| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಉದಾನ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Udāna-aṭṭhakathā |
೫. ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Brāhmaṇasuttavaṇṇanā
೫. ಪಞ್ಚಮೇ ಸಾವತ್ಥಿಯನ್ತಿ ಏವಂನಾಮಕೇ ನಗರೇ। ತಞ್ಹಿ ಸವತ್ಥಸ್ಸ ನಾಮ ಇಸಿನೋ ನಿವಾಸಟ್ಠಾನೇ ಮಾಪಿತತ್ತಾ ಸಾವತ್ಥೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಯಥಾ ಕಾಕನ್ದೀ, ಮಾಕನ್ದೀತಿ। ಏವಂ ತಾವ ಅಕ್ಖರಚಿನ್ತಕಾ। ಅಟ್ಠಕಥಾಚರಿಯಾ ಪನ ಭಣನ್ತಿ – ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಉಪಭೋಗಪರಿಭೋಗಂ ಸಬ್ಬಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೀತಿ ಸಾವತ್ಥಿ। ಸತ್ಥಸಮಾಯೋಗೇ ಚ ಕಿಮೇತ್ಥ ಭಣ್ಡಮತ್ಥೀತಿ ಪುಚ್ಛಿತೇ ಸಬ್ಬಮತ್ಥೀತಿಪಿ ವಚನಂ ಉಪಾದಾಯ ಸಾವತ್ಥೀತಿ।
5. Pañcame sāvatthiyanti evaṃnāmake nagare. Tañhi savatthassa nāma isino nivāsaṭṭhāne māpitattā sāvatthīti vuccati, yathā kākandī, mākandīti. Evaṃ tāva akkharacintakā. Aṭṭhakathācariyā pana bhaṇanti – yaṃkiñci manussānaṃ upabhogaparibhogaṃ sabbamettha atthīti sāvatthi. Satthasamāyoge ca kimettha bhaṇḍamatthīti pucchite sabbamatthītipi vacanaṃ upādāya sāvatthīti.
‘‘ಸಬ್ಬದಾ ಸಬ್ಬೂಪಕರಣಂ, ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಸಮೋಹಿತಂ।
‘‘Sabbadā sabbūpakaraṇaṃ, sāvatthiyaṃ samohitaṃ;
ತಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬಮುಪಾದಾಯ, ಸಾವತ್ಥೀತಿ ಪವುಚ್ಚತೀ’’ತಿ॥ (ಮ॰ ನಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧.೧೪)।
Tasmā sabbamupādāya, sāvatthīti pavuccatī’’ti. (ma. ni. aṭṭha. 1.14);
ತಸ್ಸಂ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ, ಸಮೀಪತ್ಥೇ ಚೇತಂ ಭುಮ್ಮವಚನಂ। ಜೇತವನೇತಿ ಅತ್ತನೋ ಪಚ್ಚತ್ಥಿಕೇ ಜಿನಾತೀತಿ ಜೇತೋ, ರಞ್ಞಾ ವಾ ಪಚ್ಚತ್ಥಿಕಜನೇ ಜಿತೇ ಜಾತೋತಿ ಜೇತೋ, ಮಙ್ಗಲಕಮ್ಯತಾಯ ವಾ ತಸ್ಸ ಏವಂ ನಾಮಮೇವ ಕತನ್ತಿ ಜೇತೋ। ವನಯತೀತಿ ವನಂ, ಅತ್ತನೋ ಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಸತ್ತಾನಂ ಅತ್ತನಿ ಭತ್ತಿಂ ಕರೋತಿ ಉಪ್ಪಾದೇತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ವನುಕೇ ಇತಿ ವಾ ವನಂ, ನಾನಾವಿಧಕುಸುಮಗನ್ಧಸಮ್ಮೋದಮತ್ತಕೋಕಿಲಾದಿವಿಹಙ್ಗವಿರುತಾಲಾಪೇಹಿ ಮನ್ದಮಾರುತಚಲಿತರುಕ್ಖಸಾಖಾಪಲ್ಲವಹತ್ಥೇಹಿ ಚ ‘‘ಏಥ ಮಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ ಪಾಣಿನೋ ಯಾಚತಿ ವಿಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಜೇತಸ್ಸ ವನಂ ಜೇತವನಂ। ತಞ್ಹಿ ಜೇತೇನ ಕುಮಾರೇನ ರೋಪಿತಂ ಸಂವದ್ಧಿತಂ ಪರಿಪಾಲಿತಂ। ಸೋವ ತಸ್ಸ ಸಾಮೀ ಅಹೋಸಿ, ತಸ್ಮಾ ಜೇತವನನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಜೇತವನೇ।
Tassaṃ sāvatthiyaṃ, samīpatthe cetaṃ bhummavacanaṃ. Jetavaneti attano paccatthike jinātīti jeto, raññā vā paccatthikajane jite jātoti jeto, maṅgalakamyatāya vā tassa evaṃ nāmameva katanti jeto. Vanayatīti vanaṃ, attano sampattiyā sattānaṃ attani bhattiṃ karoti uppādetīti attho. Vanuke iti vā vanaṃ, nānāvidhakusumagandhasammodamattakokilādivihaṅgavirutālāpehi mandamārutacalitarukkhasākhāpallavahatthehi ca ‘‘etha maṃ paribhuñjathā’’ti pāṇino yācati viyāti attho. Jetassa vanaṃ jetavanaṃ. Tañhi jetena kumārena ropitaṃ saṃvaddhitaṃ paripālitaṃ. Sova tassa sāmī ahosi, tasmā jetavananti vuccati, tasmiṃ jetavane.
ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇತಿ ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ ಗಹಿತನಾಮವಸೇನ ಸುದತ್ತೋ ನಾಮ ಸೋ ಮಹಾಸೇಟ್ಠಿ, ಸಬ್ಬಕಾಮಸಮಿದ್ಧಿತಾಯ ಪನ ವಿಗತಮಲಮಚ್ಛೇರತಾಯ ಕರುಣಾದಿಗುಣಸಮಙ್ಗಿತಾಯ ಚ ನಿಚ್ಚಕಾಲಂ ಅನಾಥಾನಂ ಪಿಣ್ಡಂ ದೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಆರಮನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಪಾಣಿನೋ ವಿಸೇಸೇನ ಪಬ್ಬಜಿತಾತಿ ಆರಾಮೋ, ಪುಪ್ಫಫಲಾದಿಸೋಭಾಯ ನಾತಿದೂರನಾಚ್ಚಾಸನ್ನತಾದಿಪಞ್ಚವಿಧಸೇನಾಸನಙ್ಗಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಚ ತತೋ ತತೋ ಆಗಮ್ಮ ರಮನ್ತಿ ಅಭಿರಮನ್ತಿ ಅನುಕ್ಕಣ್ಠಿತಾ ಹುತ್ವಾ ವಸನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರಾಯ ವಾ ಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಗತೇಪಿ ಅತ್ತನೋ ಅಬ್ಭನ್ತರಂಯೇವ ಆನೇತ್ವಾ ರಮೇತೀತಿ ಆರಾಮೋ। ಸೋ ಹಿ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೇನ ಗಹಪತಿನಾ ಜೇತಸ್ಸ ರಾಜಕುಮಾರಸ್ಸ ಹತ್ಥತೋ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ಹಿರಞ್ಞಕೋಟೀಹಿ ಕೋಟಿಸನ್ಥಾರೇನ ಕಿಣಿತ್ವಾ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ಹಿರಞ್ಞಕೋಟೀಹಿ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಕಾರಾಪೇತ್ವಾ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ಹಿರಞ್ಞಕೋಟೀಹಿ ವಿಹಾರಮಹಂ ನಿಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ಏವಂ ಚತುಪಞ್ಞಾಸಹಿರಞ್ಞಕೋಟಿಪರಿಚ್ಚಾಗೇನ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ನಿಯ್ಯಾತಿತೋ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ।
Anāthapiṇḍikassa ārāmeti mātāpitūhi gahitanāmavasena sudatto nāma so mahāseṭṭhi, sabbakāmasamiddhitāya pana vigatamalamaccheratāya karuṇādiguṇasamaṅgitāya ca niccakālaṃ anāthānaṃ piṇḍaṃ deti, tasmā anāthapiṇḍikoti vuccati. Āramanti ettha pāṇino visesena pabbajitāti ārāmo, pupphaphalādisobhāya nātidūranāccāsannatādipañcavidhasenāsanaṅgasampattiyā ca tato tato āgamma ramanti abhiramanti anukkaṇṭhitā hutvā vasantīti attho. Vuttappakārāya vā sampattiyā tattha tattha gatepi attano abbhantaraṃyeva ānetvā rametīti ārāmo. So hi anāthapiṇḍikena gahapatinā jetassa rājakumārassa hatthato aṭṭhārasahi hiraññakoṭīhi koṭisanthārena kiṇitvā aṭṭhārasahi hiraññakoṭīhi senāsanāni kārāpetvā aṭṭhārasahi hiraññakoṭīhi vihāramahaṃ niṭṭhāpetvā evaṃ catupaññāsahiraññakoṭipariccāgena buddhappamukhassa saṅghassa niyyātito, tasmā ‘‘anāthapiṇḍikassa ārāmo’’ti vuccati. Tasmiṃ anāthapiṇḍikassa ārāme.
ಏತ್ಥ ಚ ‘‘ಜೇತವನೇ’’ತಿ ವಚನಂ ಪುರಿಮಸಾಮಿಪರಿಕಿತ್ತನಂ, ‘‘ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ’’ತಿ ಪಚ್ಛಿಮಸಾಮಿಪರಿಕಿತ್ತನಂ। ಉಭಯಮ್ಪಿ ದ್ವಿನ್ನಂ ಪರಿಚ್ಚಾಗವಿಸೇಸಪರಿದೀಪನೇನ ಪುಞ್ಞಕಾಮಾನಂ ಆಯತಿಂ ದಿಟ್ಠಾನುಗತಿಆಪಜ್ಜನತ್ಥಂ। ತತ್ಥ ಹಿ ದ್ವಾರಕೋಟ್ಠಕಪಾಸಾದಕರಣವಸೇನ ಭೂಮಿವಿಕ್ಕಯಲದ್ಧಾ ಅಟ್ಠಾರಸ ಹಿರಞ್ಞಕೋಟಿಯೋ ಅನೇಕಕೋಟಿಅಗ್ಘನಕಾ ರುಕ್ಖಾ ಚ ಜೇತಸ್ಸ ಪರಿಚ್ಚಾಗೋ, ಚತುಪಞ್ಞಾಸ ಕೋಟಿಯೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ। ಇತಿ ತೇಸಂ ಪರಿಚ್ಚಾಗಪರಿಕಿತ್ತನೇನ ‘‘ಏವಂ ಪುಞ್ಞಕಾಮಾ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಕರೋನ್ತೀ’’ತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಧಮ್ಮಭಣ್ಡಾಗಾರಿಕೋ ಅಞ್ಞೇಪಿ ಪುಞ್ಞಕಾಮೇ ತೇಸಂ ದಿಟ್ಠಾನುಗತಿಆಪಜ್ಜನೇ ನಿಯೋಜೇತೀತಿ।
Ettha ca ‘‘jetavane’’ti vacanaṃ purimasāmiparikittanaṃ, ‘‘anāthapiṇḍikassa ārāme’’ti pacchimasāmiparikittanaṃ. Ubhayampi dvinnaṃ pariccāgavisesaparidīpanena puññakāmānaṃ āyatiṃ diṭṭhānugatiāpajjanatthaṃ. Tattha hi dvārakoṭṭhakapāsādakaraṇavasena bhūmivikkayaladdhā aṭṭhārasa hiraññakoṭiyo anekakoṭiagghanakā rukkhā ca jetassa pariccāgo, catupaññāsa koṭiyo anāthapiṇḍikassa. Iti tesaṃ pariccāgaparikittanena ‘‘evaṃ puññakāmā puññāni karontī’’ti dassento dhammabhaṇḍāgāriko aññepi puññakāme tesaṃ diṭṭhānugatiāpajjane niyojetīti.
