Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya

    ੪. ਬ੍ਯਾਕਰਣਸੁਤ੍ਤਂ

    4. Byākaraṇasuttaṃ

    ੮੪. ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਆવੁਸੋ ਭਿਕ੍ਖવੇ’’ਤਿ। ‘‘ਆવੁਸੋ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਏਤਦવੋਚ –

    84. Tatra kho āyasmā mahāmoggallāno bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso bhikkhave’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato mahāmoggallānassa paccassosuṃ. Āyasmā mahāmoggallāno etadavoca –

    ‘‘ਇਧਾવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ – ‘ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਪਜਾਨਾਮੀ’ਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਤਥਾਗਤੋ વਾ ਤਥਾਗਤਸਾવਕੋ વਾ ਝਾਯੀ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕੁਸਲੋ ਪਰਚਿਤ੍ਤਕੁਸਲੋ ਪਰਚਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਕੁਸਲੋ ਸਮਨੁਯੁਞ੍ਜਤਿ ਸਮਨੁਗ੍ਗਾਹਤਿ ਸਮਨੁਭਾਸਤਿ। ਸੋ ਤਥਾਗਤੇਨ વਾ ਤਥਾਗਤਸਾવਕੇਨ વਾ ਝਾਯਿਨਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕੁਸਲੇਨ ਪਰਚਿਤ੍ਤਕੁਸਲੇਨ ਪਰਚਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਕੁਸਲੇਨ ਸਮਨੁਯੁਞ੍ਜਿਯਮਾਨੋ ਸਮਨੁਗ੍ਗਾਹਿਯਮਾਨੋ ਸਮਨੁਭਾਸਿਯਮਾਨੋ ਇਰੀਣਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ વਿਚਿਨਂ 1 ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਨਯਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਬ੍ਯਸਨਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਅਨਯਬ੍ਯਸਨਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ।

    ‘‘Idhāvuso, bhikkhu aññaṃ byākaroti – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyāti pajānāmī’ti. Tamenaṃ tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyī samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo samanuyuñjati samanuggāhati samanubhāsati. So tathāgatena vā tathāgatasāvakena vā jhāyinā samāpattikusalena paracittakusalena paracittapariyāyakusalena samanuyuñjiyamāno samanuggāhiyamāno samanubhāsiyamāno irīṇaṃ āpajjati vicinaṃ 2 āpajjati anayaṃ āpajjati byasanaṃ āpajjati anayabyasanaṃ āpajjati.

    ‘‘ਤਮੇਨਂ ਤਥਾਗਤੋ વਾ ਤਥਾਗਤਸਾવਕੋ વਾ ਝਾਯੀ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕੁਸਲੋ ਪਰਚਿਤ੍ਤਕੁਸਲੋ ਪਰਚਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਕੁਸਲੋ ਏવਂ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਮਨਸਿ ਕਰੋਤਿ – ‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਅਯਮਾਯਸ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ – ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਪਜਾਨਾਮੀ’ਤਿ?

    ‘‘Tamenaṃ tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyī samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaṃ cetasā ceto paricca manasi karoti – ‘kiṃ nu kho ayamāyasmā aññaṃ byākaroti – khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyāti pajānāmī’ti?

    ‘‘ਤਮੇਨਂ ਤਥਾਗਤੋ વਾ ਤਥਾਗਤਸਾવਕੋ વਾ ਝਾਯੀ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕੁਸਲੋ ਪਰਚਿਤ੍ਤਕੁਸਲੋ ਪਰਚਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਕੁਸਲੋ ਏવਂ ਚੇਤਸਾ ਚੇਤੋ ਪਰਿਚ੍ਚ ਪਜਾਨਾਤਿ –

    ‘‘Tamenaṃ tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyī samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaṃ cetasā ceto paricca pajānāti –

    ‘ਕੋਧਨੋ ਖੋ ਅਯਮਾਯਸ੍ਮਾ; ਕੋਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਤਿ। ਕੋਧਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਗਤਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਪਰਿਹਾਨਮੇਤਂ।

    ‘Kodhano kho ayamāyasmā; kodhapariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Kodhapariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘ਉਪਨਾਹੀ ਖੋ ਪਨ ਅਯਮਾਯਸ੍ਮਾ; ਉਪਨਾਹਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਤਿ। ਉਪਨਾਹਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਗਤਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਪਰਿਹਾਨਮੇਤਂ।

    ‘Upanāhī kho pana ayamāyasmā; upanāhapariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Upanāhapariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘ਮਕ੍ਖੀ ਖੋ ਪਨ ਅਯਮਾਯਸ੍ਮਾ; ਮਕ੍ਖਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਤਿ। ਮਕ੍ਖਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਗਤਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਪਰਿਹਾਨਮੇਤਂ।

