Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / బుద్ధవంస-అట్ఠకథా • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā

    ౨౮. బుద్ధపకిణ్ణకకథా

    28. Buddhapakiṇṇakakathā

    ౧-౧౮.

    1-18.

    ‘‘అపరిమేయ్యితో కప్పే, చతురో ఆసుం వినాయకా’’తిఆదికా అట్ఠారసగాథా సఙ్గీతికారకేహి ఠపితా నిగమనగాథాతి వేదితబ్బా. సేసగాథాసు సబ్బత్థ పాకటమేవాతి.

    ‘‘Aparimeyyito kappe, caturo āsuṃ vināyakā’’tiādikā aṭṭhārasagāthā saṅgītikārakehi ṭhapitā nigamanagāthāti veditabbā. Sesagāthāsu sabbattha pākaṭamevāti.

    వేమత్తకథా

    Vemattakathā

    ఇమస్మిం పన సకలేపి బుద్ధవంసే నిద్దిట్ఠానం పఞ్చవీసతియా బుద్ధానం అట్ఠ వేమత్తాని వేదితబ్బాని. కతమాని అట్ఠ? ఆయువేమత్తం, పమాణవేమత్తం, కులవేమత్తం, పధానవేమత్తం, రస్మివేమత్తం, యానవేమత్తం, బోధివేమత్తం, పల్లఙ్కవేమత్తన్తి.

    Imasmiṃ pana sakalepi buddhavaṃse niddiṭṭhānaṃ pañcavīsatiyā buddhānaṃ aṭṭha vemattāni veditabbāni. Katamāni aṭṭha? Āyuvemattaṃ, pamāṇavemattaṃ, kulavemattaṃ, padhānavemattaṃ, rasmivemattaṃ, yānavemattaṃ, bodhivemattaṃ, pallaṅkavemattanti.

    తత్థ ఆయువేమత్తం నామ కేచి దీఘాయుకా హోన్తి కేచి అప్పాయుకా. తథా హి దీపఙ్కరో కోణ్డఞ్ఞో అనోమదస్సీ పదుమో పదుముత్తరో అత్థదస్సీ ధమ్మదస్సీ సిద్ధత్థో తిస్సోతి ఇమే నవ బుద్ధా వస్ససతసహస్సాయుకా అహేసుం. మఙ్గలో సుమనో సోభితో నారదో సుమేధో సుజాతో పియదస్సీ ఫుస్సోతి ఇమే అట్ఠ బుద్ధా నవుతివస్ససహస్సాయుకా అహేసుం. రేవతో వేస్సభూ చాతి ఇమే ద్వే బుద్ధా సట్ఠివస్ససహస్సాయుకా అహేసుం. విపస్సీ భగవా అసీతివస్ససహస్సాయుకా అహోసి. సిఖీ కకుసన్ధో కోణాగమనో కస్సపోతి ఇమే చత్తారో బుద్ధా యథాక్కమేన సత్తతిచత్తాలీసతింసవీసవస్ససహస్సాయుకా అహేసుం. అమ్హాకం పన భగవతో వస్ససతం ఆయుప్పమాణం అహోసి. ఉపచితపుఞ్ఞసమ్భారానం దీఘాయుకసంవత్తనియకమ్మసముపేతానమ్పి బుద్ధానం యుగవసేన ఆయుప్పమాణం అప్పమాణం అహోసి. అయం పఞ్చవీసతియా బుద్ధానం ఆయువేమత్తం నామ.

    Tattha āyuvemattaṃ nāma keci dīghāyukā honti keci appāyukā. Tathā hi dīpaṅkaro koṇḍañño anomadassī padumo padumuttaro atthadassī dhammadassī siddhattho tissoti ime nava buddhā vassasatasahassāyukā ahesuṃ. Maṅgalo sumano sobhito nārado sumedho sujāto piyadassī phussoti ime aṭṭha buddhā navutivassasahassāyukā ahesuṃ. Revato vessabhū cāti ime dve buddhā saṭṭhivassasahassāyukā ahesuṃ. Vipassī bhagavā asītivassasahassāyukā ahosi. Sikhī kakusandho koṇāgamano kassapoti ime cattāro buddhā yathākkamena sattaticattālīsatiṃsavīsavassasahassāyukā ahesuṃ. Amhākaṃ pana bhagavato vassasataṃ āyuppamāṇaṃ ahosi. Upacitapuññasambhārānaṃ dīghāyukasaṃvattaniyakammasamupetānampi buddhānaṃ yugavasena āyuppamāṇaṃ appamāṇaṃ ahosi. Ayaṃ pañcavīsatiyā buddhānaṃ āyuvemattaṃ nāma.

    పమాణవేమత్తం నామ కేచి దీఘా హోన్తి కేచి రస్సా. తథా హి దీపఙ్కర-రేవత-పియదస్సీ-అత్థదస్సీ-ధమ్మదస్సీ-విపస్సీబుద్ధానం అసీతిహత్థుబ్బేధం సరీరప్పమాణం అహోసి. కోణ్డఞ్ఞ-మఙ్గల-నారద-సుమేధానం అట్ఠాసీతిహత్థుబ్బేధో కాయో అహోసి. సుమనస్స నవుతిహత్థుబ్బేధం సరీరం అహోసి. సోభిత-అనోమదస్సీ-పదుమ-పదుముత్తర-ఫుస్సబుద్ధానం అట్ఠపణ్ణాసహత్థుబ్బేధం సరీరం అహోసి. సుజాతో పణ్ణాసహత్థుబ్బేధసరీరో అహోసి. సిద్ధత్థ-తిస్స-వేస్సభునో సట్ఠిహత్థుబ్బేధా అహేసుం. సిఖీ సత్తతిహత్థుబ్బేధో అహోసి. కకుసన్ధ-కోణాగమన-కస్సపా యథాక్కమేన చత్తాలీసతింసవీసతిహత్థుబ్బేధా అహేసుం. అమ్హాకం భగవా అట్ఠారసహత్థుబ్బేధో అహోసి. అయం పఞ్చవీసతియా బుద్ధానం పమాణవేమత్తం నామ.

    Pamāṇavemattaṃ nāma keci dīghā honti keci rassā. Tathā hi dīpaṅkara-revata-piyadassī-atthadassī-dhammadassī-vipassībuddhānaṃ asītihatthubbedhaṃ sarīrappamāṇaṃ ahosi. Koṇḍañña-maṅgala-nārada-sumedhānaṃ aṭṭhāsītihatthubbedho kāyo ahosi. Sumanassa navutihatthubbedhaṃ sarīraṃ ahosi. Sobhita-anomadassī-paduma-padumuttara-phussabuddhānaṃ aṭṭhapaṇṇāsahatthubbedhaṃ sarīraṃ ahosi. Sujāto paṇṇāsahatthubbedhasarīro ahosi. Siddhattha-tissa-vessabhuno saṭṭhihatthubbedhā ahesuṃ. Sikhī sattatihatthubbedho ahosi. Kakusandha-koṇāgamana-kassapā yathākkamena cattālīsatiṃsavīsatihatthubbedhā ahesuṃ. Amhākaṃ bhagavā aṭṭhārasahatthubbedho ahosi. Ayaṃ pañcavīsatiyā buddhānaṃ pamāṇavemattaṃ nāma.

    కులవేమత్తం నామ కేచి ఖత్తియకులే నిబ్బత్తింసు కేచి బ్రాహ్మణకులే. తథా హి కకుసన్ధకోణాగమనకస్సపసమ్మాసమ్బుద్ధా బ్రాహ్మణకులే నిబ్బత్తింసు. దీపఙ్కరాదిగోతమబుద్ధపరియన్తా ద్వావీసతి బుద్ధా ఖత్తియకులేయేవ నిబ్బత్తింసు. అయం పఞ్చవీసతియా బుద్ధానం కులవేమత్తం నామ.

    Kulavemattaṃ nāma keci khattiyakule nibbattiṃsu keci brāhmaṇakule. Tathā hi kakusandhakoṇāgamanakassapasammāsambuddhā brāhmaṇakule nibbattiṃsu. Dīpaṅkarādigotamabuddhapariyantā dvāvīsati buddhā khattiyakuleyeva nibbattiṃsu. Ayaṃ pañcavīsatiyā buddhānaṃ kulavemattaṃ nāma.

    పధానవేమత్తం నామ దీపఙ్కర-కోణ్డఞ్ఞ-సుమన-అనోమదస్సీ-సుజాతసిద్ధత్థ-కకుసన్ధానం దసమాసికా పధానచరియా. మఙ్గల-సుమేధతిస్స సిఖీనం అట్ఠమాసికా. రేవతస్స సత్తమాసికా. సోభితస్స చత్తారో మాసా. పదుమఅత్థదస్సీ విపస్సీనం అడ్ఢమాసికా. నారద-పదుముత్తర-ధమ్మదస్సీ-కస్సపానం సత్తాహాని . పియదస్సీ-ఫుస్స-వేస్సభూ కోణాగమనానం ఛమాసికా. అమ్హాకం బుద్ధస్స ఛబ్బస్సాని పధానచరియా అహోసి. అయం పధానవేమత్తం నామ.

    Padhānavemattaṃ nāma dīpaṅkara-koṇḍañña-sumana-anomadassī-sujātasiddhattha-kakusandhānaṃ dasamāsikā padhānacariyā. Maṅgala-sumedhatissa sikhīnaṃ aṭṭhamāsikā. Revatassa sattamāsikā. Sobhitassa cattāro māsā. Padumaatthadassī vipassīnaṃ aḍḍhamāsikā. Nārada-padumuttara-dhammadassī-kassapānaṃ sattāhāni . Piyadassī-phussa-vessabhū koṇāgamanānaṃ chamāsikā. Amhākaṃ buddhassa chabbassāni padhānacariyā ahosi. Ayaṃ padhānavemattaṃ nāma.

    రస్మివేమత్తం నామ మఙ్గలస్స కిర సమ్మాసమ్బుద్ధస్స సరీరస్మి దససహస్సిలోకధాతుం ఫరిత్వా అట్ఠాసి. పదుముత్తరబుద్ధస్స ద్వాదసయోజనికా అహోసి. విపస్సిస్స భగవతో సత్తయోజనికా అహోసి. సిఖిస్స తియోజనప్పమాణా. కకుసన్ధస్స దసయోజనికా. అమ్హాకం భగవతో సమన్తతో బ్యామప్పమాణా. సేసానం అనియతా అహోసి. అయం రస్మివేమత్తం నామ అజ్ఝాసయపటిబద్ధం, యో యత్తకం ఇచ్ఛతి, తస్స సరీరప్పభా తత్తకం ఫరతి, పటివిద్ధగుణే పన కస్సచి వేమత్తం నామ నత్థి. అయం రస్మివేమత్తం నామ.

    Rasmivemattaṃ nāma maṅgalassa kira sammāsambuddhassa sarīrasmi dasasahassilokadhātuṃ pharitvā aṭṭhāsi. Padumuttarabuddhassa dvādasayojanikā ahosi. Vipassissa bhagavato sattayojanikā ahosi. Sikhissa tiyojanappamāṇā. Kakusandhassa dasayojanikā. Amhākaṃ bhagavato samantato byāmappamāṇā. Sesānaṃ aniyatā ahosi. Ayaṃ rasmivemattaṃ nāma ajjhāsayapaṭibaddhaṃ, yo yattakaṃ icchati, tassa sarīrappabhā tattakaṃ pharati, paṭividdhaguṇe pana kassaci vemattaṃ nāma natthi. Ayaṃ rasmivemattaṃ nāma.

    యానవేమత్తం నామ కేచి హత్థియానేన కేచి అస్సయానేన కేచి రథపద-పాసాద-సివికాదీసు అఞ్ఞతరేన నిక్ఖమన్తి. తథా హి దీపఙ్కర-సుమన-సుమేధ-ఫుస్స-సిఖీ-కోణాగమనా హత్థియానేన నిక్ఖమింసు. కోణ్డఞ్ఞ-రేవత-పదుమ-పియదస్సీ-విపస్సీ-కకుసన్ధా రథయానేన. మఙ్గల-సుజాత-అత్థదస్సీ-తిస్స-గోతమా అస్సయానేన. అనోమదస్సీసిద్ధత్థవేస్సభునో సివికాయానేన. నారదో పదసా నిక్ఖమి. సోభిత-పదుముత్తర-ధమ్మదస్సీ-కస్సపా పాసాదేన నిక్ఖమింసు. అయం యానవేమత్తం నామ.

    Yānavemattaṃ nāma keci hatthiyānena keci assayānena keci rathapada-pāsāda-sivikādīsu aññatarena nikkhamanti. Tathā hi dīpaṅkara-sumana-sumedha-phussa-sikhī-koṇāgamanā hatthiyānena nikkhamiṃsu. Koṇḍañña-revata-paduma-piyadassī-vipassī-kakusandhā rathayānena. Maṅgala-sujāta-atthadassī-tissa-gotamā assayānena. Anomadassīsiddhatthavessabhuno sivikāyānena. Nārado padasā nikkhami. Sobhita-padumuttara-dhammadassī-kassapā pāsādena nikkhamiṃsu. Ayaṃ yānavemattaṃ nāma.

    బోధివేమత్తం నామ దీపఙ్కరస్స భగవతో కపీతనరుక్ఖో బోధి; కోణ్డఞ్ఞస్స భగవతో సాలకల్యాణిరుక్ఖో , మఙ్గల-సుమన-రేవత-సోభితానం నాగరుక్ఖో, అనోమదస్సిస్స అజ్జునరుక్ఖో, పదుమనారదానం మహాసోణరుక్ఖో, పదుముత్తరస్స సలలరుక్ఖో, సుమేధస్స నీపో, సుజాతస్స వేళు, పియదస్సినో కకుధో, అత్థదస్సిస్స చమ్పకరుక్ఖో, ధమ్మదస్సిస్స రత్తకురవకరుక్ఖో, సిద్ధత్థస్స కణికారరుక్ఖో, తిస్సస్స అసనరుక్ఖో, ఫుస్సస్స ఆమలకరుక్ఖో, విపస్సిస్స పాటలిరుక్ఖో, సిఖిస్స పుణ్డరీకరుక్ఖో, వేస్సభుస్స సాలరుక్ఖో, కకుసన్ధస్స సిరీసరుక్ఖో, కోణాగమనస్స ఉదుమ్బరరుక్ఖో, కస్సపస్స నిగ్రోధో, గోతమస్స అస్సత్థోతి అయం బోధివేమత్తం నామ.

    Bodhivemattaṃ nāma dīpaṅkarassa bhagavato kapītanarukkho bodhi; koṇḍaññassa bhagavato sālakalyāṇirukkho , maṅgala-sumana-revata-sobhitānaṃ nāgarukkho, anomadassissa ajjunarukkho, padumanāradānaṃ mahāsoṇarukkho, padumuttarassa salalarukkho, sumedhassa nīpo, sujātassa veḷu, piyadassino kakudho, atthadassissa campakarukkho, dhammadassissa rattakuravakarukkho, siddhatthassa kaṇikārarukkho, tissassa asanarukkho, phussassa āmalakarukkho, vipassissa pāṭalirukkho, sikhissa puṇḍarīkarukkho, vessabhussa sālarukkho, kakusandhassa sirīsarukkho, koṇāgamanassa udumbararukkho, kassapassa nigrodho, gotamassa assatthoti ayaṃ bodhivemattaṃ nāma.

    పల్లఙ్కవేమత్తం నామ దీపఙ్కర-రేవత-పియదస్సీ-అత్థదస్సీ-ధమ్మదస్సీ-విపస్సీనం తేపణ్ణాసహత్థపల్లఙ్కా అహేసుం; కోణ్డఞ్ఞ-మఙ్గల-నారద-సుమేధానం సత్తపణ్ణాసహత్థా; సుమనస్స సట్ఠిహత్థో పల్లఙ్కో అహోసి; సోభిత-అనోమదస్సీ-పదుమ-పదుముత్తర-ఫుస్సానం అట్ఠత్తింసహత్థా, సుజాతస్స ద్వత్తింసహత్థో, సిద్ధత్థ-తిస్స-వేస్సభూనం చత్తాలీసహత్థా, సిఖిస్స ద్వత్తింసహత్థో , కకుసన్ధస్స ఛబ్బీసతిహత్థో, కోణాగమనస్స వీసతిహత్థో, కస్సపస్స పన్నరసహత్థో, గోతమస్స చుద్దసహత్థో పల్లఙ్కో అహోసి. అయం పల్లఙ్కవేమత్తం నామ. ఇమాని అట్ఠ వేమత్తాని నామ.

    Pallaṅkavemattaṃ nāma dīpaṅkara-revata-piyadassī-atthadassī-dhammadassī-vipassīnaṃ tepaṇṇāsahatthapallaṅkā ahesuṃ; koṇḍañña-maṅgala-nārada-sumedhānaṃ sattapaṇṇāsahatthā; sumanassa saṭṭhihattho pallaṅko ahosi; sobhita-anomadassī-paduma-padumuttara-phussānaṃ aṭṭhattiṃsahatthā, sujātassa dvattiṃsahattho, siddhattha-tissa-vessabhūnaṃ cattālīsahatthā, sikhissa dvattiṃsahattho , kakusandhassa chabbīsatihattho, koṇāgamanassa vīsatihattho, kassapassa pannarasahattho, gotamassa cuddasahattho pallaṅko ahosi. Ayaṃ pallaṅkavemattaṃ nāma. Imāni aṭṭha vemattāni nāma.

    అవిజహితట్ఠానకథా

    Avijahitaṭṭhānakathā

    సబ్బబుద్ధానం పన చత్తారి అవిజహితట్ఠానాని నామ హోన్తి. సబ్బబుద్ధానఞ్హి బోధిపల్లఙ్కో అవిజహితో ఏకస్మింయేవ ఠానే హోతి. ధమ్మచక్కప్పవత్తనం ఇసిపతనే మిగదాయే అవిజహితమేవ హోతి. దేవోరోహణకాలే సఙ్కస్సనగరద్వారే పఠమక్కపాదట్ఠానం అవిజహితమేవ హోతి. జేతవనే గన్ధకుటియా చత్తారి మఞ్చపాదట్ఠానాని అవిజహితానేవ హోన్తి. విహారో పన ఖుద్దకోపి మహన్తోపి హోతి. విహారో న విజహతియేవ, నగరం పన విజహతి.

    Sabbabuddhānaṃ pana cattāri avijahitaṭṭhānāni nāma honti. Sabbabuddhānañhi bodhipallaṅko avijahito ekasmiṃyeva ṭhāne hoti. Dhammacakkappavattanaṃ isipatane migadāye avijahitameva hoti. Devorohaṇakāle saṅkassanagaradvāre paṭhamakkapādaṭṭhānaṃ avijahitameva hoti. Jetavane gandhakuṭiyā cattāri mañcapādaṭṭhānāni avijahitāneva honti. Vihāro pana khuddakopi mahantopi hoti. Vihāro na vijahatiyeva, nagaraṃ pana vijahati.

    సహజాతపరిచ్ఛేద-నక్ఖత్తపరిచ్ఛేదకథా

    Sahajātapariccheda-nakkhattaparicchedakathā

    అపరం పన అమ్హాకంయేవ భగవతో సహజాతపరిచ్ఛేదఞ్చ నక్ఖత్తపరిచ్ఛేదఞ్చ దీపేసుం. అమ్హాకం సబ్బఞ్ఞుబోధిసత్తేన కిర సద్ధిం రాహులమాతా ఆనన్దత్థేరో ఛన్నో కణ్డకో అస్సరాజా నిధికుమ్భో మహాబోధి కాళుదాయీతి ఇమాని సత్త సహజాతాని. అయం సహజాతపరిచ్ఛేదో. మహాపురిసో పన ఉత్తరాసాళ్హనక్ఖత్తేనేవ మాతుకుచ్ఛిం ఓక్కమి, మహాభినిక్ఖమనం నిక్ఖమి, ధమ్మచక్కం పవత్తేసి, యమకపాటిహారియం అకాసి. విసాఖనక్ఖత్తేన జాతో చ అభిసమ్బుద్ధో చ పరినిబ్బుతో చ. మాఘనక్ఖత్తేన తస్స సావకసన్నిపాతో చ ఆయుసఙ్ఖారవోసజ్జనఞ్చ అహోసి. అస్సయుజనక్ఖత్తేన దేవోరోహణం. అయం నక్ఖత్తపరిచ్ఛేదోతి.

    Aparaṃ pana amhākaṃyeva bhagavato sahajātaparicchedañca nakkhattaparicchedañca dīpesuṃ. Amhākaṃ sabbaññubodhisattena kira saddhiṃ rāhulamātā ānandatthero channo kaṇḍako assarājā nidhikumbho mahābodhi kāḷudāyīti imāni satta sahajātāni. Ayaṃ sahajātaparicchedo. Mahāpuriso pana uttarāsāḷhanakkhatteneva mātukucchiṃ okkami, mahābhinikkhamanaṃ nikkhami, dhammacakkaṃ pavattesi, yamakapāṭihāriyaṃ akāsi. Visākhanakkhattena jāto ca abhisambuddho ca parinibbuto ca. Māghanakkhattena tassa sāvakasannipāto ca āyusaṅkhāravosajjanañca ahosi. Assayujanakkhattena devorohaṇaṃ. Ayaṃ nakkhattaparicchedoti.

    సధమ్మతాకథా

    Sadhammatākathā

    ఇదాని పన సబ్బేసం బుద్ధానం సాధారణధమ్మతం పకాసయిస్సామ. సబ్బబుద్ధానం సమత్తింసవిధా ధమ్మతా. సేయ్యథిదం – పచ్ఛిమభవికబోధిసత్తస్స సమ్పజానస్స మాతుకుచ్ఛిఓక్కమనం, మాతుకుచ్ఛియం పల్లఙ్కేన నిసీదిత్వా బహిముఖోలోకనం, ఠితాయ బోధిసత్తమాతుయా విజాయనం, అరఞ్ఞేయేవ మాతుకుచ్ఛితో నిక్ఖమనం, కఞ్చనపట్టేసు పతిట్ఠితపాదానం ఉత్తరాభిముఖానం సత్తపదవీతిహారానం గన్త్వా చతుద్దిసం ఓలోకేత్వా సీహనాదనదనం, చత్తారి నిమిత్తాని దిస్వా జాతమత్తపుత్తానం మహాసత్తానం మహాభినిక్ఖమనం, అరహద్ధజమాదాయ పబ్బజిత్వా సబ్బహేట్ఠిమేన పరిచ్ఛేదేన సత్తాహం పధానచరియా, సమ్బోధిం పాపుణనదివసే పాయాసభోజనం, తిణసన్థరే నిసీదిత్వా సబ్బఞ్ఞుతఞ్ఞాణాధిగమో, ఆనాపానస్సతికమ్మట్ఠానపరికమ్మం, మారబలవిద్ధంసనం, బోధిపల్లఙ్కేయేవ తిస్సో విజ్జా ఆదిం కత్వా అసాధారణఞాణాదిగుణపటిలాభో, సత్తసత్తాహం బోధిసమీపేయేవ వీతినామనం, మహాబ్రహ్మునో ధమ్మదేసనత్థాయ ఆయాచనం, ఇసిపతనే మిగదాయే ధమ్మచక్కప్పవత్తనం, మాఘపుణ్ణమాయ చతురఙ్గికసన్నిపాతే పాతిమోక్ఖుద్దేసో, జేతవనట్ఠానే నిబద్ధవాసో, సావత్థినగరద్వారే యమకపాటిహారియకరణం, తావతింసభవనే అభిధమ్మదేసనా, సఙ్కస్సనగరద్వారే దేవలోకతో ఓతరణం సతతం ఫలసమాపత్తిసమాపజ్జనం, ద్వీసు వారేసు వేనేయ్యజనావలోకనం, ఉప్పన్నే వత్థుమ్హి సిక్ఖాపదపఞ్ఞాపనం ఉప్పన్నాయ అట్ఠుప్పత్తియా జాతకకథనం, ఞాతిసమాగమే బుద్ధవంసకథనం, ఆగన్తుకేహి భిక్ఖూహి పటిసన్థారకరణం, నిమన్తితానం వుట్ఠవస్సానం అనాపుచ్ఛా అగమనం, దివసే దివసే పురేభత్తపచ్ఛాభత్తపఠమమజ్ఝిమపచ్ఛిమయామకిచ్చకరణం, పరినిబ్బానదివసే మంసరసభోజనం, చతువీసతికోటిసతసహస్ససమాపత్తియో సమాపజ్జిత్వా పరినిబ్బానన్తి ఇమా సమత్తింస సబ్బబుద్ధానం ధమ్మతాతి.

    Idāni pana sabbesaṃ buddhānaṃ sādhāraṇadhammataṃ pakāsayissāma. Sabbabuddhānaṃ samattiṃsavidhā dhammatā. Seyyathidaṃ – pacchimabhavikabodhisattassa sampajānassa mātukucchiokkamanaṃ, mātukucchiyaṃ pallaṅkena nisīditvā bahimukholokanaṃ, ṭhitāya bodhisattamātuyā vijāyanaṃ, araññeyeva mātukucchito nikkhamanaṃ, kañcanapaṭṭesu patiṭṭhitapādānaṃ uttarābhimukhānaṃ sattapadavītihārānaṃ gantvā catuddisaṃ oloketvā sīhanādanadanaṃ, cattāri nimittāni disvā jātamattaputtānaṃ mahāsattānaṃ mahābhinikkhamanaṃ, arahaddhajamādāya pabbajitvā sabbaheṭṭhimena paricchedena sattāhaṃ padhānacariyā, sambodhiṃ pāpuṇanadivase pāyāsabhojanaṃ, tiṇasanthare nisīditvā sabbaññutaññāṇādhigamo, ānāpānassatikammaṭṭhānaparikammaṃ, mārabalaviddhaṃsanaṃ, bodhipallaṅkeyeva tisso vijjā ādiṃ katvā asādhāraṇañāṇādiguṇapaṭilābho, sattasattāhaṃ bodhisamīpeyeva vītināmanaṃ, mahābrahmuno dhammadesanatthāya āyācanaṃ, isipatane migadāye dhammacakkappavattanaṃ, māghapuṇṇamāya caturaṅgikasannipāte pātimokkhuddeso, jetavanaṭṭhāne nibaddhavāso, sāvatthinagaradvāre yamakapāṭihāriyakaraṇaṃ, tāvatiṃsabhavane abhidhammadesanā, saṅkassanagaradvāre devalokato otaraṇaṃ satataṃ phalasamāpattisamāpajjanaṃ, dvīsu vāresu veneyyajanāvalokanaṃ, uppanne vatthumhi sikkhāpadapaññāpanaṃ uppannāya aṭṭhuppattiyā jātakakathanaṃ, ñātisamāgame buddhavaṃsakathanaṃ, āgantukehi bhikkhūhi paṭisanthārakaraṇaṃ, nimantitānaṃ vuṭṭhavassānaṃ anāpucchā agamanaṃ, divase divase purebhattapacchābhattapaṭhamamajjhimapacchimayāmakiccakaraṇaṃ, parinibbānadivase maṃsarasabhojanaṃ, catuvīsatikoṭisatasahassasamāpattiyo samāpajjitvā parinibbānanti imā samattiṃsa sabbabuddhānaṃ dhammatāti.

