| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
6. போ³தி⁴யாபு³த்³தோ⁴திகதா²வண்ணனா
6. Bodhiyābuddhotikathāvaṇṇanā
398. இதா³னி போ³தி⁴யா பு³த்³தோ⁴திகதா² நாம ஹோதி. தத்த² போ³தீ⁴தி சதுமக்³க³ஞாணஸ்ஸாபி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணஸ்ஸாபி அதி⁴வசனங். தஸ்மா யேஸங் யதா² ஓதா³தேன வண்ணேன ஓதா³தோ, ஸாமேன வண்ணேன ஸாமோ, ஏவங் போ³தி⁴யா பு³த்³தோ⁴தி லத்³தி⁴, ஸெய்யதா²பி ஏதரஹி உத்தராபத²கானங்யேவ; தே ஸந்தா⁴ய புச்சா² ச அனுயோகோ³ ச ஸகவாதி³ஸ்ஸ, படிஞ்ஞா ச படிக்கே²போ ச இதரஸ்ஸ.
398. Idāni bodhiyā buddhotikathā nāma hoti. Tattha bodhīti catumaggañāṇassāpi sabbaññutaññāṇassāpi adhivacanaṃ. Tasmā yesaṃ yathā odātena vaṇṇena odāto, sāmena vaṇṇena sāmo, evaṃ bodhiyā buddhoti laddhi, seyyathāpi etarahi uttarāpathakānaṃyeva; te sandhāya pucchā ca anuyogo ca sakavādissa, paṭiññā ca paṭikkhepo ca itarassa.
அதீதாயாதி பஞ்ஹே தஸ்மிங் க²ணே அபா⁴வதோ படிக்கி²பதி. து³தியங் புட்டோ² படிலாப⁴ங் ஸந்தா⁴ய படிஜானாதி. புன கிச்சவஸேன புட்டோ² கிச்சாபா⁴வதோ படிக்கி²பதி. து³தியங் புட்டோ² யங் தேன தாய கரணீயங் கதங், தத்த² ஸம்மோஹாபா⁴வங் படிஜானாதி. லேஸோகாஸங் பன அத³த்வா து³க்க²ங் பரிஜானாதீதிஆதி³னா நயேன புட்டோ² தஸ்ஸ கிச்சஸ்ஸ அபா⁴வா படிக்கி²பதி.
Atītāyāti pañhe tasmiṃ khaṇe abhāvato paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho paṭilābhaṃ sandhāya paṭijānāti. Puna kiccavasena puṭṭho kiccābhāvato paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho yaṃ tena tāya karaṇīyaṃ kataṃ, tattha sammohābhāvaṃ paṭijānāti. Lesokāsaṃ pana adatvā dukkhaṃ parijānātītiādinā nayena puṭṭho tassa kiccassa abhāvā paṭikkhipati.
அனாக³தபஞ்ஹே தஸ்மிங் க²ணே மக்³க³ஞாணஸ்ஸ அபா⁴வா படிக்கி²பதி. து³தியங் புட்டோ² ‘‘அக³மா ராஜக³ஹங் பு³த்³தோ⁴’’தி (ஸு॰ நி॰ 410) அனாக³தாய போ³தி⁴யா பு³த்³த⁴பா⁴வங் மஞ்ஞமானோ படிஜானாதி. போ³தி⁴கரணீயங் கரோதீதி புட்டோ² தஸ்மிங் க²ணே கிச்சாபா⁴வேன படிக்கி²பதி. து³தியங் புட்டோ² யதி³ ந கரெய்ய, பு³த்³தோ⁴தி ந வுச்செய்ய. யஸ்மா அவஸ்ஸங் கரிஸ்ஸதி, தஸ்மா கரோதியேவ நாமாதி படிஜானாதி. புன லேஸோகாஸங் அத³த்வா புட்டோ² படிக்கி²பதி. பச்சுப்பன்னபஞ்ஹோ ஸத்³தி⁴ங் ஸங்ஸந்த³னாய உத்தானத்தோ²வ.
Anāgatapañhe tasmiṃ khaṇe maggañāṇassa abhāvā paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho ‘‘agamā rājagahaṃ buddho’’ti (su. ni. 410) anāgatāya bodhiyā buddhabhāvaṃ maññamāno paṭijānāti. Bodhikaraṇīyaṃ karotīti puṭṭho tasmiṃ khaṇe kiccābhāvena paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho yadi na kareyya, buddhoti na vucceyya. Yasmā avassaṃ karissati, tasmā karotiyeva nāmāti paṭijānāti. Puna lesokāsaṃ adatvā puṭṭho paṭikkhipati. Paccuppannapañho saddhiṃ saṃsandanāya uttānatthova.
399. திஸ்ஸோ போ³தி⁴யோ ஏகதோ கத்வா புட்டோ² ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணங் ஸந்தா⁴ய தீஹிபி பு³த்³தோ⁴தி வத்தப்³ப³பா⁴வதோ படிஜானாதி. புன தீஹிதி புட்டோ² ஸப்³பா³ஸங் ஏகக்க²ணே அபா⁴வா படிக்கி²பதி. து³தியங் புட்டோ² அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னஸ்ஸ ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணஸ்ஸ வஸேன படிஜானாதி. புன லேஸோகாஸங் அத³த்வா ஸததங் ஸமிதந்தி புட்டோ² படிக்கி²பதி.
399. Tisso bodhiyo ekato katvā puṭṭho sabbaññutaññāṇaṃ sandhāya tīhipi buddhoti vattabbabhāvato paṭijānāti. Puna tīhiti puṭṭho sabbāsaṃ ekakkhaṇe abhāvā paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho atītānāgatapaccuppannassa sabbaññutaññāṇassa vasena paṭijānāti. Puna lesokāsaṃ adatvā satataṃ samitanti puṭṭho paṭikkhipati.
ந ப³த்தப்³ப³ங் போ³தி⁴யாதி புச்சா² பரவாதி³ஸ்ஸ, போ³தி⁴யா அபா⁴வக்க²ணே அபு³த்³த⁴பா⁴வாபத்திதோ படிஞ்ஞா ஸகவாதி³ஸ்ஸ. நனு போ³தி⁴படிலாபா⁴தி பஞ்ஹே பன யஸ்மிங் ஸந்தானே போ³தி⁴ஸங்கா²தங் மக்³க³ஞாணங் உப்பன்னங், தத்த² பு³த்³தோ⁴தி ஸம்முதிஸப்³பா⁴வதோ படிஞ்ஞா தஸ்ஸேவ. தஸ்ஸ அதி⁴ப்பாயங் அஜானித்வா ஹஞ்சீதி லத்³தி⁴ட்ட²பனா பரவாதி³ஸ்ஸ. இதா³னிஸ்ஸ அஸல்லக்க²ணங் பாகடங் காதுங் போ³தி⁴படிலாபா⁴ பு³த்³தோ⁴தி போ³தி⁴யா பு³த்³தோ⁴தி புச்சா² ஸகவாதி³ஸ்ஸ. தஸ்ஸத்தோ² – ‘‘கிங் தே யஸ்மா போ³தி⁴படிலாபா⁴ பு³த்³தோ⁴, தஸ்மா போ³தி⁴யா பு³த்³தோ⁴’’தி. இதரோ ‘‘போ³தி⁴படிலாபோ⁴ நாம போ³தி⁴யா உப்பஜ்ஜித்வா நிருத்³தா⁴யபி ஸந்தானே உப்பன்னபா⁴வோயேவ. போ³தி⁴ நாம மக்³க³க்க²ணே ஞாண’’ந்தி இமங் விபா⁴க³ங் அஸல்லக்கெ²ந்தோவ புன படிஜானாதி. ததோ ஸகவாதி³னா போ³தி⁴படிலாபா⁴ போ³தீ⁴தி புட்டோ² வசனோகாஸங் அலப⁴ந்தோ படிக்கி²பதீதி.
Na battabbaṃ bodhiyāti pucchā paravādissa, bodhiyā abhāvakkhaṇe abuddhabhāvāpattito paṭiññā sakavādissa. Nanu bodhipaṭilābhāti pañhe pana yasmiṃ santāne bodhisaṅkhātaṃ maggañāṇaṃ uppannaṃ, tattha buddhoti sammutisabbhāvato paṭiññā tasseva. Tassa adhippāyaṃ ajānitvā hañcīti laddhiṭṭhapanā paravādissa. Idānissa asallakkhaṇaṃ pākaṭaṃ kātuṃ bodhipaṭilābhā buddhoti bodhiyā buddhoti pucchā sakavādissa. Tassattho – ‘‘kiṃ te yasmā bodhipaṭilābhā buddho, tasmā bodhiyā buddho’’ti. Itaro ‘‘bodhipaṭilābho nāma bodhiyā uppajjitvā niruddhāyapi santāne uppannabhāvoyeva. Bodhi nāma maggakkhaṇe ñāṇa’’nti imaṃ vibhāgaṃ asallakkhentova puna paṭijānāti. Tato sakavādinā bodhipaṭilābhā bodhīti puṭṭho vacanokāsaṃ alabhanto paṭikkhipatīti.
போ³தி⁴யாபு³த்³தோ⁴திகதா²வண்ணனா.
Bodhiyābuddhotikathāvaṇṇanā.
இதி இமா திஸ்ஸோபி கதா² உத்தராபத²கானங்யேவ.
Iti imā tissopi kathā uttarāpathakānaṃyeva.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / கதா²வத்து²பாளி • Kathāvatthupāḷi / (38) 6. போ³தி⁴யா பு³த்³தோ⁴திகதா² • (38) 6. Bodhiyā buddhotikathā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 6. போ³தி⁴யாபு³த்³தோ⁴திகதா²வண்ணனா • 6. Bodhiyābuddhotikathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 6. போ³தி⁴யாபு³த்³தோ⁴திகதா²வண்ணனா • 6. Bodhiyābuddhotikathāvaṇṇanā