ತತ್ಥ ಸಿಯಾ – ಯದಿ ತಾವ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ, ‘‘ಜೇತವನೇ’’ತಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಅಥ ಜೇತವನೇ ವಿಹರತಿ, ‘‘ಸಾವತ್ಥಿಯ’’ನ್ತಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ನ ಹಿ ಸಕ್ಕಾ ಉಭಯತ್ಥ ಏಕಂ ಸಮಯಂ ವಿಹರಿತುನ್ತಿ। ನ ಖೋ ಪನೇತಂ ಏವಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ, ನನು ಅವೋಚುಮ್ಹಾ ‘‘ಸಮೀಪತ್ಥೇ ಏತಂ ಭುಮ್ಮವಚನ’’ನ್ತಿ। ತಸ್ಮಾ ಯದಿದಂ ಸಾವತ್ಥಿಯಾ ಸಮೀಪೇ ಜೇತವನಂ, ತತ್ಥ ವಿಹರನ್ತೋ ‘‘ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ’’ತಿ ವುತ್ತೋ। ಗೋಚರಗಾಮನಿದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಹಿಸ್ಸ ಸಾವತ್ಥಿವಚನಂ, ಪಬ್ಬಜಿತಾನುರೂಪನಿವಾಸಟ್ಠಾನದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಸೇಸವಚನನ್ತಿ।
Tattha siyā – yadi tāva bhagavā sāvatthiyaṃ viharati, ‘‘jetavane’’ti na vattabbaṃ. Atha jetavane viharati, ‘‘sāvatthiya’’nti na vattabbaṃ. Na hi sakkā ubhayattha ekaṃ samayaṃ viharitunti. Na kho panetaṃ evaṃ daṭṭhabbaṃ, nanu avocumhā ‘‘samīpatthe etaṃ bhummavacana’’nti. Tasmā yadidaṃ sāvatthiyā samīpe jetavanaṃ, tattha viharanto ‘‘sāvatthiyaṃ viharati jetavane’’ti vutto. Gocaragāmanidassanatthaṃ hissa sāvatthivacanaṃ, pabbajitānurūpanivāsaṭṭhānadassanatthaṃ sesavacananti.
ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ಸಾರಿಪುತ್ತೋತಿಆದೀಸು ಆಯಸ್ಮಾತಿ ಪಿಯವಚನಂ। ಚಸದ್ದೋ ಸಮುಚ್ಚಯತ್ಥೋ। ರೂಪಸಾರಿಯಾ ನಾಮ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯಾ ಪುತ್ತೋತಿ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ। ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋತಿ ಪೂಜಾವಚನಂ। ಗುಣವಿಸೇಸೇಹಿ ಮಹನ್ತೋ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋತಿ ಹಿ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ। ರೇವತೋತಿ ಖದಿರವನಿಕರೇವತೋ, ನ ಕಙ್ಖಾರೇವತೋ। ಏಕಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ದಿವಸೇ ಭಗವಾ ರತ್ತಸಾಣಿಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋ ವಿಯ ಸುವಣ್ಣಯೂಪೋ, ಪವಾಳಧಜಪರಿವಾರಿತೋ ವಿಯ ಸುವಣ್ಣಪಬ್ಬತೋ, ನವುತಿಹಂಸಸಹಸ್ಸಪರಿವಾರಿತೋ ವಿಯ ಧತರಟ್ಠೋ ಹಂಸರಾಜಾ, ಸತ್ತರತನಸಮುಜ್ಜಲಾಯ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಯಾ ಸೇನಾಯ ಪರಿವಾರಿತೋ ವಿಯ ಚಕ್ಕವತ್ತಿ ರಾಜಾ, ಮಹಾಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಪರಿವುತೋ ಗಗನಮಜ್ಝೇ ಚನ್ದಂ ಉಟ್ಠಾಪೇನ್ತೋ ವಿಯ ಚತುನ್ನಂ ಪರಿಸಾನಂ ಮಜ್ಝೇ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತೋ ನಿಸಿನ್ನೋ ಹೋತಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಇಮೇ ಅಗ್ಗಸಾವಕಾ ಮಹಾಸಾವಕಾ ಚ ಭಗವತೋ ಪಾದೇ ವನ್ದನತ್ಥಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು।
Āyasmā ca sāriputtotiādīsu āyasmāti piyavacanaṃ. Casaddo samuccayattho. Rūpasāriyā nāma brāhmaṇiyā puttoti sāriputto. Mahāmoggallānoti pūjāvacanaṃ. Guṇavisesehi mahanto moggallānoti hi mahāmoggallāno. Revatoti khadiravanikarevato, na kaṅkhārevato. Ekasmiñhi divase bhagavā rattasāṇiparikkhitto viya suvaṇṇayūpo, pavāḷadhajaparivārito viya suvaṇṇapabbato, navutihaṃsasahassaparivārito viya dhataraṭṭho haṃsarājā, sattaratanasamujjalāya caturaṅginiyā senāya parivārito viya cakkavatti rājā, mahābhikkhusaṅghaparivuto gaganamajjhe candaṃ uṭṭhāpento viya catunnaṃ parisānaṃ majjhe dhammaṃ desento nisinno hoti. Tasmiṃ samaye ime aggasāvakā mahāsāvakā ca bhagavato pāde vandanatthāya upasaṅkamiṃsu.
ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸೀತಿ ಅತ್ತಾನಂ ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ ನಿಸಿನ್ನಭಿಕ್ಖೂ ತೇ ಆಗಚ್ಛನ್ತೇ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಅಭಾಸಿ। ಭಗವಾ ಹಿ ತೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೇ ಸೀಲಸಮಾಧಿಪಞ್ಞಾದಿಗುಣಸಮ್ಪನ್ನೇ ಪರಮೇನ ಉಪಸಮೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೇ ಪರಮಾಯ ಆಕಪ್ಪಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಯುತ್ತೇ ಉಪಸಙ್ಕಮನ್ತೇ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಪಸನ್ನಮಾನಸೋ ತೇಸಂ ಗುಣವಿಸೇಸಪರಿಕಿತ್ತನತ್ಥಂ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ ‘‘ಏತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಏತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತೀ’’ತಿ। ಪಸಾದವಸೇನ ಏತಂ ಆಮೇಡಿತಂ, ಪಸಂಸಾವಸೇನಾತಿಪಿ ವತ್ತುಂ ಯುತ್ತಂ। ಏವಂ ವುತ್ತೇತಿ ಏವಂ ಭಗವತಾ ತೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೇ ‘‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ। ಅಞ್ಞತರೋತಿ ನಾಮಗೋತ್ತೇನ ಅಪಾಕಟೋ, ತಸ್ಸಂ ಪರಿಸಾಯಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಏಕೋ ಭಿಕ್ಖು। ಬ್ರಾಹ್ಮಣಜಾತಿಕೋತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕುಲೇ ಜಾತೋ। ಸೋ ಹಿ ಉಳಾರಭೋಗಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಕುಲಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋ। ತಸ್ಸ ಕಿರ ಏವಂ ಅಹೋಸಿ ‘‘ಇಮೇ ಲೋಕಿಯಾ ಉಭತೋಸುಜಾತಿಯಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸಿಕ್ಖಾನಿಪ್ಫತ್ತಿಯಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಹೋತಿ, ನ ಅಞ್ಞಥಾತಿ ವದನ್ತಿ, ಭಗವಾ ಚ ಏತೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾತಿ ವದತಿ, ಹನ್ದಾಹಂ ಭಗವನ್ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಲಕ್ಖಣಂ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ ಏತದತ್ಥಮೇವ ಹಿ ಭಗವಾ ತದಾ ತೇ ಥೇರೇ ‘‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ’’ತಿ ಅಭಾಸಿ। ಬ್ರಹ್ಮಂ ಅಣತೀತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋತಿ ಹಿ ಜಾತಿಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ನಿಬ್ಬಚನಂ। ಅರಿಯಾ ಪನ ಬಾಹಿತಪಾಪತಾಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ। ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ – ‘‘ಬಾಹಿತಪಾಪೋತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ, ಸಮಚರಿಯಾ ಸಮಣೋತಿ ವುಚ್ಚತೀ’’ತಿ (ಧ॰ ಪ॰ ೩೮೮)। ವಕ್ಖತಿ ಚ ‘‘ಬಾಹಿತ್ವಾ ಪಾಪಕೇ ಧಮ್ಮೇ’’ತಿ।
Bhikkhū āmantesīti attānaṃ parivāretvā nisinnabhikkhū te āgacchante dassetvā abhāsi. Bhagavā hi te āyasmante sīlasamādhipaññādiguṇasampanne paramena upasamena samannāgate paramāya ākappasampattiyā yutte upasaṅkamante passitvā pasannamānaso tesaṃ guṇavisesaparikittanatthaṃ bhikkhū āmantesi ‘‘ete, bhikkhave, brāhmaṇā āgacchanti, ete, bhikkhave, brāhmaṇā āgacchantī’’ti. Pasādavasena etaṃ āmeḍitaṃ, pasaṃsāvasenātipi vattuṃ yuttaṃ. Evaṃ vutteti evaṃ bhagavatā te āyasmante ‘‘brāhmaṇā’’ti vutte. Aññataroti nāmagottena apākaṭo, tassaṃ parisāyaṃ nisinno eko bhikkhu. Brāhmaṇajātikoti brāhmaṇakule jāto. So hi uḷārabhogā brāhmaṇamahāsālakulā pabbajito. Tassa kira evaṃ ahosi ‘‘ime lokiyā ubhatosujātiyā brāhmaṇasikkhānipphattiyā ca brāhmaṇo hoti, na aññathāti vadanti, bhagavā ca ete āyasmante brāhmaṇāti vadati, handāhaṃ bhagavantaṃ brāhmaṇalakkhaṇaṃ puccheyya’’nti etadatthameva hi bhagavā tadā te there ‘‘brāhmaṇā’’ti abhāsi. Brahmaṃ aṇatīti brāhmaṇoti hi jātibrāhmaṇānaṃ nibbacanaṃ. Ariyā pana bāhitapāpatāya brāhmaṇā. Vuttañhetaṃ – ‘‘bāhitapāpoti brāhmaṇo, samacariyā samaṇoti vuccatī’’ti (dha. pa. 388). Vakkhati ca ‘‘bāhitvā pāpake dhamme’’ti.
ಏತಮತ್ಥಂ ವಿದಿತ್ವಾತಿ ಏತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸದ್ದಸ್ಸ ಪರಮತ್ಥತೋ ಸಿಖಾಪತ್ತಮತ್ಥಂ ಜಾನಿತ್ವಾ। ಇಮಂ ಉದಾನನ್ತಿ ಇಮಂ ಪರಮತ್ಥಬ್ರಾಹ್ಮಣಭಾವದೀಪಕಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ।
Etamatthaṃ viditvāti etaṃ brāhmaṇasaddassa paramatthato sikhāpattamatthaṃ jānitvā. Imaṃ udānanti imaṃ paramatthabrāhmaṇabhāvadīpakaṃ udānaṃ udānesi.
ತತ್ಥ ಬಾಹಿತ್ವಾತಿ ಬಹಿ ಕತ್ವಾ, ಅತ್ತನೋ ಸನ್ತಾನತೋ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಸಮುಚ್ಛೇದಪ್ಪಹಾನವಸೇನ ಪಜಹಿತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಾಪಕೇ ಧಮ್ಮೇತಿ ಲಾಮಕೇ ಧಮ್ಮೇ, ದುಚ್ಚರಿತವಸೇನ ತಿವಿಧದುಚ್ಚರಿತಧಮ್ಮೇ, ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದವಸೇನ ದ್ವಾದಸಾಕುಸಲಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದೇ, ಕಮ್ಮಪಥವಸೇನ ದಸಾಕುಸಲಕಮ್ಮಪಥೇ, ಪವತ್ತಿಭೇದವಸೇನ ಅನೇಕಭೇದಭಿನ್ನೇ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಅಕುಸಲಧಮ್ಮೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯೇ ಚರನ್ತಿ ಸದಾ ಸತಾತಿ ಯೇ ಸತಿವೇಪುಲ್ಲಪ್ಪತ್ತತಾಯ ಸಬ್ಬಕಾಲಂ ರೂಪಾದೀಸು ಛಸುಪಿ ಆರಮ್ಮಣೇಸು ಸತತವಿಹಾರವಸೇನ ಸತಾ ಸತಿಮನ್ತೋ ಹುತ್ವಾ ಚತೂಹಿ ಇರಿಯಾಪಥೇಹಿ ಚರನ್ತಿ। ಸತಿಗ್ಗಹಣೇನೇವ ಚೇತ್ಥ ಸಮ್ಪಜಞ್ಞಮ್ಪಿ ಗಹಿತನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಖೀಣಸಂಯೋಜನಾತಿ ಚತೂಹಿಪಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗೇಹಿ ದಸವಿಧಸ್ಸ ಸಂಯೋಜನಸ್ಸ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನತ್ತಾ ಪರಿಕ್ಖೀಣಸಂಯೋಜನಾ। ಬುದ್ಧಾತಿ ಚತುಸಚ್ಚಸಮ್ಬೋಧೇನ ಬುದ್ಧಾ। ತೇ ಚ ಪನ ಸಾವಕಬುದ್ಧಾ, ಪಚ್ಚೇಕಬುದ್ಧಾ , ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಾತಿ ತಿವಿಧಾ, ತೇಸು ಇಧ ಸಾವಕಬುದ್ಧಾ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ। ತೇ ವೇ ಲೋಕಸ್ಮಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾತಿ ತೇ ಸೇಟ್ಠತ್ಥೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸಙ್ಖಾತೇ ಧಮ್ಮೇ ಅರಿಯಾಯ ಜಾತಿಯಾ ಜಾತಾ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಭೂತಸ್ಸ ವಾ ಭಗವತೋ ಓರಸಪುತ್ತಾತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸತ್ತಲೋಕೇ ಪರಮತ್ಥತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ನಾಮ, ನ ಜಾತಿಗೋತ್ತಮತ್ತೇಹಿ, ನ ಜಟಾಧಾರಣಾದಿಮತ್ತೇನ ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏವಂ ಇಮೇಸು ದ್ವೀಸು ಸುತ್ತೇಸು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕರಾ ಧಮ್ಮಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಕಥಿತಾ, ನಾನಜ್ಝಾಸಯತಾಯ ಪನ ಸತ್ತಾನಂ ದೇಸನಾವಿಲಾಸೇನ ಅಭಿಲಾಪನಾನತ್ತೇನ ದೇಸನಾನಾನತ್ತಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
Tattha bāhitvāti bahi katvā, attano santānato nīharitvā samucchedappahānavasena pajahitvāti attho. Pāpake dhammeti lāmake dhamme, duccaritavasena tividhaduccaritadhamme, cittuppādavasena dvādasākusalacittuppāde, kammapathavasena dasākusalakammapathe, pavattibhedavasena anekabhedabhinne sabbepi akusaladhammeti attho. Ye caranti sadā satāti ye sativepullappattatāya sabbakālaṃ rūpādīsu chasupi ārammaṇesu satatavihāravasena satā satimanto hutvā catūhi iriyāpathehi caranti. Satiggahaṇeneva cettha sampajaññampi gahitanti veditabbaṃ. Khīṇasaṃyojanāti catūhipi ariyamaggehi dasavidhassa saṃyojanassa samucchinnattā parikkhīṇasaṃyojanā. Buddhāti catusaccasambodhena buddhā. Te ca pana sāvakabuddhā, paccekabuddhā , sammāsambuddhāti tividhā, tesu idha sāvakabuddhā adhippetā. Teve lokasmi brāhmaṇāti te seṭṭhatthena brāhmaṇasaṅkhāte dhamme ariyāya jātiyā jātā, brāhmaṇabhūtassa vā bhagavato orasaputtāti imasmiṃ sattaloke paramatthato brāhmaṇā nāma, na jātigottamattehi, na jaṭādhāraṇādimattena vāti attho. Evaṃ imesu dvīsu suttesu brāhmaṇakarā dhammā arahattaṃ pāpetvā kathitā, nānajjhāsayatāya pana sattānaṃ desanāvilāsena abhilāpanānattena desanānānattaṃ veditabbaṃ.
ಪಞ್ಚಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Pañcamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಉದಾನಪಾಳಿ • Udānapāḷi / ೫. ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸುತ್ತಂ • 5. Brāhmaṇasuttaṃ
