Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ദീഘനികായ • Dīghanikāya |
നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ദീഘനികായോ
Dīghanikāyo
സീലക്ഖന്ധവഗ്ഗപാളി
Sīlakkhandhavaggapāḷi
൧. ബ്രഹ്മജാലസുത്തം
1. Brahmajālasuttaṃ
പരിബ്ബാജകകഥാ
Paribbājakakathā
൧. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ അന്തരാ ച രാജഗഹം അന്തരാ ച നാളന്ദം അദ്ധാനമഗ്ഗപ്പടിപന്നോ ഹോതി മഹതാ ഭിക്ഖുസങ്ഘേന സദ്ധിം പഞ്ചമത്തേഹി ഭിക്ഖുസതേഹി. സുപ്പിയോപി ഖോ പരിബ്ബാജകോ അന്തരാ ച രാജഗഹം അന്തരാ ച നാളന്ദം അദ്ധാനമഗ്ഗപ്പടിപന്നോ ഹോതി സദ്ധിം അന്തേവാസിനാ ബ്രഹ്മദത്തേന മാണവേന. തത്ര സുദം സുപ്പിയോ പരിബ്ബാജകോ അനേകപരിയായേന ബുദ്ധസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി, ധമ്മസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി, സങ്ഘസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി; സുപ്പിയസ്സ പന പരിബ്ബാജകസ്സ അന്തേവാസീ ബ്രഹ്മദത്തോ മാണവോ അനേകപരിയായേന ബുദ്ധസ്സ വണ്ണം ഭാസതി, ധമ്മസ്സ വണ്ണം ഭാസതി, സങ്ഘസ്സ വണ്ണം ഭാസതി. ഇതിഹ തേ ഉഭോ ആചരിയന്തേവാസീ അഞ്ഞമഞ്ഞസ്സ ഉജുവിപച്ചനീകവാദാ ഭഗവന്തം പിട്ഠിതോ പിട്ഠിതോ അനുബന്ധാ 1 ഹോന്തി ഭിക്ഖുസങ്ഘഞ്ച.
1. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā antarā ca rājagahaṃ antarā ca nāḷandaṃ addhānamaggappaṭipanno hoti mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi. Suppiyopi kho paribbājako antarā ca rājagahaṃ antarā ca nāḷandaṃ addhānamaggappaṭipanno hoti saddhiṃ antevāsinā brahmadattena māṇavena. Tatra sudaṃ suppiyo paribbājako anekapariyāyena buddhassa avaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa avaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa avaṇṇaṃ bhāsati; suppiyassa pana paribbājakassa antevāsī brahmadatto māṇavo anekapariyāyena buddhassa vaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa vaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa vaṇṇaṃ bhāsati. Itiha te ubho ācariyantevāsī aññamaññassa ujuvipaccanīkavādā bhagavantaṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandhā 2 honti bhikkhusaṅghañca.
൨. അഥ ഖോ ഭഗവാ അമ്ബലട്ഠികായം രാജാഗാരകേ ഏകരത്തിവാസം ഉപഗച്ഛി 3 സദ്ധിം ഭിക്ഖുസങ്ഘേന. സുപ്പിയോപി ഖോ പരിബ്ബാജകോ അമ്ബലട്ഠികായം രാജാഗാരകേ ഏകരത്തിവാസം ഉപഗച്ഛി 4 അന്തേവാസിനാ ബ്രഹ്മദത്തേന മാണവേന. തത്രപി സുദം സുപ്പിയോ പരിബ്ബാജകോ അനേകപരിയായേന ബുദ്ധസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി, ധമ്മസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി, സങ്ഘസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി; സുപ്പിയസ്സ പന പരിബ്ബാജകസ്സ അന്തേവാസീ ബ്രഹ്മദത്തോ മാണവോ അനേകപരിയായേന ബുദ്ധസ്സ വണ്ണം ഭാസതി, ധമ്മസ്സ വണ്ണം ഭാസതി, സങ്ഘസ്സ വണ്ണം ഭാസതി. ഇതിഹ തേ ഉഭോ ആചരിയന്തേവാസീ അഞ്ഞമഞ്ഞസ്സ ഉജുവിപച്ചനീകവാദാ വിഹരന്തി.
2. Atha kho bhagavā ambalaṭṭhikāyaṃ rājāgārake ekarattivāsaṃ upagacchi 5 saddhiṃ bhikkhusaṅghena. Suppiyopi kho paribbājako ambalaṭṭhikāyaṃ rājāgārake ekarattivāsaṃ upagacchi 6 antevāsinā brahmadattena māṇavena. Tatrapi sudaṃ suppiyo paribbājako anekapariyāyena buddhassa avaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa avaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa avaṇṇaṃ bhāsati; suppiyassa pana paribbājakassa antevāsī brahmadatto māṇavo anekapariyāyena buddhassa vaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa vaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa vaṇṇaṃ bhāsati. Itiha te ubho ācariyantevāsī aññamaññassa ujuvipaccanīkavādā viharanti.
൩. അഥ ഖോ സമ്ബഹുലാനം ഭിക്ഖൂനം രത്തിയാ പച്ചൂസസമയം പച്ചുട്ഠിതാനം മണ്ഡലമാളേ സന്നിസിന്നാനം സന്നിപതിതാനം അയം സങ്ഖിയധമ്മോ ഉദപാദി – ‘‘അച്ഛരിയം, ആവുസോ, അബ്ഭുതം, ആവുസോ, യാവഞ്ചിദം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന സത്താനം നാനാധിമുത്തികതാ സുപ്പടിവിദിതാ. അയഞ്ഹി സുപ്പിയോ പരിബ്ബാജകോ അനേകപരിയായേന ബുദ്ധസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി, ധമ്മസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി, സങ്ഘസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി; സുപ്പിയസ്സ പന പരിബ്ബാജകസ്സ അന്തേവാസീ ബ്രഹ്മദത്തോ മാണവോ അനേകപരിയായേന ബുദ്ധസ്സ വണ്ണം ഭാസതി, ധമ്മസ്സ വണ്ണം ഭാസതി, സങ്ഘസ്സ വണ്ണം ഭാസതി. ഇതിഹമേ ഉഭോ ആചരിയന്തേവാസീ അഞ്ഞമഞ്ഞസ്സ ഉജുവിപച്ചനീകവാദാ ഭഗവന്തം പിട്ഠിതോ പിട്ഠിതോ അനുബന്ധാ ഹോന്തി ഭിക്ഖുസങ്ഘഞ്ചാ’’തി.
3. Atha kho sambahulānaṃ bhikkhūnaṃ rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhitānaṃ maṇḍalamāḷe sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayaṃ saṅkhiyadhammo udapādi – ‘‘acchariyaṃ, āvuso, abbhutaṃ, āvuso, yāvañcidaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sattānaṃ nānādhimuttikatā suppaṭividitā. Ayañhi suppiyo paribbājako anekapariyāyena buddhassa avaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa avaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa avaṇṇaṃ bhāsati; suppiyassa pana paribbājakassa antevāsī brahmadatto māṇavo anekapariyāyena buddhassa vaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa vaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa vaṇṇaṃ bhāsati. Itihame ubho ācariyantevāsī aññamaññassa ujuvipaccanīkavādā bhagavantaṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandhā honti bhikkhusaṅghañcā’’ti.
൪. അഥ ഖോ ഭഗവാ തേസം ഭിക്ഖൂനം ഇമം സങ്ഖിയധമ്മം വിദിത്വാ യേന മണ്ഡലമാളോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ പഞ്ഞത്തേ ആസനേ നിസീദി. നിസജ്ജ ഖോ ഭഗവാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘കായനുത്ഥ, ഭിക്ഖവേ, ഏതരഹി കഥായ സന്നിസിന്നാ സന്നിപതിതാ, കാ ച പന വോ അന്തരാകഥാ വിപ്പകതാ’’തി? ഏവം വുത്തേ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവന്തം ഏതദവോചും – ‘‘ഇധ, ഭന്തേ, അമ്ഹാകം രത്തിയാ പച്ചൂസസമയം പച്ചുട്ഠിതാനം മണ്ഡലമാളേ സന്നിസിന്നാനം സന്നിപതിതാനം അയം സങ്ഖിയധമ്മോ ഉദപാദി – ‘അച്ഛരിയം, ആവുസോ, അബ്ഭുതം, ആവുസോ, യാവഞ്ചിദം തേന ഭഗവതാ ജാനതാ പസ്സതാ അരഹതാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധേന സത്താനം നാനാധിമുത്തികതാ സുപ്പടിവിദിതാ. അയഞ്ഹി സുപ്പിയോ പരിബ്ബാജകോ അനേകപരിയായേന ബുദ്ധസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി, ധമ്മസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി, സങ്ഘസ്സ അവണ്ണം ഭാസതി; സുപ്പിയസ്സ പന പരിബ്ബാജകസ്സ അന്തേവാസീ ബ്രഹ്മദത്തോ മാണവോ അനേകപരിയായേന ബുദ്ധസ്സ വണ്ണം ഭാസതി, ധമ്മസ്സ വണ്ണം ഭാസതി, സങ്ഘസ്സ വണ്ണം ഭാസതി. ഇതിഹമേ ഉഭോ ആചരിയന്തേവാസീ അഞ്ഞമഞ്ഞസ്സ ഉജുവിപച്ചനീകവാദാ ഭഗവന്തം പിട്ഠിതോ പിട്ഠിതോ അനുബന്ധാ ഹോന്തി ഭിക്ഖുസങ്ഘഞ്ചാ’തി. അയം ഖോ നോ, ഭന്തേ, അന്തരാകഥാ വിപ്പകതാ, അഥ ഭഗവാ അനുപ്പത്തോ’’തി.
4. Atha kho bhagavā tesaṃ bhikkhūnaṃ imaṃ saṅkhiyadhammaṃ viditvā yena maṇḍalamāḷo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘kāyanuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā sannipatitā, kā ca pana vo antarākathā vippakatā’’ti? Evaṃ vutte te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘idha, bhante, amhākaṃ rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhitānaṃ maṇḍalamāḷe sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayaṃ saṅkhiyadhammo udapādi – ‘acchariyaṃ, āvuso, abbhutaṃ, āvuso, yāvañcidaṃ tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sattānaṃ nānādhimuttikatā suppaṭividitā. Ayañhi suppiyo paribbājako anekapariyāyena buddhassa avaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa avaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa avaṇṇaṃ bhāsati; suppiyassa pana paribbājakassa antevāsī brahmadatto māṇavo anekapariyāyena buddhassa vaṇṇaṃ bhāsati, dhammassa vaṇṇaṃ bhāsati, saṅghassa vaṇṇaṃ bhāsati. Itihame ubho ācariyantevāsī aññamaññassa ujuvipaccanīkavādā bhagavantaṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandhā honti bhikkhusaṅghañcā’ti. Ayaṃ kho no, bhante, antarākathā vippakatā, atha bhagavā anuppatto’’ti.
൫. ‘‘മമം വാ, ഭിക്ഖവേ, പരേ അവണ്ണം ഭാസേയ്യും, ധമ്മസ്സ വാ അവണ്ണം ഭാസേയ്യും, സങ്ഘസ്സ വാ അവണ്ണം ഭാസേയ്യും, തത്ര തുമ്ഹേഹി ന ആഘാതോ ന അപ്പച്ചയോ ന ചേതസോ അനഭിരദ്ധി കരണീയാ. മമം വാ, ഭിക്ഖവേ , പരേ അവണ്ണം ഭാസേയ്യും, ധമ്മസ്സ വാ അവണ്ണം ഭാസേയ്യും, സങ്ഘസ്സ വാ അവണ്ണം ഭാസേയ്യും, തത്ര ചേ തുമ്ഹേ അസ്സഥ കുപിതാ വാ അനത്തമനാ വാ, തുമ്ഹം യേവസ്സ തേന അന്തരായോ. മമം വാ, ഭിക്ഖവേ, പരേ അവണ്ണം ഭാസേയ്യും, ധമ്മസ്സ വാ അവണ്ണം ഭാസേയ്യും, സങ്ഘസ്സ വാ അവണ്ണം ഭാസേയ്യും, തത്ര ചേ തുമ്ഹേ അസ്സഥ കുപിതാ വാ അനത്തമനാ വാ, അപി നു തുമ്ഹേ പരേസം സുഭാസിതം ദുബ്ഭാസിതം ആജാനേയ്യാഥാ’’തി? ‘‘നോ ഹേതം, ഭന്തേ’’. ‘‘മമം വാ, ഭിക്ഖവേ, പരേ അവണ്ണം ഭാസേയ്യും, ധമ്മസ്സ വാ അവണ്ണം ഭാസേയ്യും, സങ്ഘസ്സ വാ അവണ്ണം ഭാസേയ്യും, തത്ര തുമ്ഹേഹി അഭൂതം അഭൂതതോ നിബ്ബേഠേതബ്ബം – ‘ഇതിപേതം അഭൂതം, ഇതിപേതം അതച്ഛം, നത്ഥി ചേതം അമ്ഹേസു, ന ച പനേതം അമ്ഹേസു സംവിജ്ജതീ’തി.
5. ‘‘Mamaṃ vā, bhikkhave, pare avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra tumhehi na āghāto na appaccayo na cetaso anabhiraddhi karaṇīyā. Mamaṃ vā, bhikkhave , pare avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra ce tumhe assatha kupitā vā anattamanā vā, tumhaṃ yevassa tena antarāyo. Mamaṃ vā, bhikkhave, pare avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra ce tumhe assatha kupitā vā anattamanā vā, api nu tumhe paresaṃ subhāsitaṃ dubbhāsitaṃ ājāneyyāthā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Mamaṃ vā, bhikkhave, pare avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā avaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra tumhehi abhūtaṃ abhūtato nibbeṭhetabbaṃ – ‘itipetaṃ abhūtaṃ, itipetaṃ atacchaṃ, natthi cetaṃ amhesu, na ca panetaṃ amhesu saṃvijjatī’ti.
൬. ‘‘മമം വാ, ഭിക്ഖവേ, പരേ വണ്ണം ഭാസേയ്യും, ധമ്മസ്സ വാ വണ്ണം ഭാസേയ്യും, സങ്ഘസ്സ വാ വണ്ണം ഭാസേയ്യും, തത്ര തുമ്ഹേഹി ന ആനന്ദോ ന സോമനസ്സം ന ചേതസോ ഉപ്പിലാവിതത്തം കരണീയം. മമം വാ, ഭിക്ഖവേ, പരേ വണ്ണം ഭാസേയ്യും, ധമ്മസ്സ വാ വണ്ണം ഭാസേയ്യും, സങ്ഘസ്സ വാ വണ്ണം ഭാസേയ്യും, തത്ര ചേ തുമ്ഹേ അസ്സഥ ആനന്ദിനോ സുമനാ ഉപ്പിലാവിതാ തുമ്ഹം യേവസ്സ തേന അന്തരായോ. മമം വാ, ഭിക്ഖവേ, പരേ വണ്ണം ഭാസേയ്യും, ധമ്മസ്സ വാ വണ്ണം ഭാസേയ്യും, സങ്ഘസ്സ വാ വണ്ണം ഭാസേയ്യും, തത്ര തുമ്ഹേഹി ഭൂതം ഭൂതതോ പടിജാനിതബ്ബം – ‘ഇതിപേതം ഭൂതം, ഇതിപേതം തച്ഛം, അത്ഥി ചേതം അമ്ഹേസു, സംവിജ്ജതി ച പനേതം അമ്ഹേസൂ’തി.
6. ‘‘Mamaṃ vā, bhikkhave, pare vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra tumhehi na ānando na somanassaṃ na cetaso uppilāvitattaṃ karaṇīyaṃ. Mamaṃ vā, bhikkhave, pare vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra ce tumhe assatha ānandino sumanā uppilāvitā tumhaṃ yevassa tena antarāyo. Mamaṃ vā, bhikkhave, pare vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, dhammassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, saṅghassa vā vaṇṇaṃ bhāseyyuṃ, tatra tumhehi bhūtaṃ bhūtato paṭijānitabbaṃ – ‘itipetaṃ bhūtaṃ, itipetaṃ tacchaṃ, atthi cetaṃ amhesu, saṃvijjati ca panetaṃ amhesū’ti.
ചൂളസീലം
Cūḷasīlaṃ
൭. ‘‘അപ്പമത്തകം ഖോ പനേതം, ഭിക്ഖവേ, ഓരമത്തകം സീലമത്തകം, യേന പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ. കതമഞ്ച തം, ഭിക്ഖവേ, അപ്പമത്തകം ഓരമത്തകം സീലമത്തകം, യേന പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ?
7. ‘‘Appamattakaṃ kho panetaṃ, bhikkhave, oramattakaṃ sīlamattakaṃ, yena puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya. Katamañca taṃ, bhikkhave, appamattakaṃ oramattakaṃ sīlamattakaṃ, yena puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya?
൮. ‘‘‘പാണാതിപാതം പഹായ പാണാതിപാതാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ നിഹിതദണ്ഡോ, നിഹിതസത്ഥോ, ലജ്ജീ, ദയാപന്നോ, സബ്ബപാണഭൂതഹിതാനുകമ്പീ വിഹരതീ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
8. ‘‘‘Pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭivirato samaṇo gotamo nihitadaṇḍo, nihitasattho, lajjī, dayāpanno, sabbapāṇabhūtahitānukampī viharatī’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
‘‘‘അദിന്നാദാനം പഹായ അദിന്നാദാനാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ ദിന്നാദായീ ദിന്നപാടികങ്ഖീ, അഥേനേന സുചിഭൂതേന അത്തനാ വിഹരതീ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
‘‘‘Adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭivirato samaṇo gotamo dinnādāyī dinnapāṭikaṅkhī, athenena sucibhūtena attanā viharatī’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൯. ‘‘‘മുസാവാദം പഹായ മുസാവാദാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ സച്ചവാദീ സച്ചസന്ധോ ഥേതോ 11 പച്ചയികോ അവിസംവാദകോ ലോകസ്സാ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
9. ‘‘‘Musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato samaṇo gotamo saccavādī saccasandho theto 12 paccayiko avisaṃvādako lokassā’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
‘‘‘പിസുണം വാചം പഹായ പിസുണായ വാചായ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ, ഇതോ സുത്വാ ന അമുത്ര അക്ഖാതാ ഇമേസം ഭേദായ, അമുത്ര വാ സുത്വാ ന ഇമേസം അക്ഖാതാ അമൂസം ഭേദായ. ഇതി ഭിന്നാനം വാ സന്ധാതാ, സഹിതാനം വാ അനുപ്പദാതാ സമഗ്ഗാരാമോ സമഗ്ഗരതോ സമഗ്ഗനന്ദീ സമഗ്ഗകരണിം വാചം ഭാസിതാ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
‘‘‘Pisuṇaṃ vācaṃ pahāya pisuṇāya vācāya paṭivirato samaṇo gotamo, ito sutvā na amutra akkhātā imesaṃ bhedāya, amutra vā sutvā na imesaṃ akkhātā amūsaṃ bhedāya. Iti bhinnānaṃ vā sandhātā, sahitānaṃ vā anuppadātā samaggārāmo samaggarato samagganandī samaggakaraṇiṃ vācaṃ bhāsitā’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
‘‘‘ഫരുസം വാചം പഹായ ഫരുസായ വാചായ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ, യാ സാ വാചാ നേലാ കണ്ണസുഖാ പേമനീയാ ഹദയങ്ഗമാ പോരീ ബഹുജനകന്താ ബഹുജനമനാപാ തഥാരൂപിം വാചം ഭാസിതാ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
‘‘‘Pharusaṃ vācaṃ pahāya pharusāya vācāya paṭivirato samaṇo gotamo, yā sā vācā nelā kaṇṇasukhā pemanīyā hadayaṅgamā porī bahujanakantā bahujanamanāpā tathārūpiṃ vācaṃ bhāsitā’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
‘‘‘സമ്ഫപ്പലാപം പഹായ സമ്ഫപ്പലാപാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ കാലവാദീ ഭൂതവാദീ അത്ഥവാദീ ധമ്മവാദീ വിനയവാദീ, നിധാനവതിം വാചം ഭാസിതാ കാലേന സാപദേസം പരിയന്തവതിം അത്ഥസംഹിത’ന്തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
‘‘‘Samphappalāpaṃ pahāya samphappalāpā paṭivirato samaṇo gotamo kālavādī bhūtavādī atthavādī dhammavādī vinayavādī, nidhānavatiṃ vācaṃ bhāsitā kālena sāpadesaṃ pariyantavatiṃ atthasaṃhita’nti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൧൦. ‘ബീജഗാമഭൂതഗാമസമാരമ്ഭാ 13 പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ…പേ॰….
10. ‘Bījagāmabhūtagāmasamārambhā 14 paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave…pe….
‘‘‘ഏകഭത്തികോ സമണോ ഗോതമോ രത്തൂപരതോ വിരതോ 15 വികാലഭോജനാ….
‘‘‘Ekabhattiko samaṇo gotamo rattūparato virato 16 vikālabhojanā….
നച്ചഗീതവാദിതവിസൂകദസ്സനാ 17 പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Naccagītavāditavisūkadassanā 18 paṭivirato samaṇo gotamo….
മാലാഗന്ധവിലേപനധാരണമണ്ഡനവിഭൂസനട്ഠാനാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Mālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍanavibhūsanaṭṭhānā paṭivirato samaṇo gotamo….
ഉച്ചാസയനമഹാസയനാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Uccāsayanamahāsayanā paṭivirato samaṇo gotamo….
ജാതരൂപരജതപടിഗ്ഗഹണാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Jātarūparajatapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….
ആമകധഞ്ഞപടിഗ്ഗഹണാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Āmakadhaññapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….
ആമകമംസപടിഗ്ഗഹണാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Āmakamaṃsapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….
ഇത്ഥികുമാരികപടിഗ്ഗഹണാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Itthikumārikapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….
ദാസിദാസപടിഗ്ഗഹണാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Dāsidāsapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….
അജേളകപടിഗ്ഗഹണാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Ajeḷakapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….
കുക്കുടസൂകരപടിഗ്ഗഹണാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Kukkuṭasūkarapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….
ഹത്ഥിഗവസ്സവളവപടിഗ്ഗഹണാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Hatthigavassavaḷavapaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….
ഖേത്തവത്ഥുപടിഗ്ഗഹണാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Khettavatthupaṭiggahaṇā paṭivirato samaṇo gotamo….
ദൂതേയ്യപഹിണഗമനാനുയോഗാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Dūteyyapahiṇagamanānuyogā paṭivirato samaṇo gotamo….
കയവിക്കയാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Kayavikkayā paṭivirato samaṇo gotamo….
തുലാകൂടകംസകൂടമാനകൂടാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Tulākūṭakaṃsakūṭamānakūṭā paṭivirato samaṇo gotamo….
ഉക്കോടനവഞ്ചനനികതിസാചിയോഗാ 19 പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ….
Ukkoṭanavañcananikatisāciyogā 20 paṭivirato samaṇo gotamo….
ഛേദനവധബന്ധനവിപരാമോസആലോപസഹസാകാരാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
Chedanavadhabandhanaviparāmosaālopasahasākārā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
ചൂളസീലം നിട്ഠിതം.
Cūḷasīlaṃ niṭṭhitaṃ.
മജ്ഝിമസീലം
Majjhimasīlaṃ
൧൧. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപം ബീജഗാമഭൂതഗാമസമാരമ്ഭം അനുയുത്താ വിഹരന്തി, സേയ്യഥിദം 21 – മൂലബീജം ഖന്ധബീജം ഫളുബീജം അഗ്ഗബീജം ബീജബീജമേവ പഞ്ചമം 22; ഇതി ഏവരൂപാ ബീജഗാമഭൂതഗാമസമാരമ്ഭാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
11. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ bījagāmabhūtagāmasamārambhaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ 23 – mūlabījaṃ khandhabījaṃ phaḷubījaṃ aggabījaṃ bījabījameva pañcamaṃ 24; iti evarūpā bījagāmabhūtagāmasamārambhā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൧൨. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപം സന്നിധികാരപരിഭോഗം അനുയുത്താ വിഹരന്തി , സേയ്യഥിദം – അന്നസന്നിധിം പാനസന്നിധിം വത്ഥസന്നിധിം യാനസന്നിധിം സയനസന്നിധിം ഗന്ധസന്നിധിം ആമിസസന്നിധിം ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപാ സന്നിധികാരപരിഭോഗാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
12. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ sannidhikāraparibhogaṃ anuyuttā viharanti , seyyathidaṃ – annasannidhiṃ pānasannidhiṃ vatthasannidhiṃ yānasannidhiṃ sayanasannidhiṃ gandhasannidhiṃ āmisasannidhiṃ iti vā iti evarūpā sannidhikāraparibhogā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൧൩. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപം വിസൂകദസ്സനം അനുയുത്താ വിഹരന്തി, സേയ്യഥിദം – നച്ചം ഗീതം വാദിതം പേക്ഖം അക്ഖാനം പാണിസ്സരം വേതാളം കുമ്ഭഥൂണം 25 സോഭനകം 26 ചണ്ഡാലം വംസം ധോവനം ഹത്ഥിയുദ്ധം അസ്സയുദ്ധം മഹിംസയുദ്ധം 27 ഉസഭയുദ്ധം അജയുദ്ധം മേണ്ഡയുദ്ധം കുക്കുടയുദ്ധം വട്ടകയുദ്ധം ദണ്ഡയുദ്ധം മുട്ഠിയുദ്ധം നിബ്ബുദ്ധം ഉയ്യോധികം ബലഗ്ഗം സേനാബ്യൂഹം അനീകദസ്സനം ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപാ വിസൂകദസ്സനാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
13. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ visūkadassanaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – naccaṃ gītaṃ vāditaṃ pekkhaṃ akkhānaṃ pāṇissaraṃ vetāḷaṃ kumbhathūṇaṃ 28 sobhanakaṃ 29 caṇḍālaṃ vaṃsaṃ dhovanaṃ hatthiyuddhaṃ assayuddhaṃ mahiṃsayuddhaṃ 30 usabhayuddhaṃ ajayuddhaṃ meṇḍayuddhaṃ kukkuṭayuddhaṃ vaṭṭakayuddhaṃ daṇḍayuddhaṃ muṭṭhiyuddhaṃ nibbuddhaṃ uyyodhikaṃ balaggaṃ senābyūhaṃ anīkadassanaṃ iti vā iti evarūpā visūkadassanā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൧൪. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപം ജൂതപ്പമാദട്ഠാനാനുയോഗം അനുയുത്താ വിഹരന്തി, സേയ്യഥിദം – അട്ഠപദം ദസപദം ആകാസം പരിഹാരപഥം സന്തികം ഖലികം ഘടികം സലാകഹത്ഥം അക്ഖം പങ്ഗചീരം വങ്കകം മോക്ഖചികം ചിങ്ഗുലികം 31 പത്താള്ഹകം രഥകം ധനുകം അക്ഖരികം മനേസികം യഥാവജ്ജം ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപാ ജൂതപ്പമാദട്ഠാനാനുയോഗാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
14. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ jūtappamādaṭṭhānānuyogaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – aṭṭhapadaṃ dasapadaṃ ākāsaṃ parihārapathaṃ santikaṃ khalikaṃ ghaṭikaṃ salākahatthaṃ akkhaṃ paṅgacīraṃ vaṅkakaṃ mokkhacikaṃ ciṅgulikaṃ 32 pattāḷhakaṃ rathakaṃ dhanukaṃ akkharikaṃ manesikaṃ yathāvajjaṃ iti vā iti evarūpā jūtappamādaṭṭhānānuyogā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൧൫. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപം ഉച്ചാസയനമഹാസയനം അനുയുത്താ വിഹരന്തി, സേയ്യഥിദം – ആസന്ദിം പല്ലങ്കം ഗോനകം ചിത്തകം പടികം പടലികം തൂലികം വികതികം ഉദ്ദലോമിം ഏകന്തലോമിം കട്ടിസ്സം കോസേയ്യം കുത്തകം ഹത്ഥത്ഥരം അസ്സത്ഥരം രഥത്ഥരം 33 അജിനപ്പവേണിം കദലിമിഗപവരപച്ചത്ഥരണം സഉത്തരച്ഛദം ഉഭതോലോഹിതകൂപധാനം ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപാ ഉച്ചാസയനമഹാസയനാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
15. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – āsandiṃ pallaṅkaṃ gonakaṃ cittakaṃ paṭikaṃ paṭalikaṃ tūlikaṃ vikatikaṃ uddalomiṃ ekantalomiṃ kaṭṭissaṃ koseyyaṃ kuttakaṃ hatthattharaṃ assattharaṃ rathattharaṃ 34 ajinappaveṇiṃ kadalimigapavarapaccattharaṇaṃ sauttaracchadaṃ ubhatolohitakūpadhānaṃ iti vā iti evarūpā uccāsayanamahāsayanā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൧൬. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപം മണ്ഡനവിഭൂസനട്ഠാനാനുയോഗം അനുയുത്താ വിഹരന്തി, സേയ്യഥിദം – ഉച്ഛാദനം പരിമദ്ദനം ന്ഹാപനം സമ്ബാഹനം ആദാസം അഞ്ജനം മാലാഗന്ധവിലേപനം 35 മുഖചുണ്ണം മുഖലേപനം ഹത്ഥബന്ധം സിഖാബന്ധം ദണ്ഡം നാളികം അസിം 36 ഛത്തം ചിത്രുപാഹനം ഉണ്ഹീസം മണിം വാലബീജനിം ഓദാതാനി വത്ഥാനി ദീഘദസാനി ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപാ മണ്ഡനവിഭൂസനട്ഠാനാനുയോഗാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
16. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ maṇḍanavibhūsanaṭṭhānānuyogaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – ucchādanaṃ parimaddanaṃ nhāpanaṃ sambāhanaṃ ādāsaṃ añjanaṃ mālāgandhavilepanaṃ 37 mukhacuṇṇaṃ mukhalepanaṃ hatthabandhaṃ sikhābandhaṃ daṇḍaṃ nāḷikaṃ asiṃ 38 chattaṃ citrupāhanaṃ uṇhīsaṃ maṇiṃ vālabījaniṃ odātāni vatthāni dīghadasāni iti vā iti evarūpā maṇḍanavibhūsanaṭṭhānānuyogā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൧൭. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപം തിരച്ഛാനകഥം അനുയുത്താ വിഹരന്തി, സേയ്യഥിദം – രാജകഥം ചോരകഥം മഹാമത്തകഥം സേനാകഥം ഭയകഥം യുദ്ധകഥം അന്നകഥം പാനകഥം വത്ഥകഥം സയനകഥം മാലാകഥം ഗന്ധകഥം ഞാതികഥം യാനകഥം ഗാമകഥം നിഗമകഥം നഗരകഥം ജനപദകഥം ഇത്ഥികഥം 39 സൂരകഥം വിസിഖാകഥം കുമ്ഭട്ഠാനകഥം പുബ്ബപേതകഥം നാനത്തകഥം ലോകക്ഖായികം സമുദ്ദക്ഖായികം ഇതിഭവാഭവകഥം ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനകഥായ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
17. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ tiracchānakathaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – rājakathaṃ corakathaṃ mahāmattakathaṃ senākathaṃ bhayakathaṃ yuddhakathaṃ annakathaṃ pānakathaṃ vatthakathaṃ sayanakathaṃ mālākathaṃ gandhakathaṃ ñātikathaṃ yānakathaṃ gāmakathaṃ nigamakathaṃ nagarakathaṃ janapadakathaṃ itthikathaṃ 40 sūrakathaṃ visikhākathaṃ kumbhaṭṭhānakathaṃ pubbapetakathaṃ nānattakathaṃ lokakkhāyikaṃ samuddakkhāyikaṃ itibhavābhavakathaṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānakathāya paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൧൮. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപം വിഗ്ഗാഹികകഥം അനുയുത്താ വിഹരന്തി, സേയ്യഥിദം – ന ത്വം ഇമം ധമ്മവിനയം ആജാനാസി, അഹം ഇമം ധമ്മവിനയം ആജാനാമി, കിം ത്വം ഇമം ധമ്മവിനയം ആജാനിസ്സസി, മിച്ഛാ പടിപന്നോ ത്വമസി, അഹമസ്മി സമ്മാ പടിപന്നോ, സഹിതം മേ, അസഹിതം തേ, പുരേവചനീയം പച്ഛാ അവച, പച്ഛാവചനീയം പുരേ അവച, അധിചിണ്ണം തേ വിപരാവത്തം, ആരോപിതോ തേ വാദോ, നിഗ്ഗഹിതോ ത്വമസി, ചര വാദപ്പമോക്ഖായ, നിബ്ബേഠേഹി വാ സചേ പഹോസീതി ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപായ വിഗ്ഗാഹികകഥായ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
18. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ viggāhikakathaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – na tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāsi, ahaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānāmi, kiṃ tvaṃ imaṃ dhammavinayaṃ ājānissasi, micchā paṭipanno tvamasi, ahamasmi sammā paṭipanno, sahitaṃ me, asahitaṃ te, purevacanīyaṃ pacchā avaca, pacchāvacanīyaṃ pure avaca, adhiciṇṇaṃ te viparāvattaṃ, āropito te vādo, niggahito tvamasi, cara vādappamokkhāya, nibbeṭhehi vā sace pahosīti iti vā iti evarūpāya viggāhikakathāya paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൧൯. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപം ദൂതേയ്യപഹിണഗമനാനുയോഗം അനുയുത്താ വിഹരന്തി, സേയ്യഥിദം – രഞ്ഞം, രാജമഹാമത്താനം, ഖത്തിയാനം, ബ്രാഹ്മണാനം, ഗഹപതികാനം, കുമാരാനം ‘‘ഇധ ഗച്ഛ, അമുത്രാഗച്ഛ, ഇദം ഹര, അമുത്ര ഇദം ആഹരാ’’തി ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപാ ദൂതേയ്യപഹിണഗമനാനുയോഗാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
19. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpaṃ dūteyyapahiṇagamanānuyogaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – raññaṃ, rājamahāmattānaṃ, khattiyānaṃ, brāhmaṇānaṃ, gahapatikānaṃ, kumārānaṃ ‘‘idha gaccha, amutrāgaccha, idaṃ hara, amutra idaṃ āharā’’ti iti vā iti evarūpā dūteyyapahiṇagamanānuyogā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
മജ്ഝിമസീലം നിട്ഠിതം.
Majjhimasīlaṃ niṭṭhitaṃ.
മഹാസീലം
Mahāsīlaṃ
൨൧. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവേന ജീവിതം കപ്പേന്തി , സേയ്യഥിദം – അങ്ഗം നിമിത്തം ഉപ്പാതം സുപിനം ലക്ഖണം മൂസികച്ഛിന്നം അഗ്ഗിഹോമം ദബ്ബിഹോമം ഥുസഹോമം കണഹോമം തണ്ഡുലഹോമം സപ്പിഹോമം തേലഹോമം മുഖഹോമം ലോഹിതഹോമം അങ്ഗവിജ്ജാ വത്ഥുവിജ്ജാ ഖത്തവിജ്ജാ 45 സിവവിജ്ജാ ഭൂതവിജ്ജാ ഭൂരിവിജ്ജാ അഹിവിജ്ജാ വിസവിജ്ജാ വിച്ഛികവിജ്ജാ മൂസികവിജ്ജാ സകുണവിജ്ജാ വായസവിജ്ജാ പക്കജ്ഝാനം സരപരിത്താണം മിഗചക്കം ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
21. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti , seyyathidaṃ – aṅgaṃ nimittaṃ uppātaṃ supinaṃ lakkhaṇaṃ mūsikacchinnaṃ aggihomaṃ dabbihomaṃ thusahomaṃ kaṇahomaṃ taṇḍulahomaṃ sappihomaṃ telahomaṃ mukhahomaṃ lohitahomaṃ aṅgavijjā vatthuvijjā khattavijjā 46 sivavijjā bhūtavijjā bhūrivijjā ahivijjā visavijjā vicchikavijjā mūsikavijjā sakuṇavijjā vāyasavijjā pakkajjhānaṃ saraparittāṇaṃ migacakkaṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൨൨. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവേന ജീവിതം കപ്പേന്തി, സേയ്യഥിദം – മണിലക്ഖണം വത്ഥലക്ഖണം ദണ്ഡലക്ഖണം സത്ഥലക്ഖണം അസിലക്ഖണം ഉസുലക്ഖണം ധനുലക്ഖണം ആവുധലക്ഖണം ഇത്ഥിലക്ഖണം പുരിസലക്ഖണം കുമാരലക്ഖണം കുമാരിലക്ഖണം ദാസലക്ഖണം ദാസിലക്ഖണം ഹത്ഥിലക്ഖണം അസ്സലക്ഖണം മഹിംസലക്ഖണം 47 ഉസഭലക്ഖണം ഗോലക്ഖണം അജലക്ഖണം മേണ്ഡലക്ഖണം കുക്കുടലക്ഖണം വട്ടകലക്ഖണം ഗോധാലക്ഖണം കണ്ണികാലക്ഖണം കച്ഛപലക്ഖണം മിഗലക്ഖണം ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
22. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti, seyyathidaṃ – maṇilakkhaṇaṃ vatthalakkhaṇaṃ daṇḍalakkhaṇaṃ satthalakkhaṇaṃ asilakkhaṇaṃ usulakkhaṇaṃ dhanulakkhaṇaṃ āvudhalakkhaṇaṃ itthilakkhaṇaṃ purisalakkhaṇaṃ kumāralakkhaṇaṃ kumārilakkhaṇaṃ dāsalakkhaṇaṃ dāsilakkhaṇaṃ hatthilakkhaṇaṃ assalakkhaṇaṃ mahiṃsalakkhaṇaṃ 48 usabhalakkhaṇaṃ golakkhaṇaṃ ajalakkhaṇaṃ meṇḍalakkhaṇaṃ kukkuṭalakkhaṇaṃ vaṭṭakalakkhaṇaṃ godhālakkhaṇaṃ kaṇṇikālakkhaṇaṃ kacchapalakkhaṇaṃ migalakkhaṇaṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൨൩. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവേന ജീവിതം കപ്പേന്തി, സേയ്യഥിദം – രഞ്ഞം നിയ്യാനം ഭവിസ്സതി, രഞ്ഞം അനിയ്യാനം ഭവിസ്സതി, അബ്ഭന്തരാനം രഞ്ഞം ഉപയാനം ഭവിസ്സതി, ബാഹിരാനം രഞ്ഞം അപയാനം ഭവിസ്സതി, ബാഹിരാനം രഞ്ഞം ഉപയാനം ഭവിസ്സതി, അബ്ഭന്തരാനം രഞ്ഞം അപയാനം ഭവിസ്സതി, അബ്ഭന്തരാനം രഞ്ഞം ജയോ ഭവിസ്സതി, ബാഹിരാനം രഞ്ഞം പരാജയോ ഭവിസ്സതി, ബാഹിരാനം രഞ്ഞം ജയോ ഭവിസ്സതി, അബ്ഭന്തരാനം രഞ്ഞം പരാജയോ ഭവിസ്സതി, ഇതി ഇമസ്സ ജയോ ഭവിസ്സതി, ഇമസ്സ പരാജയോ ഭവിസ്സതി ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
23. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti, seyyathidaṃ – raññaṃ niyyānaṃ bhavissati, raññaṃ aniyyānaṃ bhavissati, abbhantarānaṃ raññaṃ upayānaṃ bhavissati, bāhirānaṃ raññaṃ apayānaṃ bhavissati, bāhirānaṃ raññaṃ upayānaṃ bhavissati, abbhantarānaṃ raññaṃ apayānaṃ bhavissati, abbhantarānaṃ raññaṃ jayo bhavissati, bāhirānaṃ raññaṃ parājayo bhavissati, bāhirānaṃ raññaṃ jayo bhavissati, abbhantarānaṃ raññaṃ parājayo bhavissati, iti imassa jayo bhavissati, imassa parājayo bhavissati iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൨൪. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവേന ജീവിതം കപ്പേന്തി, സേയ്യഥിദം – ചന്ദഗ്ഗാഹോ ഭവിസ്സതി, സൂരിയഗ്ഗാഹോ 49 ഭവിസ്സതി, നക്ഖത്തഗ്ഗാഹോ ഭവിസ്സതി, ചന്ദിമസൂരിയാനം പഥഗമനം ഭവിസ്സതി, ചന്ദിമസൂരിയാനം ഉപ്പഥഗമനം ഭവിസ്സതി, നക്ഖത്താനം പഥഗമനം ഭവിസ്സതി, നക്ഖത്താനം ഉപ്പഥഗമനം ഭവിസ്സതി, ഉക്കാപാതോ ഭവിസ്സതി, ദിസാഡാഹോ ഭവിസ്സതി, ഭൂമിചാലോ ഭവിസ്സതി, ദേവദുദ്രഭി 50 ഭവിസ്സതി, ചന്ദിമസൂരിയനക്ഖത്താനം ഉഗ്ഗമനം ഓഗമനം സംകിലേസം വോദാനം ഭവിസ്സതി, ഏവംവിപാകോ ചന്ദഗ്ഗാഹോ ഭവിസ്സതി, ഏവംവിപാകോ സൂരിയഗ്ഗാഹോ ഭവിസ്സതി, ഏവംവിപാകോ നക്ഖത്തഗ്ഗാഹോ ഭവിസ്സതി, ഏവംവിപാകം ചന്ദിമസൂരിയാനം പഥഗമനം ഭവിസ്സതി, ഏവംവിപാകം ചന്ദിമസൂരിയാനം ഉപ്പഥഗമനം ഭവിസ്സതി, ഏവംവിപാകം നക്ഖത്താനം പഥഗമനം ഭവിസ്സതി, ഏവംവിപാകം നക്ഖത്താനം ഉപ്പഥഗമനം ഭവിസ്സതി, ഏവംവിപാകോ ഉക്കാപാതോ ഭവിസ്സതി, ഏവംവിപാകോ ദിസാഡാഹോ ഭവിസ്സതി, ഏവംവിപാകോ ഭൂമിചാലോ ഭവിസ്സതി, ഏവംവിപാകോ ദേവദുദ്രഭി ഭവിസ്സതി, ഏവംവിപാകം ചന്ദിമസൂരിയനക്ഖത്താനം ഉഗ്ഗമനം ഓഗമനം സംകിലേസം വോദാനം ഭവിസ്സതി ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
24. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti, seyyathidaṃ – candaggāho bhavissati, sūriyaggāho 51 bhavissati, nakkhattaggāho bhavissati, candimasūriyānaṃ pathagamanaṃ bhavissati, candimasūriyānaṃ uppathagamanaṃ bhavissati, nakkhattānaṃ pathagamanaṃ bhavissati, nakkhattānaṃ uppathagamanaṃ bhavissati, ukkāpāto bhavissati, disāḍāho bhavissati, bhūmicālo bhavissati, devadudrabhi 52 bhavissati, candimasūriyanakkhattānaṃ uggamanaṃ ogamanaṃ saṃkilesaṃ vodānaṃ bhavissati, evaṃvipāko candaggāho bhavissati, evaṃvipāko sūriyaggāho bhavissati, evaṃvipāko nakkhattaggāho bhavissati, evaṃvipākaṃ candimasūriyānaṃ pathagamanaṃ bhavissati, evaṃvipākaṃ candimasūriyānaṃ uppathagamanaṃ bhavissati, evaṃvipākaṃ nakkhattānaṃ pathagamanaṃ bhavissati, evaṃvipākaṃ nakkhattānaṃ uppathagamanaṃ bhavissati, evaṃvipāko ukkāpāto bhavissati, evaṃvipāko disāḍāho bhavissati, evaṃvipāko bhūmicālo bhavissati, evaṃvipāko devadudrabhi bhavissati, evaṃvipākaṃ candimasūriyanakkhattānaṃ uggamanaṃ ogamanaṃ saṃkilesaṃ vodānaṃ bhavissati iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൨൫. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവേന ജീവിതം കപ്പേന്തി, സേയ്യഥിദം – സുവുട്ഠികാ ഭവിസ്സതി, ദുബ്ബുട്ഠികാ ഭവിസ്സതി, സുഭിക്ഖം ഭവിസ്സതി, ദുബ്ഭിക്ഖം ഭവിസ്സതി, ഖേമം ഭവിസ്സതി, ഭയം ഭവിസ്സതി, രോഗോ ഭവിസ്സതി, ആരോഗ്യം ഭവിസ്സതി, മുദ്ദാ, ഗണനാ, സങ്ഖാനം, കാവേയ്യം, ലോകായതം ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
25. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti, seyyathidaṃ – suvuṭṭhikā bhavissati, dubbuṭṭhikā bhavissati, subhikkhaṃ bhavissati, dubbhikkhaṃ bhavissati, khemaṃ bhavissati, bhayaṃ bhavissati, rogo bhavissati, ārogyaṃ bhavissati, muddā, gaṇanā, saṅkhānaṃ, kāveyyaṃ, lokāyataṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൨൬. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവേന ജീവിതം കപ്പേന്തി , സേയ്യഥിദം – ആവാഹനം വിവാഹനം സംവരണം വിവരണം സംകിരണം വികിരണം സുഭഗകരണം ദുബ്ഭഗകരണം വിരുദ്ധഗബ്ഭകരണം ജിവ്ഹാനിബന്ധനം ഹനുസംഹനനം ഹത്ഥാഭിജപ്പനം ഹനുജപ്പനം കണ്ണജപ്പനം ആദാസപഞ്ഹം കുമാരികപഞ്ഹം ദേവപഞ്ഹം ആദിച്ചുപട്ഠാനം മഹതുപട്ഠാനം അബ്ഭുജ്ജലനം സിരിവ്ഹായനം ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
26. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti , seyyathidaṃ – āvāhanaṃ vivāhanaṃ saṃvaraṇaṃ vivaraṇaṃ saṃkiraṇaṃ vikiraṇaṃ subhagakaraṇaṃ dubbhagakaraṇaṃ viruddhagabbhakaraṇaṃ jivhānibandhanaṃ hanusaṃhananaṃ hatthābhijappanaṃ hanujappanaṃ kaṇṇajappanaṃ ādāsapañhaṃ kumārikapañhaṃ devapañhaṃ ādiccupaṭṭhānaṃ mahatupaṭṭhānaṃ abbhujjalanaṃ sirivhāyanaṃ iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
൨൭. ‘‘‘യഥാ വാ പനേകേ ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ സദ്ധാദേയ്യാനി ഭോജനാനി ഭുഞ്ജിത്വാ തേ ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവേന ജീവിതം കപ്പേന്തി, സേയ്യഥിദം – സന്തികമ്മം പണിധികമ്മം ഭൂതകമ്മം ഭൂരികമ്മം വസ്സകമ്മം വോസ്സകമ്മം വത്ഥുകമ്മം വത്ഥുപരികമ്മം ആചമനം ന്ഹാപനം ജുഹനം വമനം വിരേചനം ഉദ്ധംവിരേചനം അധോവിരേചനം സീസവിരേചനം കണ്ണതേലം നേത്തതപ്പനം നത്ഥുകമ്മം അഞ്ജനം പച്ചഞ്ജനം സാലാകിയം സല്ലകത്തിയം ദാരകതികിച്ഛാ മൂലഭേസജ്ജാനം അനുപ്പദാനം ഓസധീനം പടിമോക്ഖോ ഇതി വാ ഇതി ഏവരൂപായ തിരച്ഛാനവിജ്ജായ മിച്ഛാജീവാ പടിവിരതോ സമണോ ഗോതമോ’തി – ഇതി വാ ഹി, ഭിക്ഖവേ, പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
27. ‘‘‘Yathā vā paneke bhonto samaṇabrāhmaṇā saddhādeyyāni bhojanāni bhuñjitvā te evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvena jīvitaṃ kappenti, seyyathidaṃ – santikammaṃ paṇidhikammaṃ bhūtakammaṃ bhūrikammaṃ vassakammaṃ vossakammaṃ vatthukammaṃ vatthuparikammaṃ ācamanaṃ nhāpanaṃ juhanaṃ vamanaṃ virecanaṃ uddhaṃvirecanaṃ adhovirecanaṃ sīsavirecanaṃ kaṇṇatelaṃ nettatappanaṃ natthukammaṃ añjanaṃ paccañjanaṃ sālākiyaṃ sallakattiyaṃ dārakatikicchā mūlabhesajjānaṃ anuppadānaṃ osadhīnaṃ paṭimokkho iti vā iti evarūpāya tiracchānavijjāya micchājīvā paṭivirato samaṇo gotamo’ti – iti vā hi, bhikkhave, puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
‘‘ഇദം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, അപ്പമത്തകം ഓരമത്തകം സീലമത്തകം, യേന പുഥുജ്ജനോ തഥാഗതസ്സ വണ്ണം വദമാനോ വദേയ്യ.
‘‘Idaṃ kho, bhikkhave, appamattakaṃ oramattakaṃ sīlamattakaṃ, yena puthujjano tathāgatassa vaṇṇaṃ vadamāno vadeyya.
മഹാസീലം നിട്ഠിതം.
Mahāsīlaṃ niṭṭhitaṃ.
പുബ്ബന്തകപ്പികാ
Pubbantakappikā
൨൮. ‘‘അത്ഥി , ഭിക്ഖവേ, അഞ്ഞേവ ധമ്മാ ഗമ്ഭീരാ ദുദ്ദസാ ദുരനുബോധാ സന്താ പണീതാ അതക്കാവചരാ നിപുണാ പണ്ഡിതവേദനീയാ, യേ തഥാഗതോ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ പവേദേതി, യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും. കതമേ ച തേ, ഭിക്ഖവേ, ധമ്മാ ഗമ്ഭീരാ ദുദ്ദസാ ദുരനുബോധാ സന്താ പണീതാ അതക്കാവചരാ നിപുണാ പണ്ഡിതവേദനീയാ, യേ തഥാഗതോ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ പവേദേതി, യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും?
28. ‘‘Atthi , bhikkhave, aññeva dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti, yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ. Katame ca te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti, yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ?
൨൯. ‘‘സന്തി , ഭിക്ഖവേ, ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ പുബ്ബന്താനുദിട്ഠിനോ, പുബ്ബന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി 53 അഭിവദന്തി അട്ഠാരസഹി വത്ഥൂഹി. തേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ പുബ്ബന്തകപ്പികാ പുബ്ബന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി അട്ഠാരസഹി വത്ഥൂഹി?
29. ‘‘Santi , bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino, pubbantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni 54 abhivadanti aṭṭhārasahi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino pubbantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti aṭṭhārasahi vatthūhi?
സസ്സതവാദോ
Sassatavādo
൩൦. ‘‘സന്തി, ഭിക്ഖവേ, ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ സസ്സതവാദാ, സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി. തേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി?
30. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā sassatavādā, sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi?
൩൧. ‘‘ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസതി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ ( ) 55 അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി. സേയ്യഥിദം – ഏകമ്പി ജാതിം ദ്വേപി ജാതിയോ തിസ്സോപി ജാതിയോ ചതസ്സോപി ജാതിയോ പഞ്ചപി ജാതിയോ ദസപി ജാതിയോ വീസമ്പി ജാതിയോ തിംസമ്പി ജാതിയോ ചത്താലീസമ്പി ജാതിയോ പഞ്ഞാസമ്പി ജാതിയോ ജാതിസതമ്പി ജാതിസഹസ്സമ്പി ജാതിസതസഹസ്സമ്പി അനേകാനിപി ജാതിസതാനി അനേകാനിപി ജാതിസഹസ്സാനി അനേകാനിപി ജാതിസതസഹസ്സാനി – ‘അമുത്രാസിം ഏവംനാമോ ഏവംഗോത്തോ ഏവംവണ്ണോ ഏവമാഹാരോ ഏവംസുഖദുക്ഖപ്പടിസംവേദീ ഏവമായുപരിയന്തോ, സോ തതോ ചുതോ അമുത്ര ഉദപാദിം; തത്രാപാസിം ഏവംനാമോ ഏവംഗോത്തോ ഏവംവണ്ണോ ഏവമാഹാരോ ഏവംസുഖദുക്ഖപ്പടിസംവേദീ ഏവമായുപരിയന്തോ, സോ തതോ ചുതോ ഇധൂപപന്നോ’തി. ഇതി സാകാരം സഉദ്ദേസം അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി.
31. ‘‘Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte ( ) 56 anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekānipi jātisatāni anekānipi jātisahassāni anekānipi jātisatasahassāni – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati.
‘‘സോ ഏവമാഹ – ‘സസ്സതോ അത്താ ച ലോകോ ച വഞ്ഝോ കൂടട്ഠോ ഏസികട്ഠായിട്ഠിതോ; തേ ച സത്താ സന്ധാവന്തി സംസരന്തി ചവന്തി ഉപപജ്ജന്തി, അത്ഥിത്വേവ സസ്സതിസമം. തം കിസ്സ ഹേതു? അഹഞ്ഹി ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസാമി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരാമി സേയ്യഥിദം – ഏകമ്പി ജാതിം ദ്വേപി ജാതിയോ തിസ്സോപി ജാതിയോ ചതസ്സോപി ജാതിയോ പഞ്ചപി ജാതിയോ ദസപി ജാതിയോ വീസമ്പി ജാതിയോ തിംസമ്പി ജാതിയോ ചത്താലീസമ്പി ജാതിയോ പഞ്ഞാസമ്പി ജാതിയോ ജാതിസതമ്പി ജാതിസഹസ്സമ്പി ജാതിസതസഹസ്സമ്പി അനേകാനിപി ജാതിസതാനി അനേകാനിപി ജാതിസഹസ്സാനി അനേകാനിപി ജാതിസതസഹസ്സാനി – അമുത്രാസിം ഏവംനാമോ ഏവംഗോത്തോ ഏവംവണ്ണോ ഏവമാഹാരോ ഏവംസുഖദുക്ഖപ്പടിസംവേദീ ഏവമായുപരിയന്തോ, സോ തതോ ചുതോ അമുത്ര ഉദപാദിം; തത്രാപാസിം ഏവംനാമോ ഏവംഗോത്തോ ഏവംവണ്ണോ ഏവമാഹാരോ ഏവംസുഖദുക്ഖപ്പടിസംവേദീ ഏവമായുപരിയന്തോ, സോ തതോ ചുതോ ഇധൂപപന്നോതി. ഇതി സാകാരം സഉദ്ദേസം അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരാമി. ഇമിനാമഹം ഏതം ജാനാമി ‘‘യഥാ സസ്സതോ അത്താ ച ലോകോ ച വഞ്ഝോ കൂടട്ഠോ ഏസികട്ഠായിട്ഠിതോ; തേ ച സത്താ സന്ധാവന്തി സംസരന്തി ചവന്തി ഉപപജ്ജന്തി, അത്ഥിത്വേവ സസ്സതിസമ’’ന്തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, പഠമം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി.
‘‘So evamāha – ‘sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito; te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisamaṃ. Taṃ kissa hetu? Ahañhi ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusāmi, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekānipi jātisatāni anekānipi jātisahassāni anekānipi jātisatasahassāni – amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapannoti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Imināmahaṃ etaṃ jānāmi ‘‘yathā sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito; te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’’nti. Idaṃ, bhikkhave, paṭhamaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti.
൩൨. ‘‘ദുതിയേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസതി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി. സേയ്യഥിദം – ഏകമ്പി സംവട്ടവിവട്ടം ദ്വേപി സംവട്ടവിവട്ടാനി തീണിപി സംവട്ടവിവട്ടാനി ചത്താരിപി സംവട്ടവിവട്ടാനി പഞ്ചപി സംവട്ടവിവട്ടാനി ദസപി സംവട്ടവിവട്ടാനി – ‘അമുത്രാസിം ഏവംനാമോ ഏവംഗോത്തോ ഏവംവണ്ണോ ഏവമാഹാരോ ഏവംസുഖദുക്ഖപ്പടിസംവേദീ ഏവമായുപരിയന്തോ, സോ തതോ ചുതോ അമുത്ര ഉദപാദിം; തത്രാപാസിം ഏവംനാമോ ഏവംഗോത്തോ ഏവംവണ്ണോ ഏവമാഹാരോ ഏവംസുഖദുക്ഖപ്പടിസംവേദീ ഏവമായുപരിയന്തോ, സോ തതോ ചുതോ ഇധൂപപന്നോ’തി. ഇതി സാകാരം സഉദ്ദേസം അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി.
32. ‘‘Dutiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ – ekampi saṃvaṭṭavivaṭṭaṃ dvepi saṃvaṭṭavivaṭṭāni tīṇipi saṃvaṭṭavivaṭṭāni cattāripi saṃvaṭṭavivaṭṭāni pañcapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni dasapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati.
‘‘സോ ഏവമാഹ – ‘സസ്സതോ അത്താ ച ലോകോ ച വഞ്ഝോ കൂടട്ഠോ ഏസികട്ഠായിട്ഠിതോ; തേ ച സത്താ സന്ധാവന്തി സംസരന്തി ചവന്തി ഉപപജ്ജന്തി, അത്ഥിത്വേവ സസ്സതിസമം. തം കിസ്സ ഹേതു? അഹഞ്ഹി ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസാമി യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരാമി. സേയ്യഥിദം – ഏകമ്പി സംവട്ടവിവട്ടം ദ്വേപി സംവട്ടവിവട്ടാനി തീണിപി സംവട്ടവിവട്ടാനി ചത്താരിപി സംവട്ടവിവട്ടാനി പഞ്ചപി സംവട്ടവിവട്ടാനി ദസപി സംവട്ടവിവട്ടാനി. അമുത്രാസിം ഏവംനാമോ ഏവംഗോത്തോ ഏവംവണ്ണോ ഏവമാഹാരോ ഏവംസുഖദുക്ഖപ്പടിസംവേദീ ഏവമായുപരിയന്തോ, സോ തതോ ചുതോ അമുത്ര ഉദപാദിം; തത്രാപാസിം ഏവംനാമോ ഏവംഗോത്തോ ഏവംവണ്ണോ ഏവമാഹാരോ ഏവംസുഖദുക്ഖപ്പടിസംവേദീ ഏവമായുപരിയന്തോ, സോ തതോ ചുതോ ഇധൂപപന്നോതി. ഇതി സാകാരം സഉദ്ദേസം അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരാമി. ഇമിനാമഹം ഏതം ജാനാമി ‘‘യഥാ സസ്സതോ അത്താ ച ലോകോ ച വഞ്ഝോ കൂടട്ഠോ ഏസികട്ഠായിട്ഠിതോ, തേ ച സത്താ സന്ധാവന്തി സംസരന്തി ചവന്തി ഉപപജ്ജന്തി, അത്ഥിത്വേവ സസ്സതിസമ’’ന്തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, ദുതിയം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി.
‘‘So evamāha – ‘sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito; te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisamaṃ. Taṃ kissa hetu? Ahañhi ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusāmi yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Seyyathidaṃ – ekampi saṃvaṭṭavivaṭṭaṃ dvepi saṃvaṭṭavivaṭṭāni tīṇipi saṃvaṭṭavivaṭṭāni cattāripi saṃvaṭṭavivaṭṭāni pañcapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni dasapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni. Amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapannoti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Imināmahaṃ etaṃ jānāmi ‘‘yathā sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito, te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’’nti. Idaṃ, bhikkhave, dutiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti.
൩൩. ‘‘തതിയേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസതി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി. സേയ്യഥിദം – ദസപി സംവട്ടവിവട്ടാനി വീസമ്പി സംവട്ടവിവട്ടാനി തിംസമ്പി സംവട്ടവിവട്ടാനി ചത്താലീസമ്പി സംവട്ടവിവട്ടാനി – ‘അമുത്രാസിം ഏവംനാമോ ഏവംഗോത്തോ ഏവംവണ്ണോ ഏവമാഹാരോ ഏവംസുഖദുക്ഖപ്പടിസംവേദീ ഏവമായുപരിയന്തോ, സോ തതോ ചുതോ അമുത്ര ഉദപാദിം; തത്രാപാസിം ഏവംനാമോ ഏവംഗോത്തോ ഏവംവണ്ണോ ഏവമാഹാരോ ഏവംസുഖദുക്ഖപ്പടിസംവേദീ ഏവമായുപരിയന്തോ, സോ തതോ ചുതോ ഇധൂപപന്നോ’തി. ഇതി സാകാരം സഉദ്ദേസം അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി.
33. ‘‘Tatiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ – dasapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni vīsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni tiṃsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni cattālīsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati.
‘‘സോ ഏവമാഹ – ‘സസ്സതോ അത്താ ച ലോകോ ച വഞ്ഝോ കൂടട്ഠോ ഏസികട്ഠായിട്ഠിതോ; തേ ച സത്താ സന്ധാവന്തി സംസരന്തി ചവന്തി ഉപപജ്ജന്തി, അത്ഥിത്വേവ സസ്സതിസമം. തം കിസ്സ ഹേതു? അഹഞ്ഹി ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസാമി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരാമി. സേയ്യഥിദം – ദസപി സംവട്ടവിവട്ടാനി വീസമ്പി സംവട്ടവിവട്ടാനി തിംസമ്പി സംവട്ടവിവട്ടാനി ചത്താലീസമ്പി സംവട്ടവിവട്ടാനി – ‘അമുത്രാസിം ഏവംനാമോ ഏവംഗോത്തോ ഏവംവണ്ണോ ഏവമാഹാരോ ഏവംസുഖദുക്ഖപ്പടിസംവേദീ ഏവമായുപരിയന്തോ, സോ തതോ ചുതോ അമുത്ര ഉദപാദിം; തത്രാപാസിം ഏവംനാമോ ഏവംഗോത്തോ ഏവംവണ്ണോ ഏവമാഹാരോ ഏവംസുഖദുക്ഖപ്പടിസംവേദീ ഏവമായുപരിയന്തോ, സോ തതോ ചുതോ ഇധൂപപന്നോതി. ഇതി സാകാരം സഉദ്ദേസം അനേകവിഹിതം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരാമി. ഇമിനാമഹം ഏതം ജാനാമി ‘‘യഥാ സസ്സതോ അത്താ ച ലോകോ ച വഞ്ഝോ കൂടട്ഠോ ഏസികട്ഠായിട്ഠിതോ, തേ ച സത്താ സന്ധാവന്തി സംസരന്തി ചവന്തി ഉപപജ്ജന്തി, അത്ഥിത്വേവ സസ്സതിസമ’’ന്തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, തതിയം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി.
‘‘So evamāha – ‘sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito; te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisamaṃ. Taṃ kissa hetu? Ahañhi ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusāmi, yathāsamāhite citte anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Seyyathidaṃ – dasapi saṃvaṭṭavivaṭṭāni vīsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni tiṃsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni cattālīsampi saṃvaṭṭavivaṭṭāni – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapannoti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Imināmahaṃ etaṃ jānāmi ‘‘yathā sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito, te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’’nti. Idaṃ, bhikkhave, tatiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti.
൩൪. ‘‘ചതുത്ഥേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ തക്കീ ഹോതി വീമംസീ, സോ തക്കപരിയാഹതം വീമംസാനുചരിതം സയം പടിഭാനം ഏവമാഹ – ‘സസ്സതോ അത്താ ച ലോകോ ച വഞ്ഝോ കൂടട്ഠോ ഏസികട്ഠായിട്ഠിതോ; തേ ച സത്താ സന്ധാവന്തി സംസരന്തി ചവന്തി ഉപപജ്ജന്തി, അത്ഥിത്വേവ സസ്സതിസമ’ന്തി . ഇദം, ഭിക്ഖവേ, ചതുത്ഥം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി.
34. ‘‘Catutthe ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā takkī hoti vīmaṃsī, so takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃ paṭibhānaṃ evamāha – ‘sassato attā ca loko ca vañjho kūṭaṭṭho esikaṭṭhāyiṭṭhito; te ca sattā sandhāvanti saṃsaranti cavanti upapajjanti, atthitveva sassatisama’nti . Idaṃ, bhikkhave, catutthaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti.
൩൫. ‘‘ഇമേഹി ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, സമണബ്രാഹ്മണാ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി. യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, ഏതേസം വാ അഞ്ഞതരേന; നത്ഥി ഇതോ ബഹിദ്ധാ.
35. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti, sabbe te imeheva catūhi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena; natthi ito bahiddhā.
൩൬. ‘‘തയിദം , ഭിക്ഖവേ, തഥാഗതോ പജാനാതി – ‘ഇമേ ദിട്ഠിട്ഠാനാ ഏവംഗഹിതാ ഏവംപരാമട്ഠാ ഏവംഗതികാ ഭവന്തി ഏവംഅഭിസമ്പരായാ’തി, തഞ്ച തഥാഗതോ പജാനാതി, തതോ ച ഉത്തരിതരം പജാനാതി; തഞ്ച പജാനനം 57 ന പരാമസതി, അപരാമസതോ ചസ്സ പച്ചത്തഞ്ഞേവ നിബ്ബുതി വിദിതാ. വേദനാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം വിദിത്വാ അനുപാദാവിമുത്തോ, ഭിക്ഖവേ, തഥാഗതോ.
36. ‘‘Tayidaṃ , bhikkhave, tathāgato pajānāti – ‘ime diṭṭhiṭṭhānā evaṃgahitā evaṃparāmaṭṭhā evaṃgatikā bhavanti evaṃabhisamparāyā’ti, tañca tathāgato pajānāti, tato ca uttaritaraṃ pajānāti; tañca pajānanaṃ 58 na parāmasati, aparāmasato cassa paccattaññeva nibbuti viditā. Vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā anupādāvimutto, bhikkhave, tathāgato.
൩൭. ‘‘ഇമേ ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, ധമ്മാ ഗമ്ഭീരാ ദുദ്ദസാ ദുരനുബോധാ സന്താ പണീതാ അതക്കാവചരാ നിപുണാ പണ്ഡിതവേദനീയാ, യേ തഥാഗതോ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ പവേദേതി, യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും.
37. ‘‘Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti, yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.
പഠമഭാണവാരോ.
Paṭhamabhāṇavāro.
ഏകച്ചസസ്സതവാദോ
Ekaccasassatavādo
൩൮. ‘‘സന്തി, ഭിക്ഖവേ, ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി. തേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി?
38. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi?
൩൯. ‘‘ഹോതി ഖോ സോ, ഭിക്ഖവേ, സമയോ, യം കദാചി കരഹചി ദീഘസ്സ അദ്ധുനോ അച്ചയേന അയം ലോകോ സംവട്ടതി. സംവട്ടമാനേ ലോകേ യേഭുയ്യേന സത്താ ആഭസ്സരസംവത്തനികാ ഹോന്തി. തേ തത്ഥ ഹോന്തി മനോമയാ പീതിഭക്ഖാ സയംപഭാ അന്തലിക്ഖചരാ സുഭട്ഠായിനോ, ചിരം ദീഘമദ്ധാനം തിട്ഠന്തി.
39. ‘‘Hoti kho so, bhikkhave, samayo, yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena ayaṃ loko saṃvaṭṭati. Saṃvaṭṭamāne loke yebhuyyena sattā ābhassarasaṃvattanikā honti. Te tattha honti manomayā pītibhakkhā sayaṃpabhā antalikkhacarā subhaṭṭhāyino, ciraṃ dīghamaddhānaṃ tiṭṭhanti.
൪൦. ‘‘ഹോതി ഖോ സോ, ഭിക്ഖവേ, സമയോ, യം കദാചി കരഹചി ദീഘസ്സ അദ്ധുനോ അച്ചയേന അയം ലോകോ വിവട്ടതി. വിവട്ടമാനേ ലോകേ സുഞ്ഞം ബ്രഹ്മവിമാനം പാതുഭവതി. അഥ ഖോ അഞ്ഞതരോ സത്തോ ആയുക്ഖയാ വാ പുഞ്ഞക്ഖയാ വാ ആഭസ്സരകായാ ചവിത്വാ സുഞ്ഞം ബ്രഹ്മവിമാനം ഉപപജ്ജതി. സോ തത്ഥ ഹോതി മനോമയോ പീതിഭക്ഖോ സയംപഭോ അന്തലിക്ഖചരോ സുഭട്ഠായീ, ചിരം ദീഘമദ്ധാനം തിട്ഠതി.
40. ‘‘Hoti kho so, bhikkhave, samayo, yaṃ kadāci karahaci dīghassa addhuno accayena ayaṃ loko vivaṭṭati. Vivaṭṭamāne loke suññaṃ brahmavimānaṃ pātubhavati. Atha kho aññataro satto āyukkhayā vā puññakkhayā vā ābhassarakāyā cavitvā suññaṃ brahmavimānaṃ upapajjati. So tattha hoti manomayo pītibhakkho sayaṃpabho antalikkhacaro subhaṭṭhāyī, ciraṃ dīghamaddhānaṃ tiṭṭhati.
൪൧. ‘‘തസ്സ തത്ഥ ഏകകസ്സ ദീഘരത്തം നിവുസിതത്താ അനഭിരതി പരിതസ്സനാ ഉപപജ്ജതി – ‘അഹോ വത അഞ്ഞേപി സത്താ ഇത്ഥത്തം ആഗച്ഛേയ്യു’ന്തി. അഥ അഞ്ഞേപി സത്താ ആയുക്ഖയാ വാ പുഞ്ഞക്ഖയാ വാ ആഭസ്സരകായാ ചവിത്വാ ബ്രഹ്മവിമാനം ഉപപജ്ജന്തി തസ്സ സത്തസ്സ സഹബ്യതം. തേപി തത്ഥ ഹോന്തി മനോമയാ പീതിഭക്ഖാ സയംപഭാ അന്തലിക്ഖചരാ സുഭട്ഠായിനോ, ചിരം ദീഘമദ്ധാനം തിട്ഠന്തി.
41. ‘‘Tassa tattha ekakassa dīgharattaṃ nivusitattā anabhirati paritassanā upapajjati – ‘aho vata aññepi sattā itthattaṃ āgaccheyyu’nti. Atha aññepi sattā āyukkhayā vā puññakkhayā vā ābhassarakāyā cavitvā brahmavimānaṃ upapajjanti tassa sattassa sahabyataṃ. Tepi tattha honti manomayā pītibhakkhā sayaṃpabhā antalikkhacarā subhaṭṭhāyino, ciraṃ dīghamaddhānaṃ tiṭṭhanti.
൪൨. ‘‘തത്ര , ഭിക്ഖവേ, യോ സോ സത്തോ പഠമം ഉപപന്നോ തസ്സ ഏവം ഹോതി – ‘അഹമസ്മി ബ്രഹ്മാ മഹാബ്രഹ്മാ അഭിഭൂ അനഭിഭൂതോ അഞ്ഞദത്ഥുദസോ വസവത്തീ ഇസ്സരോ കത്താ നിമ്മാതാ സേട്ഠോ സജിതാ 59 വസീ പിതാ ഭൂതഭബ്യാനം. മയാ ഇമേ സത്താ നിമ്മിതാ. തം കിസ്സ ഹേതു? മമഞ്ഹി പുബ്ബേ ഏതദഹോസി – ‘‘അഹോ വത അഞ്ഞേപി സത്താ ഇത്ഥത്തം ആഗച്ഛേയ്യു’’ന്തി. ഇതി മമ ച മനോപണിധി, ഇമേ ച സത്താ ഇത്ഥത്തം ആഗതാ’തി.
42. ‘‘Tatra , bhikkhave, yo so satto paṭhamaṃ upapanno tassa evaṃ hoti – ‘ahamasmi brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā 60 vasī pitā bhūtabhabyānaṃ. Mayā ime sattā nimmitā. Taṃ kissa hetu? Mamañhi pubbe etadahosi – ‘‘aho vata aññepi sattā itthattaṃ āgaccheyyu’’nti. Iti mama ca manopaṇidhi, ime ca sattā itthattaṃ āgatā’ti.
‘‘യേപി തേ സത്താ പച്ഛാ ഉപപന്നാ, തേസമ്പി ഏവം ഹോതി – ‘അയം ഖോ ഭവം ബ്രഹ്മാ മഹാബ്രഹ്മാ അഭിഭൂ അനഭിഭൂതോ അഞ്ഞദത്ഥുദസോ വസവത്തീ ഇസ്സരോ കത്താ നിമ്മാതാ സേട്ഠോ സജിതാ വസീ പിതാ ഭൂതഭബ്യാനം. ഇമിനാ മയം ഭോതാ ബ്രഹ്മുനാ നിമ്മിതാ. തം കിസ്സ ഹേതു? ഇമഞ്ഹി മയം അദ്ദസാമ ഇധ പഠമം ഉപപന്നം, മയം പനമ്ഹ പച്ഛാ ഉപപന്നാ’തി.
‘‘Yepi te sattā pacchā upapannā, tesampi evaṃ hoti – ‘ayaṃ kho bhavaṃ brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyānaṃ. Iminā mayaṃ bhotā brahmunā nimmitā. Taṃ kissa hetu? Imañhi mayaṃ addasāma idha paṭhamaṃ upapannaṃ, mayaṃ panamha pacchā upapannā’ti.
൪൩. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യോ സോ സത്തോ പഠമം ഉപപന്നോ, സോ ദീഘായുകതരോ ച ഹോതി വണ്ണവന്തതരോ ച മഹേസക്ഖതരോ ച. യേ പന തേ സത്താ പച്ഛാ ഉപപന്നാ, തേ അപ്പായുകതരാ ച ഹോന്തി ദുബ്ബണ്ണതരാ ച അപ്പേസക്ഖതരാ ച.
43. ‘‘Tatra, bhikkhave, yo so satto paṭhamaṃ upapanno, so dīghāyukataro ca hoti vaṇṇavantataro ca mahesakkhataro ca. Ye pana te sattā pacchā upapannā, te appāyukatarā ca honti dubbaṇṇatarā ca appesakkhatarā ca.
൪൪. ‘‘ഠാനം ഖോ പനേതം, ഭിക്ഖവേ, വിജ്ജതി, യം അഞ്ഞതരോ സത്തോ തമ്ഹാ കായാ ചവിത്വാ ഇത്ഥത്തം ആഗച്ഛതി. ഇത്ഥത്തം ആഗതോ സമാനോ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജതി. അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജിതോ സമാനോ ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസതി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ തം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി , തതോ പരം നാനുസ്സരതി.
44. ‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, bhikkhave, vijjati, yaṃ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṃ āgacchati. Itthattaṃ āgato samāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. Agārasmā anagāriyaṃ pabbajito samāno ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte taṃ pubbenivāsaṃ anussarati , tato paraṃ nānussarati.
‘‘സോ ഏവമാഹ – ‘യോ ഖോ സോ ഭവം ബ്രഹ്മാ മഹാബ്രഹ്മാ അഭിഭൂ അനഭിഭൂതോ അഞ്ഞദത്ഥുദസോ വസവത്തീ ഇസ്സരോ കത്താ നിമ്മാതാ സേട്ഠോ സജിതാ വസീ പിതാ ഭൂതഭബ്യാനം, യേന മയം ഭോതാ ബ്രഹ്മുനാ നിമ്മിതാ, സോ നിച്ചോ ധുവോ സസ്സതോ അവിപരിണാമധമ്മോ സസ്സതിസമം തഥേവ ഠസ്സതി. യേ പന മയം അഹുമ്ഹാ തേന ഭോതാ ബ്രഹ്മുനാ നിമ്മിതാ, തേ മയം അനിച്ചാ അദ്ധുവാ അപ്പായുകാ ചവനധമ്മാ ഇത്ഥത്തം ആഗതാ’തി. ഇദം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, പഠമം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി.
‘‘So evamāha – ‘yo kho so bhavaṃ brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā vasī pitā bhūtabhabyānaṃ, yena mayaṃ bhotā brahmunā nimmitā, so nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo sassatisamaṃ tatheva ṭhassati. Ye pana mayaṃ ahumhā tena bhotā brahmunā nimmitā, te mayaṃ aniccā addhuvā appāyukā cavanadhammā itthattaṃ āgatā’ti. Idaṃ kho, bhikkhave, paṭhamaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti.
൪൫. ‘‘ദുതിയേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി? സന്തി, ഭിക്ഖവേ, ഖിഡ്ഡാപദോസികാ നാമ ദേവാ, തേ അതിവേലം ഹസ്സഖിഡ്ഡാരതിധമ്മസമാപന്നാ 61 വിഹരന്തി. തേസം അതിവേലം ഹസ്സഖിഡ്ഡാരതിധമ്മസമാപന്നാനം വിഹരതം സതി സമ്മുസ്സതി 62. സതിയാ സമ്മോസാ തേ ദേവാ തമ്ഹാ കായാ ചവന്തി.
45. ‘‘Dutiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti? Santi, bhikkhave, khiḍḍāpadosikā nāma devā, te ativelaṃ hassakhiḍḍāratidhammasamāpannā 63 viharanti. Tesaṃ ativelaṃ hassakhiḍḍāratidhammasamāpannānaṃ viharataṃ sati sammussati 64. Satiyā sammosā te devā tamhā kāyā cavanti.
൪൬. ‘‘ഠാനം ഖോ പനേതം, ഭിക്ഖവേ, വിജ്ജതി യം അഞ്ഞതരോ സത്തോ തമ്ഹാ കായാ ചവിത്വാ ഇത്ഥത്തം ആഗച്ഛതി. ഇത്ഥത്തം ആഗതോ സമാനോ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജതി. അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജിതോ സമാനോ ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസതി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ തം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി, തതോ പരം നാനുസ്സരതി.
46. ‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, bhikkhave, vijjati yaṃ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṃ āgacchati. Itthattaṃ āgato samāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. Agārasmā anagāriyaṃ pabbajito samāno ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte taṃ pubbenivāsaṃ anussarati, tato paraṃ nānussarati.
‘‘സോ ഏവമാഹ – ‘യേ ഖോ തേ ഭോന്തോ ദേവാ ന ഖിഡ്ഡാപദോസികാ, തേ ന അതിവേലം ഹസ്സഖിഡ്ഡാരതിധമ്മസമാപന്നാ വിഹരന്തി. തേസം ന അതിവേലം ഹസ്സഖിഡ്ഡാരതിധമ്മസമാപന്നാനം വിഹരതം സതി ന സമ്മുസ്സതി. സതിയാ അസമ്മോസാ തേ ദേവാ തമ്ഹാ കായാ ന ചവന്തി; നിച്ചാ ധുവാ സസ്സതാ അവിപരിണാമധമ്മാ സസ്സതിസമം തഥേവ ഠസ്സന്തി . യേ പന മയം അഹുമ്ഹാ ഖിഡ്ഡാപദോസികാ, തേ മയം അതിവേലം ഹസ്സഖിഡ്ഡാരതിധമ്മസമാപന്നാ വിഹരിമ്ഹാ. തേസം നോ അതിവേലം ഹസ്സഖിഡ്ഡാരതിധമ്മസമാപന്നാനം വിഹരതം സതി സമ്മുസ്സതി. സതിയാ സമ്മോസാ ഏവം മയം തമ്ഹാ കായാ ചുതാ അനിച്ചാ അദ്ധുവാ അപ്പായുകാ ചവനധമ്മാ ഇത്ഥത്തം ആഗതാ’തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, ദുതിയം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി.
‘‘So evamāha – ‘ye kho te bhonto devā na khiḍḍāpadosikā, te na ativelaṃ hassakhiḍḍāratidhammasamāpannā viharanti. Tesaṃ na ativelaṃ hassakhiḍḍāratidhammasamāpannānaṃ viharataṃ sati na sammussati. Satiyā asammosā te devā tamhā kāyā na cavanti; niccā dhuvā sassatā avipariṇāmadhammā sassatisamaṃ tatheva ṭhassanti . Ye pana mayaṃ ahumhā khiḍḍāpadosikā, te mayaṃ ativelaṃ hassakhiḍḍāratidhammasamāpannā viharimhā. Tesaṃ no ativelaṃ hassakhiḍḍāratidhammasamāpannānaṃ viharataṃ sati sammussati. Satiyā sammosā evaṃ mayaṃ tamhā kāyā cutā aniccā addhuvā appāyukā cavanadhammā itthattaṃ āgatā’ti. Idaṃ, bhikkhave, dutiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti.
൪൭. ‘‘തതിയേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി? സന്തി, ഭിക്ഖവേ, മനോപദോസികാ നാമ ദേവാ, തേ അതിവേലം അഞ്ഞമഞ്ഞം ഉപനിജ്ഝായന്തി. തേ അതിവേലം അഞ്ഞമഞ്ഞം ഉപനിജ്ഝായന്താ അഞ്ഞമഞ്ഞമ്ഹി ചിത്താനി പദൂസേന്തി. തേ അഞ്ഞമഞ്ഞം പദുട്ഠചിത്താ കിലന്തകായാ കിലന്തചിത്താ . തേ ദേവാ തമ്ഹാ കായാ ചവന്തി.
47. ‘‘Tatiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti? Santi, bhikkhave, manopadosikā nāma devā, te ativelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyanti. Te ativelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyantā aññamaññamhi cittāni padūsenti. Te aññamaññaṃ paduṭṭhacittā kilantakāyā kilantacittā . Te devā tamhā kāyā cavanti.
൪൮. ‘‘ഠാനം ഖോ പനേതം, ഭിക്ഖവേ, വിജ്ജതി യം അഞ്ഞതരോ സത്തോ തമ്ഹാ കായാ ചവിത്വാ ഇത്ഥത്തം ആഗച്ഛതി. ഇത്ഥത്തം ആഗതോ സമാനോ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജതി. അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജിതോ സമാനോ ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസതി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ തം പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി, തതോ പരം നാനുസ്സരതി.
48. ‘‘Ṭhānaṃ kho panetaṃ, bhikkhave, vijjati yaṃ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṃ āgacchati. Itthattaṃ āgato samāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. Agārasmā anagāriyaṃ pabbajito samāno ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte taṃ pubbenivāsaṃ anussarati, tato paraṃ nānussarati.
‘‘സോ ഏവമാഹ – ‘യേ ഖോ തേ ഭോന്തോ ദേവാ ന മനോപദോസികാ, തേ നാതിവേലം അഞ്ഞമഞ്ഞം ഉപനിജ്ഝായന്തി. തേ നാതിവേലം അഞ്ഞമഞ്ഞം ഉപനിജ്ഝായന്താ അഞ്ഞമഞ്ഞമ്ഹി ചിത്താനി നപ്പദൂസേന്തി. തേ അഞ്ഞമഞ്ഞം അപ്പദുട്ഠചിത്താ അകിലന്തകായാ അകിലന്തചിത്താ. തേ ദേവാ തമ്ഹാ കായാ ന ചവന്തി, നിച്ചാ ധുവാ സസ്സതാ അവിപരിണാമധമ്മാ സസ്സതിസമം തഥേവ ഠസ്സന്തി. യേ പന മയം അഹുമ്ഹാ മനോപദോസികാ, തേ മയം അതിവേലം അഞ്ഞമഞ്ഞം ഉപനിജ്ഝായിമ്ഹാ. തേ മയം അതിവേലം അഞ്ഞമഞ്ഞം ഉപനിജ്ഝായന്താ അഞ്ഞമഞ്ഞമ്ഹി ചിത്താനി പദൂസിമ്ഹാ, തേ മയം അഞ്ഞമഞ്ഞം പദുട്ഠചിത്താ കിലന്തകായാ കിലന്തചിത്താ. ഏവം മയം തമ്ഹാ കായാ ചുതാ അനിച്ചാ അദ്ധുവാ അപ്പായുകാ ചവനധമ്മാ ഇത്ഥത്തം ആഗതാ’തി . ഇദം, ഭിക്ഖവേ, തതിയം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി.
‘‘So evamāha – ‘ye kho te bhonto devā na manopadosikā, te nātivelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyanti. Te nātivelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyantā aññamaññamhi cittāni nappadūsenti. Te aññamaññaṃ appaduṭṭhacittā akilantakāyā akilantacittā. Te devā tamhā kāyā na cavanti, niccā dhuvā sassatā avipariṇāmadhammā sassatisamaṃ tatheva ṭhassanti. Ye pana mayaṃ ahumhā manopadosikā, te mayaṃ ativelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyimhā. Te mayaṃ ativelaṃ aññamaññaṃ upanijjhāyantā aññamaññamhi cittāni padūsimhā, te mayaṃ aññamaññaṃ paduṭṭhacittā kilantakāyā kilantacittā. Evaṃ mayaṃ tamhā kāyā cutā aniccā addhuvā appāyukā cavanadhammā itthattaṃ āgatā’ti . Idaṃ, bhikkhave, tatiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti.
൪൯. ‘‘ചതുത്ഥേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ തക്കീ ഹോതി വീമംസീ. സോ തക്കപരിയാഹതം വീമംസാനുചരിതം സയംപടിഭാനം ഏവമാഹ – ‘യം ഖോ ഇദം വുച്ചതി ചക്ഖും ഇതിപി സോതം ഇതിപി ഘാനം ഇതിപി ജിവ്ഹാ ഇതിപി കായോ ഇതിപി, അയം അത്താ അനിച്ചോ അദ്ധുവോ അസസ്സതോ വിപരിണാമധമ്മോ. യഞ്ച ഖോ ഇദം വുച്ചതി ചിത്തന്തി വാ മനോതി വാ വിഞ്ഞാണന്തി വാ അയം അത്താ നിച്ചോ ധുവോ സസ്സതോ അവിപരിണാമധമ്മോ സസ്സതിസമം തഥേവ ഠസ്സതീ’തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, ചതുത്ഥം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി.
49. ‘‘Catutthe ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā takkī hoti vīmaṃsī. So takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃpaṭibhānaṃ evamāha – ‘yaṃ kho idaṃ vuccati cakkhuṃ itipi sotaṃ itipi ghānaṃ itipi jivhā itipi kāyo itipi, ayaṃ attā anicco addhuvo asassato vipariṇāmadhammo. Yañca kho idaṃ vuccati cittanti vā manoti vā viññāṇanti vā ayaṃ attā nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo sassatisamaṃ tatheva ṭhassatī’ti. Idaṃ, bhikkhave, catutthaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti.
൫൦. ‘‘ഇമേഹി ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, സമണബ്രാഹ്മണാ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി. യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, ഏതേസം വാ അഞ്ഞതരേന; നത്ഥി ഇതോ ബഹിദ്ധാ.
50. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti, sabbe te imeheva catūhi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena; natthi ito bahiddhā.
൫൧. ‘‘തയിദം , ഭിക്ഖവേ, തഥാഗതോ പജാനാതി – ‘ഇമേ ദിട്ഠിട്ഠാനാ ഏവംഗഹിതാ ഏവംപരാമട്ഠാ ഏവംഗതികാ ഭവന്തി ഏവംഅഭിസമ്പരായാ’തി. തഞ്ച തഥാഗതോ പജാനാതി, തതോ ച ഉത്തരിതരം പജാനാതി, തഞ്ച പജാനനം ന പരാമസതി, അപരാമസതോ ചസ്സ പച്ചത്തഞ്ഞേവ നിബ്ബുതി വിദിതാ. വേദനാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം വിദിത്വാ അനുപാദാവിമുത്തോ, ഭിക്ഖവേ, തഥാഗതോ.
51. ‘‘Tayidaṃ , bhikkhave, tathāgato pajānāti – ‘ime diṭṭhiṭṭhānā evaṃgahitā evaṃparāmaṭṭhā evaṃgatikā bhavanti evaṃabhisamparāyā’ti. Tañca tathāgato pajānāti, tato ca uttaritaraṃ pajānāti, tañca pajānanaṃ na parāmasati, aparāmasato cassa paccattaññeva nibbuti viditā. Vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā anupādāvimutto, bhikkhave, tathāgato.
൫൨. ‘‘ഇമേ ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, ധമ്മാ ഗമ്ഭീരാ ദുദ്ദസാ ദുരനുബോധാ സന്താ പണീതാ അതക്കാവചരാ നിപുണാ പണ്ഡിതവേദനീയാ, യേ തഥാഗതോ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ പവേദേതി, യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും.
52. ‘‘Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti, yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.
അന്താനന്തവാദോ
Antānantavādo
൫൩. ‘‘സന്തി, ഭിക്ഖവേ, ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി. തേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി?
53. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti catūhi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti catūhi vatthūhi?
൫൪. ‘‘ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസതി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ അന്തസഞ്ഞീ ലോകസ്മിം വിഹരതി.
54. ‘‘Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte antasaññī lokasmiṃ viharati.
‘‘സോ ഏവമാഹ – ‘അന്തവാ അയം ലോകോ പരിവടുമോ. തം കിസ്സ ഹേതു? അഹഞ്ഹി ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസാമി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ അന്തസഞ്ഞീ ലോകസ്മിം വിഹരാമി. ഇമിനാമഹം ഏതം ജാനാമി – യഥാ അന്തവാ അയം ലോകോ പരിവടുമോ’തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, പഠമം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി.
‘‘So evamāha – ‘antavā ayaṃ loko parivaṭumo. Taṃ kissa hetu? Ahañhi ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusāmi, yathāsamāhite citte antasaññī lokasmiṃ viharāmi. Imināmahaṃ etaṃ jānāmi – yathā antavā ayaṃ loko parivaṭumo’ti. Idaṃ, bhikkhave, paṭhamaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti.
൫൫. ‘‘ദുതിയേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസതി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ അനന്തസഞ്ഞീ ലോകസ്മിം വിഹരതി.
55. ‘‘Dutiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte anantasaññī lokasmiṃ viharati.
‘‘സോ ഏവമാഹ – ‘അനന്തോ അയം ലോകോ അപരിയന്തോ. യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവമാഹംസു – ‘‘അന്തവാ അയം ലോകോ പരിവടുമോ’’തി, തേസം മുസാ. അനന്തോ അയം ലോകോ അപരിയന്തോ. തം കിസ്സ ഹേതു? അഹഞ്ഹി ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസാമി , യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ അനന്തസഞ്ഞീ ലോകസ്മിം വിഹരാമി. ഇമിനാമഹം ഏതം ജാനാമി – യഥാ അനന്തോ അയം ലോകോ അപരിയന്തോ’തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, ദുതിയം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി.
‘‘So evamāha – ‘ananto ayaṃ loko apariyanto. Ye te samaṇabrāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘antavā ayaṃ loko parivaṭumo’’ti, tesaṃ musā. Ananto ayaṃ loko apariyanto. Taṃ kissa hetu? Ahañhi ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusāmi , yathāsamāhite citte anantasaññī lokasmiṃ viharāmi. Imināmahaṃ etaṃ jānāmi – yathā ananto ayaṃ loko apariyanto’ti. Idaṃ, bhikkhave, dutiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti.
൫൬. ‘‘തതിയേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസതി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ ഉദ്ധമധോ അന്തസഞ്ഞീ ലോകസ്മിം വിഹരതി, തിരിയം അനന്തസഞ്ഞീ.
56. ‘‘Tatiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte uddhamadho antasaññī lokasmiṃ viharati, tiriyaṃ anantasaññī.
‘‘സോ ഏവമാഹ – ‘അന്തവാ ച അയം ലോകോ അനന്തോ ച. യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവമാഹംസു – ‘‘അന്തവാ അയം ലോകോ പരിവടുമോ’’തി, തേസം മുസാ. യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവമാഹംസു – ‘‘അനന്തോ അയം ലോകോ അപരിയന്തോ’’തി, തേസമ്പി മുസാ. അന്തവാ ച അയം ലോകോ അനന്തോ ച. തം കിസ്സ ഹേതു? അഹഞ്ഹി ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസാമി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ ഉദ്ധമധോ അന്തസഞ്ഞീ ലോകസ്മിം വിഹരാമി, തിരിയം അനന്തസഞ്ഞീ. ഇമിനാമഹം ഏതം ജാനാമി – യഥാ അന്തവാ ച അയം ലോകോ അനന്തോ ചാ’തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, തതിയം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി.
‘‘So evamāha – ‘antavā ca ayaṃ loko ananto ca. Ye te samaṇabrāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘antavā ayaṃ loko parivaṭumo’’ti, tesaṃ musā. Yepi te samaṇabrāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘ananto ayaṃ loko apariyanto’’ti, tesampi musā. Antavā ca ayaṃ loko ananto ca. Taṃ kissa hetu? Ahañhi ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusāmi, yathāsamāhite citte uddhamadho antasaññī lokasmiṃ viharāmi, tiriyaṃ anantasaññī. Imināmahaṃ etaṃ jānāmi – yathā antavā ca ayaṃ loko ananto cā’ti. Idaṃ, bhikkhave, tatiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti.
൫൭. ‘‘ചതുത്ഥേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ തക്കീ ഹോതി വീമംസീ. സോ തക്കപരിയാഹതം വീമംസാനുചരിതം സയംപടിഭാനം ഏവമാഹ – ‘നേവായം ലോകോ അന്തവാ, ന പനാനന്തോ. യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവമാഹംസു – ‘‘അന്തവാ അയം ലോകോ പരിവടുമോ’’തി, തേസം മുസാ. യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവമാഹംസു – ‘‘അനന്തോ അയം ലോകോ അപരിയന്തോ’’തി, തേസമ്പി മുസാ. യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവമാഹംസു – ‘‘അന്തവാ ച അയം ലോകോ അനന്തോ ചാ’’തി, തേസമ്പി മുസാ. നേവായം ലോകോ അന്തവാ , ന പനാനന്തോ’തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ , ചതുത്ഥം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി.
57. ‘‘Catutthe ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā takkī hoti vīmaṃsī. So takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃpaṭibhānaṃ evamāha – ‘nevāyaṃ loko antavā, na panānanto. Ye te samaṇabrāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘antavā ayaṃ loko parivaṭumo’’ti, tesaṃ musā. Yepi te samaṇabrāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘ananto ayaṃ loko apariyanto’’ti, tesampi musā. Yepi te samaṇabrāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘antavā ca ayaṃ loko ananto cā’’ti, tesampi musā. Nevāyaṃ loko antavā , na panānanto’ti. Idaṃ, bhikkhave , catutthaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti.
൫൮. ‘‘ഇമേഹി ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, സമണബ്രാഹ്മണാ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി. യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, ഏതേസം വാ അഞ്ഞതരേന; നത്ഥി ഇതോ ബഹിദ്ധാ.
58. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti catūhi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti, sabbe te imeheva catūhi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena; natthi ito bahiddhā.
൫൯. ‘‘തയിദം, ഭിക്ഖവേ, തഥാഗതോ പജാനാതി – ‘ഇമേ ദിട്ഠിട്ഠാനാ ഏവംഗഹിതാ ഏവംപരാമട്ഠാ ഏവംഗതികാ ഭവന്തി ഏവംഅഭിസമ്പരായാ’തി. തഞ്ച തഥാഗതോ പജാനാതി, തതോ ച ഉത്തരിതരം പജാനാതി, തഞ്ച പജാനനം ന പരാമസതി, അപരാമസതോ ചസ്സ പച്ചത്തഞ്ഞേവ നിബ്ബുതി വിദിതാ. വേദനാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം വിദിത്വാ അനുപാദാവിമുത്തോ, ഭിക്ഖവേ, തഥാഗതോ.
59. ‘‘Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato pajānāti – ‘ime diṭṭhiṭṭhānā evaṃgahitā evaṃparāmaṭṭhā evaṃgatikā bhavanti evaṃabhisamparāyā’ti. Tañca tathāgato pajānāti, tato ca uttaritaraṃ pajānāti, tañca pajānanaṃ na parāmasati, aparāmasato cassa paccattaññeva nibbuti viditā. Vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā anupādāvimutto, bhikkhave, tathāgato.
൬൦. ‘‘ഇമേ ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, ധമ്മാ ഗമ്ഭീരാ ദുദ്ദസാ ദുരനുബോധാ സന്താ പണീതാ അതക്കാവചരാ നിപുണാ പണ്ഡിതവേദനീയാ, യേ തഥാഗതോ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ പവേദേതി, യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും.
60. ‘‘Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti, yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.
അമരാവിക്ഖേപവാദോ
Amarāvikkhepavādo
൬൧. ‘‘സന്തി, ഭിക്ഖവേ, ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അമരാവിക്ഖേപികാ, തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം ചതൂഹി വത്ഥൂഹി. തേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ അമരാവിക്ഖേപികാ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം ചതൂഹി വത്ഥൂഹി?
61. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā, tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ catūhi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ catūhi vatthūhi?
൬൨. ‘‘ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ ‘ഇദം കുസല’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി, ‘ഇദം അകുസല’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. തസ്സ ഏവം ഹോതി – ‘അഹം ഖോ ‘‘ഇദം കുസല’’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാമി, ‘‘ഇദം അകുസല’’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാമി. അഹഞ്ചേ ഖോ പന ‘‘ഇദം കുസല’’ന്തി യഥാഭൂതം അപ്പജാനന്തോ, ‘‘ഇദം അകുസല’’ന്തി യഥാഭൂതം അപ്പജാനന്തോ, ‘ഇദം കുസല’ന്തി വാ ബ്യാകരേയ്യം, ‘ഇദം അകുസല’ന്തി വാ ബ്യാകരേയ്യം, തം മമസ്സ മുസാ. യം മമസ്സ മുസാ , സോ മമസ്സ വിഘാതോ. യോ മമസ്സ വിഘാതോ സോ മമസ്സ അന്തരായോ’തി. ഇതി സോ മുസാവാദഭയാ മുസാവാദപരിജേഗുച്ഛാ നേവിദം കുസലന്തി ബ്യാകരോതി, ന പനിദം അകുസലന്തി ബ്യാകരോതി, തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠോ സമാനോ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജതി അമരാവിക്ഖേപം – ‘ഏവന്തിപി മേ നോ; തഥാതിപി മേ നോ; അഞ്ഞഥാതിപി മേ നോ; നോതിപി മേ നോ; നോ നോതിപി മേ നോ’തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, പഠമം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അമരാവിക്ഖേപികാ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം.
62. ‘‘Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ‘idaṃ kusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāti, ‘idaṃ akusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa evaṃ hoti – ‘ahaṃ kho ‘‘idaṃ kusala’’nti yathābhūtaṃ nappajānāmi, ‘‘idaṃ akusala’’nti yathābhūtaṃ nappajānāmi. Ahañce kho pana ‘‘idaṃ kusala’’nti yathābhūtaṃ appajānanto, ‘‘idaṃ akusala’’nti yathābhūtaṃ appajānanto, ‘idaṃ kusala’nti vā byākareyyaṃ, ‘idaṃ akusala’nti vā byākareyyaṃ, taṃ mamassa musā. Yaṃ mamassa musā , so mamassa vighāto. Yo mamassa vighāto so mamassa antarāyo’ti. Iti so musāvādabhayā musāvādaparijegucchā nevidaṃ kusalanti byākaroti, na panidaṃ akusalanti byākaroti, tattha tattha pañhaṃ puṭṭho samāno vācāvikkhepaṃ āpajjati amarāvikkhepaṃ – ‘evantipi me no; tathātipi me no; aññathātipi me no; notipi me no; no notipi me no’ti. Idaṃ, bhikkhave, paṭhamaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ.
൬൩. ‘‘ദുതിയേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ അമരാവിക്ഖേപികാ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ ‘ഇദം കുസല’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി, ‘ഇദം അകുസല’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. തസ്സ ഏവം ഹോതി – ‘അഹം ഖോ ‘‘ഇദം കുസല’’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാമി, ‘‘ഇദം അകുസല’’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാമി. അഹഞ്ചേ ഖോ പന ‘‘ഇദം കുസല’’ന്തി യഥാഭൂതം അപ്പജാനന്തോ, ‘‘ഇദം അകുസല’’ന്തി യഥാഭൂതം അപ്പജാനന്തോ, ‘‘ഇദം കുസല’’ന്തി വാ ബ്യാകരേയ്യം, ‘‘ഇദം അകുസല’ന്തി വാ ബ്യാകരേയ്യം, തത്ഥ മേ അസ്സ ഛന്ദോ വാ രാഗോ വാ ദോസോ വാ പടിഘോ വാ. യത്ഥ 65 മേ അസ്സ ഛന്ദോ വാ രാഗോ വാ ദോസോ വാ പടിഘോ വാ, തം മമസ്സ ഉപാദാനം. യം മമസ്സ ഉപാദാനം, സോ മമസ്സ വിഘാതോ. യോ മമസ്സ വിഘാതോ, സോ മമസ്സ അന്തരായോ’തി. ഇതി സോ ഉപാദാനഭയാ ഉപാദാനപരിജേഗുച്ഛാ നേവിദം കുസലന്തി ബ്യാകരോതി, ന പനിദം അകുസലന്തി ബ്യാകരോതി, തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠോ സമാനോ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജതി അമരാവിക്ഖേപം – ‘ഏവന്തിപി മേ നോ; തഥാതിപി മേ നോ; അഞ്ഞഥാതിപി മേ നോ; നോതിപി മേ നോ; നോ നോതിപി മേ നോ’തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, ദുതിയം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അമരാവിക്ഖേപികാ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം.
63. ‘‘Dutiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ‘idaṃ kusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāti, ‘idaṃ akusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa evaṃ hoti – ‘ahaṃ kho ‘‘idaṃ kusala’’nti yathābhūtaṃ nappajānāmi, ‘‘idaṃ akusala’’nti yathābhūtaṃ nappajānāmi. Ahañce kho pana ‘‘idaṃ kusala’’nti yathābhūtaṃ appajānanto, ‘‘idaṃ akusala’’nti yathābhūtaṃ appajānanto, ‘‘idaṃ kusala’’nti vā byākareyyaṃ, ‘‘idaṃ akusala’nti vā byākareyyaṃ, tattha me assa chando vā rāgo vā doso vā paṭigho vā. Yattha 66 me assa chando vā rāgo vā doso vā paṭigho vā, taṃ mamassa upādānaṃ. Yaṃ mamassa upādānaṃ, so mamassa vighāto. Yo mamassa vighāto, so mamassa antarāyo’ti. Iti so upādānabhayā upādānaparijegucchā nevidaṃ kusalanti byākaroti, na panidaṃ akusalanti byākaroti, tattha tattha pañhaṃ puṭṭho samāno vācāvikkhepaṃ āpajjati amarāvikkhepaṃ – ‘evantipi me no; tathātipi me no; aññathātipi me no; notipi me no; no notipi me no’ti. Idaṃ, bhikkhave, dutiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ.
൬൪. ‘‘തതിയേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ അമരാവിക്ഖേപികാ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ ‘ഇദം കുസല’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി, ‘ഇദം അകുസല’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാതി. തസ്സ ഏവം ഹോതി – ‘അഹം ഖോ ‘‘ഇദം കുസല’’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാമി, ‘‘ഇദം അകുസല’ന്തി യഥാഭൂതം നപ്പജാനാമി. അഹഞ്ചേ ഖോ പന ‘‘ഇദം കുസല’’ന്തി യഥാഭൂതം അപ്പജാനന്തോ ‘‘ഇദം അകുസല’’ന്തി യഥാഭൂതം അപ്പജാനന്തോ ‘‘ഇദം കുസല’’ന്തി വാ ബ്യാകരേയ്യം, ‘‘ഇദം അകുസല’’ന്തി വാ ബ്യാകരേയ്യം. സന്തി ഹി ഖോ സമണബ്രാഹ്മണാ പണ്ഡിതാ നിപുണാ കതപരപ്പവാദാ വാലവേധിരൂപാ, തേ ഭിന്ദന്താ 67 മഞ്ഞേ ചരന്തി പഞ്ഞാഗതേന ദിട്ഠിഗതാനി, തേ മം തത്ഥ സമനുയുഞ്ജേയ്യും സമനുഗാഹേയ്യും സമനുഭാസേയ്യും. യേ മം തത്ഥ സമനുയുഞ്ജേയ്യും സമനുഗാഹേയ്യും സമനുഭാസേയ്യും, തേസാഹം ന സമ്പായേയ്യം. യേസാഹം ന സമ്പായേയ്യം, സോ മമസ്സ വിഘാതോ. യോ മമസ്സ വിഘാതോ, സോ മമസ്സ അന്തരായോ’തി. ഇതി സോ അനുയോഗഭയാ അനുയോഗപരിജേഗുച്ഛാ നേവിദം കുസലന്തി ബ്യാകരോതി, ന പനിദം അകുസലന്തി ബ്യാകരോതി, തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠോ സമാനോ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജതി അമരാവിക്ഖേപം – ‘ഏവന്തിപി മേ നോ; തഥാതിപി മേ നോ; അഞ്ഞഥാതിപി മേ നോ; നോതിപി മേ നോ; നോ നോതിപി മേ നോ’തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, തതിയം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അമരാവിക്ഖേപികാ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം.
64. ‘‘Tatiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā ‘idaṃ kusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāti, ‘idaṃ akusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa evaṃ hoti – ‘ahaṃ kho ‘‘idaṃ kusala’’nti yathābhūtaṃ nappajānāmi, ‘‘idaṃ akusala’nti yathābhūtaṃ nappajānāmi. Ahañce kho pana ‘‘idaṃ kusala’’nti yathābhūtaṃ appajānanto ‘‘idaṃ akusala’’nti yathābhūtaṃ appajānanto ‘‘idaṃ kusala’’nti vā byākareyyaṃ, ‘‘idaṃ akusala’’nti vā byākareyyaṃ. Santi hi kho samaṇabrāhmaṇā paṇḍitā nipuṇā kataparappavādā vālavedhirūpā, te bhindantā 68 maññe caranti paññāgatena diṭṭhigatāni, te maṃ tattha samanuyuñjeyyuṃ samanugāheyyuṃ samanubhāseyyuṃ. Ye maṃ tattha samanuyuñjeyyuṃ samanugāheyyuṃ samanubhāseyyuṃ, tesāhaṃ na sampāyeyyaṃ. Yesāhaṃ na sampāyeyyaṃ, so mamassa vighāto. Yo mamassa vighāto, so mamassa antarāyo’ti. Iti so anuyogabhayā anuyogaparijegucchā nevidaṃ kusalanti byākaroti, na panidaṃ akusalanti byākaroti, tattha tattha pañhaṃ puṭṭho samāno vācāvikkhepaṃ āpajjati amarāvikkhepaṃ – ‘evantipi me no; tathātipi me no; aññathātipi me no; notipi me no; no notipi me no’ti. Idaṃ, bhikkhave, tatiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ.
