| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၇. ဗုဒ္ဓပူဇနပဉ္ဟော
7. Buddhapūjanapañho
၇. ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ဘာသိတမ္ပေတံ တထာဂတေန ‘အဗ္ယာဝဋာ တုမ္ဟေ, အာနန္ဒ, ဟောထ တထာဂတသ္သ သရီရပူဇာယာ’တိ။ ပုန စ ဘဏိတံ –
7. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ tathāgatena ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti. Puna ca bhaṇitaṃ –
‘‘‘ပူဇေထ နံ ပူဇနိယသ္သ ဓာတုံ။
‘‘‘Pūjetha naṃ pūjaniyassa dhātuṃ;
ဧဝံ ကရာ သဂ္ဂမိတော ဂမိသ္သထာ’တိ။
Evaṃ karā saggamito gamissathā’ti.
‘‘ယဒိ, ဘန္တေ နာဂသေန, တထာဂတေန ဘဏိတံ ‘အဗ္ယာဝဋာ တုမ္ဟေ, အာနန္ဒ, ဟောထ တထာဂတသ္သ သရီရပူဇာယာ’တိ, တေန ဟိ ‘ပူဇေထ နံ ပူဇနိယသ္သ ဓာတုံ, ဧဝံ ကရာ သဂ္ဂမိတော ဂမိသ္သထာ’တိ ယံ ဝစနံ, တံ မိစ္ဆာ။ ယဒိ တထာဂတေန ဘဏိတံ ‘ပူဇေထ နံ ပူဇနိယသ္သ ဓာတုံ, ဧဝံ ကရာ သဂ္ဂမိတော ဂမိသ္သထာ’တိ, တေန ဟိ ‘အဗ္ယာဝဋာ တုမ္ဟေ အာနန္ဒ, ဟောထ တထာဂတသ္သ သရီရပူဇာယာ’တိ တမ္ပိ ဝစနံ မိစ္ဆာ။ အယမ္ပိ ဥဘတော ကောဋိကော ပဉ္ဟော တဝာနုပ္ပတ္တော, သော တယာ နိဗ္ဗာဟိတဗ္ဗော’’တိ။
‘‘Yadi, bhante nāgasena, tathāgatena bhaṇitaṃ ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti, tena hi ‘pūjetha naṃ pūjaniyassa dhātuṃ, evaṃ karā saggamito gamissathā’ti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi tathāgatena bhaṇitaṃ ‘pūjetha naṃ pūjaniyassa dhātuṃ, evaṃ karā saggamito gamissathā’ti, tena hi ‘abyāvaṭā tumhe ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti tampi vacanaṃ micchā. Ayampi ubhato koṭiko pañho tavānuppatto, so tayā nibbāhitabbo’’ti.
‘‘ဘာသိတမ္ပေတံ, မဟာရာဇ, ဘဂဝတာ ‘အဗ္ယာဝဋာ တုမ္ဟေ, အာနန္ဒ, ဟောထ တထာဂတသ္သ သရီရပူဇာယာ’တိ, ပုန စ ဘဏိတံ ‘ပူဇေထ နံ ပူဇနိယသ္သ ဓာတုံ, ဧဝံ ကရာ သဂ္ဂမိတော ဂမိသ္သထာ’တိ, တဉ္စ ပန န သဗ္ဗေသံ ဇိနပုတ္တာနံ ယေဝ အာရဗ္ဘ ဘဏိတံ ‘အဗ္ယာဝဋာ တုမ္ဟေ, အာနန္ဒ, ဟောထ တထာဂတသ္သ သရီရပူဇာယာ’တိ။ အကမ္မံ ဟေတံ, မဟာရာဇ, ဇိနပုတ္တာနံ ယဒိဒံ ပူဇာ, သမ္မသနံ သင္ခာရာနံ, ယောနိသော မနသိကာရော, သတိပဋ္ဌာနာနုပသ္သနာ, အာရမ္မဏသာရဂ္ဂာဟော, ကိလေသယုဒ္ဓံ, သဒတ္ထမနုယုဉ္ဇနာ, ဧတံ ဇိနပုတ္တာနံ ကရဏီယံ, အဝသေသာနံ ဒေဝမနုသ္သာနံ ပူဇာ ကရဏီယာ။
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti, puna ca bhaṇitaṃ ‘pūjetha naṃ pūjaniyassa dhātuṃ, evaṃ karā saggamito gamissathā’ti, tañca pana na sabbesaṃ jinaputtānaṃ yeva ārabbha bhaṇitaṃ ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti. Akammaṃ hetaṃ, mahārāja, jinaputtānaṃ yadidaṃ pūjā, sammasanaṃ saṅkhārānaṃ, yoniso manasikāro, satipaṭṭhānānupassanā, ārammaṇasāraggāho, kilesayuddhaṃ, sadatthamanuyuñjanā, etaṃ jinaputtānaṃ karaṇīyaṃ, avasesānaṃ devamanussānaṃ pūjā karaṇīyā.
‘‘ယထာ, မဟာရာဇ, မဟိယာ ရာဇပုတ္တာနံ ဟတ္ထိအသ္သရထဓနုထရုလေခမုဒ္ဒာသိက္ခာခဂ္ဂမန္တသုတိ- သမ္မုတိယုဒ္ဓယုဇ္ဈာပနကိရိယာ ကရဏီယာ, အဝသေသာနံ ပုထုဝေသ္သသုဒ္ဒာနံ ကသိ ဝဏိဇ္ဇာ ဂောရက္ခာ ကရဏီယာ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, အကမ္မံ ဟေတံ ဇိနပုတ္တာနံ ယဒိဒံ ပူဇာ, သမ္မသနံ သင္ခာရာနံ, ယောနိသော မနသိကာရော, သတိပဋ္ဌာနာနုပသ္သနာ, အာရမ္မဏသာရဂ္ဂာဟော, ကိလေသယုဒ္ဓံ, သဒတ္ထမနုယုဉ္ဇနာ, ဧတံ ဇိနပုတ္တာနံ ကရဏီယံ, အဝသေသာနံ ဒေဝမနုသ္သာနံ ပူဇာ ကရဏီယာ။
‘‘Yathā, mahārāja, mahiyā rājaputtānaṃ hatthiassarathadhanutharulekhamuddāsikkhākhaggamantasuti- sammutiyuddhayujjhāpanakiriyā karaṇīyā, avasesānaṃ puthuvessasuddānaṃ kasi vaṇijjā gorakkhā karaṇīyā, evameva kho, mahārāja, akammaṃ hetaṃ jinaputtānaṃ yadidaṃ pūjā, sammasanaṃ saṅkhārānaṃ, yoniso manasikāro, satipaṭṭhānānupassanā, ārammaṇasāraggāho, kilesayuddhaṃ, sadatthamanuyuñjanā, etaṃ jinaputtānaṃ karaṇīyaṃ, avasesānaṃ devamanussānaṃ pūjā karaṇīyā.
‘‘ယထာ ဝာ ပန, မဟာရာဇ, ဗ္ရာဟ္မဏမာဏဝကာနံ ဣရုဝေဒံ ယဇုဝေဒံ သာမဝေဒံ အထဗ္ဗဏဝေဒံ လက္ခဏံ ဣတိဟာသံ ပုရာဏံ နိဃဏ္ဍု ကေဋုဘံ အက္ခရပ္ပဘေဒံ ပဒံ ဝေယ္ယာကရဏံ ဘာသမဂ္ဂံ ဥပ္ပာတံ သုပိနံ နိမိတ္တံ ဆဠင္ဂံ စန္ဒဂ္ဂာဟံ သူရိယဂ္ဂာဟံ သုက္ကရာဟုစရိတံ ဥဠုဂ္ဂဟယုဒ္ဓံ 1 ဒေဝဒုန္ဒုဘိသ္သရံ ဩက္ကန္တိ ဥက္ကာပာတံ ဘူမိကမ္မံ 2 ဒိသာဒာဟံ ဘုမ္မန္တလိက္ခံ ဇောတိသံ လောကာယတိကံ သာစက္ကံ မိဂစက္ကံ အန္တရစက္ကံ မိသ္သကုပ္ပာဒံ သကုဏရုတရဝိတံ 3 သိက္ခာ ကရဏီယာ, အဝသေသာနံ ပုထုဝေသ္သသုဒ္ဒာနံ ကသိ ဝဏိဇ္ဇာ ဂောရက္ခာ ကရဏီယာ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, အကမ္မံ ဟေတံ ဇိနပုတ္တာနံ ယဒိဒံ ပူဇာ, သမ္မသနံ သင္ခာရာနံ, ယောနိသော မနသိကာရော, သတိပဋ္ဌာနာနုပသ္သနာ, အာရမ္မဏသာရဂ္ဂာဟော, ကိလေသယုဒ္ဓံ, သဒတ္ထမနုယုဉ္ဇနာ, ဧတံ ဇိနပုတ္တာနံ ကရဏီယံ, အဝသေသာနံ ဒေဝမနုသ္သာနံ ပူဇာ ကရဏီယာ, တသ္မာ, မဟာရာဇ, တထာဂတော ‘မာ ဣမေ အကမ္မေ ယုဉ္ဇန္တု, ကမ္မေ ဣမေ ယုဉ္ဇန္တူ’တိ အာဟ ‘အဗ္ယာဝဋာ တုမ္ဟေ, အာနန္ဒ, ဟောထ တထာဂတသ္သ သရီရပူဇာယာ’တိ။ ယဒေတံ, မဟာရာဇ, တထာဂတော န ဘဏေယ္ယ, ပတ္တစီဝရမ္ပိ အတ္တနော ပရိယာဒာပေတ္ဝာ ဘိက္ခူ ဗုဒ္ဓပူဇံ ယေဝ ကရေယ္ယု’’န္တိ။ ‘‘သာဓု, ဘန္တေ နာဂသေန, ဧဝမေတံ တထာ သမ္ပဋိစ္ဆာမီ’’တိ။
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, brāhmaṇamāṇavakānaṃ iruvedaṃ yajuvedaṃ sāmavedaṃ athabbaṇavedaṃ lakkhaṇaṃ itihāsaṃ purāṇaṃ nighaṇḍu keṭubhaṃ akkharappabhedaṃ padaṃ veyyākaraṇaṃ bhāsamaggaṃ uppātaṃ supinaṃ nimittaṃ chaḷaṅgaṃ candaggāhaṃ sūriyaggāhaṃ sukkarāhucaritaṃ uḷuggahayuddhaṃ 4 devadundubhissaraṃ okkanti ukkāpātaṃ bhūmikammaṃ 5 disādāhaṃ bhummantalikkhaṃ jotisaṃ lokāyatikaṃ sācakkaṃ migacakkaṃ antaracakkaṃ missakuppādaṃ sakuṇarutaravitaṃ 6 sikkhā karaṇīyā, avasesānaṃ puthuvessasuddānaṃ kasi vaṇijjā gorakkhā karaṇīyā, evameva kho, mahārāja, akammaṃ hetaṃ jinaputtānaṃ yadidaṃ pūjā, sammasanaṃ saṅkhārānaṃ, yoniso manasikāro, satipaṭṭhānānupassanā, ārammaṇasāraggāho, kilesayuddhaṃ, sadatthamanuyuñjanā, etaṃ jinaputtānaṃ karaṇīyaṃ, avasesānaṃ devamanussānaṃ pūjā karaṇīyā, tasmā, mahārāja, tathāgato ‘mā ime akamme yuñjantu, kamme ime yuñjantū’ti āha ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti. Yadetaṃ, mahārāja, tathāgato na bhaṇeyya, pattacīvarampi attano pariyādāpetvā bhikkhū buddhapūjaṃ yeva kareyyu’’nti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ဗုဒ္ဓပူဇနပဉ္ဟော သတ္တမော။
Buddhapūjanapañho sattamo.
Footnotes:
