Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi |
၅. ဗ္ရဟ္မယာစနကထာ
5. Brahmayācanakathā
၇. 1 အထ ခော ဘဂဝာ သတ္တာဟသ္သ အစ္စယေန တမ္ဟာ သမာဓိမ္ဟာ ဝုဋ္ဌဟိတ္ဝာ ရာဇာယတနမူလာ ယေန အဇပာလနိဂ္ရောဓော တေနုပသင္ကမိ။ တတ္ရ သုဒံ ဘဂဝာ အဇပာလနိဂ္ရောဓမူလေ ဝိဟရတိ။ အထ ခော ဘဂဝတော ရဟောဂတသ္သ ပဋိသလ္လီနသ္သ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပာဒိ – ‘‘အဓိဂတော ခော မ္ယာယံ ဓမ္မော ဂမ္ဘီရော ဒုဒ္ဒသော ဒုရနုဗောဓော သန္တော ပဏီတော အတက္ကာဝစရော နိပုဏော ပဏ္ဍိတဝေဒနီယော။ အာလယရာမာ ခော ပနာယံ ပဇာ အာလယရတာ အာလယသမ္မုဒိတာ။ အာလယရာမာယ ခော ပန ပဇာယ အာလယရတာယ အာလယသမ္မုဒိတာယ ဒုဒ္ဒသံ ဣဒံ ဌာနံ ယဒိဒံ ဣဒပ္ပစ္စယတာပအစ္စသမုပ္ပာဒော; ဣဒမ္ပိ ခော ဌာနံ သုဒုဒ္ဒသံ ယဒိဒံ သဗ္ဗသင္ခာရသမထော သဗ္ဗူပဓိပဋိနိသ္သဂ္ဂော တဏ္ဟာက္ခယော ဝိရာဂော နိရောဓော နိဗ္ဗာနံ။ အဟဉ္စေဝ ခော ပန ဓမ္မံ ဒေသေယ္ယံ, ပရေ စ မေ န အာဇာနေယ္ယုံ, သော မမသ္သ ကိလမထော, သာ မမသ္သ ဝိဟေသာ’’တိ။ အပိသ္သု ဘဂဝန္တံ ဣမာ အနစ္ဆရိယာ ဂာထာယော ပဋိဘံသု ပုဗ္ဗေ အသ္သုတပုဗ္ဗာ –
7.2 Atha kho bhagavā sattāhassa accayena tamhā samādhimhā vuṭṭhahitvā rājāyatanamūlā yena ajapālanigrodho tenupasaṅkami. Tatra sudaṃ bhagavā ajapālanigrodhamūle viharati. Atha kho bhagavato rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘adhigato kho myāyaṃ dhammo gambhīro duddaso duranubodho santo paṇīto atakkāvacaro nipuṇo paṇḍitavedanīyo. Ālayarāmā kho panāyaṃ pajā ālayaratā ālayasammuditā. Ālayarāmāya kho pana pajāya ālayaratāya ālayasammuditāya duddasaṃ idaṃ ṭhānaṃ yadidaṃ idappaccayatāpaaccasamuppādo; idampi kho ṭhānaṃ sududdasaṃ yadidaṃ sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ. Ahañceva kho pana dhammaṃ deseyyaṃ, pare ca me na ājāneyyuṃ, so mamassa kilamatho, sā mamassa vihesā’’ti. Apissu bhagavantaṃ imā anacchariyā gāthāyo paṭibhaṃsu pubbe assutapubbā –
‘‘ကိစ္ဆေန မေ အဓိဂတံ၊ ဟလံ ဒာနိ ပကာသိတုံ။
‘‘Kicchena me adhigataṃ, halaṃ dāni pakāsituṃ;
ရာဂဒောသပရေတေဟိ၊ နာယံ ဓမ္မော သုသမ္ဗုဓော။
Rāgadosaparetehi, nāyaṃ dhammo susambudho.
‘‘ပဋိသောတဂာမိံ နိပုဏံ၊ ဂမ္ဘီရံ ဒုဒ္ဒသံ အဏုံ။
‘‘Paṭisotagāmiṃ nipuṇaṃ, gambhīraṃ duddasaṃ aṇuṃ;
ဣတိဟ ဘဂဝတော ပဋိသဉ္စိက္ခတော အပ္ပောသ္သုက္ကတာယ စိတ္တံ နမတိ, နော ဓမ္မဒေသနာယ။
Itiha bhagavato paṭisañcikkhato appossukkatāya cittaṃ namati, no dhammadesanāya.
၈. အထ ခော ဗ္ရဟ္မုနော သဟမ္ပတိသ္သ ဘဂဝတော စေတသာ စေတောပရိဝိတက္ကမညာယ ဧတဒဟောသိ – ‘‘နသ္သတိ ဝတ ဘော လောကော, ဝိနသ္သတိ ဝတ ဘော လောကော, ယတ္ရ ဟိ နာမ တထာဂတသ္သ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ အပ္ပောသ္သုက္ကတာယ စိတ္တံ နမတိ 5, နော ဓမ္မဒေသနာယာ’’တိ။ အထ ခော ဗ္ရဟ္မာ သဟမ္ပတိ – သေယ္ယထာပိ နာမ ဗလဝာ ပုရိသော သမိဉ္ဇိတံ ဝာ ဗာဟံ ပသာရေယ္ယ, ပသာရိတံ ဝာ ဗာဟံ သမိဉ္ဇေယ္ယ ဧဝမေဝ – ဗ္ရဟ္မလောကေ အန္တရဟိတော ဘဂဝတော ပုရတော ပာတုရဟောသိ။ အထ ခော ဗ္ရဟ္မာ သဟမ္ပတိ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင္ဂံ ကရိတ္ဝာ ဒက္ခိဏဇာဏုမဏ္ဍလံ ပထဝိယံ နိဟန္တ္ဝာ ယေန ဘဂဝာ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဒေသေတု, ဘန္တေ, ဘဂဝာ ဓမ္မံ, ဒေသေတု သုဂတော ဓမ္မံ။ သန္တိ သတ္တာ အပ္ပရဇက္ခဇာတိကာ, အသ္သဝနတာ ဓမ္မသ္သ ပရိဟာယန္တိ , ဘဝိသ္သန္တိ ဓမ္မသ္သ အညာတာရော’’တိ။ ဣဒမဝောစ ဗ္ရဟ္မာ သဟမ္ပတိ, ဣဒံ ဝတ္ဝာန အထာပရံ ဧတဒဝောစ –
8. Atha kho brahmuno sahampatissa bhagavato cetasā cetoparivitakkamaññāya etadahosi – ‘‘nassati vata bho loko, vinassati vata bho loko, yatra hi nāma tathāgatassa arahato sammāsambuddhassa appossukkatāya cittaṃ namati 6, no dhammadesanāyā’’ti. Atha kho brahmā sahampati – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya evameva – brahmaloke antarahito bhagavato purato pāturahosi. Atha kho brahmā sahampati ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā dakkhiṇajāṇumaṇḍalaṃ pathaviyaṃ nihantvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘desetu, bhante, bhagavā dhammaṃ, desetu sugato dhammaṃ. Santi sattā apparajakkhajātikā, assavanatā dhammassa parihāyanti , bhavissanti dhammassa aññātāro’’ti. Idamavoca brahmā sahampati, idaṃ vatvāna athāparaṃ etadavoca –
‘‘ပာတုရဟောသိ မဂဓေသု ပုဗ္ဗေ။
‘‘Pāturahosi magadhesu pubbe;
ဓမ္မော အသုဒ္ဓော သမလေဟိ စိန္တိတော။
Dhammo asuddho samalehi cintito;
သုဏန္တု ဓမ္မံ ဝိမလေနာနုဗုဒ္ဓံ။
Suṇantu dhammaṃ vimalenānubuddhaṃ.
‘‘သေလေ ယထာ ပဗ္ဗတမုဒ္ဓနိဋ္ဌိတော။
‘‘Sele yathā pabbatamuddhaniṭṭhito;
ယထာပိ ပသ္သေ ဇနတံ သမန္တတော။
Yathāpi passe janataṃ samantato;
တထူပမံ ဓမ္မမယံ သုမေဓ။
Tathūpamaṃ dhammamayaṃ sumedha;
ပာသာဒမာရုယ္ဟ သမန္တစက္ခု။
Pāsādamāruyha samantacakkhu;
သောကာဝတိဏ္ဏံ ဇနတမပေတသောကော။
Sokāvatiṇṇaṃ janatamapetasoko;
အဝေက္ခသ္သု ဇာတိဇရာဘိဘူတံ။
Avekkhassu jātijarābhibhūtaṃ.
‘‘ဥဋ္ဌေဟိ ဝီရ ဝိဇိတသင္ဂာမ။
‘‘Uṭṭhehi vīra vijitasaṅgāma;
အညာတာရော ဘဝိသ္သန္တီ’’တိ။
Aññātāro bhavissantī’’ti.
13 [ ဧဝံ ဝုတ္တေ ဘဂဝာ ဗ္ရဟ္မာနံ သဟမ္ပတိံ ဧတဒဝောစ – ‘‘မယ္ဟမ္ပိ ခော, ဗ္ရဟ္မေ, ဧတဒဟောသိ – ‘အဓိဂတော ခော မ္ယာယံ ဓမ္မော ဂမ္ဘီရော ဒုဒ္ဒသော ဒုရနုဗောဓော သန္တော ပဏီတော အတက္ကာဝစရော နိပုဏော ပဏ္ဍိတဝေဒနီယော။ အာလယရာမာ ခော ပနာယံ ပဇာ အာလယရတာ အာလယသမ္မုဒိတာ။ အာလယရာမာယ ခော ပန ပဇာယ အာလယရတာယ အာလယသမ္မုဒိတာယ ဒုဒ္ဒသံ ဣဒံ ဌာနံ ယဒိဒံ ဣဒပ္ပစ္စယတာပဋိစ္စသမုပ္ပာဒော; ဣဒမ္ပိ ခော ဌာနံ သုဒုဒ္ဒသံ ယဒိဒံ သဗ္ဗသင္ခာရသမထော သဗ္ဗူပဓိပဋိနိသ္သဂ္ဂော တဏ္ဟာက္ခယော ဝိရာဂော နိရောဓော နိဗ္ဗာနံ။ အဟဉ္စေဝ ခော ပန ဓမ္မံ ဒေသေယ္ယံ, ပရေ စ မေ န အာဇာနေယ္ယုံ, သော မမသ္သ ကိလမထော, သာ မမသ္သ ဝိဟေသာ’တိ။ အပိသ္သု မံ, ဗ္ရဟ္မေ, ဣမာ အနစ္ဆရိယာ ဂာထာယော ပဋိဘံသု ပုဗ္ဗေ အသ္သုတပုဗ္ဗာ –
14 [ Evaṃ vutte bhagavā brahmānaṃ sahampatiṃ etadavoca – ‘‘mayhampi kho, brahme, etadahosi – ‘adhigato kho myāyaṃ dhammo gambhīro duddaso duranubodho santo paṇīto atakkāvacaro nipuṇo paṇḍitavedanīyo. Ālayarāmā kho panāyaṃ pajā ālayaratā ālayasammuditā. Ālayarāmāya kho pana pajāya ālayaratāya ālayasammuditāya duddasaṃ idaṃ ṭhānaṃ yadidaṃ idappaccayatāpaṭiccasamuppādo; idampi kho ṭhānaṃ sududdasaṃ yadidaṃ sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ. Ahañceva kho pana dhammaṃ deseyyaṃ, pare ca me na ājāneyyuṃ, so mamassa kilamatho, sā mamassa vihesā’ti. Apissu maṃ, brahme, imā anacchariyā gāthāyo paṭibhaṃsu pubbe assutapubbā –
‘ကိစ္ဆေန မေ အဓိဂတံ၊ ဟလံ ဒာနိ ပကာသိတုံ။
‘Kicchena me adhigataṃ, halaṃ dāni pakāsituṃ;
ရာဂဒောသပရေတေဟိ၊ နာယံ ဓမ္မော သုသမ္ဗုဓော။
Rāgadosaparetehi, nāyaṃ dhammo susambudho.
‘ပဋိသောတဂာမိံ နိပုဏံ၊ ဂမ္ဘီရံ ဒုဒ္ဒသံ အဏုံ။
‘Paṭisotagāmiṃ nipuṇaṃ, gambhīraṃ duddasaṃ aṇuṃ;
ရာဂရတ္တာ န ဒက္ခန္တိ၊ တမောခန္ဓေန အာဝုဋာ’တိ။
Rāgarattā na dakkhanti, tamokhandhena āvuṭā’ti.
ဣတိဟ မေ, ဗ္ရဟ္မေ, ပဋိသဉ္စိက္ခတော အပ္ပောသ္သုက္ကတာယ စိတ္တံ နမတိ နော ဓမ္မဒေသနာယာ’’တိ။
Itiha me, brahme, paṭisañcikkhato appossukkatāya cittaṃ namati no dhammadesanāyā’’ti.
ဒုတိယမ္ပိ ခော ဗ္ရဟ္မာ သဟမ္ပတိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဒေသေတု, ဘန္တေ, ဘဂဝာ ဓမ္မံ, ဒေသေတု သုဂတော ဓမ္မံ; သန္တိ သတ္တာ အပ္ပရဇက္ခဇာတိကာ, အသ္သဝနတာ ဓမ္မသ္သ ပရိဟာယန္တိ, ဘဝိသ္သန္တိ ဓမ္မသ္သ အညာတာရော’’တိ။ ဣဒမဝောစ ဗ္ရဟ္မာ သဟမ္ပတိ, ဣဒံ ဝတ္ဝာန အထာပရံ ဧတဒဝောစ –
Dutiyampi kho brahmā sahampati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘desetu, bhante, bhagavā dhammaṃ, desetu sugato dhammaṃ; santi sattā apparajakkhajātikā, assavanatā dhammassa parihāyanti, bhavissanti dhammassa aññātāro’’ti. Idamavoca brahmā sahampati, idaṃ vatvāna athāparaṃ etadavoca –
‘‘ပာတုရဟောသိ မဂဓေသု ပုဗ္ဗေ။
‘‘Pāturahosi magadhesu pubbe;
ဓမ္မော အသုဒ္ဓော သမလေဟိ စိန္တိတော။
Dhammo asuddho samalehi cintito;
အပာပုရေတံ အမတသ္သ ဒ္ဝာရံ။
Apāpuretaṃ amatassa dvāraṃ;
သုဏန္တု ဓမ္မံ ဝိမလေနာနုဗုဒ္ဓံ။
Suṇantu dhammaṃ vimalenānubuddhaṃ.
‘‘သေလေ ယထာ ပဗ္ဗတမုဒ္ဓနိဋ္ဌိတော။
‘‘Sele yathā pabbatamuddhaniṭṭhito;
ယထာပိ ပသ္သေ ဇနတံ သမန္တတော။
Yathāpi passe janataṃ samantato;
တထူပမံ ဓမ္မမယံ သုမေဓ။
Tathūpamaṃ dhammamayaṃ sumedha;
ပာသာဒမာရုယ္ဟ သမန္တစက္ခု။
Pāsādamāruyha samantacakkhu;
သောကာဝတိဏ္ဏံ ဇနတမပေတသောကော။
Sokāvatiṇṇaṃ janatamapetasoko;
အဝေက္ခသ္သု ဇာတိဇရာဘိဘူတံ။
Avekkhassu jātijarābhibhūtaṃ.
‘‘ဥဋ္ဌေဟိ ဝီရ ဝိဇိတသင္ဂာမ။
‘‘Uṭṭhehi vīra vijitasaṅgāma;
သတ္ထဝာဟ အဏဏ ဝိစရ လောကေ။
Satthavāha aṇaṇa vicara loke;
ဒေသသ္သု ဘဂဝာ ဓမ္မံ။
Desassu bhagavā dhammaṃ;
အညာတာရော ဘဝိသ္သန္တီ’’တိ။
Aññātāro bhavissantī’’ti.
ဒုတိယမ္ပိ ခော ဘဂဝာ ဗ္ရဟ္မာနံ သဟမ္ပတိံ ဧတဒဝောစ – ‘‘မယ္ဟမ္ပိ ခော, ဗ္ရဟ္မေ, ဧတဒဟောသိ – ‘အဓိဂတော ခော မ္ယာယံ ဓမ္မော ဂမ္ဘီရော ဒုဒ္ဒသော ဒုရနုဗောဓော သန္တော ပဏီတော အတက္ကာဝစရော နိပုဏော ပဏ္ဍိတဝေဒနီယော။ အာလယရာမာ ခော ပနာယံ ပဇာ အာလယရတာ အာလယသမ္မုဒိတာ။ အာလယရာမာယ ခော ပန ပဇာယ အာလယရတာယ အာလယသမ္မုဒိတာယ ဒုဒ္ဒသံ ဣဒံ ဌာနံ ယဒိဒံ ဣဒပ္ပစ္စယတာပဋိစ္စသမုပ္ပာဒော; ဣဒမ္ပိ ခော ဌာနံ သုဒုဒ္ဒသံ ယဒိဒံ သဗ္ဗသင္ခာရသမထော သဗ္ဗူပဓိပဋိနိသ္သဂ္ဂော တဏ္ဟာက္ခယော ဝိရာဂော နိရောဓော နိဗ္ဗာနံ။ အဟဉ္စေဝ ခော ပန ဓမ္မံ ဒေသေယ္ယံ, ပရေ စ မေ န အာဇာနေယ္ယုံ, သော မမသ္သ ကိလမထော, သာ မမသ္သ ဝိဟေသာ’တိ။ အပိသ္သု မံ, ဗ္ရဟ္မေ, ဣမာ အနစ္ဆရိယာ ဂာထာယော ပဋိဘံသု ပုဗ္ဗေ အသ္သုတပုဗ္ဗာ –
Dutiyampi kho bhagavā brahmānaṃ sahampatiṃ etadavoca – ‘‘mayhampi kho, brahme, etadahosi – ‘adhigato kho myāyaṃ dhammo gambhīro duddaso duranubodho santo paṇīto atakkāvacaro nipuṇo paṇḍitavedanīyo. Ālayarāmā kho panāyaṃ pajā ālayaratā ālayasammuditā. Ālayarāmāya kho pana pajāya ālayaratāya ālayasammuditāya duddasaṃ idaṃ ṭhānaṃ yadidaṃ idappaccayatāpaṭiccasamuppādo; idampi kho ṭhānaṃ sududdasaṃ yadidaṃ sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo taṇhākkhayo virāgo nirodho nibbānaṃ. Ahañceva kho pana dhammaṃ deseyyaṃ, pare ca me na ājāneyyuṃ, so mamassa kilamatho, sā mamassa vihesā’ti. Apissu maṃ, brahme, imā anacchariyā gāthāyo paṭibhaṃsu pubbe assutapubbā –
‘ကိစ္ဆေန မေ အဓိဂတံ၊ ဟလံ ဒာနိ ပကာသိတုံ။
‘Kicchena me adhigataṃ, halaṃ dāni pakāsituṃ;
ရာဂဒောသပရေတေဟိ၊ နာယံ ဓမ္မော သုသမ္ဗုဓော။
Rāgadosaparetehi, nāyaṃ dhammo susambudho.
‘ပဋိသောတဂာမိံ နိပုဏံ၊ ဂမ္ဘီရံ ဒုဒ္ဒသံ အဏုံ။
‘Paṭisotagāmiṃ nipuṇaṃ, gambhīraṃ duddasaṃ aṇuṃ;
ရာဂရတ္တာ န ဒက္ခန္တိ၊ တမောခန္ဓေန အာဝုဋာ’တိ။
Rāgarattā na dakkhanti, tamokhandhena āvuṭā’ti.
ဣတိဟ မေ, ဗ္ရဟ္မေ, ပဋိသဉ္စိက္ခတော အပ္ပောသ္သုက္ကတာယ စိတ္တံ နမတိ, နော ဓမ္မဒေသနာယာ’’တိ။
Itiha me, brahme, paṭisañcikkhato appossukkatāya cittaṃ namati, no dhammadesanāyā’’ti.
တတိယမ္ပိ ခော ဗ္ရဟ္မာ သဟမ္ပတိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဒေသေတု, ဘန္တေ, ဘဂဝာ ဓမ္မံ, ဒေသေတု သုဂတော ဓမ္မံ။ သန္တိ သတ္တာ အပ္ပရဇက္ခဇာတိကာ, အသ္သဝနတာ ဓမ္မသ္သ ပရိဟာယန္တိ, ဘဝိသ္သန္တိ ဓမ္မသ္သ အညာတာရော’’တိ။ ဣဒမဝောစ ဗ္ရဟ္မာ သဟမ္ပတိ, ဣဒံ ဝတ္ဝာန အထာပရံ ဧတဒဝောစ –
Tatiyampi kho brahmā sahampati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘desetu, bhante, bhagavā dhammaṃ, desetu sugato dhammaṃ. Santi sattā apparajakkhajātikā, assavanatā dhammassa parihāyanti, bhavissanti dhammassa aññātāro’’ti. Idamavoca brahmā sahampati, idaṃ vatvāna athāparaṃ etadavoca –
‘‘ပာတုရဟောသိ မဂဓေသု ပုဗ္ဗေ။
‘‘Pāturahosi magadhesu pubbe;
ဓမ္မော အသုဒ္ဓော သမလေဟိ စိန္တိတော။
Dhammo asuddho samalehi cintito;
အပာပုရေတံ အမတသ္သ ဒ္ဝာရံ။
Apāpuretaṃ amatassa dvāraṃ;
သုဏန္တု ဓမ္မံ ဝိမလေနာနုဗုဒ္ဓံ။
Suṇantu dhammaṃ vimalenānubuddhaṃ.
‘‘သေလေ ယထာ ပဗ္ဗတမုဒ္ဓနိဋ္ဌိတော။
‘‘Sele yathā pabbatamuddhaniṭṭhito;
ယထာပိ ပသ္သေ ဇနတံ သမန္တတော။
Yathāpi passe janataṃ samantato;
တထူပမံ ဓမ္မမယံ သုမေဓ။
Tathūpamaṃ dhammamayaṃ sumedha;
ပာသာဒမာရုယ္ဟ သမန္တစက္ခု။
Pāsādamāruyha samantacakkhu;
သောကာဝတိဏ္ဏံ ဇနတမပေတသောကော။
Sokāvatiṇṇaṃ janatamapetasoko;
အဝေက္ခသ္သု ဇာတိဇရာဘိဘူတံ။
Avekkhassu jātijarābhibhūtaṃ.
‘‘ဥဋ္ဌေဟိ ဝီရ ဝိဇိတသင္ဂာမ။
‘‘Uṭṭhehi vīra vijitasaṅgāma;
သတ္ထဝာဟ အဏဏ ဝိစရ လောကေ။
Satthavāha aṇaṇa vicara loke;
ဒေသသ္သု ဘဂဝာ ဓမ္မံ။
Desassu bhagavā dhammaṃ;
အညာတာရော ဘဝိသ္သန္တီ’’တိ။
Aññātāro bhavissantī’’ti.
၉. အထ ခော ဘဂဝာ ဗ္ရဟ္မုနော စ အဇ္ဈေသနံ ဝိဒိတ္ဝာ သတ္တေသု စ ကာရုညတံ ပဋိစ္စ ဗုဒ္ဓစက္ခုနာ လောကံ ဝောလောကေသိ။ အဒ္ဒသာ ခော ဘဂဝာ ဗုဒ္ဓစက္ခုနာ လောကံ ဝောလောကေန္တော သတ္တေ အပ္ပရဇက္ခေ မဟာရဇက္ခေ တိက္ခိန္ဒ္ရိယေ မုဒိန္ဒ္ရိယေ သ္ဝာကာရေ ဒ္ဝာကာရေ သုဝိညာပယေ ဒုဝိညာပယေ, အပ္ပေကစ္စေ ပရလောကဝဇ္ဇဘယဒသ္သာဝိနေ 15 ဝိဟရန္တေ, အပ္ပေကစ္စေ န ပရလောကဝဇ္ဇဘယဒသ္သာဝိနေ ဝိဟရန္တေ။ သေယ္ယထာပိ နာမ ဥပ္ပလိနိယံ ဝာ ပဒုမိနိယံ ဝာ ပုဏ္ဍရီကိနိယံ ဝာ အပ္ပေကစ္စာနိ ဥပ္ပလာနိ ဝာ ပဒုမာနိ ဝာ ပုဏ္ဍရီကာနိ ဝာ ဥဒကေ ဇာတာနိ ဥဒကေ သံဝဍ္ဎာနိ ဥဒကာနုဂ္ဂတာနိ အန္တော နိမုဂ္ဂပောသီနိ , အပ္ပေကစ္စာနိ ဥပ္ပလာနိ ဝာ ပဒုမာနိ ဝာ ပုဏ္ဍရီကာနိ ဝာ ဥဒကေ ဇာတာနိ ဥဒကေ သံဝဍ္ဎာနိ သမောဒကံ ဌိတာနိ, အပ္ပေကစ္စာနိ ဥပ္ပလာနိ ဝာ ပဒုမာနိ ဝာ ပုဏ္ဍရီကာနိ ဝာ ဥဒကေ ဇာတာနိ ဥဒကေ သံဝဍ္ဎာနိ ဥဒကံ အစ္စုဂ္ဂမ္မ ဌိတာနိ 16 အနုပလိတ္တာနိ ဥဒကေန, ဧဝမေဝံ ဘဂဝာ ဗုဒ္ဓစက္ခုနာ လောကံ ဝောလောကေန္တော အဒ္ဒသ သတ္တေ အပ္ပရဇက္ခေ မဟာရဇက္ခေ တိက္ခိန္ဒ္ရိယေ မုဒိန္ဒ္ရိယေ သ္ဝာကာရေ ဒ္ဝာကာရေ သုဝိညာပယေ ဒုဝိညာပယေ, အပ္ပေကစ္စေ ပရလောကဝဇ္ဇဘယဒသ္သာဝိနေ ဝိဟရန္တေ, အပ္ပေကစ္စေ န ပရလောကဝဇ္ဇဘယဒသ္သာဝိနေ ဝိဟရန္တေ; ဒိသ္ဝာန ဗ္ရဟ္မာနံ သဟမ္ပတိံ ဂာထာယ ပစ္စဘာသိ –
9. Atha kho bhagavā brahmuno ca ajjhesanaṃ viditvā sattesu ca kāruññataṃ paṭicca buddhacakkhunā lokaṃ volokesi. Addasā kho bhagavā buddhacakkhunā lokaṃ volokento satte apparajakkhe mahārajakkhe tikkhindriye mudindriye svākāre dvākāre suviññāpaye duviññāpaye, appekacce paralokavajjabhayadassāvine 17 viharante, appekacce na paralokavajjabhayadassāvine viharante. Seyyathāpi nāma uppaliniyaṃ vā paduminiyaṃ vā puṇḍarīkiniyaṃ vā appekaccāni uppalāni vā padumāni vā puṇḍarīkāni vā udake jātāni udake saṃvaḍḍhāni udakānuggatāni anto nimuggaposīni , appekaccāni uppalāni vā padumāni vā puṇḍarīkāni vā udake jātāni udake saṃvaḍḍhāni samodakaṃ ṭhitāni, appekaccāni uppalāni vā padumāni vā puṇḍarīkāni vā udake jātāni udake saṃvaḍḍhāni udakaṃ accuggamma ṭhitāni 18 anupalittāni udakena, evamevaṃ bhagavā buddhacakkhunā lokaṃ volokento addasa satte apparajakkhe mahārajakkhe tikkhindriye mudindriye svākāre dvākāre suviññāpaye duviññāpaye, appekacce paralokavajjabhayadassāvine viharante, appekacce na paralokavajjabhayadassāvine viharante; disvāna brahmānaṃ sahampatiṃ gāthāya paccabhāsi –
‘‘အပာရုတာ တေသံ အမတသ္သ ဒ္ဝာရာ။
‘‘Apārutā tesaṃ amatassa dvārā;
ယေ သောတဝန္တော ပမုဉ္စန္တု သဒ္ဓံ။
Ye sotavanto pamuñcantu saddhaṃ;
ဝိဟိံသသညီ ပဂုဏံ န ဘာသိံ။
Vihiṃsasaññī paguṇaṃ na bhāsiṃ;
ဓမ္မံ ပဏီတံ မနုဇေသု ဗ္ရဟ္မေ’’တိ။
Dhammaṃ paṇītaṃ manujesu brahme’’ti.
အထ ခော ဗ္ရဟ္မာ သဟမ္ပတိ ‘‘ကတာဝကာသော ခောမ္ဟိ ဘဂဝတာ ဓမ္မဒေသနာယာ’’တိ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ပဒက္ခိဏံ ကတ္ဝာ တတ္ထေဝန္တရဓာယိ။
Atha kho brahmā sahampati ‘‘katāvakāso khomhi bhagavatā dhammadesanāyā’’ti bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā tatthevantaradhāyi.
ဗ္ရဟ္မယာစနကထာ နိဋ္ဌိတာ။
Brahmayācanakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ဗ္ရဟ္မယာစနကထာ • Brahmayācanakathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ဗ္ရဟ္မယာစနကထာဝဏ္ဏနာ • Brahmayācanakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ဗ္ရဟ္မယာစနကထာဝဏ္ဏနာ • Brahmayācanakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ဗ္ရဟ္မယာစနကထာဝဏ္ဏနာ • Brahmayācanakathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၅. ဗ္ရဟ္မယာစနကထာ • 5. Brahmayācanakathā