Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
३. बुद्धसञ्ञकत्थेरअपदानवण्णना
3. Buddhasaññakattheraapadānavaṇṇanā
दुमग्गे पंसुकूलिकन्तिआदिकं आयस्मतो बुद्धसञ्ञकत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि पुरिमबुद्धेसु कताधिकारो तत्थ तत्थ भवे विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो तिस्सस्स भगवतो काले एकस्मिं कुलगेहे निब्बत्तो वुद्धिप्पत्तो सद्धाजातो दुमग्गे लग्गितं भगवतो पंसुकूलचीवरं दिस्वा पसन्नमानसो ‘‘अरहद्धज’’न्ति चिन्तेत्वा वन्दनपूजनादिसक्कारमकासि। सो तेन पुञ्ञकम्मेन देवमनुस्ससम्पत्तिमनुभवित्वा इमस्मिं बुद्धुप्पादे विभवसम्पन्ने एकस्मिं कुलगेहे निब्बत्तो सद्धाजातो पब्बजित्वा नचिरस्सेव अरहा अहोसि।
Dumagge paṃsukūlikantiādikaṃ āyasmato buddhasaññakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto tissassa bhagavato kāle ekasmiṃ kulagehe nibbatto vuddhippatto saddhājāto dumagge laggitaṃ bhagavato paṃsukūlacīvaraṃ disvā pasannamānaso ‘‘arahaddhaja’’nti cintetvā vandanapūjanādisakkāramakāsi. So tena puññakammena devamanussasampattimanubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde vibhavasampanne ekasmiṃ kulagehe nibbatto saddhājāto pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi.
९. सो पत्तअरहत्ताधिगमो अत्तनो पुब्बकम्मं सरित्वा सोमनस्सजातो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो दुमग्गे पंसुकूलिकन्तिआदिमाह। तत्थ धुनाति कम्पतीति दुमो। दुहति पूरेति आकासतलन्ति वा दुमो, दुमस्स अग्गो कोटीति दुमग्गो, तस्मिं दुमग्गे। पंसुमिव पटिक्कूलभावं अमनुञ्ञभावं उलति गच्छतीति पंसुकूलं, पंसुकूलमेव पंसुकूलिकं, सत्थुनो पंसुकूलं दुमग्गे लग्गितं दिस्वा अहं अञ्जलिं पग्गहेत्वा तं पंसुकूलं अवन्दिं पणाममकासिन्ति अत्थो। तन्ति निपातमत्तं। सेसं सब्बत्थ उत्तानत्थमेवाति।
9. So pattaarahattādhigamo attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento dumagge paṃsukūlikantiādimāha. Tattha dhunāti kampatīti dumo. Duhati pūreti ākāsatalanti vā dumo, dumassa aggo koṭīti dumaggo, tasmiṃ dumagge. Paṃsumiva paṭikkūlabhāvaṃ amanuññabhāvaṃ ulati gacchatīti paṃsukūlaṃ, paṃsukūlameva paṃsukūlikaṃ, satthuno paṃsukūlaṃ dumagge laggitaṃ disvā ahaṃ añjaliṃ paggahetvā taṃ paṃsukūlaṃ avandiṃ paṇāmamakāsinti attho. Tanti nipātamattaṃ. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
बुद्धसञ्ञकत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Buddhasaññakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / ३. बुद्धसञ्ञकत्थेरअपदानं • 3. Buddhasaññakattheraapadānaṃ