Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Brahmayācanakathāvaṇṇanā
೭. ಅಧಿಗತೋ ಖೋ ಮ್ಯಾಯನ್ತಿಆದಿಮ್ಹಿ ಧಮ್ಮೋತಿ ಚತುಸಚ್ಚಧಮ್ಮೋ, ಗಮ್ಭೀರತ್ತಾ ದುದ್ದಸೋ। ದುದ್ದಸತ್ತಾ ದುರನುಬೋಧೋ। ಸನ್ತೋತಿ ನಿಬ್ಬುತೋ। ಪಣೀತೋತಿ ಅತಪ್ಪಕೋ। ಇದಂ ದ್ವಯಂ ಲೋಕುತ್ತರಮೇವ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಅತಕ್ಕಾವಚರೋತಿ ತಕ್ಕೇನ ಆಕಾರಪರಿವಿತಕ್ಕೇನ ಓಗಾಹಿತಬ್ಬೋ ನ ಹೋತಿ, ಞಾಣೇನೇವ ಅವಚರಿತಬ್ಬೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಣ್ಡಿತವೇದನೀಯೋತಿ ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪದಂ ಪಟಿಪನ್ನೇಹಿ ಪಣ್ಡಿತೇಹಿ ವೇದನೀಯೋ। ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಸಮಥೋತಿಆದಿ ಸಬ್ಬಂ ನಿಬ್ಬಾನಮೇವ। ತಞ್ಹಿ ಫಲೂಪಚಾರೇನ ಏಕಮ್ಪಿ ಸಮಾನಂ ತಥಾ ತಥಾ ವುಚ್ಚತಿ। ರಾಮಾತಿ ಪಜಾ। ಅನು ಅನು ಅಚ್ಛರಿಯಾ ಅನಚ್ಛರಿಯಾ। ತೇಸಂ ಭಗವತೋ ಪುಬ್ಬಭಾಗಪಟಿಪದಂ ಸುತಪುಬ್ಬಾನಂ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ ಗಮ್ಭೀರಭಾವಂ ಅಧಿಗತಪುಬ್ಬಾನಂ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಭಗವತೋ ಚತ್ತಾರೋಪಿ ಮಗ್ಗಾ ಸುಖಪ್ಪಟಿಪದಾ, ತಥಾಪಿ ಬೋಧಿಸತ್ತಪಟಿಪದಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಕಿಚ್ಛೇನ ಮೇ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಪಕಾಸಿತಂ ಪಕಾಸಿತು’’ನ್ತಿ ಉಭಯಥಾಪಿ ಪಾಠೋ। ಪರೇತೇಹಿ ಯುತ್ತೇಹಿ। ರಾಗರತ್ತಾತಿ ಕಾಮರಾಗದಿಟ್ಠಿರಾಗೇಹಿ ರತ್ತಾ। ಅತ್ತನಿಚ್ಚಾದಿಗಾಹಕಾ ನ ದಕ್ಖನ್ತಿ ನ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸನ್ತಿ।
7.Adhigatokho myāyantiādimhi dhammoti catusaccadhammo, gambhīrattā duddaso. Duddasattā duranubodho. Santoti nibbuto. Paṇītoti atappako. Idaṃ dvayaṃ lokuttarameva sandhāya vuttaṃ. Atakkāvacaroti takkena ākāraparivitakkena ogāhitabbo na hoti, ñāṇeneva avacaritabboti attho. Paṇḍitavedanīyoti sammāpaṭipadaṃ paṭipannehi paṇḍitehi vedanīyo. Sabbasaṅkhārasamathotiādi sabbaṃ nibbānameva. Tañhi phalūpacārena ekampi samānaṃ tathā tathā vuccati. Rāmāti pajā. Anu anu acchariyā anacchariyā. Tesaṃ bhagavato pubbabhāgapaṭipadaṃ sutapubbānaṃ, dhammassa vā gambhīrabhāvaṃ adhigatapubbānaṃ. Kiñcāpi bhagavato cattāropi maggā sukhappaṭipadā, tathāpi bodhisattapaṭipadaṃ sandhāya ‘‘kicchena me’’ti vuttaṃ. ‘‘Pakāsitaṃ pakāsitu’’nti ubhayathāpi pāṭho. Paretehi yuttehi. Rāgarattāti kāmarāgadiṭṭhirāgehi rattā. Attaniccādigāhakā na dakkhanti na passissanti.
