| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៥. ព្រាហ្មណសច្ចសុត្តវណ្ណនា
5. Brāhmaṇasaccasuttavaṇṇanā
១៨៥. បញ្ចមេ ឯត្ថាតិ ឯតស្មិំ សុញ្ញតានុបស្សនាធិការេ។ ក្វចីតិ កត្ថចិ ឋានេ, កាលេ, ធម្មេ វា។ អថ វា ក្វចីតិ អជ្ឈត្តំ ពហិទ្ធា វា។ អត្តនោ អត្តានន្តិ សកត្តានំ ‘‘អយំ ខោ, ភោ ព្រហ្មា, មហាព្រហ្មា…បេ.… វសី បិតា ភូតភព្យាន’’ន្តិអាទិនា (ទី. និ. ១.៤២) បរេហិ បរិកប្បិតំ អត្តានញ្ច កស្សចិ កិញ្ចនភូតំ ន បស្សតីតិ ទស្សេន្តោ ‘‘កស្សចី’’តិអាទិមាហ។ តត្ថ បរស្សាតិ បរជាតិ បរោ បុរិសោតិ វា ឯវំ គហិតស្ស។ ន ច មម ក្វចនីតិ ឯត្ថ មម-សទ្ទោ អដ្ឋានប្បយុត្តោតិ អាហ ‘‘មម-សទ្ទំ តាវ ឋបេត្វា’’តិ។ បរស្ស ចាតិ អត្តនោ អញ្ញស្ស។ បរោ បុរិសោ នាម អត្ថិ មមត្ថាយ ឋិតោ។ តស្ស វសេន មយ្ហំ សព្ពំ ឥជ្ឈតីតិ ឯកច្ចទិដ្ឋិគតិកបរិកប្បិតវសេន បរំ អត្តានំ តញ្ច អត្តនោ កិញ្ចនភូតំ ន បស្សតីតិ ទស្សេន្តោ ‘‘ន ច ក្វចនី’’តិអាទិមាហ។ ឯត្ថ ច នាហំ ក្វចនីតិ សកអត្តនោ សព្ភាវំ ន បស្សតិ។ ន កស្សចិ កិញ្ចនតស្មិន្តិ សកអត្តនោ ឯវ កស្សចិ អត្តនិយតំ ន បស្សតិ។ ន ច មមាតិ ឯតំ ទ្វយំ យថារហំ សម្ពន្ធិតព្ពំ, អត្ថិ-បទំ បច្ចេកំ។ ន ច ក្វចនិ បរស្ស អត្តា អត្ថីតិ បរស្ស អត្តនោ អភាវំ បស្សតិ។ តស្ស បរស្ស អត្តនោ មម កិញ្ចនតា នត្ថីតិ បរស្ស អត្តនោ អនត្តនិយតំ បស្សតិ។ ឯវំ អជ្ឈត្តំ ពហិទ្ធា ខន្ធានំ អត្តត្តនិយសុញ្ញតា-សុទ្ធសង្ខារបុញ្ជតា-ចតុកោដិកសុញ្ញតាបរិគ្គណ្ហនេន និដ្ឋា ហោតិ។ សេសមេត្ថ សុវិញ្ញេយ្យមេវ។
185. Pañcame etthāti etasmiṃ suññatānupassanādhikāre. Kvacīti katthaci ṭhāne, kāle, dhamme vā. Atha vā kvacīti ajjhattaṃ bahiddhā vā. Attano attānanti sakattānaṃ ‘‘ayaṃ kho, bho brahmā, mahābrahmā…pe… vasī pitā bhūtabhabyāna’’ntiādinā (dī. ni. 1.42) parehi parikappitaṃ attānañca kassaci kiñcanabhūtaṃ na passatīti dassento ‘‘kassacī’’tiādimāha. Tattha parassāti parajāti paro purisoti vā evaṃ gahitassa. Na ca mama kvacanīti ettha mama-saddo aṭṭhānappayuttoti āha ‘‘mama-saddaṃ tāva ṭhapetvā’’ti. Parassa cāti attano aññassa. Paro puriso nāma atthi mamatthāya ṭhito. Tassa vasena mayhaṃ sabbaṃ ijjhatīti ekaccadiṭṭhigatikaparikappitavasena paraṃ attānaṃ tañca attano kiñcanabhūtaṃ na passatīti dassento ‘‘na ca kvacanī’’tiādimāha. Ettha ca nāhaṃ kvacanīti sakaattano sabbhāvaṃ na passati. Na kassaci kiñcanatasminti sakaattano eva kassaci attaniyataṃ na passati. Na ca mamāti etaṃ dvayaṃ yathārahaṃ sambandhitabbaṃ, atthi-padaṃ paccekaṃ. Na ca kvacani parassa attā atthīti parassa attano abhāvaṃ passati. Tassa parassa attano mama kiñcanatā natthīti parassa attano anattaniyataṃ passati. Evaṃ ajjhattaṃ bahiddhā khandhānaṃ attattaniyasuññatā-suddhasaṅkhārapuñjatā-catukoṭikasuññatāpariggaṇhanena niṭṭhā hoti. Sesamettha suviññeyyameva.
ព្រាហ្មណសច្ចសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Brāhmaṇasaccasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៥. ព្រាហ្មណសច្ចសុត្តំ • 5. Brāhmaṇasaccasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៥. ព្រាហ្មណសច្ចសុត្តវណ្ណនា • 5. Brāhmaṇasaccasuttavaṇṇanā
