, க²த்தியாதீ³ஸு வா அஞ்ஞதரங் நிஸ்ஸாய கங்க²தி. கத²ங் நு கோ²தி பன ஸண்டா²னாகாராதீ³ஸு இஸ்ஸராதி³ஜனகங், காரணங் வா நிஸ்ஸாய. கிங் ஹுத்வா கிங் அஹோஸிந்தி ச மனுஸ்ஸாதீ³ஸு பட²மங் கிங் ஹுத்வா பச்சா² கிங் அஹோஸிந்தி கங்க²தி. அஹங் நு கொ²ஸ்மீதிஆதி³ இதா³னி அத்தனோ விஜ்ஜமானாவிஜ்ஜமானதங், ஸரூபபகாராதி³கஞ்ச கங்க²தி. வபயந்தீதி விஅபயந்தி ப்³யபக³ச்ச²ந்தி. தேனாஹ ‘‘அபக³ச்ச²ந்தி நிருஜ்ஜ²ந்தீ’’தி.
Tattha kiṃ nu khoti manussadevādīsu, khattiyādīsu vā aññataraṃ nissāya kaṅkhati. Kathaṃ nu khoti pana saṇṭhānākārādīsu issarādijanakaṃ, kāraṇaṃ vā nissāya. Kiṃ hutvā kiṃ ahosinti ca manussādīsu paṭhamaṃ kiṃ hutvā pacchā kiṃ ahosinti kaṅkhati. Ahaṃ nu khosmītiādi idāni attano vijjamānāvijjamānataṃ, sarūpapakārādikañca kaṅkhati. Vapayantīti viapayanti byapagacchanti. Tenāha ‘‘apagacchanti nirujjhantī’’ti.
3. தஸ்ஸ வஸேனாதி தஸ்ஸ பச்சயாகாரபஜானநஸ்ஸ, பச்சயக்க²யாதி⁴க³மஸ்ஸ ச வஸேன. ஏகேகமேவ கொட்டா²ஸந்தி அனுலோமபடிலோமதோ ஏகேகமேவ கொட்டா²ஸங். பாடிபத³ரத்தியா ஏவங் மனஸாகாஸீதி ரத்தியா தீஸுபி யாமேஸு ஏவங் இத⁴ க²ந்த⁴கபாளியா ஆக³தனயேன அனுலோமபடிலோமங்யேவ மனஸாகாஸி.
3.Tassa vasenāti tassa paccayākārapajānanassa, paccayakkhayādhigamassa ca vasena. Ekekameva koṭṭhāsanti anulomapaṭilomato ekekameva koṭṭhāsaṃ. Pāṭipadarattiyā evaṃ manasākāsīti rattiyā tīsupi yāmesu evaṃ idha khandhakapāḷiyā āgatanayena anulomapaṭilomaṃyeva manasākāsi.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவக்³க³பாளி • Mahāvaggapāḷi / 1. போ³தி⁴கதா² • 1. Bodhikathā
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவக்³க³-அட்ட²கதா² • Mahāvagga-aṭṭhakathā / போ³தி⁴கதா² • Bodhikathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / போ³தி⁴கதா²வண்ணனா • Bodhikathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / போ³தி⁴கதா²வண்ணனா • Bodhikathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi / 1. போ³தி⁴கதா² • 1. Bodhikathā