    అనన్తరాయికధమ్మకథా

    Anantarāyikadhammakathā

    సబ్బబుద్ధానం చత్తారో అనన్తరాయికా ధమ్మా. కతమే చత్తారో? బుద్ధానం ఉద్దిస్స అభిహటానం చతున్నం పచ్చయానం న సక్కా కేనచి అన్తరాయో కాతుం. బుద్ధానం ఆయునో న సక్కా కేనచి అన్తరాయో కాతుం. వుత్తఞ్హేతం – ‘‘అట్ఠానమేతం అనవకాసో, యం పరూపక్కమేన తథాగతం జీవితా వోరోపేయ్యా’’తి (చూళవ॰ ౩౪౨). బుద్ధానం ద్వత్తింసమహాపురిసలక్ఖణానం అసీతియా అనుబ్యఞ్జనానఞ్చ న సక్కా కేనచి అన్తరాయో కాతుం. బుద్ధరంసీనం న సక్కా కేనచి అన్తరాయో కాతున్తి. ఇమే చత్తారో అనన్తరాయికా ధమ్మా నామాతి.

    Sabbabuddhānaṃ cattāro anantarāyikā dhammā. Katame cattāro? Buddhānaṃ uddissa abhihaṭānaṃ catunnaṃ paccayānaṃ na sakkā kenaci antarāyo kātuṃ. Buddhānaṃ āyuno na sakkā kenaci antarāyo kātuṃ. Vuttañhetaṃ – ‘‘aṭṭhānametaṃ anavakāso, yaṃ parūpakkamena tathāgataṃ jīvitā voropeyyā’’ti (cūḷava. 342). Buddhānaṃ dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇānaṃ asītiyā anubyañjanānañca na sakkā kenaci antarāyo kātuṃ. Buddharaṃsīnaṃ na sakkā kenaci antarāyo kātunti. Ime cattāro anantarāyikā dhammā nāmāti.

    నిగమనకథా

    Nigamanakathā

    ఏత్తావతా గతా సిద్ధిం, బుద్ధవంసస్స వణ్ణనా;

    Ettāvatā gatā siddhiṃ, buddhavaṃsassa vaṇṇanā;

    సువణ్ణపదవిఞ్ఞాతవిచిత్తనయసోభితా.

    Suvaṇṇapadaviññātavicittanayasobhitā.

    పోరాణట్ఠకథామగ్గం, పాళిఅత్థప్పకాసకం;

    Porāṇaṭṭhakathāmaggaṃ, pāḷiatthappakāsakaṃ;

    ఆదాయేవ కతా బుద్ధ-వంసస్సట్ఠకథా మయా.

    Ādāyeva katā buddha-vaṃsassaṭṭhakathā mayā.

    పపఞ్చత్థం వివజ్జేత్వా, మధురత్థస్స సబ్బసో;

    Papañcatthaṃ vivajjetvā, madhuratthassa sabbaso;

    సమ్పకాసనతో తస్మా, మధురత్థప్పకాసినీ.

    Sampakāsanato tasmā, madhuratthappakāsinī.

    కావీరజలసమ్పాత-పరిపూతమహీతలే;

    Kāvīrajalasampāta-paripūtamahītale;

    కావీరపట్టనే రమ్మే, నానానారినరాకులే.

    Kāvīrapaṭṭane ramme, nānānārinarākule.

    కారితే కణ్హదాసేన, సణ్హవాచేన సాధునా;

    Kārite kaṇhadāsena, saṇhavācena sādhunā;

    విహారే వివిధాకార-చారుపాకారగోపురే.

    Vihāre vividhākāra-cārupākāragopure.

    ఛాయాసలిలసమ్పన్నే, దస్సనీయే మనోరమే;

    Chāyāsalilasampanne, dassanīye manorame;

    హతదుజ్జనసమ్బాధే, పవివేకసుఖే సివే.

