Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဓမ္မပဒပာဠိ • Dhammapadapāḷi |
၁၄. ဗုဒ္ဓဝဂ္ဂော
14. Buddhavaggo
၁၇၉.
179.
ယသ္သ ဇိတံ နာဝဇီယတိ၊ ဇိတံ ယသ္သ 1 နော ယာတိ ကောစိ လောကေ။
Yassa jitaṃ nāvajīyati, jitaṃ yassa 2 no yāti koci loke;
တံ ဗုဒ္ဓမနန္တဂောစရံ၊ အပဒံ ကေန ပဒေန နေသ္သထ။
Taṃ buddhamanantagocaraṃ, apadaṃ kena padena nessatha.
၁၈၀.
180.
ယသ္သ ဇာလိနီ ဝိသတ္တိကာ၊ တဏ္ဟာ နတ္ထိ ကုဟိဉ္စိ နေတဝေ။
Yassa jālinī visattikā, taṇhā natthi kuhiñci netave;
တံ ဗုဒ္ဓမနန္တဂောစရံ၊ အပဒံ ကေန ပဒေန နေသ္သထ။
Taṃ buddhamanantagocaraṃ, apadaṃ kena padena nessatha.
၁၈၁.
181.
ယေ ဈာနပသုတာ ဓီရာ၊ နေက္ခမ္မူပသမေ ရတာ။
Ye jhānapasutā dhīrā, nekkhammūpasame ratā;
ဒေဝာပိ တေသံ ပိဟယန္တိ၊ သမ္ဗုဒ္ဓာနံ သတီမတံ။
Devāpi tesaṃ pihayanti, sambuddhānaṃ satīmataṃ.
၁၈၂.
182.
ကိစ္ဆော မနုသ္သပဋိလာဘော၊ ကိစ္ဆံ မစ္စာန ဇီဝိတံ။
Kiccho manussapaṭilābho, kicchaṃ maccāna jīvitaṃ;
ကိစ္ဆံ သဒ္ဓမ္မသ္သဝနံ၊ ကိစ္ဆော ဗုဒ္ဓာနမုပ္ပာဒော။
Kicchaṃ saddhammassavanaṃ, kiccho buddhānamuppādo.
၁၈၃.
183.
၁၈၄.
184.
ခန္တီ ပရမံ တပော တိတိက္ခာ၊ နိဗ္ဗာနံ 7 ပရမံ ဝဒန္တိ ဗုဒ္ဓာ။
Khantī paramaṃ tapo titikkhā, nibbānaṃ 8 paramaṃ vadanti buddhā;
န ဟိ ပဗ္ဗဇိတော ပရူပဃာတီ၊ န 9 သမဏော ဟောတိ ပရံ ဝိဟေဌယန္တော။
Na hi pabbajito parūpaghātī, na 10 samaṇo hoti paraṃ viheṭhayanto.
၁၈၅.
185.
မတ္တညုတာ စ ဘတ္တသ္မိံ၊ ပန္တဉ္စ သယနာသနံ။
Mattaññutā ca bhattasmiṃ, pantañca sayanāsanaṃ;
အဓိစိတ္တေ စ အာယောဂော၊ ဧတံ ဗုဒ္ဓာန သာသနံ။
Adhicitte ca āyogo, etaṃ buddhāna sāsanaṃ.
၁၈၆.
186.
န ကဟာပဏဝသ္သေန၊ တိတ္တိ ကာမေသု ဝိဇ္ဇတိ။
Na kahāpaṇavassena, titti kāmesu vijjati;
အပ္ပသ္သာဒာ ဒုခာ ကာမာ၊ ဣတိ ဝိညာယ ပဏ္ဍိတော။
Appassādā dukhā kāmā, iti viññāya paṇḍito.
၁၈၇.
187.
အပိ ဒိဗ္ဗေသု ကာမေသု၊ ရတိံ သော နာဓိဂစ္ဆတိ။
Api dibbesu kāmesu, ratiṃ so nādhigacchati;
တဏ္ဟက္ခယရတော ဟောတိ၊ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသာဝကော။
Taṇhakkhayarato hoti, sammāsambuddhasāvako.
၁၈၈.
188.