൬൫. ‘‘ചതുത്ഥേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ അമരാവിക്ഖേപികാ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ മന്ദോ ഹോതി മോമൂഹോ. സോ മന്ദത്താ മോമൂഹത്താ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠോ സമാനോ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജതി അമരാവിക്ഖേപം – ‘അത്ഥി പരോ ലോകോ’തി ഇതി ചേ മം പുച്ഛസി, ‘അത്ഥി പരോ ലോകോ’തി ഇതി ചേ മേ അസ്സ, ‘അത്ഥി പരോ ലോകോ’തി ഇതി തേ നം ബ്യാകരേയ്യം, ‘ഏവന്തിപി മേ നോ, തഥാതിപി മേ നോ, അഞ്ഞഥാതിപി മേ നോ, നോതിപി മേ നോ, നോ നോതിപി മേ നോ’തി. ‘നത്ഥി പരോ ലോകോ…പേ॰… ‘അത്ഥി ച നത്ഥി ച പരോ ലോകോ…പേ॰… ‘നേവത്ഥി ന നത്ഥി പരോ ലോകോ…പേ॰… ‘അത്ഥി സത്താ ഓപപാതികാ …പേ॰… ‘നത്ഥി സത്താ ഓപപാതികാ…പേ॰… ‘അത്ഥി ച നത്ഥി ച സത്താ ഓപപാതികാ…പേ॰… ‘നേവത്ഥി ന നത്ഥി സത്താ ഓപപാതികാ…പേ॰… ‘അത്ഥി സുകതദുക്കടാനം 69 കമ്മാനം ഫലം വിപാകോ…പേ॰… ‘നത്ഥി സുകതദുക്കടാനം കമ്മാനം ഫലം വിപാകോ…പേ॰… ‘അത്ഥി ച നത്ഥി ച സുകതദുക്കടാനം കമ്മാനം ഫലം വിപാകോ…പേ॰… ‘നേവത്ഥി ന നത്ഥി സുകതദുക്കടാനം കമ്മാനം ഫലം വിപാകോ…പേ॰… ‘ഹോതി തഥാഗതോ പരം മരണാ…പേ॰… ‘ന ഹോതി തഥാഗതോ പരം മരണാ…പേ॰… ‘ഹോതി ച ന ച ഹോതി 70 തഥാഗതോ പരം മരണാ…പേ॰… ‘നേവ ഹോതി ന ന ഹോതി തഥാഗതോ പരം മരണാതി ഇതി ചേ മം പുച്ഛസി, ‘നേവ ഹോതി ന ന ഹോതി തഥാഗതോ പരം മരണാ’തി ഇതി ചേ മേ അസ്സ, ‘നേവ ഹോതി ന ന ഹോതി തഥാഗതോ പരം മരണാ’തി ഇതി തേ നം ബ്യാകരേയ്യം, ‘ഏവന്തിപി മേ നോ, തഥാതിപി മേ നോ, അഞ്ഞഥാതിപി മേ നോ, നോതിപി മേ നോ, നോ നോതിപി മേ നോ’തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, ചതുത്ഥം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അമരാവിക്ഖേപികാ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം.
65. ‘‘Catutthe ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā mando hoti momūho. So mandattā momūhattā tattha tattha pañhaṃ puṭṭho samāno vācāvikkhepaṃ āpajjati amarāvikkhepaṃ – ‘atthi paro loko’ti iti ce maṃ pucchasi, ‘atthi paro loko’ti iti ce me assa, ‘atthi paro loko’ti iti te naṃ byākareyyaṃ, ‘evantipi me no, tathātipi me no, aññathātipi me no, notipi me no, no notipi me no’ti. ‘Natthi paro loko…pe… ‘atthi ca natthi ca paro loko…pe… ‘nevatthi na natthi paro loko…pe… ‘atthi sattā opapātikā …pe… ‘natthi sattā opapātikā…pe… ‘atthi ca natthi ca sattā opapātikā…pe… ‘nevatthi na natthi sattā opapātikā…pe… ‘atthi sukatadukkaṭānaṃ 71 kammānaṃ phalaṃ vipāko…pe… ‘natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko…pe… ‘atthi ca natthi ca sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko…pe… ‘nevatthi na natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko…pe… ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā…pe… ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā…pe… ‘hoti ca na ca hoti 72 tathāgato paraṃ maraṇā…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti iti ce maṃ pucchasi, ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti iti ce me assa, ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti iti te naṃ byākareyyaṃ, ‘evantipi me no, tathātipi me no, aññathātipi me no, notipi me no, no notipi me no’ti. Idaṃ, bhikkhave, catutthaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ.
൬൬. ‘‘ഇമേഹി ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, സമണബ്രാഹ്മണാ അമരാവിക്ഖേപികാ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം ചതൂഹി വത്ഥൂഹി. യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ അമരാവിക്ഖേപികാ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം , സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, ഏതേസം വാ അഞ്ഞതരേന, നത്ഥി ഇതോ ബഹിദ്ധാ…പേ॰… യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും.
66. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ catūhi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ , sabbe te imeheva catūhi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena, natthi ito bahiddhā…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.
അധിച്ചസമുപ്പന്നവാദോ
Adhiccasamuppannavādo
൬൭. ‘‘സന്തി, ഭിക്ഖവേ, ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അധിച്ചസമുപ്പന്നികാ അധിച്ചസമുപ്പന്നം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ദ്വീഹി വത്ഥൂഹി. തേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ അധിച്ചസമുപ്പന്നികാ അധിച്ചസമുപ്പന്നം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ദ്വീഹി വത്ഥൂഹി?
67. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti dvīhi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti dvīhi vatthūhi?
൬൮. ‘‘സന്തി, ഭിക്ഖവേ, അസഞ്ഞസത്താ നാമ ദേവാ. സഞ്ഞുപ്പാദാ ച പന തേ ദേവാ തമ്ഹാ കായാ ചവന്തി. ഠാനം ഖോ പനേതം, ഭിക്ഖവേ, വിജ്ജതി, യം അഞ്ഞതരോ സത്തോ തമ്ഹാ കായാ ചവിത്വാ ഇത്ഥത്തം ആഗച്ഛതി. ഇത്ഥത്തം ആഗതോ സമാനോ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജതി. അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജിതോ സമാനോ ആതപ്പമന്വായ പധാനമന്വായ അനുയോഗമന്വായ അപ്പമാദമന്വായ സമ്മാമനസികാരമന്വായ തഥാരൂപം ചേതോസമാധിം ഫുസതി, യഥാസമാഹിതേ ചിത്തേ സഞ്ഞുപ്പാദം അനുസ്സരതി, തതോ പരം നാനുസ്സരതി. സോ ഏവമാഹ – ‘അധിച്ചസമുപ്പന്നോ അത്താ ച ലോകോ ച. തം കിസ്സ ഹേതു? അഹഞ്ഹി പുബ്ബേ നാഹോസിം, സോമ്ഹി ഏതരഹി അഹുത്വാ സന്തതായ പരിണതോ’തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, പഠമം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അധിച്ചസമുപ്പന്നികാ അധിച്ചസമുപ്പന്നം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി.
68. ‘‘Santi, bhikkhave, asaññasattā nāma devā. Saññuppādā ca pana te devā tamhā kāyā cavanti. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, bhikkhave, vijjati, yaṃ aññataro satto tamhā kāyā cavitvā itthattaṃ āgacchati. Itthattaṃ āgato samāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. Agārasmā anagāriyaṃ pabbajito samāno ātappamanvāya padhānamanvāya anuyogamanvāya appamādamanvāya sammāmanasikāramanvāya tathārūpaṃ cetosamādhiṃ phusati, yathāsamāhite citte saññuppādaṃ anussarati, tato paraṃ nānussarati. So evamāha – ‘adhiccasamuppanno attā ca loko ca. Taṃ kissa hetu? Ahañhi pubbe nāhosiṃ, somhi etarahi ahutvā santatāya pariṇato’ti. Idaṃ, bhikkhave, paṭhamaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti.
൬൯. ‘‘ദുതിയേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ അധിച്ചസമുപ്പന്നികാ അധിച്ചസമുപ്പന്നം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ തക്കീ ഹോതി വീമംസീ. സോ തക്കപരിയാഹതം വീമംസാനുചരിതം സയംപടിഭാനം ഏവമാഹ – ‘അധിച്ചസമുപ്പന്നോ അത്താ ച ലോകോ ചാ’തി. ഇദം, ഭിക്ഖവേ, ദുതിയം ഠാനം, യം ആഗമ്മ യം ആരബ്ഭ ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അധിച്ചസമുപ്പന്നികാ അധിച്ചസമുപ്പന്നം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി.
69. ‘‘Dutiye ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti? Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā takkī hoti vīmaṃsī. So takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃpaṭibhānaṃ evamāha – ‘adhiccasamuppanno attā ca loko cā’ti. Idaṃ, bhikkhave, dutiyaṃ ṭhānaṃ, yaṃ āgamma yaṃ ārabbha eke samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti.
൭൦. ‘‘ഇമേഹി ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, സമണബ്രാഹ്മണാ അധിച്ചസമുപ്പന്നികാ അധിച്ചസമുപ്പന്നം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ദ്വീഹി വത്ഥൂഹി. യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ അധിച്ചസമുപ്പന്നികാ അധിച്ചസമുപ്പന്നം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ ദ്വീഹി വത്ഥൂഹി, ഏതേസം വാ അഞ്ഞതരേന, നത്ഥി ഇതോ ബഹിദ്ധാ…പേ॰… യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും.
70. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti dvīhi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti, sabbe te imeheva dvīhi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena, natthi ito bahiddhā…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.
൭൧. ‘‘ഇമേഹി ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, സമണബ്രാഹ്മണാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ പുബ്ബന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി അട്ഠാരസഹി വത്ഥൂഹി. യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ പുബ്ബന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്തമാരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ അട്ഠാരസഹി വത്ഥൂഹി, ഏതേസം വാ അഞ്ഞതരേന, നത്ഥി ഇതോ ബഹിദ്ധാ.
71. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino pubbantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti aṭṭhārasahi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino pubbantamārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti, sabbe te imeheva aṭṭhārasahi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena, natthi ito bahiddhā.
൭൨. ‘‘തയിദം, ഭിക്ഖവേ, തഥാഗതോ പജാനാതി – ‘ഇമേ ദിട്ഠിട്ഠാനാ ഏവംഗഹിതാ ഏവംപരാമട്ഠാ ഏവംഗതികാ ഭവന്തി ഏവംഅഭിസമ്പരായാ’തി. തഞ്ച തഥാഗതോ പജാനാതി, തതോ ച ഉത്തരിതരം പജാനാതി, തഞ്ച പജാനനം ന പരാമസതി, അപരാമസതോ ചസ്സ പച്ചത്തഞ്ഞേവ നിബ്ബുതി വിദിതാ. വേദനാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം വിദിത്വാ അനുപാദാവിമുത്തോ, ഭിക്ഖവേ, തഥാഗതോ.
72. ‘‘Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato pajānāti – ‘ime diṭṭhiṭṭhānā evaṃgahitā evaṃparāmaṭṭhā evaṃgatikā bhavanti evaṃabhisamparāyā’ti. Tañca tathāgato pajānāti, tato ca uttaritaraṃ pajānāti, tañca pajānanaṃ na parāmasati, aparāmasato cassa paccattaññeva nibbuti viditā. Vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā anupādāvimutto, bhikkhave, tathāgato.
൭൩. ‘‘ഇമേ ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, ധമ്മാ ഗമ്ഭീരാ ദുദ്ദസാ ദുരനുബോധാ സന്താ പണീതാ അതക്കാവചരാ നിപുണാ പണ്ഡിതവേദനീയാ, യേ തഥാഗതോ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ പവേദേതി , യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും.
73. ‘‘Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti , yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.
ദുതിയഭാണവാരോ.
Dutiyabhāṇavāro.
അപരന്തകപ്പികാ
Aparantakappikā
൭൪. ‘‘സന്തി, ഭിക്ഖവേ, ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ അപരന്തകപ്പികാ അപരന്താനുദിട്ഠിനോ, അപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി ചതുചത്താരീസായ 73 വത്ഥൂഹി. തേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ അപരന്തകപ്പികാ അപരന്താനുദിട്ഠിനോ അപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി ചതുചത്താരീസായ വത്ഥൂഹി?
74. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino, aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti catucattārīsāya 74 vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti catucattārīsāya vatthūhi?
സഞ്ഞീവാദോ
Saññīvādo
൭൫. ‘‘സന്തി, ഭിക്ഖവേ, ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ സഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം സഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി സോളസഹി വത്ഥൂഹി. തേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ ഉദ്ധമാഘാതനികാ സഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം സഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി സോളസഹി വത്ഥൂഹി?
75. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti soḷasahi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti soḷasahi vatthūhi?
൭൬. ‘‘‘രൂപീ അത്താ ഹോതി അരോഗോ പരം മരണാ സഞ്ഞീ’തി നം പഞ്ഞപേന്തി. ‘അരൂപീ അത്താ ഹോതി അരോഗോ പരം മരണാ സഞ്ഞീ’തി നം പഞ്ഞപേന്തി. ‘രൂപീ ച അരൂപീ ച അത്താ ഹോതി…പേ॰… നേവരൂപീ നാരൂപീ അത്താ ഹോതി… അന്തവാ അത്താ ഹോതി… അനന്തവാ അത്താ ഹോതി… അന്തവാ ച അനന്തവാ ച അത്താ ഹോതി… നേവന്തവാ നാനന്തവാ അത്താ ഹോതി… ഏകത്തസഞ്ഞീ അത്താ ഹോതി… നാനത്തസഞ്ഞീ അത്താ ഹോതി… പരിത്തസഞ്ഞീ അത്താ ഹോതി… അപ്പമാണസഞ്ഞീ അത്താ ഹോതി… ഏകന്തസുഖീ അത്താ ഹോതി… ഏകന്തദുക്ഖീ അത്താ ഹോതി. സുഖദുക്ഖീ അത്താ ഹോതി. അദുക്ഖമസുഖീ അത്താ ഹോതി അരോഗോ പരം മരണാ സഞ്ഞീ’തി നം പഞ്ഞപേന്തി.
76. ‘‘‘Rūpī attā hoti arogo paraṃ maraṇā saññī’ti naṃ paññapenti. ‘Arūpī attā hoti arogo paraṃ maraṇā saññī’ti naṃ paññapenti. ‘Rūpī ca arūpī ca attā hoti…pe… nevarūpī nārūpī attā hoti… antavā attā hoti… anantavā attā hoti… antavā ca anantavā ca attā hoti… nevantavā nānantavā attā hoti… ekattasaññī attā hoti… nānattasaññī attā hoti… parittasaññī attā hoti… appamāṇasaññī attā hoti… ekantasukhī attā hoti… ekantadukkhī attā hoti. Sukhadukkhī attā hoti. Adukkhamasukhī attā hoti arogo paraṃ maraṇā saññī’ti naṃ paññapenti.
൭൭. ‘‘ഇമേഹി ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ സഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം സഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി സോളസഹി വത്ഥൂഹി. യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ സഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം സഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ സോളസഹി വത്ഥൂഹി, ഏതേസം വാ അഞ്ഞതരേന, നത്ഥി ഇതോ ബഹിദ്ധാ…പേ॰… യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും.
77. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti soḷasahi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti, sabbe te imeheva soḷasahi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena, natthi ito bahiddhā…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.
അസഞ്ഞീവാദോ
Asaññīvādo
൭൮. ‘‘സന്തി, ഭിക്ഖവേ, ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ അസഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം അസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി. തേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ ഉദ്ധമാഘാതനികാ അസഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം അസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി?
78. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā asaññīvādā uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha uddhamāghātanikā asaññīvādā uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi?
൭൯. ‘‘‘രൂപീ അത്താ ഹോതി അരോഗോ പരം മരണാ അസഞ്ഞീ’തി നം പഞ്ഞപേന്തി. ‘അരൂപീ അത്താ ഹോതി അരോഗോ പരം മരണാ അസഞ്ഞീ’തി നം പഞ്ഞപേന്തി. ‘രൂപീ ച അരൂപീ ച അത്താ ഹോതി…പേ॰… നേവരൂപീ നാരൂപീ അത്താ ഹോതി… അന്തവാ അത്താ ഹോതി… അനന്തവാ അത്താ ഹോതി… അന്തവാ ച അനന്തവാ ച അത്താ ഹോതി… നേവന്തവാ നാനന്തവാ അത്താ ഹോതി അരോഗോ പരം മരണാ അസഞ്ഞീ’തി നം പഞ്ഞപേന്തി.
79. ‘‘‘Rūpī attā hoti arogo paraṃ maraṇā asaññī’ti naṃ paññapenti. ‘Arūpī attā hoti arogo paraṃ maraṇā asaññī’ti naṃ paññapenti. ‘Rūpī ca arūpī ca attā hoti…pe… nevarūpī nārūpī attā hoti… antavā attā hoti… anantavā attā hoti… antavā ca anantavā ca attā hoti… nevantavā nānantavā attā hoti arogo paraṃ maraṇā asaññī’ti naṃ paññapenti.
൮൦. ‘‘ഇമേഹി ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ അസഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം അസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി. യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ അസഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം അസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി, ഏതേസം വാ അഞ്ഞതരേന, നത്ഥി ഇതോ ബഹിദ്ധാ…പേ॰… യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും.
80. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā asaññīvādā uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā uddhamāghātanikā asaññīvādā uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti, sabbe te imeheva aṭṭhahi vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena, natthi ito bahiddhā…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.
നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞീവാദോ
Nevasaññīnāsaññīvādo
൮൧. ‘‘സന്തി, ഭിക്ഖവേ, ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞീവാദാ, ഉദ്ധമാഘാതനം നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി. തേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ ഉദ്ധമാഘാതനികാ നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി?
81. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā, uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi?
൮൨. ‘‘‘രൂപീ അത്താ ഹോതി അരോഗോ പരം മരണാ നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞീ’തി നം പഞ്ഞപേന്തി ‘അരൂപീ അത്താ ഹോതി…പേ॰… രൂപീ ച അരൂപീ ച അത്താ ഹോതി… നേവരൂപീ നാരൂപീ അത്താ ഹോതി… അന്തവാ അത്താ ഹോതി… അനന്തവാ അത്താ ഹോതി… അന്തവാ ച അനന്തവാ ച അത്താ ഹോതി… നേവന്തവാ നാനന്തവാ അത്താ ഹോതി അരോഗോ പരം മരണാ നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞീ’തി നം പഞ്ഞപേന്തി.
82. ‘‘‘Rūpī attā hoti arogo paraṃ maraṇā nevasaññīnāsaññī’ti naṃ paññapenti ‘arūpī attā hoti…pe… rūpī ca arūpī ca attā hoti… nevarūpī nārūpī attā hoti… antavā attā hoti… anantavā attā hoti… antavā ca anantavā ca attā hoti… nevantavā nānantavā attā hoti arogo paraṃ maraṇā nevasaññīnāsaññī’ti naṃ paññapenti.
൮൩. ‘‘ഇമേഹി ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി. യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി…പേ॰… യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും.
83. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti, sabbe te imeheva aṭṭhahi vatthūhi…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.
ഉച്ഛേദവാദോ
Ucchedavādo
൮൪. ‘‘സന്തി , ഭിക്ഖവേ, ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉച്ഛേദവാദാ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി സത്തഹി വത്ഥൂഹി. തേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ ഉച്ഛേദവാദാ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി സത്തഹി വത്ഥൂഹി?
84. ‘‘Santi , bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti sattahi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti sattahi vatthūhi?
൮൫. ‘‘ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ ഏവംവാദീ ഹോതി ഏവംദിട്ഠി 75 – ‘യതോ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ രൂപീ ചാതുമഹാഭൂതികോ മാതാപേത്തികസമ്ഭവോ കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ, ഏത്താവതാ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ സമ്മാ സമുച്ഛിന്നോ ഹോതീ’തി. ഇത്ഥേകേ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി.
85. ‘‘Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā evaṃvādī hoti evaṃdiṭṭhi 76 – ‘yato kho, bho, ayaṃ attā rūpī cātumahābhūtiko mātāpettikasambhavo kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.
൮൬. ‘‘തമഞ്ഞോ ഏവമാഹ – ‘അത്ഥി ഖോ, ഭോ, ഏസോ അത്താ, യം ത്വം വദേസി, നേസോ നത്ഥീതി വദാമി; നോ ച ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ ഏത്താവതാ സമ്മാ സമുച്ഛിന്നോ ഹോതി. അത്ഥി ഖോ, ഭോ, അഞ്ഞോ അത്താ ദിബ്ബോ രൂപീ കാമാവചരോ കബളീകാരാഹാരഭക്ഖോ. തം ത്വം ന ജാനാസി ന പസ്സസി. തമഹം ജാനാമി പസ്സാമി. സോ ഖോ, ഭോ, അത്താ യതോ കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ, ഏത്താവതാ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ സമ്മാ സമുച്ഛിന്നോ ഹോതീ’തി. ഇത്ഥേകേ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി.
86. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti. Atthi kho, bho, añño attā dibbo rūpī kāmāvacaro kabaḷīkārāhārabhakkho. Taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi. Tamahaṃ jānāmi passāmi. So kho, bho, attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.
൮൭. ‘‘തമഞ്ഞോ ഏവമാഹ – ‘അത്ഥി ഖോ, ഭോ, ഏസോ അത്താ, യം ത്വം വദേസി, നേസോ നത്ഥീതി വദാമി; നോ ച ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ ഏത്താവതാ സമ്മാ സമുച്ഛിന്നോ ഹോതി. അത്ഥി ഖോ, ഭോ, അഞ്ഞോ അത്താ ദിബ്ബോ രൂപീ മനോമയോ സബ്ബങ്ഗപച്ചങ്ഗീ അഹീനിന്ദ്രിയോ. തം ത്വം ന ജാനാസി ന പസ്സസി. തമഹം ജാനാമി പസ്സാമി. സോ ഖോ, ഭോ, അത്താ യതോ കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ, ഏത്താവതാ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ സമ്മാ സമുച്ഛിന്നോ ഹോതീ’തി. ഇത്ഥേകേ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി.
87. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti. Atthi kho, bho, añño attā dibbo rūpī manomayo sabbaṅgapaccaṅgī ahīnindriyo. Taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi. Tamahaṃ jānāmi passāmi. So kho, bho, attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.
൮൮. ‘‘തമഞ്ഞോ ഏവമാഹ – ‘അത്ഥി ഖോ, ഭോ, ഏസോ അത്താ, യം ത്വം വദേസി, നേസോ നത്ഥീതി വദാമി; നോ ച ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ ഏത്താവതാ സമ്മാ സമുച്ഛിന്നോ ഹോതി. അത്ഥി ഖോ , ഭോ, അഞ്ഞോ അത്താ സബ്ബസോ രൂപസഞ്ഞാനം സമതിക്കമാ പടിഘസഞ്ഞാനം അത്ഥങ്ഗമാ നാനത്തസഞ്ഞാനം അമനസികാരാ ‘‘അനന്തോ ആകാസോ’’തി ആകാസാനഞ്ചായതനൂപഗോ. തം ത്വം ന ജാനാസി ന പസ്സസി. തമഹം ജാനാമി പസ്സാമി. സോ ഖോ, ഭോ, അത്താ യതോ കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ, ഏത്താവതാ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ സമ്മാ സമുച്ഛിന്നോ ഹോതീ’തി. ഇത്ഥേകേ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി.
88. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti. Atthi kho , bho, añño attā sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘‘ananto ākāso’’ti ākāsānañcāyatanūpago. Taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi. Tamahaṃ jānāmi passāmi. So kho, bho, attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.
൮൯. ‘‘തമഞ്ഞോ ഏവമാഹ – ‘അത്ഥി ഖോ, ഭോ, ഏസോ അത്താ യം ത്വം വദേസി, നേസോ നത്ഥീതി വദാമി; നോ ച ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ ഏത്താവതാ സമ്മാ സമുച്ഛിന്നോ ഹോതി. അത്ഥി ഖോ, ഭോ, അഞ്ഞോ അത്താ സബ്ബസോ ആകാസാനഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മ ‘‘അനന്തം വിഞ്ഞാണ’’ന്തി വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനൂപഗോ. തം ത്വം ന ജാനാസി ന പസ്സസി. തമഹം ജാനാമി പസ്സാമി. സോ ഖോ, ഭോ, അത്താ യതോ കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ, ഏത്താവതാ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ സമ്മാ സമുച്ഛിന്നോ ഹോതീ’തി. ഇത്ഥേകേ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി.
89. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti. Atthi kho, bho, añño attā sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘‘anantaṃ viññāṇa’’nti viññāṇañcāyatanūpago. Taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi. Tamahaṃ jānāmi passāmi. So kho, bho, attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.
൯൦. ‘‘തമഞ്ഞോ ഏവമാഹ – ‘അത്ഥി ഖോ, ഭോ, സോ അത്താ, യം ത്വം വദേസി, നേസോ നത്ഥീതി വദാമി; നോ ച ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ ഏത്താവതാ സമ്മാ സമുച്ഛിന്നോ ഹോതി. അത്ഥി ഖോ, ഭോ, അഞ്ഞോ അത്താ സബ്ബസോ വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മ ‘‘നത്ഥി കിഞ്ചീ’’തി ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനൂപഗോ. തം ത്വം ന ജാനാസി ന പസ്സസി. തമഹം ജാനാമി പസ്സാമി. സോ ഖോ, ഭോ, അത്താ യതോ കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ, ഏത്താവതാ ഖോ , ഭോ, അയം അത്താ സമ്മാ സമുച്ഛിന്നോ ഹോതീ’’തി. ഇത്ഥേകേ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി.
90. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, so attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti. Atthi kho, bho, añño attā sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘‘natthi kiñcī’’ti ākiñcaññāyatanūpago. Taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi. Tamahaṃ jānāmi passāmi. So kho, bho, attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho , bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.
൯൧. ‘തമഞ്ഞോ ഏവമാഹ – ‘‘അത്ഥി ഖോ, ഭോ, ഏസോ അത്താ, യം ത്വം വദേസി, നേസോ നത്ഥീതി വദാമി; നോ ച ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ ഏത്താവതാ സമ്മാ സമുച്ഛിന്നോ ഹോതി. അത്ഥി ഖോ, ഭോ, അഞ്ഞോ അത്താ സബ്ബസോ ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം സമതിക്കമ്മ ‘‘സന്തമേതം പണീതമേത’’ന്തി നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനൂപഗോ. തം ത്വം ന ജാനാസി ന പസ്സസി. തമഹം ജാനാമി പസ്സാമി. സോ ഖോ, ഭോ, അത്താ യതോ കായസ്സ ഭേദാ ഉച്ഛിജ്ജതി വിനസ്സതി, ന ഹോതി പരം മരണാ, ഏത്താവതാ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ സമ്മാ സമുച്ഛിന്നോ ഹോതീ’തി. ഇത്ഥേകേ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി.
91. ‘Tamañño evamāha – ‘‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā sammā samucchinno hoti. Atthi kho, bho, añño attā sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma ‘‘santametaṃ paṇītameta’’nti nevasaññānāsaññāyatanūpago. Taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi. Tamahaṃ jānāmi passāmi. So kho, bho, attā yato kāyassa bhedā ucchijjati vinassati, na hoti paraṃ maraṇā, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā sammā samucchinno hotī’ti. Ittheke sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti.
൯൨. ‘‘ഇമേഹി ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, സമണബ്രാഹ്മണാ ഉച്ഛേദവാദാ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി സത്തഹി വത്ഥൂഹി. യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ ഉച്ഛേദവാദാ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ സത്തഹി വത്ഥൂഹി…പേ॰… യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും.
92. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti sattahi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti, sabbe te imeheva sattahi vatthūhi…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.
ദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനവാദോ
Diṭṭhadhammanibbānavādo
൯൩. ‘‘സന്തി, ഭിക്ഖവേ, ഏകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനവാദാ സതോ സത്തസ്സ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പഞ്ഞപേന്തി പഞ്ചഹി വത്ഥൂഹി. തേ ച ഭോന്തോ സമണബ്രാഹ്മണാ കിമാഗമ്മ കിമാരബ്ഭ ദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനവാദാ സതോ സത്തസ്സ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പഞ്ഞപേന്തി പഞ്ചഹി വത്ഥൂഹി?
93. ‘‘Santi, bhikkhave, eke samaṇabrāhmaṇā diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti pañcahi vatthūhi. Te ca bhonto samaṇabrāhmaṇā kimāgamma kimārabbha diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti pañcahi vatthūhi?
൯൪. ‘‘ഇധ, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചോ സമണോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ ഏവംവാദീ ഹോതി ഏവംദിട്ഠി – ‘‘യതോ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ പഞ്ചഹി കാമഗുണേഹി സമപ്പിതോ സമങ്ഗീഭൂതോ പരിചാരേതി, ഏത്താവതാ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പത്തോ ഹോതീ’തി. ഇത്ഥേകേ സതോ സത്തസ്സ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പഞ്ഞപേന്തി.
94. ‘‘Idha, bhikkhave, ekacco samaṇo vā brāhmaṇo vā evaṃvādī hoti evaṃdiṭṭhi – ‘‘yato kho, bho, ayaṃ attā pañcahi kāmaguṇehi samappito samaṅgībhūto paricāreti, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hotī’ti. Ittheke sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti.
൯൫. ‘‘തമഞ്ഞോ ഏവമാഹ –‘അത്ഥി ഖോ, ഭോ, ഏസോ അത്താ, യം ത്വം വദേസി, നേസോ നത്ഥീതി വദാമി; നോ ച ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ ഏത്താവതാ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പത്തോ ഹോതി. തം കിസ്സ ഹേതു? കാമാ ഹി, ഭോ, അനിച്ചാ ദുക്ഖാ വിപരിണാമധമ്മാ, തേസം വിപരിണാമഞ്ഞഥാഭാവാ ഉപ്പജ്ജന്തി സോകപരിദേവദുക്ഖദോമനസ്സുപായാസാ. യതോ ഖോ , ഭോ, അയം അത്താ വിവിച്ചേവ കാമേഹി വിവിച്ച അകുസലേഹി ധമ്മേഹി സവിതക്കം സവിചാരം വിവേകജം പീതിസുഖം പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി, ഏത്താവതാ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പത്തോ ഹോതീ’തി. ഇത്ഥേകേ സതോ സത്തസ്സ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പഞ്ഞപേന്തി.
95. ‘‘Tamañño evamāha –‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hoti. Taṃ kissa hetu? Kāmā hi, bho, aniccā dukkhā vipariṇāmadhammā, tesaṃ vipariṇāmaññathābhāvā uppajjanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā. Yato kho , bho, ayaṃ attā vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hotī’ti. Ittheke sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti.
൯൬. ‘‘തമഞ്ഞോ ഏവമാഹ – ‘അത്ഥി ഖോ, ഭോ, ഏസോ അത്താ, യം ത്വം വദേസി, നേസോ നത്ഥീതി വദാമി; നോ ച ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ ഏത്താവതാ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പത്തോ ഹോതി. തം കിസ്സ ഹേതു? യദേവ തത്ഥ വിതക്കിതം വിചാരിതം, ഏതേനേതം ഓളാരികം അക്ഖായതി. യതോ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ വിതക്കവിചാരാനം വൂപസമാ അജ്ഝത്തം സമ്പസാദനം ചേതസോ ഏകോദിഭാവം അവിതക്കം അവിചാരം സമാധിജം പീതിസുഖം ദുതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി, ഏത്താവതാ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പത്തോ ഹോതീ’തി. ഇത്ഥേകേ സതോ സത്തസ്സ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പഞ്ഞപേന്തി.
96. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hoti. Taṃ kissa hetu? Yadeva tattha vitakkitaṃ vicāritaṃ, etenetaṃ oḷārikaṃ akkhāyati. Yato kho, bho, ayaṃ attā vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hotī’ti. Ittheke sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti.
൯൭. ‘‘തമഞ്ഞോ ഏവമാഹ – ‘അത്ഥി ഖോ, ഭോ, ഏസോ അത്താ, യം ത്വം വദേസി, നേസോ നത്ഥീതി വദാമി; നോ ച ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ ഏത്താവതാ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പത്തോ ഹോതി. തം കിസ്സ ഹേതു? യദേവ തത്ഥ പീതിഗതം ചേതസോ ഉപ്പിലാവിതത്തം, ഏതേനേതം ഓളാരികം അക്ഖായതി. യതോ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ പീതിയാ ച വിരാഗാ ഉപേക്ഖകോ ച വിഹരതി, സതോ ച സമ്പജാനോ, സുഖഞ്ച കായേന പടിസംവേദേതി, യം തം അരിയാ ആചിക്ഖന്തി ‘‘ഉപേക്ഖകോ സതിമാ സുഖവിഹാരീ’’തി, തതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി, ഏത്താവതാ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പത്തോ ഹോതീ’തി. ഇത്ഥേകേ സതോ സത്തസ്സ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പഞ്ഞപേന്തി.
97. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hoti. Taṃ kissa hetu? Yadeva tattha pītigataṃ cetaso uppilāvitattaṃ, etenetaṃ oḷārikaṃ akkhāyati. Yato kho, bho, ayaṃ attā pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharati, sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeti, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti ‘‘upekkhako satimā sukhavihārī’’ti, tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hotī’ti. Ittheke sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti.
൯൮. ‘‘തമഞ്ഞോ ഏവമാഹ – ‘അത്ഥി ഖോ, ഭോ, ഏസോ അത്താ, യം ത്വം വദേസി, നേസോ നത്ഥീതി വദാമി; നോ ച ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ ഏത്താവതാ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പത്തോ ഹോതി. തം കിസ്സ ഹേതു? യദേവ തത്ഥ സുഖമിതി ചേതസോ ആഭോഗോ, ഏതേനേതം ഓളാരികം അക്ഖായതി. യതോ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ സുഖസ്സ ച പഹാനാ ദുക്ഖസ്സ ച പഹാനാ പുബ്ബേവ സോമനസ്സദോമനസ്സാനം അത്ഥങ്ഗമാ അദുക്ഖമസുഖം ഉപേക്ഖാസതിപാരിസുദ്ധിം ചതുത്ഥം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി, ഏത്താവതാ ഖോ, ഭോ, അയം അത്താ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പത്തോ ഹോതീ’തി. ഇത്ഥേകേ സതോ സത്തസ്സ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പഞ്ഞപേന്തി.
98. ‘‘Tamañño evamāha – ‘atthi kho, bho, eso attā, yaṃ tvaṃ vadesi, neso natthīti vadāmi; no ca kho, bho, ayaṃ attā ettāvatā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hoti. Taṃ kissa hetu? Yadeva tattha sukhamiti cetaso ābhogo, etenetaṃ oḷārikaṃ akkhāyati. Yato kho, bho, ayaṃ attā sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati, ettāvatā kho, bho, ayaṃ attā paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ patto hotī’ti. Ittheke sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti.
൯൯. ‘‘ഇമേഹി ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, സമണബ്രാഹ്മണാ ദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനവാദാ സതോ സത്തസ്സ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പഞ്ഞപേന്തി പഞ്ചഹി വത്ഥൂഹി. യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ ദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനവാദാ സതോ സത്തസ്സ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പഞ്ഞപേന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ പഞ്ചഹി വത്ഥൂഹി…പേ॰… യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും.
99. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti pañcahi vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti, sabbe te imeheva pañcahi vatthūhi…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.
൧൦൦. ‘‘ഇമേഹി ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, സമണബ്രാഹ്മണാ അപരന്തകപ്പികാ അപരന്താനുദിട്ഠിനോ അപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി ചതുചത്താരീസായ വത്ഥൂഹി. യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ അപരന്തകപ്പികാ അപരന്താനുദിട്ഠിനോ അപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ ചതുചത്താരീസായ വത്ഥൂഹി…പേ॰… യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും.
100. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti catucattārīsāya vatthūhi. Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti, sabbe te imeheva catucattārīsāya vatthūhi…pe… yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.
൧൦൧. ‘‘ഇമേഹി ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, സമണബ്രാഹ്മണാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ ച അപരന്തകപ്പികാ ച പുബ്ബന്താപരന്തകപ്പികാ ച പുബ്ബന്താപരന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്താപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി ദ്വാസട്ഠിയാ വത്ഥൂഹി.
101. ‘‘Imehi kho te, bhikkhave, samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā ca aparantakappikā ca pubbantāparantakappikā ca pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti dvāsaṭṭhiyā vatthūhi.
൧൦൨. ‘‘യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ വാ അപരന്തകപ്പികാ വാ പുബ്ബന്താപരന്തകപ്പികാ വാ പുബ്ബന്താപരന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്താപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ ദ്വാസട്ഠിയാ വത്ഥൂഹി, ഏതേസം വാ അഞ്ഞതരേന; നത്ഥി ഇതോ ബഹിദ്ധാ.
102. ‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā pubbantakappikā vā aparantakappikā vā pubbantāparantakappikā vā pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti, sabbe te imeheva dvāsaṭṭhiyā vatthūhi, etesaṃ vā aññatarena; natthi ito bahiddhā.
൧൦൩. ‘‘തയിദം, ഭിക്ഖവേ, തഥാഗതോ പജാനാതി – ‘ഇമേ ദിട്ഠിട്ഠാനാ ഏവംഗഹിതാ ഏവംപരാമട്ഠാ ഏവംഗതികാ ഭവന്തി ഏവംഅഭിസമ്പരായാ’തി. തഞ്ച തഥാഗതോ പജാനാതി, തതോ ച ഉത്തരിതരം പജാനാതി, തഞ്ച പജാനനം ന പരാമസതി, അപരാമസതോ ചസ്സ പച്ചത്തഞ്ഞേവ നിബ്ബുതി വിദിതാ. വേദനാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം വിദിത്വാ അനുപാദാവിമുത്തോ, ഭിക്ഖവേ, തഥാഗതോ.
103. ‘‘Tayidaṃ, bhikkhave, tathāgato pajānāti – ‘ime diṭṭhiṭṭhānā evaṃgahitā evaṃparāmaṭṭhā evaṃgatikā bhavanti evaṃabhisamparāyā’ti. Tañca tathāgato pajānāti, tato ca uttaritaraṃ pajānāti, tañca pajānanaṃ na parāmasati, aparāmasato cassa paccattaññeva nibbuti viditā. Vedanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā anupādāvimutto, bhikkhave, tathāgato.
൧൦൪. ‘‘ഇമേ ഖോ തേ, ഭിക്ഖവേ, ധമ്മാ ഗമ്ഭീരാ ദുദ്ദസാ ദുരനുബോധാ സന്താ പണീതാ അതക്കാവചരാ നിപുണാ പണ്ഡിതവേദനീയാ, യേ തഥാഗതോ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ പവേദേതി, യേഹി തഥാഗതസ്സ യഥാഭുച്ചം വണ്ണം സമ്മാ വദമാനാ വദേയ്യും.
104. ‘‘Ime kho te, bhikkhave, dhammā gambhīrā duddasā duranubodhā santā paṇītā atakkāvacarā nipuṇā paṇḍitavedanīyā, ye tathāgato sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti, yehi tathāgatassa yathābhuccaṃ vaṇṇaṃ sammā vadamānā vadeyyuṃ.
പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതവാരോ
Paritassitavipphanditavāro
൧൦൫. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി , തദപി തേസം ഭവതം സമണബ്രാഹ്മണാനം അജാനതം അപസ്സതം വേദയിതം തണ്ഹാഗതാനം പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതമേവ.
105. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi , tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.
൧൦൬. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, തദപി തേസം ഭവതം സമണബ്രാഹ്മണാനം അജാനതം അപസ്സതം വേദയിതം തണ്ഹാഗതാനം പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതമേവ.
106. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.
൧൦൭. ‘‘തത്ര , ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, തദപി തേസം ഭവതം സമണബ്രാഹ്മണാനം അജാനതം അപസ്സതം വേദയിതം തണ്ഹാഗതാനം പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതമേവ.
107. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti catūhi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.
൧൦൮. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അമരാവിക്ഖേപികാ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, തദപി തേസം ഭവതം സമണബ്രാഹ്മണാനം അജാനതം അപസ്സതം വേദയിതം തണ്ഹാഗതാനം പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതമേവ.
108. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ catūhi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.
൧൦൯. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അധിച്ചസമുപ്പന്നികാ അധിച്ചസമുപ്പന്നം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ദ്വീഹി വത്ഥൂഹി, തദപി തേസം ഭവതം സമണബ്രാഹ്മണാനം അജാനതം അപസ്സതം വേദയിതം തണ്ഹാഗതാനം പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതമേവ.
109. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti dvīhi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.
൧൧൦. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ പുബ്ബന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി അട്ഠാരസഹി വത്ഥൂഹി, തദപി തേസം ഭവതം സമണബ്രാഹ്മണാനം അജാനതം അപസ്സതം വേദയിതം തണ്ഹാഗതാനം പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതമേവ.
110. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino pubbantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti aṭṭhārasahi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.
൧൧൧. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ സഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം സഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി സോളസഹി വത്ഥൂഹി, തദപി തേസം ഭവതം സമണബ്രാഹ്മണാനം അജാനതം അപസ്സതം വേദയിതം തണ്ഹാഗതാനം പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതമേവ.
111. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti soḷasahi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.
൧൧൨. ‘‘തത്ര , ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ അസഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം അസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി, തദപി തേസം ഭവതം സമണബ്രാഹ്മണാനം അജാനതം അപസ്സതം വേദയിതം തണ്ഹാഗതാനം പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതമേവ.
112. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā asaññīvādā uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.
൧൧൩. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി, തദപി തേസം ഭവതം സമണബ്രാഹ്മണാനം അജാനതം അപസ്സതം വേദയിതം തണ്ഹാഗതാനം പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതമേവ.
113. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.
൧൧൪. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉച്ഛേദവാദാ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി സത്തഹി വത്ഥൂഹി, തദപി തേസം ഭവതം സമണബ്രാഹ്മണാനം അജാനതം അപസ്സതം വേദയിതം തണ്ഹാഗതാനം പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതമേവ.
114. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti sattahi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.
൧൧൫. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനവാദാ സതോ സത്തസ്സ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പഞ്ഞപേന്തി പഞ്ചഹി വത്ഥൂഹി, തദപി തേസം ഭവതം സമണബ്രാഹ്മണാനം അജാനതം അപസ്സതം വേദയിതം തണ്ഹാഗതാനം പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതമേവ.
115. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti pañcahi vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.
൧൧൬. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അപരന്തകപ്പികാ അപരന്താനുദിട്ഠിനോ അപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി ചതുചത്താരീസായ വത്ഥൂഹി, തദപി തേസം ഭവതം സമണബ്രാഹ്മണാനം അജാനതം അപസ്സതം വേദയിതം തണ്ഹാഗതാനം പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതമേവ.
116. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti catucattārīsāya vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.
൧൧൭. ‘‘തത്ര , ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ ച അപരന്തകപ്പികാ ച പുബ്ബന്താപരന്തകപ്പികാ ച പുബ്ബന്താപരന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്താപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി ദ്വാസട്ഠിയാ വത്ഥൂഹി, തദപി തേസം ഭവതം സമണബ്രാഹ്മണാനം അജാനതം അപസ്സതം വേദയിതം തണ്ഹാഗതാനം പരിതസ്സിതവിപ്ഫന്ദിതമേവ.
117. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā ca aparantakappikā ca pubbantāparantakappikā ca pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti dvāsaṭṭhiyā vatthūhi, tadapi tesaṃ bhavataṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ ajānataṃ apassataṃ vedayitaṃ taṇhāgatānaṃ paritassitavipphanditameva.
ഫസ്സപച്ചയാവാരോ
Phassapaccayāvāro
൧൧൮. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, തദപി ഫസ്സപച്ചയാ.
118. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.
൧൧൯. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, തദപി ഫസ്സപച്ചയാ.
119. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.
൧൨൦. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, തദപി ഫസ്സപച്ചയാ.
120. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti catūhi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.
൧൨൧. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അമരാവിക്ഖേപികാ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, തദപി ഫസ്സപച്ചയാ.
121. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ catūhi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.
൧൨൨. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അധിച്ചസമുപ്പന്നികാ അധിച്ചസമുപ്പന്നം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ദ്വീഹി വത്ഥൂഹി, തദപി ഫസ്സപച്ചയാ.
122. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti dvīhi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.
൧൨൩. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ പുബ്ബന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി അട്ഠാരസഹി വത്ഥൂഹി, തദപി ഫസ്സപച്ചയാ.
123. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino pubbantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti aṭṭhārasahi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.
൧൨൪. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ സഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം സഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി സോളസഹി വത്ഥൂഹി, തദപി ഫസ്സപച്ചയാ.
124. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti soḷasahi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.
൧൨൫. ‘‘തത്ര , ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ അസഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം അസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി, തദപി ഫസ്സപച്ചയാ.
125. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā asaññīvādā uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.
൧൨൬. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി, തദപി ഫസ്സപച്ചയാ.
126. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.
൧൨൭. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉച്ഛേദവാദാ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി സത്തഹി വത്ഥൂഹി, തദപി ഫസ്സപച്ചയാ.
127. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti sattahi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.
൧൨൮. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനവാദാ സതോ സത്തസ്സ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പഞ്ഞപേന്തി പഞ്ചഹി വത്ഥൂഹി, തദപി ഫസ്സപച്ചയാ.
128. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti pañcahi vatthūhi, tadapi phassapaccayā.
൧൨൯. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അപരന്തകപ്പികാ അപരന്താനുദിട്ഠിനോ അപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി ചതുചത്താരീസായ വത്ഥൂഹി, തദപി ഫസ്സപച്ചയാ.
129. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti catucattārīsāya vatthūhi, tadapi phassapaccayā.
൧൩൦. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ ച അപരന്തകപ്പികാ ച പുബ്ബന്താപരന്തകപ്പികാ ച പുബ്ബന്താപരന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്താപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി ദ്വാസട്ഠിയാ വത്ഥൂഹി, തദപി ഫസ്സപച്ചയാ.
130. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā ca aparantakappikā ca pubbantāparantakappikā ca pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti dvāsaṭṭhiyā vatthūhi, tadapi phassapaccayā.
നേതം ഠാനം വിജ്ജതിവാരോ
Netaṃ ṭhānaṃ vijjativāro
൧൩൧. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, തേ വത അഞ്ഞത്ര ഫസ്സാ പടിസംവേദിസ്സന്തീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
131. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
൧൩൨. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ച അസസ്സതികാ ഏകച്ചം സസ്സതം ഏകച്ചം അസസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, തേ വത അഞ്ഞത്ര ഫസ്സാ പടിസംവേദിസ്സന്തീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
132. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekacca asassatikā ekaccaṃ sassataṃ ekaccaṃ asassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
൧൩൩. ‘‘തത്ര , ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അന്താനന്തികാ അന്താനന്തം ലോകസ്സ പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, തേ വത അഞ്ഞത്ര ഫസ്സാ പടിസംവേദിസ്സന്തീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
133. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā antānantikā antānantaṃ lokassa paññapenti catūhi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
൧൩൪. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അമരാവിക്ഖേപികാ തത്ഥ തത്ഥ പഞ്ഹം പുട്ഠാ സമാനാ വാചാവിക്ഖേപം ആപജ്ജന്തി അമരാവിക്ഖേപം ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, തേ വത അഞ്ഞത്ര ഫസ്സാ പടിസംവേദിസ്സന്തീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
134. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā tattha tattha pañhaṃ puṭṭhā samānā vācāvikkhepaṃ āpajjanti amarāvikkhepaṃ catūhi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
൧൩൫. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അധിച്ചസമുപ്പന്നികാ അധിച്ചസമുപ്പന്നം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ദ്വീഹി വത്ഥൂഹി, തേ വത അഞ്ഞത്ര ഫസ്സാ പടിസംവേദിസ്സന്തീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
135. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā adhiccasamuppannaṃ attānañca lokañca paññapenti dvīhi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
൧൩൬. ‘‘തത്ര , ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ പുബ്ബന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി അട്ഠാരസഹി വത്ഥൂഹി, തേ വത അഞ്ഞത്ര ഫസ്സാ പടിസംവേദിസ്സന്തീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
136. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā pubbantānudiṭṭhino pubbantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti aṭṭhārasahi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
൧൩൭. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ സഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം സഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി സോളസഹി വത്ഥൂഹി, തേ വത അഞ്ഞത്ര ഫസ്സാ പടിസംവേദിസ്സന്തീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
137. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā saññīvādā uddhamāghātanaṃ saññiṃ attānaṃ paññapenti soḷasahi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
൧൩൮. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ അസഞ്ഞീവാദാ, ഉദ്ധമാഘാതനം അസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി, തേ വത അഞ്ഞത്ര ഫസ്സാ പടിസംവേദിസ്സന്തീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
138. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā asaññīvādā, uddhamāghātanaṃ asaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
൧൩൯. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞീവാദാ ഉദ്ധമാഘാതനം നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞിം അത്താനം പഞ്ഞപേന്തി അട്ഠഹി വത്ഥൂഹി, തേ വത അഞ്ഞത്ര ഫസ്സാ പടിസംവേദിസ്സന്തീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
139. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā uddhamāghātanaṃ nevasaññīnāsaññiṃ attānaṃ paññapenti aṭṭhahi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
൧൪൦. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉച്ഛേദവാദാ സതോ സത്തസ്സ ഉച്ഛേദം വിനാസം വിഭവം പഞ്ഞപേന്തി സത്തഹി വത്ഥൂഹി, തേ വത അഞ്ഞത്ര ഫസ്സാ പടിസംവേദിസ്സന്തീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
140. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā ucchedavādā sato sattassa ucchedaṃ vināsaṃ vibhavaṃ paññapenti sattahi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
൧൪൧. ‘‘തത്ര , ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനവാദാ സതോ സത്തസ്സ പരമദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനം പഞ്ഞപേന്തി പഞ്ചഹി വത്ഥൂഹി, തേ വത അഞ്ഞത്ര ഫസ്സാ പടിസംവേദിസ്സന്തീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
141. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā diṭṭhadhammanibbānavādā sato sattassa paramadiṭṭhadhammanibbānaṃ paññapenti pañcahi vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
൧൪൨. ‘‘തത്ര , ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അപരന്തകപ്പികാ അപരന്താനുദിട്ഠിനോ അപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി ചതുചത്താരീസായ വത്ഥൂഹി, തേ വത അഞ്ഞത്ര ഫസ്സാ പടിസംവേദിസ്സന്തീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
142. ‘‘Tatra , bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā aparantakappikā aparantānudiṭṭhino aparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti catucattārīsāya vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
൧൪൩. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ ച അപരന്തകപ്പികാ ച പുബ്ബന്താപരന്തകപ്പികാ ച പുബ്ബന്താപരന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്താപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി ദ്വാസട്ഠിയാ വത്ഥൂഹി, തേ വത അഞ്ഞത്ര ഫസ്സാ പടിസംവേദിസ്സന്തീതി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
143. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā ca aparantakappikā ca pubbantāparantakappikā ca pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti dvāsaṭṭhiyā vatthūhi, te vata aññatra phassā paṭisaṃvedissantīti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
ദിട്ഠിഗതികാധിട്ഠാനവട്ടകഥാ
Diṭṭhigatikādhiṭṭhānavaṭṭakathā
൧൪൪. ‘‘തത്ര, ഭിക്ഖവേ, യേ തേ സമണബ്രാഹ്മണാ സസ്സതവാദാ സസ്സതം അത്താനഞ്ച ലോകഞ്ച പഞ്ഞപേന്തി ചതൂഹി വത്ഥൂഹി, യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏകച്ചസസ്സതികാ ഏകച്ചഅസസ്സതികാ…പേ॰… യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അന്താനന്തികാ… യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അമരാവിക്ഖേപികാ… യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അധിച്ചസമുപ്പന്നികാ… യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ… യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ സഞ്ഞീവാദാ… യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ അസഞ്ഞീവാദാ… യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉദ്ധമാഘാതനികാ നേവസഞ്ഞീനാസഞ്ഞീവാദാ… യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഉച്ഛേദവാദാ… യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ ദിട്ഠധമ്മനിബ്ബാനവാദാ… യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ അപരന്തകപ്പികാ… യേപി തേ സമണബ്രാഹ്മണാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ ച അപരന്തകപ്പികാ ച പുബ്ബന്താപരന്തകപ്പികാ ച പുബ്ബന്താപരന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്താപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി ദ്വാസട്ഠിയാ വത്ഥൂഹി, സബ്ബേ തേ ഛഹി ഫസ്സായതനേഹി ഫുസ്സ ഫുസ്സ പടിസംവേദേന്തി തേസം വേദനാപച്ചയാ തണ്ഹാ, തണ്ഹാപച്ചയാ ഉപാദാനം, ഉപാദാനപച്ചയാ ഭവോ, ഭവപച്ചയാ ജാതി, ജാതിപച്ചയാ ജരാമരണം സോകപരിദേവദുക്ഖദോമനസ്സുപായാസാ സമ്ഭവന്തി.
144. ‘‘Tatra, bhikkhave, ye te samaṇabrāhmaṇā sassatavādā sassataṃ attānañca lokañca paññapenti catūhi vatthūhi, yepi te samaṇabrāhmaṇā ekaccasassatikā ekaccaasassatikā…pe… yepi te samaṇabrāhmaṇā antānantikā… yepi te samaṇabrāhmaṇā amarāvikkhepikā… yepi te samaṇabrāhmaṇā adhiccasamuppannikā… yepi te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā… yepi te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā saññīvādā… yepi te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā asaññīvādā… yepi te samaṇabrāhmaṇā uddhamāghātanikā nevasaññīnāsaññīvādā… yepi te samaṇabrāhmaṇā ucchedavādā… yepi te samaṇabrāhmaṇā diṭṭhadhammanibbānavādā… yepi te samaṇabrāhmaṇā aparantakappikā… yepi te samaṇabrāhmaṇā pubbantakappikā ca aparantakappikā ca pubbantāparantakappikā ca pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti dvāsaṭṭhiyā vatthūhi, sabbe te chahi phassāyatanehi phussa phussa paṭisaṃvedenti tesaṃ vedanāpaccayā taṇhā, taṇhāpaccayā upādānaṃ, upādānapaccayā bhavo, bhavapaccayā jāti, jātipaccayā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā sambhavanti.
വിവട്ടകഥാദി
Vivaṭṭakathādi
൧൪൫. ‘‘യതോ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ഛന്നം ഫസ്സായതനാനം സമുദയഞ്ച അത്ഥങ്ഗമഞ്ച അസ്സാദഞ്ച ആദീനവഞ്ച നിസ്സരണഞ്ച യഥാഭൂതം പജാനാതി, അയം ഇമേഹി സബ്ബേഹേവ ഉത്തരിതരം പജാനാതി.
145. ‘‘Yato kho, bhikkhave, bhikkhu channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti, ayaṃ imehi sabbeheva uttaritaraṃ pajānāti.
൧൪൬. ‘‘യേ ഹി കേചി, ഭിക്ഖവേ, സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ വാ അപരന്തകപ്പികാ വാ പുബ്ബന്താപരന്തകപ്പികാ വാ പുബ്ബന്താപരന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്താപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ ദ്വാസട്ഠിയാ വത്ഥൂഹി അന്തോജാലീകതാ, ഏത്ഥ സിതാവ ഉമ്മുജ്ജമാനാ ഉമ്മുജ്ജന്തി, ഏത്ഥ പരിയാപന്നാ അന്തോജാലീകതാവ ഉമ്മുജ്ജമാനാ ഉമ്മുജ്ജന്തി.
146. ‘‘Ye hi keci, bhikkhave, samaṇā vā brāhmaṇā vā pubbantakappikā vā aparantakappikā vā pubbantāparantakappikā vā pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti, sabbe te imeheva dvāsaṭṭhiyā vatthūhi antojālīkatā, ettha sitāva ummujjamānā ummujjanti, ettha pariyāpannā antojālīkatāva ummujjamānā ummujjanti.
‘‘സേയ്യഥാപി, ഭിക്ഖവേ, ദക്ഖോ കേവട്ടോ വാ കേവട്ടന്തേവാസീ വാ സുഖുമച്ഛികേന ജാലേന പരിത്തം ഉദകദഹം 77 ഓത്ഥരേയ്യ. തസ്സ ഏവമസ്സ – ‘യേ ഖോ കേചി ഇമസ്മിം ഉദകദഹേ ഓളാരികാ പാണാ, സബ്ബേ തേ അന്തോജാലീകതാ. ഏത്ഥ സിതാവ ഉമ്മുജ്ജമാനാ ഉമ്മുജ്ജന്തി; ഏത്ഥ പരിയാപന്നാ അന്തോജാലീകതാവ ഉമ്മുജ്ജമാനാ ഉമ്മുജ്ജന്തീ’തി; ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, യേ ഹി കേചി സമണാ വാ ബ്രാഹ്മണാ വാ പുബ്ബന്തകപ്പികാ വാ അപരന്തകപ്പികാ വാ പുബ്ബന്താപരന്തകപ്പികാ വാ പുബ്ബന്താപരന്താനുദിട്ഠിനോ പുബ്ബന്താപരന്തം ആരബ്ഭ അനേകവിഹിതാനി അധിമുത്തിപദാനി അഭിവദന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ ദ്വാസട്ഠിയാ വത്ഥൂഹി അന്തോജാലീകതാ ഏത്ഥ സിതാവ ഉമ്മുജ്ജമാനാ ഉമ്മുജ്ജന്തി, ഏത്ഥ പരിയാപന്നാ അന്തോജാലീകതാവ ഉമ്മുജ്ജമാനാ ഉമ്മുജ്ജന്തി.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, dakkho kevaṭṭo vā kevaṭṭantevāsī vā sukhumacchikena jālena parittaṃ udakadahaṃ 78 otthareyya. Tassa evamassa – ‘ye kho keci imasmiṃ udakadahe oḷārikā pāṇā, sabbe te antojālīkatā. Ettha sitāva ummujjamānā ummujjanti; ettha pariyāpannā antojālīkatāva ummujjamānā ummujjantī’ti; evameva kho, bhikkhave, ye hi keci samaṇā vā brāhmaṇā vā pubbantakappikā vā aparantakappikā vā pubbantāparantakappikā vā pubbantāparantānudiṭṭhino pubbantāparantaṃ ārabbha anekavihitāni adhimuttipadāni abhivadanti, sabbe te imeheva dvāsaṭṭhiyā vatthūhi antojālīkatā ettha sitāva ummujjamānā ummujjanti, ettha pariyāpannā antojālīkatāva ummujjamānā ummujjanti.
൧൪൭. ‘‘ഉച്ഛിന്നഭവനേത്തികോ, ഭിക്ഖവേ, തഥാഗതസ്സ കായോ തിട്ഠതി. യാവസ്സ കായോ ഠസ്സതി, താവ നം ദക്ഖന്തി ദേവമനുസ്സാ. കായസ്സ ഭേദാ ഉദ്ധം ജീവിതപരിയാദാനാ ന നം ദക്ഖന്തി ദേവമനുസ്സാ.
147. ‘‘Ucchinnabhavanettiko, bhikkhave, tathāgatassa kāyo tiṭṭhati. Yāvassa kāyo ṭhassati, tāva naṃ dakkhanti devamanussā. Kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā na naṃ dakkhanti devamanussā.
‘‘സേയ്യഥാപി, ഭിക്ഖവേ, അമ്ബപിണ്ഡിയാ വണ്ടച്ഛിന്നായ യാനി കാനിചി അമ്ബാനി വണ്ടപടിബന്ധാനി 79, സബ്ബാനി താനി തദന്വയാനി ഭവന്തി; ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ഉച്ഛിന്നഭവനേത്തികോ തഥാഗതസ്സ കായോ തിട്ഠതി, യാവസ്സ കായോ ഠസ്സതി, താവ നം ദക്ഖന്തി ദേവമനുസ്സാ, കായസ്സ ഭേദാ ഉദ്ധം ജീവിതപരിയാദാനാ ന നം ദക്ഖന്തി ദേവമനുസ്സാ’’തി.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, ambapiṇḍiyā vaṇṭacchinnāya yāni kānici ambāni vaṇṭapaṭibandhāni 80, sabbāni tāni tadanvayāni bhavanti; evameva kho, bhikkhave, ucchinnabhavanettiko tathāgatassa kāyo tiṭṭhati, yāvassa kāyo ṭhassati, tāva naṃ dakkhanti devamanussā, kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā na naṃ dakkhanti devamanussā’’ti.
൧൪൮. ഏവം വുത്തേ ആയസ്മാ ആനന്ദോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘അച്ഛരിയം, ഭന്തേ, അബ്ഭുതം, ഭന്തേ, കോ നാമോ അയം, ഭന്തേ, ധമ്മപരിയായോ’’തി? ‘‘തസ്മാതിഹ ത്വം, ആനന്ദ, ഇമം ധമ്മപരിയായം അത്ഥജാലന്തിപി നം ധാരേഹി, ധമ്മജാലന്തിപി നം ധാരേഹി, ബ്രഹ്മജാലന്തിപി നം ധാരേഹി, ദിട്ഠിജാലന്തിപി നം ധാരേഹി, അനുത്തരോ സങ്ഗാമവിജയോതിപി നം ധാരേഹീ’’തി. ഇദമവോച ഭഗവാ.
148. Evaṃ vutte āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante, ko nāmo ayaṃ, bhante, dhammapariyāyo’’ti? ‘‘Tasmātiha tvaṃ, ānanda, imaṃ dhammapariyāyaṃ atthajālantipi naṃ dhārehi, dhammajālantipi naṃ dhārehi, brahmajālantipi naṃ dhārehi, diṭṭhijālantipi naṃ dhārehi, anuttaro saṅgāmavijayotipi naṃ dhārehī’’ti. Idamavoca bhagavā.
൧൪൯. അത്തമനാ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ ഭാസിതം അഭിനന്ദുന്തി. ഇമസ്മിഞ്ച പന വേയ്യാകരണസ്മിം ഭഞ്ഞമാനേ ദസസഹസ്സീ 81 ലോകധാതു അകമ്പിത്ഥാതി.
149. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti. Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne dasasahassī 82 lokadhātu akampitthāti.
ബ്രഹ്മജാലസുത്തം നിട്ഠിതം പഠമം.
Brahmajālasuttaṃ niṭṭhitaṃ paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ദീഘ നികായ (അട്ഠകഥാ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ൧. ബ്രഹ്മജാലസുത്തവണ്ണനാ • 1. Brahmajālasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ദീഘനികായ (ടീകാ) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ൧. ബ്രഹ്മജാലസുത്തവണ്ണനാ • 1. Brahmajālasuttavaṇṇanā