| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මජ්‌ඣිමනිකාය • Majjhimanikāya |
9. බ්‍රහ්‌මනිමන්‌තනිකසුත්‌තං
9. Brahmanimantanikasuttaṃ
501. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තත්‍ර ඛො භගවා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘භික්‌ඛවො’’ති. ‘‘භදන්‌තෙ’’ති තෙ භික්‌ඛූ භගවතො පච්‌චස්‌සොසුං. භගවා එතදවොච –
501. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘එකමිදාහං, භික්‌ඛවෙ, සමයං උක්‌කට්‌ඨායං විහරාමි සුභගවනෙ සාලරාජමූලෙ. තෙන ඛො පන, භික්‌ඛවෙ, සමයෙන බකස්‌ස බ්‍රහ්‌මුනො එවරූපං පාපකං දිට්‌ඨිගතං උප්‌පන්‌නං හොති – ‘ඉදං නිච්‌චං, ඉදං ධුවං, ඉදං සස්‌සතං, ඉදං කෙවලං, ඉදං අචවනධම්‌මං, ඉදඤ්‌හි න ජායති න ජීයති න මීයති න චවති න උපපජ්‌ජති, ඉතො ච පනඤ්‌ඤං උත්‌තරි නිස්‌සරණං නත්‌ථී’ති. අථ ඛ්‌වාහං, භික්‌ඛවෙ, බකස්‌ස බ්‍රහ්‌මුනො චෙතසා චෙතොපරිවිතක්‌කමඤ්‌ඤාය – සෙය්‍යථාපි නාම බලවා පුරිසො සමිඤ්‌ජිතං වා බාහං පසාරෙය්‍ය, පසාරිතං වා බාහං සමිඤ්‌ජෙය්‍ය, එවමෙව – උක්‌කට්‌ඨායං සුභගවනෙ සාලරාජමූලෙ අන්‌තරහිතො තස්‌මිං බ්‍රහ්‌මලොකෙ පාතුරහොසිං. අද්‌දසා ඛො මං, භික්‌ඛවෙ, බකො බ්‍රහ්‌මා දූරතොව ආගච්‌ඡන්‌තං; දිස්‌වාන මං එතදවොච – ‘එහි ඛො, මාරිස, ස්‌වාගතං, මාරිස! චිරස්‌සං ඛො, මාරිස, ඉමං පරියායමකාසි යදිදං ඉධාගමනාය. ඉදඤ්‌හි, මාරිස, නිච්‌චං, ඉදං ධුවං, ඉදං සස්‌සතං, ඉදං කෙවලං, ඉදං අචවනධම්‌මං, ඉදඤ්‌හි න ජායති න ජීයති න මීයති න චවති න උපපජ්‌ජති. ඉතො ච පනඤ්‌ඤං උත්‌තරි නිස්‌සරණං නත්‌ථී’’’ති.
‘‘Ekamidāhaṃ, bhikkhave, samayaṃ ukkaṭṭhāyaṃ viharāmi subhagavane sālarājamūle. Tena kho pana, bhikkhave, samayena bakassa brahmuno evarūpaṃ pāpakaṃ diṭṭhigataṃ uppannaṃ hoti – ‘idaṃ niccaṃ, idaṃ dhuvaṃ, idaṃ sassataṃ, idaṃ kevalaṃ, idaṃ acavanadhammaṃ, idañhi na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjati, ito ca panaññaṃ uttari nissaraṇaṃ natthī’ti. Atha khvāhaṃ, bhikkhave, bakassa brahmuno cetasā cetoparivitakkamaññāya – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evameva – ukkaṭṭhāyaṃ subhagavane sālarājamūle antarahito tasmiṃ brahmaloke pāturahosiṃ. Addasā kho maṃ, bhikkhave, bako brahmā dūratova āgacchantaṃ; disvāna maṃ etadavoca – ‘ehi kho, mārisa, svāgataṃ, mārisa! Cirassaṃ kho, mārisa, imaṃ pariyāyamakāsi yadidaṃ idhāgamanāya. Idañhi, mārisa, niccaṃ, idaṃ dhuvaṃ, idaṃ sassataṃ, idaṃ kevalaṃ, idaṃ acavanadhammaṃ, idañhi na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjati. Ito ca panaññaṃ uttari nissaraṇaṃ natthī’’’ti.
එවං වුත්‌තෙ, අහං, භික්‌ඛවෙ, බකං බ්‍රහ්‌මානං එතදවොචං – ‘‘අවිජ්‌ජාගතො වත, භො, බකො බ්‍රහ්‌මා; අවිජ්‌ජාගතො වත, භො, බකො බ්‍රහ්‌මා; යත්‍ර හි නාම අනිච්‌චංයෙව සමානං නිච්‌චන්‌ති වක්‌ඛති, අද්‌ධුවංයෙව සමානං ධුවන්‌ති වක්‌ඛති, අසස්‌සතංයෙව සමානං සස්‌සතන්‌ති වක්‌ඛති, අකෙවලංයෙව සමානං කෙවලන්‌ති වක්‌ඛති, චවනධම්‌මංයෙව සමානං අචවනධම්‌මන්‌ති වක්‌ඛති; යත්‌ථ ච පන ජායති ජීයති මීයති චවති උපපජ්‌ජති තඤ්‌ච වක්‌ඛති – ‘ඉදඤ්‌හි න ජායති න ජීයති න මීයති න චවති න උපපජ්‌ජතී’ති; සන්‌තඤ්‌ච පනඤ්‌ඤං උත්‌තරි නිස්‌සරණං ‘නත්‌ථඤ්‌ඤං උත්‌තරි නිස්‌සරණ’න්‌ති වක්‌ඛතී’’ති.
Evaṃ vutte, ahaṃ, bhikkhave, bakaṃ brahmānaṃ etadavocaṃ – ‘‘avijjāgato vata, bho, bako brahmā; avijjāgato vata, bho, bako brahmā; yatra hi nāma aniccaṃyeva samānaṃ niccanti vakkhati, addhuvaṃyeva samānaṃ dhuvanti vakkhati, asassataṃyeva samānaṃ sassatanti vakkhati, akevalaṃyeva samānaṃ kevalanti vakkhati, cavanadhammaṃyeva samānaṃ acavanadhammanti vakkhati; yattha ca pana jāyati jīyati mīyati cavati upapajjati tañca vakkhati – ‘idañhi na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjatī’ti; santañca panaññaṃ uttari nissaraṇaṃ ‘natthaññaṃ uttari nissaraṇa’nti vakkhatī’’ti.
502. ‘‘අථ ඛො, භික්‌ඛවෙ, මාරො පාපිමා අඤ්‌ඤතරං බ්‍රහ්‌මපාරිසජ්‌ජං අන්‌වාවිසිත්‌වා මං එතදවොච – ‘භික්‌ඛු, භික්‌ඛු, මෙතමාසදො මෙතමාසදො, එසො හි, භික්‌ඛු, බ්‍රහ්‌මා මහාබ්‍රහ්‌මා අභිභූ අනභිභූතො අඤ්‌ඤදත්‌ථුදසො වසවත්‌තී ඉස්‌සරො කත්‌තා නිම්‌මාතා සෙට්‌ඨො සජිතා 1 වසී පිතා භූතභබ්‍යානං. අහෙසුං ඛො යෙ, භික්‌ඛු, තයා පුබ්‌බෙ සමණබ්‍රාහ්‌මණා ලොකස්‌මිං පථවීගරහකා පථවීජිගුච්‌ඡකා, ආපගරහකා ආපජිගුච්‌ඡකා, තෙජගරහකා තෙජජිගුච්‌ඡකා, වායගරහකා වායජිගුච්‌ඡකා, භූතගරහකා භූතජිගුච්‌ඡකා, දෙවගරහකා දෙවජිගුච්‌ඡකා, පජාපතිගරහකා පජාපතිජිගුච්‌ඡකා, බ්‍රහ්‌මගරහකා බ්‍රහ්‌මජිගුච්‌ඡකා – තෙ කායස්‌ස භෙදා පාණුපච්‌ඡෙදා හීනෙ කායෙ පතිට්‌ඨිතා අහෙසුං. යෙ පන, භික්‌ඛු, තයා පුබ්‌බෙ සමණබ්‍රාහ්‌මණා ලොකස්‌මිං පථවීපසංසකා පථවාභිනන්‌දිනො, ආපපසංසකා ආපාභිනන්‌දිනො, තෙජපසංසකා තෙජාභිනන්‌දිනො, වායපසංසකා වායාභිනන්‌දිනො, භූතපසංසකා භූතාභිනන්‌දිනො, දෙවපසංසකා දෙවාභිනන්‌දිනො, පජාපතිපසංසකා පජාපතාභිනන්‌දිනො, බ්‍රහ්‌මපසංසකා බ්‍රහ්‌මාභිනන්‌දිනො – තෙ කායස්‌ස භෙදා පාණුපච්‌ඡෙදා පණීතෙ කායෙ පතිට්‌ඨිතා. තං තාහං, භික්‌ඛු, එවං වදාමි – ‘ඉඞ්‌ඝ ත්‌වං, මාරිස, යදෙව තෙ බ්‍රහ්‌මා ආහ තදෙව ත්‌වං කරොහි, මා ත්‌වං බ්‍රහ්‌මුනො වචනං උපාතිවත්‌තිත්‌ථො’. සචෙ ඛො ත්‌වං, භික්‌ඛු, බ්‍රහ්‌මුනො වචනං උපාතිවත්‌තිස්‌සසි, සෙය්‍යථාපි නාම පුරිසො සිරිං ආගච්‌ඡන්‌තිං දණ්‌ඩෙන පටිප්‌පණාමෙය්‍ය, සෙය්‍යථාපි වා පන, භික්‌ඛු, පුරිසො නරකප්‌පපාතෙ පපතන්‌තො හත්‌ථෙහි ච පාදෙහි ච පථවිං විරාධෙය්‍ය, එවං සම්‌පදමිදං, භික්‌ඛු, තුය්‌හං භවිස්‌සති. ‘ඉඞ්‌ඝං ත්‌වං, මාරිස, යදෙව තෙ බ්‍රහ්‌මා ආහ තදෙව ත්‌වං කරොහි, මා ත්‌වං බ්‍රහ්‌මුනො වචනං උපාතිවත්‌තිත්‌ථො. නනු ත්‌වං, භික්‌ඛු, පස්‌සසි බ්‍රහ්‌මපරිසං සන්‌නිපතිත’න්‌ති? ඉති ඛො මං, භික්‌ඛවෙ, මාරො පාපිමා බ්‍රහ්‌මපරිසං උපනෙසි.
502. ‘‘Atha kho, bhikkhave, māro pāpimā aññataraṃ brahmapārisajjaṃ anvāvisitvā maṃ etadavoca – ‘bhikkhu, bhikkhu, metamāsado metamāsado, eso hi, bhikkhu, brahmā mahābrahmā abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī issaro kattā nimmātā seṭṭho sajitā 2 vasī pitā bhūtabhabyānaṃ. Ahesuṃ kho ye, bhikkhu, tayā pubbe samaṇabrāhmaṇā lokasmiṃ pathavīgarahakā pathavījigucchakā, āpagarahakā āpajigucchakā, tejagarahakā tejajigucchakā, vāyagarahakā vāyajigucchakā, bhūtagarahakā bhūtajigucchakā, devagarahakā devajigucchakā, pajāpatigarahakā pajāpatijigucchakā, brahmagarahakā brahmajigucchakā – te kāyassa bhedā pāṇupacchedā hīne kāye patiṭṭhitā ahesuṃ. Ye pana, bhikkhu, tayā pubbe samaṇabrāhmaṇā lokasmiṃ pathavīpasaṃsakā pathavābhinandino, āpapasaṃsakā āpābhinandino, tejapasaṃsakā tejābhinandino, vāyapasaṃsakā vāyābhinandino, bhūtapasaṃsakā bhūtābhinandino, devapasaṃsakā devābhinandino, pajāpatipasaṃsakā pajāpatābhinandino, brahmapasaṃsakā brahmābhinandino – te kāyassa bhedā pāṇupacchedā paṇīte kāye patiṭṭhitā. Taṃ tāhaṃ, bhikkhu, evaṃ vadāmi – ‘iṅgha tvaṃ, mārisa, yadeva te brahmā āha tadeva tvaṃ karohi, mā tvaṃ brahmuno vacanaṃ upātivattittho’. Sace kho tvaṃ, bhikkhu, brahmuno vacanaṃ upātivattissasi, seyyathāpi nāma puriso siriṃ āgacchantiṃ daṇḍena paṭippaṇāmeyya, seyyathāpi vā pana, bhikkhu, puriso narakappapāte papatanto hatthehi ca pādehi ca pathaviṃ virādheyya, evaṃ sampadamidaṃ, bhikkhu, tuyhaṃ bhavissati. ‘Iṅghaṃ tvaṃ, mārisa, yadeva te brahmā āha tadeva tvaṃ karohi, mā tvaṃ brahmuno vacanaṃ upātivattittho. Nanu tvaṃ, bhikkhu, passasi brahmaparisaṃ sannipatita’nti? Iti kho maṃ, bhikkhave, māro pāpimā brahmaparisaṃ upanesi.
‘‘එවං වුත්‌තෙ, අහං, භික්‌ඛවෙ, මාරං පාපිමන්‌තං එතදවොචං – ‘ජානාමි ඛො තාහං, පාපිම; මා ත්‌වං මඤ්‌ඤිත්‌ථො – න මං ජානාතී’ති. මාරො ත්‌වමසි, පාපිම. යො චෙව, පාපිම, බ්‍රහ්‌මා, යා ච බ්‍රහ්‌මපරිසා, යෙ ච බ්‍රහ්‌මපාරිසජ්‌ජා, සබ්‌බෙව තව හත්‌ථගතා සබ්‌බෙව තව වසංගතා. තුය්‌හඤ්‌හි, පාපිම, එවං හොති – ‘එසොපි මෙ අස්‌ස හත්‌ථගතො, එසොපි මෙ අස්‌ස වසංගතො’ති. අහං ඛො පන, පාපිම, නෙව තව හත්‌ථගතො නෙව තව වසංගතො’’ති.
‘‘Evaṃ vutte, ahaṃ, bhikkhave, māraṃ pāpimantaṃ etadavocaṃ – ‘jānāmi kho tāhaṃ, pāpima; mā tvaṃ maññittho – na maṃ jānātī’ti. Māro tvamasi, pāpima. Yo ceva, pāpima, brahmā, yā ca brahmaparisā, ye ca brahmapārisajjā, sabbeva tava hatthagatā sabbeva tava vasaṃgatā. Tuyhañhi, pāpima, evaṃ hoti – ‘esopi me assa hatthagato, esopi me assa vasaṃgato’ti. Ahaṃ kho pana, pāpima, neva tava hatthagato neva tava vasaṃgato’’ti.
503. ‘‘එවං වුත්‌තෙ, භික්‌ඛවෙ, බකො බ්‍රහ්‌මා මං එතදවොච – ‘අහඤ්‌හි, මාරිස, නිච්‌චංයෙව සමානං නිච්‌චන්‌ති වදාමි, ධුවංයෙව සමානං ධුවන්‌ති වදාමි, සස්‌සතංයෙව සමානං සස්‌සතන්‌ති වදාමි, කෙවලංයෙව සමානං කෙවලන්‌ති වදාමි, අචවනධම්‌මංයෙව සමානං අචවනධම්‌ම’න්‌ති වදාමි, යත්‌ථ ච පන න ජායති න ජීයති න මීයති න චවති න උපපජ්‌ජති තදෙවාහං වදාමි – ‘ඉදඤ්‌හි න ජායති න ජීයති න මීයති න චවති න උපපජ්‌ජතී’ති. අසන්‌තඤ්‌ච පනඤ්‌ඤං උත්‌තරි නිස්‌සරණං ‘නත්‌ථඤ්‌ඤං උත්‌තරි නිස්‌සරණ’න්‌ති වදාමි. අහෙසුං ඛො, භික්‌ඛු, තයා පුබ්‌බෙ සමණබ්‍රාහ්‌මණා ලොකස්‌මිං යාවතකං තුය්‌හං කසිණං ආයු තාවතකං තෙසං තපොකම්‌මමෙව අහොසි. තෙ ඛො එවං ජානෙය්‍යුං – ‘සන්‌තඤ්‌ච පනඤ්‌ඤං උත්‌තරි නිස්‌සරණං අත්‌ථඤ්‌ඤං උත්‌තරි නිස්‌සරණන්‌ති, අසන්‌තං වා අඤ්‌ඤං උත්‌තරි නිස්‌සරණං නත්‌ථඤ්‌ඤං උත්‌තරි නිස්‌සරණ’න්‌ති. තං තාහං, භික්‌ඛු, එවං වදාමි – ‘න චෙවඤ්‌ඤං උත්‌තරි නිස්‌සරණං දක්‌ඛිස්‌සසි, යාවදෙව ච පන කිලමථස්‌ස විඝාතස්‌ස භාගී භවිස්‌සසි. සචෙ ඛො ත්‌වං, භික්‌ඛු, පථවිං අජ්‌ඣොසිස්‌සසි, ඔපසායිකො මෙ භවිස්‌සසි වත්‌ථුසායිකො, යථාකාමකරණීයො බාහිතෙය්‍යො. සචෙ ආපං… තෙජං… වායං… භූතෙ… දෙවෙ… පජාපතිං… බ්‍රහ්‌මං අජ්‌ඣොසිස්‌සසි, ඔපසායිකො මෙ භවිස්‌සසි වත්‌ථුසායිකො, යථාකාමකරණීයො බාහිතෙය්‍යො’ති.
503. ‘‘Evaṃ vutte, bhikkhave, bako brahmā maṃ etadavoca – ‘ahañhi, mārisa, niccaṃyeva samānaṃ niccanti vadāmi, dhuvaṃyeva samānaṃ dhuvanti vadāmi, sassataṃyeva samānaṃ sassatanti vadāmi, kevalaṃyeva samānaṃ kevalanti vadāmi, acavanadhammaṃyeva samānaṃ acavanadhamma’nti vadāmi, yattha ca pana na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjati tadevāhaṃ vadāmi – ‘idañhi na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjatī’ti. Asantañca panaññaṃ uttari nissaraṇaṃ ‘natthaññaṃ uttari nissaraṇa’nti vadāmi. Ahesuṃ kho, bhikkhu, tayā pubbe samaṇabrāhmaṇā lokasmiṃ yāvatakaṃ tuyhaṃ kasiṇaṃ āyu tāvatakaṃ tesaṃ tapokammameva ahosi. Te kho evaṃ jāneyyuṃ – ‘santañca panaññaṃ uttari nissaraṇaṃ atthaññaṃ uttari nissaraṇanti, asantaṃ vā aññaṃ uttari nissaraṇaṃ natthaññaṃ uttari nissaraṇa’nti. Taṃ tāhaṃ, bhikkhu, evaṃ vadāmi – ‘na cevaññaṃ uttari nissaraṇaṃ dakkhissasi, yāvadeva ca pana kilamathassa vighātassa bhāgī bhavissasi. Sace kho tvaṃ, bhikkhu, pathaviṃ ajjhosissasi, opasāyiko me bhavissasi vatthusāyiko, yathākāmakaraṇīyo bāhiteyyo. Sace āpaṃ… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ ajjhosissasi, opasāyiko me bhavissasi vatthusāyiko, yathākāmakaraṇīyo bāhiteyyo’ti.
‘‘අහම්‌පි ඛො එවං, බ්‍රහ්‌මෙ, ජානාමි – සචෙ පථවිං අජ්‌ඣොසිස්‌සාමි, ඔපසායිකො තෙ භවිස්‌සාමි වත්‌ථුසායිකො, යථාකාමකරණීයො බාහිතෙය්‍යො. ‘සචෙ ආපං… තෙජං… වායං… භූතෙ… දෙවෙ… පජාපතිං… බ්‍රහ්‌මං අජ්‌ඣොසිස්‌සාමි, ඔපසායිකො තෙ භවිස්‌සාමි වත්‌ථුසායිකො, යථාකාමකරණීයො බාහිතෙය්‍යො’ති අපි ච තෙ අහං, බ්‍රහ්‌මෙ, ගතිඤ්‌ච පජානාමි, ජුතිඤ්‌ච පජානාමි – එවං මහිද්‌ධිකො බකො බ්‍රහ්‌මා, එවං මහානුභාවො බකො බ්‍රහ්‌මා, එවං මහෙසක්‌ඛො බකො බ්‍රහ්‌මා’’ති.
‘‘Ahampi kho evaṃ, brahme, jānāmi – sace pathaviṃ ajjhosissāmi, opasāyiko te bhavissāmi vatthusāyiko, yathākāmakaraṇīyo bāhiteyyo. ‘Sace āpaṃ… tejaṃ… vāyaṃ… bhūte… deve… pajāpatiṃ… brahmaṃ ajjhosissāmi, opasāyiko te bhavissāmi vatthusāyiko, yathākāmakaraṇīyo bāhiteyyo’ti api ca te ahaṃ, brahme, gatiñca pajānāmi, jutiñca pajānāmi – evaṃ mahiddhiko bako brahmā, evaṃ mahānubhāvo bako brahmā, evaṃ mahesakkho bako brahmā’’ti.
‘‘යථාකථං පන මෙ ත්‌වං, මාරිස, ගතිඤ්‌ච පජානාසි, ජුතිඤ්‌ච පජානාසි – ‘එවං මහිද්‌ධිකො බකො බ්‍රහ්‌මා, එවං මහානුභාවො බකො බ්‍රහ්‌මා, එවං මහෙසක්‌ඛො බකො බ්‍රහ්‌මා’ති?
‘‘Yathākathaṃ pana me tvaṃ, mārisa, gatiñca pajānāsi, jutiñca pajānāsi – ‘evaṃ mahiddhiko bako brahmā, evaṃ mahānubhāvo bako brahmā, evaṃ mahesakkho bako brahmā’ti?
‘‘යාවතා චන්‌දිමසූරියා, පරිහරන්‌ති දිසා භන්‌ති විරොචනා;
‘‘Yāvatā candimasūriyā, pariharanti disā bhanti virocanā;
ඉත්‌ථභාවඤ්‌ඤථාභාවං, සත්‌තානං ආගතිං ගති’’න්‌ති.
Itthabhāvaññathābhāvaṃ, sattānaṃ āgatiṃ gati’’nti.
‘‘එවං ඛො තෙ අහං, බ්‍රහ්‌මෙ, ගතිඤ්‌ච පජානාමි ජුතිඤ්‌ච පජානාමි – ‘එවං මහිද්‌ධිකො බකො බ්‍රහ්‌මා, එවං මහානුභාවො බකො බ්‍රහ්‌මා, එවං මහෙසක්‌ඛො බකො බ්‍රහ්‌මා’ති.
‘‘Evaṃ kho te ahaṃ, brahme, gatiñca pajānāmi jutiñca pajānāmi – ‘evaṃ mahiddhiko bako brahmā, evaṃ mahānubhāvo bako brahmā, evaṃ mahesakkho bako brahmā’ti.
504. ‘‘අත්‌ථි ඛො, බ්‍රහ්‌මෙ, අඤ්‌ඤො කායො, තං ත්‌වං න ජානාසි න පස්‌සසි; තමහං ජානාමි පස්‌සාමි. අත්‌ථි ඛො, බ්‍රහ්‌මෙ, ආභස්‌සරා නාම කායො යතො ත්‌වං චුතො ඉධූපපන්‌නො. තස්‌ස තෙ අතිචිරනිවාසෙන සා සති පමුට්‌ඨා, තෙන තං ත්‌වං න ජානාසි න පස්‌සසි; තමහං ජානාමි පස්‌සාමි. එවම්‌පි ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ, නෙව තෙ සමසමො අභිඤ්‌ඤාය, කුතො නීචෙය්‍යං? අථ ඛො අහමෙව තයා භිය්‍යො. අත්‌ථි ඛො, බ්‍රහ්‌මෙ, සුභකිණ්‌හො නාම කායො, වෙහප්‌ඵලො නාම කායො, අභිභූ නාම කායො, තං ත්‌වං න ජානාසි න පස්‌සසි; තමහං ජානාමි පස්‌සාමි. එවම්‌පි ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ, නෙව තෙ සමසමො අභිඤ්‌ඤාය, කුතො නීචෙය්‍යං? අථ ඛො අහමෙව තයා භිය්‍යො. පථවිං ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ, පථවිතො අභිඤ්‌ඤාය යාවතා පථවියා පථවත්‌තෙන අනනුභූතං තදභිඤ්‌ඤාය පථවිං නාපහොසිං, පථවියා නාපහොසිං, පථවිතො නාපහොසිං, පථවිං මෙති නාපහොසිං, පථවිං නාභිවදිං. එවම්‌පි ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ, නෙව තෙ සමසමො අභිඤ්‌ඤාය, කුතො නීචෙය්‍යං? අථ ඛො අහමෙව තයා භිය්‍යො. ආපං ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ…පෙ.… තෙජං ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ…පෙ.… වායං ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ…පෙ.… භූතෙ ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ…පෙ.… දෙවෙ ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ…පෙ.… පජාපතිං ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ…පෙ.… බ්‍රහ්‌මං ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ…පෙ.… ආභස්‌සරෙ ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ…පෙ.… සුභකිණ්‌හෙ ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ… …පෙ.… වෙහප්‌ඵලෙ ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ…පෙ.… අභිභුං ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ…පෙ.… සබ්‌බං ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ, සබ්‌බතො අභිඤ්‌ඤාය යාවතා සබ්‌බස්‌ස සබ්‌බත්‌තෙන අනනුභූතං තදභිඤ්‌ඤාය සබ්‌බං නාපහොසිං සබ්‌බස්‌මිං නාපහොසිං සබ්‌බතො නාපහොසිං සබ්‌බං මෙති නාපහොසිං, සබ්‌බං නාභිවදිං. එවම්‌පි ඛො අහං, බ්‍රහ්‌මෙ, නෙව තෙ සමසමො අභිඤ්‌ඤාය, කුතො නීචෙය්‍යං? අථ ඛො අහමෙව තයා භිය්‍යො’’ති.
504. ‘‘Atthi kho, brahme, añño kāyo, taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi; tamahaṃ jānāmi passāmi. Atthi kho, brahme, ābhassarā nāma kāyo yato tvaṃ cuto idhūpapanno. Tassa te aticiranivāsena sā sati pamuṭṭhā, tena taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi; tamahaṃ jānāmi passāmi. Evampi kho ahaṃ, brahme, neva te samasamo abhiññāya, kuto nīceyyaṃ? Atha kho ahameva tayā bhiyyo. Atthi kho, brahme, subhakiṇho nāma kāyo, vehapphalo nāma kāyo, abhibhū nāma kāyo, taṃ tvaṃ na jānāsi na passasi; tamahaṃ jānāmi passāmi. Evampi kho ahaṃ, brahme, neva te samasamo abhiññāya, kuto nīceyyaṃ? Atha kho ahameva tayā bhiyyo. Pathaviṃ kho ahaṃ, brahme, pathavito abhiññāya yāvatā pathaviyā pathavattena ananubhūtaṃ tadabhiññāya pathaviṃ nāpahosiṃ, pathaviyā nāpahosiṃ, pathavito nāpahosiṃ, pathaviṃ meti nāpahosiṃ, pathaviṃ nābhivadiṃ. Evampi kho ahaṃ, brahme, neva te samasamo abhiññāya, kuto nīceyyaṃ? Atha kho ahameva tayā bhiyyo. Āpaṃ kho ahaṃ, brahme…pe… tejaṃ kho ahaṃ, brahme…pe… vāyaṃ kho ahaṃ, brahme…pe… bhūte kho ahaṃ, brahme…pe… deve kho ahaṃ, brahme…pe… pajāpatiṃ kho ahaṃ, brahme…pe… brahmaṃ kho ahaṃ, brahme…pe… ābhassare kho ahaṃ, brahme…pe… subhakiṇhe kho ahaṃ, brahme… …pe… vehapphale kho ahaṃ, brahme…pe… abhibhuṃ kho ahaṃ, brahme…pe… sabbaṃ kho ahaṃ, brahme, sabbato abhiññāya yāvatā sabbassa sabbattena ananubhūtaṃ tadabhiññāya sabbaṃ nāpahosiṃ sabbasmiṃ nāpahosiṃ sabbato nāpahosiṃ sabbaṃ meti nāpahosiṃ, sabbaṃ nābhivadiṃ. Evampi kho ahaṃ, brahme, neva te samasamo abhiññāya, kuto nīceyyaṃ? Atha kho ahameva tayā bhiyyo’’ti.
‘‘සචෙ ඛො, මාරිස, සබ්‌බස්‌ස සබ්‌බත්‌තෙන අනනුභූතං, තදභිඤ්‌ඤාය මා හෙව තෙ රිත්‌තකමෙව අහොසි, තුච්‌ඡකමෙව අහොසී’’ති .
‘‘Sace kho, mārisa, sabbassa sabbattena ananubhūtaṃ, tadabhiññāya mā heva te rittakameva ahosi, tucchakameva ahosī’’ti .
‘‘‘විඤ්‌ඤාණං අනිදස්‌සනං අනන්‌තං සබ්‌බතො පභං’, තං පථවියා පථවත්‌තෙන අනනුභූතං, ආපස්‌ස ආපත්‌තෙන අනනුභූතං, තෙජස්‌ස තෙජත්‌තෙන අනනුභූතං, වායස්‌ස වායත්‌තෙන අනනුභූතං, භූතානං භූතත්‌තෙන අනනුභූතං, දෙවානං දෙවත්‌තෙන අනනුභූතං, පජාපතිස්‌ස පජාපතිත්‌තෙන අනනුභූතං, බ්‍රහ්‌මානං බ්‍රහ්‌මත්‌තෙන අනනුභූතං, ආභස්‌සරානං ආභස්‌සරත්‌තෙන අනනුභූතං, සුභකිණ්‌හානං සුභකිණ්‌හත්‌තෙන අනනුභූතං, වෙහප්‌ඵලානං වෙහප්‌ඵලත්‌තෙ අනනුභූතං, අභිභුස්‌ස අභිභුත්‌තෙන අනනුභූතං, සබ්‌බස්‌ස සබ්‌බත්‌තෙන අනනුභූතං’’.
‘‘‘Viññāṇaṃ anidassanaṃ anantaṃ sabbato pabhaṃ’, taṃ pathaviyā pathavattena ananubhūtaṃ, āpassa āpattena ananubhūtaṃ, tejassa tejattena ananubhūtaṃ, vāyassa vāyattena ananubhūtaṃ, bhūtānaṃ bhūtattena ananubhūtaṃ, devānaṃ devattena ananubhūtaṃ, pajāpatissa pajāpatittena ananubhūtaṃ, brahmānaṃ brahmattena ananubhūtaṃ, ābhassarānaṃ ābhassarattena ananubhūtaṃ, subhakiṇhānaṃ subhakiṇhattena ananubhūtaṃ, vehapphalānaṃ vehapphalatte ananubhūtaṃ, abhibhussa abhibhuttena ananubhūtaṃ, sabbassa sabbattena ananubhūtaṃ’’.
‘‘හන්‌ද චරහි 7 තෙ, මාරිස, පස්‌ස අන්‌තරධායාමී’’ති. ‘හන්‌ද චරහි මෙ ත්‌වං, බ්‍රහ්‌මෙ, අන්‌තරධායස්‌සු, සචෙ විසහසී’ති. අථ ඛො, භික්‌ඛවෙ, බකො බ්‍රහ්‌මා ‘අන්‌තරධායිස්‌සාමි සමණස්‌ස ගොතමස්‌ස, අන්‌තරධායිස්‌සාමි සමණස්‌ස ගොතමස්‌සා’ති නෙවස්‌සු මෙ සක්‌කොති අන්‌තරධායිතුං.
‘‘Handa carahi 8 te, mārisa, passa antaradhāyāmī’’ti. ‘Handa carahi me tvaṃ, brahme, antaradhāyassu, sace visahasī’ti. Atha kho, bhikkhave, bako brahmā ‘antaradhāyissāmi samaṇassa gotamassa, antaradhāyissāmi samaṇassa gotamassā’ti nevassu me sakkoti antaradhāyituṃ.
‘‘එවං වුත්‌තෙ, අහං, භික්‌ඛවෙ, බකං බ්‍රහ්‌මානං එතදවොචං – ‘හන්‌ද චරහි තෙ බ්‍රහ්‌මෙ අන්‌තරධායාමී’ති. ‘හන්‌ද චරහි මෙ ත්‌වං, මාරිස, අන්‌තරධායස්‌සු සචෙ විසහසී’ති. අථ ඛො අහං, භික්‌ඛවෙ, තථාරූපං ඉද්‌ධාභිසඞ්‌ඛාරං අභිසඞ්‌ඛාසිං – ‘එත්‌තාවතා බ්‍රහ්‌මා ච බ්‍රහ්‌මපරිසා ච බ්‍රහ්‌මපාරිසජ්‌ජා ච සද්‌දඤ්‌ච මෙ සොස්‌සන්‌ති 9, න ච මං දක්‌ඛන්‌තී’ති. අන්‌තරහිතො ඉමං ගාථං අභාසිං –
‘‘Evaṃ vutte, ahaṃ, bhikkhave, bakaṃ brahmānaṃ etadavocaṃ – ‘handa carahi te brahme antaradhāyāmī’ti. ‘Handa carahi me tvaṃ, mārisa, antaradhāyassu sace visahasī’ti. Atha kho ahaṃ, bhikkhave, tathārūpaṃ iddhābhisaṅkhāraṃ abhisaṅkhāsiṃ – ‘ettāvatā brahmā ca brahmaparisā ca brahmapārisajjā ca saddañca me sossanti 10, na ca maṃ dakkhantī’ti. Antarahito imaṃ gāthaṃ abhāsiṃ –
‘‘භවෙවාහං භයං දිස්‌වා, භවඤ්‌ච විභවෙසිනං;
‘‘Bhavevāhaṃ bhayaṃ disvā, bhavañca vibhavesinaṃ;
භවං නාභිවදිං කිඤ්‌චි, නන්‌දිඤ්‌ච න උපාදියි’’න්‌ති.
Bhavaṃ nābhivadiṃ kiñci, nandiñca na upādiyi’’nti.
‘‘අථ ඛො, භික්‌ඛවෙ, බ්‍රහ්‌මා ච බ්‍රහ්‌මපරිසා ච බ්‍රහ්‌මපාරිසජ්‌ජා ච අච්‌ඡරියබ්‌භුතචිත්‌තජාතා අහෙසුං – ‘අච්‌ඡරියං වත භො, අබ්‌භුතං වත භො! සමණස්‌ස ගොතමස්‌ස මහිද්‌ධිකතා මහානුභාවතා, න ච වත නො ඉතො පුබ්‌බෙ දිට්‌ඨො වා, සුතො වා, අඤ්‌ඤො සමණො වා බ්‍රාහ්‌මණො වා එවං මහිද්‌ධිකො එවං මහානුභාවො යථායං සමණො ගොතමො සක්‍යපුත්‌තො සක්‍යකුලා පබ්‌බජිතො. භවරාමාය වත, භො, පජාය භවරතාය භවසම්‌මුදිතාය සමූලං භවං උදබ්‌බහී’ති.
‘‘Atha kho, bhikkhave, brahmā ca brahmaparisā ca brahmapārisajjā ca acchariyabbhutacittajātā ahesuṃ – ‘acchariyaṃ vata bho, abbhutaṃ vata bho! Samaṇassa gotamassa mahiddhikatā mahānubhāvatā, na ca vata no ito pubbe diṭṭho vā, suto vā, añño samaṇo vā brāhmaṇo vā evaṃ mahiddhiko evaṃ mahānubhāvo yathāyaṃ samaṇo gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito. Bhavarāmāya vata, bho, pajāya bhavaratāya bhavasammuditāya samūlaṃ bhavaṃ udabbahī’ti.
505. ‘‘අථ ඛො, භික්‌ඛවෙ, මාරො පාපිමා අඤ්‌ඤතරං බ්‍රහ්‌මපාරිසජ්‌ජං අන්‌වාවිසිත්‌වා මං එතදවොච – ‘සචෙ ඛො ත්‌වං, මාරිස, එවං පජානාසි, සචෙ ත්‌වං එවං අනුබුද්‌ධො, මා සාවකෙ උපනෙසි, මා පබ්‌බජිතෙ; මා සාවකානං ධම්‌මං දෙසෙසි, මා පබ්‌බජිතානං; මා සාවකෙසු ගෙධිමකාසි, මා පබ්‌බජිතෙසු. අහෙසුං ඛො, භික්‌ඛු, තයා පුබ්‌බෙ සමණබ්‍රාහ්‌මණා ලොකස්‌මිං අරහන්‌තො සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධා පටිජානමානා . තෙ සාවකෙ උපනෙසුං පබ්‌බජිතෙ, සාවකානං ධම්‌මං දෙසෙසුං පබ්‌බජිතානං, සාවකෙසු ගෙධිමකංසු පබ්‌බජිතෙසු, තෙ සාවකෙ උපනෙත්‌වා පබ්‌බජිතෙ, සාවකානං ධම්‌මං දෙසෙත්‌වා පබ්‌බජිතානං, සාවකෙසු ගෙධිතචිත්‌තා පබ්‌බජිතෙසු, කායස්‌ස භෙදා පාණුපච්‌ඡෙදා හීනෙ කායෙ පතිට්‌ඨිතා. අහෙසුං යෙ පන, භික්‌ඛු, තයා පුබ්‌බෙ සමණබ්‍රාහ්‌මණා ලොකස්‌මිං අරහන්‌තො සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධා පටිජානමානා. තෙ න සාවකෙ උපනෙසුං න පබ්‌බජිතෙ, න සාවකානං ධම්‌මං දෙසෙසුං න පබ්‌බජිතානං, න සාවකෙසු ගෙධිමකංසු න පබ්‌බජිතෙසු, තෙ න සාවකෙ උපනෙත්‌වා න පබ්‌බජිතෙ, න සාවකානං ධම්‌මං දෙසෙත්‌වා න පබ්‌බජිතානං, න සාවකෙසු ගෙධිතචිත්‌තා න පබ්‌බජිතෙසු, කායස්‌ස භෙදා පාණුපච්‌ඡෙදා පණීතෙ කායෙ පතිට්‌ඨිතා. තං තාහං, භික්‌ඛු, එවං වදාමි – ඉඞ්‌ඝ ත්‌වං, මාරිස, අප්‌පොස්‌සුක්‌කො දිට්‌ඨධම්‌මසුඛවිහාරමනුයුත්‌තො විහරස්‌සු, අනක්‌ඛාතං කුසලඤ්‌හි, මාරිස, මා පරං ඔවදාහී’ති.
505. ‘‘Atha kho, bhikkhave, māro pāpimā aññataraṃ brahmapārisajjaṃ anvāvisitvā maṃ etadavoca – ‘sace kho tvaṃ, mārisa, evaṃ pajānāsi, sace tvaṃ evaṃ anubuddho, mā sāvake upanesi, mā pabbajite; mā sāvakānaṃ dhammaṃ desesi, mā pabbajitānaṃ; mā sāvakesu gedhimakāsi, mā pabbajitesu. Ahesuṃ kho, bhikkhu, tayā pubbe samaṇabrāhmaṇā lokasmiṃ arahanto sammāsambuddhā paṭijānamānā . Te sāvake upanesuṃ pabbajite, sāvakānaṃ dhammaṃ desesuṃ pabbajitānaṃ, sāvakesu gedhimakaṃsu pabbajitesu, te sāvake upanetvā pabbajite, sāvakānaṃ dhammaṃ desetvā pabbajitānaṃ, sāvakesu gedhitacittā pabbajitesu, kāyassa bhedā pāṇupacchedā hīne kāye patiṭṭhitā. Ahesuṃ ye pana, bhikkhu, tayā pubbe samaṇabrāhmaṇā lokasmiṃ arahanto sammāsambuddhā paṭijānamānā. Te na sāvake upanesuṃ na pabbajite, na sāvakānaṃ dhammaṃ desesuṃ na pabbajitānaṃ, na sāvakesu gedhimakaṃsu na pabbajitesu, te na sāvake upanetvā na pabbajite, na sāvakānaṃ dhammaṃ desetvā na pabbajitānaṃ, na sāvakesu gedhitacittā na pabbajitesu, kāyassa bhedā pāṇupacchedā paṇīte kāye patiṭṭhitā. Taṃ tāhaṃ, bhikkhu, evaṃ vadāmi – iṅgha tvaṃ, mārisa, appossukko diṭṭhadhammasukhavihāramanuyutto viharassu, anakkhātaṃ kusalañhi, mārisa, mā paraṃ ovadāhī’ti.
‘‘එවං වුත්‌තෙ, අහං, භික්‌ඛවෙ, මාරං පාපිමන්‌තං එතදවොචං – ‘ජානාමි ඛො තාහං, පාපිම, මා ත්‌වං මඤ්‌ඤිත්‌ථො – න මං ජානාතී’ති. මාරො ත්‌වමසි, පාපිම. න මං ත්‌වං, පාපිම, හිතානුකම්‌පී එවං වදෙසි; අහිතානුකම්‌පී මං ත්‌වං, පාපිම, එවං වදෙසි. තුය්‌හඤ්‌හි, පාපිම, එවං හොති – ‘යෙසං සමණො ගොතමො ධම්‌මං දෙසෙස්‌සති, තෙ මෙ විසයං උපාතිවත්‌තිස්‌සන්‌තී’ති. අසම්‌මාසම්‌බුද්‌ධාව පන තෙ , පාපිම, සමානා සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධාම්‌හාති පටිජානිංසු. අහං ඛො පන, පාපිම, සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධොව සමානො සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධොම්‌හීති පටිජානාමි. දෙසෙන්‌තොපි හි, පාපිම, තථාගතො සාවකානං ධම්‌මං තාදිසොව අදෙසෙන්‌තොපි හි, පාපිම, තථාගතො සාවකානං ධම්‌මං තාදිසොව. උපනෙන්‌තොපි හි, පාපිම, තථාගතො සාවකෙ තාදිසොව, අනුපනෙන්‌තොපි හි, පාපිම, තථාගතො සාවකෙ තාදිසොව. තං කිස්‌ස හෙතු? තථාගතස්‌ස, පාපිම, යෙ ආසවා සංකිලෙසිකා පොනොබ්‌භවිකා සදරා දුක්‌ඛවිපාකා ආයතිං ජාතිජරාමරණියා – තෙ පහීනා උච්‌ඡින්‌නමූලා තාලාවත්‌ථුකතා අනභාවංකතා ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මා. සෙය්‍යථාපි, පාපිම, තාලො මත්‌ථකච්‌ඡින්‌නො අභබ්‌බො පුන විරූළ්‌හියා; එවමෙව ඛො, පාපිම, තථාගතස්‌ස යෙ ආසවා සංකිලෙසිකා පොනොබ්‌භවිකා සදරා දුක්‌ඛවිපාකා ආයතිං ජාතිජරාමරණියා – තෙ පහීනා උච්‌ඡින්‌නමූලා තාලාවත්‌ථුකතා අනභාවංකතා ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මාති.
‘‘Evaṃ vutte, ahaṃ, bhikkhave, māraṃ pāpimantaṃ etadavocaṃ – ‘jānāmi kho tāhaṃ, pāpima, mā tvaṃ maññittho – na maṃ jānātī’ti. Māro tvamasi, pāpima. Na maṃ tvaṃ, pāpima, hitānukampī evaṃ vadesi; ahitānukampī maṃ tvaṃ, pāpima, evaṃ vadesi. Tuyhañhi, pāpima, evaṃ hoti – ‘yesaṃ samaṇo gotamo dhammaṃ desessati, te me visayaṃ upātivattissantī’ti. Asammāsambuddhāva pana te , pāpima, samānā sammāsambuddhāmhāti paṭijāniṃsu. Ahaṃ kho pana, pāpima, sammāsambuddhova samāno sammāsambuddhomhīti paṭijānāmi. Desentopi hi, pāpima, tathāgato sāvakānaṃ dhammaṃ tādisova adesentopi hi, pāpima, tathāgato sāvakānaṃ dhammaṃ tādisova. Upanentopi hi, pāpima, tathāgato sāvake tādisova, anupanentopi hi, pāpima, tathāgato sāvake tādisova. Taṃ kissa hetu? Tathāgatassa, pāpima, ye āsavā saṃkilesikā ponobbhavikā sadarā dukkhavipākā āyatiṃ jātijarāmaraṇiyā – te pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Seyyathāpi, pāpima, tālo matthakacchinno abhabbo puna virūḷhiyā; evameva kho, pāpima, tathāgatassa ye āsavā saṃkilesikā ponobbhavikā sadarā dukkhavipākā āyatiṃ jātijarāmaraṇiyā – te pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammāti.
‘‘ඉති හිදං මාරස්‌ස ච අනාලපනතාය බ්‍රහ්‌මුනො ච අභිනිමන්‌තනතාය, තස්‌මා ඉමස්‌ස වෙය්‍යාකරණස්‌ස බ්‍රහ්‌මනිමන්‌තනිකංතෙව අධිවචන’’න්‌ති.
‘‘Iti hidaṃ mārassa ca anālapanatāya brahmuno ca abhinimantanatāya, tasmā imassa veyyākaraṇassa brahmanimantanikaṃteva adhivacana’’nti.
බ්‍රහ්‌මනිමන්‌තනිකසුත්‌තං නිට්‌ඨිතං නවමං.
Brahmanimantanikasuttaṃ niṭṭhitaṃ navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 9. බ්‍රහ්‌මනිමන්‌තනිකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Brahmanimantanikasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (ටීකා) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 9. බ්‍රහ්‌මනිමන්‌තනිකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Brahmanimantanikasuttavaṇṇanā