ဗဟုံ ဝေ သရဏံ ယန္တိ၊ ပဗ္ဗတာနိ ဝနာနိ စ။
Bahuṃ ve saraṇaṃ yanti, pabbatāni vanāni ca;
အာရာမရုက္ခစေတ္ယာနိ၊ မနုသ္သာ ဘယတဇ္ဇိတာ။
Ārāmarukkhacetyāni, manussā bhayatajjitā.
၁၈၉.
189.
နေတံ ခော သရဏံ ခေမံ၊ နေတံ သရဏမုတ္တမံ။
Netaṃ kho saraṇaṃ khemaṃ, netaṃ saraṇamuttamaṃ;
နေတံ သရဏမာဂမ္မ၊ သဗ္ဗဒုက္ခာ ပမုစ္စတိ။
Netaṃ saraṇamāgamma, sabbadukkhā pamuccati.
၁၉၀.
190.
ယော စ ဗုဒ္ဓဉ္စ ဓမ္မဉ္စ၊ သင္ဃဉ္စ သရဏံ ဂတော။
Yo ca buddhañca dhammañca, saṅghañca saraṇaṃ gato;
စတ္တာရိ အရိယသစ္စာနိ၊ သမ္မပ္ပညာယ ပသ္သတိ။
Cattāri ariyasaccāni, sammappaññāya passati.
၁၉၁.
191.
ဒုက္ခံ ဒုက္ခသမုပ္ပာဒံ၊ ဒုက္ခသ္သ စ အတိက္ကမံ။
Dukkhaṃ dukkhasamuppādaṃ, dukkhassa ca atikkamaṃ;
အရိယံ စဋ္ဌင္ဂိကံ မဂ္ဂံ၊ ဒုက္ခူပသမဂာမိနံ။
Ariyaṃ caṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, dukkhūpasamagāminaṃ.
၁၉၂.
192.
ဧတံ ခော သရဏံ ခေမံ၊ ဧတံ သရဏမုတ္တမံ။
Etaṃ kho saraṇaṃ khemaṃ, etaṃ saraṇamuttamaṃ;
ဧတံ သရဏမာဂမ္မ၊ သဗ္ဗဒုက္ခာ ပမုစ္စတိ။
Etaṃ saraṇamāgamma, sabbadukkhā pamuccati.
၁၉၃.
193.
ဒုလ္လဘော ပုရိသာဇညော၊ န သော သဗ္ဗတ္ထ ဇာယတိ။
Dullabho purisājañño, na so sabbattha jāyati;
ယတ္ထ သော ဇာယတိ ဓီရော၊ တံ ကုလံ သုခမေဓတိ။
Yattha so jāyati dhīro, taṃ kulaṃ sukhamedhati.
၁၉၄.
194.
သုခော ဗုဒ္ဓာနမုပ္ပာဒော၊ သုခာ သဒ္ဓမ္မဒေသနာ။
Sukho buddhānamuppādo, sukhā saddhammadesanā;
သုခာ သင္ဃသ္သ သာမဂ္ဂီ၊ သမဂ္ဂာနံ တပော သုခော။
Sukhā saṅghassa sāmaggī, samaggānaṃ tapo sukho.
၁၉၅.
195.
ပူဇာရဟေ ပူဇယတော၊ ဗုဒ္ဓေ ယဒိ ဝ သာဝကေ။
Pūjārahe pūjayato, buddhe yadi va sāvake;
ပပဉ္စသမတိက္ကန္တေ၊ တိဏ္ဏသောကပရိဒ္ဒဝေ။
Papañcasamatikkante, tiṇṇasokapariddave.
၁၉၆.
196.
တေ တာဒိသေ ပူဇယတော၊ နိဗ္ဗုတေ အကုတောဘယေ။
Te tādise pūjayato, nibbute akutobhaye;
န သက္ကာ ပုညံ သင္ခာတုံ၊ ဣမေတ္တမပိ ကေနစိ။
Na sakkā puññaṃ saṅkhātuṃ, imettamapi kenaci.
ဗုဒ္ဓဝဂ္ဂော စုဒ္ဒသမော နိဋ္ဌိတော။
Buddhavaggo cuddasamo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဓမ္မပဒ-အဋ္ဌကထာ • Dhammapada-aṭṭhakathā / ၁၄. ဗုဒ္ဓဝဂ္ဂော • 14. Buddhavaggo