Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သုတ္တနိပာတပာဠိ • Suttanipātapāḷi |
၇. ဗ္ရာဟ္မဏဓမ္မိကသုတ္တံ
7. Brāhmaṇadhammikasuttaṃ
ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ အထ ခော သမ္ဗဟုလာ ကောသလကာ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလာ ဇိဏ္ဏာ ဝုဍ္ဎာ မဟလ္လကာ အဒ္ဓဂတာ ဝယောအနုပ္ပတ္တာ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိံသု; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိံသု။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခော တေ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစုံ – ‘‘သန္ဒိသ္သန္တိ နု ခော, ဘော ဂောတမ, ဧတရဟိ ဗ္ရာဟ္မဏာ ပောရာဏာနံ ဗ္ရာဟ္မဏာနံ ဗ္ရာဟ္မဏဓမ္မေ’’တိ? ‘‘န ခော, ဗ္ရာဟ္မဏာ, သန္ဒိသ္သန္တိ ဧတရဟိ ဗ္ရာဟ္မဏာ ပောရာဏာနံ ဗ္ရာဟ္မဏာနံ ဗ္ရာဟ္မဏဓမ္မေ’’တိ။ ‘‘သာဓု နော ဘဝံ ဂောတမော ပောရာဏာနံ ဗ္ရာဟ္မဏာနံ ဗ္ရာဟ္မဏဓမ္မံ ဘာသတု, သစေ ဘောတော ဂောတမသ္သ အဂရူ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဗ္ရာဟ္မဏာ, သုဏာထ, သာဓုကံ မနသိ ကရောထ, ဘာသိသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဘော’’တိ ခော တေ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလာ ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသုံ။ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ –
Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho sambahulā kosalakā brāhmaṇamahāsālā jiṇṇā vuḍḍhā mahallakā addhagatā vayoanuppattā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te brāhmaṇamahāsālā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘sandissanti nu kho, bho gotama, etarahi brāhmaṇā porāṇānaṃ brāhmaṇānaṃ brāhmaṇadhamme’’ti? ‘‘Na kho, brāhmaṇā, sandissanti etarahi brāhmaṇā porāṇānaṃ brāhmaṇānaṃ brāhmaṇadhamme’’ti. ‘‘Sādhu no bhavaṃ gotamo porāṇānaṃ brāhmaṇānaṃ brāhmaṇadhammaṃ bhāsatu, sace bhoto gotamassa agarū’’ti. ‘‘Tena hi, brāhmaṇā, suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho te brāhmaṇamahāsālā bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
၂၈၆.
286.
‘‘ဣသယော ပုဗ္ဗကာ အာသုံ၊ သညတတ္တာ တပသ္သိနော။
‘‘Isayo pubbakā āsuṃ, saññatattā tapassino;
ပဉ္စ ကာမဂုဏေ ဟိတ္ဝာ၊ အတ္တဒတ္ထမစာရိသုံ။
Pañca kāmaguṇe hitvā, attadatthamacārisuṃ.
၂၈၇.
287.
‘‘န ပသူ ဗ္ရာဟ္မဏာနာသုံ၊ န ဟိရညံ န ဓာနိယံ။
‘‘Na pasū brāhmaṇānāsuṃ, na hiraññaṃ na dhāniyaṃ;
သဇ္ဈာယဓနဓညာသုံ၊ ဗ္ရဟ္မံ နိဓိမပာလယုံ။
Sajjhāyadhanadhaññāsuṃ, brahmaṃ nidhimapālayuṃ.
၂၈၈.
288.
‘‘ယံ နေသံ ပကတံ အာသိ၊ ဒ္ဝာရဘတ္တံ ဥပဋ္ဌိတံ။
‘‘Yaṃ nesaṃ pakataṃ āsi, dvārabhattaṃ upaṭṭhitaṃ;
သဒ္ဓာပကတမေသာနံ၊ ဒာတဝေ တဒမညိသုံ။
Saddhāpakatamesānaṃ, dātave tadamaññisuṃ.
၂၈၉.
289.
‘‘နာနာရတ္တေဟိ ဝတ္ထေဟိ၊ သယနေဟာဝသထေဟိ စ။
‘‘Nānārattehi vatthehi, sayanehāvasathehi ca;
ဖီတာ ဇနပဒာ ရဋ္ဌာ၊ တေ နမသ္သိံသု ဗ္ရာဟ္မဏေ။
Phītā janapadā raṭṭhā, te namassiṃsu brāhmaṇe.
၂၉၀.
290.
‘‘အဝဇ္ဈာ ဗ္ရာဟ္မဏာ အာသုံ၊ အဇေယ္ယာ ဓမ္မရက္ခိတာ။
‘‘Avajjhā brāhmaṇā āsuṃ, ajeyyā dhammarakkhitā;
န နေ ကောစိ နိဝာရေသိ၊ ကုလဒ္ဝာရေသု သဗ္ဗသော။
Na ne koci nivāresi, kuladvāresu sabbaso.
၂၉၁.
291.
‘‘အဋ္ဌစတ္တာလီသံ ဝသ္သာနိ၊ (ကောမာရ) ဗ္ရဟ္မစရိယံ စရိံသု တေ။
‘‘Aṭṭhacattālīsaṃ vassāni, (komāra) brahmacariyaṃ cariṃsu te;
ဝိဇ္ဇာစရဏပရိယေဋ္ဌိံ၊ အစရုံ ဗ္ရာဟ္မဏာ ပုရေ။
Vijjācaraṇapariyeṭṭhiṃ, acaruṃ brāhmaṇā pure.
၂၉၂.
292.
‘‘န ဗ္ရာဟ္မဏာ အညမဂမုံ၊ နပိ ဘရိယံ ကိဏိံသု တေ။
‘‘Na brāhmaṇā aññamagamuṃ, napi bhariyaṃ kiṇiṃsu te;
သမ္ပိယေနေဝ သံဝာသံ၊ သင္ဂန္တ္ဝာ သမရောစယုံ။
Sampiyeneva saṃvāsaṃ, saṅgantvā samarocayuṃ.
၂၉၃.
293.
‘‘အညတ္ရ တမ္ဟာ သမယာ၊ ဥတုဝေရမဏိံ ပတိ။
‘‘Aññatra tamhā samayā, utuveramaṇiṃ pati;
အန္တရာ မေထုနံ ဓမ္မံ၊ နာသ္သု ဂစ္ဆန္တိ ဗ္ရာဟ္မဏာ။
Antarā methunaṃ dhammaṃ, nāssu gacchanti brāhmaṇā.
၂၉၄.
294.
‘‘ဗ္ရဟ္မစရိယဉ္စ သီလဉ္စ၊ အဇ္ဇဝံ မဒ္ဒဝံ တပံ။
‘‘Brahmacariyañca sīlañca, ajjavaṃ maddavaṃ tapaṃ;
သောရစ္စံ အဝိဟိံသဉ္စ၊ ခန္တိဉ္စာပိ အဝဏ္ဏယုံ။
Soraccaṃ avihiṃsañca, khantiñcāpi avaṇṇayuṃ.
၂၉၅.
295.
‘‘ယော နေသံ ပရမော အာသိ၊ ဗ္ရဟ္မာ ဒဠ္ဟပရက္ကမော။
‘‘Yo nesaṃ paramo āsi, brahmā daḷhaparakkamo;
သ ဝာပိ မေထုနံ ဓမ္မံ၊ သုပိနန္တေပိ နာဂမာ။
Sa vāpi methunaṃ dhammaṃ, supinantepi nāgamā.
၂၉၆.
296.
‘‘တသ္သ ဝတ္တမနုသိက္ခန္တာ၊ ဣဓေကေ ဝိညုဇာတိကာ။
‘‘Tassa vattamanusikkhantā, idheke viññujātikā;
ဗ္ရဟ္မစရိယဉ္စ သီလဉ္စ၊ ခန္တိဉ္စာပိ အဝဏ္ဏယုံ။
Brahmacariyañca sīlañca, khantiñcāpi avaṇṇayuṃ.
၂၉၇.
297.
‘‘တဏ္ဍုလံ သယနံ ဝတ္ထံ၊ သပ္ပိတေလဉ္စ ယာစိယ။
‘‘Taṇḍulaṃ sayanaṃ vatthaṃ, sappitelañca yāciya;
ဓမ္မေန သမောဓာနေတ္ဝာ၊ တတော ယညမကပ္ပယုံ။
Dhammena samodhānetvā, tato yaññamakappayuṃ.
၂၉၈.
298.
‘‘ဥပဋ္ဌိတသ္မိံ ယညသ္မိံ၊ နာသ္သု ဂာဝော ဟနိံသု တေ။
‘‘Upaṭṭhitasmiṃ yaññasmiṃ, nāssu gāvo haniṃsu te;
ယထာ မာတာ ပိတာ ဘာတာ၊ အညေ ဝာပိ စ ဉာတကာ။
Yathā mātā pitā bhātā, aññe vāpi ca ñātakā;
ဂာဝော နော ပရမာ မိတ္တာ၊ ယာသု ဇာယန္တိ ဩသဓာ။
Gāvo no paramā mittā, yāsu jāyanti osadhā.
၂၉၉.
299.
ဧတမတ္ထဝသံ ဉတ္ဝာ၊ နာသ္သု ဂာဝော ဟနိံသု တေ။
Etamatthavasaṃ ñatvā, nāssu gāvo haniṃsu te.
၃၀၀.
300.
‘‘သုခုမာလာ မဟာကာယာ၊ ဝဏ္ဏဝန္တော ယသသ္သိနော။
‘‘Sukhumālā mahākāyā, vaṇṇavanto yasassino;
ဗ္ရာဟ္မဏာ သေဟိ ဓမ္မေဟိ၊ ကိစ္စာကိစ္စေသု ဥသ္သုကာ။
Brāhmaṇā sehi dhammehi, kiccākiccesu ussukā;
ယာဝ လောကေ အဝတ္တိံသု၊ သုခမေဓိတ္ထယံ ပဇာ။
Yāva loke avattiṃsu, sukhamedhitthayaṃ pajā.
၃၀၁.
301.
‘‘တေသံ အာသိ ဝိပလ္လာသော၊ ဒိသ္ဝာန အဏုတော အဏုံ။
‘‘Tesaṃ āsi vipallāso, disvāna aṇuto aṇuṃ;
ရာဇိနော စ ဝိယာကာရံ၊ နာရိယော သမလင္ကတာ။
Rājino ca viyākāraṃ, nāriyo samalaṅkatā.
၃၀၂.
302.
‘‘ရထေ စာဇညသံယုတ္တေ၊ သုကတေ စိတ္တသိဗ္ဗနေ။
‘‘Rathe cājaññasaṃyutte, sukate cittasibbane;
နိဝေသနေ နိဝေသေ စ၊ ဝိဘတ္တေ ဘာဂသော မိတေ။
Nivesane nivese ca, vibhatte bhāgaso mite.
၃၀၃.
303.
‘‘ဂောမဏ္ဍလပရိဗ္ယူဠ္ဟံ၊ နာရီဝရဂဏာယုတံ။
‘‘Gomaṇḍalaparibyūḷhaṃ, nārīvaragaṇāyutaṃ;
ဥဠာရံ မာနုသံ ဘောဂံ၊ အဘိဇ္ဈာယိံသု ဗ္ရာဟ္မဏာ။
Uḷāraṃ mānusaṃ bhogaṃ, abhijjhāyiṃsu brāhmaṇā.
၃၀၄.
304.
‘‘တေ တတ္ထ မန္တေ ဂန္ထေတ္ဝာ၊ ဩက္ကာကံ တဒုပာဂမုံ။
‘‘Te tattha mante ganthetvā, okkākaṃ tadupāgamuṃ;
ပဟူတဓနဓညောသိ ၊ ယဇသ္သု ဗဟု တေ ဝိတ္တံ။
Pahūtadhanadhaññosi , yajassu bahu te vittaṃ;
ယဇသ္သု ဗဟု တေ ဓနံ။
Yajassu bahu te dhanaṃ.
၃၀၅.
305.
‘‘တတော စ ရာဇာ သညတ္တော၊ ဗ္ရာဟ္မဏေဟိ ရထေသဘော။
‘‘Tato ca rājā saññatto, brāhmaṇehi rathesabho;
အသ္သမေဓံ ပုရိသမေဓံ၊ သမ္မာပာသံ ဝာဇပေယ္ယံ နိရဂ္ဂဠံ။
Assamedhaṃ purisamedhaṃ, sammāpāsaṃ vājapeyyaṃ niraggaḷaṃ;
ဧတေ ယာဂေ ယဇိတ္ဝာန၊ ဗ္ရာဟ္မဏာနမဒာ ဓနံ။
Ete yāge yajitvāna, brāhmaṇānamadā dhanaṃ.
၃၀၆.
306.
‘‘ဂာဝော သယနဉ္စ ဝတ္ထဉ္စ၊ နာရိယော သမလင္ကတာ။
‘‘Gāvo sayanañca vatthañca, nāriyo samalaṅkatā;
ရထေ စာဇညသံယုတ္တေ၊ သုကတေ စိတ္တသိဗ္ဗနေ။
Rathe cājaññasaṃyutte, sukate cittasibbane.
၃၀၇.
307.
‘‘နိဝေသနာနိ ရမ္မာနိ၊ သုဝိဘတ္တာနိ ဘာဂသော။
‘‘Nivesanāni rammāni, suvibhattāni bhāgaso;
နာနာဓညသ္သ ပူရေတ္ဝာ၊ ဗ္ရာဟ္မဏာနမဒာ ဓနံ။
Nānādhaññassa pūretvā, brāhmaṇānamadā dhanaṃ.
၃၀၈.
308.
‘‘တေ စ တတ္ထ ဓနံ လဒ္ဓာ၊ သန္နိဓိံ သမရောစယုံ။
‘‘Te ca tattha dhanaṃ laddhā, sannidhiṃ samarocayuṃ;
တေသံ ဣစ္ဆာဝတိဏ္ဏာနံ၊ ဘိယ္ယော တဏ္ဟာ ပဝဍ္ဎထ။
Tesaṃ icchāvatiṇṇānaṃ, bhiyyo taṇhā pavaḍḍhatha;
တေ တတ္ထ မန္တေ ဂန္ထေတ္ဝာ၊ ဩက္ကာကံ ပုနမုပာဂမုံ။
Te tattha mante ganthetvā, okkākaṃ punamupāgamuṃ.
၃၀၉.
309.
‘‘ယထာ အာပော စ ပထဝီ စ၊ ဟိရညံ ဓနဓာနိယံ။
‘‘Yathā āpo ca pathavī ca, hiraññaṃ dhanadhāniyaṃ;
ဧဝံ ဂာဝော မနုသ္သာနံ၊ ပရိက္ခာရော သော ဟိ ပာဏိနံ။
Evaṃ gāvo manussānaṃ, parikkhāro so hi pāṇinaṃ;
ယဇသ္သု ဗဟု တေ ဝိတ္တံ၊ ယဇသ္သု ဗဟု တေ ဓနံ။
Yajassu bahu te vittaṃ, yajassu bahu te dhanaṃ.
၃၁၀.
310.
‘‘တတော စ ရာဇာ သညတ္တော၊ ဗ္ရာဟ္မဏေဟိ ရထေသဘော။
‘‘Tato ca rājā saññatto, brāhmaṇehi rathesabho;
နေကာ သတသဟသ္သိယော၊ ဂာဝော ယညေ အဃာတယိ။
Nekā satasahassiyo, gāvo yaññe aghātayi.
၃၁၁.
311.
‘‘န ပာဒာ န ဝိသာဏေန၊ နာသ္သု ဟိံသန္တိ ကေနစိ။
‘‘Na pādā na visāṇena, nāssu hiṃsanti kenaci;
ဂာဝော ဧဠကသမာနာ၊ သောရတာ ကုမ္ဘဒူဟနာ။
Gāvo eḷakasamānā, soratā kumbhadūhanā;
တာ ဝိသာဏေ ဂဟေတ္ဝာန၊ ရာဇာ သတ္ထေန ဃာတယိ။
Tā visāṇe gahetvāna, rājā satthena ghātayi.
၃၁၂.
312.
အဓမ္မော ဣတိ ပက္ကန္ဒုံ၊ ယံ သတ္ထံ နိပတီ ဂဝေ။
Adhammo iti pakkanduṃ, yaṃ satthaṃ nipatī gave.
၃၁၃.
313.
‘‘တယော ရောဂာ ပုရေ အာသုံ၊ ဣစ္ဆာ အနသနံ ဇရာ။
‘‘Tayo rogā pure āsuṃ, icchā anasanaṃ jarā;
ပသူနဉ္စ သမာရမ္ဘာ၊ အဋ္ဌာနဝုတိမာဂမုံ။
Pasūnañca samārambhā, aṭṭhānavutimāgamuṃ.
၃၁၄.
314.
‘‘ဧသော အဓမ္မော ဒဏ္ဍာနံ၊ ဩက္ကန္တော ပုရာဏော အဟု။
‘‘Eso adhammo daṇḍānaṃ, okkanto purāṇo ahu;
၃၁၅.
315.
‘‘ဧဝမေသော အဏုဓမ္မော၊ ပောရာဏော ဝိညုဂရဟိတော။
‘‘Evameso aṇudhammo, porāṇo viññugarahito;
၃၁၆.
316.
‘‘ဧဝံ ဓမ္မေ ဝိယာပန္နေ၊ ဝိဘိန္နာ သုဒ္ဒဝေသ္သိကာ။
‘‘Evaṃ dhamme viyāpanne, vibhinnā suddavessikā;
ပုထူ ဝိဘိန္နာ ခတ္တိယာ၊ ပတိံ ဘရိယာဝမညထ။
Puthū vibhinnā khattiyā, patiṃ bhariyāvamaññatha.
၃၁၇.
317.
‘‘ခတ္တိယာ ဗ္ရဟ္မဗန္ဓူ စ၊ ယေ စညေ ဂောတ္တရက္ခိတာ။
‘‘Khattiyā brahmabandhū ca, ye caññe gottarakkhitā;
ဧဝံ ဝုတ္တေ, တေ ဗ္ရာဟ္မဏမဟာသာလာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစုံ – ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘော ဂောတမ။ပေ. ။ ဥပာသကေ နော ဘဝံ ဂောတမော ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပာဏုပေတေ သရဏံ ဂတေ’’တိ။
Evaṃ vutte, te brāhmaṇamahāsālā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe. … upāsake no bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupete saraṇaṃ gate’’ti.
ဗ္ရာဟ္မဏဓမ္မိကသုတ္တံ သတ္တမံ နိဋ္ဌိတံ။
Brāhmaṇadhammikasuttaṃ sattamaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / သုတ္တနိပာတ-အဋ္ဌကထာ • Suttanipāta-aṭṭhakathā / ၇. ဗ္ရာဟ္မဏဓမ္မိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Brāhmaṇadhammikasuttavaṇṇanā