| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Brahmayācanakathāvaṇṇanā
೭. ಆಲೀಯನ್ತಿ ಸೇವೀಯನ್ತೀತಿ ಆಲಯಾ। ಪಞ್ಚ ಕಾಮಗುಣಾತಿ ಆಹ ‘‘ಸತ್ತಾ…ಪೇ॰… ವುಚ್ಚನ್ತೀ’’ತಿ। ಸುಟ್ಠು ಮುದಿತಾತಿ ಅತಿವಿಯ ಪಮುದಿತಾ। ಠಾನಂ ಸನ್ಧಾಯಾತಿ ಠಾನ-ಸದ್ದಂ ಅಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ। ಇಮೇಸನ್ತಿ ಸಙ್ಖಾರಾದೀನಂ ಫಲಾನಂ। ಪಾಳಿಯಂ ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಸಮಥೋತಿಆದೀನಿ ನಿಬ್ಬಾನವೇವಚನಾನಿ। ಅಪಿಸ್ಸೂತಿ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡನತ್ಥೇ ನಿಪಾತೋ। ನ ಕೇವಲಂ ಏತದಹೋಸಿ, ಇಮಾಪಿ ಗಾಥಾ ಪಟಿಭಂಸೂತಿ ಅತ್ಥೋ।
7. Ālīyanti sevīyantīti ālayā. Pañca kāmaguṇāti āha ‘‘sattā…pe… vuccantī’’ti. Suṭṭhu muditāti ativiya pamuditā. Ṭhānaṃ sandhāyāti ṭhāna-saddaṃ apekkhitvā. Imesanti saṅkhārādīnaṃ phalānaṃ. Pāḷiyaṃ sabbasaṅkhārasamathotiādīni nibbānavevacanāni. Apissūti sampiṇḍanatthe nipāto. Na kevalaṃ etadahosi, imāpi gāthā paṭibhaṃsūti attho.
ಕಿಚ್ಛೇನ ಮೇ ಅಧಿಗತನ್ತಿ ಪಾರಮಿಪೂರಣಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ, ನ ದುಕ್ಖಾಪಟಿಪದಂ। ಬುದ್ಧಾನಞ್ಹಿ ಚತ್ತಾರೋ ಮಗ್ಗಾ ಸುಖಾಪಟಿಪದಾವ ಹೋನ್ತಿ। ಹ-ಇತಿ ಬ್ಯತ್ತಂ, ಏಕಂಸನ್ತಿ ದ್ವೀಸು ಅತ್ಥೇಸು ನಿಪಾತೋ, ಬ್ಯತ್ತಂ, ಏಕಂಸೇನ ವಾ ಅಲನ್ತಿ ವಿಯೋಜೇನ್ತಿ। ಹಲನ್ತಿ ವಾ ಏಕೋ ನಿಪಾತೋ।
Kicchena me adhigatanti pāramipūraṇaṃ sandhāya vuttaṃ, na dukkhāpaṭipadaṃ. Buddhānañhi cattāro maggā sukhāpaṭipadāva honti. Ha-iti byattaṃ, ekaṃsanti dvīsu atthesu nipāto, byattaṃ, ekaṃsena vā alanti viyojenti. Halanti vā eko nipāto.
೮. ಪಾಳಿಯಂ ಸಹಮ್ಪತಿಸ್ಸಾತಿ ಸೋ ಕಿರ ಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಸಾಸನೇ ಸಹಕೋ ನಾಮ ಥೇರೋ ಪಠಮಜ್ಝಾನಭೂಮಿಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಪತಿ ಹುತ್ವಾ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ, ತೇನ ನಂ ‘‘ಸಹಮ್ಪತೀ’’ತಿ ಸಞ್ಜಾನಿಂಸು। ಅಸ್ಸವನತಾತಿ ಅಸ್ಸವನತಾಯ, ಅಸ್ಸವನೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸವನಮೇವ ಹಿ ಸವನತಾ ಯಥಾ ದೇವತಾತಿ।
8. Pāḷiyaṃ sahampatissāti so kira kassapassa bhagavato sāsane sahako nāma thero paṭhamajjhānabhūmiyaṃ brahmapati hutvā nibbatto, tena naṃ ‘‘sahampatī’’ti sañjāniṃsu. Assavanatāti assavanatāya, assavanenāti attho. Savanameva hi savanatā yathā devatāti.
