Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਿਲਿਨ੍ਦਪਞ੍ਹਪਾਲ਼ਿ • Milindapañhapāḷi |
੭. ਬੁਦ੍ਧਪੂਜਨਪਞ੍ਹੋ
7. Buddhapūjanapañho
੭. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਭਾਸਿਤਮ੍ਪੇਤਂ ਤਥਾਗਤੇਨ ‘ਅਬ੍ਯਾવਟਾ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਹੋਥ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਪੂਜਾਯਾ’ਤਿ। ਪੁਨ ਚ ਭਣਿਤਂ –
7. ‘‘Bhante nāgasena, bhāsitampetaṃ tathāgatena ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti. Puna ca bhaṇitaṃ –
‘‘‘ਪੂਜੇਥ ਨਂ ਪੂਜਨਿਯਸ੍ਸ ਧਾਤੁਂ।
‘‘‘Pūjetha naṃ pūjaniyassa dhātuṃ;
ਏવਂ ਕਰਾ ਸਗ੍ਗਮਿਤੋ ਗਮਿਸ੍ਸਥਾ’ਤਿ॥
Evaṃ karā saggamito gamissathā’ti.
‘‘ਯਦਿ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਤਥਾਗਤੇਨ ਭਣਿਤਂ ‘ਅਬ੍ਯਾવਟਾ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਹੋਥ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਪੂਜਾਯਾ’ਤਿ, ਤੇਨ ਹਿ ‘ਪੂਜੇਥ ਨਂ ਪੂਜਨਿਯਸ੍ਸ ਧਾਤੁਂ, ਏવਂ ਕਰਾ ਸਗ੍ਗਮਿਤੋ ਗਮਿਸ੍ਸਥਾ’ਤਿ ਯਂ વਚਨਂ, ਤਂ ਮਿਚ੍ਛਾ। ਯਦਿ ਤਥਾਗਤੇਨ ਭਣਿਤਂ ‘ਪੂਜੇਥ ਨਂ ਪੂਜਨਿਯਸ੍ਸ ਧਾਤੁਂ, ਏવਂ ਕਰਾ ਸਗ੍ਗਮਿਤੋ ਗਮਿਸ੍ਸਥਾ’ਤਿ, ਤੇਨ ਹਿ ‘ਅਬ੍ਯਾવਟਾ ਤੁਮ੍ਹੇ ਆਨਨ੍ਦ, ਹੋਥ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਪੂਜਾਯਾ’ਤਿ ਤਮ੍ਪਿ વਚਨਂ ਮਿਚ੍ਛਾ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਉਭਤੋ ਕੋਟਿਕੋ ਪਞ੍ਹੋ ਤવਾਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਸੋ ਤਯਾ ਨਿਬ੍ਬਾਹਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ।
‘‘Yadi, bhante nāgasena, tathāgatena bhaṇitaṃ ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti, tena hi ‘pūjetha naṃ pūjaniyassa dhātuṃ, evaṃ karā saggamito gamissathā’ti yaṃ vacanaṃ, taṃ micchā. Yadi tathāgatena bhaṇitaṃ ‘pūjetha naṃ pūjaniyassa dhātuṃ, evaṃ karā saggamito gamissathā’ti, tena hi ‘abyāvaṭā tumhe ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti tampi vacanaṃ micchā. Ayampi ubhato koṭiko pañho tavānuppatto, so tayā nibbāhitabbo’’ti.
‘‘ਭਾਸਿਤਮ੍ਪੇਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਭਗવਤਾ ‘ਅਬ੍ਯਾવਟਾ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਹੋਥ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਪੂਜਾਯਾ’ਤਿ, ਪੁਨ ਚ ਭਣਿਤਂ ‘ਪੂਜੇਥ ਨਂ ਪੂਜਨਿਯਸ੍ਸ ਧਾਤੁਂ, ਏવਂ ਕਰਾ ਸਗ੍ਗਮਿਤੋ ਗਮਿਸ੍ਸਥਾ’ਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਪਨ ਨ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਜਿਨਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਯੇવ ਆਰਬ੍ਭ ਭਣਿਤਂ ‘ਅਬ੍ਯਾવਟਾ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਹੋਥ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਪੂਜਾਯਾ’ਤਿ। ਅਕਮ੍ਮਂ ਹੇਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਜਿਨਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਪੂਜਾ, ਸਮ੍ਮਸਨਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ, ਯੋਨਿਸੋ ਮਨਸਿਕਾਰੋ, ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ, ਆਰਮ੍ਮਣਸਾਰਗ੍ਗਾਹੋ, ਕਿਲੇਸਯੁਦ੍ਧਂ, ਸਦਤ੍ਥਮਨੁਯੁਞ੍ਜਨਾ, ਏਤਂ ਜਿਨਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਅવਸੇਸਾਨਂ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪੂਜਾ ਕਰਣੀਯਾ।
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti, puna ca bhaṇitaṃ ‘pūjetha naṃ pūjaniyassa dhātuṃ, evaṃ karā saggamito gamissathā’ti, tañca pana na sabbesaṃ jinaputtānaṃ yeva ārabbha bhaṇitaṃ ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti. Akammaṃ hetaṃ, mahārāja, jinaputtānaṃ yadidaṃ pūjā, sammasanaṃ saṅkhārānaṃ, yoniso manasikāro, satipaṭṭhānānupassanā, ārammaṇasāraggāho, kilesayuddhaṃ, sadatthamanuyuñjanā, etaṃ jinaputtānaṃ karaṇīyaṃ, avasesānaṃ devamanussānaṃ pūjā karaṇīyā.
