Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਦੀਘਨਿਕਾਯ • Dīghanikāya

॥ ਨਮੋ ਤਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਅਰਹਤੋ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ॥

Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa

ਦੀਘਨਿਕਾਯੋ

Dīghanikāyo

ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ

Sīlakkhandhavaggapāḷi

੧. ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਸੁਤ੍ਤਂ

1. Brahmajālasuttaṃ

ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਕਥਾ

Paribbājakakathā

੧. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਰਾਜਗਹਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਨਾਲ਼ਨ੍ਦਂ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਮਹਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਪਞ੍ਚਮਤ੍ਤੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਤੇਹਿ। ਸੁਪ੍ਪਿਯੋਪਿ ਖੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਰਾਜਗਹਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਨਾਲ਼ਨ੍ਦਂ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇਨ ਮਾਣવੇਨ। ਤਤ੍ਰ ਸੁਦਂ ਸੁਪ੍ਪਿਯੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ; ਸੁਪ੍ਪਿਯਸ੍ਸ ਪਨ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਮਾਣવੋ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ। ਇਤਿਹ ਤੇ ਉਭੋ ਆਚਰਿਯਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਉਜੁવਿਪਚ੍ਚਨੀਕવਾਦਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਅਨੁਬਨ੍ਧਾ ¹ ਹੋਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚ।

1. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā antarā ca rājagahaṃ antarā ca nāḷandaṃ addhānamaggappaṭipanno hoti mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi. Suppiyopi kho paribbājako antarā ca rājagahaṃ antarā ca nāḷandaṃ addhānamaggappaṭipanno hoti saddhiṃ antevāsinā brahmadattena māṇavena. Tatra sudaṃ suppiyo paribbājako anekapariyāyena buddhassa avaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa avaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa avaṇṇaṃ bhāsati; suppiyassa pana paribbājakassa antevāsī brahmadatto māṇavo anekapariyāyena buddhassa vaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa vaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa vaṇṇaṃ bhāsati. Itiha te ubho ācariyantevāsī aññamaññassa ujuvipaccanīkavādā bhagavantaṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandhā ² honti bhikkhusaṅghañca.

੨. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਅਮ੍ਬਲਟ੍ਠਿਕਾਯਂ ਰਾਜਾਗਾਰਕੇ ਏਕਰਤ੍ਤਿવਾਸਂ ਉਪਗਚ੍ਛਿ ³ ਸਦ੍ਧਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ। ਸੁਪ੍ਪਿਯੋਪਿ ਖੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਅਮ੍ਬਲਟ੍ਠਿਕਾਯਂ ਰਾਜਾਗਾਰਕੇ ਏਕਰਤ੍ਤਿવਾਸਂ ਉਪਗਚ੍ਛਿ ⁴ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇਨ ਮਾਣવੇਨ। ਤਤ੍ਰਪਿ ਸੁਦਂ ਸੁਪ੍ਪਿਯੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ; ਸੁਪ੍ਪਿਯਸ੍ਸ ਪਨ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਮਾਣવੋ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ। ਇਤਿਹ ਤੇ ਉਭੋ ਆਚਰਿਯਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਉਜੁવਿਪਚ੍ਚਨੀਕવਾਦਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ।

2. Atha kho bhagavā ambalaṭṭhikāyaṃ rājāgārake ekarattivāsaṃ upagacchi ⁵ saddhiṃ bhikkhusaṅghena. Suppiyopi kho paribbājako ambalaṭṭhikāyaṃ rājāgārake ekarattivāsaṃ upagacchi ⁶ antevāsinā brahmadattena māṇavena. Tatrapi sudaṃ suppiyo paribbājako anekapariyāyena buddhassa avaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa avaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa avaṇṇaṃ bhāsati; suppiyassa pana paribbājakassa antevāsī brahmadatto māṇavo anekapariyāyena buddhassa vaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa vaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa vaṇṇaṃ bhāsati. Itiha te ubho ācariyantevāsī aññamaññassa ujuvipaccanīkavādā viharanti.

੩. ਅਥ ਖੋ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯਂ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਿਤਾਨਂ ਮਣ੍ਡਲਮਾਲ਼ੇ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਅਯਂ ਸਙ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮੋ ਉਦਪਾਦਿ – ‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਆવੁਸੋ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਯਾવਞ੍ਚਿਦਂ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਨਾਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਤਾ ਸੁਪ੍ਪਟਿવਿਦਿਤਾ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਸੁਪ੍ਪਿਯੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ; ਸੁਪ੍ਪਿਯਸ੍ਸ ਪਨ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਮਾਣવੋ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ। ਇਤਿਹਮੇ ਉਭੋ ਆਚਰਿਯਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਉਜੁવਿਪਚ੍ਚਨੀਕવਾਦਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਅਨੁਬਨ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚਾ’’ਤਿ।

3. Atha kho sambahulānaṃ bhikkhūnaṃ rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhitānaṃ maṇḍalamāḷe sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayaṃ saṅkhiyadhammo udapādi – ‘‘acchariyaṃ, āvuso, abbhutaṃ, āvuso, yāvañcidaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sattānaṃ nānādhimuttikatā suppaṭividitā. Ayañhi suppiyo paribbājako anekapariyāyena buddhassa avaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa avaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa avaṇṇaṃ bhāsati; suppiyassa pana paribbājakassa antevāsī brahmadatto māṇavo anekapariyāyena buddhassa vaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa vaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa vaṇṇaṃ bhāsati. Itihame ubho ācariyantevāsī aññamaññassa ujuvipaccanīkavādā bhagavantaṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandhā honti bhikkhusaṅghañcā’’ti.

੪. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤੇਸਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਇਮਂ ਸਙ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਯੇਨ ਮਣ੍ਡਲਮਾਲ਼ੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ। ਨਿਸਜ੍ਜ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਕਾਯਨੁਤ੍ਥ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਤਰਹਿ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾ, ਕਾ ਚ ਪਨ વੋ ਅਨ੍ਤਰਾਕਥਾ વਿਪ੍ਪਕਤਾ’’ਤਿ? ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਇਧ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯਂ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਿਤਾਨਂ ਮਣ੍ਡਲਮਾਲ਼ੇ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾਨਂ ਅਯਂ ਸਙ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮੋ ਉਦਪਾਦਿ – ‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਆવੁਸੋ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਆવੁਸੋ, ਯਾવਞ੍ਚਿਦਂ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਨਾਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਿਕਤਾ ਸੁਪ੍ਪਟਿવਿਦਿਤਾ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਸੁਪ੍ਪਿਯੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੋ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ; ਸੁਪ੍ਪਿਯਸ੍ਸ ਪਨ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਮਾਣવੋ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ। ਇਤਿਹਮੇ ਉਭੋ ਆਚਰਿਯਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਉਜੁવਿਪਚ੍ਚਨੀਕવਾਦਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਪਿਟ੍ਠਿਤੋ ਅਨੁਬਨ੍ਧਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚਾ’ਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਨ੍ਤਰਾਕਥਾ વਿਪ੍ਪਕਤਾ, ਅਥ ਭਗવਾ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ’’ਤਿ।

4. Atha kho bhagavā tesaṃ bhikkhūnaṃ imaṃ saṅkhiyadhammaṃ viditvā yena maṇḍalamāḷo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘kāyanuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā sannipatitā, kā ca pana vo antarākathā vippakatā’’ti? Evaṃ vutte te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘idha, bhante, amhākaṃ rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhitānaṃ maṇḍalamāḷe sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayaṃ saṅkhiyadhammo udapādi – ‘acchariyaṃ, āvuso, abbhutaṃ, āvuso, yāvañcidaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sattānaṃ nānādhimuttikatā suppaṭividitā. Ayañhi suppiyo paribbājako anekapariyāyena buddhassa avaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa avaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa avaṇṇaṃ bhāsati; suppiyassa pana paribbājakassa antevāsī brahmadatto māṇavo anekapariyāyena buddhassa vaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa vaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa vaṇṇaṃ bhāsati. Itihame ubho ācariyantevāsī aññamaññassa ujuvipaccanīkavādā bhagavantaṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandhā honti bhikkhusaṅghañcā’ti. Ayaṃ kho no, bhante, antarākathā vippakatā, atha bhagavā anuppatto’’ti.

੫. ‘‘ਮਮਂ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰੇ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ વਾ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ વਾ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਤ੍ਰ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਨ ਆਘਾਤੋ ਨ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਯੋ ਨ ਚੇਤਸੋ ਅਨਭਿਰਦ੍ਧਿ ਕਰਣੀਯਾ। ਮਮਂ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ , ਪਰੇ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ વਾ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ વਾ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਸ੍ਸਥ ਕੁਪਿਤਾ વਾ ਅਨਤ੍ਤਮਨਾ વਾ, ਤੁਮ੍ਹਂ ਯੇવਸ੍ਸ ਤੇਨ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ। ਮਮਂ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰੇ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ વਾ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ વਾ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਸ੍ਸਥ ਕੁਪਿਤਾ વਾ ਅਨਤ੍ਤਮਨਾ વਾ, ਅਪਿ ਨੁ ਤੁਮ੍ਹੇ ਪਰੇਸਂ ਸੁਭਾਸਿਤਂ ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤਂ ਆਜਾਨੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ? ‘‘ਨੋ ਹੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’। ‘‘ਮਮਂ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰੇ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ વਾ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ વਾ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਤ੍ਰ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਅਭੂਤਂ ਅਭੂਤਤੋ ਨਿਬ੍ਬੇਠੇਤਬ੍ਬਂ – ‘ਇਤਿਪੇਤਂ ਅਭੂਤਂ, ਇਤਿਪੇਤਂ ਅਤਚ੍ਛਂ, ਨਤ੍ਥਿ ਚੇਤਂ ਅਮ੍ਹੇਸੁ, ਨ ਚ ਪਨੇਤਂ ਅਮ੍ਹੇਸੁ ਸਂવਿਜ੍ਜਤੀ’ਤਿ।

5. ‘‘Mamaṃ vā, bhikkhave, pare avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra tumhehi na āghāto na appaccayo na cetaso anabhiraddhi karaṇīyā. Mamaṃ vā, bhikkhave , pare avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra ce tumhe assatha kupitā vā anattamanā vā, tumhaṃ yevassa tena antarāyo. Mamaṃ vā, bhikkhave, pare avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra ce tumhe assatha kupitā vā anattamanā vā, api nu tumhe paresaṃ subhāsitaṃ dubbhāsitaṃ ājāneyyāthā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Mamaṃ vā, bhikkhave, pare avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra tumhehi abhūtaṃ abhūtato nibbeṭhetabbaṃ – ‘itipetaṃ abhūtaṃ, itipetaṃ atacchaṃ, natthi cetaṃ amhesu, na ca panetaṃ amhesu saṃvijjatī’ti.

੬. ‘‘ਮਮਂ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰੇ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ વਾ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ વਾ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਤ੍ਰ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਨ ਆਨਨ੍ਦੋ ਨ ਸੋਮਨਸ੍ਸਂ ਨ ਚੇਤਸੋ ਉਪ੍ਪਿਲਾવਿਤਤ੍ਤਂ ਕਰਣੀਯਂ। ਮਮਂ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰੇ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ વਾ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ વਾ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਤ੍ਰ ਚੇ ਤੁਮ੍ਹੇ ਅਸ੍ਸਥ ਆਨਨ੍ਦਿਨੋ ਸੁਮਨਾ ਉਪ੍ਪਿਲਾવਿਤਾ ਤੁਮ੍ਹਂ ਯੇવਸ੍ਸ ਤੇਨ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ। ਮਮਂ વਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਰੇ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ વਾ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ વਾ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਤ੍ਰ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਭੂਤਂ ਭੂਤਤੋ ਪਟਿਜਾਨਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਇਤਿਪੇਤਂ ਭੂਤਂ, ਇਤਿਪੇਤਂ ਤਚ੍ਛਂ, ਅਤ੍ਥਿ ਚੇਤਂ ਅਮ੍ਹੇਸੁ, ਸਂવਿਜ੍ਜਤਿ ਚ ਪਨੇਤਂ ਅਮ੍ਹੇਸੂ’ਤਿ।

6. ‘‘Mamaṃ vā, bhikkhave, pare vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra tumhehi na ānando na somanassaṃ na cetaso uppilāvitattaṃ karaṇīyaṃ. Mamaṃ vā, bhikkhave, pare vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra ce tumhe assatha ānandino sumanā uppilāvitā tumhaṃ yevassa tena antarāyo. Mamaṃ vā, bhikkhave, pare vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra tumhehi bhūtaṃ bhūtato paṭijānitabbaṃ – ‘itipetaṃ bhūtaṃ, itipetaṃ tacchaṃ, atthi cetaṃ amhesu, saṃvijjati ca panetaṃ amhesū’ti.

ਚੂਲ਼ਸੀਲਂ

Cūḷasīlaṃ

੭. ‘‘ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਓਰਮਤ੍ਤਕਂ ਸੀਲਮਤ੍ਤਕਂ, ਯੇਨ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ। ਕਤਮਞ੍ਚ ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਂ ਓਰਮਤ੍ਤਕਂ ਸੀਲਮਤ੍ਤਕਂ, ਯੇਨ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ?

7. ‘‘Appamattakaṃ kho panetaṃ, bhikkhave, oramattakaṃ sīlamattakaṃ, yena puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya. Katamañca taṃ, bhikkhave, appamattakaṃ oramattakaṃ sīlamattakaṃ, yena puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya?

੮. ‘‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਂ ਪਹਾਯ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਨਿਹਿਤਦਣ੍ਡੋ, ਨਿਹਿਤਸਤ੍ਥੋ, ਲਜ੍ਜੀ, ਦਯਾਪਨ੍ਨੋ, ਸਬ੍ਬਪਾਣਭੂਤਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪੀ વਿਹਰਤੀ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

8. ‘‘‘Pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭivirato samaṇo gotamo nihitadaṇḍo, nihitasattho, lajjī, dayāpanno, sabbapāṇabhūtahitānukampī viharatī’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

‘‘‘ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਂ ਪਹਾਯ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯੀ ਦਿਨ੍ਨਪਾਟਿਕਙ੍ਖੀ, ਅਥੇਨੇਨ ਸੁਚਿਭੂਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾ વਿਹਰਤੀ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

‘‘‘Adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭivirato samaṇo gotamo dinnādāyī dinnapāṭikaṅkhī, athenena sucibhūtena attanā viharatī’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

‘‘‘ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਹਾਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਆਰਾਚਾਰੀ ⁷ વਿਰਤੋ ⁸ ਮੇਥੁਨਾ ਗਾਮਧਮ੍ਮਾ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

‘‘‘Abrahmacariyaṃ pahāya brahmacārī samaṇo gotamo ārācārī ⁹ virato ¹⁰ methunā gāmadhammā’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੯. ‘‘‘ਮੁਸਾવਾਦਂ ਪਹਾਯ ਮੁਸਾવਾਦਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਸਚ੍ਚવਾਦੀ ਸਚ੍ਚਸਨ੍ਧੋ ਥੇਤੋ ¹¹ ਪਚ੍ਚਯਿਕੋ ਅવਿਸਂવਾਦਕੋ ਲੋਕਸ੍ਸਾ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

9. ‘‘‘Musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato samaṇo gotamo saccavādī saccasandho theto ¹² paccayiko avisaṃvādako lokassā’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

‘‘‘ਪਿਸੁਣਂ વਾਚਂ ਪਹਾਯ ਪਿਸੁਣਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ, ਇਤੋ ਸੁਤ੍વਾ ਨ ਅਮੁਤ੍ਰ ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਇਮੇਸਂ ਭੇਦਾਯ, ਅਮੁਤ੍ਰ વਾ ਸੁਤ੍વਾ ਨ ਇਮੇਸਂ ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਅਮੂਸਂ ਭੇਦਾਯ। ਇਤਿ ਭਿਨ੍ਨਾਨਂ વਾ ਸਨ੍ਧਾਤਾ, ਸਹਿਤਾਨਂ વਾ ਅਨੁਪ੍ਪਦਾਤਾ ਸਮਗ੍ਗਾਰਾਮੋ ਸਮਗ੍ਗਰਤੋ ਸਮਗ੍ਗਨਨ੍ਦੀ ਸਮਗ੍ਗਕਰਣਿਂ વਾਚਂ ਭਾਸਿਤਾ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

‘‘‘Pisuṇaṃ vācaṃ pahāya pisuṇāya vācāya paṭivirato samaṇo gotamo, ito sutvā na amutra akkhātā imesaṃ bhedāya, amutra vā sutvā na imesaṃ akkhātā amūsaṃ bhedāya. Iti bhinnānaṃ vā sandhātā, sahitānaṃ vā anuppadātā samaggārāmo samaggarato samagganandī samaggakaraṇiṃ vācaṃ bhāsitā’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

‘‘‘ਫਰੁਸਂ વਾਚਂ ਪਹਾਯ ਫਰੁਸਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ, ਯਾ ਸਾ વਾਚਾ ਨੇਲਾ ਕਣ੍ਣਸੁਖਾ ਪੇਮਨੀਯਾ ਹਦਯਙ੍ਗਮਾ ਪੋਰੀ ਬਹੁਜਨਕਨ੍ਤਾ ਬਹੁਜਨਮਨਾਪਾ ਤਥਾਰੂਪਿਂ વਾਚਂ ਭਾਸਿਤਾ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

‘‘‘Pharusaṃ vācaṃ pahāya pharusāya vācāya paṭivirato samaṇo gotamo, yā sā vācā nelā kaṇṇasukhā pemanīyā hadayaṅgamā porī bahujanakantā bahujanamanāpā tathārūpiṃ vācaṃ bhāsitā’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

‘‘‘ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਂ ਪਹਾਯ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਕਾਲવਾਦੀ ਭੂਤવਾਦੀ ਅਤ੍ਥવਾਦੀ ਧਮ੍ਮવਾਦੀ વਿਨਯવਾਦੀ, ਨਿਧਾਨવਤਿਂ વਾਚਂ ਭਾਸਿਤਾ ਕਾਲੇਨ ਸਾਪਦੇਸਂ ਪਰਿਯਨ੍ਤવਤਿਂ ਅਤ੍ਥਸਂਹਿਤ’ਨ੍ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

‘‘‘Samphappalāpaṃ pahāya samphappalāpā paṭivirato samaṇo gotamo kālavādī bhūtavādī atthavādī dhammavādī vinayavādī, nidhānavatiṃ vācaṃ bhāsitā kālena sāpadesaṃ pariyantavatiṃ atthasaṃhita’nti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੧੦. ‘ਬੀਜਗਾਮਭੂਤਗਾਮਸਮਾਰਮ੍ਭਾ ¹³ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ…ਪੇ॰…।

10. ‘Bījagāmabhūtagāmasamārambhā ¹⁴ paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave…pe….

‘‘‘ਏਕਭਤ੍ਤਿਕੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ ਰਤ੍ਤੂਪਰਤੋ વਿਰਤੋ ¹⁵ વਿਕਾਲਭੋਜਨਾ…।

‘‘‘Ekabhattiko samaṇo gotamo rattūparato virato ¹⁶ vikālabhojanā….

ਨਚ੍ਚਗੀਤવਾਦਿਤવਿਸੂਕਦਸ੍ਸਨਾ ¹⁷ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Naccagītavāditavisūkadassanā ¹⁸ paṭivirato samaṇo gotamo….

ਮਾਲਾਗਨ੍ਧવਿਲੇਪਨਧਾਰਣਮਣ੍ਡਨવਿਭੂਸਨਟ੍ਠਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Mālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍanavibhūsanaṭṭhānā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Uccāsayanamahāsayanā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Jātarūparajatapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਆਮਕਧਞ੍ਞਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Āmakadhaññapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਆਮਕਮਂਸਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Āmakamaṃsapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਇਤ੍ਥਿਕੁਮਾਰਿਕਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Itthikumārikapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਦਾਸਿਦਾਸਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Dāsidāsapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਅਜੇਲ਼ਕਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Ajeḷakapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਕੁਕ੍ਕੁਟਸੂਕਰਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Kukkuṭasūkarapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਹਤ੍ਥਿਗવਸ੍ਸવਲ਼વਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Hatthigavassavaḷavapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਖੇਤ੍ਤવਤ੍ਥੁਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Khettavatthupaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਦੂਤੇਯ੍ਯਪਹਿਣਗਮਨਾਨੁਯੋਗਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Dūteyyapahiṇagamanānuyogā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਕਯવਿਕ੍ਕਯਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Kayavikkayā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਤੁਲਾਕੂਟਕਂਸਕੂਟਮਾਨਕੂਟਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Tulākūṭakaṃsakūṭamānakūṭā paṭivirato samaṇo gotamo….

ਉਕ੍ਕੋਟਨવਞ੍ਚਨਨਿਕਤਿਸਾਚਿਯੋਗਾ ¹⁹ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ…।

Ukkoṭanavañcananikatisāciyogā ²⁰ paṭivirato samaṇo gotamo….

ਛੇਦਨવਧਬਨ੍ਧਨવਿਪਰਾਮੋਸਆਲੋਪਸਹਸਾਕਾਰਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

Chedanavadhabandhanaviparāmosaālopasahasākārā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

ਚੂਲ਼ਸੀਲਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ।

Cūḷasīlaṃ niṭṭhitaṃ.

ਮਜ੍ਝਿਮਸੀਲਂ

Majjhimasīlaṃ

੧੧. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਂ ਬੀਜਗਾਮਭੂਤਗਾਮਸਮਾਰਮ੍ਭਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ ²¹ – ਮੂਲਬੀਜਂ ਖਨ੍ਧਬੀਜਂ ਫਲ਼ੁਬੀਜਂ ਅਗ੍ਗਬੀਜਂ ਬੀਜਬੀਜਮੇવ ਪਞ੍ਚਮਂ ²²; ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾ ਬੀਜਗਾਮਭੂਤਗਾਮਸਮਾਰਮ੍ਭਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

11. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ bījagāmabhūtagāmasamārambhaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ ²³ – mūlabījaṃ khandhabījaṃ phaḷubījaṃ aggabījaṃ bījabījameva pañcamaṃ ²⁴; iti evarūpā bījagāmabhūtagāmasamārambhā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੧੨. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਂ ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਪਰਿਭੋਗਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ , ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਅਨ੍ਨਸਨ੍ਨਿਧਿਂ ਪਾਨਸਨ੍ਨਿਧਿਂ વਤ੍ਥਸਨ੍ਨਿਧਿਂ ਯਾਨਸਨ੍ਨਿਧਿਂ ਸਯਨਸਨ੍ਨਿਧਿਂ ਗਨ੍ਧਸਨ੍ਨਿਧਿਂ ਆਮਿਸਸਨ੍ਨਿਧਿਂ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾ ਸਨ੍ਨਿਧਿਕਾਰਪਰਿਭੋਗਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

12. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ sannidhikāraparibhogaṃ anuyuttā viharanti , seyyathidaṃ – annasannidhiṃ pānasannidhiṃ vatthasannidhiṃ yānasannidhiṃ sayanasannidhiṃ gandhasannidhiṃ āmisasannidhiṃ iti vā iti evarūpā sannidhikāraparibhogā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੧੩. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਂ વਿਸੂਕਦਸ੍ਸਨਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਨਚ੍ਚਂ ਗੀਤਂ વਾਦਿਤਂ ਪੇਕ੍ਖਂ ਅਕ੍ਖਾਨਂ ਪਾਣਿਸ੍ਸਰਂ વੇਤਾਲ਼ਂ ਕੁਮ੍ਭਥੂਣਂ ²⁵ ਸੋਭਨਕਂ ²⁶ ਚਣ੍ਡਾਲਂ વਂਸਂ ਧੋવਨਂ ਹਤ੍ਥਿਯੁਦ੍ਧਂ ਅਸ੍ਸਯੁਦ੍ਧਂ ਮਹਿਂਸਯੁਦ੍ਧਂ ²⁷ ਉਸਭਯੁਦ੍ਧਂ ਅਜਯੁਦ੍ਧਂ ਮੇਣ੍ਡਯੁਦ੍ਧਂ ਕੁਕ੍ਕੁਟਯੁਦ੍ਧਂ વਟ੍ਟਕਯੁਦ੍ਧਂ ਦਣ੍ਡਯੁਦ੍ਧਂ ਮੁਟ੍ਠਿਯੁਦ੍ਧਂ ਨਿਬ੍ਬੁਦ੍ਧਂ ਉਯ੍ਯੋਧਿਕਂ ਬਲਗ੍ਗਂ ਸੇਨਾਬ੍ਯੂਹਂ ਅਨੀਕਦਸ੍ਸਨਂ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾ વਿਸੂਕਦਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

13. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ visūkadassanaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – naccaṃ gītaṃ vāditaṃ pekkhaṃ akkhānaṃ pāṇissaraṃ vetāḷaṃ kumbhathūṇaṃ ²⁸ sobhanakaṃ ²⁹ caṇḍālaṃ vaṃsaṃ dhovanaṃ hatthiyuddhaṃ assayuddhaṃ mahiṃsayuddhaṃ ³⁰ usabhayuddhaṃ ajayuddhaṃ meṇḍayuddhaṃ kukkuṭayuddhaṃ vaṭṭakayuddhaṃ daṇḍayuddhaṃ muṭṭhiyuddhaṃ nibbuddhaṃ uyyodhikaṃ balaggaṃ senābyūhaṃ anīkadassanaṃ iti vā iti evarūpā visūkadassanā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੧੪. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਂ ਜੂਤਪ੍ਪਮਾਦਟ੍ਠਾਨਾਨੁਯੋਗਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਅਟ੍ਠਪਦਂ ਦਸਪਦਂ ਆਕਾਸਂ ਪਰਿਹਾਰਪਥਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਖਲਿਕਂ ਘਟਿਕਂ ਸਲਾਕਹਤ੍ਥਂ ਅਕ੍ਖਂ ਪਙ੍ਗਚੀਰਂ વਙ੍ਕਕਂ ਮੋਕ੍ਖਚਿਕਂ ਚਿਙ੍ਗੁਲਿਕਂ ³¹ ਪਤ੍ਤਾਲ਼੍ਹਕਂ ਰਥਕਂ ਧਨੁਕਂ ਅਕ੍ਖਰਿਕਂ ਮਨੇਸਿਕਂ ਯਥਾવਜ੍ਜਂ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾ ਜੂਤਪ੍ਪਮਾਦਟ੍ਠਾਨਾਨੁਯੋਗਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

14. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ jūtappamādaṭṭhānānuyogaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – aṭṭhapadaṃ dasapadaṃ ākāsaṃ parihārapathaṃ santikaṃ khalikaṃ ghaṭikaṃ salākahatthaṃ akkhaṃ paṅgacīraṃ vaṅkakaṃ mokkhacikaṃ ciṅgulikaṃ ³² pattāḷhakaṃ rathakaṃ dhanukaṃ akkharikaṃ manesikaṃ yathāvajjaṃ iti vā iti evarūpā jūtappamādaṭṭhānānuyogā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੧੫. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਂ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਆਸਨ੍ਦਿਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਗੋਨਕਂ ਚਿਤ੍ਤਕਂ ਪਟਿਕਂ ਪਟਲਿਕਂ ਤੂਲਿਕਂ વਿਕਤਿਕਂ ਉਦ੍ਦਲੋਮਿਂ ਏਕਨ੍ਤਲੋਮਿਂ ਕਟ੍ਟਿਸ੍ਸਂ ਕੋਸੇਯ੍ਯਂ ਕੁਤ੍ਤਕਂ ਹਤ੍ਥਤ੍ਥਰਂ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਰਂ ਰਥਤ੍ਥਰਂ ³³ ਅਜਿਨਪ੍ਪવੇਣਿਂ ਕਦਲਿਮਿਗਪવਰਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਂ ਸਉਤ੍ਤਰਚ੍ਛਦਂ ਉਭਤੋਲੋਹਿਤਕੂਪਧਾਨਂ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

15. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – āsandiṃ pallaṅkaṃ gonakaṃ cittakaṃ paṭikaṃ paṭalikaṃ tūlikaṃ vikatikaṃ uddalomiṃ ekantalomiṃ kaṭṭissaṃ koseyyaṃ kuttakaṃ hatthattharaṃ assattharaṃ rathattharaṃ ³⁴ ajinappaveṇiṃ kadalimigapavarapaccattharaṇaṃ sauttaracchadaṃ ubhatolohitakūpadhānaṃ iti vā iti evarūpā uccāsayanamahāsayanā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੧੬. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਂ ਮਣ੍ਡਨવਿਭੂਸਨਟ੍ਠਾਨਾਨੁਯੋਗਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਉਚ੍ਛਾਦਨਂ ਪਰਿਮਦ੍ਦਨਂ ਨ੍ਹਾਪਨਂ ਸਮ੍ਬਾਹਨਂ ਆਦਾਸਂ ਅਞ੍ਜਨਂ ਮਾਲਾਗਨ੍ਧવਿਲੇਪਨਂ ³⁵ ਮੁਖਚੁਣ੍ਣਂ ਮੁਖਲੇਪਨਂ ਹਤ੍ਥਬਨ੍ਧਂ ਸਿਖਾਬਨ੍ਧਂ ਦਣ੍ਡਂ ਨਾਲ਼ਿਕਂ ਅਸਿਂ ³⁶ ਛਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਰੁਪਾਹਨਂ ਉਣ੍ਹੀਸਂ ਮਣਿਂ વਾਲਬੀਜਨਿਂ ਓਦਾਤਾਨਿ વਤ੍ਥਾਨਿ ਦੀਘਦਸਾਨਿ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾ ਮਣ੍ਡਨવਿਭੂਸਨਟ੍ਠਾਨਾਨੁਯੋਗਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

16. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ maṇḍanavibhūsanaṭṭhānānuyogaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – ucchādanaṃ parimaddanaṃ nhāpanaṃ sambāhanaṃ ādāsaṃ añjanaṃ mālāgandhavilepanaṃ ³⁷ mukhacuṇṇaṃ mukhalepanaṃ hatthabandhaṃ sikhābandhaṃ daṇḍaṃ nāḷikaṃ asiṃ ³⁸ chattaṃ citrupāhanaṃ uṇhīsaṃ maṇiṃ vālabījaniṃ odātāni vatthāni dīghadasāni iti vā iti evarūpā maṇḍanavibhūsanaṭṭhānānuyogā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੧੭. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਂ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਰਾਜਕਥਂ ਚੋਰਕਥਂ ਮਹਾਮਤ੍ਤਕਥਂ ਸੇਨਾਕਥਂ ਭਯਕਥਂ ਯੁਦ੍ਧਕਥਂ ਅਨ੍ਨਕਥਂ ਪਾਨਕਥਂ વਤ੍ਥਕਥਂ ਸਯਨਕਥਂ ਮਾਲਾਕਥਂ ਗਨ੍ਧਕਥਂ ਞਾਤਿਕਥਂ ਯਾਨਕਥਂ ਗਾਮਕਥਂ ਨਿਗਮਕਥਂ ਨਗਰਕਥਂ ਜਨਪਦਕਥਂ ਇਤ੍ਥਿਕਥਂ ³⁹ ਸੂਰਕਥਂ વਿਸਿਖਾਕਥਂ ਕੁਮ੍ਭਟ੍ਠਾਨਕਥਂ ਪੁਬ੍ਬਪੇਤਕਥਂ ਨਾਨਤ੍ਤਕਥਂ ਲੋਕਕ੍ਖਾਯਿਕਂ ਸਮੁਦ੍ਦਕ੍ਖਾਯਿਕਂ ਇਤਿਭવਾਭવਕਥਂ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਕਥਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

17. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ tiracchānakathaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – rājakathaṃ corakathaṃ mahāmattakathaṃ senākathaṃ bhayakathaṃ yuddhakathaṃ annakathaṃ pānakathaṃ vatthakathaṃ sayanakathaṃ mālākathaṃ gandhakathaṃ ñātikathaṃ yānakathaṃ gāmakathaṃ nigamakathaṃ nagarakathaṃ janapadakathaṃ itthikathaṃ ⁴⁰ sūrakathaṃ visikhākathaṃ kumbhaṭṭhānakathaṃ pubbapetakathaṃ nānattakathaṃ lokakkhāyikaṃ samuddakkhāyikaṃ itibhavābhavakathaṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānakathāya paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੧੮. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਂ વਿਗ੍ਗਾਹਿਕਕਥਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਨ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਾਸਿ, ਅਹਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਾਮਿ, ਕਿਂ ਤ੍વਂ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਂ ਆਜਾਨਿਸ੍ਸਸਿ, ਮਿਚ੍ਛਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਤ੍વਮਸਿ, ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ, ਸਹਿਤਂ ਮੇ, ਅਸਹਿਤਂ ਤੇ, ਪੁਰੇવਚਨੀਯਂ ਪਚ੍ਛਾ ਅવਚ, ਪਚ੍ਛਾવਚਨੀਯਂ ਪੁਰੇ ਅવਚ, ਅਧਿਚਿਣ੍ਣਂ ਤੇ વਿਪਰਾવਤ੍ਤਂ, ਆਰੋਪਿਤੋ ਤੇ વਾਦੋ, ਨਿਗ੍ਗਹਿਤੋ ਤ੍વਮਸਿ, ਚਰ વਾਦਪ੍ਪਮੋਕ੍ਖਾਯ, ਨਿਬ੍ਬੇਠੇਹਿ વਾ ਸਚੇ ਪਹੋਸੀਤਿ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾਯ વਿਗ੍ਗਾਹਿਕਕਥਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

18. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ viggāhikakathaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – na tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāsi, ahaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāmi, kiṃ tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānissasi, micchā paṭipanno tvamasi, ahamasmi sammā paṭipanno, sahitaṃ me, asahitaṃ te, purevacanīyaṃ pacchā avaca, pacchāvacanīyaṃ pure avaca, adhiciṇṇaṃ te viparāvattaṃ, āropito te vādo, niggahito tvamasi, cara vādappamokkhāya, nibbeṭhehi vā sace pahosīti iti vā iti evarūpāya viggāhikakathāya paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੧੯. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਂ ਦੂਤੇਯ੍ਯਪਹਿਣਗਮਨਾਨੁਯੋਗਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਰਞ੍ਞਂ, ਰਾਜਮਹਾਮਤ੍ਤਾਨਂ, ਖਤ੍ਤਿਯਾਨਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ, ਗਹਪਤਿਕਾਨਂ, ਕੁਮਾਰਾਨਂ ‘‘ਇਧ ਗਚ੍ਛ, ਅਮੁਤ੍ਰਾਗਚ੍ਛ, ਇਦਂ ਹਰ, ਅਮੁਤ੍ਰ ਇਦਂ ਆਹਰਾ’’ਤਿ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾ ਦੂਤੇਯ੍ਯਪਹਿਣਗਮਨਾਨੁਯੋਗਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

19. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ dūteyyapahiṇagamanānuyogaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – raññaṃ, rājamahāmattānaṃ, khattiyānaṃ, brāhmaṇānaṃ, gahapatikānaṃ, kumārānaṃ ‘‘idha gaccha, amutrāgaccha, idaṃ hara, amutra idaṃ āharā’’ti iti vā iti evarūpā dūteyyapahiṇagamanānuyogā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੨੦. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਕੁਹਕਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਲਪਕਾ ਚ ਨੇਮਿਤ੍ਤਿਕਾ ਚ ਨਿਪ੍ਪੇਸਿਕਾ ਚ, ਲਾਭੇਨ ਲਾਭਂ ਨਿਜਿਗੀਂਸਿਤਾਰੋ ਚ ⁴¹ ਇਤਿ ⁴² ਏવਰੂਪਾ ਕੁਹਨਲਪਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

20. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te kuhakā ca honti, lapakā ca nemittikā ca nippesikā ca, lābhena lābhaṃ nijigīṃsitāro ca ⁴³ iti ⁴⁴ evarūpā kuhanalapanā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

ਮਜ੍ਝਿਮਸੀਲਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ।

Majjhimasīlaṃ niṭṭhitaṃ.

ਮਹਾਸੀਲਂ

Mahāsīlaṃ

੨੧. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਜੀવਿਤਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਿ , ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਅਙ੍ਗਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਉਪ੍ਪਾਤਂ ਸੁਪਿਨਂ ਲਕ੍ਖਣਂ ਮੂਸਿਕਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਅਗ੍ਗਿਹੋਮਂ ਦਬ੍ਬਿਹੋਮਂ ਥੁਸਹੋਮਂ ਕਣਹੋਮਂ ਤਣ੍ਡੁਲਹੋਮਂ ਸਪ੍ਪਿਹੋਮਂ ਤੇਲਹੋਮਂ ਮੁਖਹੋਮਂ ਲੋਹਿਤਹੋਮਂ ਅਙ੍ਗવਿਜ੍ਜਾ વਤ੍ਥੁવਿਜ੍ਜਾ ਖਤ੍ਤવਿਜ੍ਜਾ ⁴⁵ ਸਿવવਿਜ੍ਜਾ ਭੂਤવਿਜ੍ਜਾ ਭੂਰਿવਿਜ੍ਜਾ ਅਹਿવਿਜ੍ਜਾ વਿਸવਿਜ੍ਜਾ વਿਚ੍ਛਿਕવਿਜ੍ਜਾ ਮੂਸਿਕવਿਜ੍ਜਾ ਸਕੁਣવਿਜ੍ਜਾ વਾਯਸવਿਜ੍ਜਾ ਪਕ੍ਕਜ੍ਝਾਨਂ ਸਰਪਰਿਤ੍ਤਾਣਂ ਮਿਗਚਕ੍ਕਂ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

21. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti , seyyathidaṃ – aṅgaṃ nimittaṃ uppātaṃ supinaṃ lakkhaṇaṃ mūsikacchinnaṃ aggihomaṃ dabbihomaṃ thusahomaṃ kaṇahomaṃ taṇḍulahomaṃ sappihomaṃ telahomaṃ mukhahomaṃ lohitahomaṃ aṅgavijjā vatthuvijjā khattavijjā ⁴⁶ sivavijjā bhūtavijjā bhūrivijjā ahivijjā visavijjā vicchikavijjā mūsikavijjā sakuṇavijjā vāyasavijjā pakkajjhānaṃ saraparittāṇaṃ migacakkaṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੨੨. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਜੀવਿਤਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਮਣਿਲਕ੍ਖਣਂ વਤ੍ਥਲਕ੍ਖਣਂ ਦਣ੍ਡਲਕ੍ਖਣਂ ਸਤ੍ਥਲਕ੍ਖਣਂ ਅਸਿਲਕ੍ਖਣਂ ਉਸੁਲਕ੍ਖਣਂ ਧਨੁਲਕ੍ਖਣਂ ਆવੁਧਲਕ੍ਖਣਂ ਇਤ੍ਥਿਲਕ੍ਖਣਂ ਪੁਰਿਸਲਕ੍ਖਣਂ ਕੁਮਾਰਲਕ੍ਖਣਂ ਕੁਮਾਰਿਲਕ੍ਖਣਂ ਦਾਸਲਕ੍ਖਣਂ ਦਾਸਿਲਕ੍ਖਣਂ ਹਤ੍ਥਿਲਕ੍ਖਣਂ ਅਸ੍ਸਲਕ੍ਖਣਂ ਮਹਿਂਸਲਕ੍ਖਣਂ ⁴⁷ ਉਸਭਲਕ੍ਖਣਂ ਗੋਲਕ੍ਖਣਂ ਅਜਲਕ੍ਖਣਂ ਮੇਣ੍ਡਲਕ੍ਖਣਂ ਕੁਕ੍ਕੁਟਲਕ੍ਖਣਂ વਟ੍ਟਕਲਕ੍ਖਣਂ ਗੋਧਾਲਕ੍ਖਣਂ ਕਣ੍ਣਿਕਾਲਕ੍ਖਣਂ ਕਚ੍ਛਪਲਕ੍ਖਣਂ ਮਿਗਲਕ੍ਖਣਂ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

22. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti, seyyathidaṃ – maṇilakkhaṇaṃ vatthalakkhaṇaṃ daṇḍalakkhaṇaṃ satthalakkhaṇaṃ asilakkhaṇaṃ usulakkhaṇaṃ dhanulakkhaṇaṃ āvudhalakkhaṇaṃ itthilakkhaṇaṃ purisalakkhaṇaṃ kumāralakkhaṇaṃ kumārilakkhaṇaṃ dāsalakkhaṇaṃ dāsilakkhaṇaṃ hatthilakkhaṇaṃ assalakkhaṇaṃ mahiṃsalakkhaṇaṃ ⁴⁸ usabhalakkhaṇaṃ golakkhaṇaṃ ajalakkhaṇaṃ meṇḍalakkhaṇaṃ kukkuṭalakkhaṇaṃ vaṭṭakalakkhaṇaṃ godhālakkhaṇaṃ kaṇṇikālakkhaṇaṃ kacchapalakkhaṇaṃ migalakkhaṇaṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੨੩. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਜੀવਿਤਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਰਞ੍ਞਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਰਞ੍ਞਂ ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਾਨਂ ਰਞ੍ਞਂ ਉਪਯਾਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਬਾਹਿਰਾਨਂ ਰਞ੍ਞਂ ਅਪਯਾਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਬਾਹਿਰਾਨਂ ਰਞ੍ਞਂ ਉਪਯਾਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਾਨਂ ਰਞ੍ਞਂ ਅਪਯਾਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਾਨਂ ਰਞ੍ਞਂ ਜਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਬਾਹਿਰਾਨਂ ਰਞ੍ਞਂ ਪਰਾਜਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਬਾਹਿਰਾਨਂ ਰਞ੍ਞਂ ਜਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਾਨਂ ਰਞ੍ਞਂ ਪਰਾਜਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਜਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਇਮਸ੍ਸ ਪਰਾਜਯੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

23. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti, seyyathidaṃ – raññaṃ niyyānaṃ bhavissati, raññaṃ aniyyānaṃ bhavissati, abbhantarānaṃ raññaṃ upayānaṃ bhavissati, bāhirānaṃ raññaṃ apayānaṃ bhavissati, bāhirānaṃ raññaṃ upayānaṃ bhavissati, abbhantarānaṃ raññaṃ apayānaṃ bhavissati, abbhantarānaṃ raññaṃ jayo bhavissati, bāhirānaṃ raññaṃ parājayo bhavissati, bāhirānaṃ raññaṃ jayo bhavissati, abbhantarānaṃ raññaṃ parājayo bhavissati, iti imassa jayo bhavissati, imassa parājayo bhavissati iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੨੪. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਜੀવਿਤਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਚਨ੍ਦਗ੍ਗਾਹੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੂਰਿਯਗ੍ਗਾਹੋ ⁴⁹ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਪਥਗਮਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਉਪ੍ਪਥਗਮਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਾਨਂ ਪਥਗਮਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਾਨਂ ਉਪ੍ਪਥਗਮਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਉਕ੍ਕਾਪਾਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਦਿਸਾਡਾਹੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਭੂਮਿਚਾਲੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਦੇવਦੁਦ੍ਰਭਿ ⁵⁰ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਨਕ੍ਖਤ੍ਤਾਨਂ ਉਗ੍ਗਮਨਂ ਓਗਮਨਂ ਸਂਕਿਲੇਸਂ વੋਦਾਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂવਿਪਾਕੋ ਚਨ੍ਦਗ੍ਗਾਹੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂવਿਪਾਕੋ ਸੂਰਿਯਗ੍ਗਾਹੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂવਿਪਾਕੋ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂવਿਪਾਕਂ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਪਥਗਮਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂવਿਪਾਕਂ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਨਂ ਉਪ੍ਪਥਗਮਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂવਿਪਾਕਂ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਾਨਂ ਪਥਗਮਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂવਿਪਾਕਂ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਾਨਂ ਉਪ੍ਪਥਗਮਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂવਿਪਾਕੋ ਉਕ੍ਕਾਪਾਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂવਿਪਾਕੋ ਦਿਸਾਡਾਹੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂવਿਪਾਕੋ ਭੂਮਿਚਾਲੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂવਿਪਾਕੋ ਦੇવਦੁਦ੍ਰਭਿ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਏવਂવਿਪਾਕਂ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਨਕ੍ਖਤ੍ਤਾਨਂ ਉਗ੍ਗਮਨਂ ਓਗਮਨਂ ਸਂਕਿਲੇਸਂ વੋਦਾਨਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

24. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti, seyyathidaṃ – candaggāho bhavissati, sūriyaggāho ⁵¹ bhavissati, nakkhattaggāho bhavissati, candimasūriyānaṃ pathagamanaṃ bhavissati, candimasūriyānaṃ uppathagamanaṃ bhavissati, nakkhattānaṃ pathagamanaṃ bhavissati, nakkhattānaṃ uppathagamanaṃ bhavissati, ukkāpāto bhavissati, disāḍāho bhavissati, bhūmicālo bhavissati, devadudrabhi ⁵² bhavissati, candimasūriyanakkhattānaṃ uggamanaṃ ogamanaṃ saṃkilesaṃ vodānaṃ bhavissati, evaṃvipāko candaggāho bhavissati, evaṃvipāko sūriyaggāho bhavissati, evaṃvipāko nakkhattaggāho bhavissati, evaṃvipākaṃ candimasūriyānaṃ pathagamanaṃ bhavissati, evaṃvipākaṃ candimasūriyānaṃ uppathagamanaṃ bhavissati, evaṃvipākaṃ nakkhattānaṃ pathagamanaṃ bhavissati, evaṃvipākaṃ nakkhattānaṃ uppathagamanaṃ bhavissati, evaṃvipāko ukkāpāto bhavissati, evaṃvipāko disāḍāho bhavissati, evaṃvipāko bhūmicālo bhavissati, evaṃvipāko devadudrabhi bhavissati, evaṃvipākaṃ candimasūriyanakkhattānaṃ uggamanaṃ ogamanaṃ saṃkilesaṃ vodānaṃ bhavissati iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੨੫. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਜੀવਿਤਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਸੁવੁਟ੍ਠਿਕਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਦੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਿਕਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਸੁਭਿਕ੍ਖਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਦੁਬ੍ਭਿਕ੍ਖਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਖੇਮਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਭਯਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਰੋਗੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਆਰੋਗ੍ਯਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਮੁਦ੍ਦਾ, ਗਣਨਾ, ਸਙ੍ਖਾਨਂ, ਕਾવੇਯ੍ਯਂ, ਲੋਕਾਯਤਂ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

25. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti, seyyathidaṃ – suvuṭṭhikā bhavissati, dubbuṭṭhikā bhavissati, subhikkhaṃ bhavissati, dubbhikkhaṃ bhavissati, khemaṃ bhavissati, bhayaṃ bhavissati, rogo bhavissati, ārogyaṃ bhavissati, muddā, gaṇanā, saṅkhānaṃ, kāveyyaṃ, lokāyataṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੨੬. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਜੀવਿਤਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਿ , ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਆવਾਹਨਂ વਿવਾਹਨਂ ਸਂવਰਣਂ વਿવਰਣਂ ਸਂਕਿਰਣਂ વਿਕਿਰਣਂ ਸੁਭਗਕਰਣਂ ਦੁਬ੍ਭਗਕਰਣਂ વਿਰੁਦ੍ਧਗਬ੍ਭਕਰਣਂ ਜਿવ੍ਹਾਨਿਬਨ੍ਧਨਂ ਹਨੁਸਂਹਨਨਂ ਹਤ੍ਥਾਭਿਜਪ੍ਪਨਂ ਹਨੁਜਪ੍ਪਨਂ ਕਣ੍ਣਜਪ੍ਪਨਂ ਆਦਾਸਪਞ੍ਹਂ ਕੁਮਾਰਿਕਪਞ੍ਹਂ ਦੇવਪਞ੍ਹਂ ਆਦਿਚ੍ਚੁਪਟ੍ਠਾਨਂ ਮਹਤੁਪਟ੍ਠਾਨਂ ਅਬ੍ਭੁਜ੍ਜਲਨਂ ਸਿਰਿવ੍ਹਾਯਨਂ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

26. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti , seyyathidaṃ – āvāhanaṃ vivāhanaṃ saṃvaraṇaṃ vivaraṇaṃ saṃkiraṇaṃ vikiraṇaṃ subhagakaraṇaṃ dubbhagakaraṇaṃ viruddhagabbhakaraṇaṃ jivhānibandhanaṃ hanusaṃhananaṃ hatthābhijappanaṃ hanujappanaṃ kaṇṇajappanaṃ ādāsapañhaṃ kumārikapañhaṃ devapañhaṃ ādiccupaṭṭhānaṃ mahatupaṭṭhānaṃ abbhujjalanaṃ sirivhāyanaṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

੨੭. ‘‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨੇਕੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਦ੍ਧਾਦੇਯ੍ਯਾਨਿ ਭੋਜਨਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਜੀવਿਤਂ ਕਪ੍ਪੇਨ੍ਤਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਸਨ੍ਤਿਕਮ੍ਮਂ ਪਣਿਧਿਕਮ੍ਮਂ ਭੂਤਕਮ੍ਮਂ ਭੂਰਿਕਮ੍ਮਂ વਸ੍ਸਕਮ੍ਮਂ વੋਸ੍ਸਕਮ੍ਮਂ વਤ੍ਥੁਕਮ੍ਮਂ વਤ੍ਥੁਪਰਿਕਮ੍ਮਂ ਆਚਮਨਂ ਨ੍ਹਾਪਨਂ ਜੁਹਨਂ વਮਨਂ વਿਰੇਚਨਂ ਉਦ੍ਧਂવਿਰੇਚਨਂ ਅਧੋવਿਰੇਚਨਂ ਸੀਸવਿਰੇਚਨਂ ਕਣ੍ਣਤੇਲਂ ਨੇਤ੍ਤਤਪ੍ਪਨਂ ਨਤ੍ਥੁਕਮ੍ਮਂ ਅਞ੍ਜਨਂ ਪਚ੍ਚਞ੍ਜਨਂ ਸਾਲਾਕਿਯਂ ਸਲ੍ਲਕਤ੍ਤਿਯਂ ਦਾਰਕਤਿਕਿਚ੍ਛਾ ਮੂਲਭੇਸਜ੍ਜਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਦਾਨਂ ਓਸਧੀਨਂ ਪਟਿਮੋਕ੍ਖੋ ਇਤਿ વਾ ਇਤਿ ਏવਰੂਪਾਯ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸਮਣੋ ਗੋਤਮੋ’ਤਿ – ਇਤਿ વਾ ਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

27. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti, seyyathidaṃ – santikammaṃ paṇidhikammaṃ bhūtakammaṃ bhūrikammaṃ vassakammaṃ vossakammaṃ vatthukammaṃ vatthuparikammaṃ ācamanaṃ nhāpanaṃ juhanaṃ vamanaṃ virecanaṃ uddhaṃvirecanaṃ adhovirecanaṃ sīsavirecanaṃ kaṇṇatelaṃ nettatappanaṃ natthukammaṃ añjanaṃ paccañjanaṃ sālākiyaṃ sallakattiyaṃ dārakatikicchā mūlabhesajjānaṃ anuppadānaṃ osadhīnaṃ paṭimokkho iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

‘‘ਇਦਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਂ ਓਰਮਤ੍ਤਕਂ ਸੀਲਮਤ੍ਤਕਂ, ਯੇਨ ਪੁਥੁਜ੍ਜਨੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ વਣ੍ਣਂ વਦਮਾਨੋ વਦੇਯ੍ਯ।

‘‘Idaṃ kho, bhikkhave, appamattakaṃ oramattakaṃ sīlamattakaṃ, yena puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.

ਮਹਾਸੀਲਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ।

Mahāsīlaṃ niṭṭhitaṃ.

ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ

Pubbantakappikā

੨੮. ‘‘ਅਤ੍ਥਿ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਞ੍ਞੇવ ਧਮ੍ਮਾ ਗਮ੍ਭੀਰਾ ਦੁਦ੍ਦਸਾ ਦੁਰਨੁਬੋਧਾ ਸਨ੍ਤਾ ਪਣੀਤਾ ਅਤਕ੍ਕਾવਚਰਾ ਨਿਪੁਣਾ ਪਣ੍ਡਿਤવੇਦਨੀਯਾ, ਯੇ ਤਥਾਗਤੋ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਤਿ, ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ। ਕਤਮੇ ਚ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਾ ਗਮ੍ਭੀਰਾ ਦੁਦ੍ਦਸਾ ਦੁਰਨੁਬੋਧਾ ਸਨ੍ਤਾ ਪਣੀਤਾ ਅਤਕ੍ਕਾવਚਰਾ ਨਿਪੁਣਾ ਪਣ੍ਡਿਤવੇਦਨੀਯਾ, ਯੇ ਤਥਾਗਤੋ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਤਿ, ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ?

28. ‘‘Atthi , bhikkhave, aññeva dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti, yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ. Katame ca te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti, yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ?

੨੯. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ, ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ⁵³ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਤੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ?

29. ‘‘Santi , bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino, pubbantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni ⁵⁴ abhivadanti aṭṭhārasahi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino pubbantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti aṭṭhārasahi vatthūhi?

ਸਸ੍ਸਤવਾਦੋ

Sassatavādo

੩੦. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ, ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਤੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ?

30. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā sassatavādā, sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi?

੩੧. ‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ( ) ⁵⁵ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਏਕਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਂ ਦ੍વੇਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਚਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਦਸਪਿ ਜਾਤਿਯੋ વੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਜਾਤਿਸਤਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਤਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਅਨੇਕਾਨਿਪਿ ਜਾਤਿਸਤਾਨਿ ਅਨੇਕਾਨਿਪਿ ਜਾਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਨੇਕਾਨਿਪਿ ਜਾਤਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ – ‘ਅਮੁਤ੍ਰਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਮੁਤ੍ਰ ਉਦਪਾਦਿਂ; ਤਤ੍ਰਾਪਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ। ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ।

31. ‘‘Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte ( ) ⁵⁶ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekānipi jātisatāni anekānipi jātisahassāni anekānipi jātisatasahassāni – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati.

‘‘ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ વਞ੍ਝੋ ਕੂਟਟ੍ਠੋ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤੋ; ਤੇ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਧਾવਨ੍ਤਿ ਸਂਸਰਨ੍ਤਿ ਚવਨ੍ਤਿ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਥਿਤ੍વੇવ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮਂ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਅਹਞ੍ਹਿ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਾਮਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਾਮਿ ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਏਕਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਂ ਦ੍વੇਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤਸ੍ਸੋਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਚਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਦਸਪਿ ਜਾਤਿਯੋ વੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਪਞ੍ਞਾਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਯੋ ਜਾਤਿਸਤਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਸਤਸਹਸ੍ਸਮ੍ਪਿ ਅਨੇਕਾਨਿਪਿ ਜਾਤਿਸਤਾਨਿ ਅਨੇਕਾਨਿਪਿ ਜਾਤਿਸਹਸ੍ਸਾਨਿ ਅਨੇਕਾਨਿਪਿ ਜਾਤਿਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਿ – ਅਮੁਤ੍ਰਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਮੁਤ੍ਰ ਉਦਪਾਦਿਂ; ਤਤ੍ਰਾਪਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋਤਿ। ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਾਮਿ। ਇਮਿਨਾਮਹਂ ਏਤਂ ਜਾਨਾਮਿ ‘‘ਯਥਾ ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ વਞ੍ਝੋ ਕੂਟਟ੍ਠੋ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤੋ; ਤੇ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਧਾવਨ੍ਤਿ ਸਂਸਰਨ੍ਤਿ ਚવਨ੍ਤਿ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਥਿਤ੍વੇવ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮ’’ਨ੍ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਠਮਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

‘‘So evamāha – ‘sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito; te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisamaṃ. Taṃ kissa hetu? Ahañhi ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusāmi, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekānipi jātisatāni anekānipi jātisahassāni anekānipi jātisatasahassāni – amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapannoti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Imināmahaṃ etaṃ jānāmi ‘‘yathā sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito; te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’’nti. Idaṃ, bhikkhave, paṭhamaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti.

੩੨. ‘‘ਦੁਤਿਯੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਏਕਮ੍ਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਂ ਦ੍વੇਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਤੀਣਿਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਪਞ੍ਚਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਦਸਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ – ‘ਅਮੁਤ੍ਰਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਮੁਤ੍ਰ ਉਦਪਾਦਿਂ; ਤਤ੍ਰਾਪਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ। ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ।

32. ‘‘Dutiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ – ekampi saṃvaṭṭavivaṭṭaṃ dvepi saṃvaṭṭavivaṭṭāni tīṇipi saṃvaṭṭavivaṭṭāni cattāripi saṃvaṭṭavivaṭṭāni pañcapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni dasapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati.

‘‘ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ વਞ੍ਝੋ ਕੂਟਟ੍ਠੋ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤੋ; ਤੇ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਧਾવਨ੍ਤਿ ਸਂਸਰਨ੍ਤਿ ਚવਨ੍ਤਿ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਥਿਤ੍વੇવ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮਂ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਅਹਞ੍ਹਿ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਾਮਿ ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਾਮਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਏਕਮ੍ਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਂ ਦ੍વੇਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਤੀਣਿਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਪਞ੍ਚਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਦਸਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ। ਅਮੁਤ੍ਰਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਮੁਤ੍ਰ ਉਦਪਾਦਿਂ; ਤਤ੍ਰਾਪਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋਤਿ। ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਾਮਿ। ਇਮਿਨਾਮਹਂ ਏਤਂ ਜਾਨਾਮਿ ‘‘ਯਥਾ ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ વਞ੍ਝੋ ਕੂਟਟ੍ਠੋ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤੋ, ਤੇ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਧਾવਨ੍ਤਿ ਸਂਸਰਨ੍ਤਿ ਚવਨ੍ਤਿ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਥਿਤ੍વੇવ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮ’’ਨ੍ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੁਤਿਯਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

‘‘So evamāha – ‘sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito; te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisamaṃ. Taṃ kissa hetu? Ahañhi ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusāmi yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Seyyathidaṃ – ekampi saṃvaṭṭavivaṭṭaṃ dvepi saṃvaṭṭavivaṭṭāni tīṇipi saṃvaṭṭavivaṭṭāni cattāripi saṃvaṭṭavivaṭṭāni pañcapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni dasapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni. Amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapannoti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Imināmahaṃ etaṃ jānāmi ‘‘yathā sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito, te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’’nti. Idaṃ, bhikkhave, dutiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti.

੩੩. ‘‘ਤਤਿਯੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਦਸਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ વੀਸਮ੍ਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮ੍ਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ – ‘ਅਮੁਤ੍ਰਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਮੁਤ੍ਰ ਉਦਪਾਦਿਂ; ਤਤ੍ਰਾਪਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋ’ਤਿ। ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ।

33. ‘‘Tatiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ – dasapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni vīsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni tiṃsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni cattālīsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati.

‘‘ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ વਞ੍ਝੋ ਕੂਟਟ੍ਠੋ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤੋ; ਤੇ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਧਾવਨ੍ਤਿ ਸਂਸਰਨ੍ਤਿ ਚવਨ੍ਤਿ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਥਿਤ੍વੇવ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮਂ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਅਹਞ੍ਹਿ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਾਮਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਾਮਿ। ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਦਸਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ વੀਸਮ੍ਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਲੀਸਮ੍ਪਿ ਸਂવਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਾਨਿ – ‘ਅਮੁਤ੍ਰਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਅਮੁਤ੍ਰ ਉਦਪਾਦਿਂ; ਤਤ੍ਰਾਪਾਸਿਂ ਏવਂਨਾਮੋ ਏવਂਗੋਤ੍ਤੋ ਏવਂવਣ੍ਣੋ ਏવਮਾਹਾਰੋ ਏવਂਸੁਖਦੁਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਸਂવੇਦੀ ਏવਮਾਯੁਪਰਿਯਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਤੋ ਚੁਤੋ ਇਧੂਪਪਨ੍ਨੋਤਿ। ਇਤਿ ਸਾਕਾਰਂ ਸਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਾਮਿ। ਇਮਿਨਾਮਹਂ ਏਤਂ ਜਾਨਾਮਿ ‘‘ਯਥਾ ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ વਞ੍ਝੋ ਕੂਟਟ੍ਠੋ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤੋ, ਤੇ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਧਾવਨ੍ਤਿ ਸਂਸਰਨ੍ਤਿ ਚવਨ੍ਤਿ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਥਿਤ੍વੇવ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮ’’ਨ੍ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਤਿਯਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

‘‘So evamāha – ‘sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito; te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisamaṃ. Taṃ kissa hetu? Ahañhi ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusāmi, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Seyyathidaṃ – dasapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni vīsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni tiṃsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni cattālīsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapannoti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Imināmahaṃ etaṃ jānāmi ‘‘yathā sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito, te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’’nti. Idaṃ, bhikkhave, tatiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti.

੩੪. ‘‘ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਤਕ੍ਕੀ ਹੋਤਿ વੀਮਂਸੀ, ਸੋ ਤਕ੍ਕਪਰਿਯਾਹਤਂ વੀਮਂਸਾਨੁਚਰਿਤਂ ਸਯਂ ਪਟਿਭਾਨਂ ਏવਮਾਹ – ‘ਸਸ੍ਸਤੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ વਞ੍ਝੋ ਕੂਟਟ੍ਠੋ ਏਸਿਕਟ੍ਠਾਯਿਟ੍ਠਿਤੋ; ਤੇ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਧਾવਨ੍ਤਿ ਸਂਸਰਨ੍ਤਿ ਚવਨ੍ਤਿ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਅਤ੍ਥਿਤ੍વੇવ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮ’ਨ੍ਤਿ । ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

34. ‘‘Catutthe ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā takkī hoti vīmaṃsī, so takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃ paṭibhānaṃ evamāha – ‘sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito; te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’nti . Idaṃ, bhikkhave, catutthaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti.

੩੫. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਏਤੇਸਂ વਾ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ; ਨਤ੍ਥਿ ਇਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ।

35. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti, sabbe te imeheva catūhi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena; natthi ito bahiddhā.

੩੬. ‘‘ਤਯਿਦਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਮੇ ਦਿਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਾ ਏવਂਗਹਿਤਾ ਏવਂਪਰਾਮਟ੍ਠਾ ਏવਂਗਤਿਕਾ ਭવਨ੍ਤਿ ਏવਂਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯਾ’ਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਤਥਾਗਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਤਤੋ ਚ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਂ ਪਜਾਨਾਤਿ; ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਨਂ ⁵⁷ ਨ ਪਰਾਮਸਤਿ, ਅਪਰਾਮਸਤੋ ਚਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਨਿਬ੍ਬੁਤਿ વਿਦਿਤਾ। વੇਦਨਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਪਾਦਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ।

36. ‘‘Tayidaṃ , bhikkhave, tathāgato pajānāti – ‘ime diṭṭhiṭṭhānā evaṃgahitā evaṃparāmaṭṭhā evaṃgatikā bhavanti evaṃabhisamparāyā’ti, tañca tathāgato pajānāti, tato ca uttaritaraṃ pajānāti; tañca pajānanaṃ ⁵⁸ na parāmasati, aparāmasato cassa paccattaññeva nibbuti viditā. Vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā anupādāvimutto, bhikkhave, tathāgato.

੩੭. ‘‘ਇਮੇ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਾ ਗਮ੍ਭੀਰਾ ਦੁਦ੍ਦਸਾ ਦੁਰਨੁਬੋਧਾ ਸਨ੍ਤਾ ਪਣੀਤਾ ਅਤਕ੍ਕਾવਚਰਾ ਨਿਪੁਣਾ ਪਣ੍ਡਿਤવੇਦਨੀਯਾ, ਯੇ ਤਥਾਗਤੋ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਤਿ, ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ।

37. ‘‘Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti, yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.

ਪਠਮਭਾਣવਾਰੋ।

Paṭhamabhāṇavāro.

ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤવਾਦੋ

Ekaccasassatavādo

੩੮. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਤੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ?

38. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi?

੩੯. ‘‘ਹੋਤਿ ਖੋ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਯੋ, ਯਂ ਕਦਾਚਿ ਕਰਹਚਿ ਦੀਘਸ੍ਸ ਅਦ੍ਧੁਨੋ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਸਂવਟ੍ਟਤਿ। ਸਂવਟ੍ਟਮਾਨੇ ਲੋਕੇ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਸਤ੍ਤਾ ਆਭਸ੍ਸਰਸਂવਤ੍ਤਨਿਕਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਤਤ੍ਥ ਹੋਨ੍ਤਿ ਮਨੋਮਯਾ ਪੀਤਿਭਕ੍ਖਾ ਸਯਂਪਭਾ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਚਰਾ ਸੁਭਟ੍ਠਾਯਿਨੋ, ਚਿਰਂ ਦੀਘਮਦ੍ਧਾਨਂ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ।

39. ‘‘Hoti kho so, bhikkhave, samayo, yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena ayaṃ loko saṃvaṭṭati. Saṃvaṭṭamāne loke yebhuyyena sattā ābhassarasaṃvattanikā honti. Te tattha honti manomayā pītibhakkhā sayaṃpabhā antalikkhacarā subhaṭṭhāyino, ciraṃ dīghamaddhānaṃ tiṭṭhanti.

੪੦. ‘‘ਹੋਤਿ ਖੋ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਯੋ, ਯਂ ਕਦਾਚਿ ਕਰਹਚਿ ਦੀਘਸ੍ਸ ਅਦ੍ਧੁਨੋ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਅਯਂ ਲੋਕੋ વਿવਟ੍ਟਤਿ। વਿવਟ੍ਟਮਾਨੇ ਲੋਕੇ ਸੁਞ੍ਞਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮવਿਮਾਨਂ ਪਾਤੁਭવਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਸਤ੍ਤੋ ਆਯੁਕ੍ਖਯਾ વਾ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖਯਾ વਾ ਆਭਸ੍ਸਰਕਾਯਾ ਚવਿਤ੍વਾ ਸੁਞ੍ਞਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮવਿਮਾਨਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ। ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਹੋਤਿ ਮਨੋਮਯੋ ਪੀਤਿਭਕ੍ਖੋ ਸਯਂਪਭੋ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਚਰੋ ਸੁਭਟ੍ਠਾਯੀ, ਚਿਰਂ ਦੀਘਮਦ੍ਧਾਨਂ ਤਿਟ੍ਠਤਿ।

40. ‘‘Hoti kho so, bhikkhave, samayo, yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena ayaṃ loko vivaṭṭati. Vivaṭṭamāne loke suññaṃ brahmavimānaṃ pātubhavati. Atha kho aññataro satto āyukkhayā vā puññakkhayā vā ābhassarakāyā cavitvā suññaṃ brahmavimānaṃ upapajjati. So tattha hoti manomayo pītibhakkho sayaṃpabho antalikkhacaro subhaṭṭhāyī, ciraṃ dīghamaddhānaṃ tiṭṭhati.

੪੧. ‘‘ਤਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਏਕਕਸ੍ਸ ਦੀਘਰਤ੍ਤਂ ਨਿવੁਸਿਤਤ੍ਤਾ ਅਨਭਿਰਤਿ ਪਰਿਤਸ੍ਸਨਾ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ – ‘ਅਹੋ વਤ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਸਤ੍ਤਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁ’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਸਤ੍ਤਾ ਆਯੁਕ੍ਖਯਾ વਾ ਪੁਞ੍ਞਕ੍ਖਯਾ વਾ ਆਭਸ੍ਸਰਕਾਯਾ ਚવਿਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮવਿਮਾਨਂ ਉਪਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਹਬ੍ਯਤਂ। ਤੇਪਿ ਤਤ੍ਥ ਹੋਨ੍ਤਿ ਮਨੋਮਯਾ ਪੀਤਿਭਕ੍ਖਾ ਸਯਂਪਭਾ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਚਰਾ ਸੁਭਟ੍ਠਾਯਿਨੋ, ਚਿਰਂ ਦੀਘਮਦ੍ਧਾਨਂ ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ।

41. ‘‘Tassa tattha ekakassa dīgharattaṃ nivusitattā anabhirati paritassanā upapajjati – ‘aho vata aññepi sattā itthattaṃ āgaccheyyu’nti. Atha aññepi sattā āyukkhayā vā puññakkhayā vā ābhassarakāyā cavitvā brahmavimānaṃ upapajjanti tassa sattassa sahabyataṃ. Tepi tattha honti manomayā pītibhakkhā sayaṃpabhā antalikkhacarā subhaṭṭhāyino, ciraṃ dīghamaddhānaṃ tiṭṭhanti.

੪੨. ‘‘ਤਤ੍ਰ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੋ ਸੋ ਸਤ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਉਪਪਨ੍ਨੋ ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਅਹਮਸ੍ਮਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਅਭਿਭੂ ਅਨਭਿਭੂਤੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁਦਸੋ વਸવਤ੍ਤੀ ਇਸ੍ਸਰੋ ਕਤ੍ਤਾ ਨਿਮ੍ਮਾਤਾ ਸੇਟ੍ਠੋ ਸਜਿਤਾ ⁵⁹ વਸੀ ਪਿਤਾ ਭੂਤਭਬ੍ਯਾਨਂ। ਮਯਾ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤਾ ਨਿਮ੍ਮਿਤਾ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਮਮਞ੍ਹਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਹੋ વਤ ਅਞ੍ਞੇਪਿ ਸਤ੍ਤਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ। ਇਤਿ ਮਮ ਚ ਮਨੋਪਣਿਧਿ, ਇਮੇ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਤਾ’ਤਿ।

42. ‘‘Tatra , bhikkhave, yo so satto paṭhamaṃ upapanno tassa evaṃ hoti – ‘ahamasmi brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā ⁶⁰ vasī pitā bhūtabhabyānaṃ. Mayā ime sattā nimmitā. Taṃ kissa hetu? Mamañhi pubbe etadahosi – ‘‘aho vata aññepi sattā itthattaṃ āgaccheyyu’’nti. Iti mama ca manopaṇidhi, ime ca sattā itthattaṃ āgatā’ti.

‘‘ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਤ੍ਤਾ ਪਚ੍ਛਾ ਉਪਪਨ੍ਨਾ, ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਭવਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਅਭਿਭੂ ਅਨਭਿਭੂਤੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁਦਸੋ વਸવਤ੍ਤੀ ਇਸ੍ਸਰੋ ਕਤ੍ਤਾ ਨਿਮ੍ਮਾਤਾ ਸੇਟ੍ਠੋ ਸਜਿਤਾ વਸੀ ਪਿਤਾ ਭੂਤਭਬ੍ਯਾਨਂ। ਇਮਿਨਾ ਮਯਂ ਭੋਤਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਨਿਮ੍ਮਿਤਾ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਇਮਞ੍ਹਿ ਮਯਂ ਅਦ੍ਦਸਾਮ ਇਧ ਪਠਮਂ ਉਪਪਨ੍ਨਂ, ਮਯਂ ਪਨਮ੍ਹ ਪਚ੍ਛਾ ਉਪਪਨ੍ਨਾ’ਤਿ।

‘‘Yepi te sattā pacchā upapannā, tesampi evaṃ hoti – ‘ayaṃ kho bhavaṃ brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyānaṃ. Iminā mayaṃ bhotā brahmunā nimmitā. Taṃ kissa hetu? Imañhi mayaṃ addasāma idha paṭhamaṃ upapannaṃ, mayaṃ panamha pacchā upapannā’ti.

੪੩. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੋ ਸੋ ਸਤ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਉਪਪਨ੍ਨੋ, ਸੋ ਦੀਘਾਯੁਕਤਰੋ ਚ ਹੋਤਿ વਣ੍ਣવਨ੍ਤਤਰੋ ਚ ਮਹੇਸਕ੍ਖਤਰੋ ਚ। ਯੇ ਪਨ ਤੇ ਸਤ੍ਤਾ ਪਚ੍ਛਾ ਉਪਪਨ੍ਨਾ, ਤੇ ਅਪ੍ਪਾਯੁਕਤਰਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਤਰਾ ਚ ਅਪ੍ਪੇਸਕ੍ਖਤਰਾ ਚ।

43. ‘‘Tatra, bhikkhave, yo so satto paṭhamaṃ upapanno, so dīghāyukataro ca hoti vaṇṇavantataro ca mahesakkhataro ca. Ye pana te sattā pacchā upapannā, te appāyukatarā ca honti dubbaṇṇatarā ca appesakkhatarā ca.

੪੪. ‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਸਤ੍ਤੋ ਤਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਚવਿਤ੍વਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ। ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਤੋ ਸਮਾਨੋ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਤਿ। ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ , ਤਤੋ ਪਰਂ ਨਾਨੁਸ੍ਸਰਤਿ।

44. ‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, bhikkhave, vijjati, yaṃ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṃ āgacchati. Itthattaṃ āgato samāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. Agārasmā anagāriyaṃ pabbajito samāno ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte taṃ pubbenivāsaṃ anussarati , tato paraṃ nānussarati.

‘‘ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਯੋ ਖੋ ਸੋ ਭવਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਮਹਾਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਅਭਿਭੂ ਅਨਭਿਭੂਤੋ ਅਞ੍ਞਦਤ੍ਥੁਦਸੋ વਸવਤ੍ਤੀ ਇਸ੍ਸਰੋ ਕਤ੍ਤਾ ਨਿਮ੍ਮਾਤਾ ਸੇਟ੍ਠੋ ਸਜਿਤਾ વਸੀ ਪਿਤਾ ਭੂਤਭਬ੍ਯਾਨਂ, ਯੇਨ ਮਯਂ ਭੋਤਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਨਿਮ੍ਮਿਤਾ, ਸੋ ਨਿਚ੍ਚੋ ਧੁવੋ ਸਸ੍ਸਤੋ ਅવਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮੋ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮਂ ਤਥੇવ ਠਸ੍ਸਤਿ। ਯੇ ਪਨ ਮਯਂ ਅਹੁਮ੍ਹਾ ਤੇਨ ਭੋਤਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਨਿਮ੍ਮਿਤਾ, ਤੇ ਮਯਂ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਅਦ੍ਧੁવਾ ਅਪ੍ਪਾਯੁਕਾ ਚવਨਧਮ੍ਮਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਤਾ’ਤਿ। ਇਦਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਠਮਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

‘‘So evamāha – ‘yo kho so bhavaṃ brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyānaṃ, yena mayaṃ bhotā brahmunā nimmitā, so nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo sassatisamaṃ tatheva ṭhassati. Ye pana mayaṃ ahumhā tena bhotā brahmunā nimmitā, te mayaṃ aniccā addhuvā appāyukā cavanadhammā itthattaṃ āgatā’ti. Idaṃ kho, bhikkhave, paṭhamaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti.

੪੫. ‘‘ਦੁਤਿਯੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ? ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਖਿਡ੍ਡਾਪਦੋਸਿਕਾ ਨਾਮ ਦੇવਾ, ਤੇ ਅਤਿવੇਲਂ ਹਸ੍ਸਖਿਡ੍ਡਾਰਤਿਧਮ੍ਮਸਮਾਪਨ੍ਨਾ ⁶¹ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਂ ਅਤਿવੇਲਂ ਹਸ੍ਸਖਿਡ੍ਡਾਰਤਿਧਮ੍ਮਸਮਾਪਨ੍ਨਾਨਂ વਿਹਰਤਂ ਸਤਿ ਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਤਿ ⁶²। ਸਤਿਯਾ ਸਮ੍ਮੋਸਾ ਤੇ ਦੇવਾ ਤਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਚવਨ੍ਤਿ।

45. ‘‘Dutiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti? Santi, bhikkhave, khiḍḍāpadosikā nāma devā, te ativelaṃ hassakhiḍḍāratidhammasamāpannā ⁶³ viharanti. Tesaṃ ativelaṃ hassakhiḍḍāratidhammasamāpannānaṃ viharataṃ sati sammussati ⁶⁴. Satiyā sammosā te devā tamhā kāyā cavanti.

੪੬. ‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਸਤ੍ਤੋ ਤਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਚવਿਤ੍વਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ। ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਤੋ ਸਮਾਨੋ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਤਿ। ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ, ਤਤੋ ਪਰਂ ਨਾਨੁਸ੍ਸਰਤਿ।

46. ‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, bhikkhave, vijjati yaṃ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṃ āgacchati. Itthattaṃ āgato samāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. Agārasmā anagāriyaṃ pabbajito samāno ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte taṃ pubbenivāsaṃ anussarati, tato paraṃ nānussarati.

‘‘ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਯੇ ਖੋ ਤੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਦੇવਾ ਨ ਖਿਡ੍ਡਾਪਦੋਸਿਕਾ, ਤੇ ਨ ਅਤਿવੇਲਂ ਹਸ੍ਸਖਿਡ੍ਡਾਰਤਿਧਮ੍ਮਸਮਾਪਨ੍ਨਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਂ ਨ ਅਤਿવੇਲਂ ਹਸ੍ਸਖਿਡ੍ਡਾਰਤਿਧਮ੍ਮਸਮਾਪਨ੍ਨਾਨਂ વਿਹਰਤਂ ਸਤਿ ਨ ਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਤਿ। ਸਤਿਯਾ ਅਸਮ੍ਮੋਸਾ ਤੇ ਦੇવਾ ਤਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਨ ਚવਨ੍ਤਿ; ਨਿਚ੍ਚਾ ਧੁવਾ ਸਸ੍ਸਤਾ ਅવਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਾ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮਂ ਤਥੇવ ਠਸ੍ਸਨ੍ਤਿ । ਯੇ ਪਨ ਮਯਂ ਅਹੁਮ੍ਹਾ ਖਿਡ੍ਡਾਪਦੋਸਿਕਾ, ਤੇ ਮਯਂ ਅਤਿવੇਲਂ ਹਸ੍ਸਖਿਡ੍ਡਾਰਤਿਧਮ੍ਮਸਮਾਪਨ੍ਨਾ વਿਹਰਿਮ੍ਹਾ। ਤੇਸਂ ਨੋ ਅਤਿવੇਲਂ ਹਸ੍ਸਖਿਡ੍ਡਾਰਤਿਧਮ੍ਮਸਮਾਪਨ੍ਨਾਨਂ વਿਹਰਤਂ ਸਤਿ ਸਮ੍ਮੁਸ੍ਸਤਿ। ਸਤਿਯਾ ਸਮ੍ਮੋਸਾ ਏવਂ ਮਯਂ ਤਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਚੁਤਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਅਦ੍ਧੁવਾ ਅਪ੍ਪਾਯੁਕਾ ਚવਨਧਮ੍ਮਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਤਾ’ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੁਤਿਯਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

‘‘So evamāha – ‘ye kho te bhonto devā na khiḍḍāpadosikā, te na ativelaṃ hassakhiḍḍāratidhammasamāpannā viharanti. Tesaṃ na ativelaṃ hassakhiḍḍāratidhammasamāpannānaṃ viharataṃ sati na sammussati. Satiyā asammosā te devā tamhā kāyā na cavanti; niccā dhuvā sassatā avipariṇāmadhammā sassatisamaṃ tatheva ṭhassanti . Ye pana mayaṃ ahumhā khiḍḍāpadosikā, te mayaṃ ativelaṃ hassakhiḍḍāratidhammasamāpannā viharimhā. Tesaṃ no ativelaṃ hassakhiḍḍāratidhammasamāpannānaṃ viharataṃ sati sammussati. Satiyā sammosā evaṃ mayaṃ tamhā kāyā cutā aniccā addhuvā appāyukā cavanadhammā itthattaṃ āgatā’ti. Idaṃ, bhikkhave, dutiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti.

੪੭. ‘‘ਤਤਿਯੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ? ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਨੋਪਦੋਸਿਕਾ ਨਾਮ ਦੇવਾ, ਤੇ ਅਤਿવੇਲਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਅਤਿવੇਲਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਮ੍ਹਿ ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਪਦੂਸੇਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਦੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤਾ ਕਿਲਨ੍ਤਕਾਯਾ ਕਿਲਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾ । ਤੇ ਦੇવਾ ਤਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਚવਨ੍ਤਿ।

47. ‘‘Tatiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti? Santi, bhikkhave, manopadosikā nāma devā, te ativelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyanti. Te ativelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyantā aññamaññamhi cittāni padūsenti. Te aññamaññaṃ paduṭṭhacittā kilantakāyā kilantacittā . Te devā tamhā kāyā cavanti.

੪੮. ‘‘ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਸਤ੍ਤੋ ਤਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਚવਿਤ੍વਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ। ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਤੋ ਸਮਾਨੋ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਤਿ। ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਤਂ ਪੁਬ੍ਬੇਨਿવਾਸਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ, ਤਤੋ ਪਰਂ ਨਾਨੁਸ੍ਸਰਤਿ।

48. ‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, bhikkhave, vijjati yaṃ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṃ āgacchati. Itthattaṃ āgato samāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. Agārasmā anagāriyaṃ pabbajito samāno ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte taṃ pubbenivāsaṃ anussarati, tato paraṃ nānussarati.

‘‘ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਯੇ ਖੋ ਤੇ ਭੋਨ੍ਤੋ ਦੇવਾ ਨ ਮਨੋਪਦੋਸਿਕਾ, ਤੇ ਨਾਤਿવੇਲਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਨਾਤਿવੇਲਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਮ੍ਹਿ ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਨਪ੍ਪਦੂਸੇਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਅਪ੍ਪਦੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤਾ ਅਕਿਲਨ੍ਤਕਾਯਾ ਅਕਿਲਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾ। ਤੇ ਦੇવਾ ਤਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਨ ਚવਨ੍ਤਿ, ਨਿਚ੍ਚਾ ਧੁવਾ ਸਸ੍ਸਤਾ ਅવਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਾ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮਂ ਤਥੇવ ਠਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਪਨ ਮਯਂ ਅਹੁਮ੍ਹਾ ਮਨੋਪਦੋਸਿਕਾ, ਤੇ ਮਯਂ ਅਤਿવੇਲਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਿਮ੍ਹਾ। ਤੇ ਮਯਂ ਅਤਿવੇਲਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਉਪਨਿਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਮ੍ਹਿ ਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਪਦੂਸਿਮ੍ਹਾ, ਤੇ ਮਯਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਦੁਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤਾ ਕਿਲਨ੍ਤਕਾਯਾ ਕਿਲਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾ। ਏવਂ ਮਯਂ ਤਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਚੁਤਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਅਦ੍ਧੁવਾ ਅਪ੍ਪਾਯੁਕਾ ਚવਨਧਮ੍ਮਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਤਾ’ਤਿ । ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਤਿਯਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

‘‘So evamāha – ‘ye kho te bhonto devā na manopadosikā, te nātivelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyanti. Te nātivelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyantā aññamaññamhi cittāni nappadūsenti. Te aññamaññaṃ appaduṭṭhacittā akilantakāyā akilantacittā. Te devā tamhā kāyā na cavanti, niccā dhuvā sassatā avipariṇāmadhammā sassatisamaṃ tatheva ṭhassanti. Ye pana mayaṃ ahumhā manopadosikā, te mayaṃ ativelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyimhā. Te mayaṃ ativelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyantā aññamaññamhi cittāni padūsimhā, te mayaṃ aññamaññaṃ paduṭṭhacittā kilantakāyā kilantacittā. Evaṃ mayaṃ tamhā kāyā cutā aniccā addhuvā appāyukā cavanadhammā itthattaṃ āgatā’ti . Idaṃ, bhikkhave, tatiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti.

੪੯. ‘‘ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਤਕ੍ਕੀ ਹੋਤਿ વੀਮਂਸੀ। ਸੋ ਤਕ੍ਕਪਰਿਯਾਹਤਂ વੀਮਂਸਾਨੁਚਰਿਤਂ ਸਯਂਪਟਿਭਾਨਂ ਏવਮਾਹ – ‘ਯਂ ਖੋ ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਚਕ੍ਖੁਂ ਇਤਿਪਿ ਸੋਤਂ ਇਤਿਪਿ ਘਾਨਂ ਇਤਿਪਿ ਜਿવ੍ਹਾ ਇਤਿਪਿ ਕਾਯੋ ਇਤਿਪਿ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਅਨਿਚ੍ਚੋ ਅਦ੍ਧੁવੋ ਅਸਸ੍ਸਤੋ વਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮੋ। ਯਞ੍ਚ ਖੋ ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વਾ ਮਨੋਤਿ વਾ વਿਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ વਾ ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਨਿਚ੍ਚੋ ਧੁવੋ ਸਸ੍ਸਤੋ ਅવਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮੋ ਸਸ੍ਸਤਿਸਮਂ ਤਥੇવ ਠਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

49. ‘‘Catutthe ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā takkī hoti vīmaṃsī. So takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃpaṭibhānaṃ evamāha – ‘yaṃ kho idaṃ vuccati cakkhuṃ itipi sotaṃ itipi ghānaṃ itipi jivhā itipi kāyo itipi, ayaṃ attā anicco addhuvo asassato vipariṇāmadhammo. Yañca kho idaṃ vuccati cittanti vā manoti vā viññāṇanti vā ayaṃ attā nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo sassatisamaṃ tatheva ṭhassatī’ti. Idaṃ, bhikkhave, catutthaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti.

੫੦. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਏਤੇਸਂ વਾ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ; ਨਤ੍ਥਿ ਇਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ।

50. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti, sabbe te imeheva catūhi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena; natthi ito bahiddhā.

੫੧. ‘‘ਤਯਿਦਂ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਮੇ ਦਿਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਾ ਏવਂਗਹਿਤਾ ਏવਂਪਰਾਮਟ੍ਠਾ ਏવਂਗਤਿਕਾ ਭવਨ੍ਤਿ ਏવਂਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯਾ’ਤਿ। ਤਞ੍ਚ ਤਥਾਗਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਤਤੋ ਚ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਨਂ ਨ ਪਰਾਮਸਤਿ, ਅਪਰਾਮਸਤੋ ਚਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਨਿਬ੍ਬੁਤਿ વਿਦਿਤਾ। વੇਦਨਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਪਾਦਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ।

51. ‘‘Tayidaṃ , bhikkhave, tathāgato pajānāti – ‘ime diṭṭhiṭṭhānā evaṃgahitā evaṃparāmaṭṭhā evaṃgatikā bhavanti evaṃabhisamparāyā’ti. Tañca tathāgato pajānāti, tato ca uttaritaraṃ pajānāti, tañca pajānanaṃ na parāmasati, aparāmasato cassa paccattaññeva nibbuti viditā. Vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā anupādāvimutto, bhikkhave, tathāgato.

੫੨. ‘‘ਇਮੇ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਾ ਗਮ੍ਭੀਰਾ ਦੁਦ੍ਦਸਾ ਦੁਰਨੁਬੋਧਾ ਸਨ੍ਤਾ ਪਣੀਤਾ ਅਤਕ੍ਕਾવਚਰਾ ਨਿਪੁਣਾ ਪਣ੍ਡਿਤવੇਦਨੀਯਾ, ਯੇ ਤਥਾਗਤੋ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਤਿ, ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ।

52. ‘‘Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti, yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.

ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤવਾਦੋ

Antānantavādo

੫੩. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਤੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ?

53. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti catūhi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti catūhi vatthūhi?

੫੪. ‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ વਿਹਰਤਿ।

54. ‘‘Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte antasaññī lokasmiṃ viharati.

‘‘ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਨ੍ਤવਾ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਪਰਿવਟੁਮੋ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਅਹਞ੍ਹਿ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਾਮਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ વਿਹਰਾਮਿ। ਇਮਿਨਾਮਹਂ ਏਤਂ ਜਾਨਾਮਿ – ਯਥਾ ਅਨ੍ਤવਾ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਪਰਿવਟੁਮੋ’ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਠਮਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

‘‘So evamāha – ‘antavā ayaṃ loko parivaṭumo. Taṃ kissa hetu? Ahañhi ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusāmi, yathāsamāhite citte antasaññī lokasmiṃ viharāmi. Imināmahaṃ etaṃ jānāmi – yathā antavā ayaṃ loko parivaṭumo’ti. Idaṃ, bhikkhave, paṭhamaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti.

੫੫. ‘‘ਦੁਤਿਯੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ વਿਹਰਤਿ।

55. ‘‘Dutiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anantasaññī lokasmiṃ viharati.

‘‘ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਨਨ੍ਤੋ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਅਪਰਿਯਨ੍ਤੋ। ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘‘ਅਨ੍ਤવਾ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਪਰਿવਟੁਮੋ’’ਤਿ, ਤੇਸਂ ਮੁਸਾ। ਅਨਨ੍ਤੋ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਅਪਰਿਯਨ੍ਤੋ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਅਹਞ੍ਹਿ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਾਮਿ , ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਅਨਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ વਿਹਰਾਮਿ। ਇਮਿਨਾਮਹਂ ਏਤਂ ਜਾਨਾਮਿ – ਯਥਾ ਅਨਨ੍ਤੋ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਅਪਰਿਯਨ੍ਤੋ’ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੁਤਿਯਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

‘‘So evamāha – ‘ananto ayaṃ loko apariyanto. Ye te samaṇabrāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘antavā ayaṃ loko parivaṭumo’’ti, tesaṃ musā. Ananto ayaṃ loko apariyanto. Taṃ kissa hetu? Ahañhi ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusāmi , yathāsamāhite citte anantasaññī lokasmiṃ viharāmi. Imināmahaṃ etaṃ jānāmi – yathā ananto ayaṃ loko apariyanto’ti. Idaṃ, bhikkhave, dutiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti.

੫੬. ‘‘ਤਤਿਯੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਅਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ વਿਹਰਤਿ, ਤਿਰਿਯਂ ਅਨਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ।

56. ‘‘Tatiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte uddhamadho antasaññī lokasmiṃ viharati, tiriyaṃ anantasaññī.

‘‘ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਨ੍ਤવਾ ਚ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਅਨਨ੍ਤੋ ਚ। ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘‘ਅਨ੍ਤવਾ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਪਰਿવਟੁਮੋ’’ਤਿ, ਤੇਸਂ ਮੁਸਾ। ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘‘ਅਨਨ੍ਤੋ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਅਪਰਿਯਨ੍ਤੋ’’ਤਿ, ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਮੁਸਾ। ਅਨ੍ਤવਾ ਚ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਅਨਨ੍ਤੋ ਚ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਅਹਞ੍ਹਿ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਾਮਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਅਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ વਿਹਰਾਮਿ, ਤਿਰਿਯਂ ਅਨਨ੍ਤਸਞ੍ਞੀ। ਇਮਿਨਾਮਹਂ ਏਤਂ ਜਾਨਾਮਿ – ਯਥਾ ਅਨ੍ਤવਾ ਚ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਅਨਨ੍ਤੋ ਚਾ’ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਤਿਯਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

‘‘So evamāha – ‘antavā ca ayaṃ loko ananto ca. Ye te samaṇabrāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘antavā ayaṃ loko parivaṭumo’’ti, tesaṃ musā. Yepi te samaṇabrāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘ananto ayaṃ loko apariyanto’’ti, tesampi musā. Antavā ca ayaṃ loko ananto ca. Taṃ kissa hetu? Ahañhi ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusāmi, yathāsamāhite citte uddhamadho antasaññī lokasmiṃ viharāmi, tiriyaṃ anantasaññī. Imināmahaṃ etaṃ jānāmi – yathā antavā ca ayaṃ loko ananto cā’ti. Idaṃ, bhikkhave, tatiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti.

੫੭. ‘‘ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਤਕ੍ਕੀ ਹੋਤਿ વੀਮਂਸੀ। ਸੋ ਤਕ੍ਕਪਰਿਯਾਹਤਂ વੀਮਂਸਾਨੁਚਰਿਤਂ ਸਯਂਪਟਿਭਾਨਂ ਏવਮਾਹ – ‘ਨੇવਾਯਂ ਲੋਕੋ ਅਨ੍ਤવਾ, ਨ ਪਨਾਨਨ੍ਤੋ। ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘‘ਅਨ੍ਤવਾ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਪਰਿવਟੁਮੋ’’ਤਿ, ਤੇਸਂ ਮੁਸਾ। ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘‘ਅਨਨ੍ਤੋ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਅਪਰਿਯਨ੍ਤੋ’’ਤਿ, ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਮੁਸਾ। ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘‘ਅਨ੍ਤવਾ ਚ ਅਯਂ ਲੋਕੋ ਅਨਨ੍ਤੋ ਚਾ’’ਤਿ, ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਮੁਸਾ। ਨੇવਾਯਂ ਲੋਕੋ ਅਨ੍ਤવਾ , ਨ ਪਨਾਨਨ੍ਤੋ’ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ , ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

57. ‘‘Catutthe ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā takkī hoti vīmaṃsī. So takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃpaṭibhānaṃ evamāha – ‘nevāyaṃ loko antavā, na panānanto. Ye te samaṇabrāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘antavā ayaṃ loko parivaṭumo’’ti, tesaṃ musā. Yepi te samaṇabrāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘ananto ayaṃ loko apariyanto’’ti, tesampi musā. Yepi te samaṇabrāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘antavā ca ayaṃ loko ananto cā’’ti, tesampi musā. Nevāyaṃ loko antavā , na panānanto’ti. Idaṃ, bhikkhave , catutthaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti.

੫੮. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਏਤੇਸਂ વਾ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ; ਨਤ੍ਥਿ ਇਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ।

58. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti catūhi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti, sabbe te imeheva catūhi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena; natthi ito bahiddhā.

੫੯. ‘‘ਤਯਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਮੇ ਦਿਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਾ ਏવਂਗਹਿਤਾ ਏવਂਪਰਾਮਟ੍ਠਾ ਏવਂਗਤਿਕਾ ਭવਨ੍ਤਿ ਏવਂਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯਾ’ਤਿ। ਤਞ੍ਚ ਤਥਾਗਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਤਤੋ ਚ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਨਂ ਨ ਪਰਾਮਸਤਿ, ਅਪਰਾਮਸਤੋ ਚਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਨਿਬ੍ਬੁਤਿ વਿਦਿਤਾ। વੇਦਨਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਪਾਦਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ।

59. ‘‘Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato pajānāti – ‘ime diṭṭhiṭṭhānā evaṃgahitā evaṃparāmaṭṭhā evaṃgatikā bhavanti evaṃabhisamparāyā’ti. Tañca tathāgato pajānāti, tato ca uttaritaraṃ pajānāti, tañca pajānanaṃ na parāmasati, aparāmasato cassa paccattaññeva nibbuti viditā. Vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā anupādāvimutto, bhikkhave, tathāgato.

੬੦. ‘‘ਇਮੇ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਾ ਗਮ੍ਭੀਰਾ ਦੁਦ੍ਦਸਾ ਦੁਰਨੁਬੋਧਾ ਸਨ੍ਤਾ ਪਣੀਤਾ ਅਤਕ੍ਕਾવਚਰਾ ਨਿਪੁਣਾ ਪਣ੍ਡਿਤવੇਦਨੀਯਾ, ਯੇ ਤਥਾਗਤੋ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਤਿ, ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ।

60. ‘‘Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti, yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.

ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪવਾਦੋ

Amarāvikkhepavādo

੬੧. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਤੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ?

61. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā, tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ catūhi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ catūhi vatthūhi?

੬੨. ‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਇਦਂ ਅਕੁਸਲ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋ ‘‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਮਿ, ‘‘ਇਦਂ ਅਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਮਿ। ਅਹਞ੍ਚੇ ਖੋ ਪਨ ‘‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ, ‘‘ਇਦਂ ਅਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ, ‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’ਨ੍ਤਿ વਾ ਬ੍ਯਾਕਰੇਯ੍ਯਂ, ‘ਇਦਂ ਅਕੁਸਲ’ਨ੍ਤਿ વਾ ਬ੍ਯਾਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਤਂ ਮਮਸ੍ਸ ਮੁਸਾ। ਯਂ ਮਮਸ੍ਸ ਮੁਸਾ , ਸੋ ਮਮਸ੍ਸ વਿਘਾਤੋ। ਯੋ ਮਮਸ੍ਸ વਿਘਾਤੋ ਸੋ ਮਮਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ’ਤਿ। ਇਤਿ ਸੋ ਮੁਸਾવਾਦਭਯਾ ਮੁਸਾવਾਦਪਰਿਜੇਗੁਚ੍ਛਾ ਨੇવਿਦਂ ਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ, ਨ ਪਨਿਦਂ ਅਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ – ‘ਏવਨ੍ਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ; ਤਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ; ਅਞ੍ਞਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ; ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ; ਨੋ ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਠਮਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ।

62. ‘‘Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ‘idaṃ kusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāti, ‘idaṃ akusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa evaṃ hoti – ‘ahaṃ kho ‘‘idaṃ kusala’’nti yathābhūtaṃ nappajānāmi, ‘‘idaṃ akusala’’nti yathābhūtaṃ nappajānāmi. Ahañce kho pana ‘‘idaṃ kusala’’nti yathābhūtaṃ appajānanto, ‘‘idaṃ akusala’’nti yathābhūtaṃ appajānanto, ‘idaṃ kusala’nti vā byākareyyaṃ, ‘idaṃ akusala’nti vā byākareyyaṃ, taṃ mamassa musā. Yaṃ mamassa musā , so mamassa vighāto. Yo mamassa vighāto so mamassa antarāyo’ti. Iti so musāvādabhayā musāvādaparijegucchā nevidaṃ kusalanti byākaroti, na panidaṃ akusalanti byākaroti, tattha tattha pañhaṃ puṭṭho samāno vācāvikkhepaṃ āpajjati amarāvikkhepaṃ – ‘evantipi me no; tathātipi me no; aññathātipi me no; notipi me no; no notipi me no’ti. Idaṃ, bhikkhave, paṭhamaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ.

੬੩. ‘‘ਦੁਤਿਯੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਇਦਂ ਅਕੁਸਲ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋ ‘‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਮਿ, ‘‘ਇਦਂ ਅਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਮਿ। ਅਹਞ੍ਚੇ ਖੋ ਪਨ ‘‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ, ‘‘ਇਦਂ ਅਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ, ‘‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ વਾ ਬ੍ਯਾਕਰੇਯ੍ਯਂ, ‘‘ਇਦਂ ਅਕੁਸਲ’ਨ੍ਤਿ વਾ ਬ੍ਯਾਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਤਤ੍ਥ ਮੇ ਅਸ੍ਸ ਛਨ੍ਦੋ વਾ ਰਾਗੋ વਾ ਦੋਸੋ વਾ ਪਟਿਘੋ વਾ। ਯਤ੍ਥ ⁶⁵ ਮੇ ਅਸ੍ਸ ਛਨ੍ਦੋ વਾ ਰਾਗੋ વਾ ਦੋਸੋ વਾ ਪਟਿਘੋ વਾ, ਤਂ ਮਮਸ੍ਸ ਉਪਾਦਾਨਂ। ਯਂ ਮਮਸ੍ਸ ਉਪਾਦਾਨਂ, ਸੋ ਮਮਸ੍ਸ વਿਘਾਤੋ। ਯੋ ਮਮਸ੍ਸ વਿਘਾਤੋ, ਸੋ ਮਮਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ’ਤਿ। ਇਤਿ ਸੋ ਉਪਾਦਾਨਭਯਾ ਉਪਾਦਾਨਪਰਿਜੇਗੁਚ੍ਛਾ ਨੇવਿਦਂ ਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ, ਨ ਪਨਿਦਂ ਅਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ – ‘ਏવਨ੍ਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ; ਤਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ; ਅਞ੍ਞਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ; ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ; ਨੋ ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੁਤਿਯਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ।

63. ‘‘Dutiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ‘idaṃ kusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāti, ‘idaṃ akusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa evaṃ hoti – ‘ahaṃ kho ‘‘idaṃ kusala’’nti yathābhūtaṃ nappajānāmi, ‘‘idaṃ akusala’’nti yathābhūtaṃ nappajānāmi. Ahañce kho pana ‘‘idaṃ kusala’’nti yathābhūtaṃ appajānanto, ‘‘idaṃ akusala’’nti yathābhūtaṃ appajānanto, ‘‘idaṃ kusala’’nti vā byākareyyaṃ, ‘‘idaṃ akusala’nti vā byākareyyaṃ, tattha me assa chando vā rāgo vā doso vā paṭigho vā. Yattha ⁶⁶ me assa chando vā rāgo vā doso vā paṭigho vā, taṃ mamassa upādānaṃ. Yaṃ mamassa upādānaṃ, so mamassa vighāto. Yo mamassa vighāto, so mamassa antarāyo’ti. Iti so upādānabhayā upādānaparijegucchā nevidaṃ kusalanti byākaroti, na panidaṃ akusalanti byākaroti, tattha tattha pañhaṃ puṭṭho samāno vācāvikkhepaṃ āpajjati amarāvikkhepaṃ – ‘evantipi me no; tathātipi me no; aññathātipi me no; notipi me no; no notipi me no’ti. Idaṃ, bhikkhave, dutiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ.

੬੪. ‘‘ਤਤਿਯੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਇਦਂ ਅਕੁਸਲ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਅਹਂ ਖੋ ‘‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਮਿ, ‘‘ਇਦਂ ਅਕੁਸਲ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਮਿ। ਅਹਞ੍ਚੇ ਖੋ ਪਨ ‘‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਦਂ ਅਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਪ੍ਪਜਾਨਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਦਂ ਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ વਾ ਬ੍ਯਾਕਰੇਯ੍ਯਂ, ‘‘ਇਦਂ ਅਕੁਸਲ’’ਨ੍ਤਿ વਾ ਬ੍ਯਾਕਰੇਯ੍ਯਂ। ਸਨ੍ਤਿ ਹਿ ਖੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪਣ੍ਡਿਤਾ ਨਿਪੁਣਾ ਕਤਪਰਪ੍ਪવਾਦਾ વਾਲવੇਧਿਰੂਪਾ, ਤੇ ਭਿਨ੍ਦਨ੍ਤਾ ⁶⁷ ਮਞ੍ਞੇ ਚਰਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਞਾਗਤੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਿ, ਤੇ ਮਂ ਤਤ੍ਥ ਸਮਨੁਯੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ ਸਮਨੁਗਾਹੇਯ੍ਯੁਂ ਸਮਨੁਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ। ਯੇ ਮਂ ਤਤ੍ਥ ਸਮਨੁਯੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ ਸਮਨੁਗਾਹੇਯ੍ਯੁਂ ਸਮਨੁਭਾਸੇਯ੍ਯੁਂ, ਤੇਸਾਹਂ ਨ ਸਮ੍ਪਾਯੇਯ੍ਯਂ। ਯੇਸਾਹਂ ਨ ਸਮ੍ਪਾਯੇਯ੍ਯਂ, ਸੋ ਮਮਸ੍ਸ વਿਘਾਤੋ। ਯੋ ਮਮਸ੍ਸ વਿਘਾਤੋ, ਸੋ ਮਮਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾਯੋ’ਤਿ। ਇਤਿ ਸੋ ਅਨੁਯੋਗਭਯਾ ਅਨੁਯੋਗਪਰਿਜੇਗੁਚ੍ਛਾ ਨੇવਿਦਂ ਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ, ਨ ਪਨਿਦਂ ਅਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ – ‘ਏવਨ੍ਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ; ਤਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ; ਅਞ੍ਞਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ; ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ; ਨੋ ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਤਿਯਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ।

64. ‘‘Tatiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ‘idaṃ kusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāti, ‘idaṃ akusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa evaṃ hoti – ‘ahaṃ kho ‘‘idaṃ kusala’’nti yathābhūtaṃ nappajānāmi, ‘‘idaṃ akusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāmi. Ahañce kho pana ‘‘idaṃ kusala’’nti yathābhūtaṃ appajānanto ‘‘idaṃ akusala’’nti yathābhūtaṃ appajānanto ‘‘idaṃ kusala’’nti vā byākareyyaṃ, ‘‘idaṃ akusala’’nti vā byākareyyaṃ. Santi hi kho samaṇabrāhmaṇā paṇḍitā nipuṇā kataparappavādā vālavedhirūpā, te bhindantā ⁶⁸ maññe caranti paññāgatena diṭṭhigatāni, te maṃ tattha samanuyuñjeyyuṃ samanugāheyyuṃ samanubhāseyyuṃ. Ye maṃ tattha samanuyuñjeyyuṃ samanugāheyyuṃ samanubhāseyyuṃ, tesāhaṃ na sampāyeyyaṃ. Yesāhaṃ na sampāyeyyaṃ, so mamassa vighāto. Yo mamassa vighāto, so mamassa antarāyo’ti. Iti so anuyogabhayā anuyogaparijegucchā nevidaṃ kusalanti byākaroti, na panidaṃ akusalanti byākaroti, tattha tattha pañhaṃ puṭṭho samāno vācāvikkhepaṃ āpajjati amarāvikkhepaṃ – ‘evantipi me no; tathātipi me no; aññathātipi me no; notipi me no; no notipi me no’ti. Idaṃ, bhikkhave, tatiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ.

੬੫. ‘‘ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਮਨ੍ਦੋ ਹੋਤਿ ਮੋਮੂਹੋ। ਸੋ ਮਨ੍ਦਤ੍ਤਾ ਮੋਮੂਹਤ੍ਤਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸਮਾਨੋ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ’ਤਿ ਇਤਿ ਚੇ ਮਂ ਪੁਚ੍ਛਸਿ, ‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ’ਤਿ ਇਤਿ ਚੇ ਮੇ ਅਸ੍ਸ, ‘ਅਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ’ਤਿ ਇਤਿ ਤੇ ਨਂ ਬ੍ਯਾਕਰੇਯ੍ਯਂ, ‘ਏવਨ੍ਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਤਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਅਞ੍ਞਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਨੋ ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’ਤਿ। ‘ਨਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ…ਪੇ॰… ‘ਅਤ੍ਥਿ ਚ ਨਤ੍ਥਿ ਚ ਪਰੋ ਲੋਕੋ…ਪੇ॰… ‘ਨੇવਤ੍ਥਿ ਨ ਨਤ੍ਥਿ ਪਰੋ ਲੋਕੋ…ਪੇ॰… ‘ਅਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ …ਪੇ॰… ‘ਨਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ…ਪੇ॰… ‘ਅਤ੍ਥਿ ਚ ਨਤ੍ਥਿ ਚ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ…ਪੇ॰… ‘ਨੇવਤ੍ਥਿ ਨ ਨਤ੍ਥਿ ਸਤ੍ਤਾ ਓਪਪਾਤਿਕਾ…ਪੇ॰… ‘ਅਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ⁶⁹ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ…ਪੇ॰… ‘ਨਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ…ਪੇ॰… ‘ਅਤ੍ਥਿ ਚ ਨਤ੍ਥਿ ਚ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ…ਪੇ॰… ‘ਨੇવਤ੍ਥਿ ਨ ਨਤ੍ਥਿ ਸੁਕਤਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਫਲਂ વਿਪਾਕੋ…ਪੇ॰… ‘ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ…ਪੇ॰… ‘ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ…ਪੇ॰… ‘ਹੋਤਿ ਚ ਨ ਚ ਹੋਤਿ ⁷⁰ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ…ਪੇ॰… ‘ਨੇવ ਹੋਤਿ ਨ ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾਤਿ ਇਤਿ ਚੇ ਮਂ ਪੁਚ੍ਛਸਿ, ‘ਨੇવ ਹੋਤਿ ਨ ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ ਇਤਿ ਚੇ ਮੇ ਅਸ੍ਸ, ‘ਨੇવ ਹੋਤਿ ਨ ਨ ਹੋਤਿ ਤਥਾਗਤੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ’ਤਿ ਇਤਿ ਤੇ ਨਂ ਬ੍ਯਾਕਰੇਯ੍ਯਂ, ‘ਏવਨ੍ਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਤਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਅਞ੍ਞਥਾਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ, ਨੋ ਨੋਤਿਪਿ ਮੇ ਨੋ’ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ।

65. ‘‘Catutthe ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā mando hoti momūho. So mandattā momūhattā tattha tattha pañhaṃ puṭṭho samāno vācāvikkhepaṃ āpajjati amarāvikkhepaṃ – ‘atthi paro loko’ti iti ce maṃ pucchasi, ‘atthi paro loko’ti iti ce me assa, ‘atthi paro loko’ti iti te naṃ byākareyyaṃ, ‘evantipi me no, tathātipi me no, aññathātipi me no, notipi me no, no notipi me no’ti. ‘Natthi paro loko…pe… ‘atthi ca natthi ca paro loko…pe… ‘nevatthi na natthi paro loko…pe… ‘atthi sattā opapātikā …pe… ‘natthi sattā opapātikā…pe… ‘atthi ca natthi ca sattā opapātikā…pe… ‘nevatthi na natthi sattā opapātikā…pe… ‘atthi sukatadukkaṭānaṃ ⁷¹ kammānaṃ phalaṃ vipāko…pe… ‘natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko…pe… ‘atthi ca natthi ca sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko…pe… ‘nevatthi na natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko…pe… ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā…pe… ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā…pe… ‘hoti ca na ca hoti ⁷² tathāgato paraṃ maraṇā…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti iti ce maṃ pucchasi, ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti iti ce me assa, ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti iti te naṃ byākareyyaṃ, ‘evantipi me no, tathātipi me no, aññathātipi me no, notipi me no, no notipi me no’ti. Idaṃ, bhikkhave, catutthaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ.

੬੬. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ , ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਏਤੇਸਂ વਾ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ, ਨਤ੍ਥਿ ਇਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ…ਪੇ॰… ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ।

66. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ catūhi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ , sabbe te imeheva catūhi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena, natthi ito bahiddhā…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.

ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨવਾਦੋ

Adhiccasamuppannavādo

੬੭. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਦ੍વੀਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਤੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਦ੍વੀਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ?

67. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti dvīhi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti dvīhi vatthūhi?

੬੮. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਞ੍ਞਸਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਦੇવਾ। ਸਞ੍ਞੁਪ੍ਪਾਦਾ ਚ ਪਨ ਤੇ ਦੇવਾ ਤਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਚવਨ੍ਤਿ। ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વਿਜ੍ਜਤਿ, ਯਂ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਸਤ੍ਤੋ ਤਮ੍ਹਾ ਕਾਯਾ ਚવਿਤ੍વਾ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ। ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਂ ਆਗਤੋ ਸਮਾਨੋ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਤਿ। ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਆਤਪ੍ਪਮਨ੍વਾਯ ਪਧਾਨਮਨ੍વਾਯ ਅਨੁਯੋਗਮਨ੍વਾਯ ਅਪ੍ਪਮਾਦਮਨ੍વਾਯ ਸਮ੍ਮਾਮਨਸਿਕਾਰਮਨ੍વਾਯ ਤਥਾਰੂਪਂ ਚੇਤੋਸਮਾਧਿਂ ਫੁਸਤਿ, ਯਥਾਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਸਞ੍ਞੁਪ੍ਪਾਦਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ, ਤਤੋ ਪਰਂ ਨਾਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਅਹਞ੍ਹਿ ਪੁਬ੍ਬੇ ਨਾਹੋਸਿਂ, ਸੋਮ੍ਹਿ ਏਤਰਹਿ ਅਹੁਤ੍વਾ ਸਨ੍ਤਤਾਯ ਪਰਿਣਤੋ’ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਠਮਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

68. ‘‘Santi, bhikkhave, asaññasattā nāma devā. Saññuppādā ca pana te devā tamhā kāyā cavanti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, bhikkhave, vijjati, yaṃ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṃ āgacchati. Itthattaṃ āgato samāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. Agārasmā anagāriyaṃ pabbajito samāno ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte saññuppādaṃ anussarati, tato paraṃ nānussarati. So evamāha – ‘adhiccasamuppanno attā ca loko ca. Taṃ kissa hetu? Ahañhi pubbe nāhosiṃ, somhi etarahi ahutvā santatāya pariṇato’ti. Idaṃ, bhikkhave, paṭhamaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti.

੬੯. ‘‘ਦੁਤਿਯੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਤਕ੍ਕੀ ਹੋਤਿ વੀਮਂਸੀ। ਸੋ ਤਕ੍ਕਪਰਿਯਾਹਤਂ વੀਮਂਸਾਨੁਚਰਿਤਂ ਸਯਂਪਟਿਭਾਨਂ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚਾ’ਤਿ। ਇਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੁਤਿਯਂ ਠਾਨਂ, ਯਂ ਆਗਮ੍ਮ ਯਂ ਆਰਬ੍ਭ ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

69. ‘‘Dutiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā takkī hoti vīmaṃsī. So takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃpaṭibhānaṃ evamāha – ‘adhiccasamuppanno attā ca loko cā’ti. Idaṃ, bhikkhave, dutiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti.

੭੦. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਦ੍વੀਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਦ੍વੀਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਏਤੇਸਂ વਾ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ, ਨਤ੍ਥਿ ਇਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ…ਪੇ॰… ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ।

70. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti dvīhi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti, sabbe te imeheva dvīhi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena, natthi ito bahiddhā…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.

੭੧. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਮਾਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਏਤੇਸਂ વਾ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ, ਨਤ੍ਥਿ ਇਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ।

71. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino pubbantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti aṭṭhārasahi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino pubbantamārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti, sabbe te imeheva aṭṭhārasahi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena, natthi ito bahiddhā.

੭੨. ‘‘ਤਯਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਮੇ ਦਿਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਾ ਏવਂਗਹਿਤਾ ਏવਂਪਰਾਮਟ੍ਠਾ ਏવਂਗਤਿਕਾ ਭવਨ੍ਤਿ ਏવਂਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯਾ’ਤਿ। ਤਞ੍ਚ ਤਥਾਗਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਤਤੋ ਚ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਨਂ ਨ ਪਰਾਮਸਤਿ, ਅਪਰਾਮਸਤੋ ਚਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਨਿਬ੍ਬੁਤਿ વਿਦਿਤਾ। વੇਦਨਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਪਾਦਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ।

72. ‘‘Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato pajānāti – ‘ime diṭṭhiṭṭhānā evaṃgahitā evaṃparāmaṭṭhā evaṃgatikā bhavanti evaṃabhisamparāyā’ti. Tañca tathāgato pajānāti, tato ca uttaritaraṃ pajānāti, tañca pajānanaṃ na parāmasati, aparāmasato cassa paccattaññeva nibbuti viditā. Vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā anupādāvimutto, bhikkhave, tathāgato.

੭੩. ‘‘ਇਮੇ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਾ ਗਮ੍ਭੀਰਾ ਦੁਦ੍ਦਸਾ ਦੁਰਨੁਬੋਧਾ ਸਨ੍ਤਾ ਪਣੀਤਾ ਅਤਕ੍ਕਾવਚਰਾ ਨਿਪੁਣਾ ਪਣ੍ਡਿਤવੇਦਨੀਯਾ, ਯੇ ਤਥਾਗਤੋ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਤਿ , ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ।

73. ‘‘Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti , yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.

ਦੁਤਿਯਭਾਣવਾਰੋ।

Dutiyabhāṇavāro.

ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ

Aparantakappikā

੭੪. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਅਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ, ਅਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਚਤੁਚਤ੍ਤਾਰੀਸਾਯ ⁷³ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਤੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਅਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਅਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਚਤੁਚਤ੍ਤਾਰੀਸਾਯ વਤ੍ਥੂਹਿ?

74. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino, aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti catucattārīsāya ⁷⁴ vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti catucattārīsāya vatthūhi?

ਸਞ੍ਞੀવਾਦੋ

Saññīvādo

੭੫. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਸੋਲ਼ਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਤੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਸੋਲ਼ਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ?

75. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti soḷasahi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti soḷasahi vatthūhi?

੭੬. ‘‘‘ਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸਞ੍ਞੀ’ਤਿ ਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ। ‘ਅਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸਞ੍ਞੀ’ਤਿ ਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ। ‘ਰੂਪੀ ਚ ਅਰੂਪੀ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਨੇવਰੂਪੀ ਨਾਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਨ੍ਤવਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਨਨ੍ਤવਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਨ੍ਤવਾ ਚ ਅਨਨ੍ਤવਾ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਨੇવਨ੍ਤવਾ ਨਾਨਨ੍ਤવਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਏਕਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਪਰਿਤ੍ਤਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਪ੍ਪਮਾਣਸਞ੍ਞੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਏਕਨ੍ਤਸੁਖੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਏਕਨ੍ਤਦੁਕ੍ਖੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ। ਸੁਖਦੁਕ੍ਖੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ। ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਸਞ੍ਞੀ’ਤਿ ਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

76. ‘‘‘Rūpī attā hoti arogo paraṃ maraṇā saññī’ti naṃ paññapenti. ‘Arūpī attā hoti arogo paraṃ maraṇā saññī’ti naṃ paññapenti. ‘Rūpī ca arūpī ca attā hoti…pe… nevarūpī nārūpī attā hoti… antavā attā hoti… anantavā attā hoti… antavā ca anantavā ca attā hoti… nevantavā nānantavā attā hoti… ekattasaññī attā hoti… nānattasaññī attā hoti… parittasaññī attā hoti… appamāṇasaññī attā hoti… ekantasukhī attā hoti… ekantadukkhī attā hoti. Sukhadukkhī attā hoti. Adukkhamasukhī attā hoti arogo paraṃ maraṇā saññī’ti naṃ paññapenti.

੭੭. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਸੋਲ਼ਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਸੋਲ਼ਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਏਤੇਸਂ વਾ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ, ਨਤ੍ਥਿ ਇਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ…ਪੇ॰… ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ।

77. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti soḷasahi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti, sabbe te imeheva soḷasahi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena, natthi ito bahiddhā…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.

ਅਸਞ੍ਞੀવਾਦੋ

Asaññīvādo

੭੮. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਅਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਅਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਤੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਅਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਅਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ?

78. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā asaññīvādā uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha uddhamāghātanikā asaññīvādā uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi?

੭੯. ‘‘‘ਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਸਞ੍ਞੀ’ਤਿ ਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ। ‘ਅਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਸਞ੍ਞੀ’ਤਿ ਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ। ‘ਰੂਪੀ ਚ ਅਰੂਪੀ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਨੇવਰੂਪੀ ਨਾਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਨ੍ਤવਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਨਨ੍ਤવਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਨ੍ਤવਾ ਚ ਅਨਨ੍ਤવਾ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਨੇવਨ੍ਤવਾ ਨਾਨਨ੍ਤવਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਅਸਞ੍ਞੀ’ਤਿ ਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

79. ‘‘‘Rūpī attā hoti arogo paraṃ maraṇā asaññī’ti naṃ paññapenti. ‘Arūpī attā hoti arogo paraṃ maraṇā asaññī’ti naṃ paññapenti. ‘Rūpī ca arūpī ca attā hoti…pe… nevarūpī nārūpī attā hoti… antavā attā hoti… anantavā attā hoti… antavā ca anantavā ca attā hoti… nevantavā nānantavā attā hoti arogo paraṃ maraṇā asaññī’ti naṃ paññapenti.

੮੦. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਅਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਅਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਅਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਅਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਏਤੇਸਂ વਾ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ, ਨਤ੍ਥਿ ਇਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ…ਪੇ॰… ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ।

80. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā asaññīvādā uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā uddhamāghātanikā asaññīvādā uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti, sabbe te imeheva aṭṭhahi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena, natthi ito bahiddhā…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.

ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀવਾਦੋ

Nevasaññīnāsaññīvādo

੮੧. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ, ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਤੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ?

81. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā, uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi?

੮੨. ‘‘‘ਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀ’ਤਿ ਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ‘ਅਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਰੂਪੀ ਚ ਅਰੂਪੀ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਨੇવਰੂਪੀ ਨਾਰੂਪੀ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਨ੍ਤવਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਨਨ੍ਤવਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਅਨ੍ਤવਾ ਚ ਅਨਨ੍ਤવਾ ਚ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ… ਨੇવਨ੍ਤવਾ ਨਾਨਨ੍ਤવਾ ਅਤ੍ਤਾ ਹੋਤਿ ਅਰੋਗੋ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀ’ਤਿ ਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

82. ‘‘‘Rūpī attā hoti arogo paraṃ maraṇā nevasaññīnāsaññī’ti naṃ paññapenti ‘arūpī attā hoti…pe… rūpī ca arūpī ca attā hoti… nevarūpī nārūpī attā hoti… antavā attā hoti… anantavā attā hoti… antavā ca anantavā ca attā hoti… nevantavā nānantavā attā hoti arogo paraṃ maraṇā nevasaññīnāsaññī’ti naṃ paññapenti.

੮੩. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ…ਪੇ॰… ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ।

83. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti, sabbe te imeheva aṭṭhahi vatthūhi…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.

ਉਚ੍ਛੇਦવਾਦੋ

Ucchedavādo

੮੪. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਚ੍ਛੇਦવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਤੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਉਚ੍ਛੇਦવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ?

84. ‘‘Santi , bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti sattahi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti sattahi vatthūhi?

੮੫. ‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਏવਂવਾਦੀ ਹੋਤਿ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ ⁷⁵ – ‘ਯਤੋ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਰੂਪੀ ਚਾਤੁਮਹਾਭੂਤਿਕੋ ਮਾਤਾਪੇਤ੍ਤਿਕਸਮ੍ਭવੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ વਿਨਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਹੋਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਇਤ੍ਥੇਕੇ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

85. ‘‘Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā evaṃvādī hoti evaṃdiṭṭhi ⁷⁶ – ‘yato kho, bho, ayaṃ attā rūpī cātumahābhūtiko mātāpettikasambhavo kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.

੮੬. ‘‘ਤਮਞ੍ਞੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਏਸੋ ਅਤ੍ਤਾ, ਯਂ ਤ੍વਂ વਦੇਸਿ, ਨੇਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વਦਾਮਿ; ਨੋ ਚ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਅਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਤਾ ਦਿਬ੍ਬੋ ਰੂਪੀ ਕਾਮਾવਚਰੋ ਕਬਲ਼ੀਕਾਰਾਹਾਰਭਕ੍ਖੋ। ਤਂ ਤ੍વਂ ਨ ਜਾਨਾਸਿ ਨ ਪਸ੍ਸਸਿ। ਤਮਹਂ ਜਾਨਾਮਿ ਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਸੋ ਖੋ, ਭੋ, ਅਤ੍ਤਾ ਯਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ વਿਨਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਹੋਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਇਤ੍ਥੇਕੇ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

86. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti. Atthi kho, bho, añño attā dibbo rūpī kāmāvacaro kabaḷīkārāhārabhakkho. Taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi. Tamahaṃ jānāmi passāmi. So kho, bho, attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.

੮੭. ‘‘ਤਮਞ੍ਞੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਏਸੋ ਅਤ੍ਤਾ, ਯਂ ਤ੍વਂ વਦੇਸਿ, ਨੇਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વਦਾਮਿ; ਨੋ ਚ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਅਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਤਾ ਦਿਬ੍ਬੋ ਰੂਪੀ ਮਨੋਮਯੋ ਸਬ੍ਬਙ੍ਗਪਚ੍ਚਙ੍ਗੀ ਅਹੀਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋ। ਤਂ ਤ੍વਂ ਨ ਜਾਨਾਸਿ ਨ ਪਸ੍ਸਸਿ। ਤਮਹਂ ਜਾਨਾਮਿ ਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਸੋ ਖੋ, ਭੋ, ਅਤ੍ਤਾ ਯਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ વਿਨਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਹੋਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਇਤ੍ਥੇਕੇ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

87. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti. Atthi kho, bho, añño attā dibbo rūpī manomayo sabbaṅgapaccaṅgī ahīnindriyo. Taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi. Tamahaṃ jānāmi passāmi. So kho, bho, attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.

੮੮. ‘‘ਤਮਞ੍ਞੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਏਸੋ ਅਤ੍ਤਾ, ਯਂ ਤ੍વਂ વਦੇਸਿ, ਨੇਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વਦਾਮਿ; ਨੋ ਚ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ , ਭੋ, ਅਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਮਨਸਿਕਾਰਾ ‘‘ਅਨਨ੍ਤੋ ਆਕਾਸੋ’’ਤਿ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨੂਪਗੋ। ਤਂ ਤ੍વਂ ਨ ਜਾਨਾਸਿ ਨ ਪਸ੍ਸਸਿ। ਤਮਹਂ ਜਾਨਾਮਿ ਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਸੋ ਖੋ, ਭੋ, ਅਤ੍ਤਾ ਯਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ વਿਨਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਹੋਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਇਤ੍ਥੇਕੇ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

88. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti. Atthi kho , bho, añño attā sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘‘ananto ākāso’’ti ākāsānañcāyatanūpago. Taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi. Tamahaṃ jānāmi passāmi. So kho, bho, attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.

੮੯. ‘‘ਤਮਞ੍ਞੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਏਸੋ ਅਤ੍ਤਾ ਯਂ ਤ੍વਂ વਦੇਸਿ, ਨੇਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વਦਾਮਿ; ਨੋ ਚ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਅਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘‘ਅਨਨ੍ਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨੂਪਗੋ। ਤਂ ਤ੍વਂ ਨ ਜਾਨਾਸਿ ਨ ਪਸ੍ਸਸਿ। ਤਮਹਂ ਜਾਨਾਮਿ ਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਸੋ ਖੋ, ਭੋ, ਅਤ੍ਤਾ ਯਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ વਿਨਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਹੋਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਇਤ੍ਥੇਕੇ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

89. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti. Atthi kho, bho, añño attā sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘‘anantaṃ viññāṇa’’nti viññāṇañcāyatanūpago. Taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi. Tamahaṃ jānāmi passāmi. So kho, bho, attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.

੯੦. ‘‘ਤਮਞ੍ਞੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਸੋ ਅਤ੍ਤਾ, ਯਂ ਤ੍વਂ વਦੇਸਿ, ਨੇਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વਦਾਮਿ; ਨੋ ਚ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਅਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਸੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀ’’ਤਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੂਪਗੋ। ਤਂ ਤ੍વਂ ਨ ਜਾਨਾਸਿ ਨ ਪਸ੍ਸਸਿ। ਤਮਹਂ ਜਾਨਾਮਿ ਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਸੋ ਖੋ, ਭੋ, ਅਤ੍ਤਾ ਯਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ વਿਨਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਹੋਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ , ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਇਤ੍ਥੇਕੇ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

90. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, so attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti. Atthi kho, bho, añño attā sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘‘natthi kiñcī’’ti ākiñcaññāyatanūpago. Taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi. Tamahaṃ jānāmi passāmi. So kho, bho, attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho , bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.

੯੧. ‘ਤਮਞ੍ਞੋ ਏવਮਾਹ – ‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਏਸੋ ਅਤ੍ਤਾ, ਯਂ ਤ੍વਂ વਦੇਸਿ, ਨੇਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વਦਾਮਿ; ਨੋ ਚ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਅਞ੍ਞੋ ਅਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘‘ਸਨ੍ਤਮੇਤਂ ਪਣੀਤਮੇਤ’’ਨ੍ਤਿ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੂਪਗੋ। ਤਂ ਤ੍વਂ ਨ ਜਾਨਾਸਿ ਨ ਪਸ੍ਸਸਿ। ਤਮਹਂ ਜਾਨਾਮਿ ਪਸ੍ਸਾਮਿ। ਸੋ ਖੋ, ਭੋ, ਅਤ੍ਤਾ ਯਤੋ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ વਿਨਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਹੋਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਇਤ੍ਥੇਕੇ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

91. ‘Tamañño evamāha – ‘‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti. Atthi kho, bho, añño attā sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma ‘‘santametaṃ paṇītameta’’nti nevasaññānāsaññāyatanūpago. Taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi. Tamahaṃ jānāmi passāmi. So kho, bho, attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.

੯੨. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਚ੍ਛੇਦવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਉਚ੍ਛੇਦવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਸਤ੍ਤਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ…ਪੇ॰… ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ।

92. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti sattahi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti, sabbe te imeheva sattahi vatthūhi…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.

ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨવਾਦੋ

Diṭṭhadhammanibbānavādo

੯੩. ‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਤੇ ਚ ਭੋਨ੍ਤੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਕਿਮਾਗਮ੍ਮ ਕਿਮਾਰਬ੍ਭ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ?

93. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti pañcahi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti pañcahi vatthūhi?

੯੪. ‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਸਮਣੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ ਏવਂવਾਦੀ ਹੋਤਿ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿ – ‘‘ਯਤੋ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਚਹਿ ਕਾਮਗੁਣੇਹਿ ਸਮਪ੍ਪਿਤੋ ਸਮਙ੍ਗੀਭੂਤੋ ਪਰਿਚਾਰੇਤਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਇਤ੍ਥੇਕੇ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

94. ‘‘Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā evaṃvādī hoti evaṃdiṭṭhi – ‘‘yato kho, bho, ayaṃ attā pañcahi kāmaguṇehi samappito samaṅgībhūto paricāreti, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hotī’ti. Ittheke sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti.

੯੫. ‘‘ਤਮਞ੍ਞੋ ਏવਮਾਹ –‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਏਸੋ ਅਤ੍ਤਾ, ਯਂ ਤ੍વਂ વਦੇਸਿ, ਨੇਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વਦਾਮਿ; ਨੋ ਚ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਕਾਮਾ ਹਿ, ਭੋ, ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਦੁਕ੍ਖਾ વਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਾ, ਤੇਸਂ વਿਪਰਿਣਾਮਞ੍ਞਥਾਭਾવਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਸੋਕਪਰਿਦੇવਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸੁਪਾਯਾਸਾ। ਯਤੋ ਖੋ , ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਇਤ੍ਥੇਕੇ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

95. ‘‘Tamañño evamāha –‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hoti. Taṃ kissa hetu? Kāmā hi, bho, aniccā dukkhā vipariṇāmadhammā, tesaṃ vipariṇāmaññathābhāvā uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā. Yato kho , bho, ayaṃ attā vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hotī’ti. Ittheke sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti.

੯੬. ‘‘ਤਮਞ੍ਞੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਏਸੋ ਅਤ੍ਤਾ, ਯਂ ਤ੍વਂ વਦੇਸਿ, ਨੇਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વਦਾਮਿ; ਨੋ ਚ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਯਦੇવ ਤਤ੍ਥ વਿਤਕ੍ਕਿਤਂ વਿਚਾਰਿਤਂ, ਏਤੇਨੇਤਂ ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ ਅਕ੍ਖਾਯਤਿ। ਯਤੋ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਸਾਦਨਂ ਚੇਤਸੋ ਏਕੋਦਿਭਾવਂ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਇਤ੍ਥੇਕੇ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

96. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hoti. Taṃ kissa hetu? Yadeva tattha vitakkitaṃ vicāritaṃ, etenetaṃ oḷārikaṃ akkhāyati. Yato kho, bho, ayaṃ attā vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hotī’ti. Ittheke sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti.

੯੭. ‘‘ਤਮਞ੍ਞੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਏਸੋ ਅਤ੍ਤਾ, ਯਂ ਤ੍વਂ વਦੇਸਿ, ਨੇਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વਦਾਮਿ; ਨੋ ਚ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਯਦੇવ ਤਤ੍ਥ ਪੀਤਿਗਤਂ ਚੇਤਸੋ ਉਪ੍ਪਿਲਾવਿਤਤ੍ਤਂ, ਏਤੇਨੇਤਂ ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ ਅਕ੍ਖਾਯਤਿ। ਯਤੋ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਪੀਤਿਯਾ ਚ વਿਰਾਗਾ ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਚ વਿਹਰਤਿ, ਸਤੋ ਚ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ, ਸੁਖਞ੍ਚ ਕਾਯੇਨ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਤਿ, ਯਂ ਤਂ ਅਰਿਯਾ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ‘‘ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਸਤਿਮਾ ਸੁਖવਿਹਾਰੀ’’ਤਿ, ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਇਤ੍ਥੇਕੇ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

97. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hoti. Taṃ kissa hetu? Yadeva tattha pītigataṃ cetaso uppilāvitattaṃ, etenetaṃ oḷārikaṃ akkhāyati. Yato kho, bho, ayaṃ attā pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati, sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti ‘‘upekkhako satimā sukhavihārī’’ti, tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hotī’ti. Ittheke sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti.

੯੮. ‘‘ਤਮਞ੍ਞੋ ਏવਮਾਹ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ, ਭੋ, ਏਸੋ ਅਤ੍ਤਾ, ਯਂ ਤ੍વਂ વਦੇਸਿ, ਨੇਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વਦਾਮਿ; ਨੋ ਚ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਤਂ ਕਿਸ੍ਸ ਹੇਤੁ? ਯਦੇવ ਤਤ੍ਥ ਸੁਖਮਿਤਿ ਚੇਤਸੋ ਆਭੋਗੋ, ਏਤੇਨੇਤਂ ਓਲ਼ਾਰਿਕਂ ਅਕ੍ਖਾਯਤਿ। ਯਤੋ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਸੁਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇવ ਸੋਮਨਸ੍ਸਦੋਮਨਸ੍ਸਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ, ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀ’ਤਿ। ਇਤ੍ਥੇਕੇ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ।

98. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hoti. Taṃ kissa hetu? Yadeva tattha sukhamiti cetaso ābhogo, etenetaṃ oḷārikaṃ akkhāyati. Yato kho, bho, ayaṃ attā sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hotī’ti. Ittheke sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti.

੯੯. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਪਞ੍ਚਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ…ਪੇ॰… ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ।

99. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti pañcahi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti, sabbe te imeheva pañcahi vatthūhi…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.

੧੦੦. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਅਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਅਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਚਤੁਚਤ੍ਤਾਰੀਸਾਯ વਤ੍ਥੂਹਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਅਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਅਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਚਤੁਚਤ੍ਤਾਰੀਸਾਯ વਤ੍ਥੂਹਿ…ਪੇ॰… ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ।

100. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti catucattārīsāya vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti, sabbe te imeheva catucattārīsāya vatthūhi…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.

੧੦੧. ‘‘ਇਮੇਹਿ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਦ੍વਾਸਟ੍ਠਿਯਾ વਤ੍ਥੂਹਿ।

101. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā ca aparantakappikā ca pubbantāparantakappikā ca pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti dvāsaṭṭhiyā vatthūhi.

੧੦੨. ‘‘ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ વਾ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ વਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ વਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਦ੍વਾਸਟ੍ਠਿਯਾ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਏਤੇਸਂ વਾ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ; ਨਤ੍ਥਿ ਇਤੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ।

102. ‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā pubbantakappikā vā aparantakappikā vā pubbantāparantakappikā vā pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti, sabbe te imeheva dvāsaṭṭhiyā vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena; natthi ito bahiddhā.

੧੦੩. ‘‘ਤਯਿਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਮੇ ਦਿਟ੍ਠਿਟ੍ਠਾਨਾ ਏવਂਗਹਿਤਾ ਏવਂਪਰਾਮਟ੍ਠਾ ਏવਂਗਤਿਕਾ ਭવਨ੍ਤਿ ਏવਂਅਭਿਸਮ੍ਪਰਾਯਾ’ਤਿ। ਤਞ੍ਚ ਤਥਾਗਤੋ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਤਤੋ ਚ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਪਜਾਨਨਂ ਨ ਪਰਾਮਸਤਿ, ਅਪਰਾਮਸਤੋ ਚਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਨਿਬ੍ਬੁਤਿ વਿਦਿਤਾ। વੇਦਨਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ વਿਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਪਾਦਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤੋ।

103. ‘‘Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato pajānāti – ‘ime diṭṭhiṭṭhānā evaṃgahitā evaṃparāmaṭṭhā evaṃgatikā bhavanti evaṃabhisamparāyā’ti. Tañca tathāgato pajānāti, tato ca uttaritaraṃ pajānāti, tañca pajānanaṃ na parāmasati, aparāmasato cassa paccattaññeva nibbuti viditā. Vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā anupādāvimutto, bhikkhave, tathāgato.

੧੦੪. ‘‘ਇਮੇ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਧਮ੍ਮਾ ਗਮ੍ਭੀਰਾ ਦੁਦ੍ਦਸਾ ਦੁਰਨੁਬੋਧਾ ਸਨ੍ਤਾ ਪਣੀਤਾ ਅਤਕ੍ਕਾવਚਰਾ ਨਿਪੁਣਾ ਪਣ੍ਡਿਤવੇਦਨੀਯਾ, ਯੇ ਤਥਾਗਤੋ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਤਿ, ਯੇਹਿ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਯਥਾਭੁਚ੍ਚਂ વਣ੍ਣਂ ਸਮ੍ਮਾ વਦਮਾਨਾ વਦੇਯ੍ਯੁਂ।

104. ‘‘Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti, yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.

ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤવਾਰੋ

Paritassitavipphanditavāro

੧੦੫. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ , ਤਦਪਿ ਤੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜਾਨਤਂ ਅਪਸ੍ਸਤਂ વੇਦਯਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਗਤਾਨਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਮੇવ।

105. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi , tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.

੧੦੬. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਤੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜਾਨਤਂ ਅਪਸ੍ਸਤਂ વੇਦਯਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਗਤਾਨਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਮੇવ।

106. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.

੧੦੭. ‘‘ਤਤ੍ਰ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਤੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜਾਨਤਂ ਅਪਸ੍ਸਤਂ વੇਦਯਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਗਤਾਨਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਮੇવ।

107. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti catūhi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.

੧੦੮. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਤੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜਾਨਤਂ ਅਪਸ੍ਸਤਂ વੇਦਯਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਗਤਾਨਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਮੇવ।

108. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ catūhi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.

੧੦੯. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਦ੍વੀਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਤੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜਾਨਤਂ ਅਪਸ੍ਸਤਂ વੇਦਯਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਗਤਾਨਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਮੇવ।

109. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti dvīhi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.

੧੧੦. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਤੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜਾਨਤਂ ਅਪਸ੍ਸਤਂ વੇਦਯਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਗਤਾਨਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਮੇવ।

110. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino pubbantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti aṭṭhārasahi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.

੧੧੧. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਸੋਲ਼ਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਤੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜਾਨਤਂ ਅਪਸ੍ਸਤਂ વੇਦਯਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਗਤਾਨਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਮੇવ।

111. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti soḷasahi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.

੧੧੨. ‘‘ਤਤ੍ਰ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਅਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਅਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਤੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜਾਨਤਂ ਅਪਸ੍ਸਤਂ વੇਦਯਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਗਤਾਨਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਮੇવ।

112. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā asaññīvādā uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.

੧੧੩. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਤੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜਾਨਤਂ ਅਪਸ੍ਸਤਂ વੇਦਯਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਗਤਾਨਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਮੇવ।

113. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.

੧੧੪. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਚ੍ਛੇਦવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਤੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜਾਨਤਂ ਅਪਸ੍ਸਤਂ વੇਦਯਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਗਤਾਨਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਮੇવ।

114. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti sattahi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.

੧੧੫. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਤੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜਾਨਤਂ ਅਪਸ੍ਸਤਂ વੇਦਯਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਗਤਾਨਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਮੇવ।

115. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti pañcahi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.

੧੧੬. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਅਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਅਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਚਤੁਚਤ੍ਤਾਰੀਸਾਯ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਤੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜਾਨਤਂ ਅਪਸ੍ਸਤਂ વੇਦਯਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਗਤਾਨਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਮੇવ।

116. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti catucattārīsāya vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.

੧੧੭. ‘‘ਤਤ੍ਰ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਦ੍વਾਸਟ੍ਠਿਯਾ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਤੇਸਂ ਭવਤਂ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਅਜਾਨਤਂ ਅਪਸ੍ਸਤਂ વੇਦਯਿਤਂ ਤਣ੍ਹਾਗਤਾਨਂ ਪਰਿਤਸ੍ਸਿਤવਿਪ੍ਫਨ੍ਦਿਤਮੇવ।

117. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā ca aparantakappikā ca pubbantāparantakappikā ca pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti dvāsaṭṭhiyā vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.

ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾવਾਰੋ

Phassapaccayāvāro

੧੧੮. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ।

118. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.

੧੧੯. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ।

119. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.

੧੨੦. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ।

120. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti catūhi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.

੧੨੧. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ।

121. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ catūhi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.

੧੨੨. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਦ੍વੀਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ।

122. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti dvīhi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.

੧੨੩. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ।

123. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino pubbantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti aṭṭhārasahi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.

੧੨੪. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਸੋਲ਼ਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ।

124. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti soḷasahi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.

੧੨੫. ‘‘ਤਤ੍ਰ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਅਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਅਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ।

125. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā asaññīvādā uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.

੧੨੬. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ।

126. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.

੧੨੭. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਚ੍ਛੇਦવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ।

127. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti sattahi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.

੧੨੮. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ।

128. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti pañcahi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.

੧੨੯. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਅਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਅਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਚਤੁਚਤ੍ਤਾਰੀਸਾਯ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ।

129. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti catucattārīsāya vatthūhi, tadapi phassapaccayā.

੧੩੦. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਦ੍વਾਸਟ੍ਠਿਯਾ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤਦਪਿ ਫਸ੍ਸਪਚ੍ਚਯਾ।

130. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā ca aparantakappikā ca pubbantāparantakappikā ca pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti dvāsaṭṭhiyā vatthūhi, tadapi phassapaccayā.

ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿવਾਰੋ

Netaṃ ṭhānaṃ vijjativāro

੧੩੧. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤੇ વਤ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

131. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

੧੩੨. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚ ਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਂ ਏਕਚ੍ਚਂ ਅਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤੇ વਤ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

132. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekacca asassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

੧੩੩. ‘‘ਤਤ੍ਰ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤੇ વਤ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

133. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti catūhi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

੧੩੪. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ ਸਮਾਨਾ વਾਚਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਂ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤੇ વਤ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

134. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ catūhi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

੧੩੫. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਦ੍વੀਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤੇ વਤ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

135. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti dvīhi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

੧੩੬. ‘‘ਤਤ੍ਰ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਾਰਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤੇ વਤ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

136. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino pubbantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti aṭṭhārasahi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

੧੩੭. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਸੋਲ਼ਸਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤੇ વਤ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

137. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti soḷasahi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

੧੩੮. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਅਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ, ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਅਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤੇ વਤ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

138. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā asaññīvādā, uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

੧੩੯. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਂ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞਿਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤੇ વਤ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

139. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

੧੪੦. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਚ੍ਛੇਦવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛੇਦਂ વਿਨਾਸਂ વਿਭવਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤੇ વਤ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

140. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti sattahi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

੧੪੧. ‘‘ਤਤ੍ਰ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨવਾਦਾ ਸਤੋ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਪਰਮਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤੇ વਤ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

141. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti pañcahi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

੧੪੨. ‘‘ਤਤ੍ਰ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਅਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਅਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਚਤੁਚਤ੍ਤਾਰੀਸਾਯ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤੇ વਤ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

142. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti catucattārīsāya vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

੧੪੩. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਦ੍વਾਸਟ੍ਠਿਯਾ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਤੇ વਤ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਫਸ੍ਸਾ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ।

143. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā ca aparantakappikā ca pubbantāparantakappikā ca pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti dvāsaṭṭhiyā vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕਾਧਿਟ੍ਠਾਨવਟ੍ਟਕਥਾ

Diṭṭhigatikādhiṭṭhānavaṭṭakathā

੧੪੪. ‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ ਸਸ੍ਸਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਞ੍ਚ ਲੋਕਞ੍ਚ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤਿ ਚਤੂਹਿ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ ਏਕਚ੍ਚਅਸਸ੍ਸਤਿਕਾ…ਪੇ॰… ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ… ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ… ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ… ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ… ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ… ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਅਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ… ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਦ੍ਧਮਾਘਾਤਨਿਕਾ ਨੇવਸਞ੍ਞੀਨਾਸਞ੍ਞੀવਾਦਾ… ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਉਚ੍ਛੇਦવਾਦਾ… ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਨਿਬ੍ਬਾਨવਾਦਾ… ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ… ਯੇਪਿ ਤੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ ਚ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ ਦ੍વਾਸਟ੍ਠਿਯਾ વਤ੍ਥੂਹਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਛਹਿ ਫਸ੍ਸਾਯਤਨੇਹਿ ਫੁਸ੍ਸ ਫੁਸ੍ਸ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਨ੍ਤਿ ਤੇਸਂ વੇਦਨਾਪਚ੍ਚਯਾ ਤਣ੍ਹਾ, ਤਣ੍ਹਾਪਚ੍ਚਯਾ ਉਪਾਦਾਨਂ, ਉਪਾਦਾਨਪਚ੍ਚਯਾ ਭવੋ, ਭવਪਚ੍ਚਯਾ ਜਾਤਿ, ਜਾਤਿਪਚ੍ਚਯਾ ਜਰਾਮਰਣਂ ਸੋਕਪਰਿਦੇવਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸੁਪਾਯਾਸਾ ਸਮ੍ਭવਨ੍ਤਿ।

144. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi, yepi te samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā…pe… yepi te samaṇabrāhmaṇā antānantikā… yepi te samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā… yepi te samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā… yepi te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā… yepi te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā saññīvādā… yepi te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā asaññīvādā… yepi te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā… yepi te samaṇabrāhmaṇā ucchedavādā… yepi te samaṇabrāhmaṇā diṭṭhadhammanibbānavādā… yepi te samaṇabrāhmaṇā aparantakappikā… yepi te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā ca aparantakappikā ca pubbantāparantakappikā ca pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti dvāsaṭṭhiyā vatthūhi, sabbe te chahi phassāyatanehi phussa phussa paṭisaṃvedenti tesaṃ vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā sambhavanti.

વਿવਟ੍ਟਕਥਾਦਿ

Vivaṭṭakathādi

੧੪੫. ‘‘ਯਤੋ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਨ੍ਨਂ ਫਸ੍ਸਾਯਤਨਾਨਂ ਸਮੁਦਯਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਞ੍ਚ ਅਸ੍ਸਾਦਞ੍ਚ ਆਦੀਨવਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਰਣਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਅਯਂ ਇਮੇਹਿ ਸਬ੍ਬੇਹੇવ ਉਤ੍ਤਰਿਤਰਂ ਪਜਾਨਾਤਿ।

145. ‘‘Yato kho, bhikkhave, bhikkhu channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ imehi sabbeheva uttaritaraṃ pajānāti.

੧੪੬. ‘‘ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ વਾ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ વਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ વਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਦ੍વਾਸਟ੍ਠਿਯਾ વਤ੍ਥੂਹਿ ਅਨ੍ਤੋਜਾਲੀਕਤਾ, ਏਤ੍ਥ ਸਿਤਾવ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਅਨ੍ਤੋਜਾਲੀਕਤਾવ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ।

146. ‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā pubbantakappikā vā aparantakappikā vā pubbantāparantakappikā vā pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti, sabbe te imeheva dvāsaṭṭhiyā vatthūhi antojālīkatā, ettha sitāva ummujjamānā ummujjanti, ettha pariyāpannā antojālīkatāva ummujjamānā ummujjanti.

‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦਕ੍ਖੋ ਕੇવਟ੍ਟੋ વਾ ਕੇવਟ੍ਟਨ੍ਤੇવਾਸੀ વਾ ਸੁਖੁਮਚ੍ਛਿਕੇਨ ਜਾਲੇਨ ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਉਦਕਦਹਂ ⁷⁷ ਓਤ੍ਥਰੇਯ੍ਯ। ਤਸ੍ਸ ਏવਮਸ੍ਸ – ‘ਯੇ ਖੋ ਕੇਚਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਉਦਕਦਹੇ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ ਪਾਣਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਅਨ੍ਤੋਜਾਲੀਕਤਾ। ਏਤ੍ਥ ਸਿਤਾવ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ; ਏਤ੍ਥ ਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਅਨ੍ਤੋਜਾਲੀਕਤਾવ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨ੍ਤੀ’ਤਿ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਸਮਣਾ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ વਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ વਾ ਅਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ વਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਕਪ੍ਪਿਕਾ વਾ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੇਕવਿਹਿਤਾਨਿ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ ਅਭਿવਦਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਇਮੇਹੇવ ਦ੍વਾਸਟ੍ਠਿਯਾ વਤ੍ਥੂਹਿ ਅਨ੍ਤੋਜਾਲੀਕਤਾ ਏਤ੍ਥ ਸਿਤਾવ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਅਨ੍ਤੋਜਾਲੀਕਤਾવ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਮਾਨਾ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨ੍ਤਿ।

‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, dakkho kevaṭṭo vā kevaṭṭantevāsī vā sukhumacchikena jālena parittaṃ udakadahaṃ ⁷⁸ otthareyya. Tassa evamassa – ‘ye kho keci imasmiṃ udakadahe oḷārikā pāṇā, sabbe te antojālīkatā. Ettha sitāva ummujjamānā ummujjanti; ettha pariyāpannā antojālīkatāva ummujjamānā ummujjantī’ti; evameva kho, bhikkhave, ye hi keci samaṇā vā brāhmaṇā vā pubbantakappikā vā aparantakappikā vā pubbantāparantakappikā vā pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti, sabbe te imeheva dvāsaṭṭhiyā vatthūhi antojālīkatā ettha sitāva ummujjamānā ummujjanti, ettha pariyāpannā antojālīkatāva ummujjamānā ummujjanti.

੧੪੭. ‘‘ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਭવਨੇਤ੍ਤਿਕੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਤਿਟ੍ਠਤਿ। ਯਾવਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਠਸ੍ਸਤਿ, ਤਾવ ਨਂ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾ। ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਉਦ੍ਧਂ ਜੀવਿਤਪਰਿਯਾਦਾਨਾ ਨ ਨਂ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾ।

147. ‘‘Ucchinnabhavanettiko, bhikkhave, tathāgatassa kāyo tiṭṭhati. Yāvassa kāyo ṭhassati, tāva naṃ dakkhanti devamanussā. Kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā na naṃ dakkhanti devamanussā.

‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਮ੍ਬਪਿਣ੍ਡਿਯਾ વਣ੍ਟਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾਯ ਯਾਨਿ ਕਾਨਿਚਿ ਅਮ੍ਬਾਨਿ વਣ੍ਟਪਟਿਬਨ੍ਧਾਨਿ ⁷⁹, ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਤਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾਨਿ ਭવਨ੍ਤਿ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਭવਨੇਤ੍ਤਿਕੋ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਯਾવਸ੍ਸ ਕਾਯੋ ਠਸ੍ਸਤਿ, ਤਾવ ਨਂ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾ, ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਉਦ੍ਧਂ ਜੀવਿਤਪਰਿਯਾਦਾਨਾ ਨ ਨਂ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾ’’ਤਿ।

‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, ambapiṇḍiyā vaṇṭacchinnāya yāni kānici ambāni vaṇṭapaṭibandhāni ⁸⁰, sabbāni tāni tadanvayāni bhavanti; evameva kho, bhikkhave, ucchinnabhavanettiko tathāgatassa kāyo tiṭṭhati, yāvassa kāyo ṭhassati, tāva naṃ dakkhanti devamanussā, kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā na naṃ dakkhanti devamanussā’’ti.

੧੪੮. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕੋ ਨਾਮੋ ਅਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯੋ’’ਤਿ? ‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ ਤ੍વਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯਂ ਅਤ੍ਥਜਾਲਨ੍ਤਿਪਿ ਨਂ ਧਾਰੇਹਿ, ਧਮ੍ਮਜਾਲਨ੍ਤਿਪਿ ਨਂ ਧਾਰੇਹਿ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਨ੍ਤਿਪਿ ਨਂ ਧਾਰੇਹਿ, ਦਿਟ੍ਠਿਜਾਲਨ੍ਤਿਪਿ ਨਂ ਧਾਰੇਹਿ, ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਸਙ੍ਗਾਮવਿਜਯੋਤਿਪਿ ਨਂ ਧਾਰੇਹੀ’’ਤਿ। ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ।

148. Evaṃ vutte āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante, ko nāmo ayaṃ, bhante, dhammapariyāyo’’ti? ‘‘Tasmātiha tvaṃ, ānanda, imaṃ dhammapariyāyaṃ atthajālantipi naṃ dhārehi, dhammajālantipi naṃ dhārehi, brahmajālantipi naṃ dhārehi, diṭṭhijālantipi naṃ dhārehi, anuttaro saṅgāmavijayotipi naṃ dhārehī’’ti. Idamavoca bhagavā.

੧੪੯. ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੁਨ੍ਤਿ। ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਪਨ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਸ੍ਮਿਂ ਭਞ੍ਞਮਾਨੇ ਦਸਸਹਸ੍ਸੀ ⁸¹ ਲੋਕਧਾਤੁ ਅਕਮ੍ਪਿਤ੍ਥਾਤਿ।

149. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti. Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne dasasahassī ⁸² lokadhātu akampitthāti.

ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਪਠਮਂ।

Brahmajālasuttaṃ niṭṭhitaṃ paṭhamaṃ.

Next: ੨. ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਸੁਤ੍ਤਂ • 2. Sāmaññaphalasuttaṃ

Footnotes:

1. ਅਨੁਬਦ੍ਧਾ (ਕ॰ ਸੀ॰ ਪੀ॰)

2. anubaddhā (ka. sī. pī.)

3. ਉਪਗਞ੍ਛਿ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)

4. ਉਪਗਞ੍ਛਿ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)

5. upagañchi (sī. syā. kaṃ. pī.)

6. upagañchi (sī. syā. kaṃ. pī.)

7. ਅਨਾਚਾਰੀ (ਕ॰)

8. ਪਟਿવਿਰਤੋ (ਕਤ੍ਥਚਿ)

9. anācārī (ka.)

10. paṭivirato (katthaci)

11. ਠੇਤੋ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰)

12. ṭheto (syā. kaṃ.)

13. ਸਮਾਰਬ੍ਭਾ (ਸੀ॰ ਕ॰)

14. samārabbhā (sī. ka.)

15. ਪਟਿવਿਰਤੋ (ਕਤ੍ਥਚਿ)

16. paṭivirato (katthaci)

17. ਨਚ੍ਚਗੀਤવਾਦਿਤવਿਸੁਕਦਸ੍ਸਨਾ (ਕ॰)

18. naccagītavāditavisukadassanā (ka.)

19. ਸਾવਿਯੋਗਾ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਕ॰)

20. sāviyogā (syā. kaṃ. ka.)

21. ਸੇਯ੍ਯਥੀਦਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)

22. ਪਞ੍ਚਮਂ ਇਤਿ વਾ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕ॰)

23. seyyathīdaṃ (sī. syā.)

24. pañcamaṃ iti vā (sī. syā. ka.)

25. ਕੁਮ੍ਭਥੂਨਂ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕ॰), ਕੁਮ੍ਭਥੂਣਂ (ਸੀ॰)

26. ਸੋਭਨਘਰਕਂ (ਸੀ॰), ਸੋਭਨਗਰਕਂ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)

27. ਮਹਿਸਯੁਦ੍ਧਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)

28. kumbhathūnaṃ (syā. ka.), kumbhathūṇaṃ (sī.)

29. sobhanagharakaṃ (sī.), sobhanagarakaṃ (syā. kaṃ. pī.)

30. mahisayuddhaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)

31. ਚਿਙ੍ਗੁਲਕਂ (ਕ॰ ਸੀ॰)

32. ciṅgulakaṃ (ka. sī.)

33. ਹਤ੍ਥਤ੍ਥਰਣਂ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਰਣਂ ਰਥਤ੍ਥਰਣਂ (ਸੀ॰ ਕ॰ ਪੀ॰)

34. hatthattharaṇaṃ assattharaṇaṃ rathattharaṇaṃ (sī. ka. pī.)

35. ਮਾਲਾવਿਲੇਪਨਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)

36. ਖਗ੍ਗਂ (ਸੀ॰ ਪੀ॰), ਅਸਿਂ ਖਗ੍ਗਂ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰)

37. mālāvilepanaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)

38. khaggaṃ (sī. pī.), asiṃ khaggaṃ (syā. kaṃ.)

39. ਇਤ੍ਥਿਕਥਂ ਪੁਰਿਸਕਥਂ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਕ॰)

40. itthikathaṃ purisakathaṃ (syā. kaṃ. ka.)

41. ਲਾਭੇਨ ਲਾਭਂ ਨਿਜਿਗਿਂ ਭਿਤਾਰੋ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰), ਲਾਭੇਨ ਚ ਲਾਭਂ ਨਿਜਿਗੀਸਿਤਾਰੋ (ਪੀ॰)

42. ਇਤਿ વਾ, ਇਤਿ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਕ॰)

43. lābhena lābhaṃ nijigiṃ bhitāro (sī. syā.), lābhena ca lābhaṃ nijigīsitāro (pī.)

44. iti vā, iti (syā. kaṃ. ka.)

45. ਖੇਤ੍ਤવਿਜ੍ਜਾ (ਬਹੂਸੁ)

46. khettavijjā (bahūsu)

47. ਮਹਿਸਲਕ੍ਖਣਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)

48. mahisalakkhaṇaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)

49. ਸੁਰਿਯਗ੍ਗਾਹੋ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)

50. ਦੇવਦੁਨ੍ਦੁਭਿ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)

51. suriyaggāho (sī. syā. kaṃ. pī.)

52. devadundubhi (syā. kaṃ. pī.)

53. ਅਧਿવੁਤ੍ਤਿਪਦਾਨਿ (ਸੀ॰ ਪੀ॰)

54. adhivuttipadāni (sī. pī.)

55. (ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇ ਪਰਿਯੋਦਾਤੇ ਅਨਙ੍ਗਣੇ વਿਗਤੂਪਤ੍ਤਿਲੇਸੇ) (ਸ੍ਯਾ॰ ਕ॰)

56. (parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpattilese) (syā. ka.)

57. ਪਜਾਨਂ (?) ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੩.੩੬ ਪਾਲ਼ਿਅਟ੍ਠਕਥਾ ਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਂ

58. pajānaṃ (?) dī. ni. 3.36 pāḷiaṭṭhakathā passitabbaṃ

59. ਸਜ੍ਜਿਤਾ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰)

60. sajjitā (syā. kaṃ.)

61. ਹਸਖਿਡ੍ਡਾਰਤਿਧਮ੍ਮਸਮਾਪਨ੍ਨਾ (ਕ॰)

62. ਪਮੁਸ੍ਸਤਿ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)

63. hasakhiḍḍāratidhammasamāpannā (ka.)

64. pamussati (sī. syā.)

65. ਯੋ (?)

66. yo (?)

67. વੋਭਿਨ੍ਦਨ੍ਤਾ (ਸੀ॰ ਪੀ॰)

68. vobhindantā (sī. pī.)

69. ਸੁਕਟਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰)

70. ਨ ਹੋਤਿ ਚ (ਸੀ॰ ਕ॰)

71. sukaṭadukkaṭānaṃ (sī. syā. kaṃ.)

72. na hoti ca (sī. ka.)

73. ਚਤੁਚਤ੍ਤਾਲੀਸਾਯ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰)

74. catucattālīsāya (syā. kaṃ.)

75. ਏવਂਦਿਟ੍ਠੀ (ਕ॰ ਪੀ॰)

76. evaṃdiṭṭhī (ka. pī.)

77. ਉਦਕਰਹਦਂ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਪੀ॰)

78. udakarahadaṃ (sī. syā. pī.)

79. વਣ੍ਟੂਪਨਿਬਨ੍ਧਨਾਨਿ (ਸੀ॰ ਪੀ॰), વਣ੍ਡਪਟਿਬਦ੍ਧਾਨਿ (ਕ॰)

80. vaṇṭūpanibandhanāni (sī. pī.), vaṇḍapaṭibaddhāni (ka.)

81. ਸਹਸ੍ਸੀ (ਕਤ੍ਥਚਿ)

82. sahassī (katthaci)

Related texts:

ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਦੀਘ ਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ੧. ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Brahmajālasuttavaṇṇanā

ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਦੀਘਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ੧. ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Brahmajālasuttavaṇṇanā

© 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea^® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
Contact