| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
६. ब्रह्मलोकसुत्तवण्णना
6. Brahmalokasuttavaṇṇanā
१७७. छट्ठे पच्चेकं द्वारबाहन्ति एकेको एकेकं द्वारबाहं निस्साय द्वारपाला विय अट्ठंसु। इद्धोति झानसुखेन समिद्धो। फीतोति अभिञ्ञापुप्फेहि सुपुप्फितो। अनधिवासेन्तोति असहन्तो। एतदवोचाति एतेसं निम्मितब्रह्मानं मज्झे निसिन्नो एतं ‘‘पस्ससि मे’’तिआदिवचनं अवोच।
177. Chaṭṭhe paccekaṃ dvārabāhanti ekeko ekekaṃ dvārabāhaṃ nissāya dvārapālā viya aṭṭhaṃsu. Iddhoti jhānasukhena samiddho. Phītoti abhiññāpupphehi supupphito. Anadhivāsentoti asahanto. Etadavocāti etesaṃ nimmitabrahmānaṃ majjhe nisinno etaṃ ‘‘passasi me’’tiādivacanaṃ avoca.
तयो सुपण्णाति गाथाय पञ्चसताति सतपदं रूपवसेन वा पन्तिवसेन वा योजेतब्बं। रूपवसेन ताव तयो सुपण्णाति तीणि सुपण्णरूपसतानि। चतुरो च हंसाति चत्तारिहंसरूपसतानि। बुग्घीनिसा पञ्चसताति ब्यग्घसदिसा एकच्चे मिगा ब्यग्घीनिसा नाम, तेसं ब्यग्घीनिसारूपकानं पञ्चसतानि, पन्तिवसेन तयो सुपण्णाति तीणि सुपण्णपन्तिसतानि, चतुरो हंसाति चत्तारि हंसपन्तिसतानि। ब्यग्घीनिसा पञ्चसताति पञ्च ब्यग्घीनिसा पन्तिसतानि। झायिनोति झायिस्स मय्हं विमाने अयं विभूतीति दस्सेति। ओभासयन्ति ओभासयमानं। उत्तरस्सं दिसायन्ति तं किर कनकविमानं तेसं महाब्रह्मानं ठितट्ठानतो उत्तरदिसायं होति। तस्मा एवमाह। अयं पनस्स अधिप्पायो – एवरूपे कनकविमाने वसन्तो अहं कस्स अञ्ञस्स उपट्ठानं गमिस्सामीति। रूपे रणं दिस्वाति रूपम्हि जातिजराभङ्गसङ्खातं दोसं दिस्वा। सदा पवेधितन्ति सीतादीहि च निच्चं पवेधितं चलितं घट्टितं रूपं दिस्वा। तस्मा न रूपे रमति सुमेधोति यस्मा रूपे रणं पस्सति, सदा पवेधितञ्च रूपं पस्सति, तस्मा सुमेधो सुन्दरपञ्ञो सो सत्था रूपे न रमतीति। छट्ठं।
Tayo supaṇṇāti gāthāya pañcasatāti satapadaṃ rūpavasena vā pantivasena vā yojetabbaṃ. Rūpavasena tāva tayo supaṇṇāti tīṇi supaṇṇarūpasatāni. Caturo ca haṃsāti cattārihaṃsarūpasatāni. Bugghīnisā pañcasatāti byagghasadisā ekacce migā byagghīnisā nāma, tesaṃ byagghīnisārūpakānaṃ pañcasatāni, pantivasena tayo supaṇṇāti tīṇi supaṇṇapantisatāni, caturo haṃsāti cattāri haṃsapantisatāni. Byagghīnisā pañcasatāti pañca byagghīnisā pantisatāni. Jhāyinoti jhāyissa mayhaṃ vimāne ayaṃ vibhūtīti dasseti. Obhāsayanti obhāsayamānaṃ. Uttarassaṃ disāyanti taṃ kira kanakavimānaṃ tesaṃ mahābrahmānaṃ ṭhitaṭṭhānato uttaradisāyaṃ hoti. Tasmā evamāha. Ayaṃ panassa adhippāyo – evarūpe kanakavimāne vasanto ahaṃ kassa aññassa upaṭṭhānaṃ gamissāmīti. Rūpe raṇaṃ disvāti rūpamhi jātijarābhaṅgasaṅkhātaṃ dosaṃ disvā. Sadā pavedhitanti sītādīhi ca niccaṃ pavedhitaṃ calitaṃ ghaṭṭitaṃ rūpaṃ disvā. Tasmā na rūpe ramati sumedhoti yasmā rūpe raṇaṃ passati, sadā pavedhitañca rūpaṃ passati, tasmā sumedho sundarapañño so satthā rūpe na ramatīti. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ६. ब्रह्मलोकसुत्तं • 6. Brahmalokasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ६. ब्रह्मलोकसुत्तवण्णना • 6. Brahmalokasuttavaṇṇanā