‘‘ਯਥਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਮਹਿਯਾ ਰਾਜਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਰਥਧਨੁਥਰੁਲੇਖਮੁਦ੍ਦਾਸਿਕ੍ਖਾਖਗ੍ਗਮਨ੍ਤਸੁਤਿ- ਸਮ੍ਮੁਤਿਯੁਦ੍ਧਯੁਜ੍ਝਾਪਨਕਿਰਿਯਾ ਕਰਣੀਯਾ, ਅવਸੇਸਾਨਂ ਪੁਥੁવੇਸ੍ਸਸੁਦ੍ਦਾਨਂ ਕਸਿ વਣਿਜ੍ਜਾ ਗੋਰਕ੍ਖਾ ਕਰਣੀਯਾ, ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਕਮ੍ਮਂ ਹੇਤਂ ਜਿਨਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਪੂਜਾ, ਸਮ੍ਮਸਨਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ, ਯੋਨਿਸੋ ਮਨਸਿਕਾਰੋ, ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ, ਆਰਮ੍ਮਣਸਾਰਗ੍ਗਾਹੋ, ਕਿਲੇਸਯੁਦ੍ਧਂ, ਸਦਤ੍ਥਮਨੁਯੁਞ੍ਜਨਾ, ਏਤਂ ਜਿਨਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਅવਸੇਸਾਨਂ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪੂਜਾ ਕਰਣੀਯਾ।
‘‘Yathā, mahārāja, mahiyā rājaputtānaṃ hatthiassarathadhanutharulekhamuddāsikkhākhaggamantasuti- sammutiyuddhayujjhāpanakiriyā karaṇīyā, avasesānaṃ puthuvessasuddānaṃ kasi vaṇijjā gorakkhā karaṇīyā, evameva kho, mahārāja, akammaṃ hetaṃ jinaputtānaṃ yadidaṃ pūjā, sammasanaṃ saṅkhārānaṃ, yoniso manasikāro, satipaṭṭhānānupassanā, ārammaṇasāraggāho, kilesayuddhaṃ, sadatthamanuyuñjanā, etaṃ jinaputtānaṃ karaṇīyaṃ, avasesānaṃ devamanussānaṃ pūjā karaṇīyā.