ಧಮ್ಮೋ ಅಸುದ್ಧೋತಿ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಧಮ್ಮೋ। ಸಮಲೇಹೀತಿ ಪೂರಣಕಸ್ಸಪಾದೀಹಿ ಛಹಿ ಸತ್ಥಾರೇಹಿ। ಅಪಾಪುರಾತಿ ದೇಸನಾಹತ್ಥೇನ ವಿವರ। ದ್ವಾರನ್ತಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ।
Dhammo asuddhoti micchādiṭṭhidhammo. Samalehīti pūraṇakassapādīhi chahi satthārehi. Apāpurāti desanāhatthena vivara. Dvāranti ariyamaggaṃ sandhāya vadati.
ಸೇಲೇತಿ ಘನಸಿಲಾಮಯೇ। ತಥೂಪಮನ್ತಿ ಏತ್ಥ ತಥಾ-ಸದ್ದೋ ತಂ-ಸದ್ದತ್ಥೇ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ತೇನ ಸೋ ಸೇಲಪಬ್ಬತೋ ಉಪಮಾ ಯಸ್ಸ। ತಂ ತಥೂಪಮನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇನ ವಾ ಪಬ್ಬತಾದಿನಾ ಪಕಾರೇನ ಉಪಮಾ ಅಸ್ಸಾತಿಪಿ ಅತ್ಥೋ। ಧಮ್ಮಮಯನ್ತಿ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮಭೂತಂ। ಉಟ್ಠಾಹೀತಿ ಧಮ್ಮದೇಸನತ್ಥಾಯ ಚಾರಿಕಚರಣತ್ಥಂ ಇಮಮ್ಹಾ ಆಸನಾ ಕಾಯೇನ, ಅಪ್ಪೋಸ್ಸುಕ್ಕಭಾವತೋ ವಾ ಚಿತ್ತೇನ ಉಟ್ಠೇಹಿ, ಅಯಮೇವ ವಾ ಪಾಠೋ। ತೇನೇವ ‘‘ವಿಚರ, ದೇಸಸ್ಸೂ’’ತಿ ದುವಿಧೇಪಿ ಕಾಯಚಿತ್ತಪಯೋಗೇ ನಿಯೋಜೇಸಿ। ವೀರಾತಿಆದಿ ಚತ್ತಾರಿ ಥುತಿವಸೇನ ಸಮ್ಬೋಧನಾನಿ।
Seleti ghanasilāmaye. Tathūpamanti ettha tathā-saddo taṃ-saddatthe daṭṭhabbo. Tena so selapabbato upamā yassa. Taṃ tathūpamanti attho. Tena vā pabbatādinā pakārena upamā assātipi attho. Dhammamayanti lokuttaradhammabhūtaṃ. Uṭṭhāhīti dhammadesanatthāya cārikacaraṇatthaṃ imamhā āsanā kāyena, appossukkabhāvato vā cittena uṭṭhehi, ayameva vā pāṭho. Teneva ‘‘vicara, desassū’’ti duvidhepi kāyacittapayoge niyojesi. Vīrātiādi cattāri thutivasena sambodhanāni.
೯. ಬುದ್ಧಚಕ್ಖುನಾತಿ ಇನ್ದ್ರಿಯಪರೋಪರಿಯತ್ತಞಾಣೇನ, ಆಸಯಾನುಸಯಞಾಣೇನ ಚ। ಇಮೇಸಞ್ಹಿ ದ್ವಿನ್ನಂ ‘‘ಬುದ್ಧಚಕ್ಖೂ’’ತಿ ನಾಮಂ। ಸ್ವಾಕಾರಾತಿ ಸದ್ಧಿನ್ದ್ರಿಯಾದಯೋವ ಆಕಾರಾ ಸುನ್ದರಾ ಯೇಸಂ, ತೇ ಸ್ವಾಕಾರಾ, ಸುವಿಞ್ಞಾಪಯಾ, ಪರಲೋಕಞ್ಚ ವಜ್ಜಞ್ಚ ಭಯತೋ ದಸ್ಸನಸೀಲಾ ಚಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಉಪ್ಪಲಾನಿ ಏತ್ಥ ಸನ್ತೀತಿ ಉಪ್ಪಲಿನೀತಿ ಗಚ್ಛಲತಾಪಿ ಪೋಕ್ಖರಣೀಪಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಇಧ ಪನ ಪೋಕ್ಖರಣೀ। ಏವಮಿತರೇಸುಪಿ। ಉದಕಾನುಗ್ಗತಾನೀತಿ ಉದಕತೋ ಅನುಗ್ಗತಾನಿ। ಅನ್ತೋ ನಿಮುಗ್ಗಾನೇವ ಹುತ್ವಾ ಪುಸನ್ತಿ ವಡ್ಢನ್ತಿ, ತಾನಿ ಅನ್ತೋನಿಮುಗ್ಗಪೋಸೀನಿ। ಅಚ್ಚುಗ್ಗಮ್ಮಾತಿ ಉದಕಂ ಅತಿಕ್ಕಮನವಸೇನ ಉಗ್ಗನ್ತ್ವಾ।
9.Buddhacakkhunāti indriyaparopariyattañāṇena, āsayānusayañāṇena ca. Imesañhi dvinnaṃ ‘‘buddhacakkhū’’ti nāmaṃ. Svākārāti saddhindriyādayova ākārā sundarā yesaṃ, te svākārā, suviññāpayā, paralokañca vajjañca bhayato dassanasīlā cāti daṭṭhabbaṃ. Uppalāni ettha santīti uppalinīti gacchalatāpi pokkharaṇīpi vuccati. Idha pana pokkharaṇī. Evamitaresupi. Udakānuggatānīti udakato anuggatāni. Anto nimuggāneva hutvā pusanti vaḍḍhanti, tāni antonimuggaposīni. Accuggammāti udakaṃ atikkamanavasena uggantvā.
ಅಪಾರುತಾತಿ ವಿವಟಾ। ತೇಸನ್ತಿ ಸಉಪನಿಸ್ಸಯಾನಂ ಸತ್ತಾನಂ। ದ್ವಾರಾತಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗದ್ವಾರಾನಿ। ಇದಞ್ಚ ಅತ್ತನೋ ಸಯಮ್ಭುಞಾಣೇನ ಸಉಪನಿಸ್ಸಯಾನಂ ತೇಸಂ ಮಗ್ಗುಪ್ಪತ್ತಿದಿಟ್ಠತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ವಿಹಿಂಸಸಞ್ಞೀತಿಆದೀಸು ಏವಮತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ – ‘‘ಅಹಞ್ಹಿ ಅತ್ತನೋ ಪಗುಣಂ ಸುಪ್ಪವತ್ತಿತಮ್ಪಿ ಇಮಂ ಪಣೀತಂ ಧಮ್ಮಂ ಅಜಾನನ್ತೇಸು ಮನುಜೇಸು ದೇಸನಾಯ ವಿಹಿಂಸಾ ಕಾಯವಾಚಾಕಿಲಮಥೋ ಹೋತೀ’’ತಿ ಏವಂ ವಿಹಿಂಸಸಞ್ಞೀ ಹುತ್ವಾ ನ ಭಾಸಿಂ ಭಾಸಿತುಂ ನ ಇಚ್ಛಿಂ। ಇದಾನಿ ಪನ ಹೇತುಸಮ್ಪನ್ನಾ ಅತ್ತನೋ ಸದ್ಧಾಭಾಜನಂ ವಿವರನ್ತು, ಪೂರೇಸ್ಸಾಮಿ ನೇಸಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪನ್ತಿ।
Apārutāti vivaṭā. Tesanti saupanissayānaṃ sattānaṃ. Dvārāti ariyamaggadvārāni. Idañca attano sayambhuñāṇena saupanissayānaṃ tesaṃ magguppattidiṭṭhataṃ sandhāya vadati. Vihiṃsasaññītiādīsu evamattho daṭṭhabbo – ‘‘ahañhi attano paguṇaṃ suppavattitampi imaṃ paṇītaṃ dhammaṃ ajānantesu manujesu desanāya vihiṃsā kāyavācākilamatho hotī’’ti evaṃ vihiṃsasaññī hutvā na bhāsiṃ bhāsituṃ na icchiṃ. Idāni pana hetusampannā attano saddhābhājanaṃ vivarantu, pūressāmi nesaṃ saṅkappanti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೫. ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾ • 5. Brahmayācanakathā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾ • Brahmayācanakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Brahmayācanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Brahmayācanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೫. ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾ • 5. Brahmayācanakathā
