Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๓. พฺรหฺมเทวสุตฺตํ
3. Brahmadevasuttaṃ
๑๗๔. เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน อญฺญตริสฺสา พฺราหฺมณิยา พฺรหฺมเทโว นาม ปุโตฺต ภควโต สนฺติเก อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชิโต โหติฯ
174. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena aññatarissā brāhmaṇiyā brahmadevo nāma putto bhagavato santike agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti.
อถ โข อายสฺมา พฺรหฺมเทโว เอโก วูปกโฎฺฐ อปฺปมโตฺต อาตาปี ปหิตโตฺต วิหรโนฺต นจิรเสฺสว – ยสฺสตฺถาย กุลปุตฺตา สมฺมเทว อคารสฺมา อนคาริยํ ปพฺพชนฺติ, ตทนุตฺตรํ พฺรหฺมจริยปริโยสานํ ทิเฎฺฐว ธเมฺม สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหาสิฯ ‘‘ขีณา ชาติ , วุสิตํ พฺรหฺมจริยํ, กตํ กรณียํ, นาปรํ อิตฺถตฺตายา’’ติ อพฺภญฺญาสิฯ อญฺญตโร จ ปนายสฺมา พฺรหฺมเทโว อรหตํ อโหสิฯ
Atha kho āyasmā brahmadevo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘‘Khīṇā jāti , vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’’ti abbhaññāsi. Aññataro ca panāyasmā brahmadevo arahataṃ ahosi.
อถ โข อายสฺมา พฺรหฺมเทโว ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย สาวตฺถิํ ปิณฺฑาย ปาวิสิฯ สาวตฺถิยํ สปทานํ ปิณฺฑาย จรมาโน เยน สกมาตุ นิเวสนํ เตนุปสงฺกมิฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมโต พฺรหฺมเทวสฺส มาตา พฺราหฺมณี พฺรหฺมุโน อาหุติํ นิจฺจํ ปคฺคณฺหาติ ฯ อถ โข พฺรหฺมุโน สหมฺปติสฺส เอตทโหสิ – ‘‘อยํ โข อายสฺมโต พฺรหฺมเทวสฺส มาตา พฺราหฺมณี พฺรหฺมุโน อาหุติํ นิจฺจํ ปคฺคณฺหาติฯ ยํนูนาหํ ตํ อุปสงฺกมิตฺวา สํเวเชยฺย’’นฺติฯ อถ โข พฺรหฺมา สหมฺปติ – เสยฺยถาปิ นาม พลวา ปุริโส สมิญฺชิตํ วา พาหํ ปสาเรยฺย, ปสาริตํ วา พาหํ สมิเญฺชยฺย เอวเมว – พฺรหฺมโลเก อนฺตรหิโต อายสฺมโต พฺรหฺมเทวสฺส มาตุ นิเวสเน ปาตุรโหสิฯ อถ โข พฺรหฺมา สหมฺปติ เวหาสํ ฐิโต อายสฺมโต พฺรหฺมเทวสฺส มาตรํ พฺราหฺมณิํ คาถาย อชฺฌภาสิ –
Atha kho āyasmā brahmadevo pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pāvisi. Sāvatthiyaṃ sapadānaṃ piṇḍāya caramāno yena sakamātu nivesanaṃ tenupasaṅkami. Tena kho pana samayena āyasmato brahmadevassa mātā brāhmaṇī brahmuno āhutiṃ niccaṃ paggaṇhāti . Atha kho brahmuno sahampatissa etadahosi – ‘‘ayaṃ kho āyasmato brahmadevassa mātā brāhmaṇī brahmuno āhutiṃ niccaṃ paggaṇhāti. Yaṃnūnāhaṃ taṃ upasaṅkamitvā saṃvejeyya’’nti. Atha kho brahmā sahampati – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya evameva – brahmaloke antarahito āyasmato brahmadevassa mātu nivesane pāturahosi. Atha kho brahmā sahampati vehāsaṃ ṭhito āyasmato brahmadevassa mātaraṃ brāhmaṇiṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘ทูเร อิโต พฺราหฺมณิ พฺรหฺมโลโก,
‘‘Dūre ito brāhmaṇi brahmaloko,
ยสฺสาหุติํ ปคฺคณฺหาสิ นิจฺจํ;
Yassāhutiṃ paggaṇhāsi niccaṃ;
เนตาทิโส พฺราหฺมณิ พฺรหฺมภโกฺข,
Netādiso brāhmaṇi brahmabhakkho,
‘‘เอโส หิ เต พฺราหฺมณิ พฺรหฺมเทโว,
‘‘Eso hi te brāhmaṇi brahmadevo,
นิรูปธิโก อติเทวปโตฺต;
Nirūpadhiko atidevapatto;
อกิญฺจโน ภิกฺขุ อนญฺญโปสี,
Akiñcano bhikkhu anaññaposī,
‘‘อาหุเนโยฺย เวทคุ ภาวิตโตฺต,
‘‘Āhuneyyo vedagu bhāvitatto,
นรานํ เทวานญฺจ ทกฺขิเณโยฺย;
Narānaṃ devānañca dakkhiṇeyyo;
พาหิตฺวา ปาปานิ อนูปลิโตฺต,
Bāhitvā pāpāni anūpalitto,
ฆาเสสนํ อิริยติ สีติภูโตฯ
Ghāsesanaṃ iriyati sītibhūto.
‘‘น ตสฺส ปจฺฉา น ปุรตฺถมตฺถิ,
‘‘Na tassa pacchā na puratthamatthi,
สโนฺต วิธูโม อนิโฆ นิราโส;
Santo vidhūmo anigho nirāso;
นิกฺขิตฺตทโณฺฑ ตสถาวเรสุ,
Nikkhittadaṇḍo tasathāvaresu,
โส ตฺยาหุติํ ภุญฺชตุ อคฺคปิณฺฑํฯ
So tyāhutiṃ bhuñjatu aggapiṇḍaṃ.
‘‘วิเสนิภูโต อุปสนฺตจิโตฺต,
‘‘Visenibhūto upasantacitto,
นาโคว ทโนฺต จรติ อเนโช;
Nāgova danto carati anejo;
ภิกฺขุ สุสีโล สุวิมุตฺตจิโตฺต,
Bhikkhu susīlo suvimuttacitto,
โส ตฺยาหุติํ ภุญฺชตุ อคฺคปิณฺฑํฯ
So tyāhutiṃ bhuñjatu aggapiṇḍaṃ.
‘‘ตสฺมิํ ปสนฺนา อวิกมฺปมานา,
‘‘Tasmiṃ pasannā avikampamānā,
ปติฎฺฐเปหิ ทกฺขิณํ ทกฺขิเณเยฺย;
Patiṭṭhapehi dakkhiṇaṃ dakkhiṇeyye;
กโรหิ ปุญฺญํ สุขมายติกํ,
Karohi puññaṃ sukhamāyatikaṃ,
ทิสฺวา มุนิํ พฺราหฺมณิ โอฆติณฺณ’’นฺติฯ
Disvā muniṃ brāhmaṇi oghatiṇṇa’’nti.
‘‘ตสฺมิํ ปสนฺนา อวิกมฺปมานา,
‘‘Tasmiṃ pasannā avikampamānā,
ปติฎฺฐเปสิ ทกฺขิณํ ทกฺขิเณเยฺย;
Patiṭṭhapesi dakkhiṇaṃ dakkhiṇeyye;
อกาสิ ปุญฺญํ สุขมายติกํ,
Akāsi puññaṃ sukhamāyatikaṃ,
ทิสฺวา มุนิํ พฺราหฺมณี โอฆติณฺณ’’นฺติฯ
Disvā muniṃ brāhmaṇī oghatiṇṇa’’nti.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๓. พฺรหฺมเทวสุตฺตวณฺณนา • 3. Brahmadevasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๓. พฺรหฺมเทวสุตฺตวณฺณนา • 3. Brahmadevasuttavaṇṇanā