‘‘ਯਥਾ વਾ ਪਨ, ਮਹਾਰਾਜ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਮਾਣવਕਾਨਂ ਇਰੁવੇਦਂ ਯਜੁવੇਦਂ ਸਾਮવੇਦਂ ਅਥਬ੍ਬਣવੇਦਂ ਲਕ੍ਖਣਂ ਇਤਿਹਾਸਂ ਪੁਰਾਣਂ ਨਿਘਣ੍ਡੁ ਕੇਟੁਭਂ ਅਕ੍ਖਰਪ੍ਪਭੇਦਂ ਪਦਂ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਂ ਭਾਸਮਗ੍ਗਂ ਉਪ੍ਪਾਤਂ ਸੁਪਿਨਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਛਲ਼ਙ੍ਗਂ ਚਨ੍ਦਗ੍ਗਾਹਂ ਸੂਰਿਯਗ੍ਗਾਹਂ ਸੁਕ੍ਕਰਾਹੁਚਰਿਤਂ ਉਲ਼ੁਗ੍ਗਹਯੁਦ੍ਧਂ 1 ਦੇવਦੁਨ੍ਦੁਭਿਸ੍ਸਰਂ ਓਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਉਕ੍ਕਾਪਾਤਂ ਭੂਮਿਕਮ੍ਮਂ 2 ਦਿਸਾਦਾਹਂ ਭੁਮ੍ਮਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਂ ਜੋਤਿਸਂ ਲੋਕਾਯਤਿਕਂ ਸਾਚਕ੍ਕਂ ਮਿਗਚਕ੍ਕਂ ਅਨ੍ਤਰਚਕ੍ਕਂ ਮਿਸ੍ਸਕੁਪ੍ਪਾਦਂ ਸਕੁਣਰੁਤਰવਿਤਂ 3 ਸਿਕ੍ਖਾ ਕਰਣੀਯਾ, ਅવਸੇਸਾਨਂ ਪੁਥੁવੇਸ੍ਸਸੁਦ੍ਦਾਨਂ ਕਸਿ વਣਿਜ੍ਜਾ ਗੋਰਕ੍ਖਾ ਕਰਣੀਯਾ, ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਅਕਮ੍ਮਂ ਹੇਤਂ ਜਿਨਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਯਦਿਦਂ ਪੂਜਾ, ਸਮ੍ਮਸਨਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ, ਯੋਨਿਸੋ ਮਨਸਿਕਾਰੋ, ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ, ਆਰਮ੍ਮਣਸਾਰਗ੍ਗਾਹੋ, ਕਿਲੇਸਯੁਦ੍ਧਂ, ਸਦਤ੍ਥਮਨੁਯੁਞ੍ਜਨਾ, ਏਤਂ ਜਿਨਪੁਤ੍ਤਾਨਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਅવਸੇਸਾਨਂ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਪੂਜਾ ਕਰਣੀਯਾ, ਤਸ੍ਮਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤਥਾਗਤੋ ‘ਮਾ ਇਮੇ ਅਕਮ੍ਮੇ ਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤੁ, ਕਮ੍ਮੇ ਇਮੇ ਯੁਞ੍ਜਨ੍ਤੂ’ਤਿ ਆਹ ‘ਅਬ੍ਯਾવਟਾ ਤੁਮ੍ਹੇ, ਆਨਨ੍ਦ, ਹੋਥ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਪੂਜਾਯਾ’ਤਿ। ਯਦੇਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਤਥਾਗਤੋ ਨ ਭਣੇਯ੍ਯ, ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿਯਾਦਾਪੇਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਬੁਦ੍ਧਪੂਜਂ ਯੇવ ਕਰੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ਏવਮੇਤਂ ਤਥਾ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ।
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, brāhmaṇamāṇavakānaṃ iruvedaṃ yajuvedaṃ sāmavedaṃ athabbaṇavedaṃ lakkhaṇaṃ itihāsaṃ purāṇaṃ nighaṇḍu keṭubhaṃ akkharappabhedaṃ padaṃ veyyākaraṇaṃ bhāsamaggaṃ uppātaṃ supinaṃ nimittaṃ chaḷaṅgaṃ candaggāhaṃ sūriyaggāhaṃ sukkarāhucaritaṃ uḷuggahayuddhaṃ 4 devadundubhissaraṃ okkanti ukkāpātaṃ bhūmikammaṃ 5 disādāhaṃ bhummantalikkhaṃ jotisaṃ lokāyatikaṃ sācakkaṃ migacakkaṃ antaracakkaṃ missakuppādaṃ sakuṇarutaravitaṃ 6 sikkhā karaṇīyā, avasesānaṃ puthuvessasuddānaṃ kasi vaṇijjā gorakkhā karaṇīyā, evameva kho, mahārāja, akammaṃ hetaṃ jinaputtānaṃ yadidaṃ pūjā, sammasanaṃ saṅkhārānaṃ, yoniso manasikāro, satipaṭṭhānānupassanā, ārammaṇasāraggāho, kilesayuddhaṃ, sadatthamanuyuñjanā, etaṃ jinaputtānaṃ karaṇīyaṃ, avasesānaṃ devamanussānaṃ pūjā karaṇīyā, tasmā, mahārāja, tathāgato ‘mā ime akamme yuñjantu, kamme ime yuñjantū’ti āha ‘abyāvaṭā tumhe, ānanda, hotha tathāgatassa sarīrapūjāyā’ti. Yadetaṃ, mahārāja, tathāgato na bhaṇeyya, pattacīvarampi attano pariyādāpetvā bhikkhū buddhapūjaṃ yeva kareyyu’’nti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
ਬੁਦ੍ਧਪੂਜਨਪਞ੍ਹੋ ਸਤ੍ਤਮੋ।
Buddhapūjanapañho sattamo.
Footnotes: