| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
பு³த்³தா⁴சிண்ணகதா²
Buddhāciṇṇakathā
22. ஏவங் த⁴ம்மஸேனாபதிங் ஸஞ்ஞாபெத்வா வேரஞ்ஜாயங் தங் வஸ்ஸாவாஸங் வீதினாமெத்வா வுத்த²வஸ்ஸோ மஹாபவாரணாய பவாரெத்வா அத² கோ² ப⁴க³வா ஆயஸ்மந்தங் ஆனந்த³ங் ஆமந்தேஸி. ஆமந்தேஸீதி ஆலபி அபா⁴ஸி ஸம்போ³தே⁴ஸி. கிந்தி? ஆசிண்ணங் கோ² பனேதந்தி ஏவமாதி³. ஆசிண்ணந்தி சரிதங் வத்தங் அனுத⁴ம்மதா. தங் கோ² பனேதங் ஆசிண்ணங் து³வித⁴ங் ஹோதி – பு³த்³தா⁴சிண்ணங், ஸாவகாசிண்ணந்தி. கதமங் பு³த்³தா⁴சிண்ணங்? இத³ங் தாவ ஏகங் – யேஹி நிமந்திதா வஸ்ஸங் வஸந்தி, ந தே அனபலோகெத்வா அனாபுச்சி²த்வா ஜனபத³சாரிகங் பக்கமந்தி. ஸாவகா பன அபலோகெத்வா வா அனபலோகெத்வா வா யதா²ஸுக²ங் பக்கமந்தி.
22. Evaṃ dhammasenāpatiṃ saññāpetvā verañjāyaṃ taṃ vassāvāsaṃ vītināmetvā vutthavasso mahāpavāraṇāya pavāretvā atha kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi. Āmantesīti ālapi abhāsi sambodhesi. Kinti? Āciṇṇaṃ kho panetanti evamādi. Āciṇṇanti caritaṃ vattaṃ anudhammatā. Taṃ kho panetaṃ āciṇṇaṃ duvidhaṃ hoti – buddhāciṇṇaṃ, sāvakāciṇṇanti. Katamaṃ buddhāciṇṇaṃ? Idaṃ tāva ekaṃ – yehi nimantitā vassaṃ vasanti, na te anapaloketvā anāpucchitvā janapadacārikaṃ pakkamanti. Sāvakā pana apaloketvā vā anapaloketvā vā yathāsukhaṃ pakkamanti.
அபரம்பி பு³த்³தா⁴சிண்ணங் – வுத்த²வஸ்ஸா பவாரெத்வா ஜனஸங்க³ஹத்தா²ய ஜனபத³சாரிகங் பக்கமந்தியேவ. ஜனபத³சாரிகங் சரந்தா ச மஹாமண்ட³லங் மஜ்ஜி²மமண்ட³லங் அந்திமமண்ட³லந்தி இமேஸங் திண்ணங் மண்ட³லானங் அஞ்ஞதரஸ்மிங் மண்ட³லே சரந்தி. தத்த² மஹாமண்ட³லங் நவயோஜனஸதிகங், மஜ்ஜி²மமண்ட³லங் ச²யோஜனஸதிகங், அந்திமமண்ட³லங் தியோஜனஸதிகங். யதா³ மஹாமண்ட³லே சாரிகங் சரிதுகாமா ஹொந்தி, ததா³ மஹாபவாரணாய பவாரெத்வா பாடிபத³தி³வஸே மஹாபி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரா நிக்க²மித்வா கா³மனிக³மாதீ³ஸு மஹாஜனங் ஆமிஸபடிக்³க³ஹேன அனுக்³க³ண்ஹந்தா த⁴ம்மதா³னேன சஸ்ஸ விவட்டுபனிஸ்ஸிதங் குஸலங் வட்³டெ⁴ந்தா நவஹி மாஸேஹி ஜனபத³சாரிகங் பரியோஸாபெந்தி. ஸசே பன அந்தோவஸ்ஸே பி⁴க்கூ²னங் ஸமத²விபஸ்ஸனா தருணா ஹொந்தி, மஹாபவாரணாய அப்பவாரெத்வா பவாரணாஸங்க³ஹங் த³த்வா கத்திகபுண்ணமாயங் பவாரெத்வா மாக³ஸிரஸ்ஸ பட²மதி³வஸே மஹாபி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரா நிக்க²மித்வா வுத்தனயேனேவ மஜ்ஜி²மமண்ட³லே அட்ட²ஹி மாஸேஹி சாரிகங் பரியோஸாபெந்தி. ஸசே பன நேஸங் வுத்த²வஸ்ஸானங் அபரிபாகிந்த்³ரியா வேனெய்யஸத்தா ஹொந்தி, தேஸங் இந்த்³ரியபரிபாகங் ஆக³மெந்தா மாக³ஸிரமாஸம்பி தத்தே²வ வஸித்வா பு²ஸ்ஸமாஸஸ்ஸ பட²மதி³வஸே மஹாபி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவாரா நிக்க²மித்வா வுத்தனயேனேவ அந்திமமண்ட³லே ஸத்தஹி மாஸேஹி சாரிகங் பரியோஸாபெந்தி. தேஸு ச மண்ட³லேஸு யத்த² கத்த²சி விசரந்தாபி தே தே ஸத்தே கிலேஸேஹி வியோஜெந்தா ஸோதாபத்திப²லாதீ³ஹி பயோஜெந்தா வேனெய்யவஸேனேவ நானாவண்ணானி புப்பா²னி ஓசினந்தா விய சரந்தி.
