| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สุตฺตนิปาตปาฬิ • Suttanipātapāḷi |
๗. พฺราหฺมณธมฺมิกสุตฺตํ
7. Brāhmaṇadhammikasuttaṃ
เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ อถ โข สมฺพหุลา โกสลกา พฺราหฺมณมหาสาลา ชิณฺณา วุฑฺฒา มหลฺลกา อทฺธคตา วโยอนุปฺปตฺตา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิํสุ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควตา สทฺธิํ สโมฺมทิํสุฯ สโมฺมทนียํ กถํ สารณียํ วีติสาเรตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิํสุฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนา โข เต พฺราหฺมณมหาสาลา ภควนฺตํ เอตทโวจุํ – ‘‘สนฺทิสฺสนฺติ นุ โข, โภ โคตม, เอตรหิ พฺราหฺมณา โปราณานํ พฺราหฺมณานํ พฺราหฺมณธเมฺม’’ติ? ‘‘น โข, พฺราหฺมณา, สนฺทิสฺสนฺติ เอตรหิ พฺราหฺมณา โปราณานํ พฺราหฺมณานํ พฺราหฺมณธเมฺม’’ติฯ ‘‘สาธุ โน ภวํ โคตโม โปราณานํ พฺราหฺมณานํ พฺราหฺมณธมฺมํ ภาสตุ, สเจ โภโต โคตมสฺส อครู’’ติฯ ‘‘เตน หิ, พฺราหฺมณา, สุณาถ, สาธุกํ มนสิ กโรถ, ภาสิสฺสามี’’ติฯ ‘‘เอวํ, โภ’’ติ โข เต พฺราหฺมณมหาสาลา ภควโต ปจฺจโสฺสสุํฯ ภควา เอตทโวจ –
Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho sambahulā kosalakā brāhmaṇamahāsālā jiṇṇā vuḍḍhā mahallakā addhagatā vayoanuppattā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te brāhmaṇamahāsālā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘sandissanti nu kho, bho gotama, etarahi brāhmaṇā porāṇānaṃ brāhmaṇānaṃ brāhmaṇadhamme’’ti? ‘‘Na kho, brāhmaṇā, sandissanti etarahi brāhmaṇā porāṇānaṃ brāhmaṇānaṃ brāhmaṇadhamme’’ti. ‘‘Sādhu no bhavaṃ gotamo porāṇānaṃ brāhmaṇānaṃ brāhmaṇadhammaṃ bhāsatu, sace bhoto gotamassa agarū’’ti. ‘‘Tena hi, brāhmaṇā, suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho te brāhmaṇamahāsālā bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
๒๘๖.
286.
‘‘อิสโย ปุพฺพกา อาสุํ, สญฺญตตฺตา ตปสฺสิโน;
‘‘Isayo pubbakā āsuṃ, saññatattā tapassino;
ปญฺจ กามคุเณ หิตฺวา, อตฺตทตฺถมจาริสุํฯ
Pañca kāmaguṇe hitvā, attadatthamacārisuṃ.
๒๘๗.
287.
‘‘น ปสู พฺราหฺมณานาสุํ, น หิรญฺญํ น ธานิยํ;
‘‘Na pasū brāhmaṇānāsuṃ, na hiraññaṃ na dhāniyaṃ;
สชฺฌายธนธญฺญาสุํ, พฺรหฺมํ นิธิมปาลยุํฯ
Sajjhāyadhanadhaññāsuṃ, brahmaṃ nidhimapālayuṃ.
๒๘๘.
288.
‘‘ยํ เนสํ ปกตํ อาสิ, ทฺวารภตฺตํ อุปฎฺฐิตํ;
‘‘Yaṃ nesaṃ pakataṃ āsi, dvārabhattaṃ upaṭṭhitaṃ;
สทฺธาปกตเมสานํ, ทาตเว ตทมญฺญิสุํฯ
Saddhāpakatamesānaṃ, dātave tadamaññisuṃ.
๒๘๙.
289.
‘‘นานารเตฺตหิ วเตฺถหิ, สยเนหาวสเถหิ จ;
‘‘Nānārattehi vatthehi, sayanehāvasathehi ca;
ผีตา ชนปทา รฎฺฐา, เต นมสฺสิํสุ พฺราหฺมเณฯ
Phītā janapadā raṭṭhā, te namassiṃsu brāhmaṇe.
๒๙๐.
290.
‘‘อวชฺฌา พฺราหฺมณา อาสุํ, อเชยฺยา ธมฺมรกฺขิตา;
‘‘Avajjhā brāhmaṇā āsuṃ, ajeyyā dhammarakkhitā;
น เน โกจิ นิวาเรสิ, กุลทฺวาเรสุ สพฺพโสฯ
Na ne koci nivāresi, kuladvāresu sabbaso.
๒๙๑.
291.
‘‘อฎฺฐจตฺตาลีสํ วสฺสานิ, (โกมาร) พฺรหฺมจริยํ จริํสุ เต;
‘‘Aṭṭhacattālīsaṃ vassāni, (komāra) brahmacariyaṃ cariṃsu te;
วิชฺชาจรณปริเยฎฺฐิํ, อจรุํ พฺราหฺมณา ปุเรฯ
Vijjācaraṇapariyeṭṭhiṃ, acaruṃ brāhmaṇā pure.
๒๙๒.
292.
‘‘น พฺราหฺมณา อญฺญมคมุํ, นปิ ภริยํ กิณิํสุ เต;
‘‘Na brāhmaṇā aññamagamuṃ, napi bhariyaṃ kiṇiṃsu te;
สมฺปิเยเนว สํวาสํ, สงฺคนฺตฺวา สมโรจยุํฯ
Sampiyeneva saṃvāsaṃ, saṅgantvā samarocayuṃ.
๒๙๓.
293.
‘‘อญฺญตฺร ตมฺหา สมยา, อุตุเวรมณิํ ปติ;
‘‘Aññatra tamhā samayā, utuveramaṇiṃ pati;
อนฺตรา เมถุนํ ธมฺมํ, นาสฺสุ คจฺฉนฺติ พฺราหฺมณาฯ
Antarā methunaṃ dhammaṃ, nāssu gacchanti brāhmaṇā.
๒๙๔.
294.
‘‘พฺรหฺมจริยญฺจ สีลญฺจ, อชฺชวํ มทฺทวํ ตปํ;
‘‘Brahmacariyañca sīlañca, ajjavaṃ maddavaṃ tapaṃ;
โสรจฺจํ อวิหิํสญฺจ, ขนฺติญฺจาปิ อวณฺณยุํฯ
Soraccaṃ avihiṃsañca, khantiñcāpi avaṇṇayuṃ.
๒๙๕.
295.
‘‘โย เนสํ ปรโม อาสิ, พฺรหฺมา ทฬฺหปรกฺกโม;
‘‘Yo nesaṃ paramo āsi, brahmā daḷhaparakkamo;
ส วาปิ เมถุนํ ธมฺมํ, สุปินเนฺตปิ นาคมาฯ
Sa vāpi methunaṃ dhammaṃ, supinantepi nāgamā.
๒๙๖.
296.
‘‘ตสฺส วตฺตมนุสิกฺขนฺตา, อิเธเก วิญฺญุชาติกา;
‘‘Tassa vattamanusikkhantā, idheke viññujātikā;
พฺรหฺมจริยญฺจ สีลญฺจ, ขนฺติญฺจาปิ อวณฺณยุํฯ
Brahmacariyañca sīlañca, khantiñcāpi avaṇṇayuṃ.
๒๙๗.
297.
‘‘ตณฺฑุลํ สยนํ วตฺถํ, สปฺปิเตลญฺจ ยาจิย;
‘‘Taṇḍulaṃ sayanaṃ vatthaṃ, sappitelañca yāciya;
ธเมฺมน สโมธาเนตฺวา, ตโต ยญฺญมกปฺปยุํฯ
Dhammena samodhānetvā, tato yaññamakappayuṃ.
๒๙๘.
298.
‘‘อุปฎฺฐิตสฺมิํ ยญฺญสฺมิํ, นาสฺสุ คาโว หนิํสุ เต;
‘‘Upaṭṭhitasmiṃ yaññasmiṃ, nāssu gāvo haniṃsu te;
ยถา มาตา ปิตา ภาตา, อเญฺญ วาปิ จ ญาตกา;
Yathā mātā pitā bhātā, aññe vāpi ca ñātakā;
คาโว โน ปรมา มิตฺตา, ยาสุ ชายนฺติ โอสธาฯ
Gāvo no paramā mittā, yāsu jāyanti osadhā.
๒๙๙.
299.
เอตมตฺถวสํ ญตฺวา, นาสฺสุ คาโว หนิํสุ เตฯ
Etamatthavasaṃ ñatvā, nāssu gāvo haniṃsu te.
๓๐๐.
300.
‘‘สุขุมาลา มหากายา, วณฺณวโนฺต ยสสฺสิโน;
‘‘Sukhumālā mahākāyā, vaṇṇavanto yasassino;
พฺราหฺมณา เสหิ ธเมฺมหิ, กิจฺจากิเจฺจสุ อุสฺสุกา;
Brāhmaṇā sehi dhammehi, kiccākiccesu ussukā;
ยาว โลเก อวตฺติํสุ, สุขเมธิตฺถยํ ปชาฯ
Yāva loke avattiṃsu, sukhamedhitthayaṃ pajā.
๓๐๑.
301.
‘‘เตสํ อาสิ วิปลฺลาโส, ทิสฺวาน อณุโต อณุํ;
‘‘Tesaṃ āsi vipallāso, disvāna aṇuto aṇuṃ;
ราชิโน จ วิยาการํ, นาริโย สมลงฺกตาฯ
Rājino ca viyākāraṃ, nāriyo samalaṅkatā.
๓๐๒.
302.
‘‘รเถ จาชญฺญสํยุเตฺต, สุกเต จิตฺตสิพฺพเน;
‘‘Rathe cājaññasaṃyutte, sukate cittasibbane;
นิเวสเน นิเวเส จ, วิภเตฺต ภาคโส มิเตฯ
Nivesane nivese ca, vibhatte bhāgaso mite.
๓๐๓.
303.
‘‘โคมณฺฑลปริพฺยูฬฺหํ, นารีวรคณายุตํ;
‘‘Gomaṇḍalaparibyūḷhaṃ, nārīvaragaṇāyutaṃ;
อุฬารํ มานุสํ โภคํ, อภิชฺฌายิํสุ พฺราหฺมณาฯ
Uḷāraṃ mānusaṃ bhogaṃ, abhijjhāyiṃsu brāhmaṇā.
๓๐๔.
304.
‘‘เต ตตฺถ มเนฺต คเนฺถตฺวา, โอกฺกากํ ตทุปาคมุํ;
‘‘Te tattha mante ganthetvā, okkākaṃ tadupāgamuṃ;
ปหูตธนธโญฺญสิ , ยชสฺสุ พหุ เต วิตฺตํ;
Pahūtadhanadhaññosi , yajassu bahu te vittaṃ;
ยชสฺสุ พหุ เต ธนํฯ
Yajassu bahu te dhanaṃ.
๓๐๕.
305.
‘‘ตโต จ ราชา สญฺญโตฺต, พฺราหฺมเณหิ รเถสโภ;
‘‘Tato ca rājā saññatto, brāhmaṇehi rathesabho;
อสฺสเมธํ ปุริสเมธํ, สมฺมาปาสํ วาชเปยฺยํ นิรคฺคฬํ;
Assamedhaṃ purisamedhaṃ, sammāpāsaṃ vājapeyyaṃ niraggaḷaṃ;
เอเต ยาเค ยชิตฺวาน, พฺราหฺมณานมทา ธนํฯ
Ete yāge yajitvāna, brāhmaṇānamadā dhanaṃ.
๓๐๖.
306.
‘‘คาโว สยนญฺจ วตฺถญฺจ, นาริโย สมลงฺกตา;
‘‘Gāvo sayanañca vatthañca, nāriyo samalaṅkatā;
รเถ จาชญฺญสํยุเตฺต, สุกเต จิตฺตสิพฺพเนฯ
Rathe cājaññasaṃyutte, sukate cittasibbane.
๓๐๗.
307.
‘‘นิเวสนานิ รมฺมานิ, สุวิภตฺตานิ ภาคโส;
‘‘Nivesanāni rammāni, suvibhattāni bhāgaso;
นานาธญฺญสฺส ปูเรตฺวา, พฺราหฺมณานมทา ธนํฯ
Nānādhaññassa pūretvā, brāhmaṇānamadā dhanaṃ.
๓๐๘.
308.
‘‘เต จ ตตฺถ ธนํ ลทฺธา, สนฺนิธิํ สมโรจยุํ;
‘‘Te ca tattha dhanaṃ laddhā, sannidhiṃ samarocayuṃ;
เตสํ อิจฺฉาวติณฺณานํ, ภิโยฺย ตณฺหา ปวฑฺฒถ;
Tesaṃ icchāvatiṇṇānaṃ, bhiyyo taṇhā pavaḍḍhatha;
เต ตตฺถ มเนฺต คเนฺถตฺวา, โอกฺกากํ ปุนมุปาคมุํฯ
Te tattha mante ganthetvā, okkākaṃ punamupāgamuṃ.
๓๐๙.
309.
‘‘ยถา อาโป จ ปถวี จ, หิรญฺญํ ธนธานิยํ;
‘‘Yathā āpo ca pathavī ca, hiraññaṃ dhanadhāniyaṃ;
เอวํ คาโว มนุสฺสานํ, ปริกฺขาโร โส หิ ปาณินํ;
Evaṃ gāvo manussānaṃ, parikkhāro so hi pāṇinaṃ;
ยชสฺสุ พหุ เต วิตฺตํ, ยชสฺสุ พหุ เต ธนํฯ
Yajassu bahu te vittaṃ, yajassu bahu te dhanaṃ.
๓๑๐.
310.
‘‘ตโต จ ราชา สญฺญโตฺต, พฺราหฺมเณหิ รเถสโภ;
‘‘Tato ca rājā saññatto, brāhmaṇehi rathesabho;
เนกา สตสหสฺสิโย, คาโว ยเญฺญ อฆาตยิฯ
Nekā satasahassiyo, gāvo yaññe aghātayi.
๓๑๑.
311.
‘‘น ปาทา น วิสาเณน, นาสฺสุ หิํสนฺติ เกนจิ;
‘‘Na pādā na visāṇena, nāssu hiṃsanti kenaci;
คาโว เอฬกสมานา, โสรตา กุมฺภทูหนา;
Gāvo eḷakasamānā, soratā kumbhadūhanā;
ตา วิสาเณ คเหตฺวาน, ราชา สเตฺถน ฆาตยิฯ
Tā visāṇe gahetvāna, rājā satthena ghātayi.
๓๑๒.
312.
อธโมฺม อิติ ปกฺกนฺทุํ, ยํ สตฺถํ นิปตี คเวฯ
Adhammo iti pakkanduṃ, yaṃ satthaṃ nipatī gave.
๓๑๓.
313.
‘‘ตโย โรคา ปุเร อาสุํ, อิจฺฉา อนสนํ ชรา;
‘‘Tayo rogā pure āsuṃ, icchā anasanaṃ jarā;
ปสูนญฺจ สมารมฺภา, อฎฺฐานวุติมาคมุํฯ
Pasūnañca samārambhā, aṭṭhānavutimāgamuṃ.
๓๑๔.
314.
‘‘เอโส อธโมฺม ทณฺฑานํ, โอกฺกโนฺต ปุราโณ อหุ;
‘‘Eso adhammo daṇḍānaṃ, okkanto purāṇo ahu;
๓๑๕.
315.
‘‘เอวเมโส อณุธโมฺม, โปราโณ วิญฺญุครหิโต;
‘‘Evameso aṇudhammo, porāṇo viññugarahito;
๓๑๖.
316.
‘‘เอวํ ธเมฺม วิยาปเนฺน, วิภินฺนา สุทฺทเวสฺสิกา;
‘‘Evaṃ dhamme viyāpanne, vibhinnā suddavessikā;
ปุถู วิภินฺนา ขตฺติยา, ปติํ ภริยาวมญฺญถฯ
Puthū vibhinnā khattiyā, patiṃ bhariyāvamaññatha.
๓๑๗.
317.
‘‘ขตฺติยา พฺรหฺมพนฺธู จ, เย จเญฺญ โคตฺตรกฺขิตา;
‘‘Khattiyā brahmabandhū ca, ye caññe gottarakkhitā;
เอวํ วุเตฺต, เต พฺราหฺมณมหาสาลา ภควนฺตํ เอตทโวจุํ – ‘‘อภิกฺกนฺตํ, โภ โคตม…เป. … อุปาสเก โน ภวํ โคตโม ธาเรตุ อชฺชตเคฺค ปาณุเปเต สรณํ คเต’’ติฯ
Evaṃ vutte, te brāhmaṇamahāsālā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe. … upāsake no bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupete saraṇaṃ gate’’ti.
พฺราหฺมณธมฺมิกสุตฺตํ สตฺตมํ นิฎฺฐิตํฯ
Brāhmaṇadhammikasuttaṃ sattamaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / สุตฺตนิปาต-อฎฺฐกถา • Suttanipāta-aṭṭhakathā / ๗. พฺราหฺมณธมฺมิกสุตฺตวณฺณนา • 7. Brāhmaṇadhammikasuttavaṇṇanā