    ‘Makkhī kho pana ayamāyasmā; makkhapariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Makkhapariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘ਪਲ਼ਾਸੀ ਖੋ ਪਨ ਅਯਮਾਯਸ੍ਮਾ; ਪਲ਼ਾਸਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਤਿ। ਪਲ਼ਾਸਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਗਤਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਪਰਿਹਾਨਮੇਤਂ।

    ‘Paḷāsī kho pana ayamāyasmā; paḷāsapariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Paḷāsapariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘ਇਸ੍ਸੁਕੀ ਖੋ ਪਨ ਅਯਮਾਯਸ੍ਮਾ; ਇਸ੍ਸਾਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਤਿ। ਇਸ੍ਸਾਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਗਤਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਪਰਿਹਾਨਮੇਤਂ।

    ‘Issukī kho pana ayamāyasmā; issāpariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Issāpariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘ਮਚ੍ਛਰੀ ਖੋ ਪਨ ਅਯਮਾਯਸ੍ਮਾ; ਮਚ੍ਛੇਰਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਤਿ। ਮਚ੍ਛੇਰਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਗਤਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਪਰਿਹਾਨਮੇਤਂ।

    ‘Maccharī kho pana ayamāyasmā; maccherapariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Maccherapariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘ਸਠੋ ਖੋ ਪਨ ਅਯਮਾਯਸ੍ਮਾ; ਸਾਠੇਯ੍ਯਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਤਿ। ਸਾਠੇਯ੍ਯਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਗਤਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਪਰਿਹਾਨਮੇਤਂ।

    ‘Saṭho kho pana ayamāyasmā; sāṭheyyapariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Sāṭheyyapariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘ਮਾਯਾવੀ ਖੋ ਪਨ ਅਯਮਾਯਸ੍ਮਾ; ਮਾਯਾਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਤਿ। ਮਾਯਾਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਗਤਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਪਰਿਹਾਨਮੇਤਂ।

    ‘Māyāvī kho pana ayamāyasmā; māyāpariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Māyāpariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘ਪਾਪਿਚ੍ਛੋ ਖੋ ਪਨ ਅਯਮਾਯਸ੍ਮਾ; ਇਚ੍ਛਾਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਬਹੁਲਂ વਿਹਰਤਿ। ਇਚ੍ਛਾਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਗਤਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਪਰਿਹਾਨਮੇਤਂ।

    ‘Pāpiccho kho pana ayamāyasmā; icchāpariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Icchāpariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘ਸਤਿ 3 ਖੋ ਪਨ ਅਯਮਾਯਸ੍ਮਾ ਉਤ੍ਤਰਿ ਕਰਣੀਯੇ ਓਰਮਤ੍ਤਕੇਨ વਿਸੇਸਾਧਿਗਮੇਨ ਅਨ੍ਤਰਾ વੋਸਾਨਂ ਆਪਨ੍ਨੋ। ਅਨ੍ਤਰਾ વੋਸਾਨਗਮਨਂ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਗਤਪ੍ਪવੇਦਿਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਪਰਿਹਾਨਮੇਤਂ’।

    ‘Sati 4 kho pana ayamāyasmā uttari karaṇīye oramattakena visesādhigamena antarā vosānaṃ āpanno. Antarā vosānagamanaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ’.

    ‘‘ਸੋ વਤਾવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ‘ਇਮੇ ਦਸ ਧਮ੍ਮੇ ਅਪ੍ਪਹਾਯ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ વੁਦ੍ਧਿਂ વਿਰੂਲ਼੍ਹਿਂ વੇਪੁਲ੍ਲਂ ਆਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਨੇਤਂ ਠਾਨਂ વਿਜ੍ਜਤਿ। ਸੋ વਤਾવੁਸੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ ‘ਇਮੇ ਦਸ ਧਮ੍ਮੇ ਪਹਾਯ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ વੁਦ੍ਧਿਂ વਿਰੂਲ਼੍ਹਿਂ વੇਪੁਲ੍ਲਂ ਆਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤੀ’ਤਿ ਠਾਨਮੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।

    ‘‘So vatāvuso, bhikkhu ‘ime dasa dhamme appahāya imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjissatī’ti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. So vatāvuso, bhikkhu ‘ime dasa dhamme pahāya imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjissatī’ti ṭhānametaṃ vijjatī’’ti. Catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. વਿਸਿਨਂ (ਸੀ॰ ਅਟ੍ਠ॰)
    2. visinaṃ (sī. aṭṭha.)
    3. ਮੁਟ੍ਠਸ੍ਸਤਿ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰)
    4. muṭṭhassati (sī. syā.)



    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੪. ਬ੍ਯਾਕਰਣਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Byākaraṇasuttavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੧-੮. વਾਹਨਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 1-8. Vāhanasuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact