Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā)

    ൫. ബോധിരാജകുമാരസുത്തവണ്ണനാ

    5. Bodhirājakumārasuttavaṇṇanā

    ൩൨൪. ഓലോകനകപദുമന്തി ലീലാഅരവിന്ദം. തസ്മാതി കോകനദസണ്ഠാനത്താ കോകനദോതി സങ്ഖം ലഭി.

    324.Olokanakapadumanti līlāaravindaṃ. Tasmāti kokanadasaṇṭhānattā kokanadoti saṅkhaṃ labhi.

    ൩൨൫. യാവ പച്ഛിമ…പേ॰… ഫലകം വുത്തം തസ്സ സബ്ബപച്ഛാ സന്ഥതത്താ. ഉപരിമഫലഗതഞ്ഹി സോപാനമത്ഥകം. ഓലോകനത്ഥംയേവാതി ന കേവലം ഭഗവതോ ആഗമനഞ്ഞേവ ഓലോകനത്ഥം, അഥ ഖോ അത്തനോ പത്ഥനായ സന്ഥരാപിതായ ചേലപടികായ അക്കമനസ്സപി.

    325.Yāva pacchima…pe… phalakaṃ vuttaṃ tassa sabbapacchā santhatattā. Uparimaphalagatañhi sopānamatthakaṃ. Olokanatthaṃyevāti na kevalaṃ bhagavato āgamanaññeva olokanatthaṃ, atha kho attano patthanāya santharāpitāya celapaṭikāya akkamanassapi.

    സകുണപോതകേതി കാദമ്ബടിട്ടിഭപുത്തകേ. അഞ്ഞോവ ഭവേയ്യാതി തസ്മിം അത്തഭാവേ മാതുഗാമതോ അഞ്ഞോ ഇദാനി ഭരിയാഭൂതോ മാതുഗാമോ ഭവേയ്യ. പുത്തം ലഭേയ്യാതി അത്തനോ കമ്മവസേന പുത്തം, നോ തസ്സ. ഉഭോഹീതി ഇമേഹി ഏവ ഉഭോഹി. ഇമേഹി കാരണേഹീതി തസ്സ രാജകുമാരസ്സ ബുദ്ധം പടിച്ച മിച്ഛാഗഹണം, തിത്ഥിയാനം ഉജ്ഝായനം, അനാഗതേ മനുസ്സാനം ഭിക്ഖൂനം ഉദ്ദിസ്സ വിപ്പടിസാരോതി ഇമേഹി തീഹി കാരണേഹി. പഞ്ഞത്തന്തി സന്ഥതം ചേലപടികം. മങ്ഗലം ഇച്ഛന്തീതി മങ്ഗലികാ.

    Sakuṇapotaketi kādambaṭiṭṭibhaputtake. Aññova bhaveyyāti tasmiṃ attabhāve mātugāmato añño idāni bhariyābhūto mātugāmo bhaveyya. Puttaṃ labheyyāti attano kammavasena puttaṃ, no tassa. Ubhohīti imehi eva ubhohi. Imehi kāraṇehīti tassa rājakumārassa buddhaṃ paṭicca micchāgahaṇaṃ, titthiyānaṃ ujjhāyanaṃ, anāgate manussānaṃ bhikkhūnaṃ uddissa vippaṭisāroti imehi tīhi kāraṇehi. Paññattanti santhataṃ celapaṭikaṃ. Maṅgalaṃ icchantīti maṅgalikā.

    ൩൨൬. തതിയം കാരണന്തി ഇമിനാ ഭിക്ഖൂസു വിപ്പടിസാരാനുപ്പാദനമാഹ. യം കിഞ്ചി പരിഭുഞ്ജന-സുഖം കാമസുഖല്ലികാനുയോഗോതി അധിപ്പായേന കാമസുഖല്ലികാനുയോഗസഞ്ഞീ ഹുത്വാ…പേ॰… മഞ്ഞമാനോ ഏവമാഹ.

    326.Tatiyaṃkāraṇanti iminā bhikkhūsu vippaṭisārānuppādanamāha. Yaṃ kiñci paribhuñjana-sukhaṃ kāmasukhallikānuyogoti adhippāyena kāmasukhallikānuyogasaññī hutvā…pe… maññamāno evamāha.

    ൩൨൭. അഥ നം ഭഗവാ തതോ മിച്ഛാഭിനിവേസതോ വിവേചേതുകാമോ ‘‘സോ ഖോ അഹ’’ന്തിആദിനാ അത്തനോ ദുക്കരചരിയം ദസ്സേതും ആരഭി. മഹാസച്ചകേ(മ॰ നി॰ ൧.൩൬൪ ആദയോ) വുത്തനയേനേവ വേദിതബ്ബം ‘‘സോ ഖോ അഹ’’ന്തിആദിപാഠസ്സ തത്ഥ ആഗതനിയാമേനേവ ആഗതത്താ. പാസരാസിസുത്തേ (മ॰ നി॰ ൧.൨൭൨ ആദയോ) വുത്തനയേനാതി ഏത്ഥാപി ഏസേവ നയോ.

    327. Atha naṃ bhagavā tato micchābhinivesato vivecetukāmo ‘‘so kho aha’’ntiādinā attano dukkaracariyaṃ dassetuṃ ārabhi. Mahāsaccake(ma. ni. 1.364 ādayo) vuttanayeneva veditabbaṃ ‘‘so kho aha’’ntiādipāṭhassa tattha āgataniyāmeneva āgatattā. Pāsarāsisutte (ma. ni. 1.272 ādayo) vuttanayenāti etthāpi eseva nayo.

    ൩൪൩. അങ്കുസം ഗണ്ഹന്തി ഏതേന തസ്സ ഗഹണേ ഛേകോ ഹോതീതി അങ്കുസഗഹണസിപ്പം. മേഘഉതുന്തി മേഘം പടിച്ച ഉപ്പന്നസീതഉതും. പബ്ബതഉതുന്തി പബ്ബതം പടിച്ച ഉണ്ഹഉതും. ഉഭയവസേന ച തസ്സ തഥാ സീതുണ്ഹഉതുതോ ഏനോ ആഗതോതി ത-കാരസ്സ ദ-കാരം കത്വാ ഉദേനോതി നാമം അകാസി.

    343. Aṅkusaṃ gaṇhanti etena tassa gahaṇe cheko hotīti aṅkusagahaṇasippaṃ. Meghautunti meghaṃ paṭicca uppannasītautuṃ. Pabbatautunti pabbataṃ paṭicca uṇhautuṃ. Ubhayavasena ca tassa tathā sītuṇhaututo eno āgatoti ta-kārassa da-kāraṃ katvā udenoti nāmaṃ akāsi.

    താപസോ ഓഗാള്ഹഞാണവസേന രഞ്ഞോ മതഭാവം ഞത്വാ. ആദിതോ പട്ഠായാതി കോസമ്ബിനഗരേ പരന്തപരഞ്ഞോ അഗ്ഗമഹേസിഭാവതോ പട്ഠായ. പുബ്ബേതി സീലവന്തകാലേ. ഹത്ഥിഗന്ഥന്തി ഹത്ഥീനം അത്തനോ വസേ വത്താപനസത്ഥം. തേനേവസ്സ തം സിക്ഖാപേതി, കിച്ചഞ്ച ഇജ്ഝതി.

    Tāpaso ogāḷhañāṇavasena rañño matabhāvaṃ ñatvā. Ādito paṭṭhāyāti kosambinagare parantaparañño aggamahesibhāvato paṭṭhāya. Pubbeti sīlavantakāle. Hatthiganthanti hatthīnaṃ attano vase vattāpanasatthaṃ. Tenevassa taṃ sikkhāpeti, kiccañca ijjhati.

    ൩൪൪. പദഹനഭാവോതി ഭാവനാനുയോഗോ. പധാനേ വാ നിയുത്തോ പധാനിയോ, പധാനിയസ്സ ഭിക്ഖുനോ, തസ്സേവ പധാനിയഭാവസ്സ അങ്ഗാനി കാരണാനി പധാനിയങ്ഗാനി. സദ്ധാ ഏതസ്സ അത്ഥീതി സദ്ധോ. കിഞ്ചാപി പച്ചേകബോധിസത്താനമ്പി അഭിനീഹാരതോ പട്ഠായ ആഗതാ ആഗമനസദ്ധാ ഏവ, മഹാബോധിസത്താനം പന സദ്ധാ ഗരുതരാതി സാ ഏവ ഗഹിതാ. അചലഭാവേന ഓകപ്പനം ‘‘സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ഭഗവാ, സ്വാഖ്യാതോ ധമ്മോ, സുപ്പടിപന്നോ സങ്ഘോ’’തി കേനചി അകമ്പിയഭാവേന രതനത്തയഗുണേ ഓഗാഹിത്വാ കപ്പനം. പസാദുപ്പത്തി രതനത്തയേ പസീദനമേവ. ബോധിന്തി ചതുമഗ്ഗഞാണന്തി വുത്തം തംനിമിത്തത്താ സബ്ബഞ്ഞുതഞ്ഞാണസ്സ, ബോധീതി വാ സമ്മാസമ്ബോധി. സബ്ബഞ്ഞുതഞ്ഞാണപദട്ഠാനഞ്ഹി മഗ്ഗഞാണം, മഗ്ഗഞാണപദട്ഠാനഞ്ച സബ്ബഞ്ഞുതഞ്ഞാണം ‘‘സമ്മാസമ്ബോധീ’’തി വുച്ചതി. നിച്ഛിതസുബുദ്ധതായ ധമ്മസ്സ സുധമ്മതാ സങ്ഘസ്സ സുപ്പടിപത്തി വിനിച്ഛിതാ ഏവ ഹോതീതി ആഹ ‘‘ദേസനാസീസമേവ ചേത’’ന്തിആദി. തസ്സ പധാനം വീരിയം ഇജ്ഝതി രതനത്തയസദ്ധായ ‘‘ഇമായ പടിപദായ ജരാമരണതോ മുച്ചിസ്സാമീ’’തി പധാനാനുയോഗേ അവംമുഖസമ്ഭവതോ.

    344.Padahanabhāvoti bhāvanānuyogo. Padhāne vā niyutto padhāniyo, padhāniyassa bhikkhuno, tasseva padhāniyabhāvassa aṅgāni kāraṇāni padhāniyaṅgāni. Saddhā etassa atthīti saddho. Kiñcāpi paccekabodhisattānampi abhinīhārato paṭṭhāya āgatā āgamanasaddhā eva, mahābodhisattānaṃ pana saddhā garutarāti sā eva gahitā. Acalabhāvena okappanaṃ ‘‘sammāsambuddho bhagavā, svākhyāto dhammo, suppaṭipanno saṅgho’’ti kenaci akampiyabhāvena ratanattayaguṇe ogāhitvā kappanaṃ. Pasāduppatti ratanattaye pasīdanameva. Bodhinti catumaggañāṇanti vuttaṃ taṃnimittattā sabbaññutaññāṇassa, bodhīti vā sammāsambodhi. Sabbaññutaññāṇapadaṭṭhānañhi maggañāṇaṃ, maggañāṇapadaṭṭhānañca sabbaññutaññāṇaṃ ‘‘sammāsambodhī’’ti vuccati. Nicchitasubuddhatāya dhammassa sudhammatā saṅghassa suppaṭipatti vinicchitā eva hotīti āha ‘‘desanāsīsameva ceta’’ntiādi. Tassa padhānaṃ vīriyaṃ ijjhati ratanattayasaddhāya ‘‘imāya paṭipadāya jarāmaraṇato muccissāmī’’ti padhānānuyoge avaṃmukhasambhavato.

    അപ്പാബാധോതിആദി ഹേട്ഠാ വുത്തമേവ. അഗുണം പകാസേതാ ആയതിം സംവരം ആപജ്ജിതാ സമ്മാപടിപത്തിയാ വിസോധനത്ഥം. ഉദയഞ്ച അത്ഥഞ്ച ഗന്തുന്തി ‘‘അവിജ്ജാസമുദയാ’’തിആദിനാ പഞ്ചന്നം ഉപാദാനക്ഖന്ധാനം ഉദയഞ്ച വയഞ്ച ജാനിതും. തേനാഹ ‘‘ഏതേനാ’’തിആദി. പരിസുദ്ധായ ഉപക്കിലേസവിനിമുത്തായ. നിബ്ബിജ്ഝിതുന്തി തദങ്ഗവസേന പജഹിതും സമുച്ഛേദപ്പഹാനസ്സ പച്ചയോ ഭവിതും. യം ദുക്ഖം ഖീയതീതി കിലേസേസു അപ്പഹീനേസു തേന തദുപനിസ്സയകമ്മം പടിച്ച യം ദുക്ഖം ഉപ്പജ്ജേയ്യ, തം സന്ധായ വുത്തം.

    Appābādhotiādi heṭṭhā vuttameva. Aguṇaṃ pakāsetā āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjitā sammāpaṭipattiyā visodhanatthaṃ. Udayañca atthañca gantunti ‘‘avijjāsamudayā’’tiādinā pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ udayañca vayañca jānituṃ. Tenāha ‘‘etenā’’tiādi. Parisuddhāya upakkilesavinimuttāya. Nibbijjhitunti tadaṅgavasena pajahituṃ samucchedappahānassa paccayo bhavituṃ. Yaṃ dukkhaṃ khīyatīti kilesesu appahīnesu tena tadupanissayakammaṃ paṭicca yaṃ dukkhaṃ uppajjeyya, taṃ sandhāya vuttaṃ.

    ൩൪൫. സേസദിവസേതി സത്തദിവസതോ പട്ഠായ യാവ ദ്വേ രത്തിന്ദിവാ.

    345.Sesadivaseti sattadivasato paṭṭhāya yāva dve rattindivā.

    ൩൪൬. കുച്ഛിസന്നിസ്സിതോ ഗബ്ഭോ നിസ്സയവോഹാരേന ‘‘കുച്ഛീ’’തി വുച്ചതി, സോ ഏതിസ്സാ അത്ഥീതി കുച്ഛിമതീ. തേനാഹ ‘‘ആപന്നസത്താ’’തി. ആരക്ഖോ പനസ്സ പച്ചുപട്ഠിതോ ഹോതീതി മാതരാ ഗഹിതസരണം ഗബ്ഭവുട്ഠിതസ്സ തസ്സ സരണഗമനം പവേദയിതസ്സ കുസലം സരണം നാമ, മാതു കതരക്ഖോ പുത്തസ്സപി പച്ചുപട്ഠിതോതി. മഹല്ലകകാലേതി വചനത്ഥം ജാനനകാലേ. സാരേന്തീതി യഥാദിട്ഠം യഥാബലം രതനത്തയഗുണപതിട്ഠാപനവസേന അസ്സ സാരേന്തി. സല്ലക്ഖേത്വാതി വുത്തമത്ഥം ഉപധാരേത്വാ. സരണം ഗഹിതം നാമ ഹോതി രതനത്തയസ്സ സരണഭാവസല്ലക്ഖണപുബ്ബകതന്നിന്നചിത്തഭാവതോവ. സേസം സുവിഞ്ഞേയ്യമേവ.

    346. Kucchisannissito gabbho nissayavohārena ‘‘kucchī’’ti vuccati, so etissā atthīti kucchimatī. Tenāha ‘‘āpannasattā’’ti. Ārakkho panassa paccupaṭṭhito hotīti mātarā gahitasaraṇaṃ gabbhavuṭṭhitassa tassa saraṇagamanaṃ pavedayitassa kusalaṃ saraṇaṃ nāma, mātu katarakkho puttassapi paccupaṭṭhitoti. Mahallakakāleti vacanatthaṃ jānanakāle. Sārentīti yathādiṭṭhaṃ yathābalaṃ ratanattayaguṇapatiṭṭhāpanavasena assa sārenti. Sallakkhetvāti vuttamatthaṃ upadhāretvā. Saraṇaṃ gahitaṃ nāma hoti ratanattayassa saraṇabhāvasallakkhaṇapubbakatanninnacittabhāvatova. Sesaṃ suviññeyyameva.

    ബോധിരാജകുമാരസുത്തവണ്ണനായ ലീനത്ഥപ്പകാസനാ സമത്താ.

    Bodhirājakumārasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya / ൫. ബോധിരാജകുമാരസുത്തം • 5. Bodhirājakumārasuttaṃ

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ൫. ബോധിരാജകുമാരസുത്തവണ്ണനാ • 5. Bodhirājakumārasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact