| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
ਬ੍ਰਹ੍ਮਯਾਚਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Brahmayācanakathāvaṇṇanā
੭. ਅਧਿਗਤੋ ਖੋ ਮ੍ਯਾਯਨ੍ਤਿਆਦਿਮ੍ਹਿ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮੋ, ਗਮ੍ਭੀਰਤ੍ਤਾ ਦੁਦ੍ਦਸੋ। ਦੁਦ੍ਦਸਤ੍ਤਾ ਦੁਰਨੁਬੋਧੋ। ਸਨ੍ਤੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬੁਤੋ। ਪਣੀਤੋਤਿ ਅਤਪ੍ਪਕੋ। ਇਦਂ ਦ੍વਯਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮੇવ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਤਕ੍ਕਾવਚਰੋਤਿ ਤਕ੍ਕੇਨ ਆਕਾਰਪਰਿવਿਤਕ੍ਕੇਨ ਓਗਾਹਿਤਬ੍ਬੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਞਾਣੇਨੇવ ਅવਚਰਿਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਣ੍ਡਿਤવੇਦਨੀਯੋਤਿ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਨ੍ਨੇਹਿ ਪਣ੍ਡਿਤੇਹਿ વੇਦਨੀਯੋ। ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਸਮਥੋਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਮੇવ। ਤਞ੍ਹਿ ਫਲੂਪਚਾਰੇਨ ਏਕਮ੍ਪਿ ਸਮਾਨਂ ਤਥਾ ਤਥਾ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਰਾਮਾਤਿ ਪਜਾ। ਅਨੁ ਅਨੁ ਅਚ੍ਛਰਿਯਾ ਅਨਚ੍ਛਰਿਯਾ। ਤੇਸਂ ਭਗવਤੋ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਪਟਿਪਦਂ ਸੁਤਪੁਬ੍ਬਾਨਂ, ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ વਾ ਗਮ੍ਭੀਰਭਾવਂ ਅਧਿਗਤਪੁਬ੍ਬਾਨਂ। ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਭਗવਤੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਮਗ੍ਗਾ ਸੁਖਪ੍ਪਟਿਪਦਾ, ਤਥਾਪਿ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਪਟਿਪਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਕਿਚ੍ਛੇਨ ਮੇ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਪਕਾਸਿਤਂ ਪਕਾਸਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਉਭਯਥਾਪਿ ਪਾਠੋ। ਪਰੇਤੇਹਿ ਯੁਤ੍ਤੇਹਿ। ਰਾਗਰਤ੍ਤਾਤਿ ਕਾਮਰਾਗਦਿਟ੍ਠਿਰਾਗੇਹਿ ਰਤ੍ਤਾ। ਅਤ੍ਤਨਿਚ੍ਚਾਦਿਗਾਹਕਾ ਨ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਨ ਪਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ।
7.Adhigatokho myāyantiādimhi dhammoti catusaccadhammo, gambhīrattā duddaso. Duddasattā duranubodho. Santoti nibbuto. Paṇītoti atappako. Idaṃ dvayaṃ lokuttarameva sandhāya vuttaṃ. Atakkāvacaroti takkena ākāraparivitakkena ogāhitabbo na hoti, ñāṇeneva avacaritabboti attho. Paṇḍitavedanīyoti sammāpaṭipadaṃ paṭipannehi paṇḍitehi vedanīyo. Sabbasaṅkhārasamathotiādi sabbaṃ nibbānameva. Tañhi phalūpacārena ekampi samānaṃ tathā tathā vuccati. Rāmāti pajā. Anu anu acchariyā anacchariyā. Tesaṃ bhagavato pubbabhāgapaṭipadaṃ sutapubbānaṃ, dhammassa vā gambhīrabhāvaṃ adhigatapubbānaṃ. Kiñcāpi bhagavato cattāropi maggā sukhappaṭipadā, tathāpi bodhisattapaṭipadaṃ sandhāya ‘‘kicchena me’’ti vuttaṃ. ‘‘Pakāsitaṃ pakāsitu’’nti ubhayathāpi pāṭho. Paretehi yuttehi. Rāgarattāti kāmarāgadiṭṭhirāgehi rattā. Attaniccādigāhakā na dakkhanti na passissanti.
੮. ਸਹਂਪਤਿ ਕਿਰ ‘‘ਨਸ੍ਸਤਿ વਤ ਭੋ ਲੋਕੋ’’ਤਿ ਇਮਂ ਸਦ੍ਦਂ ਤਥਾ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਤਿ, ਯਥਾ ਦਸਸਹਸ੍ਸਿਲੋਕਧਾਤੁਬ੍ਰਹ੍ਮਾਨੋ ਸੁਤ੍વਾ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਂਸੁ। ਪਞ੍ਞਾਮਯੇ ਅਕ੍ਖਿਮ੍ਹਿ ਸਨ੍ਤਾਨਾਨੁਸਯਿਤવਸੇਨ ਅਪ੍ਪਂ ਪਰਿਤ੍ਤਂ ਰਾਗਾਦਿਰਜਂ ਏਤੇਸਂ, ਏવਂਸਭਾવਾਤਿ ਅਪ੍ਪਰਜਕ੍ਖਜਾਤਿਕਾ। ਅਸ੍ਸવਨਤਾਤਿ ਅਸ੍ਸવਨਤਾਯ।
8. Sahaṃpati kira ‘‘nassati vata bho loko’’ti imaṃ saddaṃ tathā nicchāreti, yathā dasasahassilokadhātubrahmāno sutvā sannipatiṃsu. Paññāmaye akkhimhi santānānusayitavasena appaṃ parittaṃ rāgādirajaṃ etesaṃ, evaṃsabhāvāti apparajakkhajātikā. Assavanatāti assavanatāya.
ਸਮਲੇਹਿ ਸਤ੍ਥਾਰੇਹਿ। ਅਪਾਪੁਰੇਤਨ੍ਤਿ વਿવਰ ਏਤਂ। ਅਮਤਸ੍ਸ ਦ੍વਾਰਨ੍ਤਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਂ, ਚਤੁਸਚ੍ਚਧਮ੍ਮਂ વਾ। વਿਜ੍ਜਤ੍ਤਯਚਤੁਮਗ੍ਗਞਾਣੇਹਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਬੁਦ੍ਧਂ ਪਟਿવਿਦ੍ਧਂ। ਸੇਲੇਤਿ ਸਿਲਾਮਯੇ। વਿਗਤਰਜਤ੍ਤਾ ਸੁਖਦਸ੍ਸਨਯੋਗ੍ਗੇ ਇਤੋ ਚ ਏਤ੍ਤੋ ਚ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਯਥਾ ਠਿਤੋ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਪੁਰਿਸੋ ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਜਨਤਂ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯ। ਤ੍વਮ੍ਪਿ ਸੁਮੇਧ ਸੁਨ੍ਦਰਪਞ੍ਞ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣਾਧਿਗਮਾਯ ਸਮਨ੍ਤਚਕ੍ਖੁ। ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸਸਙ੍ਗਾਮਾਨਂ વਿਜਿਤਤ੍ਤਾ વਿਜਿਤਸਙ੍ਗਾਮ। ਜਾਤਿਕਨ੍ਤਾਰਾਦਿਨਿਤ੍ਥਰਣਤ੍ਥਂ વੇਨੇਯ੍ਯਜਨਸਤ੍ਥવਾਹਨਸਮਤ੍ਥਤਾਯ ਸਤ੍ਥવਾਹ। ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਇਣਸ੍ਸ ਅਭਾવਤੋ ਅਣਣ।
Samalehi satthārehi. Apāpuretanti vivara etaṃ. Amatassa dvāranti ariyamaggaṃ, catusaccadhammaṃ vā. Vijjattayacatumaggañāṇehi punappunaṃ buddhaṃ paṭividdhaṃ. Seleti silāmaye. Vigatarajattā sukhadassanayogge ito ca etto ca āgantvā yathā ṭhito cakkhumā puriso samantato janataṃ passeyya. Tvampi sumedha sundarapañña sabbaññutaññāṇādhigamāya samantacakkhu. Sabbakilesasaṅgāmānaṃ vijitattā vijitasaṅgāma. Jātikantārādinittharaṇatthaṃ veneyyajanasatthavāhanasamatthatāya satthavāha. Kāmacchandaiṇassa abhāvato aṇaṇa.
੯. ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੁਨਾ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਪਰੋਪਰਿਯਤ੍ਤਞਾਣੇਨ ਚ ਆਸਯਾਨੁਸਯਞਾਣੇਨ ਚ। ਇਮੇਸਞ੍ਹਿ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਞਾਣਾਨਂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਚਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਨਾਮਂ। ਉਪ੍ਪਲਿਨਿਯਨ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਲવਨੇ। ਏવਂ ਸੇਸੇਸੁਪਿ । ਅਨ੍ਤੋ ਨਿਮੁਗ੍ਗਪੋਸੀਨੀਤਿ ਯਾਨਿ ਅਨ੍ਤੋ ਨਿਮੁਗ੍ਗਾਨੇવ ਪੋਸਿਯਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਯਾਨਿ ਉਦਕਂ ਅਚ੍ਚੁਗ੍ਗਮ੍ਮ ਠਿਤਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਸੂਰਿਯਰਂਸਿਸਮ੍ਫਸ੍ਸਂ ਆਗਮਯਮਾਨਾਨਿ ਠਿਤਾਨਿ ਅਜ੍ਜ ਪੁਪ੍ਫਨਕਾਨਿ। ਯਾਨਿ ਸਮੋਦਕਂ ਠਿਤਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਸ੍વੇ ਪੁਪ੍ਫਨਕਾਨਿ। ਯਾਨਿ ਉਦਕਾਨੁਗ੍ਗਤਾਨਿ, ਤਾਨਿ ਤਤਿਯਦਿવਸੇ ਪੁਪ੍ਫਨਕਾਨਿ। ਉਦਕਾ ਪਨ ਅਨੁਗ੍ਗਤਾਨਿ ਅਞ੍ਞਾਨਿਪਿ ਸਰੋਗਉਪ੍ਪਲਾਦੀਨਿ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਯਾਨਿ ਨੇવ ਪੁਪ੍ਫਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਭਕ੍ਖਾਨੇવ ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਪਾਲ਼ਿਨਾਰੁਲ਼੍ਹਾਨਿ, ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਪਨ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਏਤੇਹਿ ਉਗ੍ਘਟਿਤਞ੍ਞੂ વਿਪਞ੍ਚਿਤਞ੍ਞੂ ਨੇਯ੍ਯੋ ਪਦਪਰਮੋਤਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਾ। ਪਚ੍ਚਭਾਸੀਤਿ ਪਤਿ ਅਭਾਸਿ।
9.Buddhacakkhunā indriyaparopariyattañāṇena ca āsayānusayañāṇena ca. Imesañhi dvinnaṃ ñāṇānaṃ ‘‘buddhacakkhū’’ti nāmaṃ. Uppaliniyanti uppalavane. Evaṃ sesesupi . Anto nimuggaposīnīti yāni anto nimuggāneva posiyanti, tattha yāni udakaṃ accuggamma ṭhitāni, tāni sūriyaraṃsisamphassaṃ āgamayamānāni ṭhitāni ajja pupphanakāni. Yāni samodakaṃ ṭhitāni, tāni sve pupphanakāni. Yāni udakānuggatāni, tāni tatiyadivase pupphanakāni. Udakā pana anuggatāni aññānipi sarogauppalādīni nāma honti. Yāni neva pupphissanti macchakacchapabhakkhāneva bhavissanti, tāni pāḷināruḷhāni, āharitvā pana dīpetabbāni. Etehi ugghaṭitaññū vipañcitaññū neyyo padaparamoti cattāro puggalā yojetabbā. Paccabhāsīti pati abhāsi.
ਅਪਾਰੁਤਾਤਿ વਿવਟਾ। ਪਚ੍ਛਿਮਸ੍ਸ ਪਦਦ੍વਯਸ੍ਸ ਅਯਮਤ੍ਥੋ। ਅਹਞ੍ਹਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਗੁਣਂ ਸੁਪ੍ਪવਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਇਮਂ ਪਣੀਤਂ ਉਤ੍ਤਮਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕਾਯવਾਚਾਕਿਲਮਥਸਞ੍ਞੀ ਹੁਤ੍વਾ ਨਾਭਾਸਿ।
Apārutāti vivaṭā. Pacchimassa padadvayassa ayamattho. Ahañhi attano paguṇaṃ suppavattampi imaṃ paṇītaṃ uttamaṃ dhammaṃ kāyavācākilamathasaññī hutvā nābhāsi.
ਬ੍ਰਹ੍ਮਯਾਚਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Brahmayācanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੫. ਬ੍ਰਹ੍ਮਯਾਚਨਕਥਾ • 5. Brahmayācanakathā
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਬ੍ਰਹ੍ਮਯਾਚਨਕਥਾ • Brahmayācanakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਬ੍ਰਹ੍ਮਯਾਚਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Brahmayācanakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਬ੍ਰਹ੍ਮਯਾਚਨਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Brahmayācanakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੫. ਬ੍ਰਹ੍ਮਯਾਚਨਕਥਾ • 5. Brahmayācanakathā