Aparampi buddhāciṇṇaṃ – vutthavassā pavāretvā janasaṅgahatthāya janapadacārikaṃ pakkamantiyeva. Janapadacārikaṃ carantā ca mahāmaṇḍalaṃ majjhimamaṇḍalaṃ antimamaṇḍalanti imesaṃ tiṇṇaṃ maṇḍalānaṃ aññatarasmiṃ maṇḍale caranti. Tattha mahāmaṇḍalaṃ navayojanasatikaṃ, majjhimamaṇḍalaṃ chayojanasatikaṃ, antimamaṇḍalaṃ tiyojanasatikaṃ. Yadā mahāmaṇḍale cārikaṃ caritukāmā honti, tadā mahāpavāraṇāya pavāretvā pāṭipadadivase mahābhikkhusaṅghaparivārā nikkhamitvā gāmanigamādīsu mahājanaṃ āmisapaṭiggahena anuggaṇhantā dhammadānena cassa vivaṭṭupanissitaṃ kusalaṃ vaḍḍhentā navahi māsehi janapadacārikaṃ pariyosāpenti. Sace pana antovasse bhikkhūnaṃ samathavipassanā taruṇā honti, mahāpavāraṇāya appavāretvā pavāraṇāsaṅgahaṃ datvā kattikapuṇṇamāyaṃ pavāretvā māgasirassa paṭhamadivase mahābhikkhusaṅghaparivārā nikkhamitvā vuttanayeneva majjhimamaṇḍale aṭṭhahi māsehi cārikaṃ pariyosāpenti. Sace pana nesaṃ vutthavassānaṃ aparipākindriyā veneyyasattā honti, tesaṃ indriyaparipākaṃ āgamentā māgasiramāsampi tattheva vasitvā phussamāsassa paṭhamadivase mahābhikkhusaṅghaparivārā nikkhamitvā vuttanayeneva antimamaṇḍale sattahi māsehi cārikaṃ pariyosāpenti. Tesu ca maṇḍalesu yattha katthaci vicarantāpi te te satte kilesehi viyojentā sotāpattiphalādīhi payojentā veneyyavaseneva nānāvaṇṇāni pupphāni ocinantā viya caranti.
அபரம்பி பு³த்³தா⁴னங் ஆசிண்ணங் – தே³வஸிகங் பச்சூஸஸமயே ஸந்தங் ஸுக²ங் நிப்³பா³னாரம்மணங் கத்வா ப²லஸமாபத்திஸமாபஜ்ஜனங், ப²லஸமாபத்தியா வுட்ட²ஹித்வா தே³வஸிகங் மஹாகருணாஸமாபத்தியா ஸமாபஜ்ஜனங், ததோ வுட்ட²ஹித்வா த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளே போ³த⁴னெய்யஸத்தஸமவலோகனங்.
Aparampi buddhānaṃ āciṇṇaṃ – devasikaṃ paccūsasamaye santaṃ sukhaṃ nibbānārammaṇaṃ katvā phalasamāpattisamāpajjanaṃ, phalasamāpattiyā vuṭṭhahitvā devasikaṃ mahākaruṇāsamāpattiyā samāpajjanaṃ, tato vuṭṭhahitvā dasasahassacakkavāḷe bodhaneyyasattasamavalokanaṃ.
அபரம்பி பு³த்³தா⁴னங் ஆசிண்ணங் – ஆக³ந்துகேஹி ஸத்³தி⁴ங் பட²மதரங் படிஸந்தா²ரகரணங், அட்டு²ப்பத்திவஸேன த⁴ம்மதே³ஸனா, ஓதிண்ணே தோ³ஸே ஸிக்கா²பத³பஞ்ஞாபனந்தி இத³ங் பு³த்³தா⁴சிண்ணங்.
Aparampi buddhānaṃ āciṇṇaṃ – āgantukehi saddhiṃ paṭhamataraṃ paṭisanthārakaraṇaṃ, aṭṭhuppattivasena dhammadesanā, otiṇṇe dose sikkhāpadapaññāpananti idaṃ buddhāciṇṇaṃ.
கதமங் ஸாவகாசிண்ணங்? பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே த்³விக்க²த்துங் ஸன்னிபாதோ புரே வஸ்ஸூபனாயிகாய ச கம்மட்டா²னக்³க³ஹணத்த²ங், வுத்த²வஸ்ஸானஞ்ச அதி⁴க³தகு³ணாரோசனத்த²ங் உபரி கம்மட்டா²னக்³க³ஹணத்த²ஞ்ச . இத³ங் ஸாவகாசிண்ணங். இத⁴ பன பு³த்³தா⁴சிண்ணங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ – ‘‘ஆசிண்ணங் கோ² பனேதங், ஆனந்த³, ததா²க³தான’’ந்தி.
Katamaṃ sāvakāciṇṇaṃ? Buddhassa bhagavato kāle dvikkhattuṃ sannipāto pure vassūpanāyikāya ca kammaṭṭhānaggahaṇatthaṃ, vutthavassānañca adhigataguṇārocanatthaṃ upari kammaṭṭhānaggahaṇatthañca . Idaṃ sāvakāciṇṇaṃ. Idha pana buddhāciṇṇaṃ dassento āha – ‘‘āciṇṇaṃ kho panetaṃ, ānanda, tathāgatāna’’nti.
ஆயாமாதி ஆக³ச்ச² யாம. அபலோகெஸ்ஸாமாதி சாரிகங் சரணத்தா²ய ஆபுச்சி²ஸ்ஸாம. ஏவந்தி ஸம்படிச்ச²னத்தே² நிபாதோ. ப⁴ந்தேதி கா³ரவாதி⁴வசனமேதங்; ஸத்து²னோ படிவசனதா³னந்திபி வட்டதி. ப⁴க³வதோ பச்சஸ்ஸோஸீதி ப⁴க³வதோ வசனங் படிஅஸ்ஸோஸி, அபி⁴முகோ² ஹுத்வா ஸுணி ஸம்படிச்சி². ஏவந்தி இமினா வசனேன படிக்³க³ஹேஸீதி வுத்தங் ஹோதி.
Āyāmāti āgaccha yāma. Apalokessāmāti cārikaṃ caraṇatthāya āpucchissāma. Evanti sampaṭicchanatthe nipāto. Bhanteti gāravādhivacanametaṃ; satthuno paṭivacanadānantipi vaṭṭati. Bhagavato paccassosīti bhagavato vacanaṃ paṭiassosi, abhimukho hutvā suṇi sampaṭicchi. Evanti iminā vacanena paṭiggahesīti vuttaṃ hoti.
அத² கோ² ப⁴க³வா நிவாஸெத்வாதி இத⁴ புப்³ப³ண்ஹஸமயந்தி வா ஸாயன்ஹஸமயந்தி வா ந வுத்தங். ஏவங் ஸந்தேபி ப⁴க³வா கதப⁴த்தகிச்சோ மஜ்ஜ²ன்ஹிகங் வீதினாமெத்வா ஆயஸ்மந்தங் ஆனந்த³ங் பச்சா²ஸமணங் கத்வா நக³ரத்³வாரதோ பட்டா²ய நக³ரவீதி²யோ ஸுவண்ணரஸபிஞ்ஜராஹி ரங்ஸீஹி ஸமுஜ்ஜோதயமானோ யேன வேரஞ்ஜஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ நிவேஸனங் தேனுபஸங்கமி. க⁴ரத்³வாரே டி²தமத்தமேவ சஸ்ஸ ப⁴க³வந்தங் தி³ஸ்வா பரிஜனோ ஆரோசேஸி. ப்³ராஹ்மணோ ஸதிங் படிலபி⁴த்வா ஸங்வேக³ஜாதோ ஸஹஸா வுட்டா²ய மஹாரஹங் ஆஸனங் பஞ்ஞபெத்வா ப⁴க³வந்தங் பச்சுக்³க³ம்ம ‘‘இதோ, ப⁴க³வா, உபஸங்கமதூ’’தி ஆஹ. ப⁴க³வா உபஸங்கமித்வா பஞ்ஞத்தே ஆஸனே நிஸீதி³. அத² கோ² வேரஞ்ஜோ ப்³ராஹ்மணோ ப⁴க³வந்தங் உபனிஸீதி³துகாமோ அத்தனா டி²தபதே³ஸதோ யேன ப⁴க³வா தேனுபஸங்கமி. இதோ பரங் உத்தானத்த²மேவ.
Atha kho bhagavā nivāsetvāti idha pubbaṇhasamayanti vā sāyanhasamayanti vā na vuttaṃ. Evaṃ santepi bhagavā katabhattakicco majjhanhikaṃ vītināmetvā āyasmantaṃ ānandaṃ pacchāsamaṇaṃ katvā nagaradvārato paṭṭhāya nagaravīthiyo suvaṇṇarasapiñjarāhi raṃsīhi samujjotayamāno yena verañjassa brāhmaṇassa nivesanaṃ tenupasaṅkami. Gharadvāre ṭhitamattameva cassa bhagavantaṃ disvā parijano ārocesi. Brāhmaṇo satiṃ paṭilabhitvā saṃvegajāto sahasā vuṭṭhāya mahārahaṃ āsanaṃ paññapetvā bhagavantaṃ paccuggamma ‘‘ito, bhagavā, upasaṅkamatū’’ti āha. Bhagavā upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho verañjo brāhmaṇo bhagavantaṃ upanisīditukāmo attanā ṭhitapadesato yena bhagavā tenupasaṅkami. Ito paraṃ uttānatthameva.
யங் பன ப்³ராஹ்மணோ ஆஹ – ‘‘அபிச யோ தெ³ய்யத⁴ம்மோ, ஸோ ந தி³ன்னோ’’தி. தத்ராயமதி⁴ப்பாயோ – மயா நிமந்திதானங் வஸ்ஸங்வுத்தா²னங் தும்ஹாகங் தேமாஸங் தி³வஸே தி³வஸே பாதோ யாகு³க²ஜ்ஜகங், மஜ்ஜ²ன்ஹிகே கா²த³னீயபோ⁴ஜனீயங், ஸாயன்ஹே அனேகவித⁴ பானவிகதி க³ந்த⁴புப்பா²தீ³ஹி பூஜாஸக்காரோதி ஏவமாதி³கோ யோ தெ³ய்யத⁴ம்மோ தா³தப்³போ³ அஸ்ஸ, ஸோ ந தி³ன்னோதி. தஞ்ச கோ² நோ அஸந்தந்தி எத்த² பன லிங்க³விபல்லாஸோ வேதி³தப்³போ³. ஸோ ச கோ² தெ³ய்யத⁴ம்மோ அம்ஹாகங் நோ அஸந்தோதி அயஞ்ஹெத்த² அத்தோ². அத² வா யங் தா³னவத்து²ங் மயங் தும்ஹாகங் த³தெ³ய்யாம, தஞ்ச கோ² நோ அஸந்தந்தி ஏவமெத்த² அத்தோ² வேதி³தப்³போ³.
Yaṃ pana brāhmaṇo āha – ‘‘apica yo deyyadhammo, so na dinno’’ti. Tatrāyamadhippāyo – mayā nimantitānaṃ vassaṃvutthānaṃ tumhākaṃ temāsaṃ divase divase pāto yāgukhajjakaṃ, majjhanhike khādanīyabhojanīyaṃ, sāyanhe anekavidha pānavikati gandhapupphādīhi pūjāsakkāroti evamādiko yo deyyadhammo dātabbo assa, so na dinnoti. Tañca kho no asantanti ettha pana liṅgavipallāso veditabbo. So ca kho deyyadhammo amhākaṃ no asantoti ayañhettha attho. Atha vā yaṃ dānavatthuṃ mayaṃ tumhākaṃ dadeyyāma, tañca kho no asantanti evamettha attho veditabbo.
நோபி அதா³துகம்யதாதி அதா³துகாமதாபி நோ நத்தி², யதா² பஹூதவித்தூபகரணானங் மச்ச²ரீனங். தங் குதெத்த² லப்³பா⁴ ப³ஹுகிச்சா க⁴ராவாஸாதி தத்ராயங் யோஜனா – யஸ்மா ப³ஹுகிச்சா க⁴ராவாஸா, தஸ்மா எத்த² ஸந்தேபி தெ³ய்யத⁴ம்மே தா³துகம்யதாய ச தங் குதோ லப்³பா⁴ குதோ தங் ஸக்கா லத்³து⁴ங், யங் மயங் தும்ஹாகங் தெ³ய்யத⁴ம்மங் த³தெ³ய்யாமாதி க⁴ராவாஸங் க³ரஹந்தோ ஆஹ. ஸோ கிர மாரேன ஆவட்டிதபா⁴வங் ந ஜானாதி, ‘‘க⁴ராவாஸபலிபோ³தே⁴ன மே ஸதிஸம்மோஸோ ஜாதோ’’தி மஞ்ஞி, தஸ்மா ஏவமாஹ. அபிச – தங் குதெத்த² லப்³பா⁴தி இமஸ்மிங் தேமாஸப்³ப⁴ந்தரே யமஹங் தும்ஹாகங் த³தெ³ய்யங், தங் குதோ லப்³பா⁴? ப³ஹுகிச்சா ஹி க⁴ராவாஸாதி ஏவமெத்த² யோஜனா வேதி³தப்³பா³.
Nopiadātukamyatāti adātukāmatāpi no natthi, yathā pahūtavittūpakaraṇānaṃ maccharīnaṃ. Taṃ kutettha labbhā bahukiccā gharāvāsāti tatrāyaṃ yojanā – yasmā bahukiccā gharāvāsā, tasmā ettha santepi deyyadhamme dātukamyatāya ca taṃ kuto labbhā kuto taṃ sakkā laddhuṃ, yaṃ mayaṃ tumhākaṃ deyyadhammaṃ dadeyyāmāti gharāvāsaṃ garahanto āha. So kira mārena āvaṭṭitabhāvaṃ na jānāti, ‘‘gharāvāsapalibodhena me satisammoso jāto’’ti maññi, tasmā evamāha. Apica – taṃ kutettha labbhāti imasmiṃ temāsabbhantare yamahaṃ tumhākaṃ dadeyyaṃ, taṃ kuto labbhā? Bahukiccā hi gharāvāsāti evamettha yojanā veditabbā.
அத² ப்³ராஹ்மணோ ‘‘யங்னூனாஹங் யங் மே தீஹி மாஸேஹி தா³தப்³ப³ங் ஸியா, தங் ஸப்³ப³ங் ஏகதி³வஸேனேவ த³தெ³ய்ய’’ந்தி சிந்தெத்வா அதி⁴வாஸேது மே ப⁴வங் கோ³தமோதிஆதி³மாஹ. தத்த² ஸ்வாதனாயாதி யங் மே தும்ஹேஸு ஸக்காரங் கரோதோ ஸ்வே ப⁴விஸ்ஸதி புஞ்ஞஞ்சேவ பீதிபாமோஜ்ஜஞ்ச, தத³த்தா²ய. அத² ததா²க³தோ ‘‘ஸசே அஹங் நாதி⁴வாஸெய்யங், ‘அயங் தேமாஸங் கிஞ்சி அலத்³தா⁴ குபிதோ மஞ்ஞே, தேன மே யாசியமானோ ஏகப⁴த்தம்பி ந படிக்³க³ண்ஹாதி, நத்தி² இமஸ்மிங் அதி⁴வாஸனக²ந்தி, அஸப்³ப³ஞ்ஞூ அய’ந்தி ஏவங் ப்³ராஹ்மணோ ச வேரஞ்ஜாவாஸினோ ச க³ரஹித்வா ப³ஹுங் அபுஞ்ஞங் பஸவெய்யுங், தங் தேஸங் மா அஹோஸீ’’தி தேஸங் அனுகம்பாய அதி⁴வாஸேஸி ப⁴க³வா துண்ஹீபா⁴வேன.
Atha brāhmaṇo ‘‘yaṃnūnāhaṃ yaṃ me tīhi māsehi dātabbaṃ siyā, taṃ sabbaṃ ekadivaseneva dadeyya’’nti cintetvā adhivāsetu me bhavaṃ gotamotiādimāha. Tattha svātanāyāti yaṃ me tumhesu sakkāraṃ karoto sve bhavissati puññañceva pītipāmojjañca, tadatthāya. Atha tathāgato ‘‘sace ahaṃ nādhivāseyyaṃ, ‘ayaṃ temāsaṃ kiñci aladdhā kupito maññe, tena me yāciyamāno ekabhattampi na paṭiggaṇhāti, natthi imasmiṃ adhivāsanakhanti, asabbaññū aya’nti evaṃ brāhmaṇo ca verañjāvāsino ca garahitvā bahuṃ apuññaṃ pasaveyyuṃ, taṃ tesaṃ mā ahosī’’ti tesaṃ anukampāya adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena.
அதி⁴வாஸெத்வா ச அத² கோ² ப⁴க³வா வேரஞ்ஜங் ப்³ராஹ்மணங் ‘‘அலங் க⁴ராவாஸபலிபோ³த⁴சிந்தாயா’’தி ஸஞ்ஞாபெத்வா தங்க²ணானுரூபாய த⁴ம்மியா கதா²ய தி³ட்ட²த⁴ம்மிகஸம்பராயிகங் அத்த²ங் ஸந்த³ஸ்ஸெத்வா குஸலே த⁴ம்மே ஸமாத³பெத்வா க³ண்ஹாபெத்வா தத்த² ச நங் ஸமுத்தேஜெத்வா ஸஉஸ்ஸாஹங் கத்வா தாய ஸஉஸ்ஸாஹதாய அஞ்ஞேஹி ச விஜ்ஜமானகு³ணேஹி ஸம்பஹங்ஸெத்வா த⁴ம்மரதனவஸ்ஸங் வஸ்ஸெத்வா உட்டா²யாஸனா பக்காமி. பக்கந்தே ச பன ப⁴க³வதி வேரஞ்ஜோ ப்³ராஹ்மணோ புத்ததா³ரங் ஆமந்தேஸி – ‘‘மயங், ப⁴ணே, ப⁴க³வந்தங் தேமாஸங் நிமந்தெத்வா ஏகதி³வஸங் ஏகப⁴த்தம்பி நாத³ம்ஹ. ஹந்த³, தா³னி ததா² தா³னங் படியாதே³த² யதா² தேமாஸிகோபி தெ³ய்யத⁴ம்மோ ஸ்வே ஏகதி³வஸேனேவ தா³துங் ஸக்கா ஹோதீ’’தி. ததோ பணீதங் தா³னங் படியாதா³பெத்வா யங் தி³வஸங் ப⁴க³வா நிமந்திதோ, தஸ்ஸா ரத்தியா அச்சயேன ஆஸனட்டா²னங் அலங்காராபெத்வா மஹாரஹானி ஆஸனானி பஞ்ஞபெத்வா க³ந்த⁴தூ⁴மவாஸகுஸுமவிசித்ரங் மஹாபூஜங் ஸஜ்ஜெத்வா ப⁴க³வதோ காலங் ஆரோசாபேஸி. தேன வுத்தங் – ‘‘அத² கோ² வேரஞ்ஜோ ப்³ராஹ்மணோ தஸ்ஸா ரத்தியா அச்சயேன…பே॰… நிட்டி²தங் ப⁴த்த’’ந்தி.
Adhivāsetvā ca atha kho bhagavā verañjaṃ brāhmaṇaṃ ‘‘alaṃ gharāvāsapalibodhacintāyā’’ti saññāpetvā taṅkhaṇānurūpāya dhammiyā kathāya diṭṭhadhammikasamparāyikaṃ atthaṃ sandassetvā kusale dhamme samādapetvā gaṇhāpetvā tattha ca naṃ samuttejetvā saussāhaṃ katvā tāya saussāhatāya aññehi ca vijjamānaguṇehi sampahaṃsetvā dhammaratanavassaṃ vassetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Pakkante ca pana bhagavati verañjo brāhmaṇo puttadāraṃ āmantesi – ‘‘mayaṃ, bhaṇe, bhagavantaṃ temāsaṃ nimantetvā ekadivasaṃ ekabhattampi nādamha. Handa, dāni tathā dānaṃ paṭiyādetha yathā temāsikopi deyyadhammo sve ekadivaseneva dātuṃ sakkā hotī’’ti. Tato paṇītaṃ dānaṃ paṭiyādāpetvā yaṃ divasaṃ bhagavā nimantito, tassā rattiyā accayena āsanaṭṭhānaṃ alaṅkārāpetvā mahārahāni āsanāni paññapetvā gandhadhūmavāsakusumavicitraṃ mahāpūjaṃ sajjetvā bhagavato kālaṃ ārocāpesi. Tena vuttaṃ – ‘‘atha kho verañjo brāhmaṇo tassā rattiyā accayena…pe… niṭṭhitaṃ bhatta’’nti.
23. ப⁴க³வா பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதோ தத்த² அக³மாஸி. தேன வுத்தங் – ‘‘அத² கோ² ப⁴க³வா…பே॰… நிஸீதி³ ஸத்³தி⁴ங் பி⁴க்கு²ஸங்கே⁴னா’’தி. அத² கோ² வேரஞ்ஜோ ப்³ராஹ்மணோ பு³த்³த⁴ப்பமுக²ங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ந்தி பு³த்³த⁴ப்பமுக²ந்தி பு³த்³த⁴பரிணாயகங்; பு³த்³த⁴ங் ஸங்க⁴த்தே²ரங் கத்வா நிஸின்னந்தி வுத்தங் ஹோதி. பணீதேனாதி உத்தமேன. ஸஹத்தா²தி ஸஹத்தே²ன. ஸந்தப்பெத்வாதி ஸுட்டு² தப்பெத்வா, பரிபுண்ணங் ஸுஹிதங் யாவத³த்த²ங் கத்வா. ஸம்பவாரெத்வாதி ஸுட்டு² பவாரெத்வா ‘அல’ந்தி ஹத்த²ஸஞ்ஞாய முக²ஸஞ்ஞாய வசீபே⁴தே³ன ச படிக்கி²பாபெத்வா. பு⁴த்தாவிந்தி பு⁴த்தவந்தங். ஓனீதபத்தபாணிந்தி பத்ததோ ஓனீதபாணிங்; அபனீதஹத்த²ந்தி வுத்தங் ஹோதி. திசீவரேன அச்சா²தே³ஸீதி திசீவரங் ப⁴க³வதோ அதா³ஸி. இத³ங் பன வோஹாரவசனமத்தங் ஹோதி ‘‘திசீவரேன அச்சா²தே³ஸீ’’தி, தஸ்மிஞ்ச திசீவரே ஏகமேகோ ஸாடகோ ஸஹஸ்ஸங் அக்³க⁴தி. இதி ப்³ராஹ்மணோ ப⁴க³வதோ திஸஹஸ்ஸக்³க⁴னகங் திசீவரமதா³ஸி உத்தமங் காஸிகவத்த²ஸதி³ஸங். ஏகமேகஞ்ச பி⁴க்கு²ங் ஏகமேகேன து³ஸ்ஸயுகே³னாதி ஏகமேகேன து³ஸ்ஸயுக³ளேன. தத்ர ஏகஸாடகோ பஞ்சஸதானி அக்³க⁴தி. ஏவங் பஞ்சன்னங் பி⁴க்கு²ஸதானங் பஞ்சஸதஸஹஸ்ஸக்³க⁴னகானி து³ஸ்ஸானி அதா³ஸி. ப்³ராஹ்மணோ எத்தகம்பி த³த்வா அதுட்டோ² புன ஸத்தட்ட²ஸஹஸ்ஸக்³க⁴னகே அனேகரத்தகம்ப³லே ச பட்டுண்ணபத்தபடே ச பா²லெத்வா பா²லெத்வா ஆயோக³அங்ஸப³த்³த⁴ககாயப³ந்த⁴னபரிஸ்ஸாவனாதீ³னங் அத்தா²ய அதா³ஸி. ஸதபாகஸஹஸ்ஸபாகானஞ்ச பே⁴ஸஜ்ஜதேலானங் தும்பா³னி பூரெத்வா ஏகமேகஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ அப்³ப⁴ஞ்ஜனத்தா²ய ஸஹஸ்ஸக்³க⁴னகங் தேலமதா³ஸி. கிங் ப³ஹுனா, சதூஸு பச்சயேஸு ந கோசி பரிக்கா²ரோ ஸமணபரிபோ⁴கோ³ அதி³ன்னோ நாம அஹோஸி. பாளியங் பன சீவரமத்தமேவ வுத்தங்.
23. Bhagavā bhikkhusaṅghaparivuto tattha agamāsi. Tena vuttaṃ – ‘‘atha kho bhagavā…pe… nisīdi saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Atha kho verañjo brāhmaṇo buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghanti buddhappamukhanti buddhapariṇāyakaṃ; buddhaṃ saṅghattheraṃ katvā nisinnanti vuttaṃ hoti. Paṇītenāti uttamena. Sahatthāti sahatthena. Santappetvāti suṭṭhu tappetvā, paripuṇṇaṃ suhitaṃ yāvadatthaṃ katvā. Sampavāretvāti suṭṭhu pavāretvā ‘ala’nti hatthasaññāya mukhasaññāya vacībhedena ca paṭikkhipāpetvā. Bhuttāvinti bhuttavantaṃ. Onītapattapāṇinti pattato onītapāṇiṃ; apanītahatthanti vuttaṃ hoti. Ticīvarena acchādesīti ticīvaraṃ bhagavato adāsi. Idaṃ pana vohāravacanamattaṃ hoti ‘‘ticīvarena acchādesī’’ti, tasmiñca ticīvare ekameko sāṭako sahassaṃ agghati. Iti brāhmaṇo bhagavato tisahassagghanakaṃ ticīvaramadāsi uttamaṃ kāsikavatthasadisaṃ. Ekamekañca bhikkhuṃ ekamekena dussayugenāti ekamekena dussayugaḷena. Tatra ekasāṭako pañcasatāni agghati. Evaṃ pañcannaṃ bhikkhusatānaṃ pañcasatasahassagghanakāni dussāni adāsi. Brāhmaṇo ettakampi datvā atuṭṭho puna sattaṭṭhasahassagghanake anekarattakambale ca paṭṭuṇṇapattapaṭe ca phāletvā phāletvā āyogaaṃsabaddhakakāyabandhanaparissāvanādīnaṃ atthāya adāsi. Satapākasahassapākānañca bhesajjatelānaṃ tumbāni pūretvā ekamekassa bhikkhuno abbhañjanatthāya sahassagghanakaṃ telamadāsi. Kiṃ bahunā, catūsu paccayesu na koci parikkhāro samaṇaparibhogo adinno nāma ahosi. Pāḷiyaṃ pana cīvaramattameva vuttaṃ.
ஏவங் மஹாயாக³ங் யஜித்வா ஸபுத்ததா³ரங் வந்தி³த்வா நிஸின்னங் அத² கோ² ப⁴க³வா வேரஞ்ஜங் ப்³ராஹ்மணங் தேமாஸங் மாராவட்டனேன த⁴ம்மஸவனாமதரஸபரிபோ⁴க³பரிஹீனங் ஏகதி³வஸேனேவ த⁴ம்மாமதவஸ்ஸங் வஸ்ஸெத்வா புரிபுண்ணஸங்கப்பங் குருமானோ த⁴ம்மியா கதா²ய ஸந்த³ஸ்ஸெத்வா…பே॰… உட்டா²யாஸனா பக்காமி. ப்³ராஹ்மணோபி ஸபுத்ததா³ரோ ப⁴க³வந்தஞ்ச பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஞ்ச வந்தி³த்வா ‘‘புனபி, ப⁴ந்தே, அம்ஹாகங் அனுக்³க³ஹங் கரெய்யாதா²’’தி ஏவமாதீ³னி வத³ந்தோ அனுப³ந்தி⁴த்வா அஸ்ஸூனி பவத்தயமானோ நிவத்தி.
Evaṃ mahāyāgaṃ yajitvā saputtadāraṃ vanditvā nisinnaṃ atha kho bhagavā verañjaṃ brāhmaṇaṃ temāsaṃ mārāvaṭṭanena dhammasavanāmatarasaparibhogaparihīnaṃ ekadivaseneva dhammāmatavassaṃ vassetvā puripuṇṇasaṅkappaṃ kurumāno dhammiyākathāya sandassetvā…pe… uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Brāhmaṇopi saputtadāro bhagavantañca bhikkhusaṅghañca vanditvā ‘‘punapi, bhante, amhākaṃ anuggahaṃ kareyyāthā’’ti evamādīni vadanto anubandhitvā assūni pavattayamāno nivatti.
அத² கோ² ப⁴க³வா வேரஞ்ஜாயங் யதா²பி⁴ரந்தங் விஹரித்வாதி யதா²ஜ்ஜா²ஸயங் யதா²ருசிதங் வாஸங் வஸித்வா வேரஞ்ஜாய நிக்க²மித்வா மஹாமண்ட³லே சாரிகாய சரணகாலே க³ந்தப்³ப³ங் பு³த்³த⁴வீதி² பஹாய து³ப்³பி⁴க்க²தோ³ஸேன கிலந்தங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ங் உஜுனாவ மக்³கே³ன க³ஹெத்வா க³ந்துகாமோ ஸோரெய்யாதீ³னி அனுபக³ம்ம பயாக³பதிட்டா²னங் க³ந்த்வா தத்த² க³ங்க³ங் நதி³ங் உத்தரித்வா யேன பா³ராணஸீ தத³வஸரி. தேன அவஸரி தத³வஸரி. தத்ராபி யதா²ஜ்ஜா²ஸயங் விஹரித்வா வேஸாலிங் அக³மாஸி. தேன வுத்தங் – ‘‘அனுபக³ம்ம ஸோரெய்யங்…பே॰… வேஸாலியங் விஹரதி மஹாவனே கூடாகா³ரஸாலாய’’ந்தி.
Atha kho bhagavā verañjāyaṃ yathābhirantaṃ viharitvāti yathājjhāsayaṃ yathārucitaṃ vāsaṃ vasitvā verañjāya nikkhamitvā mahāmaṇḍale cārikāya caraṇakāle gantabbaṃ buddhavīthi pahāya dubbhikkhadosena kilantaṃ bhikkhusaṅghaṃ ujunāva maggena gahetvā gantukāmo soreyyādīni anupagamma payāgapatiṭṭhānaṃ gantvā tattha gaṅgaṃ nadiṃ uttaritvā yena bārāṇasī tadavasari. Tena avasari tadavasari. Tatrāpi yathājjhāsayaṃ viharitvā vesāliṃ agamāsi. Tena vuttaṃ – ‘‘anupagamma soreyyaṃ…pe… vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāya’’nti.
பு³த்³தா⁴சிண்ணகதா² நிட்டி²தா.
Buddhāciṇṇakathā niṭṭhitā.
ஸமந்தபாஸாதி³காய வினயஸங்வண்ணனாய
Samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
வேரஞ்ஜகண்ட³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Verañjakaṇḍavaṇṇanā niṭṭhitā.
தத்ரித³ங் ஸமந்தபாஸாதி³காய ஸமந்தபாஸாதி³கத்தஸ்மிங் –
Tatridaṃ samantapāsādikāya samantapāsādikattasmiṃ –
ஆசரியபரம்பரதோ, நிதா³னவத்து²ப்பபே⁴த³தீ³பனதோ;
Ācariyaparamparato, nidānavatthuppabhedadīpanato;
பரஸமயவிவஜ்ஜனதோ, ஸகஸமயவிஸுத்³தி⁴தோ சேவ.
Parasamayavivajjanato, sakasamayavisuddhito ceva.
ப்³யஞ்ஜனபரிஸோத⁴னதோ, பத³த்த²தோ பாளியோஜனக்கமதோ;
Byañjanaparisodhanato, padatthato pāḷiyojanakkamato;
ஸிக்கா²பத³னிச்ச²யதோ, விப⁴ங்க³னயபே⁴த³த³ஸ்ஸனதோ.
Sikkhāpadanicchayato, vibhaṅganayabhedadassanato.
ஸம்பஸ்ஸதங் ந தி³ஸ்ஸதி, கிஞ்சி அபாஸாதி³கங் யதோ எத்த²;
Sampassataṃ na dissati, kiñci apāsādikaṃ yato ettha;
விஞ்ஞூனமயங் தஸ்மா, ஸமந்தபாஸாதி³காத்வேவ.
Viññūnamayaṃ tasmā, samantapāsādikātveva.
ஸங்வண்ணனா பவத்தா, வினயஸ்ஸ வினெய்யத³மனகுஸலேன;
Saṃvaṇṇanā pavattā, vinayassa vineyyadamanakusalena;
வுத்தஸ்ஸ லோகனாதே²ன, லோகமனுகம்பமானேனாதி.
Vuttassa lokanāthena, lokamanukampamānenāti.
வேரஞ்ஜகண்ட³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Verañjakaṇḍavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / வேரஞ்ஜகண்ட³ங் • Verañjakaṇḍaṃ
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / பு³த்³தா⁴சிண்ணகதா² • Buddhāciṇṇakathā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / உபாஸகத்தபடிவேத³னாகதா²வண்ணனா • Upāsakattapaṭivedanākathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / வினயபஞ்ஞத்தியாசனகதா²வண்ணனா • Vinayapaññattiyācanakathāvaṇṇanā
