Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มิลินฺทปญฺหปาฬิ • Milindapañhapāḷi |
๕. พุทฺธวโคฺค
5. Buddhavaggo
๑. พุทฺธสฺส อตฺถินตฺถิภาวปโญฺห
1. Buddhassa atthinatthibhāvapañho
๑. ราชา อาห ‘‘ภเนฺต นาคเสน, พุโทฺธ ตยา ทิโฎฺฐ’’ติ? ‘‘น หิ, มหาราชา’’ติฯ ‘‘อถ เต อาจริเยหิ พุโทฺธ ทิโฎฺฐ’’ติ? ‘‘น หิ, มหาราชา’’ติฯ ‘‘เตน หิ, ภเนฺต นาคเสน, นตฺถิ พุโทฺธ’’ติฯ ‘‘กิํ ปน, มหาราช, หิมวติ อูหา นที ตยา ทิฎฺฐา’’ติ? ‘‘น หิ, ภเนฺต’’ติฯ ‘‘อถ เต ปิตรา อูหา นที ทิฎฺฐา’’ติ? ‘‘น หิ, ภเนฺต’’ติฯ ‘‘เตน หิ, มหาราช, นตฺถิ อูหา นที’’ติฯ ‘‘อตฺถิ, ภเนฺต, กิญฺจาปิ มยา อูหา นที น ทิฎฺฐา, ปิตราปิ เม อูหา นที น ทิฎฺฐา, อปิ จ อตฺถิ อูหา นที’’ติฯ ‘‘เอวเมว โข, มหาราช, กิญฺจาปิ มยา ภควา น ทิโฎฺฐ, อาจริเยหิปิ เม ภควา น ทิโฎฺฐ, อปิ จ อตฺถิ ภควา’’ติฯ
1. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, buddho tayā diṭṭho’’ti? ‘‘Na hi, mahārājā’’ti. ‘‘Atha te ācariyehi buddho diṭṭho’’ti? ‘‘Na hi, mahārājā’’ti. ‘‘Tena hi, bhante nāgasena, natthi buddho’’ti. ‘‘Kiṃ pana, mahārāja, himavati ūhā nadī tayā diṭṭhā’’ti? ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Atha te pitarā ūhā nadī diṭṭhā’’ti? ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Tena hi, mahārāja, natthi ūhā nadī’’ti. ‘‘Atthi, bhante, kiñcāpi mayā ūhā nadī na diṭṭhā, pitarāpi me ūhā nadī na diṭṭhā, api ca atthi ūhā nadī’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, kiñcāpi mayā bhagavā na diṭṭho, ācariyehipi me bhagavā na diṭṭho, api ca atthi bhagavā’’ti.
‘‘กโลฺลสิ, ภเนฺต นาคเสนา’’ติฯ
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
พุทฺธสฺส อตฺถินตฺถิภาวปโญฺห ปฐโมฯ
Buddhassa atthinatthibhāvapañho paṭhamo.