೮. ಸಹಂಪತಿ ಕಿರ ‘‘ನಸ್ಸತಿ ವತ ಭೋ ಲೋಕೋ’’ತಿ ಇಮಂ ಸದ್ದಂ ತಥಾ ನಿಚ್ಛಾರೇತಿ, ಯಥಾ ದಸಸಹಸ್ಸಿಲೋಕಧಾತುಬ್ರಹ್ಮಾನೋ ಸುತ್ವಾ ಸನ್ನಿಪತಿಂಸು। ಪಞ್ಞಾಮಯೇ ಅಕ್ಖಿಮ್ಹಿ ಸನ್ತಾನಾನುಸಯಿತವಸೇನ ಅಪ್ಪಂ ಪರಿತ್ತಂ ರಾಗಾದಿರಜಂ ಏತೇಸಂ, ಏವಂಸಭಾವಾತಿ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖಜಾತಿಕಾ। ಅಸ್ಸವನತಾತಿ ಅಸ್ಸವನತಾಯ।
8. Sahaṃpati kira ‘‘nassati vata bho loko’’ti imaṃ saddaṃ tathā nicchāreti, yathā dasasahassilokadhātubrahmāno sutvā sannipatiṃsu. Paññāmaye akkhimhi santānānusayitavasena appaṃ parittaṃ rāgādirajaṃ etesaṃ, evaṃsabhāvāti apparajakkhajātikā. Assavanatāti assavanatāya.
ಸಮಲೇಹಿ ಸತ್ಥಾರೇಹಿ। ಅಪಾಪುರೇತನ್ತಿ ವಿವರ ಏತಂ। ಅಮತಸ್ಸ ದ್ವಾರನ್ತಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗಂ, ಚತುಸಚ್ಚಧಮ್ಮಂ ವಾ। ವಿಜ್ಜತ್ತಯಚತುಮಗ್ಗಞಾಣೇಹಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಬುದ್ಧಂ ಪಟಿವಿದ್ಧಂ। ಸೇಲೇತಿ ಸಿಲಾಮಯೇ। ವಿಗತರಜತ್ತಾ ಸುಖದಸ್ಸನಯೋಗ್ಗೇ ಇತೋ ಚ ಏತ್ತೋ ಚ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಯಥಾ ಠಿತೋ ಚಕ್ಖುಮಾ ಪುರಿಸೋ ಸಮನ್ತತೋ ಜನತಂ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ। ತ್ವಮ್ಪಿ ಸುಮೇಧ ಸುನ್ದರಪಞ್ಞ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಾಧಿಗಮಾಯ ಸಮನ್ತಚಕ್ಖು। ಸಬ್ಬಕಿಲೇಸಸಙ್ಗಾಮಾನಂ ವಿಜಿತತ್ತಾ ವಿಜಿತಸಙ್ಗಾಮ। ಜಾತಿಕನ್ತಾರಾದಿನಿತ್ಥರಣತ್ಥಂ ವೇನೇಯ್ಯಜನಸತ್ಥವಾಹನಸಮತ್ಥತಾಯ ಸತ್ಥವಾಹ। ಕಾಮಚ್ಛನ್ದಇಣಸ್ಸ ಅಭಾವತೋ ಅಣಣ।
Samalehi satthārehi. Apāpuretanti vivara etaṃ. Amatassa dvāranti ariyamaggaṃ, catusaccadhammaṃ vā. Vijjattayacatumaggañāṇehi punappunaṃ buddhaṃ paṭividdhaṃ. Seleti silāmaye. Vigatarajattā sukhadassanayogge ito ca etto ca āgantvā yathā ṭhito cakkhumā puriso samantato janataṃ passeyya. Tvampi sumedha sundarapañña sabbaññutaññāṇādhigamāya samantacakkhu. Sabbakilesasaṅgāmānaṃ vijitattā vijitasaṅgāma. Jātikantārādinittharaṇatthaṃ veneyyajanasatthavāhanasamatthatāya satthavāha. Kāmacchandaiṇassa abhāvato aṇaṇa.
೯. ಬುದ್ಧಚಕ್ಖುನಾ ಇನ್ದ್ರಿಯಪರೋಪರಿಯತ್ತಞಾಣೇನ ಚ ಆಸಯಾನುಸಯಞಾಣೇನ ಚ। ಇಮೇಸಞ್ಹಿ ದ್ವಿನ್ನಂ ಞಾಣಾನಂ ‘‘ಬುದ್ಧಚಕ್ಖೂ’’ತಿ ನಾಮಂ। ಉಪ್ಪಲಿನಿಯನ್ತಿ ಉಪ್ಪಲವನೇ। ಏವಂ ಸೇಸೇಸುಪಿ । ಅನ್ತೋ ನಿಮುಗ್ಗಪೋಸೀನೀತಿ ಯಾನಿ ಅನ್ತೋ ನಿಮುಗ್ಗಾನೇವ ಪೋಸಿಯನ್ತಿ, ತತ್ಥ ಯಾನಿ ಉದಕಂ ಅಚ್ಚುಗ್ಗಮ್ಮ ಠಿತಾನಿ, ತಾನಿ ಸೂರಿಯರಂಸಿಸಮ್ಫಸ್ಸಂ ಆಗಮಯಮಾನಾನಿ ಠಿತಾನಿ ಅಜ್ಜ ಪುಪ್ಫನಕಾನಿ। ಯಾನಿ ಸಮೋದಕಂ ಠಿತಾನಿ, ತಾನಿ ಸ್ವೇ ಪುಪ್ಫನಕಾನಿ। ಯಾನಿ ಉದಕಾನುಗ್ಗತಾನಿ, ತಾನಿ ತತಿಯದಿವಸೇ ಪುಪ್ಫನಕಾನಿ। ಉದಕಾ ಪನ ಅನುಗ್ಗತಾನಿ ಅಞ್ಞಾನಿಪಿ ಸರೋಗಉಪ್ಪಲಾದೀನಿ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ। ಯಾನಿ ನೇವ ಪುಪ್ಫಿಸ್ಸನ್ತಿ ಮಚ್ಛಕಚ್ಛಪಭಕ್ಖಾನೇವ ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತಾನಿ ಪಾಳಿನಾರುಳ್ಹಾನಿ, ಆಹರಿತ್ವಾ ಪನ ದೀಪೇತಬ್ಬಾನಿ। ಏತೇಹಿ ಉಗ್ಘಟಿತಞ್ಞೂ ವಿಪಞ್ಚಿತಞ್ಞೂ ನೇಯ್ಯೋ ಪದಪರಮೋತಿ ಚತ್ತಾರೋ ಪುಗ್ಗಲಾ ಯೋಜೇತಬ್ಬಾ। ಪಚ್ಚಭಾಸೀತಿ ಪತಿ ಅಭಾಸಿ।
9.Buddhacakkhunā indriyaparopariyattañāṇena ca āsayānusayañāṇena ca. Imesañhi dvinnaṃ ñāṇānaṃ ‘‘buddhacakkhū’’ti nāmaṃ. Uppaliniyanti uppalavane. Evaṃ sesesupi . Anto nimuggaposīnīti yāni anto nimuggāneva posiyanti, tattha yāni udakaṃ accuggamma ṭhitāni, tāni sūriyaraṃsisamphassaṃ āgamayamānāni ṭhitāni ajja pupphanakāni. Yāni samodakaṃ ṭhitāni, tāni sve pupphanakāni. Yāni udakānuggatāni, tāni tatiyadivase pupphanakāni. Udakā pana anuggatāni aññānipi sarogauppalādīni nāma honti. Yāni neva pupphissanti macchakacchapabhakkhāneva bhavissanti, tāni pāḷināruḷhāni, āharitvā pana dīpetabbāni. Etehi ugghaṭitaññū vipañcitaññū neyyo padaparamoti cattāro puggalā yojetabbā. Paccabhāsīti pati abhāsi.
ಅಪಾರುತಾತಿ ವಿವಟಾ। ಪಚ್ಛಿಮಸ್ಸ ಪದದ್ವಯಸ್ಸ ಅಯಮತ್ಥೋ। ಅಹಞ್ಹಿ ಅತ್ತನೋ ಪಗುಣಂ ಸುಪ್ಪವತ್ತಮ್ಪಿ ಇಮಂ ಪಣೀತಂ ಉತ್ತಮಂ ಧಮ್ಮಂ ಕಾಯವಾಚಾಕಿಲಮಥಸಞ್ಞೀ ಹುತ್ವಾ ನಾಭಾಸಿ।
Apārutāti vivaṭā. Pacchimassa padadvayassa ayamattho. Ahañhi attano paguṇaṃ suppavattampi imaṃ paṇītaṃ uttamaṃ dhammaṃ kāyavācākilamathasaññī hutvā nābhāsi.
ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Brahmayācanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೫. ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾ • 5. Brahmayācanakathā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾ • Brahmayācanakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Brahmayācanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Brahmayācanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೫. ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾ • 5. Brahmayācanakathā