    Hatadujjanasambādhe, pavivekasukhe sive.

    తత్థ పాచీనపాసాద-తలే పరమసీతలే;

    Tattha pācīnapāsāda-tale paramasītale;

    వసతా బుద్ధవంసస్స, మయా సంవణ్ణనా కతా.

    Vasatā buddhavaṃsassa, mayā saṃvaṇṇanā katā.

    యథా బుద్ధవంసస్స సంవణ్ణనాయం, గతా సాధు సిద్ధిం వినా అన్తరాయం;

    Yathā buddhavaṃsassa saṃvaṇṇanāyaṃ, gatā sādhu siddhiṃ vinā antarāyaṃ;

    తథా ధమ్మయుత్తా జనానం వితక్కా, వినావన్తరాయేన సిద్ధిం వజన్తు.

    Tathā dhammayuttā janānaṃ vitakkā, vināvantarāyena siddhiṃ vajantu.

    ఇమం బుద్ధవంసస్స సంవణ్ణనం మే, కరోన్తేన యం పత్థితం పుఞ్ఞజాతం;

    Imaṃ buddhavaṃsassa saṃvaṇṇanaṃ me, karontena yaṃ patthitaṃ puññajātaṃ;

    సదా తస్స దేవానుభావేన లోకో, ధువం సన్తమచ్చన్తమత్థం పయాతం.

    Sadā tassa devānubhāvena loko, dhuvaṃ santamaccantamatthaṃ payātaṃ.

    వినస్సన్తు రోగా మనుస్సేసు సబ్బే, పవస్సన్తు దేవాపి వస్సన్తకాలే;

    Vinassantu rogā manussesu sabbe, pavassantu devāpi vassantakāle;

    సుఖం హోతు నిచ్చం వరం నారకాపి, పిసాచాపయాతా పిపాసా భవన్తు.

    Sukhaṃ hotu niccaṃ varaṃ nārakāpi, pisācāpayātā pipāsā bhavantu.

    సురా అచ్ఛరానం గణాదీహి సద్ధిం, చిరం దేవలోకే సుఖం చానుభోన్తు;

    Surā accharānaṃ gaṇādīhi saddhiṃ, ciraṃ devaloke sukhaṃ cānubhontu;

    చిరం ఠాతు ధమ్మో మునిన్దస్స లోకే, సుఖం లోకపాలా మహిం పాలయన్తు.

    Ciraṃ ṭhātu dhammo munindassa loke, sukhaṃ lokapālā mahiṃ pālayantu.

    గరూహి గీతనామేన, బుద్ధదత్తోతి విస్సుతో;

    Garūhi gītanāmena, buddhadattoti vissuto;

    థేరో కత్వా అట్ఠకథం, మధురత్థవిలాసినిం.

    Thero katvā aṭṭhakathaṃ, madhuratthavilāsiniṃ.

    పోత్థకం ఠపయిత్వేమం, పరమ్పరే హితావహం;

    Potthakaṃ ṭhapayitvemaṃ, parampare hitāvahaṃ;

    అచిరట్ఠితభావేన, అహో మచ్చువసం గతో.

    Aciraṭṭhitabhāvena, aho maccuvasaṃ gato.

    ఇతి భాణవారవసేన ఛబ్బీసతిభాణవారా, గన్థవసేన పఞ్చసతాధికఛసహస్సగన్థా, అక్ఖరవసేన తిసహస్సాధికాని ద్వేసతసహస్సక్ఖరాని.

    Iti bhāṇavāravasena chabbīsatibhāṇavārā, ganthavasena pañcasatādhikachasahassaganthā, akkharavasena tisahassādhikāni dvesatasahassakkharāni.

    అన్తరాయం వినా ఏసా, యథా నిట్ఠం ఉపాగతా;

    Antarāyaṃ vinā esā, yathā niṭṭhaṃ upāgatā;

    తథా సిజ్ఝన్తు సఙ్కప్పా, సత్తానం ధమ్మనిస్సితాతి.

    Tathā sijjhantu saṅkappā, sattānaṃ dhammanissitāti.

    ఇతి మధురత్థవిలాసినీ నామ

    Iti madhuratthavilāsinī nāma

    బుద్ధవంస-అట్ఠకథా నిట్ఠితా.

    Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā niṭṭhitā.




    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / బుద్ధవంసపాళి • Buddhavaṃsapāḷi / ౨౮. బుద్ధపకిణ్ణకకణ్డం • 28. Buddhapakiṇṇakakaṇḍaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact