| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මිලින්‌දපඤ්‌හපාළි • Milindapañhapāḷi |
7. බුද්‌ධපූජනපඤ්‌හො
7. Buddhapūjanapañho
7. ‘‘භන්‌තෙ නාගසෙන, භාසිතම්‌පෙතං තථාගතෙන ‘අබ්‍යාවටා තුම්‌හෙ, ආනන්‌ද, හොථ තථාගතස්‌ස සරීරපූජායා’ති. පුන ච භණිතං –
7. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ tathāgatena ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti. Puna ca bhaṇitaṃ –
‘‘‘පූජෙථ නං පූජනියස්‌ස ධාතුං;
‘‘‘Pūjetha naṃ pūjaniyassa dhātuṃ;
එවං කරා සග්‌ගමිතො ගමිස්‌සථා’ති.
Evaṃ karā saggamito gamissathā’ti.
‘‘යදි, භන්‌තෙ නාගසෙන, තථාගතෙන භණිතං ‘අබ්‍යාවටා තුම්‌හෙ, ආනන්‌ද, හොථ තථාගතස්‌ස සරීරපූජායා’ති, තෙන හි ‘පූජෙථ නං පූජනියස්‌ස ධාතුං, එවං කරා සග්‌ගමිතො ගමිස්‌සථා’ති යං වචනං, තං මිච්‌ඡා. යදි තථාගතෙන භණිතං ‘පූජෙථ නං පූජනියස්‌ස ධාතුං, එවං කරා සග්‌ගමිතො ගමිස්‌සථා’ති, තෙන හි ‘අබ්‍යාවටා තුම්‌හෙ ආනන්‌ද, හොථ තථාගතස්‌ස සරීරපූජායා’ති තම්‌පි වචනං මිච්‌ඡා. අයම්‌පි උභතො කොටිකො පඤ්‌හො තවානුප්‌පත්‌තො, සො තයා නිබ්‌බාහිතබ්‌බො’’ති.
‘‘Yadi, bhante nāgasena, tathāgatena bhaṇitaṃ ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti, tena hi ‘pūjetha naṃ pūjaniyassa dhātuṃ, evaṃ karā saggamito gamissathā’ti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi tathāgatena bhaṇitaṃ ‘pūjetha naṃ pūjaniyassa dhātuṃ, evaṃ karā saggamito gamissathā’ti, tena hi ‘abyāvaṭā tumhe ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti tampi vacanaṃ micchā. Ayampi ubhato koṭiko pañho tavānuppatto, so tayā nibbāhitabbo’’ti.
‘‘භාසිතම්‌පෙතං, මහාරාජ, භගවතා ‘අබ්‍යාවටා තුම්‌හෙ, ආනන්‌ද, හොථ තථාගතස්‌ස සරීරපූජායා’ති, පුන ච භණිතං ‘පූජෙථ නං පූජනියස්‌ස ධාතුං, එවං කරා සග්‌ගමිතො ගමිස්‌සථා’ති, තඤ්‌ච පන න සබ්‌බෙසං ජිනපුත්‌තානං යෙව ආරබ්‌භ භණිතං ‘අබ්‍යාවටා තුම්‌හෙ, ආනන්‌ද, හොථ තථාගතස්‌ස සරීරපූජායා’ති. අකම්‌මං හෙතං, මහාරාජ, ජිනපුත්‌තානං යදිදං පූජා, සම්‌මසනං සඞ්‌ඛාරානං, යොනිසො මනසිකාරො, සතිපට්‌ඨානානුපස්‌සනා, ආරම්‌මණසාරග්‌ගාහො, කිලෙසයුද්‌ධං, සදත්‌ථමනුයුඤ්‌ජනා, එතං ජිනපුත්‌තානං කරණීයං, අවසෙසානං දෙවමනුස්‌සානං පූජා කරණීයා.
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti, puna ca bhaṇitaṃ ‘pūjetha naṃ pūjaniyassa dhātuṃ, evaṃ karā saggamito gamissathā’ti, tañca pana na sabbesaṃ jinaputtānaṃ yeva ārabbha bhaṇitaṃ ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti. Akammaṃ hetaṃ, mahārāja, jinaputtānaṃ yadidaṃ pūjā, sammasanaṃ saṅkhārānaṃ, yoniso manasikāro, satipaṭṭhānānupassanā, ārammaṇasāraggāho, kilesayuddhaṃ, sadatthamanuyuñjanā, etaṃ jinaputtānaṃ karaṇīyaṃ, avasesānaṃ devamanussānaṃ pūjā karaṇīyā.
‘‘යථා, මහාරාජ, මහියා රාජපුත්‌තානං හත්‌ථිඅස්‌සරථධනුථරුලෙඛමුද්‌දාසික්‌ඛාඛග්‌ගමන්‌තසුති- සම්‌මුතියුද්‌ධයුජ්‌ඣාපනකිරියා කරණීයා, අවසෙසානං පුථුවෙස්‌සසුද්‌දානං කසි වණිජ්‌ජා ගොරක්‌ඛා කරණීයා, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, අකම්‌මං හෙතං ජිනපුත්‌තානං යදිදං පූජා, සම්‌මසනං සඞ්‌ඛාරානං, යොනිසො මනසිකාරො, සතිපට්‌ඨානානුපස්‌සනා, ආරම්‌මණසාරග්‌ගාහො, කිලෙසයුද්‌ධං, සදත්‌ථමනුයුඤ්‌ජනා, එතං ජිනපුත්‌තානං කරණීයං, අවසෙසානං දෙවමනුස්‌සානං පූජා කරණීයා.
‘‘Yathā, mahārāja, mahiyā rājaputtānaṃ hatthiassarathadhanutharulekhamuddāsikkhākhaggamantasuti- sammutiyuddhayujjhāpanakiriyā karaṇīyā, avasesānaṃ puthuvessasuddānaṃ kasi vaṇijjā gorakkhā karaṇīyā, evameva kho, mahārāja, akammaṃ hetaṃ jinaputtānaṃ yadidaṃ pūjā, sammasanaṃ saṅkhārānaṃ, yoniso manasikāro, satipaṭṭhānānupassanā, ārammaṇasāraggāho, kilesayuddhaṃ, sadatthamanuyuñjanā, etaṃ jinaputtānaṃ karaṇīyaṃ, avasesānaṃ devamanussānaṃ pūjā karaṇīyā.
‘‘යථා වා පන, මහාරාජ, බ්‍රාහ්‌මණමාණවකානං ඉරුවෙදං යජුවෙදං සාමවෙදං අථබ්‌බණවෙදං ලක්‌ඛණං ඉතිහාසං පුරාණං නිඝණ්‌ඩු කෙටුභං අක්‌ඛරප්‌පභෙදං පදං වෙය්‍යාකරණං භාසමග්‌ගං උප්‌පාතං සුපිනං නිමිත්‌තං ඡළඞ්‌ගං චන්‌දග්‌ගාහං සූරියග්‌ගාහං සුක්‌කරාහුචරිතං උළුග්‌ගහයුද්‌ධං 1 දෙවදුන්‌දුභිස්‌සරං ඔක්‌කන්‌ති උක්‌කාපාතං භූමිකම්‌මං 2 දිසාදාහං භුම්‌මන්‌තලික්‌ඛං ජොතිසං ලොකායතිකං සාචක්‌කං මිගචක්‌කං අන්‌තරචක්‌කං මිස්‌සකුප්‌පාදං සකුණරුතරවිතං 3 සික්‌ඛා කරණීයා, අවසෙසානං පුථුවෙස්‌සසුද්‌දානං කසි වණිජ්‌ජා ගොරක්‌ඛා කරණීයා, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, අකම්‌මං හෙතං ජිනපුත්‌තානං යදිදං පූජා, සම්‌මසනං සඞ්‌ඛාරානං, යොනිසො මනසිකාරො, සතිපට්‌ඨානානුපස්‌සනා, ආරම්‌මණසාරග්‌ගාහො, කිලෙසයුද්‌ධං, සදත්‌ථමනුයුඤ්‌ජනා, එතං ජිනපුත්‌තානං කරණීයං, අවසෙසානං දෙවමනුස්‌සානං පූජා කරණීයා, තස්‌මා, මහාරාජ, තථාගතො ‘මා ඉමෙ අකම්‌මෙ යුඤ්‌ජන්‌තු, කම්‌මෙ ඉමෙ යුඤ්‌ජන්‌තූ’ති ආහ ‘අබ්‍යාවටා තුම්‌හෙ, ආනන්‌ද, හොථ තථාගතස්‌ස සරීරපූජායා’ති. යදෙතං, මහාරාජ, තථාගතො න භණෙය්‍ය, පත්‌තචීවරම්‌පි අත්‌තනො පරියාදාපෙත්‌වා භික්‌ඛූ බුද්‌ධපූජං යෙව කරෙය්‍යු’’න්‌ති. ‘‘සාධු, භන්‌තෙ නාගසෙන, එවමෙතං තථා සම්‌පටිච්‌ඡාමී’’ති.
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, brāhmaṇamāṇavakānaṃ iruvedaṃ yajuvedaṃ sāmavedaṃ athabbaṇavedaṃ lakkhaṇaṃ itihāsaṃ purāṇaṃ nighaṇḍu keṭubhaṃ akkharappabhedaṃ padaṃ veyyākaraṇaṃ bhāsamaggaṃ uppātaṃ supinaṃ nimittaṃ chaḷaṅgaṃ candaggāhaṃ sūriyaggāhaṃ sukkarāhucaritaṃ uḷuggahayuddhaṃ 4 devadundubhissaraṃ okkanti ukkāpātaṃ bhūmikammaṃ 5 disādāhaṃ bhummantalikkhaṃ jotisaṃ lokāyatikaṃ sācakkaṃ migacakkaṃ antaracakkaṃ missakuppādaṃ sakuṇarutaravitaṃ 6 sikkhā karaṇīyā, avasesānaṃ puthuvessasuddānaṃ kasi vaṇijjā gorakkhā karaṇīyā, evameva kho, mahārāja, akammaṃ hetaṃ jinaputtānaṃ yadidaṃ pūjā, sammasanaṃ saṅkhārānaṃ, yoniso manasikāro, satipaṭṭhānānupassanā, ārammaṇasāraggāho, kilesayuddhaṃ, sadatthamanuyuñjanā, etaṃ jinaputtānaṃ karaṇīyaṃ, avasesānaṃ devamanussānaṃ pūjā karaṇīyā, tasmā, mahārāja, tathāgato ‘mā ime akamme yuñjantu, kamme ime yuñjantū’ti āha ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti. Yadetaṃ, mahārāja, tathāgato na bhaṇeyya, pattacīvarampi attano pariyādāpetvā bhikkhū buddhapūjaṃ yeva kareyyu’’nti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
බුද්‌ධපූජනපඤ්‌හො සත්‌තමො.
Buddhapūjanapañho sattamo.
Footnotes:
